دو يارِ غار «جوابِ مفصّل به شبهات پیرامون آیۀ غار»

 پیشگفتار:

الْـحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى أَشْرَفِ الْـمُرْسَلِينَ، نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ، عَبْدِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ، وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ اَجْمَعين وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ.

چنانكه از عنوان كتاب مشخص است، صحبت بر سر آيۀ غار و قصۀ هجرت نبي اكرم (كه بر كف پايش هزاران بوسه‌ها بايد زدن) و يار غار ايشان، رفيقِ شفيق و صديق عتيق امير المؤمنين ابى بكر صدّيق- رضوان اللّه وسلامه عليه (كه دم به دم در مدح او دم از وفا بايد زدن) و همچنين مباحث حول اين آيه و اين هجرت است؛ آيه‌اي كه به قول علامه سيوطي: «آيتي است كه آخوندان شيعه به وقت خواندنش قالب تهی می‌کنند!» و هجرتي كه تا به آن حد مهم بود كه مبداء تاريخ اسلامي قرار گرفت[1] و تا امروز اگر از تاريخ اسلامي صحبتي به ميان مي‌آيد خود به خود از آن هجرت[2] نيز ياد مي‌شود[3] و اين نشان دهندۀ اهميت آن هجرت است كه تا دنيا دنياست، تاريخ هجري وجود دارد و خاطرۀ آن سفر سرنوشت ساز در اذهان زنده خواهد بود!

و آيۀ غار!! آيا تا به حال به اين فكر كرده‌ايد كه به چه منظور، خداوند حکیم اين آيت را در قرآن ثبت كرد؟ چرا؟ كه چه چیزی را به ما بفهماند و یاد دهد؟؟ علت ذکر اين عبارات: ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ﴾ چیست؟ چرا دقیقاً اعلام شد که فقط یک نفر همراه رسول خدا بوده است؟ چرا عين سخن نبي اكرم صلي الله عليه وسلم نقل شد؟ ابتداي آيه مي‌فرمايد: اگر پيامبر را ياري نكنيد خداوند او را ياري مي‌كند سپس ماجراي غار و همراهي ابوبكر ذکر مي‌شود؛ چرا چنين است؟ آيا غير از اين است كه مي‌خواهد مردمان را ترغيب كند كه ابوبكر وار بايد رفت، در كام اژدها؟؟!

اين دو بيت سعدي شيراز و منظور وي را آنگاه مي‌فهميم كه بتوانيم تصور كنيم، اژدهاي قريش با دَمِ آتشين در كنار غار سرد و تاريك ايستاده است و تنها لازم است كه بوي آدمي را احساس كند!؛ چنين صحنه‌اي را تصور كنيد تا بتوانيد بيان شيواي شيخ الاجل را درك كنيد.

اما حكمت نزول اين آيه چه بود؟؟ آيا همانطور كه شيعه مي‌گويد: «قصد خداوند از اين آيه اين بود كه ما بفهميم ابوبكر مؤمن نبوده است؟!!» يا چنانكه ما مي‌گوييم: «قصد خداوند از اين آيه اين بود كه یاری خداوند به بهترین شیوه است و ابوبکر نیز جزء نصرت الهی برای پیامبر بود؟!» یا اینکه به ما بفهماند، که متاع دنیا قلیل است و دنیا دوست، ذلیل!

برای فهمیدن منظور، همين الان قرآن را باز كنيد و به دقت به آيات 38 و 39 و 40 سورۀ توبه بنگريد و در آن تدبّر كنيد؛ در آن آیات مي‌خوانيم كه خداوند ابتدا، سستي در جهاد را مذمّت نموده و متّصلاً حيات دنيا را ناچيز شمرده و سپس فرموده: اگر اسلام را ياري نكنيد خدا قومي ديگر را خواهد آورد.. [5] سپس داستان هجرت را بيان كرده و در آن ماجرا از ابوبكر به عنوان صاحب و همراه و يار نبي ياد نموده! تا هم نصرت خود را اشاره كرده باشد و هم ما را ترغيب كند كه:

علماي اهل تشيع از اين آیه و فضایل ثابته از آن بي‌خبر نيستند، بلكه آنان مانند همان فيلي هستند كه با دسته اي از موشها همراه شد و در نهايت فيل بودن خودش را نيز از ياد برد!، آنقدر در نقش خود فرو رفته‌اند كه حقيقت را فراموش كرده‌اند و دروغ را عین حقیقت می‌پندارند! [7]

دروغ‌هايي را به قلم مي‌آورند كه كم كم خودشان نيز آن را باور خواهند كرد! حقايقي را انكار مي‌كنند كه مسلّم تاريخي است و در طول تاريخ كسي برخلاف آن چيزي نگفته است، ولي در عصر حاضر كساني ابليس وار اين حقايق را «خصوصاً اين سفر را» كه مي‌توانست بهانه‌اي براي ايجاد وحدت باشد[8]، انكار كرده و حقايق را تحريف یا تکذیب مي‌كنند!

اين سفر تا به آن حد بر گردۀ علماي شيعه سنگين آمده كه حاضر شدند به دروغ از امام غائبشان! روایت بسازند و از زبان او بگويند: «اين آيه و اين سفر فضيلتي براي ابوبكر نيست» [9] و جالب اينكه وي منكر نمي‌شود كه ابوبكر در غار همراه پيامبر نبوده!!! ولي نجاح طائي و قزويني و هم کلاسیانش [10] بر خلاف امام معصوم موهوم خودشان مي‌گويند: «ابوبكر یار غار نبي نبوده!!» پس كه بوده؟؟ شايد خود امام زمان بوده!!

همينطور گفته‌اند: «حضرت علي در فراش خوابيده بود و اصلاً نترسيد ولي ابوبكر در غار محزون شد!!!» بچه بازي است و لج و لجبازي، تو گويي اين جملات را كودكي هفت، هشت ساله گفته است!

روايات بسياري ساخته و به ائمه نسبت داده‌اند و حین آن آورده‌اند که این آیه به دلایلی فضیلت نیست!! و باید توجه کرد كه ائمه فراموش مي‌كنند كه بگويند: اصلاً ابوبكر در غار نبود كه حالا فضیلت باشد یا نباشد! بلكه به قول «نجاح طائی» شخص دیگری، در غار همراه نبي بود!!!!

درود و هزاران درود بر روان زنده ياد دكتر علي شريعتي كه در كتاب «تشيّع علوي و تشيّع صفوي» خود، نكتۀ مهمي را برملا مي‌كند و می‌فرماید: «تشیع صفوی این پرده را برداشت و حتی بر روی موارد اشتراک و اتفاق افکند»[11].

و همچنین می‌فرماید: «روحانیون شیعه همواره در تلاشند تا موارد اتفاق را با تفسیرها و تأویلات باطل و منحرف خویش به نکات اختلاف تبدیل سازند.»

اما چرا چنين قصدي دارند؟ چرا مي‌خواهند حقايق را تغيير دهند؟ دو جواب دارد!

جواب اول: آنان از بيداري شيعيان مي‌ترسند! چرا مي‌ترسند؟ چون اگر آنان بيدار شوند و ببينند که اين همه وقت چون كبك سرشان در برف بوده، ديگر خمس نخواهند داد! ديگر چیزی به نام حق امام نخواهند داد، ديگر قلك‌هايي كه به نام ضريح بر بالاي قبر امام و امامزاده ساخته شده، پر نخواهند كرد!! و آن وقت چه مي‌شود؟؟ آن وقت جيب ملاياني كه با پول مردم از همه جا بي‌خبر پر شده، خالي خواهد شد! و آن روز كسي به روضه‌هاي روضه خوانان توجهي نخواهد کرد و آن روز روزيست كه زندان مرجعيت نابود می‌شود و آن روز روزيست كه تخت طاغوتِ حكومت ولايت فقيه واژگون خواهد شد؛ خلاصه کنم: بیداری مردم مساوی است با نابودی تشیع صفوی و ما اميدواريم چنين روزي برسد تا برادران خود را بدون غل و زنجير مرجعیت ببينيم! كه ان شاءالله زنده خواهیم بود و آن روز را خواهیم ديد.

اما جواب دوم: جواب دوم آن است كه اگر تا ديروز ما به اين آيه به عنوان فضيلتي از فضايل سيدنا ابوبكر صديق رضي الله عنه استناد مي‌كرديم آنان مجبور بودند به بحث بنشينند ولي جديداً دست به انكار حقايق زده تا به موقع بحث بگويند: اول بايد ثابت شود كه ابوبكر يار غار است بعد در مورد فضيلت بودن يا نبودن آن بحث كنيم و صاحب اين قلم نيز به همين منظور اين جستار را به قلم آورده تا دهان اين گزافه گويان را ببندد و هم مصداق صاحب غار و هم فضايل نهفته در آيه را به صورت واقع ثابت كند و پاسخی بگوید به ملایان قزلباش دیروز و امروز و شاید هم فردا!

******

آفرين به آن دوست عزيز مستبصري كه گفت: «علمای مذهب شيعه مانند عمله بناهايي هستند كه هر وقت از كنار محل ساخت و سازشان مي‌گذري، مي‌بيني كه به جان ساختمانی افتاده‌اند و هميشه بيل و كلنگشان آماده است كه يا قسمتي را بسازند يا خراب كنند!!» آخوند شیعی در طول تاريخ چنين بوده‌اند، در علم رجالشان چنان بوده كه به اعتراف ممقاني، چيزي كه در نزد متقدمين غلو محسوب مي‌شده في الحال اصل مذهب گشته است؛ عقيدۀ تحريف كه از ضروريات مذهبشان بوده به حكم تقيه انكارش مي‌كنند و حقايق تاريخ اسلام كه تا به اين عصر احدي آن را انكار نكرده، انكار مي‌كنند!! و خدا مي‌داند كه ايشان كي مي‌خواهند بيل و كلنگ را به كناري نهند و بخوانند اين آيت را كه خداوند مي‌فرمايد: ﴿ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ...﴾ [المائدة: 3] «امروز دينتان را برايتان كامل كرديم» بخوانند و دست بردارند از دشمنی با اسلام عزیز ما....

 نگاهی گذرا به شبهات شیعیان:

علامه آلوسي در تفسيرش در مورد اين آيه و شبهات شيعه حول آن، چنين مي‌نويسد:

 «ولعمري إنه أشبه شيء بهذيان المحموم أو عربدة السكران ولولا أن الله سبحانه حكى في كتابه الجليل عن إخوانهم اليهود والنصارى ما هو مثل ذلك ورده رحمة بضعفاء المؤمنين ما كنا نفتح في رده فما أو نجري في ميدان تزييفه قلما....» [12].

يعني: «به جان خودم سوگند كه اين «شبهات» به هذيان يك بيمار يا به عربده‌هاي يك مست شبيه تر است واگر خدای سبحان در کتاب جلیلش از برادران شیعیان یعنی یهود و نصارا شبهاتی اینچنینی را نقل و نقد ننموده بود ما هم این بحث را باز نمی‌کردیم و در این میدان قلم خود را هدر نمی‌دادیم....».

محتواي ادلۀ شيعيان به ضعيفي تار عنكبوت است ولي به علت ظاهر فريبنده‌اش، عوام را گرفتار خود مي‌كند و اين چيزي است كه خواص شيعه از آن آگاهند و از آن بهره مي‌برند وگرنه خداي را صد هزار مرتبه شكر كه هيچ سني مذهبي بعد از خواندن چنين گزافه‌هاي كودكانه اي لحظه اي ترديد نمي‌كند كه نويسندۀ اين سطور بی‌خبر از تاریخ صحیح و همچنین بی‌خبر از آیات قرآن است! والبته باعث شرم و بي‌آبرويي جماعت متفكرين است كه چنين استدلال‌ها و ایرادهای بچه گانه و گاهاً سوفیسم مآبانه‌ای را نوعي استدلال علمي قلمداد كرده و بخواهند به آن بها دهند! به همين خاطر يكي از دوستان آگاه خطاب به اين جانب چنين گفت: «جواب دادن به اين شبهات به اين مي‌ماند كه براي شخصي دليل و برهان بياوري كه شير سفيد است و سياه نيست!!» البته حق دارند، ولي بايد در نظر داشت كه براي رسوا شدن بيش از پيش اين قوم پر كار ما هم بايد پركار باشيم و حداقل هر از چند گاهي مروري بر درس‌هاي گذشته داشته باشيم تا بدانند كه ما مانند مقلدينشان در خواب خرگوشي فرو نرفته‌ايم!

 شيوۀ ما در نقد شبهات:

شيوۀ نقد شبهات بچگانۀ شيعيان به شيوۀ خود آن‌ها خواهد بود (البته شرافتمندانه نه با كيد و مكر) بقول مولانا:

 شايد بگوييد: غالب شبهات شيعه در اين باب از اقوال علماي شماست، آيا گفتار علماي شما کودکانه است؟؟ مي‌گويیم: اگر نظر يكي از علماي ما را از ابتدا تا انتها قبول مي‌داشتند كه درخت تشيع را بايد از ريشه در مي‌آوردند!! بلكه اينگونه نيست، كتب و مقالاتي كه در اين مورد نوشته‌اند، چهار خطش از قول آلوسي و دو خط از ابن حجر، چهار خط و دو كلمه ديگر هم از رشيد رضا!!! اگر تمام گفته‌هاي يكي از اين بزرگان را به صورت كامل قبول داشتند كه ديگر مساله‌اي نبود، بلكه شبهه سازان چرخ گلدوزي خود را وسط ميدان بحث آورده و با آن چرخ قسمتي از سخنان ابن حجر كه به نفع اوست را به قسمتي از سخنان آلوسي مي‌دوزد و در نهايت يك روایت از صحیح بخاري را نيز به عنوان زينت به آن وصل مي‌كند و قرص و محکم نشسته و می‌گوید: این است بحث علمی و این است منهج عالمانه!!!

اما اين نوشتاري كه پيش رو داريد، ابتدا جوابی است به کتاب «صاحب الغار ابو بكر أم رجل آخر؟»[13] از نجاح طائي شيعي و همچنین جوابي است به مقاله‌اي 147 صفحه‌اي از سايت وليعصر و همچنین شبهات و ایراداتی که گذشتگان شیعه چون شیخ مفید و طبرسی و نور الله شوشتری و دیگران مطرح کرده‌اند.

سعی نویسنده بر آن بوده که به ساده ترین شیوه، نگارش کند و چنان ننویسد که فقط کسانی با ضریب هوشی نیوتون! بتوانند آن را بفهمند و از کلمات دهان پر کنی که اکثر عوام معنای آن را نمی‌دانند استفاده نشده چرا که خواستیم این نوشته، هم برای عوام گیرا باشد و هم برای علما مفید واقع گردد پس این سخن «ویتگنشتاین» فیلسوف اتریشی را پذیرفتیم که می‌گوید: «اگر کسی سخنی را پیچیده گفت، باید دانست که او خود آن را نفهمیده، زیرا هر که سخنی را خوب بفهمد می‌تواند آن را به سادگی بیان کند» و به همین منظور از اسلوبی قرآنی نیز کمک گرفتیم و آن اسلوب، استفاده از مثال بود[14]، و شما در این کتاب مثال‌های زیادی خواهید خواند که برای بهتر فهمیدن موضوع مطرح شده است، امید است که مفید واقع شود. وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ.

 فصل اول: در اثبات یار غار بودن ابوبکر صدیق

 حكام ستمگر به دروغ ابوبکر را یار غار معرفی کردند!

چنانكه مي‌دانيم، مثل هميشه و طبق روال نوشته‌هاي شيعيان كه با ساختن يك دشمن خيالي شروع مي‌شود، جناب نجاح طائي نيز پيرو همين خط مشي بوده و در مقدمۀ كتاب «آيا مصاحب و همراه رسول خدا در غار أبوبكر بود؟»[15] چنين مي‌گويد:

 «موضوع اين كتاب از موضوعات بسيار مهمّى است كه خداوند تعالى توفيق نوشتن آن را به ما عنايت فرمود. با آنكه 1420 سال از هجرت نبوى گذشته، لكن هنوز مسلمانان مطالبى را كه حكّام ستمگر تأليف و وعّاظ دربارى و ياران آنان نوشته‌اند، مى‌خوانند و مسلمان‌ها نسل به نسل عادت به خواندن دروغ‌هاى نوشته شده درباره غار هجرت نمودند و لذا خطا، سنگين و كار مشكل گرديد».

جواب:

در نظر او آن حكام ستمگر، حكام بني اميه و در راس آن‌ها معاويه بن ابي سفيان است! حال فكر كنيد؛ معاويه و بني اميه اي كه به عقيدۀ شيعه حضرت علي را بر منابر لعن مي‌كردند و  ديگران را نيز به همين عمل امر مي‌نمودند چطور است كه به راويان اعم از صحابه و تابعين اجازه مي‌دادند كه فضايل حضرت علي رضي الله عنه را نشر دهند؟ معاويه كه علناً لعن مي‌كرد چگونه احفاد او به مولفين اجازه دادند كه فضايل حضرت علي را درج كنند؟؟  مثل اين است كه خميني بعد از پيروزي و بعد از اينكه جاي شاه نشست و دستور داد شعار مرگ بر شاه را پر رنگتر كنند![16] به دوستانش بگويد: هر گاه خواستيد در مجالس يا در كتاب‌ها از من تعريف كنيد نامي از شاه هم بياوريد.. نه! يك باب كامل را به تعريفِ از او اختصاص دهيد، نه نه! اصلاً تا مي‌توانيد از فضايل داشته و نداشتۀ او بگوييد تا جايي كه فضايل او از فضايل من هم بيشتر باشد!!!!

روز برويم مرگ بر شاه بگوييم و شب فضايل شاه را بخوانيم!!

مگر نمي‌گوييد: معاويه علي را كافر مي‌دانست؟ ديگر چرا فضايل اين كافر را (نعوذ بالله) نقل مي‌كرد؟

ضمناً: حقیقت یار غار بودن حضرت صدیق در قدیمیترین کتاب‌های اهل تشیع ثبت شده است؛ آیا می‌خواهید بگویید آن‌ها هم وعاظ درباری بوده‌اند؟

براي درك ناداني اين شخص خواندن اين جملات از وي كافيست:

 «معاويه بن أبى سفيان در گفتگوئى توافق كرد تا چهار هزار درهم به سمرة بن جندب بدهد، فقط بدين منظور كه در ميان اهل شام خطبه بخواند و بگويد كه آيه:

﴿وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُعۡجِبُكَ قَوۡلُهُۥ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَيُشۡهِدُ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا فِي قَلۡبِهِۦ وَهُوَ أَلَدُّ ٱلۡخِصَامِ ٢٠٤ وَإِذَا تَوَلَّىٰ سَعَىٰ فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيُفۡسِدَ فِيهَا وَيُهۡلِكَ ٱلۡحَرۡثَ وَٱلنَّسۡلَۚ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلۡفَسَادَ ٢٠٥﴾ [البقرة: 204-205][17] در حقّ على عليه السّلام نازل شده

و آيه: ﴿وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَشۡرِي نَفۡسَهُ ٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ رَءُوفُۢ بِٱلۡعِبَادِ ٢٠٧﴾ [البقرة: 207][18]

 (كه اشاره به قضيّه خوابيدن على عليه السّلام در بستر پيامبر است) در شأن ابن ملجم نازل گرديده.»[19]

جواب: به اين فكر كنيد، شخصي كه در صدد بود قاتل حضرت علي را مجاهد في سبيل الله جلوه دهد و خود حضرت علي را نيز كافر جلوه دهد، چطور به اين فكر نيافتاد كه به جاي رقيب تراشي براي حضرت علي و فضيلت تراشي براي آن رقبا؛ فضايل سيدنا علي عليه السلام را تحريف و تبديل کند!

مثلاً: «عَبْدُ الْوَهَّابِ بْنُ الضَّحَّاكِ، قال: حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَيَّاشٍ، قال: سَمِعْتُ حُرَيْزَ بْنَ عُثْمَانَ، قال: هَذَا الَّذِي يَرْوِيهِ النَّاسُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْه وسَلَّمَ قال لِعَلِيٍّ: أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى (حَقٌّ، ولَكِنْ أَخْطَأَ السَّامِعُ، قُلْتُ: فَمَا هُوَ؟ فَقَالَ: إِنَّمَا هُوَ: أَنْتَ مِنِّي مَكَانُ قَارُونَ مِنْ مُوسَى)، قُلْتُ: عَنْ مَنْ تَرْوِيهِ؟ قال: سَمِعْتُ الْوَلِيدَ بْنَ عَبد المَلِك يَقُولُهُ وهُوَ عَلَى الْمِنْبَرِ»[20].

یعنی: «عبد الوهاب بن ضحاک گفت: حدیث کرد مرا اسماعیل بن عیاش و گفت: از حزیر بن عثمان شنیدم که می‌گفت: این حدیثی که مردم از پیامبر نقل می‌کنند که به علی  فرمود: ای علی مقام تو نسبت به من چون مقام هارون است به موسی؛ این حدیث درست است اما شنونده آن را اشتباه شنيده!

راوي گويد، گفتم: پس (صحيحش) چطور است؟ گفت: (صحيحش) اين است: تو نسبت به من به منزلت «قارون» هستي به موسي[21]! از حزیر پرسیدند: این را چه کسی به تو گفت؟ جواب داد: ولید بن عبدالملک[22] این را بر منبر می‌گفت»

اين قول نزد اهل سنت بي‌ارزش و فاقد اعتبار است[23] ولي حکام بني اميه مي‌توانستند چنين كنند، به جاي رقيب تراشي مي‌توانستند احاديث را تبديل كنند، هارون را به قارون بدل كنند!

نجاح مي‌گويد: معاويه، سمرة بن جندب را اجير كرده بود كه آياتي را به منظور ذم علي به او نسبت دهد و آياتي را براي مدح قاتل علي به ابن ملجم نسبت دهد؛ ولي در حال حاضر هيچ قولي در اين مورد در دسترس نيست و احدي از مفسرين را نمي‌شناسيم كه آيۀ 207 بقره را در شان ابن ملجم بداند! اگر سمرة بن جندب چنين خطابه اي ايراد كرده بود، بازتاب آن بايد در كتب ما موجود مي‌بود ولي چرا چنين نيست؟ چرا احدي احتمال نمي‌دهد كه آيات 204 و 205 بقره در شان علي باشد؟ آيا جوابي غير از اين وجود دارد كه نجاح دروغگو و دروغ دوست است؟؟

نه تنها معاويه چنين كاري نكرده بلكه او از کسانی است كه فضايل حضرت علي را روايت كرده است!

 معاویه، حضرت علی را می‌ستاید

1-   ابن بطریق و ملا باقر مجلسی و دیگران مي‌نويسند: «سَأَلَ رَجُلٌ مُعَاوِيَةَ عَنْ مَسْأَلَةٍ فَقَالَ سَلْ عَنْهَا عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ فَإِنَّهُ أَعْلَمُ قَالَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَوْلُكَ فِيهَا أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ قَوْلِ عَلِيٍّ قَالَ بِئْسَ مَا قُلْتَ بِهِ وَ لَؤُمَ مَا جِئْتَ بِهِ لَقَدْ كَرِهْتَ رَجُلًا كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَغُرُّهُ الْعِلْمَ غَرّاً لَقَدْ قَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي وَ لَقَدْ كَانَ عُمَرُ بْن‏ الْخَطَّابِ يَسْأَلُهُ فَيَأْخُذُ عَنْهُ وَ لَقَدْ شَهِدْتُ عُمَرَ إِذَا أَشْكَلَ عَلَيْهِ شَيْ‏ءٌ قَالَ هَاهُنَا عَلِيٌّ قُمْ لَا أَقَامَ اللَّهُ رِجْلَيْكَ وَ مَحَا اسْمَهُ مِنَ الدِّيوَان‏» [24].

يعني: «مردی از معاویه پرسشی کرد. معاویه گفت: از علی بن ابیطالب بپرس زیرا او آگاه‌تر است.

مرد گفت: ای معاویه گفتار تو و پاسخت در این مسأله برای من محبوب تر است از پاسخ و گفتار علی!

معاویه گفت: بد حرفی زدی و اندیشۀ اشتباهی داری، تو از گفتار مردی اظهار ناخرسندی کردی که رسول خدا صلی الله علیه وسلم او را از دانش و علم سیراب می‌کرد و به او فرمود: تو برای من همانند هارون برای موسی هستی، مگر این که بعد از من پیامبری نیست. عمر بن خطاب از علی می‌پرسید و به سخنش عمل می‌کرد و من خود شاهد بودم که هرگاه مشکلی برای عمر پیش می‌آمد می‌گفت: آیا علی اینجا هست و حضور دارد؟؟

آنگاه معاویه به آن مرد گفت: برخیز که خداوند دو پایت را زمین گیر کند و دستور داد نام او را از دیوان سهمیۀ بیت المال حذف کنند!!!»

اگر معاويه دستور به لعن علي داده بود و اگر دستور ميداد احاديثي عليه او بتراشند و از همه مهمتر اگر او را تكفير مي‌كرد! چرا شخص سائل به معاويه نگفت: يا ايها الامير! تو او را لعن مي‌كني! او را تكفير مي‌كني، آنوقت من بدبخت كه رأي تو را از رأي علي بيشتر دوست ميدارم سزاوار اين همه مذمّت و نفريني اينچنيني هستم؟

اگر معاویه دستور به سبّ و لعن و جعل حديث عليه حضرت علی داده بود، بدون شک آن شخص در جواب می‌گفت: تو که لالایی بلدی چرا خودت خوابت نمی‌برد؟! خودت حضرت علی را لعن می‌کنی و ما را مجبور می‌کنی كه لاعن علي باشيم، حال از سخن من ناراحت می‌شوی و من را توبیخ می‌کنی؟ مگر حرف من بیشتر از لعن کردنی بود که تو ما را به آن امر می‌کنی؟ پس چرا به من می‌گویی: خدا دو پایت را زمین گیر کند؟!!

مگر مي‌شود خميني بر روي منبر مرگ بر شاه بگويد و مردم را نيز ترغيب كند كه چنين بگويند، ولي كسي را كه فقط بگويد: «شاه آدم پرخوري بود» توبيخ و مجازات كند؟!

حال اين روايت را نيز بخوانيد:

2-    «نقل است که ابو مسلم خولاني (به عنوان سفير از سمت حضرت علي) به اتفاق تني چند نزد معاويه آمدند و به او گفتند: «تو با علي در جنگ و نزاع هستي و با وي مبارزه مي‌كني، آيا تو مانند او هستي؟» معاويه گفت: «لاَ وَاللهِ، إِنِّيْ لأَعْلَمُ أَنَّهُ أَفْضَلُ مِنِّي، وَأَحَقُّ بِالأَمْرِ مِنِّي...» = «خير، به خدا سوگند من مي‌دانم كه او از من بهتر است و او براي خلافت از من شايسته‌تر است...»[25].

شايد بگوييد: «اين‌ها در مورد زماني است كه حضرت علي عليه السلام در قيد حيات بود» مي‌گويم: مگر غير اين است كه مي‌گوييد: معاويه در حيات علي او را لعن مي‌كرده؟؟ مگر نمي‌گوييد او را تكفير مي‌كرده؟ خب! اگر لعن و تكفيري در كار بود، ابومسلم خولاني مي‌بايست خطاب به معاويه مي‌گفت: تو هر روز علي را لعنت مي‌كني و او را كافر مي‌خواني و ياران تو نيز چنين مي‌كنند، حال مي‌گويي كه او از تو بهتر است؟ چرا يك بام و دو هوا يا ابن ابي سفيان؟

ولي مي‌دانيم كه چنين نگفت! و البته رواياتي نيز در دست است كه مربوط به بعد از شهادت سيدنا علي است.

3-   عاملي از ابوالحجاج البلوي نقل مي‌كند: «وقتي خبر شهادت علي به معاويه رسيد معاویه گفت: «لقد ذهب الفقه و العلم بموت ابن أبي طالب» [26].

یعنی: «با مرگ پسر ابوطالب، علم و فقه هم مرد!»

و در خبر مشابهی اینچنین آمده: «لَمَّا جَاءَ خَبَرُ قَتْلِ عَلِيٍّ إِلَى مُعَاوِيَةَ جَعَلَ يَبْكِي، فَقَالَتْ لَهُ امْرَأَتُهُ: أَتَبْكِيهِ وَقَدْ قَاتَلْتَهُ؟ فَقَالَ: وَيْحَكِ إِنَّكِ لَا تَدْرِينَ مَا فَقَدَ النَّاسُ مِنَ الْفَضْلِ وَالْفِقْهِ وَالْعِلْمِ»[27].

يعني: «وقتی که خبر کشته شدن سيدنا علی به معاویه رسید، شروع به گریه کرد، زنش به او گفت: «آیا بخاطر او گریه می‌کنی در حالیکه با او می‏جنگیدی؟!» گفت: «وای بر تو، تو نمی‌دانی که مردم چه فضل و فقه و دانشی را از دست دادند!»

اگر انکار فضائلی در کار بود و یا لعن کردنی در بین بود، همسرش باید می‌گفت: چه شده؟ آیا هذیان می‌گویی؟! دیروز که او را لعنت می‌کردی، حالا چه شده که...

4-   در روایت موثقی نقل است که معاویه در دوران خلافتش از ضرار صُدائی (از یاران علی) خواست که علی را برایش توصیف کند، ضرار گفت: «ای امیرالمؤمنین مرا از این کار معاف کن!» معاويه گفت: «حتماً باید او را توصیف کنی!» گفت: «حال که حتماً باید او را توصیف کنم، پس می‌گویم؛ بخدا بسیار دوراندیش و قدرتمند بود، همیشه سخن فيصله بخش می‌گفت، عادلانه حکم می‌کرد، دانش از همه جوانبش فوران می‌کرد،.... شهادت می‌دهم که گاهاً دیده‌ام، در حالیکه شب پرده‌اش را پایین آورده بود و ستارگان رو به کاهش گذاشته بودند، ریش خود را در دست گرفته بود، و همچون شخص سالم شتابزده و بی‌قرار بود، ولی غمگین و گریان می‌گفت: «ای دنیا، دیگری را فریب بده! خود را به سوی من عرضه‌ کرده‌‌ای یا شوق و علاقه به من داري؟ بعید است، بعید است. من تو را سه طلاقه کرده‌‌ام، که رجعتی در آن طلاق نیست، پس عمر تو کوتاه است و کم ارزش هستی، آه و ناله از کمبود توشه و دوری سفر و وحشتناکی راه،...».

آنگاه معاویه به گریه افتاد، و گفت: «رَحِمَ اللَّهُ أَبَا الْحَسَنِ، كَانَ وَاَللَّهِ كَذَلِكَ» = «خدا رحمت کند ابوالحسن را، (بخدا همین‌گونه بود)» پس ای ضرار تو تا چه ‏اندازه بر او غمگین هستی؟!» گفت: «همچون کسی غمگین هستم که فرزندش را در دامانش سر بریده‏اند!»[28]

معاویه به گریه می‌افتد و سخنان «ضرار» را تایید می‌کند و ضرار به او نمی‌گوید: اگر چنین است، پس چرا او را لعنت می‌کنی و دستور می‌دهی او را لعنت کنند؟ و چرا او را كافر مي‌خواني و عليه او روايت جعل مي‌كني؟

به همین تعداد روایت بسنده می‌کنیم و به سخن بعدی نجاح می‌پردازیم؛ وی می‌گوید:

«نشر مناقب دروغين در شأن أبوبكر از طرف معاويه، بخاطر محبّت و براى بالا بردن شأن و منزلت وى نبود، بلكه صرفاً براى پائين آوردن شأن و منزلت رسول خدا صلّى الله عليه و آله و خاندان پاك وى صورت مى‌گرفت»[29].

حال اگر اين نوشته... به رجز خواني‌هاي يك فرد مست شبيه نيست به چه شبيه است؟؟

در محلي مي‌گويد: ماجراي هجرت و غار را بني اميه براي اين ساخت تا فضيلتي باشد در برابر غدير!!‌ (يعني ابن بكر[30] هم مي‌توانست با استناد به هجرت خلافت خود را ثابت كند!!)

الان مي‌گويد معاويه مي‌خواسته مقام نبي اکرم را تنزل دهد!!! حال بين اين دو را جمع كنيد، مي‌توانيد؟؟

توضيح بيشتر: اگر مقام پيامبر تنزل پيدا كند ديگر همراهي با او چه نفعي خواهد داشت؟ ديگر چه نفعي خواهد داشت كه پيامبر شخصي را «صديق» لقب داده باشد؟؟ شخصي كه مقامي ندارد، داماد او بودن چه نفعي دارد كه بخواهند اين ماجرا را جعل كنند؟!!

واقعاً كه با رئيس انجمن مجانين طرف هستيم!

اين نجاح در همين كتاب چنين مي‌نويسد: «و ذهبى در نوشته‌هاى خود معروف به همين شيوه بوده است، و او در قريشى و اموى بودن حتى از قريشيان و امويان نيز بالاتر بود»

ج: توئي كه ذهبي را از امويان هم بدتر مي‌داني و در مورد امويان گفتي كه علي را كافر مي‌دانسته‌اند و كافر بودن حضرت علی را نشر میدادند، حال چطور است كه ذهبي فضايل علي را مكتوب مي‌دارد؟ چطور است كه از فرزندان او به نيكي ياد مي‌كند؟؟ علي را امير المومنين مي‌داند، حسن را امام مي‌نامد و حسين را سيد جوانان اهل بهشت؟؟!

او در این باب، زیاد سخن گفته و ما به اندازۀ لازم جواب گفتیم و لازم نمی‌دانیم بیشتر بنویسیم چرا که به موضوع این نوشتار چندان مربوط نیست.

 نجاح طائی: روایات صحیح و متواتر می‌گوید که ابوبکر یار غار نبوده!

بزرگترين خيانت، نجاح طائي، اين است كه در ابتداي كتابش مي‌گويد: «و اين كتاب قضيّه حضور أبوبكر در غار را به صورتى علمى و مستند به روايات صحيح و متواتر و شواهد و قرائن فراوان رد كرده و از پايه و اساس ويران مى‌نمايد.»

و مي‌گويد: «اين كتاب واقعيّت و حقيقت قضيّه غار را مطابق با كتاب و سنّت و با تائيد عقل و فطرت و دور از هرگونه دروغ و افتراء حزبى و حكومتى بيان مى‌نمايد».

اين سخن وي را در حين مطالعۀ اين نوشتار به ياد داشته باشيد زيرا بارها بار خواهيد ديد كه او نه تنها به روايات صحيح و متواتر استناد نكرده بلكه به روايات عجيب و غريب و كذب هم استناد مي‌كند نه تنها به روایات کذب استناد می‌کند، بلکه همین روایات را نیز تحریف می‌کند و گاهی نیز قیچی و ساتور برداشته و روایات را قیچی و تکه تکه می‌کند تا شاید که بتواند مراد خودش را از آن کسب کند!

و اما دلايل عقلی و علمي ايشان را  نيز خواهيم ديد كه اوهن من بيت العنكبوت است!

 شخصي به نام عبد الله بن بكر وجود خارجي ندارد

نجاح طائی بارها از شخصي به نام «عبد الله بن بكر» نام مي‌برد و او بازیگر نقش اول فيلمنامه ايست كه او به قلم آورده است.

جناب مخترع كبير مدعي است كه «عبد الله بن بكر» همان شخصي است كه همراه پيامبر در غار و راهنماي او در راه بوده است. اما خوب است كه بدانيد چنين شخصي با اين اسم (در آن تاريخ) وجود خارجي ندارد، در هيچ كدام از كتب تاريخ و تراجم و طبقات و انساب و.... از او نامي نيست. بله! شخصي به عنوان راهنماي سفر نبي اكرم صلي الله عليه و آله وجود داشته ولي احدي به جز نجاح نگفته كه نام او «عبد الله بن بكر» بوده است!!

اسم و رسم آن راهنما در روايات و كتب مختلف به صورت‌هاي گوناگوني درج شده است، از جمله:

عبد الله بن اريقط[31]؛ عبد الله بن اريقد؛ عبد الله بن ارقطّ يا عبد الله بن ارقد يا عبد الله بن أرقم  و بعضي او را ليث بن عبدالله بن اريقط گفته‌اند و بعضي نام او را اريقط[32] و بعضي رقيط[33] پنداشته‌اند.

بعضي او را «ليثي» و بعضي «دئلي» يا «دؤلي» يا «ديلي» يا «دئل» يا «ديل» و بعضي «عدوي» و بعضي «بني ديل بن بكري» نوشته‌اند!!

بعضي «اريقط» را نام پدرش پنداشته بعضي چون حلبي و برزنجي نام مادر او را «اريقط» دانسته‌اند و بعضي نيز نام خودش را «اريقط» [34] يا «رقيط» [35] دانسته‌اند! كه در لابلاي تمام اين اختلافات، متاخرين و غالب متقدمین «عَبْدُ اللهِ بْنُ أُرَيْقِطٍ اللَّيْثِيُّ» را صحيح‌تر مي‌دانند. [36] و الله اعلم

حال بين تمامي اين اقوال و اين اختلافات در عجبم كه جناب نجاح، «عبد الله بن بكر» را از كجا آورد!!! بیائید، ببينيم منبع اين اختراع او كدام تأليف و كدام مؤلف است!

او در باب 3 فصل دوم با عنوان «عبدالله بن بكر كيست؟» روايتي را از بحار الانوار مجلسي و اِعلام الوري طبرسي و كمال الدين صدوق نقل مي‌كند.

روايت به نقل از «نجاح» ، چنين است: «إذ التقى النبي (صلى الله عليه وآله وسلم) بعبدالله بن أريقط بن بكر في جبل ثور فقال له رسول الله (صلى الله عليه وآله وسلم): يا ابن أريقط أأتمنك على دمي؟

فقال ابن بكر: إذاً والله أحرسك وأحفظك ولا أدلّ عليك فأين تريد يا محمد؟ قال محمد (صلى الله عليه وآله وسلم): يثرب. قال ابن بكر: لأسلكنّ بك مسلكاً لا يهتدي فيها أحد».

يعني: «و چون عبدالله بن أريقط بن بكر در كوه ثور با رسول خدا صلّى الله عليه و آله ملاقات كرد حضرت فرمود: اى فرزند أريقط آيا تو را بر جان خود ايمن بدانم؟

ابن بكر گفت: بنابراين سوگند به خدا كه تو را حفظ و حراست مى‌نمايم و احدى را بر تو آگاه نمى‌كنم، اى محمّد كجا مى‌خواهى بروى؟ محمّد صلّى الله عليه و آله فرمود: يثرب!

ابن بكر گفت: تو را از راهى خواهم برد كه احدى بدان راه نيابد»

حال ببینیم  این مخترع کبیر در نقل این روایت چه تلبیسی به کار برده است:

اين روايت در بحار الانوار ج19 ص 69 (همان آدرسي كه داده و همان چاپي كه از آن نقل كرده) به اين شكل آمده است:

«فَخَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ أَقْبَلَ رَاعٍ لِبَعْضِ قُرَيْشٍ يُقَالُ لَهُ ابْنُ أُرَيْقِطٍ فَدَعَاهُ رَسُولُ اللَّهِ ص فَقَالَ لَهُ يَا ابْنَ‏ أُرَيْقِطٍ آتَمِنُكَ عَلَى دَمِي فَقَالَ إِذاً وَ اللَّهِ أَحْرِسُكَ وَ أَحْفَظُكَ وَ لَا أَدُلُّ عَلَيْكَ فَأَيْنَ تُرِيدُ يَا مُحَمَّدُ قَالَ يَثْرِبَ قَالَ لَأَسْلِكَنَّ بِكَ مَسْلَكاً لَا يَهْتَدِي فِيهَا أَحَد»

آيا اثري از «عبد الله بن اريقط بن بكر» يا از «ابن بكر» يا از «بکر» وجود داشت؟؟؟؟

مجلسي اين روايت را از اِعلام الوري طبرسي نقل كرده يعني منبع اصلي اعلام الوري است پس ما به منبع اصلي سر مي‌زنيم.

اعلام الوري طبرسي ج1 ص148 (همان آدرس و دقيقاً همان چاپ):

«و أقبل راع لبعض قريش يقال له: ابن اريقط فدعاه رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله وسلّم و قال له: «يا ابن اريقط أءتمنك على دمي؟». قال: إذا و اللّه أحرسك و أحفظك و لا أدلّ عليك، فأين تريد يا محمد؟ قال: «يثرب». قال: و اللّه لأسلكنّ بك مسلكا لا يهتدي فيه أحد.»

دوباره مي‌پرسم: آيا اثري از «ابن بكر» ديديد؟؟ دقت کنید، شاید چشمان من کم سو شده است! مهم نیست؛ هنوز يك كتاب مانده، جاي اميدي هست!

منبع سوم «كمال الدين شيخ صدوق ص 56 چاپ قم» است كه در متن كتاب چيزي در اين مورد نيست ولي در پاورقي، همان متن فوق از كتاب اعلام الوري نقل شده است و اثري از «ابن بكر» نيست!!!

در اصل، تنها يك منبع واحد است كه هم «مجلسي» و هم «محقق كتاب كمال الدين شيخ صدوق» از همان منبع استفاده كرده‌اند ولي با اين حال آن دو منبع را نيز بررسي كرديم تا به خوبي دست اين متفكر فرهيختۀ اسلامی رو شود!!!

نکته: در ادامۀ همین روایت كه مورد استناد نجاح طائیست، آمده است:

«فَأَيْنَ تُرِيدُ يَا مُحَمَّدُ قَالَ يَثْرِبَ قَالَ لَأَسْلِكَنَّ بِكَ مَسْلَكاً لَا يَهْتَدِي فِيهَا أَحَدٌ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص ائْتِ عَلِيّاً وَ بَشِّرْهُ بِأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَذِنَ لِي فِي الْهِجْرَةِ فَهَيِّئْ لِي زَاداً وَ رَاحِلَةً وَ قَالَ لَهُ أَبُو بَكْرٍ ائْت‏ أَسْمَاءَ ابْنَتِي وَ قُلْ لَهَا تُهَيِّئُ لِي زَاداً وَ رَاحِلَتَيْن‏....» [37].

یعنی: «ابن اریقط گفت: قصد كجا را دارى اى محمد؟ فرمود: يثرب، گفت: به خدا قسم كه راهى را به تو نشان مى‏دهم كه هيچ كس تو را پيدا نكند... پس رسول الله صلّى اللّه عليه و اله به او فرمود: على را پيدا كن و به او بشارت بده كه خداوند به من اجازه هجرت داده است و بگو كه مركب و زاد و توشه راه را فراهم كند. ابو بكر به او (به ابن اريقط) گفت: دخترم أسماء را پيدا كن و به او بگو: كه دو مركب و زاد و توشه را براى من فراهم كند...».

پس طبق همین روایت که دست آویز «نجاح» مسكين است، زمانی که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم با «ابن اریقط» صحبت می‌کرده ابوبکر هم همراهش بوده است!

در همین ابتدا او هم دروغ گفته هم روایت را تحریف فرموده و هم آن را قیچی کرده است!

براي اختتام اين بخش شما را دعوت مي‌كنم، باري ديگر اين نوشتۀ جناب نجاح را بخوانيد:

«إذ التقى النبي (صلى الله عليه وآله وسلم) بعبدالله بن أريقط بن بكر في جبل ثور فقال له رسول الله (صلى الله عليه وآله وسلم): يا ابن أريقط أأتمنك على دمي؟ فقال ابن بكر: إذاً والله أحرسك وأحفظك ولا أدلّ عليك فأين تريد يا محمد؟ قال محمد (صلى الله عليه وآله وسلم): يثرب. قال ابن بكر: لأسلكنّ بك مسلكاً لا يهتدي فيها أحد» [38].

يعني: «و چون عبدالله بن أريقط بن بكر در كوه ثور با رسول خدا صلّى الله عليه و آله ملاقات كرد حضرت فرمود: اى فرزند أريقط آيا تو را بر جان خود ايمن بدانم؟ ابن بكر گفت: بنابراين سوگند به خدا كه تو را حفظ و حراست مى‌نمايم و احدى را بر تو آگاه نمى‌كنم، اى محمّد كجا مى‌خواهى بروى؟ محمّد صلّى الله عليه و آله فرمود: يثرب! ابن بكر گفت: تو را از راهى خواهم برد كه احدى بدان راه نيابد»

او از قول نبي اكرم صلي الله عليه و آله وسلم نقل مي‌كند كه خطاب به آن راهنما گفت: «يا ابن أريقط أأتمنك على دمي؟» = اي «ابن اريقط» آيا تو را بر جان خود ايمن بدانم؟؟

دقت كنيد، رسول خدا او را «ابن اريقط» خواند ولي «مكتشف عصر ما» در خط بعدي او را «ابن بكر» مي‌نامد!!! آيا تناقض از اين بيشتر و جهالت از اين بالاتر ممكن است؟؟!

 تبدیل «ابن اریقط» به «ابن بکر» توسط نجاح طائی

با وجود اينكه در بارۀ نام پدر يا مادر آن راهنما اختلاف است ولي احدي نگفته كه نام پدر یا مادر وی «بكر» بوده تا بتوانيم آن را «ابن بكر» بناميم!![39] تاكيد مي‌كنم! احدي نگفته «عبدالله فرزند بكر» بوده، حتي كسي نگفته نام جدش بكر بوده! البته جناب مخترع كبير را قلم بگيريد!

خود «نجاح» در كتاب ديگرش به نام «السيرة النبويه» مي‌نويسد:

«و مرّ رسول اللّه صلّى اللّه عليه و اله وسلّم و عبد اللّه بن اريقط بن الديل بن بكر بخيمة ام معبد...» [40].

خود او نام آن راهنما را به اين شكل «عبد اللّه بن اريقط بن الديل بن بكر» ضبط كرده است، يعني اگر قول او را صحيح بدانيم اينگونه مي‌شود كه «بكر» «پدر جد عبد الله» بوده است!

حال ببينيد اين «نجاح» چقدر جاهل است كه «پدر عبدالله» را نمي‌بيند «پدر بزرگ» او را نمي‌بيند و به «پدرِ پدربزگش» چسبيده است!! آن هم در حالیکه تا به حال احدی، ابن اریقط را به غیر از پدرش به کسی دیگر نسبت نداده است.

من «ابوبكر بن حسين بن احمد بن عبد الله» هستم ولي احدي مرا «ابوبكر بن عبد الله» نمي‌خواند، بلكه گفته مي‌شود: «ابوبكر بن حسين» و اين كاملاً طبيعي است ولي ادعاي او چون شاهدی در تاریخ ندارد به اختراعات مخترعين بيشتر شبيه است!

البته لازم به ذكر است كه: آنانكه نسب او را به بني بكر نسبت داده‌اند، آن را چنين نوشته‌اند:

«رجلا من بني الدئل بن بكر» يعني مردي از طايفۀ «دئل بن بكر» نه اينكه «دئل» جد او باشد!

دكتر ابراهيم آيتي شيعي مي‌نويسد: «عبد اللّه بن أريقط ليثى ديلى هم گفته مى‏شود. پدر اين عبد اللّه از طايفه بنى ديل بن بكر بن عبد مناة بن كنانه و مادرش از بنى سهم بن عمرو بود.» [41]

اين نسب را به شكل كاملتر نيز ثبت كرده‌اند:

«النُفاثي: نسبة إلى نفاثة بن عدي بن الديل بن بكر. واسمه عبد الله بن أريقط»[42].

يعني اگر واسطۀ ديگري در اين بين نباشد (كه ظاهراً هست) نسب او را بايد چنين بنويسيم: «عبد الله بن أريقط بن نفاثة بن عدي بن الديل بن بكر (بن عبد مناة بن كنانه (بن خزيمة))» يعني جناب نجاح دو نفر را از قلم انداخته و قسمتی از نسب او را بلعیده و «بكر» را كه «پدر جد جد» او مي‌باشد به جاي پدر آن راهنما جا زده است![43]

جناب مخترع كبير در كتاب «السيرة النبویة» مي‌نويسد:

«عبد الله بن اريقط بن بكر دليله و هو الذى صحبه فى الغار و السفر. ثم جعل المحرفون متأخرا أبا بكر بدل ابن بكر....»[44].

يعني: «عبد الله بن اريقط بن بكر راهنماي پيامبر بود و او همان است كه يار غار و همسفرش بود ولي تحريف كنندگان ابا بكر را به جاي ابن بكر قرار دادند!»

در اين قول نام آن راهنما را مختصر كرد و عبد الله بن اريقط بن ديل بن بكر را به عبد الله بن اريقط بن بكر تبديل كرد و «ديل» را به خودش تخفيف داد!! و اين «اريقط» كه در قول قبلي نجاح فرزند «ديل» بود با  شعبده‌اي فرزند «بكر» شد!! البته شعبده بازي‌هاي جناب نجاح هنوز تمام نشده است و خواهيم ديد كه او چگونه با قلمش ما را مات و مبهوت خودش خواهد كرد؛ چنانکه مي‌نويسد: «فريبكاران حزب قريش، اقدام به اجراى نقشه تغيير در نام أبوبكر نمودند، تا نام وى موافق نام عبدالله بن بكر گردد»[45].

در قول بالايي پاک کنش را در آورده و این بار «عبدالله بن اريقط بن بكر» را به «عبدالله بن بكر» تبديل كرد و «اريقط» را نيز از رده خارج نمود!!! يعني «عبدالله» كه فرزند «اريقط» بود در اين نقل فرزند بلا واسطۀ «بكر» شد!!

گمان نكنيد كه او چوب جادويي و پاک کنش را به کناری نهاده است! خير؛ زورش كه نمي‌آيد، باز هم شعبده می‌کند!! به همين دليل در سكانس‌هاي مختلف از آن راهنما به اين شكل = «ابن بكر» ياد مي‌كند، مثلاً مي‌نويسد:

«و در هنگام رسيدن كفّار به غار، رسول خدا صلّى الله عليه و آله به همراه رفيق خود ابن بكر بسر مى‌برد....» [46]

نام يكي از فصول كتابش چنين است: «دلائل اثبات مهاجرت رسول خدا (ص) همراه با ابن بكر، نه أبوبكر»[47].

نام يكي ديگر از فصول كتابش: «ابن بكر خانواده ابوبكر را از مكّه به مدينه آورد» [48]

شايد بگوييد: «نجاحِ بنده خدا خواسته مختصر نويسي كند به همين دليل تنها به «ابن بكر» بسنده كرده است»

مي‌گويم: مختصر «عبد الله بن أريقط بن نفاثة بن عدي بن الديل بن بكر» مي‌شود = «ابن اريقط» نه «ابن بكر»؛ و اين را تمامي عقلا مي‌پسندند و اگر قرار باشد كسي به عنوان «ابن بكر» شناخته شود آن شخص «ديل بن بكر» است نه «نبيرۀ» او!

اما اين شيادي و اين پله پله حذف واسطه‌ها به چه منظور بود؟؟ چرا نجاح در كل كتابش «نفاثه بن عدي» را خط زده و بعد از آن ديل را خط زد و در جايي اريقط را و سپس عبدالله را؟؟ [49]

جواب: او اين مراحل را طي كرد تا بتواند اين ادعا را بكند: «جعل المحرفون متأخرا أبا بكر بدل ابن بكر»[50] = تحريف كنندگان «ابا بكر» را به جاي «ابن بكر» قرار دادند!

بله، او مي‌خواست ذهن‌ها را به اين وهم بياندازد كه آن راهنما معروف به «ابن بكر» بوده و همه او را با شهرت «ابن بكر» مي‌شناختند، تا بتواند بگويد بعدها به جاي «ابن بكر» ابي بكر نهادند! و جای «ن» را با «ي» عوض کردند؛ ولي چنانكه قبلاً مشخص شد كسي چنين شخصي را نمي‌شناسد بلكه چنانكه از طبرسي و مجلسي نقل شد او «ابن اريقط» است نه ابن بكر!!

* چنانكه قبلاً گفتيم: در مورد والد يا والدۀ او اختلافاتي وجود دارد ولي احدي نگفته نام آنان «بكر» بوده است! و براي اينكه خواننده را خاطر جمع كنيم از امهات كتب شيعه كه به اين واقعه اشاره كرده‌اند شواهدي مطرح مي‌كنيم تا آنان نيز مهري باشند بر دهان مخترع كبير!

1-   ابن عقده كوفي(متوفي333هـ): «ودليلهم ابن أريقط»[51].

2-   قاضي نعمان مغربي (م363هـ): «... وعبد الله ابن أريقط إليه ليمضوا معه إلى المدينة...»[52].

3-   ابن طيفــــــــــــــور  (م380هـ): «ودليلهما الليثي عبد الله بن أريقط» [53]

4-   ابن حمزة الطوسي (م560هـ): «ودليلهما الليثي عبد الله بن أريقط»[54].

5-   قطب الدين راوندي (م573هـ): «لبعض قريش يقال له: ابن أريقط»[55].

6-   ابن شهر آشـــــوب (م588هـ): «وَ دَلِيلُهُمُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أُرَيْقِطَ اللَّيْثِي‏» [56].

7-   ابن يوسف حلـــــي (م705هـ): «معه أبو بكر وعامر بن فهر مولى أبي بكر وعبد الله بن أريقط»[57].

8-   عـلامـــــه حـلـــــي (م726هـ): «استأجر عبد الله بن ارقط ليدله على طريق»[58].

9-   حسين جرجاني (قرن8): «و چون برفتند چهار كس بودند... و عبد اللّه بن اريقط الليثى» [59].

10- محمد باقر مجلسي(م1111هـ): «ودليلهم عبد الله ابن أريقط الليثي»[60].

تا اينجا مختصري بود از قديم‌ترين مصادر شيعه، اكنون چندي از مصادر متاخرين را عرضه مي‌كنيم تا كار را محكمتر كرده باشيم!

1-   محـدث قمي (م1359هـ): «عبد اللّه بن أريقط (أرقطّ به روايت طبرى) در خدمت آن حضرت بودند» [61]

2-   سيد محسن امين (م1371هـ): «ودليلهم الليثي عبد الله بن أريقط» [62].

3-   هاشم معروف الحسني (م1404هـ): «و كان الدليل عبد اللّه بن اريقط الليثي».

4-   شـهاب الدين مرعشي (م1411هـ): «ودليلهما عبد الله بن أريقط الليثي» [63].

5-   محمدحسين طباطبايي (م1412هـ): «واقبل راع لبعض قريش يقال له ابن أريقط» [64].

6-   محمد هادى غروى (معاصر) ‏: «وخرج رسول اللّه من الغار وأخذ به ابن أريقط على طريق نخلة»[65].

7-   محمد ريشهري (معاصر): «ودليلهما الليثي عبد الله بن أريقط»[66] و «ودليلهم ابن أريقط»[67].

8-   سيدحسن ابطحي (معاصر): «نيمه‌ي شب سوّم «عبدالله بن اريقط» دو شتر به در غار آورد»[68].

9-   علي ميرشريفي (معاصر): «رسول خدا عبد اللّه بن اريقط را كه از چوپانان قريش بود..»[69].

10- هاشم محلاتي (معاصر): «همانروز عبد اللّه بن ارقط را- و برخى عبد اللّه بن اريقط گفته‏اند- كه در زمره مشركين و از طائفه بنى دئل بن بكر بود» [70].

تا اينجا از ده نفر از متقدمين و ده نفر از متاخرين نقل قول شد كه هر 20 نفر آن‌ها او را «عبدالله» دانسته و فرزند «اريقط» يا «ارقط» نوشته‌اند!! حال جناب نجاح، «ابن بكر» را از كجا آورده؟ ما نفهميديم!

 حضرت علي رضی الله عنه در بستر نبي خوابيده بود يا بستر خالي بود؟

به شيوۀ جناب نجاح طائي، «مخترع كبير» پيش مي‌رويم و به سبك ايشان از واقعۀ در فراش خوابيدن حضرت علي يك افسانه مي‌سازيم!

جناب نجاح (مخترع كبير) مي‌گويد: «پيامبر صلّى الله عليه و آله احتياج داشت شخصى در بستر او بخوابد تا كفّار محاصره كننده خانه خود را به اشتباه بيندازد، و جز على عليه السّلام كسى نبود كه در راه پيامبر صلّى الله عليه و آله حاضر به چنين فداكارى باشد»[71].

و در جايي ديگر مي‌گويد:

«پيامبر صلّى الله عليه و آله در آخر ماه صفر از مكّه هجرت نمود به نحوى كه در آسمان روشنى ماه به چشم نمى‌خورد. اما در اين كه سيّد رسولان در آن تاريكى سهمگين چگونه كوچه‌هاى باريك شهر را مى‌ديد، بايد به قدرت شريف آن حضرت، در ديدن شبانه او كه همانند ديدن در روز بود مراجعه كرد.»

1-   مي‌گويم: وقتي شب تا به آن حد تاريك باشد كه انسان عادي با چشم عادي نمي‌تواند راه را تشخيص دهد!! چگونه ابولهب و يارانش مي‌توانند درون خانه نبي كه سقف دارد و بالطبع از كوچه‌هاي مكه نيز تاريك تر است را ببينند و تشخيص دهند كه چه شخصي در بستر پيامبر خوابيده است؟ با توصيف نجاح طائي اصلاً بستر قابل رؤيت نبود چه برسد به شخص خفته در بستر!!!

پس مي‌گويم: چون شب تا به آن حد تاريك بوده، مهاجمان نيز قادر به ديدن بستر نبوده و نمي‌توانستند تشخيص دهند كه شخصي در بستر خفته يا خير! نتيجتاً نبي اكرم صلي الله عليه وسلم كار عبث نكرده كه بي‌خود شخصي را در رختخواب خود بخواباند.

2-   شما بگوييد: چه فرقي بين اين دو موضع وجود دارد:

الف: «مشركين سحرگاهان به خانه نبي حمله كنند و فراش را خالي ببينند»

ب: «مشركين حمله كنند و حضرت علي را در بستر ببينند».

چه فرقي بين اين دو موضع وجود دارد؟ وقتي كفار نتوانند در آن شب راه را تشخيص بدهند چگونه مي‌توانستند بستر را ببينيد كه حال به اشتباه بيفتند يا نيفتند؟؟

پس از دو حالت خارج نيست:

1-   يا بستر خالي بوده

2-   يا خود حضرت علي چون بستر نبي را خالي ديده، از آن استفاده كرده!

و آن رواياتي كه در اين مورد وارد است همه و همه ساختۀ روافض است و اگر هم واقعيت داشته باشد باز سوال ديگري مطرح است!!

* از كجا معلوم كه آن علي كه در بستر خوابيده همان ابن عم نبی و پدر حسنین باشد؟ از كجا معلوم؟؟  

تعجب نكنيد! ابتدا اين سخن جناب مكارم را بخوانيد تا توضيح دهم: «السؤال: لماذا لم يرد اسم الإمام علي بصراحة في القرآن الكريم حتى ننتهي من كل هذه الأبحاث والاختلافات؟

الجواب: نظراً إلى أن اسم «علي» لم يكن منحصراً بالإمام علي عليه السلام كما هو الحال في «أبو طالب» حيث لم تكن هذه الكنية منحصرة بوالده، بل هناك العديد من الأشخاص بين العرب يسمون باسم «علي» و «أبو طالب». وعلى هذا الأساس لو ورد اسم «علي» بصراحة في القرآن الكريم فإن هؤلاء الأشخاص الذين لم يروق لهم قبول هذه الحقيقة سيتحركون بذرائع مختلفة إلى تطبيق هذا الإسم على شخص آخر... انتهى»[72].

یعنی: «پرسش: چرا نام آن حضرت صريحاً در قرآن كريم نيامده، تا اين همه بحث‌ها و اختلافات مطرح نشود؟

پاسخ: با توجّه به اين كه «على» فقط نام امام علي (عليه السلام) نبوده، همان گونه كه «ابوطالب» تنها كنيه پدرش نبوده است، بلكه نام و كنيه افراد متعدّدى در ميان عرب «على» و «ابوطالب» بوده، بنابراين اگر نام «على» صريحاً هم در قرآن ذكر مى‌شد، باز هم كسانى كه نمى‌خواستند اين حقيقت را بپذيرند بهانه‌اى داشتند و آن را بر «على» ديگرى تطبيق مى‌كردند....».

من نيز مي‌گويم: آنكه در بستر خوابيده (آن هم نه به خاطر جان فدا كردن بلكه محض استراحت و خواب) شخصي با نام «غلي» بوده نه «علي» كه اين غلي نام يكي از غلامان نبي اکرم صلی الله علیه وسلم  بوده است[73] و او بود كه از صاحبان امانات باخبر بود و او بود كه مامور شد تا فواطم را به مدينه بياورد و چون در ابتداي اسلام، خط عربي بدون نقطه بود[74]؛ «غلي» را «علي» مي‌نوشتند و بعد‌ها كه خط عربي نقطه دار شد، مولفين گمان بردند كه شخص خفته در بستر همان علي پسر عموي پيامبر است!! و البته روايات جعلي! و گفته‌هاي روافض نيز بي‌تاثير نبود!

ضمناً اين نكته را نيز فراموش نكنيد كه «غلي» چند ماه بعد از هجرت از دنيا رفت به همين خاطر اسم و نشاني از او در تاريخ نمي‌بينيم!

بله!! اگر قرار باشد بهانه‌هاي بني اسرائيلي كه نه، بلكه بهانه‌هاي رافضيسم! گونه بگيريم مي‌توانيم تمام حقايق را واژگون كنيم!

 نجاح: اگر ابوبکر هم در غار بود خداوند باید می‌فرمود: ثالث ثلاثه

نجاح مي‌نويسد: «قرآن مى‌فرمايد: ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ﴾ يعنى درباره پيامبر و راهنماى او سخن گفته و اگر ابوبكر نفر سوّمى بود خداوند تعالى چنين مى‌فرمود: ثالِثُ ثَلاثَه يعنى او يكى از سه نفر بود... بنا بر اين ابوبكر كجاى اين ماجرا قرار داشت؟»

جواب: براي ما واضح است كه خود «نجاح» هم مي‌داند اين ايراد او! بي‌نهايت سست است چرا که:

1-   چنانكه گفته شد تئوري «تحريف نام» نه تنها كذب محض بلكه جهالت و سبك مغزي محض بود؛ با اشراف بر اين موضوع، تمام كتاب «نجاح» از جمله شبهۀ فوق چون باغ پنبه‌اي كه با يك كبريت آتش مي‌گيرد، نابود و كان لم يكن مي‌شود.

2-   در روايات وارده در كتب فريقين، چنين ثبت است كه: «چون سه روز از پناه بردن نبي و صديق به غار گذشت، طبق قرار قبلي، آن راهنما به سمت غار آمد و به اتفاق نبي و صديق و... به سوي مقصد حركت كردند.»

به عنوان نمونه چند نقل قول از مصادر شيعه را مكتوب ميدارم تا باز هم برچسبی باشد بر دهان مكتشف عصر!

الف: دكتر عقيقي: «على به دستور پيامبر (صلى الله عليه وآله) با سه شتر[75] و همراه راهنماى امينى به نام «اريقط» در شب چهارم به طرف غار فرستاد. نعرهء شتر به گوش پيامبر اسلام رسيد و با همسفر خود از غار پائين آمده....»[76].

ب: آيت الله سيد حسن ابطحي: «نيمه‌ي شب سوّم «عبدالله بن اريقط» دو شتر به در غار آورد و «عامر بن فهيره» هم طبق قرار قبلي در آنجا حاضر شد. «پيغمبر اكرم» صلي الله عليه وآله و «ابوبكر» بر يك شتر رديف يكديگر سوار شدند و «عبدالله» و «عامر» بر شتر ديگر و از راه سواحل بسوي مدينه حركت كردند»[77].

پ: دكتر آيتي: «در شب چهارم ربيع «عبد اللّه بن أرقط ديلى» كه مردى مشرك بود و رسول خدا او را براى راهنمائى اجير كرده بود، دو شتر را كه قبلا به او سپرده بودند بر در غار آورد و سوار شدند و أبو بكر، عامر بن فهيره را نيز به دنبال خويش سوار كرد..» [78]

ت: لسان الملك سپهر: «و دليلى از قبيله بنى ديّل كه او را عبد اللّه بن اريقط ديّلى نام بود، به اجرت گرفتند و امان دادند و شتران را بدو سپردند و فرمودند: بعد از سه شبانه روز به در غار حاضر كند»[79].

و باز مي‌نويسد: «چون سه شب آن حضرت در غار ثور بسر برد، سحرگاه شب سيوم، عبد اللّه بن اريقط ديّلى بر حسب فرموده، شتران را بر در غار آورد و عامر بن فهيره نيز حاضر شد.» [80]

ج: مرجع تقلید شیعه، آية الله جعفر سبحاني: «گروهى از قريش كه سه شبانه روز شهر مكّه و اطراف آن را براى پيدا كردن پيامبر زيرپاى گذاشته بودند، خسته و كوفته به خانه‏هاى خود بازگشتند... در اين موقع صداى آرام راهنمايى كه سه شتر و مقدارى غذا همراه داشت، در غار به گوش رسول اكرم و هم سفر وى رسيد. او آرام آرام مى‏گفت: بايد از تاريكى شب استفاده كرد و هرچه زودتر از قلمرو مكيان خارج شد و راهى را انتخاب كرد كه رفت و آمد از آن راه كمتر باشد.»[81]

 و در كتب ما:

بخاري: «وَاسْتَأْجَرَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَبُو بَكْرٍ رَجُلًا مِنْ بَنِي الدِّيلِ وَهُوَ مِنْ بَنِي عَبْدِ بْنِ عَدِيٍّ هَادِيَا خِرِّيتًا وَالْخِرِّيتُ الْمَاهِرُ بِالْهِدَايَةِ قَدْ غَمَسَ حِلْفًا فِي آلِ الْعَاصِ بْنِ وَائِلٍ السَّهْمِيِّ وَهُوَ عَلَى دِينِ كُفَّارِ قُرَيْشٍ فَأَمِنَاهُ فَدَفَعَا إِلَيْهِ رَاحِلَتَيْهِمَا وَوَاعَدَاهُ غَارَ ثَوْرٍ بَعْدَ ثَلَاثِ لَيَالٍ بِرَاحِلَتَيْهِمَا صُبْحَ ثَلَاثٍ»[82].

يعني: «رسول خدا - صلى الله عليه وسلم - و ابوبكر - رضي الله عنه - مردي از قبيله بني ديل را كه از تيرة بني

عبد بن عدي و راهنمايي ماهر بود، اجير كردند. او هم پيمان آل عاص بن وائل سهمي و بر دين كفار قريش بود. آنان او را امين دانستند و شترانشان را به او سپردند و با او وعده گذاشتند كه بعد از سه شب، يعني صبح روز سوم، شترانشان را به غار ثور بياورد.»

متني شبيه به اين در كتب متفاوتي ذكر شده كه به منظور پرهيز از زياده گويي، صرفاً مصادر را ذكر مي‌كنيم.

تفسير القرطبي[83]، الدر المنثور للسيوطي[84]، تفسير البغوي[85]، تفسير الخازن[86] السنن الكبرى للبيهقي[87]، الشريعة للآجري[88]، الوفا لابن الجوزى[89] عيون الاثر لابن سيد الناس[90] البداية والنهاية لابن كثير[91] تاريخ دمشق لابن عساكر[92] إمتاع الأسماع للمقريزي[93] المحلي لابن حزم[94] و.....

ماحصل تمام اين اقوال اين مي‌شود كه: «نبي اکرم صی الله عیه وسلم و حضرت صديق رضی الله عنه سه شبانه روز در غار بودند و بنا بر قرار قبلي كه با «ابن اريقط» گذاشته بودند، بعد از سه روز در محل حاضر شد و به اتفاق، به سمت مدينه راهي شدند.»

با اين حساب اين ايراد او نيز جواب داده شد.

 نجاح و قزويني: «بخاري مي‌گويد: ابوبكر قبل از پيامبر هجرت كرد!»

نجاح مي‌نويسد: «پيامبر صلّى الله عليه و آله در مدينه بعد از هجرت به آن شهر عقد اخوت بست و در همان جا بين ابوبكر و عمر برادرى برقرار نمود و بخارى هجرت ابوبكر با عمر و سالم برده ابوحذيفه را قبل از هجرت پيامبر صلّى الله عليه و آله تأئيد نمود، زيرا حديثى را از ابن عمر نقل كرده كه در آن چنين آمده است:

«سالم مولاى ابوحذيفه امامت جماعت مهاجرين نخست و اصحاب پيامبر صلّى الله عليه و آله را در مسجد قبا به عهده داشت كه در ميان آن‌ها ابوبكر و عمر و ابوسلمه و زيد و عامر بن ربيعه به چشم مى‌خوردند».

بنا بر اين مسجد قبا كه در راه مدينه واقع است ابوبكر و عمر و سالم و ديگران در هنگام هجرت در آن نماز جماعت خوانده‌اند».

اين ايراد را قزويني به صورت مفصل بررسي كرده و مانور بسيار داده است كه مختصر اقوال وي چنين است:

 «سيره نويسان بر اين مطلب اتفاق دارند كه بيشتر مسلمانان، پيش از رسول خدا صلى الله عليه وآله به مدينه هجرت كردند، امام جماعت مسلمانان در مدتى كه آن حضرت حضور نداشتند، به عهده سالم مولى حذيفه بود و اين به آن سبب بود كه وى در قرائت قرآن از ديگران بهتر بود.

بخارى در صحيح خود مى‌نويسد:

«از ابن عمر نقل شده است كه وقتى مهاجران نخستين، قبل از آمدن رسول خدا صلي الله عليه وسلم به منطقه عصبه كه جاى در قباء است، رسيدند، سالم مولى أبى حذيفه امامت جماعت آن‌ها را به عهده داشت و او از همه آن‌ها بيشتر قرآن بلد بود».

سؤالى كه اين جا پيش مى‌آيد، اين است كه چه كسانى در اين مدت كه رسول خدا در ميان آن‌ها نبود، به امامت سالم مولى حذيفه نماز خوانده‌اند؟ جواب اين سؤال را محمد بن اسماعيل بخارى در صحيح خود داده و خليفه اول و دوم را جزء افرادى به شمار آورده كه در اين نماز حضور داشته‌اند:

«از عبد الله بن عمر نقل شده كه گفت: سالم مولى أبى حذيفه، امامت نماز جماعت نخستين مهاجرين و اصحاب رسول خدا صلي الله عليه وسلم را در مسجد قباء به عهده داشت، ابوبكر، عمر، ابوسلمه، زيد و عامر بن ربيعه نيز در اين نماز جماعت شركت داشتند»

بنابراين، داستان همراهى ابوبكر با رسول خدا در غار، با اين دو روايتى كه بخارى در صحيح‌ترين كتاب اهل سنت بعد از قرآن نقل كرده است، زير سؤال می‌رود».

 اما جواب ما به اين دو بهانه‌گير:

نويسندۀ سايت وليعصر[95] ابتدا اين روايت را از بخاري نقل مي‌كند:

 «نَافِعٍ عن ابن عُمَرَ قال لَمَّا قَدِمَ الْمُهَاجِرُونَ الْأَوَّلُونَ الْعُصْبَةَ مَوْضِعٌ بِقُبَاءٍ قبل مَقْدَمِ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كان يَؤُمُّهُمْ سَالِمٌ مولى أبي حُذَيْفَةَ وكان أَكْثَرَهُمْ قُرْآنًا»[96].

یعنی: «از ابن عمر نقل شده است كه وقتى مهاجران نخستين، قبل از آمدن رسول خدا (ص) به منطقه عصبه كه جايى در قباء است، رسيدند، سالم مولى أبى حذيفه امامت جماعت آن‌ها را به عهده داشت و او از همه آن‌ها بيشتر قرآن بلد بود»

در اين قول صحبتي از «مسجد قبا» نيست! بلكه صحبت از «عُصبه» است كه جايي در منطقۀ سمت غرب مسجد قباء مي‌باشد كه قبل از وارد شدن رسول الله صلي الله عليه وسلم، مهاجرين اولين به امامت «سالم» در آن محل نماز مي‌خواندند.

دقت كنيد: در آن تاريخ هنوز مسجدي بنا نشده بود ليكن ابن عمر مي‌گويد: در عصبه موضعي در قباء نماز مي‌خوانديم و صحبتي از بنايي به نام مسجد در ميان نيست.

اما جناب «قزويني» اين نكته را دانسته و بزعم خودش خواسته اين نكته را بپوشاند به همين منظور مي‌گويد: مي‌دانيد چه كساني قبل از آمدن نبي صلي الله عليه وسلم پشت سر «سالم» نماز مي‌خواندند؟ خليفه اول و..... و روايتي را از ابن عمر به اين ترتيب نقل مي‌كند:

«أَنَّ ابن عُمَرَ رضي الله عنهما أخبره قال كان سَالِمٌ مولى أبي حُذَيْفَةَ يَؤُمُّ الْمُهَاجِرِينَ الْأَوَّلِينَ وَأَصْحَابَ النبي صلى الله عليه وسلم في مَسْجِدِ قُبَاءٍ فِيهِمْ أبو بَكْرٍ وَعُمَرُ وأبوسَلَمَةَ وَزَيْدٌ وَعَامِرُ بن رَبِيعَةَ»[97].

يعني: «از عبد الله بن عمر نقل شده كه گفت: سالم مولى أبى حذيفه، امامت نماز جماعت نخستين مهاجرين و اصحاب رسول خدا (صلي الله عليه وسلم) را در مسجد قباء به عهده داشت، ابوبكر، عمر، ابوسلمه، زيد و عامر بن ربيعه نيز در اين نماز جماعت شركت داشتند».

حال به 2 نكته توجه كنيد:

1-   در روايت اول حضرت عبد الله بن عمر رضي الله عنهما مي‌فرمايد: قبل از تشريف آوردن نبي صلي الله عليه وسلم نماز مي‌خواندند و نامي از شخصي نمي‌برد (قبل مَقْدَمِ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كان يَؤُمُّهُمْ سَالِمٌ مولى أبي حُذَيْفَةَ) و در روايت دومي مي‌فرمايد: نماز مي‌خواندند به امامت «سالم» و جملۀ «قبل مقدم رسول» در كار نيست (كان سَالِمٌ مولى أبي حُذَيْفَةَ يَؤُمُّ الْمُهَاجِرِينَ الْأَوَّلِينَ).

سوال: چرا چنين است؟ چرا بار اول با قيد دقيق فرمود «قبل از آمدن حضرت رسول» و در روايت دوم اين قيد را برداشت؟؟ چرا اين بار نگفت: قبل از آمدن نبي اكرم نماز مي‌خواندند؟؟؟ جواب را بعد از خواندن نكتۀ دوم خواهم گفت.

2-   در روايت اول حضرت ابن عمر رضي الله عنه مي‌فرمايد: در «عصبه» كه موضعي است در قباء (الْعُصْبَةَ مَوْضِعٌ بِقُبَاءٍ) نماز مي‌خواندند و در روايت دومي مي‌گويد: در مسجد قباء (في مَسْجِدِ قُبَاءٍ) نماز مي‌خواندند».

سؤال: چرا در جايي صحبت از «عصبه» است و در جايي صحبت از «مسجد قباء»؟؟ اين تفاوت گوياي چيست؟ جواب بسيار واضح است!

زماني كه اصحاب از مكه به سمت يثرب هجرت كردند، به هنگام ورود؛ در «عصبه» اقامت گزيدند و به طبع نماز هم مي‌خواندند و خواه ناخواه امامي هم داشتند كه آن امام «سالم مولي ابي حذيفه» بود و او از اولين اشخاصي بود كه هجرت نموده بود.

نماز ايشان پا برجا بود تا زماني كه رسول خدا همراه با يار وفادارش يعني حضرت صديق اكبر وارد «قباء» شدند و «مسجد قباء» را بنا نهادند و اين مسجد اولين مسجدي بود كه در تاريخ اسلام ساخته شده بود.

قبل از پرداختن به اسنادي كه مؤيد ساخته شدن «مسجد قباء» بعد از وارد شدن نبي اكرم صلي الله عليه وسلم مي‌باشد مي‌خواهم به یک سؤال جناب قزويني جواب بگويم.

قزويني بعد از نقل روايت اول كه گوياي اين است كه عده‌اي از مهاجرين در «عصبه» به امامت «سالم» نماز مي‌خواندند، مي‌گويد: «سؤالى كه اين جا پيش مى‌آيد، اين است كه چه كسانى در اين مدت كه رسول خدا در ميان آن‌ها نبود، به امامت سالم مولى حذيفه نماز خوانده‌اند؟»[98]

از روايت مشار اليه در صحيح بخاري چيزي مشخص نمي‌شود و ثابت شد كه روايت دوم مورد استناد قزويني صحبت از موضع و زمان متفاوتي مي‌كند و اين بحث بحثي جداست؛ اما براستي چه كساني به امامت «سالم» قبل از تشريف فرمايي حضرت رسول صلي الله عليه وسلم نماز مي‌گزاردند؟

جواب: در كتب حديث و سيرت روايت حضرت ابن عمر در مورد «عصبه» با يك اضافه‌اي نقل شده كه به اين ترتيب است:

«حَدَّثَنَا أَنَسٌ يَعْنِى ابْنَ عِيَاضٍ ح وَحَدَّثَنَا الْهَيْثَمُ بْنُ خَالِدٍ الْجُهَنِىُّ - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ أَنَّهُ قَالَ لَمَّا قَدِمَ الْمُهَاجِرُونَ الأَوَّلُونَ نَزَلُوا الْعَصْبَةَ قَبْلَ مَقْدَمِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- فَكَانَ يَؤُمُّهُمْ سَالِمٌ مَوْلَى أَبِى حُذَيْفَةَ وَكَانَ أَكْثَرَهُمْ قُرْآنًا. زَادَ الْهَيْثَمُ وَفِيهِمْ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ وَأَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الأَسَدِ» [99].

= «انس بن عياض و هيثم بن خالد هر دو از ابن نمير از عبيد الله از نافع از ابن عمر نقل كرده‌اند كه فرمود: زماني كه مهاجرين اولين قبل از تشريف فرمايي حضرت رسول وارد عصبه شدند، «سالم» امامت نمازشان را بر عهده داشت و او آگاهيش به قرآن از آنان ببشتر بود... هيثم بن خالد اضافه مي‌كند و مي‌گويد: بين مامومين عمر بن خطاب و ابو سلمه بن عبد الاسد بودند.»

و «آلباني» اين روايت و اضافۀ هيثم را صحيح مي‌داند.

در طبقات ابن سعد اين اضافه از ابن نمير هم ثبت شده است: «نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ، قَالَ: لَمَّا قَدِمَ الْمُهَاجِرُونَ الْأَوَّلُونَ مِنْ مَكَّةَ إِلَى الْمَدِينَةِ نَزَلُوا الْعَصَبَةَ، وَالْعَصَبَةُ قَرِيبٌ مِنْ قُبَاءَ، قَبْلَ مَقْدِمِ رَسُولِ اللَّهِ صلّى الله عليه وسلم فَكَانَ سَالِمٌ مَوْلَى أَبِي حُذَيْفَةَ يَؤُمُّهُمْ لِأَنَّهُ كَانَ أَكْثَرُهُمْ قُرْآنًا، قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ نُمَيْرٍ فِي حَدِيثِهِ: فِيهِمْ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ وَأَبُو سَلَمَةَ بْنُ عَبْدِ الْأَسَدِ»[100].

يعني: «نافع، از ابن عمر نقل مى‏كنند كه مى‏گفته است: مهاجران نخستين چون از مكه به مدينه آمدند در منطقه عصبة كه نزديك قباست فرود آمدند و سالم مولاى ابو حذيفه در نماز بر آنان امام بود كه از همگان بيشتر قرآن مى‏دانست. عبد الله بن نمير در حديث خود افزوده است كه عمر بن خطاب و ابو سلمة بن عبد الاسد هم ميان آنان بودند.»

پس با اين وجود لازم نيست جناب قزويني خود را به دردسر بياندازد و ليست مأمومين را پيدا كند و خيالتان راحت كه ابوبكر صديق در بين آن مأمومين نبوده زيرا اگر مي‌بود راويان به همراه نام حضرت عمر از او نيز نام مي‌بردند چرا كه او افضل صحابه بود و ابو سلمه نيز به قول بعضي مؤرخين چون ابن سعد اولين مهاجر بود.

* چنانچه گفته شد «مسجد قباء» اولين مسجدي است كه در اسلام ساخته شده و اين مسجد به امر نبي اكرم صلي الله عليه وسلّم و با حضور و نظارت ايشان بنا  شده است، اما قزويني كه اين حقيقت را خلاف هدف خود مي‌داند ايراداتي را مطرح مي‌كند كه يك به يك مطرح كرده و به آن جواب خواهيم داد:

قزويني مي‌گويد: «بدرالدين عينى مى‌پذيرد كه اين مشكل بر طبق روايت عبد الله بن عمر وجود دارد و ثابت مى‌كند كه ابوبكر جزء نمازگذاران به امامت سالم مولى حذيفه بوده است:

قلت: لا إشكال إلاَّ على قول ابن عمر: إن ذلك كان قبل مَقْدَم النبي.

من مي‌گويم: اشكالي در اين مطلب نيست؛ مگر بر بنابر نقل عبد الله بن عمر كه گفته‌: (داستان نماز خواندن ابوبكر پشت سر سالم) قبل از ورود رسول خدا (صلي الله عليه وسلم) بوده است.

پس طبق نظر عيني، روايت عبد الله بن عمر ثابت مى‌كند كه ابوبكر در اين نماز حضور داشته و به همراه رسول خدا صلى الله عليه وآله در غار نبوده است».

جواب ما:

بدر الدين عيني ضمن شرح روايت مربوط به «مسجد قباء» اشاره‌اي هم به روايت مربوط به «عصبه» مي‌كند (او مي‌نويسد: انظر الحديث 692 كه همان روايت عصبه باشد)، به همين دليل مي‌گويد: مشكلي نيست الا بر قول ابن عمر كه گفته اين قبل از تشريف فرمايي حضرت صلي الله عليه وسلم بوده! و چنانكه گفته شد در روايت مربوط به «مسجد قباء» صحبتي از «قبل از تشريف فرمايي» نيست ولي در روايت مربوط به «عصبه» اين قيد آمده است، پس علامه «عيني» نيز قول خود را چنين ادامه مي‌دهد:

«قلت لا إشكال إلا على قول ابن عمر إن ذلك كان قبل مقدم النبي صلى الله عليه وسلم، وأجاب البيهقي بأنه يحتمل أن يكون سالم استمر يؤمهم بعد أن تحول النبي إلى المدينة ونزل بدار أبي أيوب قبل بناء مسجده بها فيحتمل أن يقال وكان أبو بكر يصلي خلفه إذا جاءه إلى قباء».

يعني: «گويم اشكالي در اين نيست الا بر قول ابن عمر كه (در روايت عصبه) گفته: اين نماز قبل از وارد شدن نبي اكرم صلي الله عليه وسلم بوده و (به اين اشكال) بيهقي چنين جواب مي‌دهد: احتمالاً «سالم» همچنان امام آنان بوده تا اينكه نبي صلي الله عليه وسلّم به مدينه آمدند و قبل از ساختن مسجدشان در خانۀ ابي ايوب منزل كردند، پس احتمالاً اينكه گفته شده ابوبكر هم پشت سر او نماز خوانده در مورد زماني است كه او به قباء آمد (يعني زماني كه همراه نبي هجرت نمود.»

و اين قول «بيهقي» كه عيني از او نقل كرده بود در مورد روايت «مسجد قباء» است نه در مورد روايت «عصبه» و البته جناب «قزويني» بر اين قول بيهقي نيز ايراد گرفته و چنين نوشته‌اند:

 «بيهقى در سنن كبراى خود در اين باره مى‌نويسد:

در اين روايت و روايات گذشته آمده است كه در اين نماز جماعت، ابوبكر و عمر نيز حضور داشته‌اند، شايد اين نماز در زمان ديگرى بوده است؛ زيرا ابوبكر به همراه رسول خدا وارد شد. ممكن است اين نماز جماعت قبل يا بعد از آمدن رسول خدا (صلي الله عليه وسلم) بوده، هر دو احتمال وجود دارد؛ اما اين كه راوى گفته كه در اين نماز ابوبكر نيز حضور داشته، ثابت مى‌كند كه اين نماز بعد از آمدن رسول خدا (صلي الله عليه وسلم) بوده است».

قزويني در جواب مي‌گويد:

اما اين كه بيهقى گفته است: «ولعله في وقت آخر؛ شايد اين نماز در زمان ديگرى برگزار شده» غير قابل قبول است؛ زيرا اولا: با اصل روايت سازگارى ندارد؛ چرا كه در روايت زمان آن مشخص و تصريح شده است كه اين نماز با ورود نخستين مهاجران برگزار شده است كه در ميان آن‌ها ابوبكر و عمر نيز بوده‌اند.

كان سَالِمٌ مولى أبي حُذَيْفَةَ يَؤُمُّ الْـمُهَاجِرِينَ الْأَوَّلِينَ...

جواب:

قزويني قول علامه «بيهقي» را از ج3 ص89 سنن الكبري نقل كرده‌ كه در اين آدرس روايت مربوط به «مسجد قباء» منقول است و مشخص است كه هيچ صحبتي از قيد زمان وجود ندارد و در هيچ جاي روايت نيامده كه اين نماز به هنگام ورود نخستين مهاجرين بوده، بلكه صرفاً گفته شده «(سالم) امام مهاجران نخستين بوده است» كساني كه چون در هجرت سبقت گرفته بودند اصطلاحاً آنان را «مهاجرين نخستين» مي‌نامند.

ولي در روايت مربوط به «عصبه» زمان برگزاري نماز دقيقاً قيد شده و چنين آمده است: «لَمَّا قَدِمَ الْـمُهَاجِرُونَ الْأَوَّلُونَ الْعُصْبَةَ مَوْضِعٌ بِقُبَاءٍ قبل مَقْدَمِ رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم».

اما جواب اصلي و پاسخي كه بهانه جويان را به زانو در خواهد آورد اين است:

ابن رجب دمشقی مى‌نويسند:

«والمراد بهذا: أَنَّهُ كَانَ يؤمهم بعد مَقْدَم النَّبِيّ صلى الله عليه وسلم؛ ولذلك قَالَ: «فِي مسجد قباء»، ومسجد قباء إنما أسسه النَّبِيّ بعد قدومه المدينة، فلذلك ذكر منهم: أَبَا بَكْر، وأبو بَكْر إنما هاجر مَعَ النَّبِيّ، وليس فِي هذه الرواية: «قَبْلَ مقدم النَّبِيّ» كما فِي الرواية الَّتِيْ خرجها البخاري هاهنا فِي هَذَا الباب، فليس فِي هَذَا الحَدِيْث إشكال كما توهمه بعضهم»[101].

يعني: «مراد اين است كه سالم امامت آن‌ها را بعد از رسيدن رسول خدا (صلي الله عليه وسلم) به عهده داشته است، به همين خاطر در روايت آمده است كه اين نماز در مسجد قباء برگزار شده است و مسجد قباء توسط رسول خدا (صلى الله عليه وسلم) و بعد از آمدن به مدينه تأسيس شده است؛ به همين خاطر ابوبكر نيز جزء شركت كنندگان ذكر شده است، ابوبكر به همراه رسول خدا (صلى الله عليه وسلم) هجرت كرده است. در اين روايت نيامده است كه اين نماز قبل از آمدن رسول خدا تشكيل شده است؛ چنانچه در روايت بخارى كه در همين باب نقل كرده، اين مطلب ‌آمده است؛ پس اين حديث چنانچه بعضي خيال كرده‌اند، مشكلي ندارد».

جناب قزويني در اين باره نيز سخن پردازی کرده و نوشته است:

 «اما اين كه ابن حجر[102] ادعا كرده كه اين نماز بعد از ورود رسول خدا صلى الله عليه وآله برگزار شده و دليل آن نيز اين است كه در روايت از مسجد قبا نام برده شده و اين مسجد بعد از ورود رسول خدا تأسيس شده است، به چند دليل مردود است:

اولاً: طبق مدارك موجود در منابع اهل سنت، اين مسجد ابتدا توسط نخستين مهاجرانى كه وارد قباء شده بودند، تأسيس شده و مسلمانان در آن نماز مى‌خوانده‌اند و بعد در زمان رسول خدا صلى الله عليه وآله ساختمان آن تكميل شده است.

بلاذرى در فتوح البلدان مى‌نويسد:

نخستين مهاجران از اصحاب رسول خدا و انصارى كه به آن‌ها پيوسته بودند، مسجد قباء را تأسيس كردند و در آن نماز مى‌خواندند. در آن زمان به سوى بيت المقدس نماز خوانده مى‌شد، زمانى كه رسول خدا وارد قباء شد، امامت آن‌ها را به عهده گرفت؛ از همين رو بود كه مردم قبا مى‌گفتند: اين مسجد همان مسجدى است كه خداوند تبارك و تعالى در باره آن فرموده است:

 «آن مسجدى كه از روز نخست بر پايه تقوا بنا شده، شايسته‏تر است كه در آن (به عبادت) بايستى...».

و در انساب الأشراف مى‌نويسد:

كسانى كه قبل از رسول خدا و بعد از أبى سلمه بن عبد الأسد هجرت كرده بودند و نيز كسانى كه وارد قباء شده بودند، مسجدى بنا كرده و در آن نماز مى‌خواندند، در آن زمان نماز به طرف بيت المقدس خوانده مى‌شود؛ به همين خاطر قبله اين مسجد را به طرف بيت المقدس ساختند. زمانى كه رسول خدا (صلي الله عليه وسلم) وارد آن جا شد، امامت نماز را به عهده گرفت، و سالم مولى أبى حذيفه امامت مهاجرين از مكه به مدينه را به عهده داشت، سپس اين امامت در مدينه نيز ادامه داشت تا اين كه رسول خدا به آن جا رسيدند.

جواب:

«بلاذري» قول خود را از «محمد بن عمر واقدي» گرفته است كه او نزد ما كذاب و مردود است؛ بخاری در مورد وي می‌گوید: او متروک الحدیث است و امام احمد و ابن مبارک و ابن نمیر و اسماعیل بن زکریا او را ترک کرده‌اند. و در جایی دیگر امام احمد او را دروغگو و یحیی بن معین او را ضعیف و امام مسلم و نسائی او را متروک و غیر ثقه می‌دانند[103].

پس اساس اين نقل قول از بلاذري به دليل وجود «واقدي» باطل و ملغي است.

اما «قزويني» تنها از بلاذري نقل قول نكرده بلكه پاي «ابن جوزي» را نيز به وسط كشيده و در ادامه نوشته است:

«و ابن جوزى در كتاب المنتظم مى‌نويسد:

اصحاب رسول خدا وقتى وارد قبا شدند، مسجدى بنا كردند كه در آن نماز مى‌خواندند، سپس رسول خدا امامت نماز آن‌ها را به عهده گرفت، بنايى براى مسجد نساخته بودند، رسول خدا (صلي الله عليه وسلم) روزها دوشنبه، سه شنبه و پنج شنبه در آن اقامت كردند و سپس روز جمعه به طرف مدينه حركت كردند...

جواب:

ابن جوزي قبل از نقل قولي كه توسط «واقدي» بين بعضي مورخين مشهور شده است، مي نويسد:

 «وأقام رسول الله صلى الله عليه وسلم بقباء في بني عمرو بن عوف يوم الاثنين ويوم الثلاثاء ويوم الأربعاء ويوم الخميس وأسَس مسجدهم ثم خرج عنهم يوم الجمعة...... وكان أصحاب رسول الله صلى الله عليه وسلم حين قدم قباء قد بنوا مسجدًا يصلون فيه فصلى بهم فيه ولم يحدث في المسجد شيئًا فأقام صلى الله عليه وسلم...».

یعنی: «و حضرت رسول صلي الله عليه وسلم در قبا بين بني عمرو بن عوف دوشنبه و سه شنبه و چهارشنبه و روز پنجشنبه را اقامت گزيد و سپس مسجدشان را بنا نهادند و بعد از آن، روز جمعه از آنجا (از نزد بني عمرو بن عوف يعني از قباء) خارج شدند....... اصحابي كه قبل از نبي وارد قبا شده بودند براي خود مسجدي قرار دادند و در آن نماز مي‌خواندند كه هيچ ساختمان و بنايي نداشت و چون نبي اكرم وارد شد امامشان شد.»

و علامه سيد جعفر مرتضى عاملى، یکی از علمای شیعه می‌نویسد: «وخلال إقامته «صلى اللّه عليه و آله و سلم» في قباء أسس مسجد قباء المعروف‏.... و مسجد قباء هو أول مسجد بني في الاسلام، كما صرح به ابن الجوزي و غيره‏ (پاورقی: وفاء الوفاء ج 1 ص 250 و السيرة الحلبية ج 2 ص 55 و راجع: التراتيب الإداریة ج 2 ص 76)»[104].

یعنی: «رسول اكرم (صلی الله علیه وسلم) در مدتى كه در قباء بود، مسجد معروف قباء را بنا نهاد......... به تصريح برخى از مورّخان همچون ابن جوزى، مسجد قباء، نخستين مسجدى است كه در اسلام ساخته شد (بنگريد: التراتيب الإدارية، 2/ 76)»[105].

چنانكه ملاحظه كرديد ابن جوزي از نماز خانه‌اي ياد مي‌كند كه هيچ ساختماني نداشته؛ يعني همان «عصبه موضع بقباء» و عصبه[106] كه محلي در قبا مي‌باشد مكاني غير از «مسجد قباء» است و ابن جوزی به ساخته شدن مسجد قباء به دستور رسول خدا تصریح می‌کند و عاملی نیز قول ابن جوزی را تائیداً نقل کرده است!

در دو روايت نقل شده از ابن عمر نیز تفاوت بین دو موضع كاملاً مشهود است، او در روايتي از محلي به نام «عصبه» نام مي‌برد و در روايتي ديگر از مسجدي به نام «مسجد قباء» نام مي‌برد و اين خود نشانگر اين است كه اين دو موضع با هم فرق دارند. و روايات و اقوال منقول از فريقين ثابت مي‌كند كه مسجدي موسوم به «مسجد قباء» وجود خارجي نداشته مگر بعد از تشريف فرمايي حضرت رسول صلي الله عليه وسلم به قباء؛ كه به عنوان نمونه چندي از اين اقوال را از كتب فريقين نقل مي‌كنیم.

 كتب اهل سنت:

ابن هشام (م213هـ): «قَالَ ابْنُ إسْحَاقَ: فَأَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ بقُباءٍ، فِي بَنِي عَمْرِو بْنِ عَوْفٍ، يَوْمَ الِاثْنَيْنِ وَيَوْمَ الثُّلَاثَاءِ وَيَوْمَ الْأَرْبِعَاءِ وَيَوْمَ الْخَمِيسِ، وَأَسَّسَ مَسْجِدَهُ»[107].

طبري (م310هـ): «لما بنى رسول الله صلى الله عليه وسلم مسجد قُباء»[108].

ابن حزم آندلسي (م456هـ): «فأقام رسول الله صلى الله عليه وسلم بقباء أياماً وأسس مسجدها»[109].

بغوي (م510): «ذَكَرَ أَهْلُ السِّيَرِ: أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَمَّا قَدِمَ الْمَدِينَةَ مُهَاجِرًا نَزَلَ قَبَاءً عَلَى بَنِي عَمْرِو بْنِ عَوْفٍ، وَذَلِكَ يَوْمَ الِاثْنَيْنِ لِثِنْتَيْ عَشْرَةَ [لَيْلَةً] خَلَتْ مِنْ شَهْرِ رَبِيعٍ الْأَوَّلِ حِينَ امْتَدَّ الضُّحَى، فَأَقَامَ بِقَبَاءٍ يَوْمَ الِاثْنَيْنِ وَالثُّلَاثَاءِ وَالْأَرْبِعَاءِ وَيَوْمَ الْخَمِيسِ، وَأَسَّسَ مَسْجِدَهُمْ، ثُمَّ خَرَجَ مِنْ بَيْنِ أَظْهُرِهِمْ يَوْمَ الْجُمُعَةِ»[110].

ابن اثير (م630هـ): «وفيها بنى رسول الله صلى الله عليه وسلم مسجده ومساكنه ومسجده قباء» [111].

ذهبي (م748هـ): «وَأَسَّسَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي إِقَامَتِهِ بِبَنِي عَمْرِو بْنِ عَوْفٍ مَسْجِدَ قُبَاءَ» [112].

سيوطي (م911هـ): «وأخرج ابن أبي حاتم وابن مردويه عن ابن عباس قال: لما بنى رسول الله صلى الله عليه و سلم مسجد قباء خرج رجال...» [113]

شوكاني (1250هـ): «وَأَخْرَجَ ابْنُ أَبِي حَاتِمٍ وَابْنُ مَرْدَوَيْهِ عَنْهُ قَالَ: لَمَّا بنى رسول الله صلّى الله عليه وَسَلَّمَ مَسْجِدَ قُبَاءٍ...»[114].

ابو زهره (م1394هـ): «پيامبر صلی الله علیه وسلم چهار شبانه روز يعنى روزهاى دو شنبه، سه شنبه، چهار شنبه، و پنجشنبه را در قبا ماند و در اين مدت مسجد قبا را برپا كرد» [115]

مباركفوري (م1427هـ): «پيامبر چهار روز يعنى، دوشنبه، سه شنبه، چهار شنبه و پنج شنبه در قبا ماندگار شد و مسجد مشهور قبا را بنا نهاد و در آن جا نماز خواند. اين مسجد، پس از بعثت اولين مسجدى است كه از روز نخست بر تقوا ساخته شده»[116].

الصًّلاَّبيَّ (معاصر): «فلبث رسول الله صلى الله عليه وسلم في بني عمرو بن عوف بضع عشرة ليلة، وأُسس المسجد الذي أسس على التقوى وصلى فيه رسول الله صلى الله عليه وسلم»[117].

مختصر اين اقوال اين مي‌شود كه: نبي اكرم صلي الله عليه وسلّم به قباء وارد شد و نزد بني عمرو بن عوف اقامت گزيدند و در اين مدت مسجد قباء را بنا نهادند و در آن نماز خواندند و سپس روز جمعه از آن محل خارج شدند. [118]

 كتب اهل تشيع:

جناب «قزويني» سخن علامه ابن حجر مبني بر ساخته شدن مسجد قباء بعد از تشريف فرمايي حضرت رسول صلي الله عليه وسلم را مردود مي‌داند ولي يكي از اجلاي شيعيان معاصر سخن ابن حجر را در تأييد تأسيس «مسجد قباء» بعد از هجرت نبي صلي الله عليه وسلم مقبول مي‌داند و قول وي را اطمينان بخش مي‌نامد!

1-   «سيد محمد باقر نجفي» (معاصر) می‌نویسد: «بى‌‌شك اينكه به آورده‌ي كلينى در: [فروع من الكافى‏]، ج 4، ص 56 از طريق: معاويه بن عمار مى‏خوانيم كه: امام ابوعبد اللّه، گفته است: «مسجد قبا فإنه المسجد الذي أسّس على التقوى من أول يوم». به جهت آن است كه اساسا معمار اين بنا، مؤمن‏ترين مردمان يعنى محمّد رسول اللّه صلعم بوده است»..... «تفسير و شأن نزول آيات ياد شده. همراه با احاديثى چند در فضيلت و اهميت مسجد قبا، اول مسجد اسلام، يكى از اهمّ مسائل تاريخ سال اول هجرت محمد رسول اللّه است.....».

«بر اين اساس و با توجه به احاديث متعددى كه از طريق سلسله روايان مذاهب اسلامى آورده شده است، بيان: ابن حجر عسقلانى در: [فتح البارى- بشرح صحيح البخارى‏]، ج 9، ص 245، ذيل حديث 3906/ 3908). ما را اطمينان مى‏بخشد كه: «...فالجمهور على ان المراد مسجد قبا، و هو ظاهر الآية» 14/ 1. سهيلى[119] نيز تائيد مى‏كند كه جمله: «من اول يوم» يقتضى انه مسجد قباء، لأن تاسيسه كان فى أول يوم حل النبى بدار الهجرة...» 15/ 1: [فتح البارى‏]، همان مأخذ).»

 «از مجموعه شناسائى‏ها و جمع‏بندى اقوال، و تطبيق آن‌ها توسط حقير در محل بناى مسجد، و با توجه به نقشه‏هاى ادوارى موجود: «اداره اوقاف مدينه» و اظهار نظر خبرگان آثار مدينه. و ده‏ها رساله و كتاب، به اين نتيجه رسيدم كه: مسجد را محمّد صلعم در: مربد، كلثوم بن هدم بنا نهاد. و آن در قسمت شمالى: خانه‏ى: كلثوم و مجاور غربى خانه‏ى: سعد بن خِيثمه بوده است...»[120].

از محتواي سخنان «سيد محمد باقر نجفي» مي‌توان فهميد كه:

1-   قول ابن حجر عسقلاني مبني بر تأسيس مسجد نبي به امر حضرت رسول صلي الله عليه وسلم كاملاً صحيح است.

2-   جناب «نجفي» اين حقيقت را نظر خبرگان آثار مدينه و مستنبط از ده‌ها كتاب و رساله مي‌داند.

پس مي‌گويم: جناب «قزويني» شما كه اين همه مصدر و منبع در دسترس داريد و حق آنچنان واضح است كه جناب «نجفي» با چنين اطميناني آن را بيان مي‌كند، چرا شما و امثال شما (نجاح طائي) قصد داريد آن را بپوشانيد؟ ﴿لِمَ تَلۡبِسُونَ ٱلۡحَقَّ بِٱلۡبَٰطِلِ وَتَكۡتُمُونَ ٱلۡحَقَّ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ ٧١﴾ [آل عمران: 71]. «چرا حق را به باطل درمى‏آميزيد و حقيقت را كتمان مى‏كنيد با اينكه خود مى‏دانيد؟؟»

اين تنها يكي از اقوال وارده در اين زمينه بود كه به خوبي مقصود و مطلوب ما را رساند، ولي چون ازدياد منابع به شكلي به يك سنت تبديل شده، چند منبع ديگر نيز ذکر مي‌شود.

2-   سيد جعفر مرتضى عاملي[121] (معاصر) «تأسيس مسجد قباء: وخلال إقامته «صلى الله عليه وآله وسلم» في قباء أسس مسجد قباء المعروف، ويبدو أن صاحب الفكرة، والمباشر أولا في وضع المسجد هو عمار بن ياسر»[122].

«وبعد، فان الظاهر هو أن تأسيس مسجد قباء كان بعد قدوم أمير المؤمنين (عليه السلام)»[123].

«وخلال إقامته «صلى اللّه عليه و آله و سلم» في قباء أسس مسجد قباء المعروف‏.... ومسجد قباء هو أول مسجد بني في الإسلام، كما صرح به ابن الجوزي و غيره»[124].

از قول او نيز اينچنين برداشت مي‌شود كه قبل از ورود نبي اكرم صلي الله عليه وسلم به قباء هيچ مسجدي[125] در آن ديار وجود نداشته است و او از نوشته‌های «ابن جوزی» و دیگر مورخین این را فهمیده است.

3-   «مكارم شيرازي» كه يكي از مراجع شيعه است در اين باره مي‌نويسد: «در آغاز ماه ربيع الاول پيامبر به طرز معجزه آسايى از حلقه محاصره دشمن نجات يافت و روانه مدينه شد و در روز دوازدهم ـ كه مصادف با روز دوشنبه بود ـ به محلّه قبا وارد شد. پيامبر تا روز پنجشنبه درآنجا ماند و مسجد قبا را بنا نهاد و نماز جمعه را در نزديكى قبا در ميان قبيله بنى سالم خواند و اين نخستين نماز جمعه و نخستين خطبه نماز جمعه در مدينه بود كه رسول خدا اقامه فرمود»[126].

و در تفسیر خودشان: «اما اولين جمعه‌اى كه رسول خدا ص با اصحابش تشكيل دادند، هنگامى بود كه به مدينه هجرت كرد، وارد مدينه شد، و آن روز روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاول هنگام ظهر بود، حضرت، چهار روز در «قبا» ماندند و مسجد قبا را بنيان نهادند، سپس روز جمعه به سوى مدينه حركت كرد»[127].

4-   چهارمين نفر نیز یکی دیگر از مراجع تقلید شیعیان یعنی «آيت الله جعفر سبحاني» ‌است كه به ضديت با اهل سنت مشهور است، ايشان در اين باره مي‌نويسند: ««قبا» در دو فرسخى «مدينه» مركز قبيله «بنى عمرو بن عوف» بود. رسول گرامى و همراهانش روز دوشنبه دوازدهم ماه ربيع الاول به آن‏جا رسيدند و در منزل بزرگ قبيله «كلثوم ابن الهدم» فرود آمدند. گروهى از مهاجران و انصار نيز در انتظار موكب پيامبر بودند.

پيامبر گرامى تا آخر آن هفته در آن‏جا توقف كرد و در اين مدت شالوده مسجدى را براى قبيله «بنى عمرو بن عوف» ريخت»[128].

5-   سيد علي اكبر قرشي: «قبا دهى است در دو ميلى مدينه كه رسول خدا صلى اللّه عليه و آله در هجرت بآنجا وارد شد و در آنجا مسجدى ساخت و آن اوّلين مسجديست كه در اسلام ساخته شد و آن را احترام بخصوصى است‏»[129].

6-   ميرزا حبيب الله خويى‏ (م 1324): «مسجد قبا لأن عمارا هو الذي أشار على النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله ببنيانه وهو جمع الحجارة له فلما أسّسه‏ رسول‏ اللَّه صلّى اللَّه عليه وآله‏»[130].

7-   شيخ علي النمازي الشاهرودي (م1405هـ): «وقايع السنة الأولى من الهجرة: ولادة المختار، المختار لطلب الثار من الملاعين الأشرار(3)، وزياد بن سمية على قول. وبعد نزوله بالمدينة بناء مسجد قبا ومسجد الرسول، وصلاة الجمعة والجماعة»[131].

8-   سید منذر حکیم: «پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم چند روز در قبا اقامت گزيد و در آغاز كار، بت‌ها را شكست و آن گاه مسجدي را بنا نهاد و روز جمعه از آن جا خارج شد و....»[132].

9-   سيد مرتضى عسكري (علامه عسكري): «هاجر عمار إلى المدينة وشهد بدرا وما بعدها، ولما قدم النبي إلى المدينة جمع أحجارا وبنى له مسجد قبا فهو أول من بنى مسجد في الاسلام. واشترك في بناء المسجد النبي صلى الله عليه وآله»[133].

10- علامه اميني (م1390): «وأنّه صلى الله عليه وآله وسلم مكث في قباء عند بني عمرو بن عوف أيّاماً وليالي حتى أسّس مسجده الشريف فيها، فعرفه كلّ من في قباء ممّن لم يكن يعرفه قبل من رجال الأوس و الخزرج....»[134].

تا اينجا هر چه بود از علماي متأخر شيعه بود از اين به بعد چندي از اقوال علماي متقدم شيعه نيز نقل مي‌شود:

1-   شيخ طبرسي (م548هـ): «﴿لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى﴾ هو مسجد قباء أسّسه رسول اللّه- صلّى اللّه عليه و آله- وصلّى فيه أيّام مقامه بقباء»[135].

«أنّه لمّا قدم المدينة، نزل قباء على بنى عمرو بن عوف يوم الاثنين لاثنتى عشرة ليلة خلت من شهر ربيع الأوّل، و أسّس مسجدهم و أقام بها إلى يوم الجمعة ثمّ خرج عامدا إلى المدينة»[136].

«﴿فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ﴾ معناه هذه المشكاة في بيوت هذه صفتها و هي المساجد في قول ابن عباس و الحسن و مجاهد و الجبائي و يعضده قول النبي ص المساجد بيوت الله في الأرض و هي تضي‏ء لأهل السماء كما تضي‏ء النجوم لأهل الأرض‏ ثم قيل آن‌ها أربع مساجد لم يبنها إلا نبي الكعبة بناها إبراهيم و إسماعيل و مسجد بيت المقدس بناه سليمان و مسجد المدينة و مسجد قبا بناهما رسول الله صلی الله علیه وسلم»[137].

یعنی: «فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ: مشكات در مسجدهايى است كه خداوند اذن داده است كه رفيع شوند. چنان كه پيامبر خدا فرمود: مساجد خانه‏هاى خدايند در زمين و همانطورى كه ستارگان به اهل زمين نور ميدهند، مساجد هم به اهل آسمان نور ميدهند. برخى گفته‏اند: مقصود چهار مسجد است كه بدست پيامبران ساخته شده‏اند: كعبه كه ابراهيم و اسماعيل بنا كردند، بيت المقدس كه سليمان بنا كرد، مسجد مدينه و مسجد قبا كه پيامبر عاليقدر اسلام بنا كرد» [138]

«فأما أول جمعة جمعها رسول الله ص بأصحابه فقيل إنه قدم رسول الله ص مهاجرا حتى نزل قبا على عمرو بن عوف و ذلك يوم الإثنين لاثنتي عشرة ليلة خلت من شهر ربيع الأول حين الضحى فأقام بقبا يوم الإثنين و الثلاثاء و الأربعاء و الخميس و أسس مسجدهم ثم خرج..»[139].

یعنی: «و امّا اوّل جمعه‏اى كه پيامبر خدا (ص) با اصحابش اجتماع نمود: گفته شده كه رسول خدا (ص) از مكّه مهاجرت بسوى مدينه نمود تا در دهكده قبا وارد بر بنى عمرو بن عوف شد و اين در روز دوشنبه دوازدهم ربيع الاوّل‏ موقع ظهر بود، پس در قبا از روز دوشنبه تا پنجشنبه توقف فرمود و مسجد قبا را ساخت.. ‏.» [140].

2-   جرجاني (قرن هشتم)[141]: «مفسّران گفتند كه بنو عمرو بن عوف مسجد قبا بنمازگاه خود كردند و رسول صلّى اللّه عليه و آله را آنجا بردند تا يكروز نماز جماعت كرد بنو غنم بن عوف كه بنو اعمام ايشان بودند بر ايشان حسد كردند كه ما نيز مسجدى كنيم در پهلوى مسجد ايشان‏....»[142].

3-   حسين بن على كاشفى سبزوارى (م910هـ): «مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ از روز نخستين مراد مسجد پيغمبر ص است و اشهر و اظهر آنست كه مسجد قباست در محله بنى عمرو بن عوف حضرت رسالت‏پناه اوّل كه بحوالى مدينه رسيد بمحله قبا فرود آمده چهارده روز آنجا اقامت فرمود و در ان ايّام اساس مسجد قبا افگند و آن اوّل مسجديست در مدينه كه حضرت رسالت‏پناه ص آنجا نماز گذارده‏...»[143].

4-   ملا فتح الله كاشاني (م988هـ): «مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ از اول روزى از روزها بناى آن مراد مسجد قباست در محله بنى عمرو بن عوف مرويست كه حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله وسلّم اول كه بحوالى مدينه رسيد بمحله قبا فرود آمده چهارده روز آنجا اقامت فرمود و در آن ايام اساس مسجد قبا افكندند و آن اول مسجديست در مدينه كه حضرت رسالت در آنجا نماز گذارد..»[144].

«﴿لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى﴾ يعني: مسجد قبا أسّسه رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله وسلّم و صلّى فيه أيّام مقامه بقبا من الاثنين إلى الجمعة. و قبا اسم قرية من قرى المدينة»[145].

5-   فخر الدين الطريحي (م1085هـ): «﴿لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ﴾ * مسجد قبا أسسه رسول الله صلى الله عليه وآله»[146].

6-   فيض كاشاني (م1091هـ): (لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ مِنۡ أَوَّلِ يَوۡمٍ أَحَقُّ) من أيام وجوده. قال: (يعني مسجد قبا). قيل: أسسه رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم، وصلى فيه أيام مقامه بقبا»[147].

«لمسجد أسس على التقوى من أول يوم: من أيام وجوده. في الكافي: عن الصادق، والعياشي: عنهما عليهما السلام، والقمي: يعني مسجد قبا. قيل: أسسه رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم وصلى فيه أيام مقامه بقبا»[148].

7-   ابو الفضل فيضي (قرن دهم): «لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ‏ حطّ أساسه ورصّص علوه وأحكم عمده و مؤسّسه هو رسول اللّه صلعم عَلَى أسس التَّقْوى‏ و الورع مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أوّل عصر حلولك دار الرحل‏»[149].

8-   مجلسي (م1111هـ): «و حضرت در قبا فرود آمد در خانه كلثوم بن هدم و بعد از آن به خانه خيثمه اوسى نقل فرمود، و بعد از سه روز يا دوازده روز كه حضرت امير المؤمنين عليه السّلام آمد به مدينه منتقل شد، و در ايّامى كه در قبا بود مسجد قبا را بنا كرد و هر روز اهل مدينه استقبال آن حضرت مى‏نمودند تا قبا و برمى‏گشتند» [150]

«لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى‏ يعني مسجد قبا أسسه رسول الله ص و صلى فيه أيام مقامه بقبا»[151].

«مسجد قبا: أسسه النبى (ص) فى مربد كان لكلثوم بن الهدم و عمل فيه بنفسه (ص) و هو عند بنى عمرو بن عوف و يعد من عوالى المدينة»[152].

«وهذا هو المشهور بين المفسرين، لأن مسجد قبا أسسه‏ رسول‏ الله صلى الله عليه و آله، وصلى فيه‏»[153].

9-   مدني شيرازي (م1120): «مَسْجِدُ قُبا، أَسَّسَهُ‏ رسولُ‏ اللَّه صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ و اله‏ لمّا قَدِمَ المدينةَ».

10- محمد تقى لسان الملك سپهر (م1297هـ): «زمينى از كلثوم بن هدم كه در برابر خانه خود داشت و مربد مى‏ناميدند از بهر مسجد معيّن گشت. و پيغمبر از او بگرفت و خاص خويش فرمود و هم در آنجا مسجد قبا را استوار نمود و نماز بگزاشت، و آن اول مسجدى است كه پيغمبر در مدينه به پاى كرد و اين آيت در شأن آن مسجد فرود شد: ﴿لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ مِنۡ أَوَّلِ يَوۡمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِۚ فِيهِ رِجَالٞ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْۚ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُطَّهِّرِينَ ١٠٨﴾[154].

«سپهر» در پيشگفتار كتابش مي‌گويد: «از صدر اسلام تا اين زمان در سير رسول خداى صلى اللّه عليه و آله كتابى بدين ترتيب و تكميل پرداخته نگشت.... در كتب فارسيه اگر شعرى و رجزى از عرب رقم كرده‏اند، در صحت و سقم آن به دقت نظر نرفته‏اند؛ بلكه بيشتر در هنگام تحرير خود بصير نبوده‏اند.... و من بنده حمل اين مصاعب را بر خويشتن نهادم، و اين مجلد مبارك را در اين زمان اندك به پاى بردم. و پيداست كه اين مقدار تحرير را با نگارش كثير نقد كرده‏ام، و سه چندان اين مجلد را بر كاغذ پارهها نگاشته و بى‏خطر گذاشته‏ام.... همانا خويشتن به گردن نهاده‏ام كه تمامت احاديث و حكايات و جلّ قصص و روايات را چنان طراز دهم كه بعد از مطالعه آن مراجعه هيچ كتاب و هيچ باب نياز نيفتد.»

و چنان است كه سيد جعفر شهيدي در دفاع از اين كتاب گويد: «بر فرض كه بگوييم سپهر در كار خود هيچ گونه درايت و اظهار نظر را معمول نداشته و تنها به استنساخ مطالب ديگران اكتفا كرده است، باز هم اثر او اعجاب‏آور خواهد بود، در حالى كه چنين نيست... مطالبى كه سپهر در اين كتاب آورده در يك جا فراهم نبوده است، او براى نوشتن اين كتاب به ده‏ها مجلد از تاريخ، ادب، تذكره، لغت‏نامه‏ها و غيره مراجعه كرده است و مطالب آن‌ها را استخراج نموده و پس از تهذيب و جرح تعديل به فارسى در آورده است»[155].

تا كنون از 20 مؤلف شيعي چه از متاخرين و چه از متقدمين گواه آورديم بر اينكه، مسجد قباء به امر حضرت رسول صلي الله عليه وسلم و در اولين روزهاي تشريف فرمايي ايشان به قباء ساخته شده است؛ اما جالبتر آن است كه بدانيد، يكي از دانشمندان شيعه مي‌گويد:

سيد عبد الله شبر ‏(م1242هـ): «لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ‏ بنيانه عَلَى التَّقْوى‏ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ عن الباقر (ع) و الصادق (ع) يعني مسجد قبا أسّسه رسول اللّه (ص) و صلى فيه‏»[156]

يعني: «در مورد اين آيه: ﴿لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ مِنۡ أَوَّلِ يَوۡمٍ﴾ از امام باقر و امام صادق نقل شده كه فرمودند: منظور مسجد قباست كه رسول خدا صلي الله عليه وسلم آن را بنا نهاد و در آن نماز گزارد.»

پس به علاوۀ گواهي 21 دانشمند شيعي[157] و مخالفت آنان با ادعاي «قزويني»؛ دو امام شيعه يعني امام باقر و صادق نيز به صدق گفتار ما شهادت دادند و «قزويني» را كه مدعيست شيعۀ اين دو امام است، تكذيب كردند!

حال مي‌خواهم سخني حيرت آور و بس عجيب را از «نجاح طائي» رفيق و هم تيمي «قزويني» نقل كنم و با سخن او «قزويني» را مات كنم!

نجاح در مورد تاريخ ساخت مسجد قباء مي‌نويسد: «و وقتى علىّ بن أبى طالب و فواطم به قبا رسيدند، همراه رسول خدا صلّى الله عليه و آله نزد كلثوم بن هدم منزل گزيدند، پيامبر در قبا سه روز درنگ نمود، و مسجدش را تأسيس كرد، و أوّلين نماز جمعه را در محلّه بنى سالم بن عوف در مدينه، اقامه نمود.»!!!! [158]

باز مي‌نويسد: «و رسول خدا صلّى الله عليه و آله در ابتدا مسجد قبا را بنا نمودند، و پس از آن ساختن مساجد، در تمام اطراف مدينه منوّره ادامه پيدا كرد»!!![159]

«قزويني» را مي‌بيني؟؟ او را مي‌بيني كه دهانش باز است و مات و مبهوت مانده و نمي‌داند كه چه بگويد؟؟ من كه مي‌بينم شما را نمي‌دانم! حال قزويني را بگزاريد و «نجاح طائي» را تماشا کنید كه زير لب مي‌گويد: «اي كاش زمين باز مي‌شد و من در آن فرو مي‌رفتم و اينگونه رسوا نمي‌شدم!!!» كدام رسوايي؟؟ رسوايي كه در ابتداي اين بحث از او نقل شد.

خوشبختانه «نجاح» به علاوۀ محاسن زيادي كه دارد (كه زبان را نيست بالله ياراي وصفش!) يك حسن ديگري كه دارد كم حافظه بودن وی است و به موجب اين حسن اين رسوايي را به بار مي‌آورد و مي‌نويسد: «بخارى هجرت ابوبكر با عمر و سالم برده ابوحذيفه را قبل از هجرت پيامبر صلّى الله عليه و آله تأئيد نمود، زيرا حديثى را از ابن عمر نقل كرده كه در آن چنين آمده است: «سالم مولاى ابوحذيفه امامت جماعت مهاجرين نخست و اصحاب پيامبر صلّى الله عليه و آله را در مسجد قبا به عهده داشت كه در ميان آن‌ها ابوبكر و عمر و ابوسلمه و زيد و عامر بن ربيعه به چشم مى‌خوردند». بنابراين مسجد قبا كه در راه مدينه واقع است ابوبكر و عمر و سالم و ديگران در هنگام هجرت در آن نماز جماعت خوانده‌اند» [160]

خود «نجاح» مي‌گويد: «پيامبر اكرم صلي الله عليه وسلم بعد از سه روز كه در قبا بود، مسجدش را تاسيس كرد» بعد مي‌گويد: ابوبكر قبل از هجرت نبي  اكرم در مسجدي كه هنوز وجود نداشته، نماز خوانده است!!! آيا ممكن است؟؟ ممكن است قبل از ساخته شدن فيلمي آن را بر پردۀ سينما ديده باشم؟؟ هنوز فیلمنامه نوشته نشده؛ چطور فیلم را ببینم!!

ادعاي اين دو بهانه گير به اين مي‌ماند كه بگوييم: «(ژوليوس سزار) به (رُم) آمد و از آنجا به وسيلۀ تلفن به (مصر) زنگ زد!» ولي تلفن هنوز اختراع نشده بود و نبود كه از آن استفاده شود و مسجد قباء هم ساخته نشده بود كه بتوان در آن نماز خواند!

اما اين ايراد قزويني كه مي‌گويد: «اگر نماز ابوبكر پشت سر «سالم» بعد از هجرت بوده؛ چرا رسول خدا در اين نماز حضور نداشته و اگر بوده چرا با وجود نبي اکرم صلي الله عليه وسلم كس ديگري امام شده؟»

جواب اين است: نقل است كه حضرت نبي اكرم صلي الله عليه وسلم روزهاي شنبه[161] و گاه روز دوشنبه[162] به مسجد قباء مي‌آمدند و در آن نماز مي‌گزاردند، و همچنين رسول خدا صلي الله عليه وسلم فرموده‌اند: نماز در اين مسجد برابر است با عمره (الصَّلاَةُ فِي مَسْجِدِ قُبَاءٍ كَعُمْرَةٍ)[163] پس چه اشكال دارد كه هر از چند گاهي حضرت ابوبكر صديق رضي الله عنه نيز به آن مسجد رفته باشد و در آن مسجدي كه اجر نماز خواندن در آن برابر با اجر يك عمره است، نماز خوانده باشد؟؟ و چه اشكال دارد كه «سالم» نيز به ياد آن روزها كه امام نماز بوده، و از جهتی قرائتش از همه بهتر بوده[164]، امامت را بر عهده داشته باشد؟؟

در حديث صحيح بخاري كه از حضرت ابوبكر صديق رضي الله عنه به عنوان مأموم ياد شده، سخني از زمان مشخصي نيست و مأمومين نيز «مهاجرين اولين» و «اصحاب النبي» از جمله حضرت عمر و عامر بن ربيعه و ابوسلمه و زيد رضي الله عنهم اجمعين نام برده شده‌اند. خيلي عاديست كه اين چند نفر به اتفاق هم به آن مسجد رفته باشند و در آن محل نماز خوانده باشند و اين گفتۀ ما را اين روایت تائید می‌کند:

«أَنَّ ابْنَ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا، كَانَ لاَ يُصَلِّي مِنَ الضُّحَى إِلَّا فِي يَوْمَيْنِ: يَوْمَ يَقْدَمُ بِمَكَّةَ، فَإِنَّهُ كَانَ يَقْدَمُهَا ضُحًى فَيَطُوفُ بِالْبَيْتِ، ثُمَّ يُصَلِّي رَكْعَتَيْنِ خَلْفَ المَقَامِ، وَيَوْمَ يَأْتِي مَسْجِدَ قُبَاءٍ، فَإِنَّهُ كَانَ يَأْتِيهِ كُلَّ سَبْتٍ، فَإِذَا دَخَلَ المَسْجِدَ كَرِهَ أَنْ يَخْرُجَ مِنْهُ حَتَّى يُصَلِّيَ فِيهِ، قَالَ: وَكَانَ يُحَدِّثُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَزُورُهُ رَاكِبًا وَمَاشِيًا، قَالَ: وَكَانَ يَقُولُ: «إِنَّمَا أَصْنَعُ كَمَا رَأَيْتُ أَصْحَابِي يَصْنَعُونَ...»[165]

یعنی: «از عبد الله بن عمر رضي الله عنهما روايت است كه او نماز چاشت نمي‌خواند، مگر در دو روز.

1-   روزي كه وارد مكه مي‌شد. يعني هنگامي كه مي‌خواست وارد شهر شود، وقت چاشت وارد مي‌شد. ابتدا، خانة كعبه را طواف مي‌كرد. سپس، دو ركعت نماز، در مقام ابراهيم مي‌خواند.

2-   روزهاي شنبه كه به مسجد قبا مي‌رفت. وقتي وارد مسجد مي‌شد، دوست نداشت بدون خواندن نماز، از آنجا بيرون رود. (بدين جهت در آنجا، نماز مي‌خواند). عبد الله بن عمر رضي الله عنهما مي‌گويد: رسول الله صلى الله عليه وسلم گاهي پياده و گاهي سواره، به زيارت مسجد قبا مي‌رفت. و گفت: من همان كاري را انجام مي‌دهم كه ساير دوستانم مي‌كنند.»

از قول او رضی الله عنه مي‌شود اين را فهميد كه: نبي اكرم صلي الله عليه وسلم بعضي از شنبه‌ها را به مسجد قبا مي‌رفته‌اند و ابن عمر و دوستان و يارانش نيز چنين مي‌كرده‌اند.

 پس او كه بعضي شنبه‌ها (يا تمام شنبه‌ها!) به قباء مي‌رفت؛ ابوبكر و عمر و زيد و... را كه آنان نيز به تبعيت از نبي اكرم صلي الله عليه وسلم بعضي از شنبه‌ها را به آن مسجد مي‌رفتند ملاقات مي‌كرده است و در آن روزي كه «ابن عمر» در موردش صحبت مي‌كند نبي اكرم صلي الله عليه وسلم حضور نداشته‌اند و آنان «سالم مولي ابي حذيفه» را در بين خود امام قرار دادند. (و نبي اكرم صلي الله عليه وسلم در مسجد النبي حاضر و امام بودند) و ابن عمر چون مشاهده کردند که  ابوبکر و عمر پشت سر «سالم» نماز می‌خوانند و می‌دانست که از لحاظ فضیلت ابوبکر و عمر از او برترند این صحنه را نقل کرد و به دنبال آن گفت: «سالم»[166] از آنان بیشتر قرآن بلد بود؛ تا بتواند با این سخن خویش به جماعت مسلمان بفهماند که شایسته تر آن است که قاری ترینِ اشخاص امام باشند.

ضمناً: يكي ديگر از تفاوت‌هايي كه بين دو روايت مورد بحث[167] موجود است، اين است كه در روايت «عصبه» مأمومين فقط مهاجرين اولين هستند؛ ولي در روايت مربوط به «مسجد قباء» صحبت از مهاجرين اولين به اضافۀ اصحاب النبي است (سَالِمٌ مولى أبي حُذَيْفَةَ يَؤُمُّ الْمُهَاجِرِينَ الْأَوَّلِينَ وَأَصْحَابَ النبي)؛ به اين معني كه به غير از مهاجرين اولين، كساني ديگر نيز در آن نماز شركت مي‌كردند (نمازي كه معادل با يك عمره است) و به تبعيت از نبي اكرم صلي الله عليه وسلم و بزرگان صحابه؛ روزهاي شنبه به مسجد قباء آمده و در آن نماز مي‌خواندند.

پس اين جستار به واسطۀ توضیحاتی که داده شد و به واسطۀ «شَهِدَ شَاهِدٌ مِنْ أَهْلِهَا»[168]، شهادت كتب فريقين و نجاح طائي بر عليه قزويني به اتمام مي‌رسد و هم «قزويني» سفسطه گر و هم «نجاح» پريشان حال، باید که سکوت اختیار کنند!

اما سؤال اينجاست كه: چرا اين دو نفر با چنين لجاجتي در صدد پوشاندن حق هستند؟ چرا نجاح طائي (و قزويني) با وجود اينكه خودشان مي‌دانند «مسجد قباء» بعد از هجرت ساخته شده، مي‌خواهند با اين روايت هجرت صديق همراه نبي را نفي كند؟؟؟ من جوابش را مي‌دانم و اگر شما نيز كمي بيانديشيد، خواهيد فهميد.

حال اين ادعاي مشابه نجاح را بخوانید: «أبوبكر همراه أوّلين گروه مهاجرين، به مدينه مهاجرت نمود، و در ميان مهاجرين، عمر بن الخطّاب نيز به چشم مى‌خورد.»

او اين ادعاي خودش را به سيره ابن هشام ج2 ص121 حواله مي‌دهد و در جايي ديگر با حواله دادن به همين آدرس چنين مي‌نويسد:

 «و به همين ترتيب اصحاب پى در پى بسوى مدينه رهسپار شدند، آنگاه عمر بن الخطّاب و عياش بن أبى ربيعة هجرت كردند و در قبيله اى به نام بنى عمرو بن عوف منزل كردند»

طبق معمول سخنش كذب است؛ و بخدا قسم اگر كف دست خود مويي ديديد، سخني در كتاب سيره ابن هشام مبني بر هجرت ابوبكر صديق رضي الله عنه قبل از نبي اكرم صلي الله عليه وسلم خواهيد ديد!

با مختصر نظري در عنوان باب‌هاي اين كتاب، كذب وي معلوم می‌شود:

«باب: طَمَعُ أَبِي بَكْرٍ فِي أَنْ يَكُونَ صَاحِبَ النّبِيّ فِي الْهِجْرَةِ وَمَا أَعَدّ لِذَلِكَ

باب: قِصّةُ الرّسُولِ صَلّى اللّهُ عَلَيْهِ وَسَلّمَ مَعَ أَبِي بَكْرٍ فِي الْغَارِ

باب: ابْنَا أَبِي بَكْرٍ وَابْنِ فُهَيْرَةَ يَقُومُونَ بِشُؤُونِ الرّسُولِ وَصَاحِبِهِ وَهُمَا فِي الْغَارِ»

 عائشه رضی الله عنها: هیچ آیه‌ای دربارة خاندان من نازل نشده!

نجاح مي‌نويسد: «بخارى در صحيح خود بر نازل نشدن آيه غار در حقّ ابوبكر صحّه گذاشته است، زيرا عايشه نزول آن آيه را در حقّ ابوبكر نفى كرده و گفته است: هيچ آيه از قرآن در حقّ ما نازل نشده است»

در جاي ديگري مي‌گويد: «اصحاب پيامبر تأييد كرده‌اند كه اين آيه در باب مناقب أبوبكر نازل نشده است و عايشه دختر أبوبكر نازل نشدن قرآن در شأن أبوبكر را چنين تأييد كرده است: خداوند در شأن ما آياتى از قرآن نازل نكرده است.

و اين مطلب را عايشه در حضور هزاران تن از صحابه در عصر معاويه بيان كرد، و همگى آن‌ها ادّعاى وى را در اين زمينه تأييد كردند.

بنابراين آيه غار در حق أبوبكر نازل نشده است.»

و در جايي ديگر: «و هنگامى كه عايشه در مقابل عبد الرّحمن بن أبى بكر و مروان حكم و هزاران نفر از صحابه حاضر در مسجد پيامبر صلّى الله عليه و آله گفت:

آيه اى از قرآن در حقّ ما نازل نشده است

 عبد الرّحمن بن أبى بكر بر اين گفته سكوت كرد، و مروان بن حكم هم سكوت نمود و ديگر صحابه از اهل مكّه و مدينه نيز سكوت كردند، و همين سكوتشان دليل موافقتشان با گفتار وى بوده، و دليلى بسيار قوى بر دروغ بودن أخبار روايت شده درباره حضور أبوبكر در غار مى‌باشد.

و در صورتى كه عدّه اى از اصحاب اعتقاد به حضور أبوبكر در غار داشتند، حتماً به واسطه آيه غار و حضور أبوبكر در غار ثور با عايشه به مخالفت مى‌پرداختند.»

و در جايي ديگر: «و عايشه حضور أبوبكر را در غار با اين جمله كه: آيه اى از قرآن در شأن ما نازل نشده است تكذيب نمود، بنابراين عايشه از كسانى مى‌باشد كه حضور أبوبكر را در غار تكذيب كرده‌اند.

و اين اجماع و اتّفاق عمومى از جانب صحابه مسلمان، بر حضور نداشتن أبوبكر در غار و روايت بخارى، روايات دروغين ساخته شده بعد را درباره حضور أبوبكر در غار و هجرت تكذيب نموده است.

بنابراين عايشه بخاطر روايت‌هاى گذشته‌اش درباره حضور أبوبكر در غار پشيمان شد، و صحابه، وى را در گفتارش در مجلس مروان تأييد كردند.»

جواب:

ابتدا مي‌خواهم از يك دروغ «نجاح طائي» پرده بر دارم، او مي‌گويد: «و هنگامى كه عايشه در مقابل عبد الرّحمن بن أبى بكر و مروان حكم و هزاران نفر از صحابه حاضر در مسجد پيامبر صلّى الله عليه و آله گفت:

آيه‌اى از قرآن در حقّ ما نازل نشده است»

و باز مي‌گويد: «و اين مطلب را عايشه در حضور هزاران تن از صحابه در عصر معاويه بيان كرد»

قزوینی نیز به روایت مورد اشارۀ نجاح، استناد کرده و نوشته است:

«بخارى در صحيح خود به نقل از عائشه مى‌نويسد كه وى تصريح كرده است كه هيچ آيه‌اى در قرآن كريم در باره خاندان وى نازل نشده است:

«عن يُوسُفَ بن مَاهَكَ قال كان مَرْوَانُ على الْحِجَازِ اسْتَعْمَلَهُ مُعَاوِيَةُ فَخَطَبَ فَجَعَلَ يَذْكُرُ يَزِيدَ بن مُعَاوِيَةَ لِكَيْ يُبَايَعَ له بَعْدَ أبيه فقال له عبد الرحمن بن أبي بَكْرٍ شيئا فقال خُذُوهُ فَدَخَلَ بَيْتَ عَائِشَةَ فلم يَقْدِرُوا فقال مَرْوَانُ إِنَّ هذا الذي أَنْزَلَ الله فيه «وَالَّذِي قال لِوَالِدَيْهِ أُفٍّ لَكُمَا أَتَعِدَانِنِي» فقالت عَائِشَةُ من وَرَاءِ الْحِجَابِ ما أَنْزَلَ الله فِينَا شيئا من الْقُرْآنِ إلا أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ عُذْرِي.»

از يوسف بن ماهك نقل شده است كه معاويه بن أبى سفيان، مروان را به حكومت حجاز منصوب كرده بود، مروان خطبه خواند و در آن از يزيد بن معاويه نام برد تا براى حكومت بعد از پدرش از مردم بيعت بگيرد. عبد الرحمن بن أبى بكر چيزى گفت، مروان گفت: او را بگيريد. عبد الرحمن وارد خانه عائشه شد و آن‌ها نتوانستند او را دستگير كنند. مروان گفت: او كسى است كه خداوند اين آيه را در باره او نازل كرده است: «و آن كس كه به پدر و مادر خود گويد: «اف بر شما، آيا به من وعده مى‏دهيد كه زنده خواهم شد...». عائشه از پشت پرده گفت: هيچ چيزى از قرآن در باره خاندان ما نازل نشده است؛ مگر اين كه خداوند [آيه] عذر مرا نازل كرده است (اشاره به آيه افك).»

چنانكه از نقل قول قزويني متوجه شديد، جمعيت هزار یا هزاران نفری حضور نداشته‌اند بلكه عبدالرحمن از محل خارج شده و به خانۀ خواهرش يعني «ام المؤمنين عايشه» داخل شده و مروان نيز به دنبال وي آمده و صحبت اين دو با هم در حجرۀ عايشه صورت گرفته است؛ پس «مكتشف بزرگ عصر ما» شاهدي هزاران نفر را از كجا آورد؟

تا به حال دروغ‌هاي زيادي از او بر ملا شد ولي اين دروغ از بزرگترين دروغ‌ها و به بزرگي هزاران تن بود!! براي «مكتشف بزرگ» اين دعا را مي‌كنم: خدايا به او بده، وجداني گويا و يك جفت چشم بينا و مقداري! فكر پويا؛ آمين يا رب العالمين.

قزويني در ادامه مي‌نويسد: «طبق قواعد زبان عربي، در جمله «ما أَنْزَلَ الله فِينَا شيئا» كلمه «شيئا» نكره در سياق نفى است و دلالت بر عموم مى‌كند؛ يعنى هيچ آيه‌اى در قرآن كريم به صورت اختصاصى در باره عائشه و اطرافيان او نازل نشده است. از طرف ديگر كلمه «الا» در جمله «إلا أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ عُذْرِي» از ادات حصر است و طبق قواعد ثابت شده در علم اصول، جمله استثنائيه، دلالت بر حصر مى‌كند و داراى مفهوم است.

بنابراين، اين روايت ثابت مى‌كند كه هيچ آيه‌اى در قرآن كريم به صورت اختصاصى در باره خاندان عائشه كه ابوبكر نيز جزو آن است، نازل نشده است. در نتيجه اين روايت با رواياتى كه ثابت مى‌كند ابوبكر به همراه رسول خدا صلى الله عليه وآله در غار بوده و آيه «غار» در باره او نازل شده است، در تعارض است.

برخى از علماى اهل سنت پاسخ داده‌اند كه مراد از «فينا» فرزندان ابوبكر است و شامل خود ابوبكر نمى‌شود. عينى در عمدة القارى مى‌نويسد:

مراد از «فينا» فرزندان ابوبكر است؛ زيرا در باره ابوبكر آيه ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ﴾ و ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ...﴾ و آيه ﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ﴾ و آيات بسيارى نازل شده است.

در پاسخ مى‌گوييم: اولاً: اين ادعائى است بدون دليل؛ بلكه دليل بر خلاف آن وجود دارد؛ چرا كه طبق ادعاى مروان بن حكم آيه ﴿وَٱلَّذِي قَالَ لِوَٰلِدَيۡهِ أُفّٖ لَّكُمَآ...﴾ در مذمت عبد الرحمن و تكريم پدر و مادر او؛ يعنى ابوبكر و ام رومان نازل شده است و عائشه با گفتن جمله «ما أَنْزَلَ الله فِينَا شيئا» نزول هر نوع آيه‌اى در باره تمام افراد مورد ادعاى مروان نفى مى‌كند كه از جمله آن‌ها والدين عبد الرحمن است.

ثانياً: طبق پنداشت اهل سنت، آيات ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ...﴾ و آيه ﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ﴾ شامل فرزندان ابوبكر و از جمله خود عائشه نيز مى‌شود و عائشه، و ديگر فرزندان ابوبكر را از بارزترين مصاديق همراهان رسول خدا و سابقون الأولون دانسته‌اند. آيا بدر الدين عينى مى‌تواند قبول كند كه آيه ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ﴾ و ﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ﴾  شامل عائشه نمى‌شود؟

بنابراين، سخن عينى و ابن حجر، مردود است.

جواب ما:

تدليس بزرگ قزويني در اين جملات مشهود است: «هيچ آيه‌اى در قرآن كريم به صورت اختصاصى درباره عائشه و اطرافيان او نازل نشده است.» و «هيچ آيه‌اى در قرآن كريم به صورت اختصاصى در باره خاندان عائشه كه ابوبكر نيز جزو آن است، نازل نشده است»

قسمت مورد نظر روايت، چنين مي‌گويد: «ما أَنْزَلَ الله فِينَا شيئا» معني تحت الفظي آن اين مي‌شود «نازل نكرده است خدا در مورد ما چيزي»

حال جناب «قزويني» از كجا دانسته كه منظور ام المؤمنين از قيد «فينا» خاندان اوست؟! ما مانده‌ايم!!

يعني اگر من بگويم: «ما ميرويم» شما نتيجه مي‌گيريد كه من و پدرم و پدر بزرگم كه در قبر خوابيده، دسته جمعي مي‌رويم؟؟؟

اگر من بگويم: «ما گوشت خوار نيستيم» شما اين را بر كل خانواده و خاندان من تعميم مي‌دهيد؟؟؟

جناب قزويني در جواب مي‌گويد: آيه‌اي كه مروان به آن اشاره كرد در مورد رابطه فرزند با والدين است، پس ابوبكر هم شامل سخن عائشه مي‌شود.

جواب اين است كه: «ايراد مروان و سخن او در مورد عبد الرحمن بود و مي‌خواست او را سرزنش كند به همين دليل سيده عائشه به منظور رفع اتهام از برادر مي‌فرمايند: «هيچ آيه‌اي در مورد ما (من و برادرم) نازل نشده مگر آيات افك كه در مورد برائت من بود.»

و اين واضح است كه كسي تا به حال «فينا»‌ را به معني «خانواده يا خاندان ما» نگرفته است و اگر مقصود سيده عائشه چنين بود بايد مي‌فرمود: «ما انزل الله في اهلنا» چنانكه در قرآن آمده است: ﴿مَسَّنَا وَأَهۡلَنَا ٱلضُّرُّ﴾ يعني: «ما و خاندان ما را گرسنگى و پريشانى رسيده است» و اگر بگوئيد اين معني را با توجه به سياق ماجرا اخذ كرده ايد، باز مشكلي پيش مي‌آيد؛ چنانكه در قرآن چنين آمده است:

﴿قَالَ أَلَمۡ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدٗا وَلَبِثۡتَ فِينَا مِنۡ عُمُرِكَ سِنِينَ ١٨﴾ [الشعراء: 18]. «(فرعون) گفت: آيا تو را (اي موسي) از كودكى در ميان خود نپرورديم و ساليانى چند از عمرت را پيش ما نماندى»

طبق این آیه که در آن لفظ «فینا» آمده است و منظور از آن، فرعون و همسر فرعون هستند؛ رسول خدا صلي الله عله وسلم كه همسر عائشه است نيز خانوادۀ حضرت عائشه محسوب مي‌شوند[169]، چنانكه در آيۀ فوق منظور فرعون از اينكه مي‌گويد: «پيش ما» اين است كه نزد شخص فرعون و خصوصاً تحت تربيت همسر فرعون؛ به اين معني كه خداوند با كلمۀ «فينا» همسر فرعون را نيز وارد ماجرا مي‌كند، پس چطور ممكن است كه همسر حضرت عائشه يعني نبي اكرم صلي الله عليه وسلم خارج از خانوادۀ سيده عائشه باشد؟

پس ديديد كه از قيد «فينا» كه معني تحت اللفظيش مي‌شود «در مورد ما» مي‌توان در سياق جمله معاني متفاوتي كسب كرد و بايد به محيط توجه داشت؛ صحبت فرعون در مورد بزرگ كردن حضرت موسي عليه السلام بود، پس منظور او از فينا خود و «اهل» اوست و وقتي شخصي چون انس بن مالك می‌گويد: «كان الرّجل منّا اذا قرء البقرة و آل عمران جدّ فينا» = اگر مردى از ما سوره بقره و آل عمران را مي‌خواند و ياد مي‌گرفت در نظر ما عظيم مي‌بود.»

مي دانيم كه منظور او از قید «فینا» خودش و یارانش است.

يا در آيۀ 62 سورۀ هود: ﴿قَالُواْ يَٰصَٰلِحُ قَدۡ كُنتَ فِينَا مَرۡجُوّٗا قَبۡلَ هَٰذَآۖ﴾  = گفتند: اى صالح به راستى تو پيش از اين ميان ما مايۀ اميد بودى» در اینجا «فینا» يعني در نزد قوم

در نهج البلاغه آمده است: «و خلّف فينا راية الحق من تقدّمها مرق و من تخلّف عنها زهق و من لزمها لحق» (نهج البلاغه خطبۀ 100)

يعنى: «رسول خدا صلى اللّه عليه و آله نشانه حق را در ميان ما به وديعت نهاد....»

سؤال: منظور حضرت علي عليه السلام از قيد «فينا» چيست؟؟ ادامۀ سخنانشان اين سؤال را جواب مي‌دهد: «هر كه از آن پيشى جويد از دين به در رود و هر كه از آن واپس ماند، تباه شود و هر كه همراه او گام بردارد همراه رستگارى باشد.» پس منظور حضرت علي از قيد «فينا» خانواده و خاندان خودش نيست، بلكه منظور امت اسلامي است.

مثالي ديگر، در مورد زماني است كه هِرَقل (هراكليوس؛ قيصر روم) از ابو سفيان در مورد نسب نبي اكرم صلي الله عليه پرسيد؛ ابو سفيان در جواب گفت: «هو فينا ذو نسب» = او در ميان ما، از نسب با لايي برخوردار است.» منظور از ميان ما چيست؟؟ آيا همراهانش؟؟ ‌خير؛ چرا؟؟ چونكه هرقل از نسب نبي اكرم صلي الله عليه وسلم در ميان مردمش پرسيده بود، پس منظور از فينا، «بين قوم ما» خواهد بود. چرا؟ چون صحبت از قوم نبي اكرم صلي الله عليه وسلم است.

* سخن مروان نيز در مورد عبد الرحمن است و لهذا ام المؤمنين عائشه با اشاره به آيات افك، برادرش را با خود جمع بسته و مي‌گويد: «ما انزل الله فينا شيئا....»

پس بايد به سياق صحبت سيده عائشه نگريست و چنانكه بنگريم، خواهيم ديد كه ايشان دربارۀ برادر خودشان با رفع اتهام از وي و در مورد خودشان با اشاره به آيات «افك» صحبت مي‌كنند پس وقتي كه مي‌فرمايند «فينا» منظور خود و برادرشان است.

چنانكه گفته شد: خداوند با استفاده از كلمۀ «فينا» همسر فرعون را نيز داخل در ماجرا مي‌كند؛ و جناب قزويني قيد «فينا» را به معني «خاندان ما» اخذ مي‌كنند؛ پس سؤال مي‌پرسیم، حضرت عائشه و حضرت رسول صلي الله عليه وسلم كه به منزلۀ لباس و آبروی يكديگر هستند[170] و به طبع اهل يكديگر نيز به حساب مي‌آيند، و از آنجا كه جناب قزويني سخن سيده عائشه را تعميم مي‌دهند، آيا مي‌توانيم بگوييم كه هيچ آيه‌اي در مورد رسول اكرم صلي الله عليه وسلم نيز نازل نشده است؟؟؟ در مورد كسي كه كل قرآن بر او نازل شده؟!

قزويني به شكلي مي‌گويد: «اهل سنت معتقدند فرزندان ابوبكر از جمله بارزترين مصداق آيات ﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ﴾ و ﴿مُّحَمَّدٞ رَّسُولُ ٱللَّهِۚ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ...﴾ هستند؛ اما با توجه به سخن عائشه، مي‌توان گفت كه او (عائشه) مصداق اين دو آيه نيست؛ آيا اهل سنت اين را مي‌پذيرد؟!»

در جواب مي‌گويم: شأن نزول خصوصي داريم و شان نزول عمومي؛ مثلاً:

آيات پاياني سوۀ «ليل» در مورد حضرت صديق اكبر رضي الله عنه نازل شده است ولي تشويقي است براي همه به انفاق در راه خدا؛ آيۀ مربوط به احترام به والدين (عنكبوت: 8) شان نزولش در مورد سعد بن ابي وقاص است ولي امرش عمومي است.

ولي آيات نازله در مورد مهاجرين و مجاهدين و نصرت دهندگان دين، مربوط به شخص خاصي نيست، بلکه يك عدۀ خاصي (كه تعداشان به هزاران نفر مي‌رسد) را در نظر دارد.

بگذاريد اينگونه بگويم: هيچ مسلماني در طول تاريخ اسلام نگفته كه سيده عائشه همسر حضرت نبي اكرم صلي الله عليه وسلم نيست؛ با اشراف بر اين موضوع احدي شك نمي‌كند كه اين آيه: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّأَزۡوَٰجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَآءِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ...﴾ [الأحزاب: 59]. و اين آيه: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّأَزۡوَٰجِكَ إِن كُنتُنَّ تُرِدۡنَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا﴾ [الأحزاب: 28] که در مورد تمام زنان نبي اكرم صلي الله عليه وسم است و عائشه نيز يكي از آن‌هاست ولي چون آيه منحصراً در مورد شخص ام المؤمنين عائشه نيست، سيده عائشه از اين آيه صرف نظر كرده و به وقت مباحثه با مروان از آن استفاده نكرده است.

و يا اين آيه: ﴿ٱلنَّبِيُّ أَوۡلَىٰ بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ مِنۡ أَنفُسِهِمۡۖ وَأَزۡوَٰجُهُۥٓ أُمَّهَٰتُهُمۡۗ﴾ [الأحزاب: 6]. پيامبر نسبت به مؤمنان از خودشان نيز اولي‌تر است و همسران وي مادران مومنان هستند.»

اين آيه نيز در مورد تمام زنان نبي اكرم صلي الله عليه وسلم است و احدي در اين مورد شك نمي‌كند، پس با اين وجود فهميديم كه جناب قزويني، كاري به جز سفسطه گري  ندارند و دانسته حق را كتمان مي‌كنند!

اما جوابي دیگر اینکه، آیۀ غار دربارۀ حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه نازل نشده بلکه ابوبکر صدیق جزئی از آیه است پس با سخن ام المؤمنین به هیچ وجهی در تضاد نیست.

جالب است که «آیة الله العلامه، الشیخ محمد حسن مظفر» که از بزرگان شیعه است  همین سخن ما را می‌گوید و روایت «ما انزل الله فینا شی» را مغایر با آیۀ غار نمی‌داند: «ولا ينافي هذا العموم آية الغار؛ لنزولها في رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلم، ولكنّها دلّت على خطابه لأبي بكر، و هو ليس نزولا فيه!»[171]

یعنی: «عموم سخن عايشه با آيه غار منافاتى ندارد. زيرا آن آيه درباره رسول خدا (ص) فرود آمد و اگر چه بر اين دلالت دارد كه ابوبكر مخاطب پيامبر بوده امّا اين به معناى نزول آيه در شأن وى نيست‏.» [172] بدون شرح!

 قزوینی: رسول خدا به تنهايي هجرت كرده است!

قزويني مي‌نويسد:

 «ابن كثير دمشقى در كتاب البداية والنهاية در فصلى تحت عنوان «فصل فى سبب هجرة رسول الله بنفسه الكريمة» روايت مفصلى را از نحوه هجرت رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل مى‌كند كه ثابت مى‌كند رسول خدا به تنهائى هجرت كرده است. در تمام اين روايات هيچ اشاره‌اى كه رسول خدا ابوبكر را به همراه خود برده باشد نشده است. ما تكه‌هاى از اين روايت را نقل مى‌كنيم: رسول خدا از خانه خارج شد، مشتى از خاك برداشت، خداوند چشمان مشركان را نابينا كرد و آن‌ها رسول خدا را نديدند، آن حضرت خاك‌ها را بر سر آن‌ها پاشيد؛ در حالى كه اين آيه را مى‌خواند: ﴿يسٓ ١ وَٱلۡقُرۡءَانِ...﴾ مردى از آن‌ها باقى نماند؛‌ مگر اين كه خاك بر سر او نشست، سپس رسول خدا به سمتى كه مى‌خواست برود، حركت كرد....

جواب:

ابتدا توجه كنيد به عنوان باب کتاب البداية والنهاية: «فِي سَبَبِ هِجْرَةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وسلَّم بِنَفْسِهِ الْكَرِيمَةِ» = «در سبب هجرت شخص رسول خدا»

سبب هجرت، نه نحوۀ هجرت و قزويني هر چه نقل كرده مربوط است به قبل از ملحق شدن نبي اكرم صلي الله عليه وسلم به ابوبكر صديق رضي الله عنه و سخني از غار و سراقه و قباء و مدينه و... نيست.

جالب اينجاست كه صفحۀ بعد و باب بعدي در كتاب «البداية والنهاية» چنين است «بَابُ هِجْرَةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وسلَّم بِنَفْسِهِ الْكَرِيمَةِ مِنْ مَكَّةَ إِلَى الْمَدِينَةِ وَمَعَهُ أَبُو بَكْرٍ الصِّدِّيقُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ» یعنی: «باب هجرت رسول اكرم صلي الله عليه وسلم از مكه به مدينه در حاليكه ابوبكر صديق  رضي الله عنه همراهشان بودند»

و در اين باب شيوۀ سفر و نحوۀ هجرت و مراحل آن را بررسي كرده است، كه تنها به ذكر قسمتي از يك روايت طولاني اكتفا مي‌كنيم:

«عَائِشَةَ أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ آن‌ها قَالَتْ: كَانَ لَا يُخْطِئُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِنَّ يَأْتِيَ بَيْتَ أَبِي بَكْرٍ أَحَدَ طَرَفَيِ النَّهَارِ، إِمَّا بُكْرَةً، وَإِمَّا عَشِيَّةً حَتَّى إِذَا كَانَ اليوم الذي أذن الله فيه رسوله صلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي الْهِجْرَةِ وَالْخُرُوجِ مِنْ مَكَّةَ مِنْ بَيْنِ ظَهْرَيْ قَوْمِهِ أَتَانَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالْهَاجِرَةِ فِي سَاعَةٍ كَانَ لَا يَأْتِي فِيهَا، قَالَتْ فَلَمَّا رَآهُ أَبُو بَكْرٍ قَالَ: مَا جَاءَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ في هَذِهِ السَّاعَةَ إِلَّا لِأَمْرٍ حَدَثَ! قَالَتْ فَلَمَّا دَخَلَ تَأَخَّرَ لَهُ أَبُو بَكْرٍ عَنْ سَرِيرِهِ ‏...»[173]

يعني: «از مادر مؤمنان حضرت عائشه روايت كرده كه ايشان گفتند: تابه حال اتفاق نيفتاده بود كه رسول خدا موقعي از روز به خانه‌ي ما بيايد مگر اينكه صبح زود بوده باشد يا اوائل شب تا آن زماني كه خداوند اجازه‌ي هجرت وخروج از مكه و از ميان مردم مكه را به رسولش داد پس ايشان در ساعتي نزد ما آمدند كه اصلاً نيامده بودند و زماني كه (پدرم) ابوبكر او را ديد گفت: حضرت رسول دراين ساعت نيامده‌اند جز اينكه اتفاق مهمي افتاده است. مادر مؤمنان مي‌گويند: هنگامي كه حضرت وارد شدند ابوبكر از جايش بلند شد.»

روايت بسيار طولاني است كه به منظور پرهيز از اطالۀ كلام از نقل آن پرهيز مي‌كنيم ولي همين مختصر براي رسوايي «قزويني و هم تيمي‌هايش» كافي است.

* من يقين دارم كه خود قزويني نيز مي‌دانست كه از نقل اين روايت و نوشتن اين سطور چيزي عايدش نمي‌شد ولي چون هدفشان گمراه نمودن عوام شیعه است و گروه تحقیقاتی ایشان نیز ملت علاف الدوله هستند، مي‌نويسند و مي‌نويسند و باز هم مي‌نويسند!

قزويني در ادامه مي‌نويسد:

«احمد بن حنبل نيز در مسند خود داستان هجرت رسول خدا صلى الله عليه وآله را نقل مى‌كند؛ كه در اين روايت هيچ اشاره‌اى به همراهى ابوبكر با آن حضرت نشده است:

ابن عباس در باره اين سخن خداوند ﴿وَإِذۡ يَمۡكُرُ بِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِيُثۡبِتُوكَ﴾ [الأنفال: 30]. «ياد كن اى رسول ما! هنگامى كه كافران از راه حيله‏گرى تصميم گرفتند تا تو را به بند كشند». نقل شده است كه در يكى از شب‌ها، كفّار قريش در شهر مكه به مشورت پرداختند و نتيجه مشورتشان آن بود كه بعضى گفتند: بامداد كه شد، محمد را دستگير كرده او را به بند كشيم؛ ديگرى پيشنهاد كرد: چنين نيست بلكه او را مى‏كشيم؛ ديگرى پيشنهاد داد او را تبعيد مى‏كنيم.

خداى تعالى، رسول (ص) را از تصميم‌هاى قريش، آگاه ساخت. آن شب على عليه السّلام در بستر پيغمبر (ص) خوابيد و آن حضرت از خانه بيرون رفت تا به غار ثور رسيد. كافران آن شب على عليه السّلام را كه خيال مى‏كردند پيغمبر (ص) است، تحت نظر گرفته بودند كه مبادا شبانه از خانه بيرون برود!

بامداد كه به خانه رسول خدا (ص) حمله‏ور شدند، على عليه السّلام را مشاهده كردند و دانستند كه از حيله‏گرى خود بهره‏اى نبرده‏اند. از على عليه السّلام پرسيدند: مصاحب تو (رسول خدا) كجاست؟ حضرت على عليه السّلام اظهار بى‏اطلاعى كرد. كفّار قريش اثر پاى حضرت را دنبال كرده تا به كوه منتهى شد. آنجا اثر پائى به چشم نخورد، ناچار بر فراز كوه آمدند غار ثور را ديدند، تارهائى بر در غار تنيده شده بود، گفتند: اگر پيغمبر با وجود همين تارهاى عنكبوت وارد غار شده بود، تارهاى عنكبوت از هم گسيخته مى‏شد. و به اين ترتيب، از تصميمى كه داشتند منصرف شدند. رسول خدا (ص) سه شبانه روز در غار به سر برد.

ابن كثير دمشقى بعد از نقل اين روايت مى‌گويد:

سند اين روايت «حسن» است و اين بهترين داستانى است كه در قصه تنيدن تار عنكبوت بر در غار نقل شده است و اين تنيدن تار عنكبوت به منظور حمايت خداوند از پيامبرش بوده است.

ابن حجر عسقلانى نيز اين روايت را «حسن» مى‌داند:

احمد بن حنبل روايت ابن عباس را با سند «حسن» در باره اين سخن خداوند ﴿وَإِذۡ يَمۡكُرُ...﴾ نقل كرده است.

جواب:

در اين مورد از دو طريق جواب خواهيم داد.

1-   عليرغم اينكه ابن كثير و ابن حجر اين روايت را حسن دانسته‌اند؛ ولي در واقع اين روايت مردود است به دليل وجود «عثمان الجزري»

شيخ «آلباني» بعد از نقل روايت فوق، مي‌نويسد: «قال ابن كثير عقبه: وهذا إسناد حسن، وهو من أجود ما روي في قصة العنكبوت على فم الغار.

كذا قال، وليس بحسن في نقدي، لأن عثمان الجزري إن كان هو عثمان بن عمرو بن ساج الجزري فقد قال ابن أبي حاتم في «الجروح والتعديل» (3/1/162) عن أبيه: «لا يحتج به».

وأورده الذهبي في «الضعفاء» وقال: «تكلم فيه».

وإن كان هو عثمان بن ساج الجزري ليس بينهما عمرو، فقد جنح الحافظ في «التهذيب» إلى أنه غير الأول، ولا يعرف حاله، ولم يفرق بينهما في «التقريب»، وقال: «فيه ضعف».

وابن عمرو لم يوثقه أحد غير ابن حبان، ومن المعروف تساهله في التوثيق، ولذلك فهو ضعيف لا يحتج به كما قال أبو حاتم....»[174]

و شعيب الأرنؤوط نيز در اين باره مي‌نويسد:

«إسناده ضعيف. عثمان الجزري قال أحمد: روى أحاديث مناكير زعموا أنه ذهب كتابه وقال ابن أبي حاتم: سألت عنه أبي فقال ما أعلم روى عنه غير معمر والنعمان. وقد أخطأ الهيثمي وتابعه أحمد شاكر وحبيب الرحمن فظنوه عثمان بن عمرو بن ساج الجزري المترجم في التهذيب وقال ابن كثير في تاريخه: وهذا إسناد حسن! وهو من أجود ما روي في قصة نسج العنكبوت على فم الغار»[175]

و همينطور بنگريد به كتاب «تفسير طبري[176]» با حواشي، احمد شاكر و محمود شاكر

2-   عدم قید شئ دليل بر عدم آن نيست؛ سفر اسراء معراج را در نظر بگيريد، خداوند مي‌فرمايد: ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِۦ﴾ فقط از نبي اكرم صلي الله عليه وسلم صحبت است و از جبرئيل و براق حرفي نيست، آيا اين دليل بر اين مي‌شود كه آن دو را خط بزنيم؟؟ آيا مي‌توانيم همراهي «جبرئيل» را دروغ بدانيم؟

پس در صورت صحت اين روايت، باز هم مشكلي ايجاد نمي‌شود، مگر براي كسي كه خدا بر قلبش مهر زده است.

 قزوینی: در داستان «ام معبد» نامی از ابوبکر نیست!

قزويني: «رسول خدا صلى الله عليه وآله در راه سفر به مدينه، به خيمه زنى به نام ام معبد رسيد، در اين قضيه معجزات شگفت‌انگيزى از رسول خدا صلى الله عليه وآله ديده شده است. در اين داستان نيز هيچ نامى از ابوبكر نيست. ابن كثير دمشقى اين گونه نقل مى‌كند: از ابن اسحاق نقل شده است كه رسول خدا به خيمه ام‌معبد وارد شد. اسم او عاتكه بنت خلف بن معبد بود بود. رسول خدا و همراهان او مى‌خواستند در آن جا بمانند، ام‌معبد گفت: به خدا سوگند كه در نزد ما نه طعامى وجود دارد، نه شترى كه شير دهد و نه گوسفندي؛ جز اين گله بز. پس رسول خدا بعضى از حيوانات او را پيش خود خواند و ضراع او را با دستش لمس كرد و به درگاه خداوند دعا كرد. شير آن حيوان را در كاسه‌اى دوشيد تا اين كه پر شد و فرمود: ام معبد بنوش. ام معبد گفت: شما بنوشيد كه شما سزاوارتر هستيد. رسول خدا شير به او پس داد، ام معبد از آن نوشيد. سپس بز ديگرى را خواست و همانند داستان قبلى اتفاق افتاد و خود آن حضرت شير نوشيد. سپس بز ديگرى را خواست و اين بار راهنماى آن حضرت شير نوشيد. سپس بز ديگرى را خواست و عامر از آن شير نوشيد و سپس به راه افتادند. قريش به دنبال رسول خدا مى‌گشتند تا اين كه به ام معبد رسيدند و از او سؤال كردند و گفتند: آيا محمد را نديدى كه چنين و چنان بود.... ام معبد گفت: نمى‌دانم كه شما چه مى‌گوييد ولى جوانى پيش ما آمد و از اين گله بز شير نوشيد. قريش گفتند كه ما به دنبال او هستيم...»

نجاح طائي نيز مي‌گويد: «و كليّه متون تاريخى بر اين مطلب اتّفاق دارند كه، مهاجران به مدينه فقط دو نفر بودند، يكى رسول خدا صلّى الله عليه و آله و ديگرى راهنماى وى عبدالله بن بكر مى‌باشد، و اين اتّفاق وجود أبوبكر را در آن هجرت نفى نموده، و باورهاى بى‌اساسى را كه دست‌هاى فريبكار حزب قريش در اين زمينه ساخته و پرداخته، بكلّى باطل مى‌نمايد». [177]

جواب:

اين روايت مرسل است، چرا كه ابن اسحاق نام صحابي را ذكر نمي‌كند و روايت مرسل، مردود است و از طرفي هم ابن اسحاق و هم يونس بن بكير محل اختلاف هستند[178].

دوم: در سه قسمت اين روايت، به كساني غير از نبي اكرم صلي الله عليه وسلم اشاره شده است.

الف: همراهان؛ ب: راهنما؛ ج: عامر

همراهان جمع است و در عربي به حداقل سه نفر يا بيش از آن اطلاق مي‌گردد.

اما عامر (بن فهيره) كه غلام حضرت ابوبكر صديق رضي الله عنه بوده (+) به علاوۀ راهنما مي‌شوند (=) دو نفر، پس يك نفر كم داريم! آن يك نفر كيست؟؟ جواب: همان كسي كه «عامر بن فهيره» به دستور او و همراه او به اين سفر آمده است؛ يعني ابوبكر صديق رضي الله عنه.

قزويني مي‌گويد: «رسول خدا صلى الله عليه وآله در راه سفر به مدينه، به خيمه زنى به نام ام معبد رسيد، در اين قضيه معجزات شگفت ‌انگيزى از رسول خدا صلى الله عليه وآله ديده شده است. در اين داستان نيز هيچ نامى از ابوبكر نيست.»

اين دروغ محض است؛ اگر وي مي‌گفت: در روايت فوق نامي از ابوبكر نيست، صحيح بود ولي اينكه مي‌گويد در ماجراي «خيمۀ ام معبد» نامي از ابوبكر نيست و همچنين قول نجاح كه مي‌گويد: «و كليّه متون تاريخى بر اين مطلب اتّفاق دارند كه، مهاجران به مدينه فقط دو نفر بودند»[179] دروغ محض است و ما براي اثبات اين دروغ نه به كتب اهل سنت بلكه به كتب خود شيعه مراجعه مي‌كنيم.

1-   طبرسي (م548هـ): «و ذلك أنّ النبي صلّى اللّه عليه و آله وسلّم لمّا هاجر من مكّة و معه أبو بكر و عامر بن فهيرة و دليلهم عبد اللّه بن اريقط اللّيثي، فمرّوا على امّ معبد الخزاعيّة، و كانت امرأة برزة تحتبي و تجلس بفناء الخيمة،....»[180]

یعنی: «حضرت خاتم النبيين صلى اللَّه عليه و آله هنگامى كه از مكه بطرف مدينه مهاجرت مي‌فرمود ابو بكر و عامر بن فهيره، و عبد اللَّه بن اريقط ليثى نيز در خدمت آن جناب بودند، در اين هنگام به خيمه امّ معبد خزاعيه رسيدند، امّ معبد در حالى كه جامه‏اى را به خود پيچيده بود، در كنار خيمه خود نشسته بود.» [181]

2-   ابن حمزه طوسي (م560): «عن محرز بن هديد، قال إنه سمع هشاما - أخا معبد - قبل البطحاء، أن النبي صلى الله عليه وآله لما خرج مهاجرا من مكة، هو وأبو بكر وعامر ابن فهيرة ودليلهما الليثي عبد الله بن أريقط مروا على خيمة أم معبد، وكانت امرأة جلدة، برزة تحتبي بفناء الخيمة، تسقى وتطعم، فسألوها لحما وتمرا ليشتروا منها....»[182]

3-   احمد استر آبادي (م قرن 10): «كه چون آن حضرت سه روز يا كمتر در آن غار بسر برد بعد از آن شتران را به موجب وعده آوردند. پيش از طلوع آفتاب آن سرور و ابى بكر سوار شدند و آن روز و آن شب و روز ديگر شتران را به سرعت هر چه تمامتر راندند. در اثناى طريق و در گرمى هوا سنگى عظيم پيدا شد كه فى الجمله سايه انداخته بود. آنجا لحظه‏اى فرود آمدند و به غايت گرسنه و تشنه، ناگاه گوسفندى چند و چوپانى پيدا شد و قدرى شير پيش آن سرور آورد، با هم تناول كردند و از آنجا سوار شده شتابان از بيم كافران در آن بيابان مى‏راندند تا به خانه ام معبد رسيدند و از او ما حضرى طلبيدند. چيزى حاضر نبود مگر گوسفندى كه از لاغرى بر جاى خود مانده بود و قدم بر قدم بر نمى‏توانست نهاد. آن حضرت فرمود كه مرا دستورى ده كه وى را بدوشم و بنوشم. ام معبد گفت: اين گوسفند شير ندارد و از لاغرى بر جاى مانده به چرا رفتن نمى‏تواند.

القصه آن سرور دست حق پرست خود در پستان او كشيد و او را بدوشيد و بنوشيد و هر كس در آن خانه بود شير سير خوردند و هر ظرف كه آنجا حاضر بود آن حضرت پرشير كرد و پيش ام معبد گذاشت و برفت......» [183]

4-   مجلسي (م1111): «از معجزات متواتره كه خاصه و عامه نقل كرده‏اند آن است كه: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وسلّم چون از كفار قريش فرار نموده به جانب مدينه هجرت فرمود در اثناى راه به خيمه امّ معبد رسيد و ابو بكر و عمر و عامر بن فهيره و عبد اللّه بن اريقط در خدمت آن حضرت بودند و امّ معبد در بيرون خيمه نشسته بود، چون به نزديك او رسيدند از او خرما و گوشت طلبيدند كه از او بخرند گفت: ندارم، و توشه ايشان تمام شده بود...» [184]       

بحار الانوار مجلسي: «أن النبي صلى الله عليه وآله لما خرج مهاجرا من مكة خرج هو وأبو بكر ومولى أبي بكر عامر بن فهيرة، ودليلهم: عبد الله بن الاريقط، فمروا على خيمة ام معبد الخزاعية، وقصة شاته، والمعجزة التي ظهرت فيها...»[185]

5-   محدث قمي (م1359): «از معجزات متواتره كه خاصّه و عامّه نقل كرده‏اند آن است كه: حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله و سلم چون از مكّه به مدينه هجرت فرمود در اثناى راه به خيمه امّ معبد رسيد و ابو بكر و عامر بن فهيرة و عبد اللّه بن أريقط (أرقطّ به روايت طبرى) در خدمت آن حضرت بودند و امّ معبد در بيرون خيمه نشسته بود....» [186]                       

6-   سيد محسن امين (م1371): «ثم ارتحلا ومعهما عامر بن فهيرة غلام أبي بكر أردفه خلفه ودليلهم واخذ بهم الدليل على طريق السواحل وجعلت قريش مائة ناقة لمن رده عليهم وأرسلت إلى أهل السواحل ان من قتله أو اسره فله مائة ناقة، ومروا بخيمتي أم معبد الخزاعية واسمها عاتكة وكان منزلها بقديد فسألوها تمرا أو لحما»[187]

7-   هاشم معروف الحسني (م1404): «ثم ارتحلا و معهما غلام لأبي بكر يدعى عامر بن فهيرة أردفه ابو بكر خلفه، و اخذ بهم الدليل على طريق الساحل. وجدت قريش في طلب النبي (ص) و جعلت لمن قتله او اسره مائة ناقة و مروا في طريقهم على خيمة ام معبد الخزاعية...»[188]

8-   آیت الله العظمی سيد محمد حسينى همدانى‏ (م1417): «ابن فهيرة نيز براى ابو بكر توشه و دو مركب آورد. رسول اكرم (ص) از غار بيرون آمده ابن اريقط او را از طريق نخله ميان كوه‌ها بسوى مدينه برد و بجاده نيامدند جز بقديد كه بر ام معبد وارد شدند..» [189]

9-   ميرزا احمد آشتياني (معاصر): «إن رسول الله صلى الله عليه وآله لما هاجر من مكة إلى المدينة هو وأبو بكر وعامر بن فهيرة مولى أبي بكر ودليلهم عبد الله بن أريقط الليني فمروا بخيمتي أم معبد الخزاعية، وكانت امرأة جلدة...»[190]

10- گروهي از محققين دانشكده باقر العلوم: «أنّ رسول اللّه صلّى اللّه عليه و اله و سلّم، لمّا هاجر من مكّة إلى المدينة هو و أبو بكر و عامر بن فهيرة مولى أبي بكر، و دليلهم عبد اللّه بن أريقط الليثي، فمروا بخيمتي أم معبد الخزاعية، و كانت امرأة جلدة... ‏»[191]

با اين حساب، ثابت مي‌شود كه ادعاي قزويني ادعايي گزاف و خارج از دايرۀ تحقيق است و ادعاي «نجاح» نيز بدتر از ادعاي قزويني است؛ زماني كه نجاح مي‌گويد: «كليّه متون تاريخى بر اين مطلب اتّفاق دارند كه، مهاجران به مدينه فقط دو نفر بودند» همۀ اين متون تاريخي كه او از آن نام مي‌برد و مورد نظر اوست، تنها كتاب «سيرة النبويه» نوشتۀ خودش است يعني تمام اين متون تاريخي، فقط در يك كتاب خودش خلاصه مي‌شود! زيرا کس ديگري را نمي‌شناسیم كه چنين ادعايي كرده باشد!

نكتۀ مهم: خداوند مي‌فرمايد: ﴿إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ﴾ [التوبة: 40]. «زماني كه به همراه خود مى‏گفت.» و عنوان بحث ماضي قزويني (و محتواي آن) چنين است: «رسول خدا به تنهايي هجرت كرده است» ولي خداوند مي‌فرمايد: رسول خدا زماني كه در غار بودند با شخصي كه همراه ایشان بوده صحبت كرده‌اند؛ اگر پيامبر رحمت صلي الله عليه وسلم در اين سفر تنها بوده اندو به تنهايي هجرت كرده‌اند، نعوذ بالله و نعوذ بالله؛ در آن غار، با سنگ و ديوار صحبت مي‌كردند؟؟ خواهي نخواهي بايد اعتراف كنيد كه رسول خدا صلي الله عليه وسلم در اين سفر تنها نبوده زيرا به گواهي قرآن در آن غار دو نفر بوده‌اند و نبي بزرگوار با رفيق و يار خودش صحبت كرده است ﴿إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ﴾.

و اين ادعاي شبهه پرداز كه مي‌گويد: نبي گرامي صلي الله عليه وسلم به تنهايي هجرت كرده است؛ طعني است بر كلام خدا و شبهه پرداز یا مغرض است و یا بی‌ایمان نسبت به قرآن که چنین چیزی را مطرح می‌کند! چرا كه خداوند به ما خبر مي‌ددهد كه رسول خدا به هنگام خروج از مکه شخصی را همراه خود داشت. ﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ﴾

من پيشنهادي دارم براي قزويني و هم تيمي‌ها و دار و دسته اش: شما مي‌توانيد در اقدام بعدي، كل هجرت رسول اكرم صلي الله عليه وسلم را منكر شويد[192] اصلاً بگوئيد: ابوبكر در حالي هجرت كرد كه پيامبر صلي الله عليه وسلم همراه با علي بن ابيطالب به مدت كوتاهي به غار ثور رفته بودند و سپس دوباره به مكه برگشتند و زماني كه نبي اكرم به اسراء و معراج رفتند.. موقع برگشتن مستقیماً به مدينه رفتند... ايدۀ بدي نيست، حول اين ايده كار كنيد، شايد جواب داد!!

 نجاح می‌گوید: به تصریح متون پیامبر اکرم با ابن اریقط سفر کرده

نجاح می‌نویسد: «روايات صحيحى كه هجرت پيامبر صلّى الله عليه و آله را فقط با عبدالله بن أريقط بن بكر ثابت مى‌نمايند تصريح مى‌كنند كه، هجرت رسول خدا صلّى الله عليه و آله همراه با عبدالله بن أريقط بن بكر بوده است، او راهنماى وى به مدينه بوده، و آن دو همان دو نفرى بوده‌اند كه به منزل امّ معبد وارد شدند آنگاه كه اهالى مكّه اين گفتار را از پائين مكّه شنيدند:

و به تصريح متون منظوم و منثور، آنان دو رفيق بودند، يكى رسول خدا صلّى الله عليه و آله و ديگرى عبدالله بن أريقط بن بكر و شخص سوّمى به همراه نداشتند، و همراهى أبوبكر ساخته و پرداخته سياست است»

جواب:

چند حیله به کار برده

1-   فقط یک روایت نقل کرده و آن را «روایات» نامیده!

2-   روایت را قیچی کرده!

3-   ادعا کرده که «به تصریح متون منظوم و منثور آنان دو رفیق بودند» و دیدیم که این متون منظوم و منثور را در دو بیت خلاصه كرده است!

او به عنوان منبع، کتاب طبقات الکبری لابن سعد و بحار الانور مجلسی و سیرة ابن هشام و عیون الاثر ابن سید الناس و مناقب آل ابی طالب[193] را نام برده، متن اکثر این مصادر تقریباً شبیه به هم است و اکنون ما روایت را از طبقات الکبری نقل می‌کنیم تا خیانت نجاح آشکار گردد.

«.... عَنِ الْحُرِّ بْنِ الصَّيَّاحِ، عَنْ أَبِي مَعْبَدٍ الْخُزَاعِيِّ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ لَمَّا هَاجَرَ مِنْ مَكَّةَ إِلَى الْمَدِينَةِ هُوَ وَأَبُو بَكْرٍ وَعَامِرُ بْنُ فُهَيْرَةَ مَوْلَى أَبِي بَكْرٍ، وَدَلِيلُهُمْ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أُرَيْقِطٍ اللَّيْثِيُّ فَمَرُّوا بِخَيْمَتَيْ أُمِّ مَعْبَدٍ الْخُزَاعِيَّةِ،... فَسَأَلُوهَا تَمْرًا أَوْ لَحْمًا يَشْتَرُونَ فَلَمْ يُصِيبُوا عِنْدَهَا شَيْئًا مِنْ ذَلِكَ، وَإِذَا الْقَوْمُ مُرْمِلُونَ مُسْنِتُونَ، فَقَالَتْ: وَاللَّهِ لَوْ كَانَ عِنْدَنَا شَيْءٌ مَا أَعْوَزَكُمُ الْقِرَى، فَنَظَرَ رَسُولُ اللَّهِ إِلَى شَاةٍ فِي كَسْرِ الْخَيْمَةِ، فَقَالَ: " مَا هَذِهِ الشَّاةُ يَا أُمَّ مَعْبَدٍ؟ "، قَالَتْ: هَذِهِ شَاةٌ خَلَّفَهَا الْجَهْدُ عَنِ الْغَنَمِ، فَقَالَ:... فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ بِالشَّاةِ فَمَسَحَ ضَرْعَهَا وَذَكَرَ اسْمَ اللَّهِ، وَقَالَ: " اللَّهُمَّ بَارِكْ لَهَا فِي شَاتِهَا "، قَالَ: فَتَفَاجَتْ وَدَرَّتْ وَاجْتَرَّتْ فَدَعَا بِإِنَاءٍ لَهَا يَرْبِضُ الرَّهْطَ فَحَلَبَ فِيهِ ثَجًّا حَتَّى عُلْبَةِ الثُّمَالِ فَسَقَاهَا فَشَرِبَتْ حَتَّى رَوَيَتْ، وَسَقَى أَصْحَابَهُ حَتَّى رَوَوْا وَشَرِبَ آخِرَهُمْ، وَقَالَ: " سَاقِي الْقَوْمِ آخِرُهُمْ "، فَشَرِبُوا جَمِيعًا عَلَلا... ثُمَّ ارْتَحُلُوا عَنْهَا، فَقَلَّمَا لَبَثَتْ أَنْ جَاءَ زَوْجُهَا أَبُو مَعْبَدٍ يَسُوقُ أَعْنُزًا حِيَالا عِجَافٌا هَزْلَى مَا تُسَاوَقُ مُخُّهُنَّ قَلِيلٌ، لا نِقْيَ بِهِنَّ، فَلَمَّا رَأَى اللَّبَنَ عَجِبَ، وَقَالَ: مِنْ أَيْنَ لَكُمْ هَذَا وَالشَّاةُ عَازِبَةٌ وَلا حَلُوبَةَ فِي الْبَيْتِ؟ قَالَتْ: لا وَاللَّهِ إِلا أَنَّهُ مَرَّ بِنَا رَجُلٌ مُبَارَكٌ كَانَ مِنْ حَدِيثِهِ: كَيْتَ وَكَيْتَ، قَالَ: وَاللَّهِ إِنِّي لأَرَاهُ صَاحِبَ قُرَيْشٍ الَّذِي يُطْلَبُ، صِفِيهِ لِي يَا أُمَّ مَعْبَدٍ، قَالَتْ: رَأَيْتُ رَجُلا ظَاهِرَ الْوَضَاءَةِ، مُتَبَلِّجَ الْوَجْهِ، حَسَنَ الْخُلُقِ،... لا تَشْنَؤُهُ مِنْ طُولٍ، وَلا تَقْتَحِمُهُ عَيْنٌ مِنْ قِصَرٍ، غُصْنٌ بَيْنَ غُصْنَيْنِ، فَهُوَ أَنْضَرُ الثَّلاثَةِ مَنْظَرًا، وَأَحْسَنُهُمْ قَدْرًا، لَهُ رُفَقَاءُ يَحُفُّونَ بِهِ، إِذَا قَالَ اسْتَمَعُوا لِقَوْلِهِ، وَإِذَا أَمَرَ تَبَادَرُوا إِلَى أَمْرِهِ مَحْفُودٌ مَحْشُودٌ، لا عَابِثَ وَلا مُفَنِّدَ، قَالَ: هَذَا وَاللَّهِ صَاحِبُ قُرَيْشٍ الَّذِي ذُكِرَ لَنَا مِنْ أَمْرِهِ مَا ذُكِرَ.... وَأَصْبَحَ صَوْتٌ بِمَكَّةَ عَالِيًا بَيْنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ يَسْمَعُونَهُ وَلا يَرَوْنَ مَنْ يَقُولُ، وَهُوَ يَقُولُ:

وَأَصْبَحَ الْقَوْمُ قَدْ فَقَدُوا نَبِيَّهُمْ وَأَخَذُوا عَلَى خَيْمَتَيْ أُمِّ مَعْبَدٍ حَتَّى لَحِقُوا النَّبِيَّ قَالَ: فَأَجَابَهُ حَسَّانُ بْنُ ثَابِتٍ، فَقَالَ:

یعنی: «... حر بن صياح، از ابو معبد خزاعى نقل مى‏كرد.. پيامبر (ص) و ابو بكر و عامر بن فهيره غلام ابو بكر و راهنماى ايشان عبد الله بن اريقط ليثى به كنار خيمه‏‌هاى ام معبد خزاعى رسيدند.... ايشان از ام معبد خواستند كه اگر خرما يا گوشت دارد به آن‌ها بفروشد و چيزى پيش او نيافتند كه آنان دچار قحطى و گرفتار بودند. ام معبد گفت: به خدا سوگند اگر چيزى مى‏داشتيم از پذيرايى شما مضايقه نمى‏شد. پيامبر (ص) در كنار خيمه ماده بزى را ديد و سؤال فرمود كه اين ماده بز چيست؟

گفت: اين حيوان از فرط لاغرى و خستگى از رفتن با ديگر بزها باز مانده است.... پيامبر (ص) آن را نزديك آورد و دست به پستان حيوان كشيد و نام خدا را بر زبان آورد و عرض كرد پروردگارا بزها و ميش‌هاى اين زن را بركت بده. پستان‌هاى حيوان پر شير و آكنده شد و ظرف بزرگى كه همه را سيراب كند خواست و حيوان را دوشيد، چندان كه آن ظرف پر از شير شد و رسول خدا نخست به ام معبد داد و او چندان نوشيد كه سيراب شد، سپس به همراهان خود داد كه آشاميدند و پيامبر (ص) خود آخرين كسى بود كه آشاميد و فرمود:

ساقى جماعت بايد پس از همه بياشامد، و همگى هر كدام دو بار نوشيدند.. و رفتند.

اندكى گذشت، شوهر ام معبد آمد و چند ماده بز لاغر را كه استخوان‌هاى آن‌ها هم از لاغرى پوك شده بود و ياراى راه رفتن هم نداشتند، همراه داشت. ابو معبد چون شير را ديد تعجب كرد و گفت: اين شير را از كجا آورده‏ايد و حال آنكه اين ماده بز پستانش خشك بود و جانور ديگرى هم كه قابل دوشيدن باشد اين جا نيست؟

گفت: به خدا قسم مرد فرخنده‏يى از اين جا گذشت و چنين و چنان گفت. ابو معبد گفت: به خدا قسم خيال مى‏كنم كه او همان پيامبر قريش است كه اكنون همگى در جستجوى اويند، صفات او را براى من بگو. و ام معبد چنين گفت:

مردى ديدم با چهره‏يى سخت روشن و ظاهرى بسيار آراسته و اخلاقى پسنديده،... نه كوته قامت بود و نه بلند قامت، چون شاخه نو رسته‏يى ميان دو شاخه ديگر، از هر سه نفر نكو منظرتر و زيباتر بود. دوستانش سخت شيفته و مواظب او بودند، چون حرفى مى‏زد سراپا گوش بودند و اگر دستورى مى‏داد، به انجام آن مبادرت مى‏كردند، نه اخمى بر چهره داشت و نه سخن بى‌‏موردى مى‏گفت و نه بى‌‏سپاس بود.

ابو معبد گفت: به خدا سوگند اين همان پيامبر قريش است كه درباره‏اش براى ما مطالبى گفته ‏اند... و فرداى آن روز در مكه ميان آسمان و زمين صداى بلندى شنيده شد كه اين اشعار را مى‏خواند و خواننده ديده نمى‏شد:

پروردگار مردم بهترين پاداش را به دو دوستى بدهد كه آهنگ خيمه ام معبد كردند، آن دو با خير و نيكى فرود آمدند و با خير و نيكى كوچيدند و هر كس كه رفيق محمد (ص) باشد رستگار است، خوشا به فرزندان قصى كه خداوند به وسيله او سرورى و سالارى و كارهاى پسنديده را فراهم مى‏آورد....

مردم چون پيامبر (ص) را گم كرده بودند پس از شنيدن اين آواز، آهنگ خيمه ام معبد كردند كه به پيامبر بپيوندند. گويد حسان بن ثابت در پاسخ اين ابيات، ابياتى چنين سرود:

 «مردمى كه پيامبرشان از پيش ايشان رفت، زيان كردند و كسانى كه پيامبر (ص) پيش ايشان رفت، مقدس شدند... اين سعادت و كاميابى بر ابو بكر كه مصاحب او بود گوارا باد و هر كه را خداوند كامياب سازد كامياب است، مقام جوانمرد بنى كعب بر ايشان فرخنده باد و توجه او به مؤمنان مبارك باد.» [195]

از این نقل که سندش نیز صحیح است و خود نجاح نیز این روایت را صحیح می‌داند، به خوبی فهمیده می‌شود که بعد از اینکه پیامبر اکرم همراه با ابوبکر صدیق رضی الله عنه از غار خارج شدند دو نفر دیگر به این مهاجران اضافه شدند، یکی غلام آزاد شدۀ حضرت ابوبکر صدیق یعنی عامر بن فهیره و دیگری راهنمای راه!

و به خوبی ظاهر گشت که منظور از «رفیقین» پیامبر اکرم و ابوبکر صدیق هستند، چرا که در مصرع دوم از بیت دوم اینچنین آمده: «فَأَفْلَحَ مَنْ أَمْسَى رَفِيقَ مُحَمَّدِ» یعنی: «و هر كس كه رفيق محمد (ص) باشد رستگار است»

و در شعر حساب بن ثابت مشخص گشت که آن رفیق کیست.

یعنی: اين سعادت و كاميابى بر ابو بكر كه مصاحب او بود گوارا باد و هر كه را خداوند كامياب سازد كامياب است.

 طبري مي‌گويد: پيامبر به تنهايي هجرت كرد!

كاشف عصر يعني «نجاح طائي» مي‌نويسد: «در كتاب «ألبداية والنّهاية» كه يكى از مؤلّفات ابن كثير اموى است، از ابن جرير طبرى مطلبى ذكر شده است كه، هجرت رسول خدا صلّى الله عليه و آله را به غار ثور بدون هيچ همراهى و به تنهائى تأييد مى‌نمايد.

اما ابن كثير از اين روايت صحيحى كه دلالت بر هجرت رسول خدا صلّى الله عليه و آله به تنهائى مى‌نمايد وحشت نموده، و با لرزش چنين مى‌گويد: «و اين مطلب بسيار غريب و خلاف قول مشهور مى‌باشد كه مى‌گويد آن دو با همديگر به غار رفتند»

و اين حديث صحيح، تمام روايات دروغين ساخته شده دست بنى اميّه را درباره خروج أبوبكر با رسول خدا صلّى الله عليه و آله باطل مى‌نمايد، و حقيقت را چون خورشيد نيم روز، روشن و آشكار مى‌كند.

و كليّه متون تاريخى بر اين مطلب اتّفاق دارند كه، مهاجران به مدينه فقط دو نفر بودند، يكى رسول خدا صلّى الله عليه و آله و ديگرى راهنماى وى عبدالله بن بكر مى‌باشد، و اين اتّفاق وجود أبوبكر را در آن هجرت نفى نموده، و باورهاى بى‌اساسى را كه دست‌هاى فريبكار حزب قريش در اين زمينه ساخته و پرداخته، بكلّى باطل مى‌نمايد».[196]

جواب:

ابتدا قول ابن جرير را به نقل از ابن كثير بخوانيد: «وَقَدْ حَكَى ابْنُ جَرِيرٍ عَنْ بَعْضِهِمْ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَبَقَ الصِّدِّيقَ فِي الذَّهَابِ إِلَى غَارِ ثَوْرٍ، وَأَمَرَ عَلِيًّا أَنْ يَدُلَّهُ عَلَى مَسِيرِهِ لِيَلْحَقَهُ، فَلَحِقَهُ فِي أَثْنَاءِ الطَّرِيقِ. وَهَذَا غَرِيبٌ جِدًّا وَخِلَافُ الْمَشْهُورِ مِنْ أَنَّهُمَا خَرَجَا مَعًا..»[197]

يعني: «ابن جرير طبري از بعضي نقل كرده است كه رسول خدا پيش از ابوبكر به طرف غار ثور رفت و به على دستور داد كه ابوبكر را از مسير او آگاه كند تا به او ملحق شود. پس ابوبكر در بين راه به رسول خدا ملحق شد واين روايت بسيار غريب و بر خلاف روايت مشهور است كه آن ‌دو باهم از مكه خارج شدند.»

پس اي كذاب، ادعاي تو در كجاي اين متن جاي دارد؟؟ ادعاي كذب خود را از كجا آوردي؟؟ كجاي روايت تأييد مي‌كند كه رسول خدا صلي الله عليه وسلم به تنهايي هجرت كرده و ابوبكر همراهش نبوده است؟؟ مگر چشم‌هايت را باز نكردي و نخواندي كه در همين روايت كذب آمده كه ابوبكر در مسير غار ثور به نبي اكرم صلي الله عليه وسلم ملحق شد؟؟

از اين‌ها بگذريم؛ چرا صورتت قرمز شده؟؟ خجالت مي‌كشي كه دروغگو بودنت ثابت شد؟؟

   شما اي خوانندۀ عزيز؛ اگر کسی بگوید: نجاح به صورت تلپاتی با مسیلمۀ کذاب در ارتباط است به گفتۀ او شک می‌کنید؟

 خوانندۀ گرامي، اگر شيعه هستي، از من اين نصيحت بشنو: مذهبي كه دروغگويي در آن به اين آساني است و علمايي كه بدون هيچ ترسي دروغ‌هايي بدين بزرگي مي‌بافند؛ پيرو قرآن و سنت نيستند و مطمئن باشيد كه اين‌ها، نه تنها دلسوز اسلام نيستند، بلكه دشمنان درجه يك اسلام همين‌ها هستند، پس دور و بر خودت را خوب تماشا كن و ببين كه چند نفر از همین‌ها را می‌بینی!

 نجاح: پيامبر به تنهايي وارد غار شد

نجاح می‌نویسد: «در روايت صحيح بلاذرى چنين آمده است كه: كرزقافى كه مشركين قريش را به غار رساند، آثار پاى مبارك رسول خدا صلّى الله عليه و آله را در مقابل غار مشاهده نمود، لكن خود و عبدالعزّى بن أبى بكر جاى پاى أبوبكر را نزديك غار نديدند.

و راوندى، همين مطلب را تأييد نموده است، بنابراين به اتّفاق براى ما ثابت مى‌شود كه پيامبر صلّى الله عليه و آله شبانه به تنهائى و بدون داشتن هيچ همراهى از منزل خويش خارج، و به تنهائى وارد غار شدند، و بعد از آن در كوه ثور با عبدالله بن بكر آشنا گرديدند.»

جواب:

او اين سخن خود را در درجۀ اول به كتاب «فتوح البلدان» بلاذري جلد 1 صفحۀ 64 حواله داده است و سپس به: الخرائج والجرائح راوندي ج1 ص144 و قصص الانبياء راوندي ص334 و همچنين به مناقب آل ابي طالب اثر ابن شهر آشوب ج1 ص 111

ابتدا متن مندرج در «فتوح البلدان» را بررسي مي‌كنيم.

بلاذري مي‌نويسد: «قال الكلبى: هذا كرز بن علقمة بن هلال بن جريبة بن عبدنهم ابن حليل بن حبشية الخزاعى. وهو الذى قفا أثر النبي صلى الله عليه وسلم حين انتهى إلى الغار الذى استخفى فيه وأبو بكر الصديق معه، حين أراد الهجرة إلى المدينة، فرأى عليه نسج العنكبوت، ورأى دونه قدم رسول الله صلى الله عليه وسلم، فعرفها فقال: هذه قدم محمد صلى الله عليه وسلم وهاهنا انقطع الاثر.»

يعني: «كلبى گويد كه وى كرز بن علقمه بن هلال بن جريبة بن عبد نهم بن حليل بن حبشيه خزاعى بود، و او كسى است كه رد پيامبر صلي الله عليه وسلم را گرفت و به غارى رسيد كه در آن پنهان شده بود و ابو بكر صديق نيز به هنگامى كه آن دو اراده هجرت به مدينه داشتند با وى بود. روى غار تار عنكبوتى ديد و اثر پاى رسول الله صلي الله عليه وسلم را نيز پايين آن بديد و بشناخت و گفت اين قدم محمد است و از همين جاى رد پا گم شده است.»

1-   چنانكه مشاهده كرديد، نامي از فرزند ابي بكر در ميان نيست! و به عدم وجود رد پاي ابوبكر صديق رضي الله عنه يا عدم همراهي وي نيز  تصريح نشده است؛ بلكه بر عكس! كلبي مي‌گويد: هنگامي كه نبي اكرم صلي الله عليه وسم قصد هجرت كردند، ابوبكر همراه ايشان بودند!

2-   او ادعا مي‌كند اين روايت بلاذري «صحيح» است! كه صد در صد خلاف واقع است؛اولاً‌ اينكه: اين قول، قولي است بدون سند كه حتي ارزش بررسي هم ندارد.

ثانياً: قول مذكور از محمد بن سائب کلبی نقل شده كه به جرات می‌توان گفت که او نزد علمای رجال، مشهورترین دروغگو است. تا جایی که أبى عمرو ابن العلاء در موردش می‌گوید: «أشهد أن الكلبى كافر» =  گواهی میدهم که کلبی کافر است!

و ابوجعفر عقیلی می‌گوید او از اصحاب عبدالله بن سبا است یعنی او علی پرست است![198]

ديديد كه باز هم او دروغ گفت؟؟ ديديد؟؟ چنانكه مي‌دانيد، دروغ علامت بارز منافقين است و مخترع كبير در كتاب «نظريات الخليفة عثمان بن عفان» مي‌نويسد: «الكذب من علامة المنافقين»[199] = «دروغ از علامت منافقين است» و تا به حال دروغ‌هاي زيادي از او ديديم كه البته مضاف بر اين نيز هست؛ با اين حال اگر من بگويم: نجاح طائي: منافق است، خلاف گفته‌ام؟  گمان نكنم! 

اما اينكه او گفته است: «عبد الله بن بكر در غار همراه نبي اكرم صلي الله عليه وسلم بوده»

اين ادعاي او به صورت مفصل پاسخ داده شد و اين دروغ بزرگ او نيز آشكار گشت، ولي مي‌خواهم اين را بگويم كه: توئي كه با استناد به قول كلبي (كه آن را تحریف کردی) مبني بر اينكه «رد پاي رسول خدا صلي الله عليه وسلم را ذكر كرده ولي نامي از رد پاي ابوبكر نبرده» حضور ابوبكر را در غار نفي مي‌كني، حال چگونه است كه نمي‌گوئي: چون كلبي از رد پاي «ابن بكر»[200] سخني نگفته، پس نتيجه مي‌گيريم كه او نيز در غار نبوده و اصولاً چون فقط سخن از رد پاي نبي اكرم صلي الله عليه وسلم است، طبق ايدۀ «نجاح» بايد نتيجه بگيريم كه نبي اكرم صلي الله عليه وسلم در غار تنها بوده‌اند و «اثْنَيْنِ» در كار نبوده است!!!!

اما! چنانكه گفته شد، خواهي نخواهي شخصي با نبي در غار بوده است، حال آن كس هر كس كه باشد، طبق نظريۀ «نجاح» بايد پرواز كرده باشد و به غار داخل شده باشد تا رد پايي از او به جا نمانده باشد یا اینکه نعوذ بالله پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم او را کول کرده باشد که ردی از آن به جا نمانده باشد!!

اما ديگر كتبي كه «نجاح» به آنان چنگ زده است.

الخرائج والجرائح راوندي جلد1 صص 144-145 كه از تألیفات اهل تشيع است:

راوندی: «قَالَ عَلِيٌّ ع فَدَعَانِي رَسُولُ اللَّهِ ص فَقَالَ إِنَّ قُرَيْشاً دَبَّرَتْ كَيْتَ... وَ خَرَجَ عَلَيْهِمْ وَ هُمْ جَمِيعاً جُلُوسٌ يَنْتَظِرُونَ الْفَجْرَ وَ هُوَ يَقُولُ وَ جَعَلْنا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْناهُمْ فَهُمْ لا يُبْصِرُونَ وَ مَضَى وَ هُمْ لَا يَرَوْنَهُ فَرَأَى أَبَا بَكْرٍ قَدْ خَرَجَ فِي اللَّيْلِ يَتَجَسَّسُ عَنْ خَبَرِهِ وَ قَدْ كَانَ وَقَفَ عَلَى تَدْبِيرِ قُرَيْشٍ مِنْ جِهَتِهِمْ فَأَخْرَجَهُ مَعَهُ إِلَى الْغَارِ فَلَمَّا طَلَعَ الْفَجْرُ تَوَاثَبُوا إِلَى الدَّارِ... فَاسْتَقْبَلَهُمْ أَبُو كُرَيْزٍ الْخُزَاعِيُّ وَ كَانَ عَالِماً بِقَصَصِ الْآثَارِ فَقَالُوا يَا أَبَا كُرَيْزٍ الْيَوْمَ نُحِبُّ أَنْ تُسَاعِدَنَا فِي قَصَصِ أَثَرِ مُحَمَّدٍ فَقَدْ خَرَجَ عَنِ الْبَلَدِ فَوَقَفَ عَلَى بَابِ الدَّارِ فَنَظَرَ إِلَى أَثَرِ رِجْلِ مُحَمَّدٍ ص فَقَالَ هَذِهِ أَثَرُ قَدَمِ مُحَمَّدٍ وَ هِيَ وَ اللَّهِ أُخْتُ الْقَدَمِ الَّتِي فِي الْمَقَامِ وَ مَضَى بِهِ عَلَى أَثَرِهِ حَتَّى إِذَا صَارَ إِلَى الْمَوْضِعِ الَّذِي لَقِيَهُ فِيهِ أَبُو بَكْرٍ فَقَالَ هُنَا قَدْ صَارَ مَعَ مُحَمَّدٍ آخَرُ وَ هَذِهِ قَدَمُهُ إِمَّا أَنْ تَكُونَ قَدَمَ أَبِي قُحَافَةَ أَوْ قَدَمَ ابْنِهِ فَمَضَى عَلَى ذَلِكَ إِلَى بَابِ الْغَارِ فَانْقَطَعَ عَنْهُ الْأَثَرُ وَ قَدْ بَعَثَ اللَّهُ إِلَيْهِ الْعَنْكَبُوتَ فَنَسَجَتْ عَلَى بَابِ الْغَارِ كُلِّهِ وَ بَعَثَ اللَّهُ قَبْجَةً فَبَاضَتْ عَلَى بَابِ الْغَارِ فَقَالَ مَا جَازَ مُحَمَّدٌ هَذَا الْمَوْضِعَ وَ لَا مَنْ مَعَهُ إِمَّا أَنْ يَكُونَا صَعِدَا إِلَى السَّمَاءِ أَوْ نَزَلَا فِي الْأَرْضِ فَإِنَّ بَابَ هَذَا الْغَارِ كَمَا تَرَوْنَ عَلَيْهِ نَسْجُ الْعَنْكَبُوتِ وَ الْقَبْجَةُ حَاضِنَةٌ عَلَى‏ بَيْضِهَا عَلَى بَابِ الْغَارِ فَلَمْ يَدْخُلُوا الْغَارَ وَ تَفَرَّقُوا فِي الْجَبَلِ يَطْلُبُونَهُ.»

يعني: «على عليه السّلام مى‏فرمايد: پيامبر اكرم- صلّى اللَّه عليه و آله- مرا صدا كرد و فرمود: «قريش دم در كمين كرده‏اند... حضرت در را باز كرد و بيرون رفت و همه آن‌ها نشسته بودند. منتظر طلوع فجر بودند. پيامبر اين آيه را خواند ﴿وَجَعَلۡنَا مِنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ سَدّٗا وَمِنۡ خَلۡفِهِمۡ سَدّٗا فَأَغۡشَيۡنَٰهُمۡ فَهُمۡ لَا يُبۡصِرُونَ ٩﴾.

رسول خدا- صلّى اللَّه عليه و آله- رفت و مشركين اصلا او را نديدند. در راه به ابو بكر برخورد كرد كه بيرون آمده و او را جستجو مى‏كرد. پس با هم به غار رفتند. و هنگامى كه صبح دميد قريش به خانه ريختند.... ابو كريز خزاعى را آوردند تا رديابى كند. او آمد در خانه ايستاد؛ نگاه كرد و گفت: اين اثر پاى محمّد است! با اثرش رفت تا به جايى كه پيامبر با ابو بكر ملاقات كرده بود و در آنجا گفت: اينجا شخص ديگرى با او همراه شده است. و آن رد پاى ابو قحافه يا پسر اوست. با رد پا رفت تا به در غار رسيد. رد پا تمام شد. خداوند متعال نيز براى حفظ پيامبرش عنكبوتى را فرستاد تا بر در غار، تار بتند. و كبوترى در آنجا تخم گذاشت.

ابو كريز گفت: محمّد و همراهش به غار نرفته‏اند، يا به آسمان صعود كرده‏اند و يا به زمين فرو رفته‏اند! چون تار عنكبوت سالم است و تخم كبوتر سر جاى خودش قرار دارد. در اين هنگام متفرق شدند و در كوه به دنبال او گشتند.»

متن و ترجمۀ آن را خوانديم و متوجه شديم كه نجاح طائي، باز هم دروغ گفته است. و نه تنها در اين روايت از فرزند ابوبكر نامي نيست؛ بلكه دقيقاً وجود رد پاي ابوبكر تأييد شده و ايضاً به همراهي او در غار نيز تصريح شده![201] و بدبختي اينجاست كه از رو هم نمي‌رود و به كتبي حواله مي‌دهد كه كاملاً عكس ادعاي او را درج كرده‌اند و اينجاست كه بايد گفت:

چه دلاور است دزدي... كه به كف فانوس دارد!

اما كتاب بعدي كه او آدرس داده باز هم از «راوندي» است ولي اين بار كتاب «قصص الانبياء» و ص 334 اين كتاب؛ در اين كتاب و روايت مورد نظر؛ تصريح شده كه ابوبكر در غار همراه نبي اكرم صلي الله عليه وسلم بوده است، بخوانید:

«أنه رسول الله فخرج رسول الله و هو يقرأ يس إلى قوله فَأَغْشَيْناهُمْ فَهُمْ لا يُبْصِرُونَ و أخذ ترابا بكفه و نثره عليهم و هم نيام و مضى فقال جبرئيل ع يا محمد خذ ناحية ثور و هو جبل على طريق منى له سنام كسنام الثور فمر رسول الله ص و تلقاه أبو بكر في الطريق فأخذ بيده و مر به فلما انتهى إلى ثور دخل الغار»[202]

اما مصدر پاياني كه جلد 1 ص 111 كتاب مناقب آل ابي طالب از ابن شهر آشوب شيعي باشد، چنين است:

«علي بن إبراهيم بن هاشم: ما زال أبو كرز الخزاعي يقفو أثر النبي صلى الله عليه وآله فوقف على باب الحجر - يعني الغار - فقال: هذه قدم محمد والله أخت القدم التي في المقام، وقال: هذه قدم أبي قحافة أو ابنه وقال: ما جاوزوا هذا المكان اما ان يكونوا صعدوا في السماء أو دخلوا في الأرض»

يعني: «... پس ابو كرز گفت و اللَّه كه اين اثر قدم محمد صلّى اللَّه عليه و آله است و اين اثر قدم ابی قحافه است يا پسر او و از اينجا در نگذشته ‏اند يا آنست كه بآسمان رفته‏اند و يا بزمين فرو رفته‏اند»

آخرین شاهد او، تمام کاسه کوزه‌های «نجاح» را به هم ریخت و تمام رشته‌هایش را پنبه کرد! والحمد لله رب العالمین

 نجاح: هيچ كس در غار نبود!

 «أبوطفيل عامر بن واثله، از پدر خود نقل مى‌كند كه گفت: در ميان جستجوكنندگان پيامبر صلّى الله عليه و آله، من نيز وى را جستجو مى‌كردم.

حضرت در غار تشريف داشتند، من در غار نگاه كردم لكن احدى را در آنجا نيافتم

و بخارى در تاريخ صغير و صالح بن حنبل، أبوطفيل را مورد اطمينان و موثّق دانسته‌اند».[203]

جواب:

او دروغ خود را به كتاب «الاصابه» اثر ابن حجر عسقلاني حواله داده است؛ كه بي‌شك چنين دروغ آشكاري در اين كتاب وجود ندارد و اگر شما دوست عزيز يك بار ديگر متن شبهۀ «نجاح» را بخوانيد، خواهيد فهميد كه سخن او چقدر متناقض است.

مي‌گويد: حضرت در غار تشريف داشتند، ولي وقتي نگاه كردم هيچ كس را در غار نديدم!!!!

مگر مي‌شود؟؟ يا نبي اكرم صلي الله عليه وسلم در غار بوده و يا نبوده!! مگر مي‌شود كه هم باشد و هم نباشد؟؟ و تويي كه در آن زمان همراه مشركان به در غار آمدي چرا به همراهان خود چيزي نگفتي؟

اين متن مرا به ياد اين جك انداخت كه مي‌گويد:

اولي به دوست خود گفت: آن مجسمۀ شير را كه آن گوشه است، مي‌بيني؟؟ دومي گفت: همان كه آن گوشه است و به رنگ خاكستري است و دهانش نيز باز است و دست راستش را بلند كرده؟؟؟

اولي گفت: ‌بله بله! همان را مي‌گويم.

دومي: نه اگر آن را مي‌گويي، نه من نمي‌بينمش!!

حال ببينيد كه متن مورد نظر در كتاب «الاصابه» به چه شكل است:

«10160 أبو الطفيل عامر بن واثلة... وذكر بن سعد عن علي بن زيد بن جدعان عن أبي الطفيل قال كنت أطلب النبي صلى الله عليه وسلم فيمن يطلبه وهو في الغار الحديث وهو ضعيف لأنهم لا يختلفون أن أبا الطفيل لم يكن ولد في تلك الليلة قلت وأظن أن هذا من رواية أبي الطفيل عن أبيه وقال صالح بن أحمد بن حنبل عن أبيه أبو الطفيل مكي ثقة وذكره البخاري في التاريخ الصغير عن أبي الطفيل قال أدركت ثمان سنين من حياة النبي صلى الله عليه وسلم...»

یعنی: «ابو الطفيل عامر بن واثله.... ابن سعد از ابن جدعان و ا از ابي الطفيل نقل مي‌كند كه گفت: «من از كساني بودم كه به طلب نبي اكرم صلي الله عليه وسلم رفتم و او در غار بود»

 ابن حجر گويد: و اين قول ضعيفي است چرا كه شكي در آن نيست كه ابا الطفيل در آن موقع به دنيا نيامده بود! و مي‌گويم: گمان مي‌كنم كه اين روايت ابي الطفيل از پدرش باشد.

و صالح بن احمد بن حنبل از پدرش نقل كرد كه گفت: ابو الطفيل از اهل مكه و مورد اعتماد است و بخاري در كتاب «تاريخ الصغير» از ابي الطفيل روايت كرده كه گفته است: من 8 سال از عمر نبي اكرم صلي الله عليه وسلم را درك كرده‌ام.»

نتایج:

1-   ابن سعد روايت را از خود ابو الطفيل نقل مي‌كند نه از پدرش! به همين دليل ابن حجر مي‌گويد: اين روايت ضعيف است و اختلافي در اين نيست كه او در اين تاريخ به دنيا نيامده است.

2-   ابو الطفيل مي‌گويد: من 8 سال از عمر نبي اكرم صلي الله عليه وسلم را درك كرده‌ام. و در روايت ابن سعد آمده است كه ابو الطفيل در سال جنگ احد به دنيا آمده است؛ يعني بعد از ماجراي هجرت و به هيچ وجه نمي‌توانسته جزء جستجو كنندگان باشد.[204]

3-   در روايت سخني از عدم رؤيت كسي وجود ندارد؛ اصلاً صحبت از رؤيت نيست.

از اين‌ها كه بگذريم، اين روايت چگونه نبودن حضرت ابوبكر صديق رضي الله عنه در غار را ثابت مي‌كند؟؟ اگر به اين وسيله مي‌گوئيد ابوبكر در غار نبوده، ‌پس يا بايد بگوئيد هيچ كس در غار نبود يا بگوئيد نبي اكرم صلي الله عليه وسلم در غار تنها بودند و اين مغايرت دارد با قرآن و از آن طرف مغايرت دارد با ادعاي خود «نجاح» كه مي‌گويد‌: ابوبكر در غار نبود بلكه ابن بكر!!‌در غار بود!

او اين قول خود را در باب: «دلائل اثبات مهاجرت رسول خدا صلّى الله عليه و آله همراه با ابن بكر، نه أبوبكر» آورده است، ولي طبق گفتۀ خود او پيامبر تنها در غار بوده يا غار خالي بوده است!

خلاصه اينكه: اين نجاح چنان دروغ‌هاي بزرگ و شاخداري گفته كه دور خودش را به وسيلۀ اين دروغ‌ها يك دالان بزرگ ساخته است كه به هيچ وجه نمي‌تواند از آن خارج شود!

او از اين دروغي كه گفته بود شرمنده نشده و پشت سرش مي‌گويد:

 «مشركان قريش به درون غار كوچك ثور نگاه كردند، و احدى را مشاهده نكردند، پس گفتند: در اين غار احدى وجود ندارد» يعنى به دقّت در غار نگاه كردند، و احدى را مشاهده نكردند»

او اين سخنش را به تاريخ يعقوبي ارجاع داده است، مثل هميشه ابتدا اصل متن را ببينيم.

تاريخ يعقوبي: «فطلبوا الأثر فلم يقعوا عليه، و أعمى الله عليهم المواضع فوقفوا على باب الغار و قد عششت عليه حمامة، فقالوا: ما في هذا الغار أحد، و انصرفوا»[205]

يعني: «پس ردّ پاى او را گرفتند و بر او دست نيافتند و خدا سرگردانشان ساخت، چنان كه بر در غار ايستادند و چون‏ ديدند، كبوترى بر آن آشيانه نهاده است، گفتند: كسى در اين غار نيست و منصرف شدند.»

از كجای اين روايت فهميدي كه آنان به داخل غار نگاه كردند؟؟  روايت مي‌گويد: ‌آن‌ها چون آشيانۀ‌ كبوتر را ديدند فهميدند كه كسي در غار نيست و صحبتي از نظر كردن در كار نيست؛ وانگهي اگر ادعاي تو درست باشد، باز به جايي نخواهي رسيد، چون اگر كسي را در غار نديده باشند به اين معني است كه پيامبر اكرم صلي الله عليه وسلم هم در غار نبوده است یا خداوند پرده بر چشمانشان نهاده بود و بخدا من نمي‌دانم تو از طرح اين ادعا چه قصدي داري و دنبال چه مي‌گردي! فقط مي‌دانم كه خودت در دالان دروغ‌هايت گير افتاده‌اي و نمي‌داني كه چه مي‌گويي! و از همه مهمتر سخن «آلوسی» را در موردت مصدوق می‌دانم که گفت:

«ولعمري إنه أشبه بهذيان المحموم أو عربدة السكران...»[206] يعني: به جان خودم سوگند كه اين «شبهات» به هذيان يك بيمار يا به عربده‌هاي يك مست شبيه است....!

 نجاح: بعضي تابعين منكر يار غار بودن ابوبكر بوده‌اند!

نجاح طائي در مقدمۀ كتابش مي‌گويد: «حجّاج، سعيد بن جبير، فقيه زاهد و كميل بن زياد، شاگرد أميرمؤمنان على عليه السّلام و عبد الرّحمن بن أبى ليلى كه قرآن را از أميرمؤمنان على بن أبى طالب عليه السّلام فرا گرفته بود به قتل رساند. آيا كشته شدن اين افراد بخاطر آن نبود كه به حضور أبوبكر در غار و هجرت، ايمان و اعتقاد نداشتند؟»

جواب:

سخنان نجاح به مثابۀ قوز بالا قوز است؛ در عمق دروغ‌هايش دروغ ديگري نهفته است، دروغ مي‌گويد و باز هم دروغ مي‌گويد تا بتواند در نهايت دروغ بزرگتري بگويد! گمان نكنم كسي كه از اول كتاب تا اينجا را خوانده باشد، بر اين سخن من ايرادي بگيرد!

در سخني كه هم اكنون از او خوانديم تزويري اينچنيني نهفته است، او در نقل قولش، دوغ ترش خود را داخل شير شيرين ديگران كرده است!![207]  به اين معني: زماني كه از شهادت سعيد بن جبير به امر «حجاج بن يوسف ثقفي» صحبت مي‌كند راست مي‌گويد ولي دليلي كه «نجاح» براي اين قتل ذكر مي‌كند و البته هيچ سندي هم براي ادعايش ذكر نمي‌كند؛ واقعاً عجيب و حيرت آور است و به خدا قسم كه من از شجاعت او در دروغ گفتن، آنچنان در حيرتم كه مثالي براي اين حيرتم نمي‌يابم!

در اين شكي نيست كه «سعید بن جبیر» از بزرگان علما و زهاد اهل سنت است و از هر چه رفض و رافضیگری است مبراست و او از كساني است كه «تقيه» را جائز نمي‌دانست و مي‌گفت: «لَا تَقِيَّةَ فِي الْإِسْلَامِ»[208] = «در اسلام، تقيه نيست» ولي شيعه در عوض، نه دهم دين خود را تقيه مي‌داند و مي‌گويد هر كه تقيه نكند دين[209] و ايمان[210] ندارد!؛ به اين معني كه سعيد بن جبير (و ما اهل سنت؛ طبق روایات شیعی) نه دين داريم و نه ايمان!

سعيد بن جبير همچون ما در نمازش آمين مي‌گفت[211]  كه اين عمل از مواردي است كه نزد شيعه موجب ابطال نماز مي‌شود! به اين معني كه سعيد بن جبير (و اکثریت اهل سنت) نمازشان باطل است!

او همچون ما اهل سنت نماز تراويح مي‌گذارد[212] و اين عمل نزد شيعيان، بدعت به حساب مي‌آيد!! به اين معني كه سعيد بن جبير به علاوۀ‌ بي‌دينی و بي‌ايمانی و بي‌نمازی!! عامل به بدعت نیز هست (العياذ بالله)

حال ببينيد كه شخصي چون «نجاح» كه از آن طرف بام رافضيگري افتاده است! چگونه نقاب به چهره زده و از «سعيد بن جبير» كه نزد او و هم مذهبيانش دين و ايمان ندارد و نمازش باطل است و بدعت گزار نيز به شمار مي‌آيد؛ دفاع مي‌كند و اشك تمساح مي‌ريزد!

 اما سبب قتل «سعيد بن جبير» رحمة الله تعالي عليه: اين را به يقين مي‌گويم كه «حجاج» او را به خاطر خروجش و ملحق شدن او به لشكر عبد الرحمن بن محمد بن اشعث كشت و داستان شهادت او نزد تاريخ نگاران مشهور است.

ابن اثير در حين ذكر وقايع سال 94 هجري مي‌نويسد:

«قيل وفي هذه السنة قتل سعيد بن جبير وكان سبب قتله خروجه مع عبد الرحمن بن محمد بن الأشعث»[213] یعنی: «گفته شده است: در آن سال سعيد بن جبير كشته شد. علت قتل او خروج و قيام و پيوستن او به لشكر عبد الرحمن بن محمد بن اشعث بود.»

و همچنين طبري در مورد سبب قتل ابن جبير مي‌نويسد: «وكان سبب قتل الحجاج إياه خروجه عليه مع من خرج عليه مع عبد الرحمن بن محمد بن الأشعث»[214]

و هنگامي كه «حجاج» با «سعید» رو برو شد صحبت‌هايي كه بين آن دو رد و بدل شد هيچ ربطي به ابوبكر و غار و... نداشت؛ اين سخنان را ابن اثير و ديگران چنين نقل كرده‌اند:

«(حجاج) رو به سعيد كرد و گفت: اى سعيد مگر من تو را در پيشوائى خود شريك نكرده بودم؟ آيا چنين نكرده بودم؟  گفت: آرى.

گفت: چه شد كه تو ضد من قيام و خروج كردى؟  گفت: من يكى از مسلمانان هستم. مرد گاهى خطا مى‌كند و گاهى راه راست را مي‌گيرد. حجاج از آن گفتار دلخوش گرديد. بعد از آن با او گفتگو كرد.

سعید ضمن سخنانش گفت: من بيعتى بر گردن داشتم (مقصود بيعت عبد الرحمن).

حجاج غضب كرد و گفت: اى سعيد مگر من فرزند زبير را در مكه نكشتم و از تو براى امير المؤمنين عبد الملك بيعت نگرفته بودم؟!- گفت: بلى چنين بود. - گفت: بعد از آن بكوفه آمدم كه والى آن شده بودم و از تو دوباره براى امير المؤمنين بيعت گرفتم و عهد را تجديد نمودم. - گفت: آرى. - گفت: تو دو بيعت امير المؤمنين را نقض كردى (حال ادعا مي‌كني) نسبت به يك بيعت (بيعت عبد الرحمن) وفادار هستى آن هم بيعت جولاهه فرزند جولاهه (بافنده و پست- مقصود اشعث)؟! بخدا قسم من تو را خواهم كشت. - گفت: اگر چنين كنى من سعيد (نيك بخت) هستم چنانكه مادرم مرا سعيد ناميده است. حجاج فرمان داد سرش را بريدند.» [215]

تا اینجا ثابت شد که شهادت سعید بن جبیر ربطی به ماجرای غار نداشته؛ حال ببینید که اصولاً نظر او در مورد ابوبکر صدیق رضی الله عنه چه بوده است:

وأخرج ابن أبي حاتم وأبو نعيم عن سعيد بن جبير -رضي الله عنه- قال: قرأت عند النبي صلى الله عليه وسلم: ﴿يَٰٓأَيَّتُهَا ٱلنَّفۡسُ ٱلۡمُطۡمَئِنَّةُ ٢٧﴾ [الفجر: 27]. فقال أبو بكر: يا رسول الله إن هذا الحسن، فقال رسول الله عليه الصلاة والسلام: «أما إن الملك سيقولها لك عند الموت»[216]

یعنی: «نزد نبي اكرم صلي الله عليه وسلم اين آيه خوانده شد «اي نفس مطمئنه تو بسوي خدا خواهي رفت در حالي كه خدا از تو راضي و تو نيز از خدايت راضي هستي» پس ابوبكر گفت: همانا اين چيز نيكي است... رسول خدا صلي الله عليه وسلم فرمودند: حقيقتاً فرشته اي هنگام وفات تو به تو چنين مي‌گويد»

برای پرهیز از اطالۀ کلام به همین یک مورد بسنده می‌کنیم که گمان می‌کنم در این مورد کمی زیاده گویی کرده‌ام!

اما مطمئناً خواننده گرامی دانست که نجاح طائی این دروغ بزرگ را از سر شکم سیری ساخته و نشخوار کرده است؛ و اگر بخواهیم خیلی خوشبین باشیم، می‌گوییم: او از تونل زمان گذشته و به این وسیله چیزی کشف کرده است که بر ما مکتوم بوده است!

 نجاح: کمیل بن زیاد هم منکر یار غار بودن ابوبکر صدیق است!!

یکی دیگر از این منکرانی که «نجاح طائی» از او نام می‌برد، «کمیل بن زیاد» است! که به ادعای او به دلیل منکر بودن یار غار بودن ابوبکر صدیق، کشته شد!

داستان را طولانی نمی‌کنم و می‌گویم: نجاح برای ادعای خود هیچ سند و مدرکی نداده است و ساختن ادعاهای بدون مدرک اینچنینی بسیار آسان است؛ مثلاً ناصبی می‌تواند بگوید: حضرت علی که با خوارج جنگید به خاطر این بود که آنان منکر ماجرای غدیر بودند و....!!

یا بگوید: پیامبر به این خاطر علی را در سفر هجرت همراه خود نبرد که می‌ترسید او به محض رسیدن مشرکین، پیامبر را لو بدهد! یا چنانکه بعضی از نواصب گفته‌اند: پیامبر اکرم علی را در بستر خود خواباند تا مشرکین او را بکشند و...!!

این ادعاهای «نجاح» به ادعاهای ملحدین شبیه است که می‌گویند: «ابن مقفع در دوران خلفای عباسی کشته شد، چرا کشته شد؟ مشخص است! چون کتابی مانند قرآن نوشته بود!!!» اما کو دلیل و گواه بر این ادعا؟؟؟

با کمی تفحص در کتب تاریخ می‌توانیم بهانۀ حجاج برای کشتن «کمیل» را پیدا کنیم.

طبری واقعه کشته شدن «کمیل بن زیاد» را چنین می‌نویسد:

«(حجاج) كميل بن زياد نخعى را پيش خواند و بدو گفت: «تو بودى كه مى‌خواستى از عثمان امير مؤمنان قصاص گيرى؟ هميشه مى‌خواستم به تو دست يابم.» گفت: «به خدا نمى‌دانم كه از كداممان بيشتر خشمگينى؟ از عثمان كه خويشتن را به معرض قصاص آورد يا از من كه از او درگذشتم»[217] آنگاه گفت: «اى مرد ثقفى، دندان براى من مفشار و چون توده شن بر من مريز و چون گرگ دندان منماى! به خدا از عمر من بيشتر از مدت تشنه شدن خرى نمانده كه صبحگاه آب مى‌خورد و شامگاه مى‌ميرد شبانگاه آب مى‌خورد و صبحگاه مى‌ميرد، هر چه مى‌خواهى بكن كه وعده گاه به نزد خداست و از پس كشته شدن حساب هست.» حجاج گفت: «حجت بر ضد تو است» گفت: «اگر داورى به دست تو باشد چنين است»

گفت: «بله، از جمله قاتلان عثمان بوده‌اى و امير مؤمنان را خلع كرده اى؛ بكشيدش.» گويد: پس او را پيش آوردند و بكشتند.»[218]

دیدید که در این قول که ما آن را از کتب شیعه و سنی نقل کردیم، هیچ صحبتی از غار و یار غار وجود ندارد!

 عبدالرحمن بن ابی لیلی هم از منکران است!

منکر بعدی که مکتشف بزرگ او را معرفی می‌کند و می‌گوید به دست حجاج کشته شد؛ عبد الرحمن بن ابی لیلی است! که این دیگر از آن دروغ‌های آشکار است!! عبد الرحمن بن ابی لیلی در حین جنگ «جماجم» در سال 82 هجری شهید شد و نه به دست حجاج!

بخدا من هنوز اندر خم یک کوچۀ شهامت و شجاعت «نجاح» در دروغگویی مانده‌ام!

 نجاح: مومن الطاق و هشام بن حکم از منکرین هستند!

اما بعد از این سه نفر می‌رسیم به منکر دیگری که «نجاح» آن را با خود هم عقیده می‌داند.

نجاح می‌نویسد: «و مؤمن الطّاق، بزرگترين شاگرد امام صادق عليه السّلام را شيطان طاق ناميدند و به دورغ قضيّه اعتقاد وى را به ناقص بودن قرآن بوجود آوردند، زيرا به همراهى و مصاحبت أبوبكر با نبىّ مكرّم اسلام حضرت محمّد صلّى الله عليه و آله در غار اعتقاد نداشت. و از ظواهر چنين بر مى‌آيد كه مؤمن طاق و رفيق او، هشام بن الحكم و ساير شاگردان امام صادق عليه السّلام هيچكدام به همراهى و مصاحبت أبوبكر با رسول خدا صلّى الله عليه و آله در غار اعتقاد نداشتند.

جواب:

علت شیطان الطاق نامیده شدن او ربطی به ماجرای غار ندارد؛محدث قمی می‌نویسد: «محمّد بن على بن نعمان كوفى ابو جعفر معروف به مؤمن الطّاق و به احول[219] نيز: و مخالفين او را شيطان الطّاق مى‏گفتند، دكّانى داشت در كوفه در موضعى معروف به طاق المحامل، و در زمان او پول قلبى[220] پيدا شده بود كه كسى نمى‏شناخت به ملاحظه آن كه باطن آن پول‌ها قلب بود نه ظاهرش، لكن به دست او كه مى‏دادند مى‏فهميد و بيرون مى‏آورد قلب آن را، از اين جهت مخالفين او را شيطان الطّاق گفتند.» [221]

و همینطور کشی می‌نویسد: «مولى بجيلة ولقبه الناس شيطان الطاق، وذلك أنهم شكوا في درهم فعرضوه عليه وكان صيرفيا فقال لهم: ستوق، فقالوا: ما هو الا شيطان الطاق.»[222]

پس به شاهدی شیوخ شما نامگذاری او ربطی به دین و مذهب نداشته.

ضمناً همین رفیق شیطان الطاق!! یعنی «هشام بن حکم» کتابی در رد رفیق خودش نوشته است با عنوان: «الرد على شيطان الطاق»!!

آقا بزرگ طهرانی در این مورد می‌نویسد: «(544: الرد على شيطان الطاق) لابي محمد هشام بن الحكم المتوفى (179) و (199) ذكره في الفهرست (ص 175) والنجاشى في (ص 305) وذكر الطاق في (ص 228)»[223] 

ما دشمن او هستیم که او را «شیطان الطاق» می‌نامیم، هشام بن حکم که به قول «کاشف کبیر» رفیق اوست او دیگر چرا وی را «شیطان الطاق» می‌نامد؟؟ اصولاً لقب «شیطان الطاق» او چنان مشهور بودکه فرقه ای که منسوب به اوست را شیطانیه می‌نامند و این در کتب «فرق» شیعه مشهود است.[224] و این نام او نزد عموم مطرح بوده.

خضر رازى حبلرودى‏ می‌نویسد: «الشيطانيّة، هو محمّد بن النعمان الملقّب بشيطان الطاق، قالوا: إنّه نور غير جسمانيّ على صورة إنسان، و إنّما يعلم الأشياء بعد كونها.»[225]

اما در مورد تحریف قرآن، ابتدا این را بگویم که مگر شیعه کسی را که قرآن را محرف می‌داند مذموم می‌داند؟ مگر این اعتقاد نزد شما عقیده ای مذموم است؟؟ اگر هست، چرا مجلسی[226] و جزائری[227] و نوری طبرسی[228] و کلینی[229] و قمی و.... همه ثقه و علامه و شیخ الاسلام و ثقة الاسلام هستند؟؟ این عقیده نزد سلف شیعه از ارکان عقاید بوده است! و چون منظور نویسنده از نوشتن این کتاب بررسی عقیدۀ شیعه در مورد قرآن نیست، فقط به یک مورد ساده در مورد این «شیطان» اشاره می‌کنم:

جناب نجاح طائی در همین کتاب، اینچنین آورده‌اند: «مؤمن طاق محمّد بن على بن نعمان، عالم كوفه و شاگرد امام باقر و امام صادق عليهما السّلام مى‌گويد:

در قرآن آيه غار در حق أبوبكر نازل نشده است.

او قائل به عدم حضور أبوبكر در غار شد، لذا وى را متّهم به تحريف قرآن نمودند.»

او این ادعای خود را به کتاب «لسان الميزان، ابن حجر، ج 5 ص 108، مؤسّسة الأعلمى، بيروت چاپ دوّم» ارجاع می‌دهد و ما با مراجعه به این آدرس این مطلب را می‌بینیم:

«(محمد) بن جعفر الكوفي المعروف بشيطان الطاق ذكره ابن حزم في غلاة الرافضة ونقل عن الحافظ أخبرني النظام وبشر بن خالد قالا قلنا لمحمد بن جعفر الرافضي المعروف بشيطان الطاق ويحك أما استحييت لما قلت: أن الله لم يقل قط في القرآن ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ﴾ قال فضحك ضحكا طويلا حتى خجلنا نحن وكأننا نحن الذي قلنا ذلك وقيل اسمه محمد بن علي بن النعمان وسيأتي وكنيته أبو جعفر.»

یعنی: «امام احمد بن حزم از حافظ نقل مي‌کند که گفت: ابوبکر ابراهيم النظام و بشر بن خالد به من گفتند که: آنان نزد محمدبن جعفر الرافضي معروف به شيطان الطاق رفتند و به او گفتند: «واي بر تو، آيا از خدا خجالت نکشيدي که در کتابت در مورد امامت مي‌گويي: خداوند هرگز در قرآن اين آيه را نفرستاده است: ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ﴾ [التوبة: 40] مي‌گويد: در جواب شيطان الطاق خنده بلندي سر داد تا آنجا که گويي خود ما گناهکاريم!!»

این همان منبعی است که «نجاح» به آن حواله داده است و طبق این سند، شیطان الطاق معتقد به تحریف قرآن بوده و آیۀ 40 سورۀ توبه (حداقل قسمت مربوط به غار) را از قرآن نمی‌دانسته! پس از همین نقل قول ثابت می‌شود که «شیطان الطاق» معتقد به تحریف قرآن بوده است.

و از طرفی وی از کسانی بوده که به دروغ روایاتی را به ائمه می‌بسته، چنانکه در «رجال الکشی» آمده است که امام صادق در مورد «شیطان الطاق» گفت:

«اما انه بلغني انه جدل وانه يتكلم في تيم قذر؟ قلت: أجل هو جدل، قال: اما انه لو شاء ظريف من مخاصميه ان يخصمه فعل؟ قلت: كيف ذاك. فقال: يقول أخبرني عن كلامك هذا من كلام امامك؟ فان قال نعم: كذب علينا وان قال لا: قال له كيف تتكلم بكلام لم يتكلم به امامك. ثم قال إنهم يتكلمون بكلام ان أنا أقررت به ورضيت به أقمت على الضلالة، وان برئت منهم شق علي، نحن قليل وعدونا كثير، قلت: جعلت فداك فأبلغه عنك ذلك؟ قال: أما أنهم قد دخلوا في أمر ما يمنعهم عن الرجوع عنه الا الحمية، قال: فأبلغت أبا جعفر الأحول ذاك فقال: صدق بأبي وأمي ما يمنعني من الرجوع عنه الا الحمية.»[230]

یعنی: «اما اینکه به من خبر رسیده که او دربارۀ چیزهای آلوده و ناپاک به مناقشه می‌پردازد، راوی (فضیل بن عثمان) گوید: بله او جدل می‌کند، امام صادق گفت: اگر یکی از مخاصمین خوش‌ محضرش از او بخواهد که‌ با او مخاصمه کند، آیا او جواب می‌دهد؟ (راوی گوید:) گفتم: چگونه؟ امام صادق گفت: مخاصمش مي‌گوید: اینکه می‌گویی سخن امامت می‌باشد؟ اگر بگوید: بله بر ما دروغ می‌بندد و اگر بگوید: خیر؛ به او بگو: چگونه چیزی را می‌گویی که امامت نگفته؟ سپس جعفرصادق گفت: این‌ها چیزهایی به نام ما می‌گویند که اگر من بدان راضی باشم و اقرار نمایم بر گمراهی می‌باشم و اگر خود را از آن تبری کنم برایم سخت است. (چرا كه) تعداد ما کم است و دشمنان ما زیادند. راوی می‌گوید: گفتم: فدایت شوم آیا این را از طرف شما ابلاغ کنم؟ گفت: ولی آن‌ها وارد امری شده‌اند که جز حمیت چیزی مانع رجوعشان (به حق) نمی‌شود. گفت: این را به اباجعفر احول ابلاغ کردم؛ گفت: راست می‌گوید با پدر و مادرم فدایش باشم، جز حمیّت چیزی مرا از برگشت بازنمی دارد.»

گذشته از این‌ها، در کجای متن مورد اشارۀ «نجاح» تصریح شده که «شیطان الطاق» ابوبکر را یار غار نمی‌داند؟؟ در کجایش؟ از هیچ جای روایت چنین چیزی فهمیده نمی‌شود بلکه از روایاتی که در کتب شیعه نقل شده، ثابت می‌شود که او ابوبکر را یار غار می‌دانسته، پس بخوانید:

طبرسی در کتاب «الاحتجاج» خودش داستان مناظرۀ «شیطان الطاق» با یکی از خوارج را نقل می‌کند، «شیطان الطاق» در قسمتی از سخنانش می‌گوید:

«فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ مُؤْمِنُ الطَّاق‏.... وَ أَمَّا قَوْلُكَ‏ ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ أَخْبِرْنِي هَلْ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص وَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ فِي غَيْرِ الْغَارِ قَالَ ابْنُ أَبِي خُدْرَةَ نَعَمْ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ فَقَدْ أَخْرَجَ صَاحِبَكَ فِي الْغَارِ مِنَ السَّكِينَةِ وَ خَصَّهُ بِالْحُزْنِ...»[231]

یعنی: «پس ابوجعفر مومن الطاق گفت:... اما اينكه ابا بكر نفر دوم بود در غار با پيغمبر بگو ببينم خداوند سكينه و آرامش را بر مؤمنين و پيغمبر در غير نماز نازل نموده؟ ابن ابى خدره گفت: آرى. مؤمن طاق گفت: پس در اين صورت خداوند در غار بر او سكينه و آرامش نازل نكرده و حزن و اندوه او را يادآور شده است...»[232]

از این روایت ثابت شد که او حضرت ابوبکر صدیق را یار غار می‌دانسته، اما در مورد هشام بن حکم، آیا او از منکرین است یا نجاح در مورد او هم دروغ گفته؟؟ جواب این سوال را با نقل روایتی مشابه روایت فوق خواهیم داد:

مفید و مجلسی، می‌نویسند: «عَبْدُ الْعَظِيمِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ‏ قَالَ هَارُونُ الرَّشِيدُ لِجَعْفَرِ بْنِ يَحْيَى الْبَرْمَكِيِّ إِنِّي أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَ كَلَامَ الْمُتَكَلِّمِينَ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ بِمَكَانِي فَيَحْتَجُّونَ عَنْ بَعْضِ مَا يُرِيدُونَ فَأَمَرَ جَعْفَرٌ الْمُتَكَلِّمِينَ فَأُحْضِرُوا دَارَهُ وَ صَارَ هَارُونُ فِي مَجْلِسٍ يَسْمَعُ كَلَامَهُمْ وَ أَرْخَى بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْمُتَكَلِّمِينَ سِتْراً فَاجْتَمَعَ الْمُتَكَلِّمُونَ وَ غَصَّ الْمَجْلِسُ بِأَهْلِهِ يَنْتَظِرُونَ هِشَامَ بْنَ الْحَكَمِ فَدَخَلَ عَلَيْهِمْ هِشَامٌ‏ وَ عَلَيْهِ‏ قَمِيصٌ‏ إِلَى‏ الرُّكْبَةِ وَ سَرَاوِيلُ إِلَى نِصْفِ السَّاقِ فَسَلَّمَ عَلَى الْجَمِيعِ وَ لَمْ يَخُصَّ جَعْفَراً بِشَيْ‏ءٍ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنَ الْقَوْمِ لِمَ فَضَّلْتَ عَلِيّاً عَلَى أَبِي بَكْرٍ وَ اللَّهُ يَقُولُ‏ ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا فَقَالَ هِشَامٌ فَأَخْبِرْنِي عَنْ حُزْنِهِ فِي ذَلِكَ الْوَقْتِ أَ كَانَ لِلَّهِ رِضًى أَمْ غَيْرُ رِضًى فَسَكَتَ فَقَالَ هِشَامٌ إِنْ زَعَمْتَ أَنَّهُ كَانَ لِلَّهِ رِضًى فَلِمَ نَهَاهُ رَسُولُ اللَّهِ ص فَقَالَ لَا تَحْزَنْ أَ نَهَاهُ عَنْ طَاعَةِ اللَّهِ وَ رِضَاهُ وَ إِنْ زَعَمْتَ أَنَّهُ كَانَ لِلَّهِ غَيْرُ رِضًى فَلِمَ تَفْتَخِرُ بِشَيْ‏ءٍ كَانَ لِلَّهِ غَيْرُ رِضًى‏...»[233]

یعنی: «احمد بن حسن از عبد العظيم بن عبد الله نقل كرد كه هارون الرشيد به جعفر بن يحيى برمكى گفت من مايلم استدلال اهل كلام را بشنوم به طورى كه مرا نبينند و عقيده خود را اظهار نمايند.

جعفر دستور داد متكلمين را احضار نمايند. همه حاضر شدند. هارون در جايى پرده آويخته بود و سخن آن‌ها را مى‏شنيد. همه جمع شدند و مجلس پر شد. انتظار هشام بن حكم را مى‏كشيدند. هشام وارد شد، پيراهنى داشت كه تا زانويش آمده بود و شلوارى تا نيمه ساق به پا داشت. به همه سلام داد و جعفر بن يحيى را به خصوص مورد احترام قرار نداد. يكى از حاضران گفت چرا على را بر ابا بكر فضيلت مى‏بخشى با اينكه خداوند مى‏فرمايد: ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ﴾ هشام گفت بگو ببينم حزن ابا بكر در غار آيا در راه رضاى خدا بود يا خداوند راضى نبود؟ سئوال‏كننده از جواب سكوت كرد. هشام گفت اگر خدا راضى بود چرا پيامبر اكرم او را نهى كرد و فرمود لا تَحْزَنْ‏ از اطاعت خدا او را نهى مى‏كند اما اگر مى‏گوئى خدا راضى نبوده، نبايد افتخار كنى به چيزى كه خداوند راضى نبوده.....» [234]

پس این دروغ نجاح هم برملا شد!

اما از این هم می‌گذریم و سؤالي مهمتر مي‌پرسیم: آيا امام صادق كه استاد شیطان الطاق[235] و هشام بن حکم باشد اين ماجرا را قبول داشته يا خير؟ اگر قبول نداشته، مي‌توانيد يك قول از او نقل كنيد كه چنين چيزي گفته باشد؟؟

در كتب تفسیر و تاریخ و حدیث شما اقوال زیادی از ائمه در اين مورد وجود دارد، بايد قبول كنيد يا اينكه بگوييد: كليني و قمی و مورخین و محدثین شیعه  هم مزدور حكومت بودند! و ائمۀ شما نيز از بني امیه و بنی عباس رشوه مي‌گرفتند تا حديث در مدح ابوبكر جعل كنند!!

ممكن است بعضي از آدم‌هاي بيكار، فضول، عقده‌اي و در يك كلمه «‌كساني چون خودم» از محضر جناب «كاشف بزرگ» بپرسند كه آقاي نقطه چين! چرا و به چه منظور در اين كتاب، حلقه‌هايي از دروغ به هم بافتي؟ احتمالاً «متفكر اسلامي» و شيعۀ خاص علي و اين استاد بزرگوار خواهند فرمود: اين كه هنري نيست! من اگر اراده كنم مي‌توانم در يك سطر سه دروغ شاخدار بگويم و چاپ كنم و به خورد ملت دهم و قرص و محكم بنشينم و به عنوان يك «متفكر» و يك «مكتشف اسلامي» با شما به بحث بنشينم؛ باور نمي‌كنيد؟؟ پس بخوانيد:

 نجاح: یحیی بن معین منکری دیگر!!

نجاح می‌نویسد: «و يحيى بن معين درباره روايتى كه از طريق انس ابن مالك راجع به حاضر بودن أبوبكر در غار نقل شده تشكيك كرده است.

حسن بن قاسم بن دحيم دمشقى از محمّد بن سليمان منقرى نقل مى‌كند كه: يحيى بن معين به بصره آمد و احاديث أبوسلمه را مى‌نوشت. پس گفت: اى اباسلمه مى‌خواهم برايت مطلبى را بگويم اميدوارم در غضب نشوى.

أبوسلمه گفت: بگو!

يحيى گفت: حديث همام بن ثابت از انس بن مالك از أبوبكر كه همان حديث غار مى‌باشد، كسى از اصحاب تو روايت نكرده است، و فقط عفّان و حبّان آن را روايت كرده‌اند، و آن را در كتاب تو نيافتم، و فقط آن را بر روى جلد كتاب ديدم.

أبوسلمه گفت: تو چه مى‌گوئى؟

يحيى گفت: آيا قسم مى‌خورى اين حديث را از همام شنيده‌اى؟

أبوسلمه گفت: مى‌گوئى بيست هزار حديث از من نوشته‌اى، اگر در اين احاديث به نظرت صادق هستم، سزاوار نيست در حديثى مرا تكذيب نمائى، و اگر به نظرت دروغ مى‌گويم، سزاوار نيست مرا تصديق نمائى، و نبايد مطلبى از من بنويسى تا مرا با آن بدنام كنى.

برّه دختر أبى عاصم، سه بار طلاق داده شود، اگر حديث را از همان نشنيده باشم، بخدا سوگند هرگز ديگر با تو سخن نمى‌گويم.»

جواب:

نمی‌دانم این «کاشف بزرگ» نادان است یا خودش را به نادانی زده است! زیرا بحث مذکور در کتاب «تهذیب الکمال» مربوط به ثقه بودن یا ثقه نبودن «موسی بن اسماعیل» است که یکی از راویان یکی از احادیث غار بوده است؛ حدیث اینچنین است:

«حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنَا هَمَّامٌ، عَنْ ثَابِتٍ، عَنْ أَنَسٍ، عَنْ أَبِي بَكْرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: كُنْتُ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي الغَارِ، فَرَفَعْتُ رَأْسِي فَإِذَا أَنَا بِأَقْدَامِ القَوْمِ، فَقُلْتُ: يَا نَبِيَّ اللَّهِ، لَوْ أَنَّ بَعْضَهُمْ طَأْطَأَ بَصَرَهُ رَآنَا، قَالَ: «اسْكُتْ يَا أَبَا بَكْرٍ، اثْنَانِ اللَّهُ ثَالِثُهُمَا»[236]

یعنی: «ابوبکر رضی الله عنه فرمود: من همراه نبی اکرم صلی الله علیه وسلم در غار بودم پس سرم را بالا کردم پس همان موقع قدم‌های آن قوم را دیدم پس گفتم: ای پیامبر خدا اگر بعضی از این‌ها به زیر پایش نظر افکند ما را می‌بینند، پیامبر فرمود: سکوت کن ای ابابکر ما دو نفری هستیم که الله سوم ماست.»

یحیی بن معین نیز به علت وجود «موسی بن اسماعیل» به صحت حدیث مشکوک بوده زیرا وی در ثقه بودن او تردید داشته است.

نجاح در ادامه می‌نویسد: حديث غار را عبّاس بن الفضل أزرق از ثابت از أنس نقل نمود يحيى بن معين درباره وى گفت: او دروغگوى خبيثى مى‌باشد.»

این دیگر هذیان محض است و این تکذیب ربطی به حدیث غار ندارد و «عباس بن فضل» نزد جمهور علما متروک و متهم به دروغ است.

اما نکتۀ مهم این است که «یحیی بن معین» یار غار بودن ابوبکر صدیق را انکار نمی‌کند بلکه در مورد یکی از احادیثی که در این باره وارد شده شک دارد.

مثال: «شخصی می‌آید و می‌گوید: در روز جمعه به مسجد رفتیم و نماز را به جماعت خواندیم، وسط نماز بودیم که یک دفعه صدها افعی از سقف افتادند.»

حال ما در مورد راستگو بودن راوی قول بالا شک داریم و این شک را ابراز می‌کنیم، این به این معنی نیست که ما به برگزار شدن نماز جمعه به جماعت شک داریم بلکه ما به «افتادن افعی از سقف» مشکوک هستیم و وجود یک راوی درغگو شک ما را تقویت می‌کند... فتدبر

 نجاح: مؤسس دولت فاطمیون هم از منکرین است!

کاشف کبیر می‌نویسد: «علماء و توثيق شدگان و حاكمان از تابعين كه در شرق و غرب جهان پراكنده شدند، به عدم مصاحبت و همراه نبودن أبوبكر با رسول خدا صلّى الله عليه و آله در غار و هجرت آگاه بودند، و محمّد بن المهدى مؤسّس دولت فاطميّون از جمله همين افراد بود، و به شدّت حضور أبوبكر را در غار و هجرت وى را با رسول خدا صلّى الله عليه و آله تكذيب مى‌نمود.»

جواب:

ابتدا این را بگویم که: این علما و حکام از تابعین که در شرق و غرب جهان پراکنده شده‌اند تنها به یک نام مسمی هستند و آن نام هم هست: «هیچکس»!! که این اشخاص «هیچکس نام» هر چند مجهول الهویه و مستور الحال هستند نزد «کاشف کبیر» بسی جلیل القدر و رفیع الدرجات می‌باشند!

اما در مورد «مؤسس دولت فاطمی» و ادعای نجاح؛ نجاح طائی این ادعای خود را به کتاب «سير أعلام النّبلاء 151 ج 5 مؤسّسة الرّساله بيروت» حواله داده است که ما با رجوع به این منبع چنین مطلبی در آنجا ندیدیم!!! شما هم مراجعه کنید ولی پیشاپیش بگویم که «گشتم نبود، نگرد نیست»!

از باب کنجکاوی در کتاب فوق الذکر به «تذکرۀ مؤسس دولت فاطمی» رجوع کردم و با کمال تعجب در آنجا هم چیزی در این مورد ندیدم!

در مورد شخص: ابو محمد المهدی (مؤسس دولت فاطمی) که «نجاح» او را از ذریۀ حضرت فاطمه می‌داند! باید بگویم که نسب او به سیده فاطمه نمی‌رسد و «در سال 402 علمای بغداد، بر باطل بودن نسب فاطمیون مطلب نوشته‌اند»‌[237]

امام ذهبی نیز در «سیر اعلام النبلاء» بعد از بررسی اقوال مختلف می‌نویسد: «وفِي نسَب المَهْدِيِّ أَقوَالٌ: حَاصِلُهَا أَنَّهُ لَيْسَ بهَاشمِيٍّ وَلاَ فَاطمِيِّ.»[238]

محمد كاظم رحمتى‏ شیعی در این باره می‌نویسد: «گفته‏اند: امام صادق را غلامى بود از ايرانيان كه به دست آن حضرت مسلمان شده بود، نامش فرخ نامى بود. وى با محمد بن اسماعيل به مكتب مى‏رفت. بعدها نام وى را عوض كرده و او را ميمون ناميدند و لقبش را قداح نهادند. چون او با محمد بن اسماعيل بود، بعد از وفاتش گروهى از افراد بد اعتقاد از او پيروى كردند و چون ميمون قداح در گذشت، نوه‏اى از او به جاى ماند. او نيز مردمان را به خويش دعوت مى‏كرد و ادعا داشت فردى علوى است. فرزند وى كه در شعبده‏ بازى ماهر بود به ديار مغرب (به نواحى شمال‏ آفريقا كه امروزه شامل تونس و مراكش مى‏شود، در آن زمان مغرب گفته مى‏شده است) رفت و در آنجا با ادعاى آنكه فردى علوى است، مردم را فريب داد و حكومت را در دست گرفت. (مقصود در اينجا نخستين خليفه فاطمى عبيد اللَّه المهدى است) بعد از وى فرزندانش حكومت را در دست گرفته و تا امروز بر مصر حكومت مى‏كنند.

خليفه عباسى المقتدر باللَّه تمام سادات و نقيبان را جمع كرد و از آنان خواست تا در مورد علوى بودن فاطميان (همان اسماعيليان) نظر دهند. آنان همگى تأييد كردند كه آن جماعت از اولاد على و فاطمه سلام الله عليهما نيستند و نسب ايشان بدين گونه كه ادعا مى‏كنند، نادرست است. سپس از تمام بلاد اسلامى دستخط سادات و علويان جمع كردند و در تأييد عدم سيادت فاطميان نامه‏هايى به تمام بلاد نوشتند. در تمام بلاد خراسان كه سادات شجره خويش را در مشجَّراتى (سادات سلسله نسب خود به اهل بيت را در برگه‏هايى به نام مشجره حفظ و نگهدارى مى‏كنند) نگهدارى مى‏كنند و در تمام كتاب‌هاى انساب (كتاب‌هايى كه در آن به بيان و توضيح سلسله نسب سادات پرداخته مى‏شود) نام آنان از جمله علويان نيست.» [239]

و از طرفی «ابو محمد المهدی[240]» از طرف شیعیان کافر به حساب می‌آید، به چند دلیل:

1-   او از کسانی بود که ادعای امامت (و مهدویت) داشت و نزد شیعه کسی که قبل از ظهور «امام زمانشان» ادعای امامت و یا حکومت اسلامی کند کافر است و این از روایت کتاب «الکافی» استفاده می‌شود.

روایت: «.. ابْنِ أَبِي يَعْفُورٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (عليه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ ثَلَاثَةٌ لَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ مَنِ ادَّعَى إِمَامَةً مِنَ اللَّهِ لَيْسَتْ لَهُ وَ مَنْ جَحَدَ إِمَاماً مِنَ اللَّهِ وَ مَنْ زَعَمَ أَنَّ لَهُمَا فِي الْإِسْلَامِ نَصِيباً.»[241]

يعني: «شنيدم ابو عبد اللَّه صادق (ع) گفت: در روز رستاخيز خداوند عزت، با سه فرقه سخن نگويد و از آلودگى تطهيرشان نكند، و آنان گرفتار شكنجه‏اى پر درد باشند: اول: هر كس بناحق ادعاى امامت كند. دوم: هر كس امام بر حق را انكار كند. سوم: هر كس كه تصور كند دو فرقه اول از اسلام محمدى نصيب و بهره‏اى دارند.»!!!

و محمد باقر بهبودی (محقق کتاب الکافی) این روایت را صحیح می‌داند.[242]

2-   او بر مذهب اسماعیلیه بود که اهل این مذهب با شیعیان اثنا عشری تا امامت «امام صادق» هم عقیده هستند و امام‌های بعد از وی را به عنوان امام قبول ندارند و چنین شخصی نیز نزد شیعیان کافر است و در «من لا یحضره الفقیه» روایتی است که این را ثابت می‌کند:

روایت: «عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ‏... قَالَ فَقُلْتُ لَهُ أَ رَأَيْتَ مَنْ جَحَدَ الْإِمَامَ مِنْكُمْ مَا حَالُهُ فَقَالَ مَنْ جَحَدَ إِمَاماً بَرِئَ مِنَ اللَّهِ وَ بَرِئَ مِنْهُ وَ مِنْ دِينِهِ فَهُوَ كَافِرٌ مُرْتَدٌّ عَنِ الْإِسْلَامِ‏  لِأَنَّ الْإِمَامَ مِنَ اللَّهِ وَ دِينَهُ دِينُ اللَّهِ وَ مَنْ بَرِئَ مِنْ‏ دِينِ‏ اللَّهِ‏ فَهُوَ كَافِرٌ وَ دَمُهُ مُبَاحٌ فِي تِلْكَ الْحَالِ إِلَّا أَنْ يَرْجِعَ وَ يَتُوبَ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِمَّا قَالَ‏  قَالَ وَ مَنْ فَتَكَ بِمُؤْمِنٍ يُرِيدُ مَالَهُ وَ نَفْسَهُ فَدَمُهُ مُبَاحٌ لِلْمُؤْمِنِ فِي تِلْكَ الْحَال‏»[243]

يعني: «.... راوى گويد: عرض كردم: اگر كسى امام و پيشوائى كه از شما خاندانست منكر شود حالش چگونه است؟ فرمود: هر كس امام حقّ را منكر شود او از خداوند بيزارى جسته و همين طور از او و از دين او، و او كافر است و از اسلام بازگشته و مرتد شده است. زيرا امام از جانب خداوند است، و دين او دين خداست و هر كس از دين خدا براءت جويد پس او كافر است، و خونش در چنين حالى مباح باشد مگر اينكه توبه كند و بسوى حق باز گردد و از خداوند عزّ و جلّ معذرت خواهد از آنچه گفته است..»[244]

در مورد سند روایت فوق شیخ هادی نجفی می‌گوید: «الرواية صحيحة الإسناد.»[245] و محقق بحرانی می‌گوید: «وروى في الفقيه عن محمد بن مسلم في الصحيح»[246] و مجلسي اول مي‌گوید: ««و روى الحسن بن محبوب عن أبي أيوب» في الصحيح‏ «عن محمد بن مسلم عن أبي جعفر عليه السلام‏»[247]

پس طبق این روایت صحیح السند «مؤسس دولت فاطمی» محکوم به کفر است!!

علیرضا رجالی تهرانی شیعی در ذکر مدعیان دروغین مهدویت می‌نویسد: «8- ابو محمد عبد الله مهدى، در آفريقا، که با يهود سازش داشت ودر بدايت امر زاهد وپرهيزکار بود. اين مهدى معاصر با مکتفى عباسى بود، وى جنگهاى بسيار کرد ودر سال 280 داعيان خود را به مغرب فرستاد وچون به يمن رفت دعوى مهدويت نمود ولقب (القائم) به خود گرفت وسکه حجة الله زد. در سال 297، در روز جمعه، خود را به نام مهدى خواند ولقب امير المؤمنين بر خويش نهاد، ودر سال 344 وفات کرد. اين مهدى در آفريقا کارش بالا گرفت وپيروانش بسيار گشتند...» [248]

برای کفر او طبق مذهب شیعه همین بس که او خود را امیر المؤمنین می‌خواند و مهدی معرفی می‌کرد و به نام «حجة الله» سکه می‌زد که در سطور گذشته تفصیلش گذشت و «علامه طباطبایی، صاحب تفسیر المیزان» می‌نویسد: «(عبيداللّه مهدى) پادشاه فاطمى كه آن روزها در آفريقا طلوع كرده، خود را مهدى موعود و امام اسماعيليه معرفى مى‌كرد» [249]

و همین بس که بدانید علمای شیعه در رد مذهب «اسماعیلیه» کتاب نوشته‌اند که گویا قدی‌میترین آن‌ها کتاب «الرد علی الباطنیة و القرامطة» از  «فضل بن شاذان» است[250] و همینطور  شیخ عبدالجلیل قزوینی رازی صاحب کتاب «النقض» نیز رساله‌ای در این باره نوشته که مفقود گشته است![251] اما در کتاب «النقض» خود (که به زبان فارسی است) دائماً بر اسماعیلیه حمله می‌کند و آنان را ملحد می‌نامد![252]

حال تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل...

 نجاح: امام صادق هم منکر وجود ابوبکر در غار است!!

نجاح می‌نویسد: «و تمام أراجيف و اكاذيب گفته شده در مسأله حضور داشتن أبوبكر در غار توسط انكار امام صادق عليه السّلام رسوا گرديد. زيرا ممكن نيست در اينجا روايتى بتواند با قول امام صادق عليه السّلام معارضه نمايد.»

جواب:

او برای این ادعای کذب خودش هیچ سند یا منبعی نداده است و ما بر علیه او سند و مدرک زیاد داریم که بعضی از آن‌ها را ذکر می‌کنیم.

در کتب روایی شیعه و در تفاسیرشان از قول نبي اكرم صلي الله عليه وسلم و سيدنا علي و امام صادق و امام باقر و امام رضا و همینطور امام حسن عسكری رضي الله عنهم اجمعين و همینطور از امام زمان موهومشان روایاتی وجود دارد که همراه بودن ابوبکر را در غار ثور ثابت می‌کند.

 روایاتی در کتب شیعه در تائید یار غار بودن ابوبکر صدیق

1-   «حَمْدَوَيْهِ وَ إِبْرَاهِيمَ، قَالا حَدَّثَنِي أَيُّوبُ بْنُ نُوحٍ، عَنْ صَفْوَانَ، عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ، عَنْ فُضَيْلٍ الرَّسَّانِ، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا دَاوُدَ، وَ هُوَ يَقُولُ حَدَّثَنِي بُرَيْدَةُ الْأَسْلَمِيُّ، قَالَ‏ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (ص) يَقُولُ إِنَّ الْجَنَّةَ تَشْتَاقُ إِلَى ثَلَاثَةٍ، قَالَ فَجَاءَ أَبُو بَكْرٍ، فَقِيلَ لَهُ يَا أَبَا بَكْرٍ أَنْتَ‏ الصِّدِّيقُ‏ وَ أَنْتَ‏ ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ، فَلَوْ سَأَلْتَ رَسُولَ اللَّهِ (ص) مِنْ هَؤُلَاءِ الثَّلَاثَةِ»[253] (راویان این روایت طبق کتب شیعه، همه ثقه هستند.)

يعنی: «بريده اسلمي مي‌گويد كه من از رسول خدا صلى الله عليه وسلم شنيدم كه فرمود: جنت مشتاق است به سوي سه كس. درين اثنا حضرت ابوبكر بيامد پس از وي گفته شد: كه اي ابوبكر، تو صديق هستي و تو ثاني اثنين إذ هما في الغار هستي. كاش از رسول خدا مي‌پرسيدي كه اين سه كس كدام‌اند؟..»

به وضوح مشخص است که در زمان حیات نبی اکرم صلی الله علیه وسلم هم ابوبکر صدیق را یار غار خطاب می‌کردند.

2-   السيد الرضي في (الخصائص): بإسناد مرفوع، قال: قال ابن الكواء لأمير المؤمنين (عليه السلام): أين كنت حيث ذكر الله تعالى نبيه و أبا بكر فقال: ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا؟

فقال أمير المؤمنين (عليه السلام): «ويحك يا بن الكواء، كنت على فراش رسول الله (صلى الله عليه و آله)....».[254]

شبیه این روایت را مجلسی از قطب راوندی نقل کرده و می‌نویسد:

 «قطب راوندى روايت كرده است كه: ابن كوّاى خارجى با امير المؤمنين عليه السّلام گفت: كجا بودى در وقتى كه ابو بكر با حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله وسلّم در غار بود؟ حضرت فرمود كه: در جاى آن حضرت خوابيده بودم...» [255]

3-   شیخ صدوق می‌نویسد: «أَتَى رَجُلٌ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ لَهُ يَرْحَمُكَ اللَّهُ هَلْ تُشَيَّعُ الْجَنَازَةُ بِنَارٍ وَ يُمْشَى مَعَهَا بِمِجْمَرَةٍ أَوْ قِنْدِيلٍ أَوْ غَيْرِ ذَلِكَ مِمَّا يُضَاءُ بِهِ قَالَ فَتَغَيَّرَ لَوْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مِنْ ذَلِكَ وَ اسْتَوَى جَالِساً ثُمَّ قَال‏.... فَلَمَّا مَرِضَتْ فَاطِمَةُ مَرَضَهَا الَّذِي مَاتَتْ فِيهِ أَتَيَاهَا عَائِدَيْنِ وَ اسْتَأْذَنَا عَلَيْهَا فَأَبَتْ أَنْ تَأْذَنَ لَهُمَا فَلَمَّا رَأَى ذَلِكَ أَبُو بَكْرٍ أَعْطَى اللَّهَ عَهْداً أَنْ لَا يُظِلَّهُ سَقْفُ بَيْتٍ حَتَّى يَدْخُلَ عَلَى فَاطِمَةَ وَ يَتَرَاضَاهَا فَبَاتَ لَيْلَةً فِي الْبَقِيعِ مَا يُظِلُّهُ شَيْ‏ءٌ ثُمَّ إِنَّ عُمَرَ أَتَى عَلِيّاً ع فَقَالَ لَهُ إِنَّ أَبَا بَكْرٍ شَيْخٌ رَقِيقُ الْقَلْبِ وَ قَدْ كَانَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي الْغَارِ فَلَهُ صُحْبَةٌ وَ قَدْ أَتَيْنَاهَا غَيْرَ هَذِهِ الْمَرَّةِ مِرَاراً نُرِيدُ الْإِذْنَ عَلَيْهَا وَ هِيَ تَأْبَى أَنْ تَأْذَنَ لَنَا حَتَّى نَدْخُلَ عَلَيْهَا فَنَتَرَاضَى فَإِنْ رَأَيْتَ أَنْ تَسْتَأْذِنَ لَنَا عَلَيْهَا فَافْعَلْ قَالَ نَعَمْ»[256]

يعني: «مردى خدمت امام صادق عليه السّلام آمد و به او گفت: خدا رحمت كند، آيا مى‏شود جنازه را در نور آتش تشييع كرد و يا با آتش و قنديل و يا چيز ديگرى كه روشنايى مى‏دهد، همراه جنازه رفت؟ گفت: رنگ امام صادق عليه السّلام از اين سخن دگرگون شد و مرتّب نشست‏.......... پس چون فاطمه عليها السّلام مريض شد در آن بيمارى كه با آن از دنيا رفت، آن دو نفر به عنوان عيادت آمدند و از او اجازه خواستند و او اجازه نداد، وقتى ابو بكر چنين ديد، با خدا پيمان بست كه زير هيچ سقفى نرود مگر اينكه نزد فاطمه برود و او را از خود راضى كند. يك شب در بقيع بيتوته كرد و هيچ سقفى بالاى سرش نبود.

عمر نزد على عليه السّلام آمد و به او گفت: ابو بكر پيرمردى نازك دل است و يار غار پيامبر بود و ما به طور مكرّر آمديم و از فاطمه اجازه خواستيم و او مانع از آن شد كه ما نزد وى آييم و رضايت او را جلب كنيم، اگر تو مى‏توانى براى ما از او اجازه ملاقات بگيرى اين كار را بكن، على عليه السّلام گفت: آرى....» [257]

4-   مجلسى مى‏نويسد: «وَجَدْتُ فِي بَعْضِ مُؤَلَّفَاتِ قُدَمَاءِ أَصْحَابِنَا فِي الْأَخْبَارِ مَا هَذَا لَفْظُهُ مُنَاظَرَةُ الْحَرُورِيِّ وَ الْبَاقِرِ ع قَالَ الْحَرُورِيُّ إِنَّ فِي أَبِي بَكْرٍ أَرْبَعَ خِصَالٍ اسْتَحَقَّ بِهَا الْإِمَامَةَ قَالَ الْبَاقِرُ ع مَا هُنَّ قَالَ فَإِنَّهُ أَوَّلُ الصِّدِّيقِينَ وَ لَا نَعْرِفُهُ حَتَّى يُقَالَ الصِّدِّيقُ وَ الثَّانِيَةُ صَاحِبُ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي الْغَارِ وَ الثَّالِثَةُ... قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ... وَ أَمَّا مَا ذَكَرْتَ أَنَّهُ صَاحِبُ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي الْغَارِ فَذَلِكَ رَذِيلَةٌ لَا فَضِيلَةٌ مِنْ وُجُوهٍ الْأَوَّلُ أَنَّا لَا نَجِدُ لَهُ فِي الْآيَةِ مَدْحاً أَكْثَرَ مِنْ خُرُوجِهِ مَعَهُ وَ صُحْبَتِهِ لَه‏»[258]

در يكى از كتاب‌هاى قدماى اصحاب جريانى را باين صورت ديدم. مناظره حضرت باقر عليه السّلام با يكى از خوارج. مرد خارجى گفت در ابا بكر چهار امتياز است كه شايسته امامت شده است حضرت باقر فرمود آن چهار امتياز چيست؟

گفت اولين صديق است و او را نمى‏شناسيم مگر وقتى گفته شود صديق.

دوم رفيق پيامبر در غار بود. سوم... حضرت باقر فرمود.... اما آنچه گفتى كه ابا بكر رفيق پيامبر در غار بوده اين يك عيبى است نه فضيلت بچند جهت. اول اينكه در آيه مدحى مشاهده نمى‏شود جز خارج شدن با پيامبر و همراه او بودن...» [259]

5-   أبي عبد الله (عليه السلام)، قال: «لما كان رسول الله (صلى الله عليه و آله) في الغار، قال لأبي بكر: كأني أنظر إلى سفينة جعفر و أصحابه تعوم في البحر، و أنظر إلى الأنصار محتبين في أفنيتهم. فقال أبو بكر: و تراهم، يا رسول الله؟ قال: نعم. قال: فأرنيهم. فمسح على عينيه فرآهم».[260]

یعنی: «امام صادق علیه السلام فرمود: زمانى كه رسول خدا (صلي الله عليه و سلم) در غار بودند به ابوبکر فرمودند: انگار من كشتى جعفر و يارانش را كه بر آب دريا روان است، مى‌بينم! همچنين انصار را مى‌بينم كه متواضعانه و با قلبى سرشار از محبّت، به استقبال ما مى‌آيند، أبوبكر گفت: و تو آن‌ها را مى‌بينى يا رسول اللّه؟! فرمود: آرى! أبوبكر گفت: پس آن‌ها را به من نيز نشان بده! پس پيامبر (صلي الله عليه و سلم) بر چشمانش دست كشيد و آن‌ها را ديد»

6-   عياشى از عبد اللّه بن محمد روايت كرده گفت باتفاق حسن بن جهم حضور حضرت رضا عليه السّلام شرفياب شديم حسن عرض كرد اي فرزند رسول خدا مخالفين ميگويند: أبو بكر افضل از امير المؤمنين مي‌باشد و دليل مى‏آورند به آيه ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ﴾ فرمود چگونه آيه شاهد بر گفتار آن‌ها باشد و حال آنكه خداوند فرموده ﴿فَأَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ﴾ خداوند آرامشى بر پيغمبرش فرستاد و در آيه هرگز أبو بكر را بخير و خوبى ياد نكرده.» [261]

7-   در روایت طویلی، امام زمان شیعه! به سعد بن عبد الله القمی می‌گوید: «ثُمَّ قَالَ مَوْلَانَا يَا سَعْدُ وَ حِينَ ادَّعَى خَصْمُكَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص لما [مَا] أَخْرَجَ مَعَ نَفْسِهِ مُخْتَارَ هَذِهِ‏ الْأُمَّةِ إِلَى‏ الْغَارِ إِلَّا عِلْماً مِنْهُ أَنَّ الْخِلَافَةَ لَهُ مِنْ بَعْدِهِ.....»[262]

یعنی: سپس مولايمان فرمود: اى سعد! خصم تو مى‏گويد كه رسول اكرم صلّى اللَّه عليه و آله وسلّم هنگام مهاجرت برگزيده اين امّت را همراه خود به غار برد چون مى‏دانست كه خلافت با او است....» [263]

8-   در کتاب عیون اخبار رضا شرح مناظره ای است بین مامون و مخالفان اهل تشیع!! که این مناظره در حضور امام رضا صورت گرفته است... در حین مناظره.. مأمون در دفاع از عقیده شیعیان می‌گوید: «قَالَ إِسْحَاقُ فَأَطْرَقْتُ سَاعَةً ثُمَّ قُلْتُ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَقُولُ فِي أَبِي بَكْرٍ ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا فَنَسَبَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى صُحْبَةِ نَبِيِّهِ ص فَقَالَ الْمَأْمُونُ سُبْحَانَ اللَّهِ مَا أَقَلَّ عِلْمَكَ بِاللُّغَةِ وَ الْكِتَابِ أَ مَا يَكُونُ الْكَافِرُ صَاحِباً لِلْمُؤْمِنِ فَأَيُّ فَضِيلَةٍ فِي هَذَا أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَى قالَ لَهُ صاحِبُهُ وَ هُوَ يُحاوِرُهُ أَ كَفَرْتَ بِالَّذِي خَلَقَكَ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ سَوَّاكَ رَجُلًا فَقَدْ جَعَلَهُ لَهُ صَاحِبا»[264]

یعنی: «اسحق گويد من بقدر يك ساعت سر خود را بزير انداختم پس از آن گفتم يا امير المؤمنين خداوند در حق ابو بكر فرموده است: ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ﴾.

 پس حق تعالى ابو بكر را نسبت داد بصحبت پيغمبر (ص) مأمون گفت سبحان اللَّه چقدر كم است علم تو بلغت و قرآن آيا كافر مصاحب با مؤمن نخواهد شد پس چه فضيلت است در مصاحبت آيا نشنيده‏اى قول خدا را ﴿قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرۡتَ بِٱلَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلٗا ٣٧﴾ پس خدا فطروس كافر را صاحب برادر او يهوداى مؤمن قرار داد.....» [265]

فعلاً به همین بسنده می‌کنیم؛ اما در لابلای بحث‌های آتی روایات دیگری نیز خواهد آمد.

 نجاح: تمام انبیاء به تنهائی فرار کرده‌اند پیامبر اسلام هم همینطور!

نجاح می‌نویسد: «تمام انبياء به تنهائى و بدون داشتن همراهى از دست طاغيان فرار كردند و رسول خدا صلّى الله عليه و آله بر سيره و روش آنان حركت نمود.

1-   داود پيامبر عليه السّلام از گردنكش زمانه خود، جالوت، به كوه فرار كرد، و در غارى مخفى شد و پس از آن داود عليه السّلام جالوت را به قتل رسانيد، و محمّد صلّى الله عليه و آله پيامبر اسلام أبوجهل را كه تا غار به دنبال پيامبر صلّى الله عليه و آله آمد، به قتل رسانيد.

2-   مادر حضرت ابراهيم عليه السّلام، فرزند خود را از ترس نمرود كه فرمان به كشتن اطفال داده بود، تنها در غار گذاشت، تا زمانى كه جوانى نيرومند گرديد، آنگاه بسوى مردم رفت، و آنان را به دين دعوت نمود.

3-   پيامبر خدا، يوسف عليه السّلام چند روزى در چاه تنها ماند، تا آنكه يكى از قافله‌ها بر آن چاه عبور كرد و او را نجات داد.

4-   مادر موسى عليه السّلام فرزند خود را در گهواره گذاشت، و در رودخانه نيل انداخت، پس خداوند تعالى وى را نجات داد، و وقتى بزرگ شد مردم را به دين دعوت نمود، و از مواعظ او مردم هدايت يافتند، پس فرعون براى نابودى او براه افتاد. موسى نيز تنها و بى‌كس در راه خداى سبحان مهاجرت نمود...... و موسى عليه السّلام بدون همراهى هارون عليه السّلام و قارون بيرون رفت و محمّد صلّى الله عليه و آله نيز بدون آنكه على عليه السّلام يا أبوبكر همراهش باشند به غار رفت، و آنجا با راهنماى خود عبدالله ابن بكر آشنا شد.

جواب:

فرار کردن حضرت داود و پناه بردنش به غار از اسرائیلیات است؛ داستان مخفی کردن حضرت ابراهیم از دست نمرود نیز به همین ترتیب و بالفرض که صحیح باشد؛ در این داستان حضرت ابراهیم سفر یا هجرتی نکرده است که بخواهیم در موردش بحث کنیم، حضرت یوسف نیز به خواست خودش به چاه نیافتاد!! آیا به چاه انداخته شدن یوسف سفر و هجرت محسوب می‌شود؟؟ در سبد قرار گرفتن حضرت موسی و به نیل انداخته شدن وی نیز به دلخواه وی نبوده و به هیچ وجه نمی‌توان نام هجرت بر آن گذاشت، چرا که اگر حضرت موسی هم میخواست نمی‌توانست شخصی را با خود درون آن سبد جا دهد!!

اما ادعای نجاح مستلزم آن است که ما قرآن را تحریف کنیم و ﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ﴾ را از قرآن پاک کنیم! زیرا این قسمت آیه نشان می‌دهد که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم در حالی از شهر خارج شده است که شخصی را همراه خود داشته است! و این با کشف «مکتشف عصر» در تضاد است! من تصور می‌کنم که «نجاح طائی» خودش هم یک دور کتاب مزخرفش را نخوانده که بفهمد چه گاف‌های بزرگ و احمقانه‌ای داده است!

گذشته از این، حضرت ابراهیم اصل سفر خود را با همسرش انجام داد و از بت پرستان دور شد، حضرت موسی هم همراه با بنی اسرائیل از دست فرعون و جنودش فرار کرد. حضرت نوح علیه السلام همراه با پیروانش سوار بر کشتی شد و اصحاب كهف نيز همراه یکدگیر هجرت کردند و....  که غالب این‌ها به خوبی از آیات قرآن فهمیده می‌شود و لازم نیست به روایت‌های کتب مختلف رجوع کنیم.. فتدبر

 نجاح و قزويني: در حیات پیامبر کسی در مورد یار غار بودن ابوبکر سخنی نگفت!

نجاح می‌نویسد: «رسول خدا صلّى الله عليه و آله اعتراف به همراهى أبوبكر در غار نكردند زيرا اگر همراه حضرت بود بر منقبت و فضيلت عظيمى دست مى‌يافت، كه مستحقّ مدح و ستايش پيامبر صلّى الله عليه و آله مى‌گرديد، اما مدح و ستايشى ديده نشده است.»

و در جایی می‌نویسد: «در زمان پيامبر صلّى الله عليه و آله روايت حضور أبوبكر در غار معروف نبود، و پس از گذشتن ده سال از حكومت آن حضرت نيز به گوش احدى از صحابه نرسيد، لكن بعد از شهادت و رحلت وى روايت مذكور را به دروغ وضع نمودند»

و در جایی دیگر می‌نویسد: «هيچكدام از مسلمانانى كه به مدينه هجرت كردند و أبوبكر و عمر كه در بين آنان بودند، و كفّارى كه در مكّه حضور داشتند، و بعداً اسلام آوردند، كه جستجو كنندگان رسول خدا صلّى الله عليه و آله در هنگام هجرت در بين آن‌ها و جود داشتند، اعتراف به حضور أبوبكر در غار نكرده‌اند. و هيچ كدام از آنان شاهد رفتن أبوبكر به غار و حضور وى در كوه ثور و هجرت وى از مكّه به مدينه نبوده‌اند. و آنچه درباره حضور أبوبكر در آن موقعيّت‌ها گفته شده، تماماً اعتماد بر پيش گوئى‌ها و گمان‌هائى دارد كه از هيچ مدرك و اساس صحيحى برخوردار نمى‌باشد.»

و قزوینی نيز مقالۀ خود را اینگونه شروع می‌کند:

«استدلال به آيه غار، از دير باز در ميان جوامع اسلامي، محافل علمى و مناظرات مذهبى مطرح بوده است؛ اما تاكنون مستندى يافت نشده است كه ابوبكر و يا يكى از اطرافيان وى در زمان حيات رسول خدا صلى الله عليه وآله به همراهى ابوبكر اشاره و به آن استشهاد كرده باشند.»

جواب:

دروغ بودن این ادعا نیز با روایاتی از کتب شیعه ثابت می‌شود.

1-   فرات کوفی در تفسیرش در بیان جریان اعلان آیات سورۀ «برائت» در روایتی نسبتاً طولانی می‌نویسد:

«حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ الْعَبَّاسِ الْبَجَلِيُّ مُعَنْعَناً عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ [فِي‏] قَوْلِهِ [تَعَالَى‏] بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَى الَّذِينَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ فَقَالَ [النَّبِيُّ ص‏] إِنَّ جَبْرَئِيلَ نَزَلَ عَلَيَّ فَأَخْبَرَنِي أَنَّ اللَّهَ يَأْمُرُنِي أَنَّهُ لَنْ يُؤَدِّيَ [عَنِّي‏] غَيْرِي أَوْ رَجُلٌ مِنِّي وَ أَنَا وَ عَلِيٌّ مِنْ شَجَرَةٍ وَاحِدَةٍ وَ النَّاسُ مِنْ شَجَرٍ [شَجَرَاتٍ شَجَرَةٍ] شَتَّى أَ مَا تَرْضَى يَا أَبَا بَكْرٍ أَنَّكَ صَاحِبِي فِي الْغَارِ قَالَ بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ....»[266]

«ابن طاووس» با سندی دیگر این ماجرا را اینچنین نقل می‌کند:

«وحدثنا أحمد بن محمد، قال: حدثنا أحمد بن يحيى بن زكريا، قال: حدثنا مالك بن إبراهيم النخعي، قال: حدثنا حسين بن زيد، قال: حدثني جعفر بن محمد، عن أبيه عليهم السلام قال: لما سرح رسول الله صلى الله عليه وآله أبا بكر بأول سورة براءة إلى أهل مكة، اتاه جبرئيل عليه السلام فقال: يا محمدان الله يأمرك ان لا تبعث هذا وان تبعث علي بن أبي طالب، وانه لا يؤديها عنك غيره، وقال: ارجع إلى النبي صلى الله عليه وآله، فقال أبو بكر: هل حدث في شئ؟ فقال علي عليه السلام: سيخبرك رسول الله صلى الله عليه وآله. علي بن أبي طالب، فأكثر أبو بكر عليه من الكلام، فقال له النبي صلى الله عليه وآله: كيف تؤديها وأنت صاحبي في الغار.»[267]

یعنی: پیامبر اکرم، ابوبکر را همراه با آیات اول سورۀ «برائت» به سوی اهل مکه فرستاد، پس جبرئیل آمد و گفت: ای محمد همانا خدا تو را امر می‌کند که بر این امر کسی جز علی ابن ابی طالب را اعزام نکنی.... پس ابوبکر گفت: آیا چیزی از من سر زده؟.... پس پیامبر به او گفت:... تو صاحب من بودی در غار!!»

و این ماجرا توسط سیدنا علی[268]، ابن عباس، ابو سعید خدری[269]، ابوهریره[270] و امام جعفر صادق از امام باقر نقل شده است که جایی برای شک در صحتش برای شیعه باقی نمی‌گذارد و همین یک مورد کافیست که دروغگوئی «قزوینی» و «نجاح» ثابت شود مگر اینکه اینان ائمۀ خود را هم تکذیب کنند!

و اگر ابوبکر یار غار نبود و این ماجرا بعد از وفات نبی اکرم صلی الله علیه وسلم ساخته شده است باید قبول کنید که ائمۀ شما نیز در این جعل دست داشته‌اند و همکاری کرده‌اند که به هیچ وجه این را نخواهید پذیرفت! و تا الان ثابت کردیم که ائمۀ شیعه یار غار بودن حضرت «صدیق اکبر» را قبول داشته‌اند، همانطور که از سیدنا علی و  امام محمد باقر و جعفر صادق و امام رضا و امام زمانشان و همینطور از شاگردان ائمۀ آنان به تفصیل نقل شد که این «حقیقت» را تأیید کرده‌اند.

اما با همین یک روایت ثابت شد که نه تنها در حیات پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم این حقیقت مشهور و واضح را همه می‌دانستند بلکه «سیّد اولین و آخرین» این حقیقت را بیان کرده‌اند.

اما اینکه: پیامبر به وسیلۀ این ماجرا ابوبکر را مدح کرده است یا نه! به این روایات توجه کنید:

1-   حَمْدَوَيْهِ وَ إِبْرَاهِيمَ، قَالا حَدَّثَنِي أَيُّوبُ بْنُ نُوحٍ، عَنْ صَفْوَانَ، عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ، عَنْ فُضَيْلٍ الرَّسَّانِ، قَالَ سَمِعْتُ أَبَا دَاوُدَ، وَ هُوَ يَقُولُ حَدَّثَنِي بُرَيْدَةُ الْأَسْلَمِيُّ، قَالَ‏ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (ص) يَقُولُ إِنَّ الْجَنَّةَ تَشْتَاقُ إِلَى ثَلَاثَةٍ، قَالَ فَجَاءَ أَبُو بَكْرٍ، فَقِيلَ لَهُ يَا أَبَا بَكْرٍ أَنْتَ‏ الصِّدِّيقُ‏ وَ أَنْتَ‏ ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ، فَلَوْ سَأَلْتَ رَسُولَ اللَّهِ (ص) مِنْ هَؤُلَاءِ الثَّلَاثَةِ»[271] (راویان این روایت طبق کتب شیعه، همه ثقه هستند.)

يعنی: «بريده اسلمي مي‌گويد كه من از رسول خدا صلى الله عليه وسلم شنيدم كه فرمود: جنت مشتاق است به سوي سه كس. درين اثنا حضرت ابوبكر بيامد پس از وي گفته شد: كه اي ابوبكر، تو صديق هستي و تو ثاني اثنين إذ هما في الغار هستي. كاش از رسول خدا مي‌پرسيدي كه اين سه كس كدام‌اند؟..»

در این روایت به وضوح مشخص است که در زمان حیات نبی اکرم صلی الله علیه وسلم، ابوبکر صدیق را یار غار خطاب می‌کردند؛ اما جای تعجب است که چطور قزوینی می‌گوید که تا کنون مستندی در این باره یافت نشده، کافی بود صحیح بخاری را باز کند و در آن بخواند:

2-   ابن عباس نقل می‌کند که رسول خدا صلى الله عليه وسلم دربارۀ ابوبكر -رضي الله عنه فرموده‌اند: «لَوْ كُنْتُ مُتَّخِذًا مِنْ أُمَّتِي خَلِيلًا، لاَتَّخَذْتُ أَبَا بَكْرٍ، وَلَكِنْ أَخِي وَصَاحِبِي»[272] 

3-   «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لأَبِي بَكْرٍ: «أَنْتَ صَاحِبِي فِي الْغَارِ، وَصَاحِبِي عَلَى الْحَوْضِ»[273]

يعني: «تو دوست و همراه من بودي در غار (ثور) و تو همراه مني در كنار حوض كوثر»

4-   و از حضرت علی رضی الله عنه روایت شده که فرمود: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «رَحِمَ اللَّهُ أَبَا بَكْرٍ، زَوَّجَنِي ابْنَتَهُ، وَحَمَلَنِي إِلَى دَارِ الْهِجْرَةِ»[274] = «خدا ابوبکر را رحمت کند که دخترش را به عقد من درآورد و مرا در سفر هجرت به دوش گرفت».

والحمد لله رب العالمین

 نجاح: ابوبکر وفرزندانش در حیات پیامبرصلی الله علیه وسلم به ماجرای غار اشاره نکرده‌اند!

نجاح می‌نویسد: «أبوبكر و فرزندانش در زمان حيات رسول خدا صلّى الله عليه و آله به ماجراى غار افتخار نمى‌كردند، بلكه در آن عصر أبوبكر مردى عادى و گمنام بود كه كسى به او توجّهى نداشت و مشهور به صفات ستوده ممتازى نبود.»

جواب:

کدام احمقی ابوبکر را فردی «گمنام» می‌داند؟؟؟ به غیر از «نجاح» چه کسی را می‌شناسید که چنین هذیانی گفته باشد؟ اگر ابوبکر گمنام بود می‌توانست به قول شما سر علی را کلاه بگذارد و خود را جانشین پیامبر بگرداند؟؟ يك انسان گمنام، توانست سر علی را کلاه بگذارد؟[275]

مگر ممکن است پدر زن رسول خدا صلی الله علیه وسلم گمنام باشد؟ آن هم با تعاریفی که بعضی از آخوندان شیعی از این ازدواج دارند و می‌گویند: پیامبر می‌خواست با سران قوم‌ها خویشاوندی داشته باشد و اگر ابوبکر گمنام باشد، ازدواج با دختر چنین فردی بدون فایده خواهد بود!!

عجيب است؛ کدام فرد تاجر و ثروتمندی را در دنیا می‌شناسید که گمنام باشد!! ابوبکر با آن همه ثروتش گمنام بود؟ اگر ابوبکر گمنام بود چرا در سفر و در جنگ و در انفاق و در ابلاغ و.... همیشه همراه پیامبر و شانه به شانۀ سید المرسلین بود؟

علی کل حال این هذیان «نجاح» بی‌نهایت اعجاب آور و تاسف بر انگیز است و هر دانایی میداند که او که چنین سطوری نوشته یا رئیس انجمن مجانين است یا در شُرُف نائل شدن به این مقام است!

اما اینکه ابوبکر و اهلش به «واقعۀ غار» اشاره و افتخار کرده‌اند یا خیر!

1-   زمانی که خود پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به این حقیقت اشاره کرده باشند چه احتیاج است به اشارۀ ابوبکر و اهل ابوبکر؟

2-   زمانی که سیدنا علی و باقر و صادق و رضا و حسن عسکری و امام غائب شما به یار غار بودن ابوبکر معترف هستند دیگر چه جای شک و تردید است؟

3-   روایات در مورد سفر هجرت بسیار زیادند و در مورد تک تک لحظاتش روایت در اختیار داریم که اکثر آن روایات را یا نبی اکرم صلی الله علیه وسلم به صحابه ابلاغ کرده‌اند یا خود ابوبکر صدیق و یا ام المومنین عائشه و یا خواهر ایشان «اسماء» و یا دیگر بزرگان صحابه آن را نقل کرده‌اند که در بین صحابه و تابعین حتی یک نفر را هم نمی‌شناسیم، اصلاً وجود ندارد که بشناسیم که یار غار بودن ابوبکر صدیق رضی الله عنه را انکار كرده باشد!

اکنون روایاتي از سیدنا ابوبکر صدیق رضی الله عنه و فرزندان وی دربارۀ ماجراي «غار» نقل می‌شود تا ثابت شود که اینان بی‌خبر نیستند؛ بلکه خود را به بی‌خبری زده‌اند!

1-   البَرَاءِ، قَالَ: اشْتَرَى أَبُو بَكْرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ مِنْ عَازِبٍ رَحْلًا بِثَلاَثَةَ عَشَرَ دِرْهَمًا، فَقَالَ أَبُو بَكْرٍ لِعَازِبٍ: مُرِ البَرَاءَ فَلْيَحْمِلْ إِلَيَّ رَحْلِي، فَقَالَ عَازِبٌ: لاَ، حَتَّى تُحَدِّثَنَا: كَيْفَ صَنَعْتَ أَنْتَ وَرَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ حِينَ خَرَجْتُمَا مِنْ مَكَّةَ، وَالمُشْرِكُونَ يَطْلُبُونَكُمْ؟ قَالَ: ارْتَحَلْنَا مِنْ مَكَّةَ، فَأَحْيَيْنَا، أَوْ: سَرَيْنَا لَيْلَتَنَا وَيَوْمَنَا حَتَّى أَظْهَرْنَا وَقَامَ قَائِمُ الظَّهِيرَةِ، فَرَمَيْتُ بِبَصَرِي هَلْ أَرَى مِنْ ظِلٍّ فَآوِيَ إِلَيْهِ، فَإِذَا صَخْرَةٌ أَتَيْتُهَا فَنَظَرْتُ بَقِيَّةَ ظِلٍّ لَهَا فَسَوَّيْتُهُ، ثُمَّ فَرَشْتُ لِلنَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيهِ، ثُمَّ قُلْتُ لَهُ: اضْطَجِعْ يَا نَبِيَّ اللَّهِ، فَاضْطَجَعَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، ثُمَّ انْطَلَقْتُ أَنْظُرُ مَا حَوْلِي هَلْ أَرَى مِنَ الطَّلَبِ أَحَدًا، فَإِذَا أَنَا بِرَاعِي غَنَمٍ يَسُوقُ غَنَمَهُ إِلَى الصَّخْرَةِ يُرِيدُ مِنْهَا الَّذِي أَرَدْنَا، فَسَأَلْتُهُ فَقُلْتُ لَهُ: لِمَنْ أَنْتَ يَا غُلاَمُ، قَالَ لِرَجُلٍ مِنْ قُرَيْشٍ، سَمَّاهُ فَعَرَفْتُهُ، فَقُلْتُ: هَلْ فِي غَنَمِكَ مِنْ لَبَنٍ؟ قَالَ: نَعَمْ، قُلْتُ: فَهَلْ أَنْتَ حَالِبٌ لَنَا؟ قَالَ: نَعَمْ، فَأَمَرْتُهُ فَاعْتَقَلَ شَاةً مِنْ غَنَمِهِ، ثُمَّ أَمَرْتُهُ أَنْ يَنْفُضَ ضَرْعَهَا مِنَ الغُبَارِ، ثُمَّ أَمَرْتُهُ أَنْ يَنْفُضَ كَفَّيْهِ، فَقَالَ: هَكَذَا، ضَرَبَ إِحْدَى كَفَّيْهِ بِالأُخْرَى، فَحَلَبَ لِي كُثْبَةً مِنْ لَبَنٍ، وَقَدْ جَعَلْتُ لِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِدَاوَةً عَلَى فَمِهَا خِرْقَةٌ، فَصَبَبْتُ عَلَى اللَّبَنِ حَتَّى بَرَدَ أَسْفَلُهُ، فَانْطَلَقْتُ بِهِ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَوَافَقْتُهُ قَدِ اسْتَيْقَظَ، فَقُلْتُ: اشْرَبْ يَا رَسُولَ اللَّهِ، فَشَرِبَ حَتَّى رَضِيتُ، ثُمَّ قُلْتُ: قَدْ آنَ الرَّحِيلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «بَلَى». فَارْتَحَلْنَا وَالقَوْمُ يَطْلُبُونَنَا، فَلَمْ يُدْرِكْنَا أَحَدٌ مِنْهُمْ غَيْرُ سُرَاقَةَ بْنِ مَالِكِ بْنِ جُعْشُمٍ عَلَى فَرَسٍ لَهُ، فَقُلْتُ: هَذَا الطَّلَبُ قَدْ لَحِقَنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ، فَقَالَ: «لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا»[276]

یعنی: «از براء بن عازب[277] روایت شده که گفت: ابوبکر رضی الله عنه از عازب (=پدر براء) رحلی (جهاز شتر) به سیزده درهم خرید. ابوبکر به عازب گفت: به براء بگو رحل را برای من بیاورد. عازب گفت: نمی‌گویم تا اینکه بگویی تو و رسول الله صلی الله علیه و سلم چه کردید وقتی که از مکه خارج شدید در حالی که مشرکین در طلب شما بودند؟

ابوبکر گفت: از مکه به راه افتادیم و شب را زنده داشتیم یعنی شب و روز را حرکت کردیم تا اینکه ظهر شد. به اطراف نگاه کردم تا ببینم آیا سایه ای برای مأوی وجود دارد. صخره ای را دیدم و به سمت آن حرکت کردم و محل سایه را صاف نمودم و برای نبی صلی الله علیه و سلم فراشی انداختم و به او گفتم: اضطجاع کن یا نبی الله. پس نبی صلی الله علیه و سلم اضطجاع کرد و من رفتم تا اطراف را نظاره کنم که احدی در طلب ما نیامده باشد. یک چوپانی را دیدم که گوسفندانش را به سمت صخره می‌راند و او نیز مثل ما در طلب سایه بود. از او سؤال کردم: برای چه کسی هستی ای غلام؟ گفت: برای رجلی از قریش. اسم او را گفت و او را شناختم و گفتم: آیا در گوسفندانت شیر وجود دارد؟ گفت: بله. گفتم: آیا برای ما شیر می‌دوشی؟ گفت: بله. به او گفتم که گوسفندی را بگیرد بعد گفتم که پستان گوسفند را از غبار تمیز کند بعد گفتم که دستانش را نیز از غبار تمیز کند. گفت: هکذا، و دستش را به دست دیگرش زد و مقداری شیر دوشید. برای رسول الله صلی الله علیه و سلم ظرفی قرار داده بودم که بر درش پارچه ای بود. بر شیر ریختم تا زیر آن خنک شود و با آن نزد نبی صلی الله علیه و سلم آمدم و دیدم که بیدار شده است. گفتم: بنوش یا رسول الله! پس نوشید تا سیر شد. گفتم: آیا زمان حرکت فرا رسیده یا رسول الله؟ گفت: بلی. حرکت کردیم و قوم (مشرکین) در طلب ما بودند ولی ما را احدی از آن‌ها نیافت غیر از سراقة بن مالک بن خشعم که سوار بر اسب بود. گفتم: این مرد در طلب ما آمده و به ما رسیده یا رسول الله! گفت: محزون نباش الله با ماست.»

2-   «قَالَتْ عَائِشَةُ: وَأَبُو سَعِيدٍ، وَابْنُ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ: «وَكَانَ أَبُو بَكْرٍ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي الغَارِ»[278]

يعني: «عائشه و ابوسعید و ابن عباس رضي الله عنهم، گویند: ابوبکر همراه نبی در غار بود.»

3-   «أَنَّ أَبَا بَكْرٍ الصِّدِّيقَ حَدَّثَهُ قَالَ نَظَرْتُ إِلَى أَقْدَامِ الْمُشْرِكِينَ عَلَى رُءُوسِنَا وَنَحْنُ فِى الْغَارِ فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَوْ أَنَّ أَحَدَهُمْ نَظَرَ إِلَى قَدَمَيْهِ أَبْصَرَنَا تَحْتَ قَدَمَيْهِ فَقَالَ «يَا أَبَا بَكْرٍ مَا ظَنُّكَ بِاثْنَيْنِ اللَّهُ ثَالِثُهُمَا».[279]

يعني: «از ابوبکر صدیق روایت شده که گفت: وقتی در غار بودیم به قدمهای مشرکین که نزدیک سرهای ما بود نگاه کردم، گفتم: یا رسول الله! اگر آن‌ها (مشرکین) به پاهای خود نظر افكنند ما را خواهند دید. پس رسول الله ص فرمودند: ای ابابکر درباره دو نفری که الله سوم آن‌ها باشد چه گمان برده‌ای؟».

 نجاح: اصحاب پیامبر، ابوبکر را یار غار نمی‌دانستند؟!

نجاح بدبخت در لابلای نوشته‌هایش ادعا می‌کند که «یار غار» بودن سیدنا ابوبکر بعدها جعل شد و اصحاب چنین چیزی را قبول نداشتند، قبل از این از کتب شیعه اقوالی بر خلاف ادعای جنون آمیز «نجاح» نقل شد و حال چند قول دیگر نیز در این مورد نقل می‌شود که مخترع بودن نجاح را بیش از پیش قطعی بدانید.

1-   طبرسی در ذکر ماجرای سقیفه می‌نویسد:

«عَنْ أَبِي‏ الْمُفَضَّلِ‏ مُحَمَّدِ بْنِ‏ عَبْدِ اللَّهِ‏ الشَّيْبَانِيِ‏ بِإِسْنَادِهِ‏ الصَّحِيحِ‏ عَنْ‏ رِجَالٍ‏ ثِقَةٍ... قَالَ أَبُو بَكْرٍ فِي آخِرِ كَلَامِهِ لِلْأَنْصَارِ إِنَّمَا أَدْعُوكُمْ إِلَى أَبِي عُبَيْدَةَ بْنِ الْجَرَّاحِ أَوْ عُمَرَ وَ كِلَاهُمَا قَدْ رَضِيتُ لِهَذَا الْأَمْرِ وَ كِلَاهُمَا أَرَاهُمَا لَهُ أَهْلًا فَقَالَ عُمَرُ وَ أَبُو عُبَيْدَةَ مَا يَنْبَغِي لَنَا أَنْ نَتَقَدَّمَكَ يَا أَبَا بَكْرٍ وَ أَنْتَ أَقْدَمُنَا إِسْلَاماً وَ أَنْتَ صَاحِبُ الْغَارِ وَ ثانِيَ اثْنَيْنِ‏ فَأَنْتَ أَحَقُّ بِهَذَا الْأَمْرِ وَ أَوْلَى بِهِ»[280]

 «ابى المفضل محمد بن عبد اللَّه الشيبانى باسناد صحيح خود از جميع رجال كه همه آن‌ها ثقه و صحيح القولند روايت مي‌كند كه‏......... نوبت به ابو بكر رسيد و پس از سخنانى در پايان كلام به انصار گفت: من شما را فقط به عمر يا ابو عبيده كه سزاوار و اهل اين مقامند دعوت مى‏كنم، و هر كدامشان را كه انتخاب كنيد من راضى و موافقم.

عمر و ابو عبيده گفتند: سزاوار نيست كه ما از تو پيشى بگيريم زيرا تو از هر لحاظ بر ما مقدّمى! تو پيش از ما مسلمان شدى، و يار غار پيامبرى، بنا بر اين تو براى مقام خلافت اولويّت دارى.» [281]

مجلسی این ماجرا را چنین نقل می‌کند: «و در سقيفه جماعت بسيار از انصار جمع شده بودند.. عمر و ابو عبيده به ابو بكر گفتند كه سزاوار نيست كه ما بر تو تقدم بنمائيم تو پيش از ما مسلمان شده‏اى و تو مصاحب غار بوده‏اى و تو احقى باين امر از ما....» [282]

مجلسی در مرآة العقول این روایت را اینگونه شروع می‌کند: «فقد روى الشيخ أبو طالب الطبرسي (ره) بإسناده عن أبي المفضل محمد بن عبد الله الشيباني، و قال: إنه روي بإسناده الصحيح عن رجاله ثقة عن ثقة...»[283]

ابن میثم بحرانی می‌نویسد: «ابو عبيده و عمر باتفاق گفتند: ما هيچ فردى را در پذيرش امر خلافت به لياقت و شايستگى تو نمى‏دانيم، زيرا تو يار غار پيامبرى، و رسول خدا براى اداى نماز تو را به مسجد فرستاد (ما ينبغي لأحد من الناس أن يكون فوقك أنت صاحب الغار، و ثانى اثنين، و أمرك رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله وسلّم بالصلوة).»[284]

ملاحظه کردید که طبق این روایت که «طبرسی» آن را از راویان مورد اعتمادش نقل کرده است؛ در سقیفه که اجتماع بزرگی بود از اکثریت انصار و اقلیت مهاجرین؛ در آن مکان، جلو همۀ آنان اعلام می‌شود که ابوبکر یار غار است و احدی منکر نمی‌شود و خاک بر سر منکر یار غار بودن ابوبکر صدیق رضی الله عنه كه باز هم ادعای منهج عالمانه دارد!

2-   «رَبِيعَةَ السَّعْدِيِّ قَالَ‏ أَتَيْتُ حُذَيْفَةَ بْنَ الْيَمَانِ وَ هُوَ فِي مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ لِي مَنِ الرَّجُلُ قُلْتُ رَبِيعَةُ السَّعْدِيُّ فَقَالَ لِي مَرْحَباً مَرْحَباً بِأَخٍ لِي قَدْ سَمِعْتُ بِهِ وَ لَمْ أَرَ شَخْصَهُ قَبْلَ الْيَوْمِ حَاجَتُكَ قُلْتُ مَا جِئْتُ فِي طَلَبِ غَرَضٍ مِنَ الْأَغْرَاضِ الدُّنْيَوِيَّةِ وَ لَكِنِّي قَدِمْتُ مِنَ الْعِرَاقِ مِنْ عِنْدِ قَوْمٍ قَدِ افْتَرَقُوا خَمْسَ فِرَقٍ فَقَالَ حُذَيْفَةُ سُبْحَانَ اللَّهِ تَعَالَى وَ مَا دَعَاهُمْ إِلَى ذَلِكَ وَ الْأَمْرُ وَاضِحٌ بَيِّنٌ وَ مَا يَقُولُون‏ قَالَ قُلْتُ فِرْقَةٌ تَقُولُ أَبُو بَكْرٍ أَحَقُّ بِالْأَمْرِ وَ أَوْلَى بِالنَّاسِ لِأَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص سَمَّاهُ الصِّدِّيقَ وَ كَانَ مَعَهُ فِي الْغَارِ»[285]

یعنی: «ربيعه سعدى گفت پيش حذيفة بن يمان در مسجد پيامبر اكرم رفتم گفت تو كه هستى؟ گفتم ربيعه سعدى گفت: به به! برادرى كه نامش را شنيده بودم ولى او را تاكنون نديده بودم چه كار دارى؟

گفتم براى غرض دنيوى نيامده‏ام من از عراق مى‏آيم از پيش گروهى كه به پنج دسته شده‏اند.

حذيفه گفت سبحان اللَّه چه موجب شده كه اختلاف نمايند امر واضح و آشكار است چه ميگويند.

گفتم گروهى معتقدند كه ابا بكر شايسته خلافت است و او از ديگران مقدم است چون پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلم او را صديق ناميده و در غار همراه آن جناب بوده است.

بعضى ميگويند عمر شايسته است.....»[286]

حذیفه این سخنان را شنید و انکار نکرد! ولي نجاح كه از تونل زمان گذشته انکار می‌کند!

3-   ماجراي ربيعه‌ي اسلمي و ابوبكر صديق:

 «ربيعه‌ي اسلمي مي‌گويد: من به رسول‌خدا خدمت مي‌كردم؛ آن حضرت به من زميني دادند. همين طور به ابوبكر نيز زميني بخشيدند تا اين‌كه ميان من و ابوبكر بر سر درخت خرمايي اختلاف پيدا شد؛ من مدعي بودم اين درخت در محدوده‌ي زمين من است و ابوبكر مي‌گفت: در زمين من است و اين بگو مگو ادامه يافت و ابوبكر به من سخني گفت كه خودش، آن را ناپسند دانست و پشيمان شد و به من گفت:

 «اي ربيعه! مانند آن‌چه به تو گفتم، تو نيز به من بگو تا قصاص كرده باشي.» گفتم: من، هرگز چنين جسارتي نمي‌كنم. ابوبكر فرمود: «اگر قصاص نكني، به رسول‌خدا شكايت مي‌كنم.» اما من باز هم از قصاصش سر باز زدم؛ ابوبكر آن‌جا را به قصد عرض شكايت به رسول‌خدا ترك كرد. عده‌اي از خويشانم گفتند: «‌تعجب است؛ خودش، به تو ناسزا گفته و باز مي‌خواهد از تو، به رسول‌خدا شكايت كند!» گفتم: مي‌دانيد او كيست؟ او، ابوبكر صديق است؛ او ثانی اثنین است و شيخ و بزرگ مسلمانان كه عمرش را در خدمت اسلام سپري كرده است. (هَذَا أَبُو بَكْرٍ الصِّدِّيقُ، هَذَا ثَانِىَ اثْنَيْنِ، وَهَذَا ذُو شَيْبَةِ) نبينم كسي از شما بخواهد به خاطر من بر او گستاخي كند و مايه‌ي ناراحتيش شود؛ چراكه رسول‌خدا به ناراحت كردن ابوبكر ناراحت مي‌شوند و ناراحتي پيامبر، خشم خدا را به دنبال دارد. آنان گفتند: «مي‌گويي چه كار كنيم؟» گفتم: هيچ كار، بازگرديد. من، به دنبال ابوبكر به نزد رسول‌خدا رفتم. ابوبكر ماجرايي را كه ميان من و او گذشت، بازگو كرد. رسول‌خدا سرشان را به سوي من بلند كردند و فرمودند: «‌اي ربيعه! ميان تو و صديق چه گذشت؟» من، ماجرا را بازگو كردم و گفتم كه در خلال بگو مگويي كه ميان من و ابوبكر رخ داد، او، به من ناسزا گفت و پشيمان شد و از من خواست تا قصاص كنم. اما من قصاص نكردم. رسول‌خدا فرمودند: «‌بله، اين‌طور جوابش را نده؛ بلكه بگو: اي ابوبكر! خدا تو را ببخشد.» من نيز مطابق امر رسول‌خدا به ابوبكر گفتم: خدا تو را ببخشد. حسن بصري مي‌گويد: «ابوبكر در حال گريه آن‌جا را ترك كرد.»[287]

4-   شعر حسّان بن ثابت:

 سید محمد تقی نقوی خراسانی شیعی می‌نویسد: «و يروى انّ النّبى قال الحسّان هل قلت فى ابى بكر شيئا قال نعم و انشد هذه الابيات و فيها بيت رابع و هو:

یعنی: «و روایت شده که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به «حسان» گفت: آیا در مورد ابوبکر چیزی (=شعری) گفته‌ای؟ حسان گفت: بله و آن ابیات را خواند:

ابیات: و ثانی اثنین در غار كوه بلند، به همراه پيامبر بود؛ در حالي‌كه دشمنان، از كوه بالا رفته‌ بودند و دور و بر غار مي‌گشتند.

همه‌ مي‌دانند كه هيچكس به اندازۀ ابوبكر، رسول‌خدا را دوست نمي‌دارد و محبت ابوبكر با رسول‌خدا از محبت همه‌ي محبان پيامبر، بيش‌تر است.»

 این ابیات با کمی تغییر و کمی کاملتر در صفحۀ 17، از «دیوان حسّان بن ثابت» با تحقیق ولید عرفات آمده است و این شعر از حبيب بن ابي حبيب[289] ابن عباس[290] و انس بن مالک [291] و همینطور از عبدالله بن مسعود [292] روایت شده است.

5-   على و زبير - رضى اللّه عنهما - گفتند: «ما غضبنا إلا فى المشورة و إنا نرى أبابكر أحق الناس بها، إنه لصاحب الغار و ثانى اثنين، و إنا لنعرف له سنه، و لقد أمره رسول اللّه بالصلاة و هو حى»[293]

يعني: «آنچه كه ما را ناراحت ساخته، چيزى جز مشورت نيست (يعنى چرا ما را در شوراى سقيفه شركت ندادند و ما از تشكيل آن بى‏خبر بوديم و اين امر بدون ما صورت گرفت) و إلّا ما أبوبكر را شايسته‏ترين مردم به آن (يعنى خلافت) مى‏بينيم؛ زيرا او يار غار پيامبر و همدمش بوده و ما مى‌دانيم كه از او سنّى گذشته (و ريش‏سفيد ماست) و رسول خدا نيز به او امر كرد كه امام جماعت مردم شود، در حالى كه خود زنده بود»

سيد مير حامد حسين هندى که از بزرگترین متکلمین شیعه است در کتاب «عبقات الانوار» خودشان که این کتاب را بر علیه «تحفه اثنا عشری» علامه دهلوی نوشته است؛ روایتي شبيه به روايت مشار الیه را به این شکل نقل می‌کند:

«هم چنين روايت صحيح موسى بن عقبه، و حاكم از عبد الرحمن بن عوف كه گفت: ابو بكر صدّيق رض خطبه خواند و فرمود: كه بكبرياء الهى گاهى حرص امارت ليلا و نهارا سرّا و علانية نكردم، و ليكن از فتنه ترسيدم، و در امارت را حتى نمى‏بينم، و طاقتى و قوّتى ندارم، مگر آنكه حق تعالى دستگيرى فرمايد.                   

بعد از آن على و زبير (رض) معذرت كردند و گفتند: ناخوشنود نشديم مگر بجهت تأخر از مشورت، و در سزاوارتر بودن صدّيق باين منصب جليل شكى نداريم، او يار غار پيغمبر خداست (صلى اللَّه عليه و سلم)، و شرف و نيكى او باليقين مى‏دانيم، آن حضرت (صلعم) در حيات خود او را امام و پيشواى نماز فرموده انتهى ملخصا.» [294]

این روایت به گواهی یکی از بزرگترین متکلمین شیعه صحیح است و از طرفی این سخن از سیدنا علی و سیدنا زبیر صادر شده و نکتۀ مهم این است که این سخن در مسجد و در حضور اکثریت صحابه مطرح گشته و حتی یک نفر هم منکر نگردیده!

حال تصور کنید «نجاح» را به وسیلۀ تونل زمان به 1400 سال قبل در مسجد النّبی برده‌ایم، او در میان مستمعین نشسته و سخنان سيدنا علی و زبیر را می‌شنود و به یکباره چون فنر از جا پریده، می‌گوید: ایها الناس چه می‌گوئید، ابوبکر که در غار نبود، من با دلایل بی‌شماری در کتاب «صاحب الغار أبو بكر أم رجل آخر؟» ثابت کرده‌ام که یار غار ابوبکر نیست، آقا این داستان، ساختۀ بنی امیه است، از شما بعید بود، شما دیگه چرا گول خوردید و.... تصور می‌کنید، بر خورد دیگر مستمعین با «نجاح» چگونه خواهد بود؟؟ او را کتک می‌زنند؟ او را به عنوان یک دیوانه در بند می‌کشند؟ فکر نکنم!.... به گمانم همه با صدای بلند خواهند خندید و خواهند گفت: خدا خیرت دهد که اسباب خجسته احوالی یک هفتۀ ما را مهیا کردی! چه جُک جالبی بود!

 قزوینی و انکار یار غار بودن ابوبکر صدیق

قزوینی مقالۀ خود را اینگونه شروع می‌کند:

«استدلال به آيه غار، از دير باز در ميان جوامع اسلامي، محافل علمى و مناظرات مذهبى مطرح بوده است؛ اما تاكنون مستندى يافت نشده است كه ابوبكر و يا يكى از اطرافيان وى در زمان حيات رسول خدا صلى الله عليه وآله به همراهى ابوبكر اشاره و به آن استشهاد كرده باشند.

سابقه استدلال به يار غار بودن ابوبكر طبق آنچه اهل سنت ادعا کرده‌اند به سقيفه بنى ساعده برمى‌گردد كه خليفه دوم و همپيمان ديگر آن دو، عثمان بن عفان با مطرح كردن اين آيه، بر شايستگى ابوبكر بر خلافت استدلال كرده و مردم براى بيعت با او تشويق مى‌كنند.»

قسمت ابتدای سخن قزوینی را قبلاً، نقل و نقد کردیم اما دقت کنید که قسمت دوم سخن خود قزوینی چگونه رشتۀ خود او را پنبه می‌کند!

همه می‌دانیم که اجتماع سقیفه، اجتماع یکی دو نفره نبوده بلکه قاطبۀ انصار و عده‌ای از مهاجرین در آنجا حضور داشته‌اند و به یقین آنان آگاهترین افراد به سیرت و هجرت نبی اکرم صلی الله علیه وسلم بودند و اگر «یار غار» بودن ابوبکر صدیق صحیح نبود، همه یکصدا آن را تکذیب می‌کردند ولی چرا چنین نکردند؟ ج: چون حقیقت محض بود و انکار حقیقت مساوی است با حماقت، انکار یار غار بودن ابوبکر صدیق آنهم در آن موقع شبيه بود به انکار نورانی بودن خورشید! اما چرا قزوینی که خود می‌داند، یار غار بودن ابوبکر صدیق در اجتماع سقیفه مطرح شد و کسی هم منکر نشد، باز هم قصد انکار این حقیقت را دارد؟ مشخص است، یار غار بودن صدیق اکبر چون خاری در چشم دشمنان صدیق اکبر است، حال قزوینی می‌خواهد این خار را از چشم خود خارج کند اما نمی‌تواند مگر با زخمی کردن خود!

 نجاح: اسماء بنت ابی بکر در زمان هجرت در حبشه به سر می‌برد!

نجاح در جای جای کتابش می‌گوید که: «اسماء با شوهر خود زبير در حبشه بسر مى‌برد»

در جایی می‌نویسد: «اين روايت ساختگى تصريح مى‌كند بر آنكه در هنگام آمدن رسول خدا صلّى الله عليه و آله به خانه أبوبكر، أسماء دختر أبوبكر نيز در خانه بوده است، لكن حقيقت تصريح مى‌كند كه أسماء دختر أبوبكر، به همراه شوهرش زبير، در حبشه بسر مى‌برد»

او این دروغ خودش را به جلد سوم صفحۀ 23 از کتاب «الثقات» ابن حبان حواله می‌دهد.

ما به کتاب مذکور مراجعه کردیم و حال هر آنچه در آن صفحه هست، نقل می‌کنیم:

«وَمِمَّنْ روى عَن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ من النِّسَاء من ابْتَدَأَ اسْمهَا على الْألف

76- أَسمَاء بنت سَلامَة التميمة امْرَأَة عَيَّاش بْن أبي ربيعَة المَخْزُومِي من مهاجرات الْحَبَشَة

77- أَسمَاء بنت أبي بكر الصّديق وَهِي الَّتِي يُقَال لَهَا ذَات النطاقين حَيْثُ زودت النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وأباها حَيْثُ أَرَادَا الْغَار فَلم تَجِد مَا توكى بِهِ الجراب فَقطعت نطاقها وَقد قيل ذوابتها وأوكت بهَا الجراب فسميت ذَات النطاقين وَهِي وَالِدَة عَبْد اللَّه بْن الزبير مَاتَت بعد أَن قتل ابْنهَا

78- أَسمَاء بنت يزِيد بْن السكن بْن قيس بْن زعوراء لَهَا صُحْبَة.»[295]

یعنی: «و کسانی از زنان که روایت کرده‌اند از رسول خدا صلی الله علیه وسلم که ابتدای اسمشان با الف است.

76- اسماء دختر سلامة التمیمة همسر عیاش بن ابی ربیعة مخزومی که از کسانی است که به حبشه هجرت کرد.

77- اسماء بنت ابی بکر صدیق و او کسی است که به او «ذات النطاقین» می‌گویند به این خاطر که زمانی که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم و پدرش (ابوبکر) خواستند به سوی غار بروند، چیزی نداشتن که با آن توشۀ خود را ببندند پس اسماء کمربند خود را نصف کرد و بعضی گفته‌اند..... و او مادر عبدالله بن زبیر بود و بعد از شهادت فرزندش از دنیا رفت (انتهای تذکره)

78- اسماء بنت یزید...»

حال ای کذاب، ای منافق، ای کسی که روی دجال را هم سفید کرده‌ای، در کجای این نقل سخنی از سفر اسماء به حبشه وجود دارد؟؟ در کل این کتاب سخنی از سفر اسماء به حبشه نیست بلکه در هیچ کتابی نیست، پس تو ای کذاب چرا دانسته این دروغ را تراشیده‌ای؟ دلیلت چه بود؟؟ حداقل 6 بار این دروغ را در کتابت تکرار کردی، دلیلش چه بود؟ ای خوانندۀ گرامی آیا بعد از اینکه دانستی این شخص اینهمه دروغ می‌گوید و هیچ ترسی از رسوا شدن ندارد باز هم به او و به هم پالگیانش اعتماد می‌کنی؟؟ آیا این‌ها دلسوز تو هستند، یا می‌خواهند بنویسند تا به فروش برسانند و معروف شوند؟

چنین شخصی که به این راحتی دروغ می‌بندد و هیچ شرمی هم ندارد مطمئن باشید که نه مسلمان است و نه دلش برای شما می‌سوزد، او فقط دروغ می‌نویسد تا مشهور شود، او دروغ می‌گوید تا پول به جیب بزند، کتاب‌هایش همه دروغ اندر دروغ است و عنوان کتابهاش همه و همه باعث می‌شود که فروش کتاب‌هایش بالا رود و هر چه بیشتر جیبش پر از پول شود، چنین شخصی که از هر کافری برای اسلام خطرناکتر است، اگر مورد توجه شما، برادر یا خواهر خواننده باشد مطمئن باشید که در روز قیامت در صف زیانکاران خواهید بود.

نمی‌دانم که می‌دانید یا خیر، ولی او غیر از اینکه یار غار بودن ابوبکر صدیق را تکذیب کرده، در کتابی نیز ادعا کرده پیامبر شهید شده، و وفات نکرده! در کتابی هم می‌گوید: ابوبکر را هم کشتن، عائشه را ترور كردند و..... تمام سخنانش جدید و کشفیات خودش است و به قول یکی از دوستان و از بزرگان تاریخ نگار؛ اگر می‌خواهی نوشته هایت خریدار داشته باشد، همیشه «برخلاف جهت» مطلب بنویس، زمانی که همه می‌گویند: انوشیروان عادل بود تو کتابی بنویس با عنوان «انوشیروان اظلم الظالمین» مطمئن باش چنان فروشی خواهد کرد که متعجب خواهی شد و این قضیه مجرب است؛ مثل این است که در یک جماعت سفید پوش یک نفر با پیراهن سیاه وارد شود، همۀ چشم‌ها متوجه شخص مشکی پوش می‌شود، نجاح و سخنان و کتاب‌هایش هم به مانند همین سیاه پوش است.

او با خود گفته، من که آخرتی ندارم حداقل دنیا را دریابم و چنان نباشم که شاعر می‌گوید:

امیدوارم که تا به الان متوجه شده باشید که «نجاح» چه دجال بزرگی است، احساس می‌کنم تا اینجا هر چه دروغ‌های او را نشان داده‌ام زیاده بوده و برای شخص با انصاف کافی بوده است اما چون خود را متعهد کرده‌ام که تمام دروغ‌ها و نقدهایش را جوابگو باشم به نوشتن ادامه می‌دهم و من الله توفیق....

 حضور اسماء در اثنای سفر هجرت

متوجه شدیم که حضور اسماء در حبشه دروغ بی‌اساسی است که تنها در قوطی «نجاح» پیدا می‌شود، اما برای اینکه از کتب شیعه ثابت کنیم اسماء بنت صدیق در ماجرای هجرت نقش داشته چند قول نقل می‌کنیم.

1-   نجاح طائی در «باب 3 فصل دوم با عنوان «عبدالله بن بكر كيست؟» به روایتی از ج1 ص148 کتاب اعلام الوری طبرسی استناد می‌کند که قبل از این نیز به آن اشاره کردیم، در ادامۀ همین روایت اینچنین می‌آید: «قال له رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم: (ائت عليا وبشره بأن الله قد أذن لي في الهجرة فيهيئ لي زادا وراحلة). وقال أبو بكر: ائت أسماء ابنتي وتل لها: أن تهيئ لي زادا وراحلتين»

یعنی: «پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم به «راهنما» گفت: «على را پيدا كن و به او بشارت بده كه خداوند به من اجازه هجرت داده است و بگو كه مركب و زاد و توشه راه را فراهم كند.» و ابو بكر به راهنما گفت: «دخترم أسماء را پيدا كن و به او بگو: كه دو مركب و زاد و توشه را براى من فراهم كند..»

دینداری نجاح را دیدید؟ او عیناً به همین روایت استناد می‌کند برای اینکه ثابت کند «یار غار» ابن اریقط بوده نه «سیدنا ابوبکر» و در عین حال نام ابوبکر و اسماء را در این بین نمی‌بیند!

2-   سید محسن امین صاحب «اعیان الشیعه» می‌نویسد: «اتتهما أسماء بنت أبي بكر بسفرتهما في جراب ونسيت ان تجعل لها عصاما فحلت نطاقها وجعلته عصاما وعلقتها به فسميت ذات النطاق وقيل قطعت منه قطعة أوكت بها الجراب واخرى جعلتها عصاما وقيل شقت نطاقها باثنين فعلقت السفرة بواحد وانتطقت بالآخر فسميت ذات النطاقين...»[296]

یعنی: «اسماء دختر ابو بكر نيز خدمت پيغمبر و پدرش آمد و سفره غذايى براى آن‌ها آورده اما فراموش كرده بود بندى بر آن ببندد لذا چادر كمرى خود را (كه اعراب بدان نطاق گويند) باز كرد و به هم پيچيد و آن را به شكل بند درآورد و سفره را به وسيله آن به ترك شتر بست.

از همين رو او را «ذات النطاق» ناميدند. برخى نيز گويند: اسماء چادر خود را به دونيم كرد، نيمى را به صورت طناب درآورد و سفره را بدان بر شتر بست و نيم ديگر را باز به كمر خويش پيچيد و از همين رو او را «ذات النطاقين» خواندند.» [297]

3-   مفسر شيعي، «زین العابدین رهنما» در تفسیر خویش می‌نویسد:

 «چون كافران ديدند كه رسول بيرون نيامد پنداشتند كه در سرايست، از بيم ما بيرون نمى‏آيد، خويشتن در سراى افکندند على را ديدند بر جاى رسول خفته، همى شمشيرها بر كشيدند بسر او رفتند. گفتند: محمد كجاست؟ على گفت: من چه دانم كه من نه نگاهبان اويم. گفتند: بى‏علم تو نيست، هم تو دانى كه وى كجاست. گفت: از جور شما برفت، خداى داند كه كجاست. آن‌ها نوميد بازگشتند.

گفتند: جز بخانه ابو بكر نباشد كه صاحب سرّ و پناهگاه وى بود. آمدند بدر سراى ابو بكر آواز دادند. (اسماء) بدر آمد. بو جهل گفت: پدرت كو؟ گفت: ندانم. از خشم كه ابو جهل را آمد هر چند كه قوت داشت تپانچه[298] بر روى (اسماء) زد. چنانكه گوشوار در گوش وى بشكست. ديگران وى را ملامت كردند. گفتند: وى را چه جرمست؟...» [299]

زین العابدین رهنما: «چون سه روز برآمد. (عبد الله بن اريقط) مولاى ابى بكر آمد بنزديك او تا وى را دليل گرفت و (عامر فهير) را بگفت تا دو اشتر بهتر بياورد از آن دو يكى بهتر بود. رسول را داد. و (اسماء بنت ابى بكر) سفره طعام بياورد تا دربار نهند.

ابو بكر گفت: چون آن را بر اشتر بستم. بند بگسست. رشته نداشتم. (اسماء) گفت: من نطاق خويش فرو درم رشته كن- رسول گفت: انگه تو را نطاق نماند. اسماء گفت: مرا دو نطاق است. رسول (ص) (اسماء) را گفت: ذات النطاقين. زانجاست كه اسماء دخت ابو بكر را (ذات النّطاقين) خوانند. آنگاه برفتند.» [300]

4-   مؤرخ شیعی، «استر آبادی» می‌نویسد: «اما مشركان با شمشيرهاى بران اثر پاى آن سرور گرفته به خانه ابى بكر آمدند و از اسماء خبر پيغمبر و ابى بكر پرسيدند. گفت: من از ايشان خبر ندارم، بعد از قيل و قال بازگشتند...» [301]

5-   آیت الله ابطحی می‌نویسد: «و از طرف ديگر مشركين در پي تحقيق از وجود «پيغمبر اكرم» صلي الله عليه وآله در ميان مكّه به راه افتادند. اوّل به در خانه‌ي «ابوبكر» رفتند «ابوجهل» از «اسماء» دختر ابوبكر سؤال كرد: پدرت كجا است؟ «اسماء» گفت: نمي‌دانم او در خانه نيست. «ابوجهل» سيلي محكمي به او زد كه گوشواره از گوشش كنده شد.» [302]

6-   محمد تقی لسان الملک سپهر می‌نویسد: «بالجمله آنگاه سفره حاضر كرده و گوسپندى پخته در سفره نهادند؛ و اسماء خواهر عايشه كمربند خويش را به دو نيم كرده، نيمى بر سفره بست و نيمى بند متاره  ساخت. از اين روز به اسماء ذات النّطاقين ملقّب گشت.» [303]

«اما از آن سوى قريش چون پيغمبر را در سراى نيافتند، از بهر فحص به هر سو شتافتند. نخستين به در خانه ابو بكر آمدند، اسماء ذات النّطاقين از خانه برآمد كه‏ مقصود ايشان را بداند. ابو جهل گفت: پدرت كجاست؟ گفت: نمى‏دانم. طپانچه‏اى سخت بر روى او زد كه گوشوارش بيفتاد و از آنجا بگذشت.»[304]

7-   شیخ عبدالله حسن: «أسماء بنت أبي بكر، ولدت قبل الهجرة بسبع وعشرين سنة وأسلمت على ما في أسد الغابة بعد نيف وعشرين إنسانا، وهاجرت إلى المدينة وهي حامل بعبد الله بن الزبير فوضعته بقباء، ولقبها النبي (صلى الله عليه وآله) بأم النطاقين، لأنها صنعت سفرة للنبي (صلى الله عليه وآله) ولأبيها لما هاجرا فلم تجد ما تشدها به فشقت نطاقها وشدت السفرة به فسماها النبي ذات النطاقين، وقيل آن‌ها عاشت مائة سنة وماتت سنة ثلاث أو أربع وسبعين. تنقيح المقال للعلامة المامقاني: ج 3 (فصل النساء) ص 69.»[305]

8-   حبيب الله خوئي: «أقول في بيانه: كانت امّ عبد اللَّه بن الزبير ذات‏ النطاقين‏ أسماء بنت أبي بكر و أراد ابن الزبير أنّ تعييره إيّاه بلقب امّه ليس عارا يستحيى منه إنّما هو من مفاخره لأنّه لقب لقبها به رسول اللَّه صلى اللَّه عليه و آله‏»[306]

9-   سيد هاشم معروف الحسنی می‌نویسد: «فلما حان موعد خروجهما من الغار اتاهما الدليل ببعيرهما، واتتهما أسماء بنت ابي بكر بطعامهما في جراب ونسيت ان تجعل له عصاماً، فلما أرادا ان يرتحلاً ذهبت لتعلق السفرة فاذا ليس فيها عصام فحلت نطاقها فجعلت منه عصاماً للسفرة وذهبت بالباقي فسميت ذات النطاقين»[307]

10- دکتر آیتی: «كسى كه ردّ پاى رسول خدا را تا در غار برد (أبو) «كرز بن علقمة بن هلال خزاعى» بود. در سه روزى كه رسول خدا و أبو بكر در غار «ثور» بودند، «عبد اللّه بن أبى بكر» و «عامر بن فهيره» و «أسماء ذات النطاقين» براى رساندن خوردنى و نوشيدنى و أخبار أهل مكّه نزدشان رفت و آمد داشتند.» [308]

ده مورد از کتب شیعه نقل کردیم که از «اسماء بنت ابی بکر صدیق» در اثنای سفر هجرت یاد کرده‌اند، و بیش از نیز می‌توانیم نقل کنیم[309]؛ اما!!!

اما باز هم کسی هست که انکار کند؟؟

 نجاح: عبدالله بن ابوبکر هنوز اسلام نياورده بود!

از کتب شیعه ثابت شد که «اسماء بنت صدیق» در مهیا کردن لوازم سفر نقش داشته، و ثابت خواهیم کرد که عبدالله بن ابی بکر هم در این مسیر نقش داشته است، اما ببینید که «نجاح» با چه حربه ای می‌خواهد نقش عبدالله بن ابی بکر را حذف کند.

نجاح می‌نویسد: «و مطالبى كه درباره فرستادن غذا بواسطه عبدالله بن أبى بكر و اسماء گفته مى‌شود، براى مردم آگاه به سيره و تاريخ پيامبر صلّى الله عليه و آله از مطالب ساختگى مضحك شمرده مى‌شود، زيرا عبدالله بن أبى بكر از كافران بود، همانطورى كه نملة مادر وى كافر بود و اسماء به همراه شوهر خويش زبير در حبشه بسر مى‌برد. [310]

بعلاوه چگونه مى‌توانستند در خانه‌اى كه اغلب اعضاى آن از كفّار محارب با خدا و رسول وى بودند غذا بپزند؟ زيرا در اين خانه أبوقحافه و عبدالله و عبد العزّى، (عبد الرّحمن) و نملة[311] و خواهر أبوبكر ام فروه كه از كافران شمرده مى‌شدند زندگى مى‌كردند، و عبد العزّى از جستجو كنندگان و دنبال كنندگان رسول خدا صلّى الله عليه و آله و اصحاب بشمار مى‌رفت. و همين مطلب دروغ‌هاى قريش و بنى اميّه را در اين زمينه نقش بر آب مى‌نمايد.»

جواب:

او این دروغ خودش را به جلد 13 صفحه 270 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ارجاع داده است و ما با مراجعه به این کتاب، دوباره می‌بینیم که او دروغ گفته است، در کتاب مذکور هیچ سخنی از كفر عبدالله بن ابی بکر به میان نیامده است، بلکه به اتفاق سیره نویسان و مؤرخان چون ابن اسحاق و ابن سعد و طبری و دیگران، عبد الله اخبار قریش را به غار می‌آورد و بعد از هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به دستور ابوبکر صدیق، ام رومان و اسماء و عایشه را با خود به مدینه آورد.

دکتر آیتی شیعی می‌نویسد: «در سه روزى كه رسول خدا و أبو بكر در غار «ثور» بودند، «عبد اللّه بن أبى بكر» و «عامر بن فهيره» و «أسماء ذات النطاقين» براى رساندن خوردنى و نوشيدنى و أخبار أهل مكّه نزدشان رفت و آمد داشتند.» [312]

محمد تقی لسان الملک سپهر می‌نویسد: «عبد اللّه بن ابى بكر را فرمودند كه: روز در ميان قريش زيستن كند و شبانگاه خبر كفار را در غار ثور بديشان برد» [313]

محمد کریم العلوی الحسینی الموسوی می‌نویسد: «سه شب در آن غار ماندند عبدالله فرزند ابوبکر شبانه نزد آن‌ها در غار میماند و قبل از طلوع فجر بیدار شده به مکه بر میگشت روزها در مکه اخبار را جمع کرده شبانه برای رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) نقل می‌کرد.» [314]

حاج عبد المجید صادق نوبری می‌نویسد: «رسول خدا سه شب در آن غار ماندند عبد اللَّه فرزند ابو بكر شبانه آمده نزد آن‌ها در غار مى‏ماند و قبل از طلوع فجر بيدار شده به مكه بر مى‏گشت روزها در مكه اخبار را جمع كرده شبانه به رسول اكرم نقل مى‏كرد (عامر بن فهيره) غلام ابو بكر بعد از نصف شب گوسفندان ابو بكر را آنجا برده نگه ميداشت، رسول اكرم و ابو بكر از شير گوسفندان ميل مى‏كردند بعد از سه شب رسول خدا از جماعت (بنى الدليل) راهنما براى راه مدينه اجير نمود....» [315]

 نجاح: حضور خانوادۀ کافر ابوبکر در خانه‌اش مانع از یار غار بودن وي می‌شود!

اما اینکه گفته: «با وجود ابو قحافه و عبد الرحمن و ام فروه و نمله..... در خانه ابوبکر و اینکه آنان کافر بوده‌اند، ممکن نبود بتوانند برای پیامبر غذا بپزند و خلاصه در این باره همکاری کنند»

جواب این است:

زمانی که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به خانۀ ابوبکر می‌آیند، شخصی نزد ابوبکر صدیق نبوده، الا عائشه و خواهرش اسماء، چنانکه آمده است:

«وَلَيْسَ عِنْدَ أَبِي بَكْرٍ إلَّا أَنَا وَأُخْتِي أَسَمَاءُ بِنْتُ أَبِي بَكْرٍ»[316] یعنی: «نبود نزد ابوبکر کسی الا عایشه و خواهرش اسماء بنت ابی بکر»

اما در مورد کسانی که نجاح ادعا نموده در خانۀ ابوبکر ساکن بودند.

1-   ابو قحافه: وی پدر ابوبکر صدیق است، اما در خانۀ ابوبکر چه می‌کرد؟؟ ابو قحافه خود زن داشت و بچه داشت و در خانۀ خود زندگی می‌کرد ولی «نجاح» چون لازم می‌داند که خانۀ ابوبکر را شلوغ کند و پر کند از نا مسلمانان، تا می‌تواند هر که را ممکن است وارد خانه می‌کند!

مشهور است که بعد از هجرت ابوبکر صدیق، روزی ابوقحافه به نزد نوه‌های خود آمد (یعنی از خانۀ خودش خارج شد و آمد به خانۀ پسرش و به نوه‌هایش سر زد) و از اهل خانه پرسید: پدر شما که هجرت کرده و شما را تنها گذاشته، آیا چیزی از درهم و دینار برایتان گذاشته که با آن گذران زندگی کنید؟

سیرت ابن هشام: «أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِي بَكْرٍ، قَالَتْ لَمّا خَرَجَ رَسُولُ اللّهِ صَلّى اللّهُ عَلَيْهِ وَسَلّمَ وَخَرَجَ أَبُو بَكْرٍ مَعَهُ احْتَمَلَ أَبُو بَكْرٍ مَالَهُ كُلّهُ وَمَعَهُ خَمْسَةُ آلَافِ دِرْهَمٍ أَوْ سِتّةُ آلَافٍ فَانْطَلَقَ بِهَا مَعَهُ. قَالَتْ فَدَخَلَ عَلَيْنَا جَدّي أَبُو قُحَافَةَ وَقَدْ ذَهَبَ بَصَرُهُ فَقَالَ وَاَللّهِ إنّي لَا أَرَاهُ قَدْ فَجَعَكُمْ بِمَالِهِ مَعَ نَفْسِهِ. قَالَتْ قُلْت: كَلّا يَا أَبَتِ إنّهُ قَدْ تَرَكَ لَنَا خَيْرًا كَثِيرًا. قَالَتْ فَأَخَذْت أَحْجَارًا فَوَضَعْتهَا فِي كُوّةٍ فِي الْبَيْتِ الّذِي كَانَ أَبِي يَضَعُ مَالَهُ فِيهَا، ثُمّ وَضَعْت عَلَيْهَا ثَوْبًا، ثُمّ أَخَذْت بِيَدِهِ فَقُلْت: يَا أَبَتِ ضَعْ يَدَك عَلَى هَذَا الْمَالِ. قَالَتْ فَوَضَعَ يَدَهُ عَلَيْهِ فَقَالَ لَا بَأْسَ إذَا كَانَ تَرَكَ لَكُمْ هَذَا فَقَدْ أَحْسَنَ وَفِي هَذَا بَلَاغٌ لَكُمْ»[317]

یعنی: «اسماء گويد: پدرم هنگام رفتن بغار پول‌هائى كه در خانه داشت و عبارت از پنج هزار يا شش هزار درهم بود همه را با خود برد و چيزى براى ما بجاى نگذاشت، پس از رفتن او پدر بزرگ ما أبو قحافة كه از هر دو چشم نابينا شده بود به نزد ما آمده‏ گفت: ابو بكر با اين ترتيب كه پول‌ها را با خود برد شما را به گرفتارى و مصيبت سختى دچار كرد! من گفتم: نه پدر جان او مال بسيارى براى ما بجاى گذارده! گفت: چگونه؟ من برخاستم و مقدارى سنگ خورده جمع كرده و در پارچه‏اى ريختم و در مكانى كه معمولاً پدرم پولهاى خود را در آنجا مى‏نهاد گذارده و دست ابو قحافة را گرفته روى آن پارچه گذاردم و گفتم: اين‌ها پولهائى است كه پدرم در خانه براى ما گذارده، ابو قحافه كه دستش بدان پارچه رسيد گفت: اكنون كه اين پول‌ها را گذارده باكى بر شما نيست، و همين مقدار پول شما را براى مدت زيادى كافى است.» [318]

دکتر صلابی می‌نویسد: «وجاء أبو قحافة ليتفقد بيت ابنه، ويطمئن على أولاده وقد ذهب بصره....»[319] یعنی: «ابوقحافه، به خانه‌ي پسرش آمد تا به نوه‌هايش سر بزند و احوال آنان را بپرسد. او كه بينايي‌اش را از دست داده بود...»

از این دو نقل اینگونه استفاده می‌شود که: ابو قحافه خود در خانه ای مستقل زندگی می‌کرده و تحت سرپرستی ابوبکر نبوده، وگرنه به جای اینکه بپرسد: پولی برای شما گذاشته؟؟ می‌پرسید: پولی برای من گذاشته یا پولی برای ما گذاشته؟ که وقتی چنین نپرسید ثابت می‌شود که قبل از این ابوبکر مخارج پدر را نمیداده و همچنین ثابت است که وقتی حضرت ابوبکر صدیق از دنیا رفت ابو قحافه هیچ ارثی از پسرش دریافت نکرد بلکه گفت: حق خود را به فرزندان ابوبکر می‌دهم و این نیز به آن معناست که ابوقحافه خودکفا بوده است.

پس ثابت شد که ابو قحافه در خانۀ ابوبکر نبوده که حال مانع همکاری اهل ابوبکر با ابوبکر و نبی اکرم در سفر هجرت باشند.

2-   ام فَروَه: خواهر ابوبکر صدیق؛ نجاح می‌گوید او هم در خانۀ ابوبکر بوده!!!من در عجبم که «ام فروه» خواهر ابوبکر در خانۀ ابوبکر چه می‌کرده؟؟ «ام فروه» در آن تاریخ هنوز ازدواج نکرده بود و به طبع باید در خانۀ پدر خود مانده باشد و غیر از این نمی‌تواند باشد، اما در مورد کافر بودن یا مسلمان بودن او هیچ اطلاعی در دست نیست که اسلام یا کفر او را در آن تاریخ ثابت کند.

3-   اما در مورد «مادر عبد الله بن ابی بکر» چند اشتباه کرده که مرا به یاد حکایتی انداخت!!

حکایت: «گویند روزی شیاد بیسوادی در جمع جاهلان بوق بدست گرفت و دربوق خود بدمید که آهای مردم آیا می‌دانید امامزاده یعقوب را در شهر مصر بر فراز منبر شیر درید؟! جمع جاهل شیفته و شیدای افاضات این شیاد بیسواد، طبق معمول کف می‌زدند و هورا می‌کشیدند تا که روزی فرد دانایی پیدا شد؛ رو سوی خطیب کرد و گفت: ای شیاد! نخست اینکه امام زاده نبوده پیغمبرزاده بود و خود نیز پیغمبر بود، دوم اینکه مصر نبود و کنعان بود، سوم اینکه بر فراز منبر نبود و ته چاه بود، چهارم اینکه شیر نبود و گرگ بود، پنجم اینکه اصل داستان هم دروغ بود!» [320]

ماجرای ما با «نجاح» هم به همین شکل است، اولاً: نملة نام مرد است و نه نام زن!![321]

ثانیاً: مادر عبد الله بنت ابی بکر« نمله» نبود، بلکه قُتَيْلَةُ بود!

ثالثاً: در آن تاریخ قتیلة زن ابوبکر نبود بلکه قبل از بعثت طلاق داده شده بود!!!

این زن قبل از اسلام و در دورۀ جاهلیت با ابوبکر ازدواج کرده و قبل از اسلام و در همان دورۀ جاهلیت طلاق داده شده است و در آن تاریخ در خانۀ ابوبکر نبود.

ابن سعد می‌نویسد: «عَامِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ، عَنْ أَبِيهِ قَالَ: قَدِمَتْ قُتَيْلَةُ بِنْتُ عَبْدِ الْعُزَّى بْنِ عَبْدِ أَسْعَدَ أَحَدِ بَنِي مَالِكِ بْنِ حَسَلٍ عَلَى ابْنَتِهَا أَسْمَاءَ بِنْتِ أَبِي بَكْرٍ , وَكَانَ أَبُو بَكْرٍ طَلَّقَهَا فِي الْجَاهِلِيَّةِ.»[322]

یعنی: «عامر بن عبد الله بن زبير از گفته پدرش عبد الله بن زبير ما را خبر داد كه مى‌گفته است قتيله دختر عبد العزى بن عبد اسعد كه زنى از خاندان مالك بن حسل بود پيش دختر خود اسماء دختر ابو بكر آمد، قتيله همسر ابو بكر بود كه در دوره جاهلى او را طلاق داده بود....»[323]

یعنی بیش از 13 سال بود که از خانۀ ابوبکر بیرون رفته بود ولی باز «نجاح» دست بردار نیست و او را به وقت نیاز وارد خانۀ ابوبکر کرده است!

4-   اما میماند عبد الرحمن بن ابی بکر: به گفتۀ مورخین بزرگترین فرزند ابوبکر، عبدالرحمن بود = (كان أسن ولد أبي بكر)؛ حال سؤال اینجاست که وی به وقت هجرت چند ساله بوده؟؟

جواب: از کتب تاریخ بر می‌آید که اسماء بنت صدیق که در سال 73 یا 74 هجری از دنیا رفت، بالغ بر 100 سال سن داشته است به این معنی که او به هنگام هجرت حدود 27 ساله بوده، با علم به این نکته می‌توانیم سن عبدالرحمن را نیز حدود 30 سال تخمین بزنیم و اگر چنین کنیم خیلی ساده می‌توانیم بگوئیم: عبد الرحمن در سن 30 سالگی، در محیط مکه و در بین اعراب که معمولاً زود ازدواج می‌کردند، بسیار بعید و نزدیک به محال است که بگوئیم او در آن سن و در آن تاریخ و در آن محیط ازدواج نکرده باشد و در خانۀ پدر مانده باشد!

و البته هيچ سندی در دست نیست که ثابت کند، عبد الرحمن، در خانۀ پدر زندگی می‌کرده است.

*********

پس تا کنون فهمیدیم که در خانۀ ابوبکر هیچ کافری نبوده، نه ابو قحافه و نه ام فروه و نه مادر عبدالله (قتیلة) و نه عبدالرحمن و نه هیچ کافر دیگری، هر که در آن خانه بوده همه مسلمان و مؤمن و مؤمنه بوده‌اند والحمد لله رب العالمین.

اما فرض را بر این می‌گیریم که شخص کافری هم در خانۀ ابوبکر بوده باشد، باز هم مشکلی پیش نمی‌آید، به چند دلیل.

1-   خانۀ ابوبکر یک اتاقک کوچک نبوده که بخواهیم فرض کنیم که هر کاری در آن سرای رخ می‌داده کل اهل آن با خبر می‌شوند.

2-   مگر قرار است که وقتی اسماء برای پیامبر و یار غارش غذا درست می‌کند، جار بکشد و بگوید که: «ایها الناس من این غذا را برای پیامبر و پدرم می‌پزم؟؟؟»

3-   ابوقحافه نیز نابینا بود و خیلی ساده می‌توانستند بدون فهمیدن او هر کاری که خواستند، بکنند.

اما اگر ادعای «نجاح» را قبول کنیم و قبول کنیم که عبد الله و اسماء و غلام ابوبکر در این سفر نقشی نداشتند و ایشان نبودند که توشه آماده کردند و اخبار را می‌رساندند و همچنین هر روز برای آنان شیر و غذا می‌بردند؛ پس تمام این کارها را که کرد؟ تمام این مسؤلیت‌ها بر عهدۀ که بود؟؟

نجاح مسکین فکر این را هم کرده، وقتی اسماء و عبدالله و عامر بن فهیره را خط زد به جای آن‌ها، ابن اریقط را آورد؛ ابن اریقط را آورد؟؟ نه!! حقیقتش را بخواهید من که نفهمیدم در نهایت این مسؤلیت‌ها به گردن که افتاد، آخر او در کتابش یک بار می‌گوید: علی این کار را کرد و باری می‌گوید ابن اریقط کرد و باری هم می‌گوید: علی تحت نظر مشرکین بود ولی غذا و اخبار را آماده می‌کرد و ابن اریقط غذا را می‌برد و اخبار را می‌رساند و....! خودتان بخوانید:

 لوازم سفر را چه کسانی آماده کردند؟

نجاح طائی در باب: «خوراك پيامبر و وسيله هجرت وى به مدينه» می‌نویسد:

 «عبدالله بن أريقط بن بكر در كوه ثور به چوپانى مشغول بود، و همين مطلب وى را كمك مى‌كرد تا بدون هيچ مشقّتى به پيامبر صلّى الله عليه و آله يارى رساند، و از سوء ظنّ قريش هم به دور بود، زيرا براى ابن أريقط بن بكر هيچ گونه سابقه روابط با رسول خدا صلّى الله عليه و آله شناخته نمى‌شد تا شكّ طغيانگران مكّه را برانگيزد.

عبدالله بن أريقط بن بكر از شير گوسفندان خود پيامبر صلّى الله عليه و آله را سيراب مى‌كرد كه خود غذاى كاملى است و انسان در كوتاه مدّت احتياج به چيزى همراه آن ندارد، و بر ابن أريقط بن بكر سخت نبود كه براى يك نفر در آن كوه نان تهيّه نمايد.

در خبر آمده است كه أمير مؤمنان عليه السّلام در كوه ثور شبانه از رسول خدا صلّى الله عليه و آله پذيرائى مى‌كرد و قريش هر كس را كه كمترين علاقه اى به رسول خدا صلّى الله عليه وآله داشت مراقبت مى‌كرد. و براى أميرالمؤمنين على عليه  السّلام بسيار آسان بود كه مقدارى غذا به عبدالله بن أريقط بن بكر بدهد تا به رسول خدا صلّى الله عليه و آله برساند».

جواب:

تکلیف را مشخص کن، ابن اریقط غذا را می‌برد یا حضرت علی؟ ابن اريقط پذیرائی می‌کرد یا حضرت علی؟ غذا، شیر گوسفندان ابن اریقط بود یا غذایی که حضرت علی تهیه می‌کرد؟؟

اگر حضرت علی بود که غذا را می‌برد؛ جواب آن است که: خودت می‌گویی قریش هر کس را که کمترین علاقه‌ای به پیامبر داشت مراقبت می‌کردند، نکند می‌خواهی بگوئی حضرت علی هیچ علاقه‌ای به پیامبر نداشته و قریش هم همین فکر را می‌کرده و در نتیجه حضرت علی را تحت مراقبت قرار نداده و سیدنا علی توانسته خود را به پیامبر برساند؟؟!!

اما اگر بگویی این امر به دوش ابن اریقط بود باز محال و غیر ممکن است که صحیح باشد چون:

بنا بر روایاتی که نجاح به آن‌ها استناد می‌کند، پیامبر بعد از سه روز که در غار ساکن شده بود با ابن اریقط آشنا شد، در این مدت چه می‌کردند؟ قبل از اینکه با ابن اریقط آشنا شوند غذا چه می‌خوردند و از که خبر می‌گرفتند؟؟ بحث ما بر سر همین سه روز است، زمانی که از غار خارج شدند را کاری نداریم..... بخوانید:

«و بقي رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله وسلّم في الغار ثلاثة أيام، ثمّ أذن اللّه له في الهجرة و قال: «اخرج عن مكّة يا محمد فليس لك بها ناصر بعد أبي طالب» فخرج رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله وسلّم من الغار، و أقبل راع لبعض قريش يقال له: ابن اريقط»[324]

یعنی: «حضرت خاتم النبيين صلى اللَّه عليه و آله سه روز در غار ثور توقف كردند، بعد از آن خداوند وى را اذن دادند تا هجرت كند و فرمود يا محمد! اكنون از مكه بيرون شويد زيرا كه در اين شهر بعد از ابو طالب ياورى نداريد، پيغمبر از غار بيرون شد و ديد چوپان يكى از افراد قريش بنام «ابن اريقط» بطرف او مى‏آيد.» [325]

پس مساله حل نشده است زیرا که ما می‌گوئیم در آن سه روز که پیامبر در غار بودند خانوادۀ ابوبکر همكاري مي‌كردند و غذا و خبر به غار مي‌رساندند و بعد از آن سه روز نیز پیامبر گرام و ابوبکر صدیق از غار خارج شدند.

پس چون در این محل کاندید دیگری از جانب «نجاح» معرفی نشده، مجبوریم به قول اجماع مؤرخین و سیره نگاران اعتماد کنیم که خانوادۀ ابوبکر و غلام ابوبکر را مسؤل خبر رسانی و غذا رسانی به غار می‌دانند... والحمد لله علي ذلك

 نجاح: ماجرای تنیدن تار عنکبوت و تخم گذاشتن کبوتر در دهانۀ غار دروغ است!

نجاح در فصل چهارم مي‌گويد: «و در يكى از روايات ساختگى چنين آمده است:

قوم در پى او به راه افتادند، پس خداوند آنان را بازداشت به اين صورت كه عنكبوتى را مبعوث نمود، و بر غار تارى تنيد، و آنان را از جستجو مأيوس كرد، پس باز گشتند در حالى كه در مقابل چشمانشان بود.

تار عنكبوت مانع ار رؤيت نزديك نمى‌شود، زيرا مساحت غار بسيار كوچك بود و همين بيان كننده دروغ بودن قصّه عنكبوت است.

در همان روزى كه جالوت به دنبال داود عليه السّلام مى‌گشت، عنكبوت تارى بر غار وى بافته بود، و داستان سرايان همين روايت را براى غار كوه ثور نيز جعل كردند.

بر خلاف غار كوچك پيامبر صلّى الله عليه و آله ظاهرا غار حضرت داود غار عميقى بود، و بر دهانه‌اش تار عنكبوت قرار داشت، و به سبب همين تار عنكبوت، جالوت از داخل شدن در غار خودارى كرد.»

پاسخ: او این ادعای خود را به جلد 13 ص 346 از تفسیر قرطبی ارجاع داده است و ما باز با مراجعه به منبع مذکور می‌بینیم که او شجاعانه دروغ گفته و قول را نصفه دیده است!

قرطبی: «وقال عطاء الخرساني: نسجت العنكبوت مرتين مرة على داود حين كان جالوت يطلبه ومرة على النبي (صلى الله عليه وسلم)»

اگر قول عطاء مقبول است که باید در مورد نبی اکرم و ماجرای غار هم بپذیری و اگر مقبول نیست پس قول او در مورد عنکبوت و حضرت داوود هم دروغ است! و لازم است بدانیم، اگر قبول کنیم که عطاء واقعاً این سخن را گفته و فرزندش که شخصی متروک است این سخن را به دروغ به او نبسته باشد باز هم باید دانست که خود «عطاء» شخصیت مقبولی نزد اهل سنت نیست بلکه مدلس است و آراء عجیب و غریبی دارد که خودش در آراء خودش تنهاست، و یکی از عجایب هم همین است که می‌گوید: حضرت داوود به غار رفت و عنکبوت آمد و تار تنید[326]!!! عجیب است که نجاح به جای اینکه بر «عطاء» ایراد بگیرد که این ادعایی که کردی، سندش کجاست؟ مگر تو در آن غار بودی؟ از کجا خبر داری؟ به جای طرح این سؤال‌ها سخن «عطاء» را وحی فرض کرده و ماجرای غار را با چنین قول پوچی مخدوش می‌داند!!

برای بررسی این خبر اسرائیلی رجوع کنید به کتاب دکتر ابو شهبه با عنوان: «الإسرائيليات والموضوعات فى كتب التفسير صفحة 230» باب: «الإسرائيليات في قصة قتل داود جالوت»

و اما اینکه می‌گوید: «تار عنكبوت مانع ار رؤيت نزديك نمى‌شود» جوابش این است که کسی نگفته تار عنکبوت مانع دید قریشیان شد، بلکه همه گفته‌اند که آن‌ها چون تار عنکبوت و کبوتر را دیدند اصلاً به خود زحمت ندادند که کمر خود را خم کنند[327] و به داخل غار نظر کنند.

و اين كاشف نميداند كه تار عنكبوت نشانۀ متروك بودن جايي است، چنانكه مغازه اي كه مشتري ندارد به كنايه به صاحب مغازه می‌گويند: «مغازه‌ات را عنكبوت تار تنیده».. يعني مشتري نداري، یا کسی که جیبش خالی است می‌گوید: «در جیبم عنکبوت لانه کرده» به این معنی که مدتي است نه پولی در جیبم رفته و نه پولی خارج شده! و وقتي بر در غار تار عنكبوت مشاهده شود، شخص بیننده این نتیجه را می‌گیرد که شخصی داخل غار نشده وگرنه این تارها پاره می‌شد همانطور که مشرکان وقتی چنین دیدند، گفتند: «لَوْ دَخَلَ‌ها هُنَا لَمْ يَكُنْ نَسْجُ الْعَنْكَبُوتِ عَلَى بَابِهِ»[328] «اگر آن‌ها داخل شده بودند تار عنکبوت بر درش نبود»

حال سخنی را بخوانید از نجاح طائی که بی‌شک باعث خجسته احوالی شما خواهد شد.

 نجاح گمان می‌کند که عنکبوت به اندازۀ فیل و کبوتر به اندازۀ نهنگ است؟؟

نجاح درجايي مي‌گويد: «در حالى كه غار ثور أبداً شاهد حضور أبوبكر و كبوتر و عنكبوت نبود، و غار ثور بسيار كوچك است و تحمّل حضور اين همه موجودات را در كنار رسول خدا صلّى الله عليه و آله ندارد.»

زمانی که این جملات را خواندم به خود گفتم شاید مترجم ناشی گری کرده و بد ترجمه نموده به همین سبب به نسخۀ عربیش مراجعه کردم ولی دیدم که خیر! واقعاً نجاح چنین گفته است، بخوانید: «ولم يشهد غار ثور حضور أبي بكر والعنكبوت والحمامة أبداً. وغار ثور الصغير جدّاً لا يتحمّل حضور هذه المخلوقات الكثيرة إلى جنب رسول  لله (صلى الله عليه وآله وسلم).»

جواب:

اين سبك مغز گمان مي‌كند كه عنكبوت به اندازۀ فيل است و كبوتر جثه اي به اندازۀ جثۀ نهنگ دارد كه مي‌گويد نمي‌توانند با نبي اكرم صلي الله عليه وسلم اين همه موجود گرد هم آمده باشند؟!!

با خود فکر کرده که عنکبوت دایناسور پیکري و کبوتر سیمرغ گونه ای بر در غار بوده که می‌گوید ممکن نیست با پیامبر در آن غار جمع شده باشند؟؟؟؟ از طرفی عنکبوت و کبوتر غول پیکر!! داخل غار نبودند بلکه بیرون غار بودند.

دقت کردید که این شخص چقدر احمق است؟؟ این شخص، کسی است که شیعیان او را ملقب به «دکتر نجاح» کرده و از او به عنوان متفکر اسلامی و محقق چیره دست یاد می‌کنند!! خودتان میزان فهم و شعور این شخص را بسنجید و تعمیم دهید بر کل علمای شیعه!!

شاید منظور وي این است که ابوبکر نمی‌توانسته در غار همراه پیامبر باشد چون غار کوچک بوده، اگر چنین است می‌گویم: خواهي نخواهي شخصي همراه او در غار بوده است زيرا قرآن مي‌گويد: ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ...﴾ و اين مؤيد اين مطلب است كه دو نفر در غار بوده‌اند.

اما لازم است که بدانید ماجرای غار و تار تنیدن عنکبوت از بزرگان اصحاب چون، حضرت علی و انس بن مالک و زید بن ارقم و ابن عباس و مغیره بن شعبه و دیگران نقل شده است.

و نزد شیعیان قطعی است، چنانکه مجلسی این روایت را متواتر می‌داند و می‌نویسد:

 «معجزات متواتره كه در وقت رفتن به غار و فرار نمودن از اشرار از آن حضرت به ظهور آمد و از جمله آن‌ها آن بود كه: حق تعالى عنكبوت را فرستاد بر در غار خانه‏اى تنيد و يك جفت كبوتر حرم آمدند و بر در غار آشيان كردند، چون قريش نشان پاى آن حضرت را گرفته تا نزديك غار آمدند و تنيدن عنكبوت و آشيان كبوتر را ديدند گفتند: اگر كسى ديشب به اين غار رفته بود خانه عنكبوت خراب مى‏شد و كبوتر در اينجا قرارنمى‏گرفت و به اين سبب برگشتند.» [329]

البته لازم به ذکر است که کسانی از اهل سنت بوده و هستند که در صحت ماجرای «تار تنیدن عنکبوت و تخم گذاشتن کبوتر بر در غار» شک کرده‌اند، اما ایراد آنان بر سند روایت بوده نه ایراداتی چون ایرادات «نجاح» که عنکبوت را دایناسور فرض کرده و كبوتر را سيمرغ دانسته است!

 نجاح، آمدن مشرکین تا دهانۀ غار را انکار می‌کند!!

او در مورد آمدن مشرکین تا دهانۀ غار و راهنمائی رد شناس بادیه نشین می‌نویسد:

«و رسيدن مشركين قريش به غار كوه ثور، كه پنج كيلومتر از خانه رسول خدا صلّى الله عليه و آله دور مى‌باشد، با دنبال كردن اثر پاى مبارك پيامبر صلّى الله عليه و آله، سخت و دور از انتظار به نظر مى‌رسد. سيّد رسولان صلّى الله عليه و آله قبل از رسيدن به كوه ثور، از كوه‌هاى متعدّدى عبور نمود، و صخره‌هاى صاف كوه‌ها اثر هيچ پائى را بر خود ظاهر نمى‌كند، پس چگونه توانستند در پى حضرت حركت نمايند؟ بعلاوه خاتم پيامبران صلّى الله عليه و آله بخوبى قضيّه آمدن مشركان را به دنبال خود مى‌دانستند، پس چرا اثر پاى خود را برايشان باقى گذارد، تا به دنبال او بيايند؟

و پيامبر صلّى الله عليه و آله به همراه ابن أريقط بن بكر همانطورى كه سابقاً از مكّه به كوه ثور كوچ كرده بود، از مكّه به طرف مدينه در كوه‌هائى حركت نمود كه هيچ اثرى را براى جستجو كنندگان بجاى نمى‌گذاشت و مردم قدرت بعضى از مردان را در دنبال كردن جاى پاهاى ديگران بخوبى مى‌دانستند، پس چگونه سيّد عارفان، محمّد صلّى الله عليه و آله بر اين امر واقف نباشد؟

و به دنبال اين دو احتمال در مى‌يابيم كه براى أبوبكر و عنكبوت و كبوتر بهره اى در قضيّه غار وجود ندارد.

و مى‌گويند ريسمان دروغ كوتاه است، و خداوند سبحان دروغگو را رسوا مى‌نمايد، لذا داستان سرايان و راويان دولتى روايت كردند، عامر بن فهيره، در دامنه كوه منتظر مى‌ماند، و براى محو آثار پاى رسول خدا صلّى الله عليه و آله در كوه ثور صبح و شب گوسفندان أبوبكر را حركت مى‌داد، و به چراگاه مى‌برد.

بنابراين چگونه گردنكشان قريش در پى اثر پاى رسول خدا صلّى الله عليه وآله به غار ثور رسيدند؟»

جواب:

چند دروغ گفته است:

1-   او گفته: «پیامبر تا به غار ثور رسید از کوه‌های زیادی عبور کرد» و این ادعای خود را مستند به هیچ منبع و مرجعی نکرده است، درست که در آن نواحی کوه‌های زیادی هست، اما اینکه نبی خدا در مسیر، از کوه‌های زیادی بالا رفته باشد، ثابت نیست و انسان عاقل به جای اینکه به خود زحمت بالا رفتن از کوه‌ها را بدهد از کنار آن‌ها رد می‌شود، چه لزومی است که فرض کنیم پیامبر از آن کوه‌ها بالا رفته‌اند؟

از پدر بزرگوار که حدود 18 سال پیش به آن ناحیه مشرف شده‌اند، پرسیدم که آیا شما در راهی که به کوه ثور می‌رفتید از کوهی بالا رفتید؟؟ ایشان فرمودند: «خیر؛ با پای پیاده نزدیک به یک ساعت بلکه بیشتر راه پیمودیم و از هیچ کوهی بالا نرفتیم مگر کوه ثور که  کوهی نسبتاً بزرگ و سنگلاخ و بالا رفتن از آن دشوار بود!... انتهی»

همچنین در کتبی که به این مسیر اشاره کرده‌اند خصوصاً سفرنامه‌ها صحبتی از چنین کوه‌هایی که بایستی از آن‌ها بالا رفت تا به کوه ثور رسید نیست.

2-   هر کس سرزمین حجاز را دیده باشد می‌داند که زمینی خشک و بی‌آب و علف است و رد پا به راحتی بر روی زمین می‌ماند پس خیلی عادی است که آن‌ها توانسته باشند رد ایشان را تا كوه ثور دنبال كنند، منتهی كوه سنگلاخ است و رد پا بر روی آن نمی‌ماند؛ جوابش این است که مشرکین تا پای کوه آمده‌اند و چون نمی‌توانستند از این بیشتر رد را دنبال کنند چرا که رد بر روی سنگ نمی‌ماند، پس به گمان اینکه ممکن است رسول خدا به غاری که در این کوه موجود است پناه برده باشد، از کوه بالا آمده و به غار رسیده‌اند؛ چنانکه فرهاد میرزا در سفرنامۀ خود گفته است:

(«بعد از ديدن آن غار و سنگلاخ در خصوص ابو كرز پى زن شبهه كردم كه گفت: «اين اثر قدم ابن ابى قحافه و اين اثر قدم محمد بن عبد الله است.» در اين سنگلاخ و كوه، اثر قدمى باقى نمى‏ماند مگر به پاى كوه آمده باشد كه ريگ است و در آن‏جا اين حدس را زده باشد و كفار قريش به كوه صعود كرده باشند..») [330]

البته بعيد نیست که آن رد شناس، در کارش به حد اعجاب آوری ماهر بوده و رد را حتی بر روی کوه نیز به طریقی دنبال کرده باشد!.... والله اعلم

3-   اما اینکه می‌گوید: «پیامبر که می‌دانسته مشرکین به دنبال او می‌آیند و همچنین کسانی هستند که رد را به خوبی دنبال می‌کنند پس چرا رد پای خود را پاک نکرده» جواب این است که: پیامبراکرم می‌دانست، مشرکین قصد می‌کنند تا او را پیدا کنند ولی گمان نمی‌کرد کسانی به سمت جنوب مکه هم بیایند چون پیامبر اسلام به جای اینکه به سمت شمال (=مدینه) برود، برای رد گم کردن به سمت جنوب (=یمن) رفتند؛ به قول شاعر: «چپ آوازه افكند و از راست شد» ولی با این وجود عده‌ای به آن سمت آمدند؛ از طرفی از بین بردن رد پاها کار ساده ای نیست، وقت گیر هم هست و آنان نه وقت داشتند و نه توان کافی و همینکه خود را بدون خطر تا به غار ثور رساندند کار مهم و سختی را انجام داده بودند و می‌دانیم که نبی اکرم صلی الله علیه وسلم زمانی که به غار رسیدند پایشان زخمی شده بود و اگر می‌خواستند رد پا‌ها را پاک کنند باید دو برابر وقت صرف کنند و همینطور دو برابر بلکه بیشتر انرژی مصرف کنند که اینکار خلاف تدبیر بود و آن دو بزرگوار نمی‌توانستند وقت خود را در صحرا تلف کنند چه بسا در آن مدت که آن‌ها مشغول پاک کردن ردها هستند کسی آن‌ها را می‌دید، آنان باید هر چه زودتر خود را به غار می‌رساندند و این بهترین تصمیم بود.

4-   خباثت وی را آنگاه می‌فهمیم که او زمانی که می‌خواهد یار غار بودن ابوبکر صدیق را نفی کند می‌نویسد: «كرزقافى كه مشركين قريش را به غار رساند، آثار پاى مبارك رسول خدا صلّى الله عليه و آله را در مقابل غار مشاهده نمود، لكن خود و عبدالعزّى بن أبى بكر جاى پاى أبوبكر را نزديك غار نديدند.» [331]

جایی که قرار است ابوبکر یار غار نباشد به هر طنابی متوسل می‌شود و فراموش می‌کند که ممکن نیست «کرز» رد پای پیامبر را دنبال کرده باشد چون پیامبر از کوه‌ها گذشته و سنگ‌های مسطح رد پا را نقش نمی‌کنند و........ شما بگوئید: اگر این خباثت نیست پس چیست؟

اگر ماجرای رد شناس دروغ است تو چرا به آن استناد کردی؟؟ و اگر راست است این سخن جدیدت چیست؟

اما در مورد «عامر بن فهیره» و اینکه او بزها را از مسیری که نبی اکرم صلی الله علیه وسلم به غار رفته می‌برده و اینکه نجاح می‌گوید: «اگر عامر چنین می‌کرده پس ردی نمی‌ماند که رد شناس به وسیلۀ آن به غار بیاید.» [332]

جواب این است که پیامبر بزرگوار اسلام سه روز در آن غار به سر بردند و کسانی که به دنبال نبی اکرم صلی الله علیه وسلم و به منظور به دست آوردن 200 شتر سرخ موی به بیابان ریخته بودند فقط آن چند نفری که تا دهانۀ غار رسیدند نبودند، گروه‌های زیادی در جستجوی آن دو یار بودند؛ پس خیلی معقول و حکیمانه است که وقتی خطر اولی دفع شد و آن‌ها با دیدن تار عنکبوت و کبوتر از وارد شدن به غار منصرف شدند، پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم  یا صدیق اکبر برای اینکه دوباره گروهی تا دهانۀ غار نرسند به «عامر بن فهیره» دستور داده باشند که به وسیلۀ بزها رد پاها را محو کند. به این می‌گویند: «دفع خطر احتمالی»

چه بسا اگر چنین نمی‌کردند گروه دیگری به وسیلۀ مشاهدۀ رد پاها تا دهانۀ غار می‌آمدند و آنان محض احتیاط به داخل غار نظر می‌کردند و آن می‌شد که نباید!

گذشته از این فایده، این حرکت عامر بن فهیره فایدۀ دیگری نیز داشت، چرا که گذشته از رد پای نبی اکرم صلی الله علیه وسلم و ابوبکر صدیق رضی الله عنه، رد پای دیگری نیز بود که باید پاک می‌شد، آن هم رد پای عبد الله فرزند ابوبکر بود که شبانه به غار می‌آمد و اخبار قریش را به آنان می‌رسانید و عامر بن فهیره، رد پای او را نیز پاک می‌کرد، چه اگر چنین نمی‌کرد، ممکن بود آنان رد وی را دنبال کرده و به غار برسند، مؤید این دیدگاه آن است که ابن اسحاق می‌گوید:

«فإذا عبد اللَّه بن أبى بكر غدا من عندهما إلى مكة، اتبع عامر بن فهيرة أثره بالغنم حتى يعفّى عليه‏»[333] یعنی: «و براى اينكه رد پاى عبد اللّه بن ابى بكر كه شبها بدر غار مى‏آمد و صبح باز می‌گشت محو شود قرار گذاردند كه هر روز صبح هنگامى كه عبد اللّه از در غار حركت مي‌كند عامر بن فهيره گوسفندان را پشت سر او در همان خطى كه او براه مي‌افتاد حركت دهد تا اثر پائى از او بجاى نماند.» [334]

عجیب است!! به جای اینکه نجاح به این نقشه و تدبیر حکیمانه احسنت بگوید، بهانه‌های بچگانه می‌گیرد که بعضی اوقات خودم نزد خودم شرمنده می‌شوم که به آن پاسخ می‌گویم!

حال ادامۀ سخن نجاح را بخوانید تا ببینیم پلان بعدی فیلمنامۀ او به چه شکل است:

 «احتمال دوّم آن است كه كفّار به غار رسيدند، و در جستجوى رسول خدا صلّى الله عليه و آله به داخل آن نگاه كردند، لكن خداوند تعالى چشم آنان را كور نمود، همچنانكه بر در خانه رسول خدا صلّى الله عليه و آله آنان را از ديدن باز داشته بود، و حضرت رسول صلّى الله عليه و آله از خانه خود خارج شد و مشركان اطراف خانه را گرفته بودند و حضرت را نمى‌ديدند، پس خاك بر سر آنان ريخت، اينجا نيز آنان را از ديدن باز داشت.

و در هنگام رسيدن كفّار به غار، رسول خدا صلّى الله عليه و آله به همراه رفيق خود ابن بكر بسر مى‌برد، و باريتعالى كافران را از ديدن بازداشت، پس آن دو را نديده و از راهى كه آمده بودند به مكّه بازگشتند، و اين احتمال بخاطر روايات صحيحى كه دارد بنظر بهتر مى‌آيد.»

جواب:

سخن بد و عجیبی نیست اما فاقد سند و مدرک است، من هم می‌توانم بگویم  که «برای پیامبر اکرم و ابوبکر صدیق در آن غار از بهشت مرغ بریان و شربت می‌رسید همچنین رودی بهشتی نیز زیر پایشان جاری بود» حرف بد و عجیبی نیست ولی فاقد سند و مدرک و بی‌ارزش است[335]؛ چنین ادعاهای پا در هوایی نزد علما ذره‌ای نمی‌ارزد، طراحی چنین داستان‌هائی خیلی ساده است و اگر قرار باشد تاریخ را بر اساس فرض و گمان و احتمال بنا کنیم و هر کس هر چه گفت حرفش را تایید کنیم و برایش هورا بکشیم به قول معروف: سنگ روی سنگ بند نمی‌شود.

 نجاح: جایزه شتر سرخ مو فقط برای دستگیری یا قتل پیامبر بود!

نجاح طائی که از او بعید نیست، سفیدی شیر و سیاهی شب را انکار کند، ماجرای جایزه گذاشتن برای دستگیری «ابوبكر صدیق» را انکار مي‌کند و می‌نویسد:

«و چون قريش جايزه اى از طرف حزب خود براى قتل و اسارت رسول خدا صلّى الله عليه و آله بعد از هجرت وى از مكّه قرار داده بود، زهرى بلافاصله در عملى ننگين، جايزه دروغينى براى قتل و اسارت أبوبكر وضع نمود.

در حالى كه با استناد به ادلّه صحيح و متواتر، در ابتداى اسلام تمام كفّار قريش فقط اتّفاق بر قتل رسول خدا صلّى الله عليه و آله داشتند. و أبوبكر را اصلا نمى‌خواستند بكشند، زيرا وى رابطه بسيار خوبى با قريش داشت، و در هيچ كارى قريش را نگران نمى‌كرد، و به خشم نمى‌آورد.

و زمانى كه گردنكشان مكّه مسلمانان را شكنجه مى‌دادند، أبوبكر و عمر و عثمان را رها كرده و شكنجه ندادند، بعلاوه أبوبكر كارى بر ضدّ قريش نكرده بود، كه مستحق شود جايزه اى از طرف مكّه براى قتلش قرار بدهند... او در هيچ قضيّه اى قريش را نگران نكرد، و در هيچ برنامه اى آنان را نافرمانى ننمود»

جواب:

ابتدا ببینیم که چه کسانی در انجام این عمل ننگین!! و ساختن جایزۀ دروغین همکاری کرده‌اند!

1-   محمد تقى لسان الملك سپهر می‌نویسد: «مع القصه چون اين خبر در ميان عرب سمر گشت كه قريش گفته‏اند: هر كس محمّد يا صاحب او ابو بكر را مقتول سازد و اگر نه اسير كند، دويست (200) شتر به دستمزد دهيم، سراقة بن مالك بن جعشم [المدلجى‏] كه مردى از قبيله بنى مدلج بود، اصغاى اين سخن كرده و انتهاز فرصت داشت‏...»[336]

2-   حسين بن احمد الحسينى (شاه عبد العظيمى) سخن لسان الملک را تائیداً می‌آورد و می‌نویسد: «صاحب ناسخ نقل فرموده: چون قريش پيغمبر را نيافتند، گفتند هر كس پيغمبر و صاحبش را مقتول يا اسير نمايد دويست شتر او را باشد...»[337]

3-   محمد کریم العلوی الحسینی الموسوی می‌نویسد: «جماعت قریش همینکه از پیدا کردن رسول اکرم مایوس شدند بین قبایل اعراب اعلان کردند که هر کس محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) و ابوبکر را زنده بیاورد و یا بقتل برساند دیه آن‌ها را بآنشخص می‌دهیم...» [338]

4-   سید محمد ابراهیم بروجردی می‌نویسد: «از آنطرف قريش اعلان كردند هر كس محمد صلّى اللّه عليه و آله وسلّم را بكشد يا اسير كند دويست شتر باو جايزه خواهند داد سراقة بن مالك كه از قبيله بنى مدلج بود در صدد برآمد تا آنحضرت را بيابد و بقتل رساند از هر طرف بجستجو افتاد.....»[339]

سید بروجردی به دویست شتر اشاره می‌کند ولی نمی‌گوید که صد شتر برای حضرت نبی اکرم و صد شتر ابوبکر صدیق بوده است و غیر این نمی‌تواند باشد زیرا وقتی آن دو از مکه خارج شدند، در شهر اعلام کردند که پیامبر با ابوبکر خارج شده است پس جایزه باید برای هر دوی آن‌ها باشد، زین العابدین رهنما می‌نویسد: «و خبر در مكه افتاد كه محمد و ابو بكر هر دو بگريختند.» [340] و از طرفی جایزه را بر حسب دیۀ قتل که «صد شتر» بود، قرار دادند به این معنی که برای دیۀ قتل پیامبر اکرم تنها 100 شتر لازم بود و 100 شتر دیگر به یقین مربوط به دیۀ قتل ابوبکر می‌باشد.

5-   حاج عبدالمجید صادق نوبری می‌نویسد: «جماعت قريش همين كه از پيدا كردن رسول اكرم مأيوس شدند بين قبايل اعراب اعلام كردند كه هر كس محمد صلّى اللَّه عليه و آله و ابو بكر را زنده بياورد و يا به قتل برساند ديه آن‌ها را به آن شخص مى‏دهيم (سراقة بن مالك) رئيس قبيله (بنى مدليج) بين قوم در مجلس نشسته بود... سراقه مى‏گويد يقين كردم كه همانا محمد و اصحاب او هستند.... همين كه رسيدم گفتم يا رسول اللَّه قريش اعلام كرده كه هر كس به شما دست پيدا كرده و شما را به قتل برساند و يا زنده گرفته ببرد ديه شما را به او بدهند.» [341]

6-   غياث الدين‏ خواند میر می‌نویسد: «ابو جهل گفت تا در مكه ندا نمودند كه هركه محمد و يا ابن ابى قحافه را بياورد يا ما را بسر يكى از ايشان برد صد شتر بدهيم» [342]

7-   ملا باقر مجلسی می‌نویسد: «أَقُولُ وَ سَاقَ حَدِيثَ الْغَارِ إِلَى أَنْ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص حِينَ أَتَى الْغَارَ دَعَا بِشَجَرَةٍ... وَ كَانَ أَبُو جَهْلٍ قَدْ أَمَرَ مُنَادِياً يُنَادِي بِأَعْلَى مَكَّةَ وَ أَسْفَلِهَا مَنْ جَاءَ بِمُحَمَّدٍ أَوْ دَلَّ عَلَيْهِ فَلَهُ مِائَةُ بَعِيرٍ أَوْ جَاءَ بِابْنِ أَبِي قُحَافَةَ أَوْ دَلَّ عَلَيْهِ فَلَهُ مِائَةُ بَعِيرٍ فَلَمَّا رَأَوُا الْحَمَامَتَيْنِ....»[343]

عجیب است که حتی مجلسی هم در این عمل ننگین همدست امام زُهری[344] است!!!

 نجاح: ابوبکر هیچگاه مشرکین را ناراحت نکرده بود و شکنجه نیز نشده بود!

اما اینکه می‌گوید: «ابوبکر هیچگاه مشرکین را ناراحت نکرده بود و شکنجه نشده بود»

مواردی که ابوبکر صدیق باعث خشم قریش شده آنقدر زیاد است که از عهدۀ این نوشتار خارج است فقط به عنوان نمونه بگویم که ابوبکر صدیق غلامانی که اسلام می‌آوردند را از صاحبانشان می‌خرید و آزاد می‌کرد که از جملۀ آن‌ها بلال حبشی مؤذن مشهور پیامبر بود و او با این کار خود به اسلام خدمت می‌کرد و باعث خشم مشرکین می‌شد؛ ابوبکر صدیق رضی الله عنه کسی بود که علناً قرآن را تلاوت می‌کرد و این باعث خشم قریش می‌شد و در عجبم که انسان چقدر می‌تواند احمق باشد که نداند، اسلام آوردن یک شخص سرشناس و ثروتمند چقدر می‌توانست باعث خشم مشرکین شود و چه چیزی می‌توانست از این بیشتر قریش را به خشم آورد!

 و اما اینکه می‌گوید ابوبکر را شکنجه ندادند، همین بس که در روایتی بسیار مشهور آمده است که ابوبکر در دفاع از نبی اکرم صلی الله علیه وسلم آنقدر کتک خورد که بینی‌اش در چهره‌اش مشخص نبود![345]

اما تمام این‌ها به کنار؛ حماقت نجاح باری دیگر اینجا آشکار می‌گردد که نمی‌داند که همراه شدن با پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم در چنین سفر سرنوشت سازی و همکاری و همیاری کردن با وی، چقدر می‌تواند خشم مشرکین را به دنبال داشته باشد!

تصور کنید، ابوبکر از بزرگترین تجار عرب، در مواضع مختلف با مال خود به اسلام خدمت کرده و اکنون که قریشیان قصد جان نبی رحمت را داشتند ابوبکر با او همکاری مي‌کند که از مکه خارج شود و مشرکین ناکام مي‌مانند، تصور کنید که چقدر می‌تواند خشم مشرکین بر انگیخته شود و از طرفی ابوبکر یک فرد عادی نبود، غلام یا فرد گمنام و کم اهمیتی نبود که به راحتی از او بگذرند و نخواهند برای اسارت یا کشتن او جایزه‌ای تعیین نکنند.

مثال: سردمداران ایران در حال حاضر به خون موسوی و کروبی تشنه‌اند؛ شخصی چون رفسنجانی هر چند بعضی اوقات موش می‌دواند ولی به هر حال هنوز مثل موسوی و کروبی سردمداران حکومت را جان به لب نکرده؛ ولی اگر روزی برسد که حکومت تصمیم بگیرد موسوی و کروبی را بکشد و قبل از عملی کردن تصمیم خود؛ موسوی و کروبی با خبر شوند و فرار کنند و در این گریز، رفسنجانی نیز با آنان همکاری کند و همراه آنان برود؛ سپس دولت تصمیم بگیرد برای دستگیری آنان جایزه تعیین کند، گمان می‌کنید فقط برای موسوی و کروبی جایزه تعیین می‌کنند؟ کاری به رفسنجانی نخواهند داشت؟ مسلماً خیر

تا به اينجا هر چه نوشتیم در مورد یار غار بودن حضرت صدیق و تصدیق جزئیات آن سفر بود، از این به بعد به شبهاتی که شیعیان در مورد فضیلت بودن این همراهی مطرح کرده‌اند، پاسخ خواهیم گفت.

 فصل دوم: جواب شبهات مربوط به فضائل یار غار

 قزوینی: ابوبکر غار حراء را با غار ثور اشتباه گرفته است!

قزوینی در اوایل مقاله‌اش می‌نویسد: «خود ابوبكر نيز در زمان خلافتش در آن هنگام كه عده‌اى از يهوديان از او خواستند پيامبر را توصيف كند، به جاى توصيف پيامبر داستان غار را اين گونه بيان كرده است:

«معاشر يهود لقد كنت مع النبي صلى الله عليه وسلم في الغار كإصبعي هاتين ولقد صعدت معه جبل حراء وإن خنصري لفي خنصر النبي ولكن الحديث عن النبي صلى الله عليه وسلم شديد.»

یعنی: اى گروه يهود، من و رسول خدا (ص) در غار همانند دو انگشت به يكديگر نزديك بوديم، به همراه او از كوه حراء بالا مى‌رفتيم؛ در حالى كه انگشت كوچك من در انگشت كوچك پيامبر بود؛ ولى سخن گفتن از پيامبر خدا بسيار سخت است.

نكته‌اى كه در اين روايت وجود دارد، اين است كه ابوبكر فراموش كرده غارى كه در آن به همراه رسول خدا سه شب مانده و به قول خودش همانند دو انگشت به هم نزديك بوده‌اند، غار حرا نبوده؛ بلكه غارى در كوه ثور بوده است.

وجود چنين مطالبى در اين روايات، ديدگاه كسانى را تقويت مى‌كند كه مى‌گويند ابوبكر هيچگاه به اين مطلب استشهاد نكرده است؛ بلكه اين مطالب در زمانى كه جعل حديث رواج يافته و براى برخى افراد دكان پردرآمدى شده بود، ساخته شده‌اند.»

جواب:

دقت کنید که خود قزوینی فراموش کرده که در ابتدای مقاله می‌خواهد ثابت کند که ابوبکر یار غار نبوده ولی در این محل نوشت: «ابوبكر فراموش كرده غارى كه در آن به همراه رسول خدا سه شب مانده... غارى در كوه ثور بوده است.»

اما ایراد او؛ از شخصی چون «قزوینی» بعید است که چنین نوشته ای را نشر دهد!

شخص عالم و آگاه ابتدا سند روایت را بررسی می‌کند بعد حول آن مطلب می‌نگارد نه چون قزوینی که به اصطلاح خود را از شیعیان اصولی می‌داند ولی کوچکترین نگاهی به سند روایت نیانداخته که ببیند در سند روایت شخصی چون «مُحَمَّدُ بْنُ عُثْمَانَ الأَنْصَارِيُّ» وجود دارد که مجهول الحال است و همچنین «عَبْدُ الْوَارِثِ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَمْرٍو الْقُرَشِيُّ الْبَيْسَانِيُّ» که متهم به وضع است.

جالب اینجاست که در روایتی چنین اشتباهی به امام باقر نسبت داده شده، آنجا که بحراني در تفسیر آیۀ 40 سورۀ توبه می‌نویسد: «عن أبي جعفر (عليه السلام)، قال: «لما صعد رسول الله (صلى الله عليه و آله) الغار طلبه علي بن أبي طالب (عليه السلام)، و خشي أن يغتاله المشركون، و كان رسول الله (صلى الله عليه و آله) على حراء و علي (عليه السلام) بثبير، فبصر به النبي (صلى الله عليه و آله) فقال: مالك، يا علي؟ فقال: بأبي أنت و امي، خشيت أن يغتالك المشركون، فطلبتك.»[346]

یعنی امام باقر گفت: «زمانی که پیامبر بالای غار رفت، علی بن ابیطالب به دنبال او رفت چرا که از این می‌ترسید که مشرکین پیامبر را ترور کنند، رسول خدا صلی الله علیه وآله بر غار حراء! بود و علی بر «ثبیر»[347]، نبی اکرم حضرت علی را دید و گفت: چه شده ای علی؟ علی گفت: پدر و مادرم به فدایت، ترسیدم از اینکه مشرکین تو را بکشند پس به دنبالت آمدم»

واضح است که غاری که پیامبر در آن مخفی بود و در آیۀ 40 توبه یاد شده، غار ثور است، ولی در این روایت امام باقر به جای غار ثور از غار حراء نام می‌برد و اگر ما نیز مانند قزوینی بودیم، خیلی ساده می‌توانستیم طعنه بزنیم و خرده بگیریم.

اما در اين باره روايت مفصل و مضحكي در كتب شيعه وارد شده كه نقل آن خالی از لطف نیست؛ بخوانید:

 امامان شیعه: موقع هجرت، خدیجه زنده بود و...!!

در کتاب هدایة الکبری که از قدیمیترین کتب تاریخی روایی شیعی به حساب می‌آید و نویسندۀ آن حسين ‏بن ‏حمدان خصيبي، متوفای سال 334 هجری قمری است؛ روایت طولانی عجیبی آمده که متنش چنین است:

«قَالَ الْحُسَيْنُ بْنُ حَمْدَانَ الْخَصِيبِيُّ، حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ مَالِكٍ، عَنْ يَحْيَى بْنِ زَيْدٍ الْحُسَيْنِيِّ، عَنْ أَبِيهِ زَيْدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ، عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدٍ الْبَاقِرِ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ) قَالَ لَمَّا لَقِيَهُ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيُّ بِرِسَالَةِ جَدِّهِ رَسُولِ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) إِلَى ابْنِهِ مُحَمَّدٍ الْبَاقِرِ قَالَ لَهُ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ: يَا جَابِرُ كُنْتَ شَاهَدْتَ جَدِّي رَسُولَ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) يَوْمَ الْغَارِ؟ قَالَ جَابِرٌ لَا يَا ابْنَ بِنْتِ‏رَسُولِ اللَّهِ، قَالَ: إِذَنْ أُحَدِّثُكَ يَا جَابِرُ، قَالَ جَابِرٌ: حَدِّثْنِي فِدَاكَ أَبِي وَ أُمِّي، فَقَدْ سَمِعْتُهُ مِنْ جَدِّكَ رَسُولِ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) [قَالَ ع: لَمَّا هَرَبَ إِلَى الْغَارِ مِنْ مُشْرِكِي قُرَيْشٍ حِينَ كَبَسُوا دَارَهُ لِقَتْلِهِ قال [قَالُوا: اقْصِدُوا فِرَاشَهُ حَتَّى نَقْتُلَهُ فِيهِ، قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ): يَا أَخِي إِنَّ مُشْرِكِي قُرَيْشٍ يَكْبِسُونِّي فِي دَارِي.... وَ تَكُونُ خَدِيجَةُ فِي مَوْضِعٍ مِنَ الدَّارِ،... فَدَيْتُكَ يَا أَبَا الْحَسَنِ أَخْرِجْ لِي نَاقَتِيَ.... وَ تَلَقَّاهُ جَبْرَئِيلُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) فَقَالَ لَهُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِي أَنْ أَصْحَبَكَ فِي مَسِيرِكَ وَ فِي الْغَارِ الَّذِي تَدْخُلُهُ وَ أَرْجِعَ مَعَكَ إِلَى الْمَدِينَةِ إِلَى أَنْ تُنِيخَ نَاقَتَكَ بِبَابِ أَبِي أَيُّوبَ الْأَنْصَارِيِّ (رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ).

فَتَلَقَّاهُ أَبُو بَكْرٍ، فَقَالَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَصْحَبُكَ، فَقَالَ: وَيْلَكَ يَا أَبَا بَكْرٍ.... وَ أَبْرَكَهَا بِبَابِ الْغَارِ وَ دَخَلَ وَ مَعَهُ جِبْرِيلُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) وَ أَبُو بَكْرٍ، وَ قَامَتْ خَدِيجَةُ فِي جَانِبِ الدَّارِ بَاكِيَةً عَلَى رَسُولِ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) وَ اضْطَجَعَ عَلِيٌّ عَلَى فِرَاشِ رَسُولِ اللَّهِ يَقِيهِ‏بِنَفْسِهِ، وَ وَافَى الْمُشْرِكُونَ الدَّارَ لَيْلًا فَتَسَاوَرُوا عَلَيْهَا وَ دَخَلُوهَا وَ قَصَدُوا إِلَى الْفِرَاشِ فَوَجَدُوا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) مُضْطَجِعاً فِيهِ.... وَ قَالَ: يَا مُشْرِكِي قُرَيْشٍ أَنَا عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ، قَالُوا لَهُ: وَ أَيْنَ مُحَمَّدٌ يَا عَلِيُّ؟ قَالَ: حَيْثُ يَشَاءُ اللَّهُ، قَالُوا: فَمَنْ فِي الدَّارِ؟

قَالَ مَا فِيهَا إِلَّا خَدِيجَةُ،.... وَ اقْصِدُوا الطَّلَبَ إِلَى مُحَمَّدٍ، وَ مُحَمَّدٌ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) فِي الْغَارِ وَ هُوَ وَ جِبْرِيلُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) وَ أَبُو بَكْرٍ مَعَهُ فَحَزِنَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) عَلَى خَدِيجَةَ فَقَالَ جِبْرِيلُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ): لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا ثُمَّ كَشَفَ لَهُ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) فَرَأَى عَلِيّاً وَ خَدِيجَةَ (عَلَيْهِمَا السَّلَامُ) وَ رَأَى سَفِينَةَ جَعْفَرِ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) وَ مَنْ مَعَهُ تَعُومُ فِي الْبَحْرِ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى‏ رَسُولِهِ وَ هُوَ الْأَمَانُ مِمَّا خَشِيَهُ عَلَى عَلِيٍّ وَ خَدِيجَةَ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ ثانِيَ اثْنَيْنِ يُرِيدُ جِبْرِيلَ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) وَ رَسُولَ اللَّهِ...»[348]

ترجمۀ مجمل این مفصل این می‌شود: «حسین بن حمدان الخصيبي گفت برايم نقل كردند... از حسین بن موسی بن جعفر از پدرش جعفر بن محمد صادق از پدرش، محمد باقر از پدرش علي بن حسين (رحمت خدا بر آن‌ها باد) گفت،... علی بن الحسین خطاب به جابر بن عبدالله انصاری گفت: ای جابر، تو در روز غار پدر بزرگ مرا ملاقات کردی؟؟ جابر گفت: خیر ای پسر دختر رسول خدا، گفت: در این باره چیزی شنیده‌ای؟  جابر گفت: شنیده‌ام، پدر و مادرم به فدایت؛ از پدر بزرگت شنیدم، زمان فرار از دست تمامی مشرکین قریش که قصد داشتند به خانه‌اش ریخته و او را بکشند، رسول خدا به سوی غار ثور رفت؛ رسول خدا به امیر المومنین علی فرمود: ای برادر من مشرکین قریش می‌خواهند به خانه ریخته و مرا بکشند... و خدیجه در گوشه‌ای از اتاق حاضر بود!!... رسول اکرم خطاب به حضرت علی فرمود: فدای تو بشوم ای ابا الحسن شتر را بیرون ببر!!... جبرئیل رسید و خطاب به پیامبر گفت: خدا امر کرده که در مسیر و در غار مصاحب تو باشم تا اینکه به مدینه برسی و شترت دم در خانه ابو ایوب انصاری توقف کند!... پس ابوبکر رسید و گفت: یا رسول خدا آیا من مصاحب تو باشم؟ پیامبر گفت: تو را چه شده ای ابوبکر...... و پیامبر داخل غار شد در حالی که جبرئیل و ابوبکر همراهش بودند... و خدیجه در خانه ایستاده بود و بر وضعیت پیامبر گریه می‌کرد... مشرکین خارج از خانه بودند و علی بر تخت درازکشیده بود.. مشرکین حمله کردند... حضرت علی گفت: من علی بن ابیطالب هستم، گفتند: پس محمد کجاست؟ علی گفت: هر جا که خدا بخواهد؛مشرکین پرسیدند: چه کسی در خانه است؟ علی گفت: هیچکس جز خدیجه!!... مشرکین به طلب پیامبر خارج شدند و پیامبر در غار بود و بر خدیجه محزون بود!! پس جبرئیل خطاب به پیامبر فرمود: لا تحزن ان الله معنا! پس جبرئیل علی و خدیجه و همینطور کشتی جعفر را که بر دریا شناور بود به پیامبر نشان داد و خدا نازل کرد سکینه خود را بر رسولش پس نبی اکرم خیالش از بابت علی و خدیجه راحت شد و خدا نازل کرد؛ ثانی اثنین، و مراد جبرئیل است و پیامبر....» الی آخر این داستان!

خوب خواندید؟ دقت کردید که امام‌های شیعه در سند این روایت ردیف شده بودند؟ و متوجه شدید که چه اشکالات بزرگی در این داستان دروغین موجود بود؟

1-   در این داستان کذایی آمده که ام المؤمنین خدیجه در شب هجرت در خانۀ پیامبر بوده در صورتی که تمام مؤرخین و سیره نویسان متفق هستند که ام المؤمنین خدیجه در «عام الحزن» از دنیا رفته بودند و در آن تاریخ اصلاً زنده نبودند که در خانۀ پیامبر حاضر باشند یا اینکه پیامبر به خاطر ایشان نگران باشد!! خدا می‌داند ائمۀ شیعه با خود چه فکر کرده‌اند که این داستان خیالی را ساخته‌اند، شاید به وسیلۀ اعتقاد رجعت خرافی خود، ام المؤمنین خدیجه را در آن زمان زنده کرده بودند و به دنیا بر گردانده بودند!!!!

بحرانی این داستان را در تفسیر البرهان خود نقل کرده است و زمانی که نام خدیجه را در این بین می‌بیند با تعجب اظهار می‌کند: «المراد بخديجة هنا، خديجة الكبرى (عليها السّلام)، على ما يأتي في سياق الحديث، و هو غير صحيح، إذ آن‌ها توفّيت في عام الحزن، قبل الهجرة بثلاث سنين، و قيل: بسنة، و كلا التأريخين لا يدلّان على بقاء خديجة (عليها السّلام) إلى زمان الهجرة»[349]

و همچنین «دکتر نعمت الله صفری» در مقاله‌ای که در مورد این کتاب (الهدایة الکبری) ارائه داده، می‌نویسد: «جالب آن است كه مي‌گويد: امام علي (عليه‌السلام) در حالي در رختخواب پيامبر (صلي‌الله‌عليه‌و‌آله) آرميده بود كه خديجه در گوشه‌اي از اتاق قرار داشت. (ص85) در حالي‌كه خديجه قبل از اين ماجرا و در سال دهم بعثت از دنيا رفته بود.» [350]

2-   در این داستان که الحق باید به سازندگانش آفرین گفت چرا که استعداد سرشاری در فکاهی نوشتن داشته‌اند، آمده است که پیامبر اکرم خطاب به حضرت علی فرمود: «فدای تو بشوم ای ابا الحسن»!!!! فدای تو بشوم ای پدر حسن؟؟ پدر حسن؟ کدام پدر؟ کدام حسن؟؟ حضرت علی که هنوز ازدواج نکرده بود، کی پدر شد؟؟ هنوز حضرت حسن به دنیا نیامده بود، چگونه حضرت علی قبل از تولد حسن، مکنی به ابا الحسن می‌شوند؟؟!

ائمۀ شیعه که این داستان را نقل کرده‌اند و به حضرت جابر بن عبدالله نسبت داده‌اند این حقیقت واضح را فراموش کرده بودند؟؟

3-   اما، آیا سند این روایت صحیح است؟ جواب این است که، تمام رجال این روایت طبق کتب رجالی شیعه موثق هستند به جز دو نفر

الف: «جعفر بن محمد بن مالک» که نزد نجاشی مردود است ولی شیخ طوسی او را ثقه می‌داند، که البته توثیق طوسی نزد شیعه معتبرتر است از جرح نجاشی و همچنین ممقانی تضعیف دیگران را مقبول نمی‌داند و به ثقه بودن وی اشاره دارد و می‌گوید: «اقوی این است که وی ثقه است به جهت توثیق شیخ طوسی که مؤید به اموری است..»

ب: «حسین بن حمدان» صاحب کتاب مورد بحث که نجاشی و ابن غضائری با لفظ «فاسد المذهب» از او یاد کرده‌اند اما بعضی متقدمین و کثیری از متاخرین شیعه او را موثق می‌دانند و به روایاتش استناد می‌کنند.

از متقدمین «ابن عطیه» متوفای 505 هجری قمری است که از او به این شکل یاد می‌کند:

«الشيخ الجليل أبو عبد اللّه الحسين بن حمدان الخصيبي‏...»[351]

و در جایی دیگر به این شکل: «تقدّم ما ذكره الثقة الجليل الحسين بن حمدان الخصيبي (المتوفى عام 334 ه)..»[352]

و همچنین از او به عنوان یکی از اعلام قرن سوم یاد می‌کند و می‌نویسد: «الهداية الكبرى/ أبو عبد اللّه الحسين بن حمدان الخصيبي ص 407 و المذكور أحد أعلام القرن الثالث الهجري ولد عام 258 هـ و توفى عام 334 هـ.» [353]

صاحب ریاض العلماء در موردش می‌نویسد: «(خصیبی) فاضل عالم محدث من القدماء.»

اما از متقدمان؛ شیخ علی کورانی از او به اینگونه یاد می‌کند: «الهداية الكبرى: ص 87 - وعنه قدس الله روحه (حسين بن حمدان الحضيني) عن جعفر بن محمد بن مالك البزاز الكوفي...»[354]

گویا از سادات نیز بوده! چرا که آغا بزرگ طهرانی در الذریعه ج3 ص368 از او با لفظ «السید حسین بن حمدان الخصیبی» یاد می‌کند. [355]

حر عاملی نیز «حسین بن حمدان» را از بزرگان علمای امامیه می‌داند و می‌نویسد: «ومما يدلّ على ذلك كثرة المصنفين الذين رووا أحاديث الرجعة في مصنفات خاصة بها أو شاملة لها؛ و قد عرفت من أسماء الكتب التى نقلنا منها ما يزيد على سبعين كتابا قد صنّفها عظماء علماء الامامية، كثقة الاسلام الكلينى، و رئيس المحدثين ابن بابويه، و... و الشهيد الثانى، و الحسين بن حمدان، و الحسن بن محمّد بن جمهور...»[356]

یعنی: «و باز از نشانه‏هاى اجماع اين است كه عده زيادى از مصنفين احاديث رجعت را در كتاب‏هائى مختص باين موضوع يا در ضمن مطالب ديگر نقل ميكنند كه نام بيش از هفتاد كتاب آن‌ها سابقا ذكر شد؛ و اين‌ها بزرگان علماى امامیه هستند، مانند: ثقة الاسلام كلينى، ابن بابويه رئيس اهل حديث و.... شهيد ثانى، حسين بن حمدان، حسن بن محمد بن جمهور....»

و مجلسی نیز با وجود اینکه در جایی می‌گوید «علمای رجال او را قدح کرده‌اند» ولی در جایی او را از اعلام و از موثقین می‌داند؛ آنجا که می‌نویسد: «و كيف يشك مؤمن بحقية الأئمة الأطهار ع فيما تواتر عنهم في قريب من مائتي حديث صريح رواها نيف و أربعون من الثقات العظام و العلماء الأعلام في أزيد من خمسين من مؤلفاتهم كثقة الإسلام الكليني و الصدوق محمد بن بابويه و... و الشيخ الشهيد محمد بن مكي و الحسين بن حمدان و...»[357]

یعنی: «ولى كسى كه ايمان بائمه اطهار دارد چگونه در مطلبى (رجعت) كه قريب دويست روايت بطور تواتر از چهل و چند نفر از محدثين بزرگ و موثق و علماى اعلام در بيش از پنجاه كتاب آن‌ها نقل شده است، ترديد مي‌كند؟! علمایی مانند ثقة الاسلام كلينى، صدوق محمد بن بابویه، و.... شيخ شهيد محمد بن مكى و حسين بن حمدان و...»

و سید محسن امین کل نقدها را رد کرده چنانکه مرجع تقلید شیعه «جعفر سبحانی» از او اینچنین نقل می‌کند: «و في أعيان الشيعة للعلّامة السيد محسن الأمين العاملي ترجمة للخصيبي‏ مفادها امتداحه و الثناء عليه و كلّ ما نسب إليه من معاصريه و غيرهم لا أصل له و لا صحّة و إنّما كان طاهر السريرة و الجيب و صحيح العقيدة...»[358]

آیت الله جعفر سبحانی در مورد روایات این کتاب می‌نویسد: «كتاب الهداية الكبرى في تاريخ النبي و الأئمّة و معجزاتهم... و قد عدّ في هذا الكتاب أسماء رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم، و أسماء أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السّلام، و أسماء فاطمة الزهراء.... و وفراً من كلامهم و شاهدهم و أبوابهم و الدلالة من كتاب اللَّه عزّ و جلّ و الأخبار المروية المأثورة بالأسانيد الصحيحة، و فضل شيعتهم.»[359]

علی دوانی نیز او را از دانشمندان بزرگ شیعه می‌داند، آنجا که در مورد علی بن ابراهیم قمی می‌نویسد: «على بن ابراهيم قمى از بزرگان علما و محدثين شيعه است‏.... و هم جماعتى از دانشمندان بزرگ ما از شاگردان او مي‌باشند مانند: حسين بن ابراهيم مكتب، حسين بن حمدان، على بن بابويه‏....»[360]

و در پایان میرزا نوری طبرسی صاحب کتاب مستدرک وسائل بعد از نقل بعضی اقوال عجیب و غریب از کتاب وی، می‌نویسد: «نعم، كتاب الهداية المنسوب إليه في غاية المتانة والإتقان، لم نر فيه ما ينافي المذهب، وقد نقل عنه وعن كتابه هذا، الأجلاء من المحدثين: كالشيخ أبي محمد هارون بن موسى التلعكبري، والشيخ حسن بن سليمان الحلي في منتخب البصائر ورسالة الرجعة، وصاحب عيون المعجزات الذي ذكر جمع أنه السيد المرتضى، والمولى المجلسي، وصاحب العوالم وغيرهم، ورأيت بخط الفاضل الماهر الآغا محمد علي بن الوحيد البهبهاني فيما علقه على نقد الرجال ما هذا لفظه: (قال شيخنا المعاصر: إن الذي في كتاب الرجال إن الحسين بن حمدان الحضيني كان فاسد المذهب، كذابا، صاحب مقالة، ملعون لا يلتفت إليه، وظاهر لمن تدبر هذا الكتاب وهو الهداية إنه من أجلاء الإمامية وثقاتهم، ولعل المذكور في كتب الرجال ليس هو هذا وإلا فالتوفيق بينهما غير ممكن - والله أعلم).[361]

این بود دلایل ما، اما می‌توانید دلایل مفصلی را در این باره در مقالۀ «حجة الاسلام سید محمد نجفی یزدی» ببینید که در فصلنامه طلوع در شمارۀ 18 و 19 (سال 1385) نشر داده شده و نویسنده در آن مقاله وثاقت «حسین بن حمدان» را از دید شیعه ثابت کرده و به منتقدین جواب گفته است![362]

با این وجود می‌فهمیم که این روایت طبق «علم حدیث شیعه» صحیح است و چنانکه خواندید، جعفر سبحانی در مورد روایات این کتاب می‌نویسد: «و الأخبار المروية المأثورة بالأسانيد الصحيحة.»[363] و اسناد روايات كتاب را بدون هیچ قید و شرطی صحیح می‌داند؛ به همین ترتیب ثابت می‌شود که این روایت را ائمۀ شیعه نقل کرده‌اند یا آن‌ها ساخته‌اند و متوجه نشدند که حضرت خدیجه در آن زمان زنده نبودند وهمینطور حضرت علی هنوز پدر نشده بودند!!

**********

خواننده گرامی! صبر کن!

قبل از اینکه من را به ناصبی گری متهم کنی و گمان کنی من با ائمۀ بزگوار دشمن هستم، این سطور را بخوان تا دلیل جملات گذشتۀ مرا بدانی.

اگر در جملات بالا طعنه‌ای متوجه ائمۀ بزرگوار شد از روی اجبار و الزام بود وگرنه من خاک پای آن بزرگان هم نیستم که بخواهم نسبت به آنان بی‌ادبی کنم.

سطور بالا عقیدۀ شخصی من نبود بلکه لحظه‌ای خواستم نشان دهم که با نوشتن چند خط به چه راحتی می‌توان طرف را آزار داد، و خواستم نشان دهم که چه عمل زشت و قبیحی است و فاعل این فعل چه بی‌شرم و بی‌وجدان است.

یقیناً روایت بالا صحیح نیست و ائمۀ بزرگوار ناقل چنین خزعبلی نیستند، همینطور روایتی که قزوینی به آن استناد کرده و به وسیلۀ آن به حضرت صدیق اکبر طعنه زده نیز دروغ محض است.

 قزوینی: ابوبکر همراهی همیشه محزون

براي سبك مغري صاحب مقاله همين بس كه او در نام مقاله ابوبكر را «همراه» مي‌نامد ولي در متن مقاله همراهي او را انكار مي‌كند و نزدیک به 20 صفحه در این مورد مطلب می‌نگارد!!!‌ مثل اين است كه يكي بيايد و بگويد: از من دروغگوتر آدم روي زمين وجود ندارد بعد به او بگويند: راست مي‌گویي؟ بعد بگويد: آيا تابه حال از من دروغی شنيده‌اي؟؟ يعني سراسر تناقض؛ وقتي عنوان مقاله با متن مقاله چنين در تضاد باشد خود مقاله را خواهيم ديد كه چه سرزمين عجايبي است!!!

اما كنايۀ «هميشه محزون» كسي نيست به اين آخوند بگويد كه، جناب؛ شخصي رو به تو كند و بگويد: حاضري برويم به جنگ اژدهاي هفت سر؟ اگر بگويي بله برويم، مَرکب هم آماده كرده‌ام، برويم كه فرزندانم هم در اين راه برايمان توشه آماده کرده‌اند؛ مطمئناً اگر چنين شود، شخص منصف اين نتيجه را مي‌گيرد كه بله! شخص همراه از شجاعترين مردم است، زيرا اگر غير اين بود بايد وقتي كه اسم اژدها را مي‌شنيد از ترس غش مي‌كرد و یا به پيشنهاد دهنده می‌گفت: مگر ديوانه‌ام، مگر جانم را از سر راه آورده‌ام؟

بله! اگر ابوبكر صدیق چنين مي‌گفت مي‌توانستيد به او كنايه بزنيد، ولي او با كمال شجاعت و با كمال ميل همراه رسول خدا صلي الله عليه وسلم آمد. براي شخصي كه پا در اين راه نهاده ديگر جان مهم نيست اگر مهم بود همان ابتداي كار پا عقب مي‌كشيد، نه! نه اصلاً پا در اين راه نمي‌نهاد، اصلاً روز اول دست از اسلام مي‌كشيد و بر اين نميشد كه كل ثروتش را فداي اسلام كند، نه! اشتباه شد.. اصلاً طرف اسلام هم نمي‌آمد!!! مثل جن كه از بسم الله فراري است از نام اسلام هم فراری می‌شد!

نکته: با تأمل درسیاق آیه می‌فهمیم که سخت ترین شرایطی که خداوند، پیامبرخود را یاری رسانده است، سفرِهجرت است. زیرا ذکر این مورد درمقابل حالتی است که مسلمانان ازلحاظ عِدّه وعُدّه دربهترین شرایط خود بوده‌اند. درحالی که درسفر هجرت فقط دو نفر بودند: ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ﴾.

اكنون در این قسمت بر آنیم که شبهات آخوند شیعه را در مورد فضیلت بودن آیۀ غار برای یار غار جواب دهیم، اولین شبهۀ او چنین است:

 قزوینی: ابوبکر توسط پیامبر به عنوان همراه انتخاب نشده بود

قزويني مي‌نويسد: «فخررازى در چهارمين مسأله‌اى كه در ذيل آيه مطرح مى‌كند، در باره نحوه استفاده برترى و فضيلت ابوبكر از اين آيه مى‌نويسد:

مسأله چهارم: اين آيه به چند صورت بر فضيلت ابوبكر دلالت مى‌كند:

اول: رسول خدا (ص) هنگامى كه از ترس كشته شدن توسط كفار به طرف غار رفت، اگر از باطن ابوبكر باخبر نبود كه او از مؤمنان حقيقى راستگو و راستين است، هرگز او را به همراه خود نمى‌برد؛ زيرا اگر ظاهر ابوبكر با باطن ابوبكر تفاوت داشت، ترس آن را داشت كه ابوبكر او را به دشمنانش نشان دهند و همچنين مى‌ترسيد كه خود ابوبكر او را بكشد؛ اما وقتى رسول خدا او را در اين زمان در كنار خود نگه‌داشته، ثابت مى‌كند كه آن حضرت يقين داشته كه باطن ابوبكر با ظاهر او يكسان بوده است.

دوم: بى‌ترديد هجرت با اجازه خداوند صورت گرفته و در خدمت رسول خدا (ص) جماعتى از افراد مخلص بوده است كه از نظر نسب به رسول خدا نزديك‌تر از ابوبكر بوده‌اند؛ پس اگر همراهى ابوبكر در چنين موقعيت سخت و ترسناكى به دستور خداوند نبوده است، نبايد رسول خدا او را به همراه خود مى‌برد؛ بنابراين دادن چنين شرافتى به ابوبكر از جانب خداوند، دلالت بر مقام بلند ابوبكر در دين است.» انتهای سخن فخر رازی قزويني: «اثبات اين دو ادعاى فخررازي، در گرو اثبات مقدماتى است كه به نظر مى‌رسد هيچ يك از آن‌ها تمام نباشد؛

اولاً: بايد ثابت شود همراه رسول خدا صلى الله عليه وآله در غار، ابوبكر بوده نه شخص ديگري. روشن است كه از خود آيه قرآن كريم چنين مطلبى هرگز ثابت نمى‌شود؛ چرا كه در آيه غار، هيچ اسمى از ابوبكر برده نشده و صرفا سخن از همراهى است كه با رسول خدا در غار بوده است؛ اما اين كه آن همراه چه كسى است، بايد به كمك روايات موجود در منابع تاريخى و روائى ثابت شود كه آن‌هم با مشكلاتى مواجه است كه ما به صورت مختصر بعد از نقل اصل روايات در منابع اهل سنت به آن‌ها اشاره خواهيم كرد. محمد بن اسماعيل بخارى مى‌نويسد: انس از ابوبكر نقل كرده است كه گفت: هنگامى در غار بودم، به رسول خدا (ص) گفتم: اگر يكى از آن‌ها (كفار قريش) زير پاهاى خود را نگاه كند، ما را خواهد ديد، آن حضرت فرمود: چرا نگرانى در باره دو نفرى كه سومى آن دو، خداوند است.

اين روايات ثابت مى‌كند كه ابوبكر به همراه رسول خدا در غار بوده است. صرف نظر از مشكلاتى كه در سند آن و به ويژه در انس بن مالك كه با امير مؤمنان عليه السلام ميانه خوشى نداشته[364] وجود دارد، اين روايت با روايت ديگرى كه بخارى در صحيح خود از عائشه نقل كرده است، در تعارض است:

بخارى در صحيح خود به نقل از عائشه مى‌نويسد كه وى تصريح كرده است كه هيچ آيه‌اى در قرآن كريم در باره خاندان وى نازل نشده.....

جواب:

تا اینجا هیچ چیز جدیدی نگفته است و بحمد الله هر چه شبهه در مورد یار غار بودن حضرت صدیق بود قبل از این جواب داده شد، خصوصاً شبهه‌ای که شیعه عَلَم کرده و می‌گوید: «عائشه تصریح کرده که هیچ آیه‌ای در باره خاندان ما نازل نشده» که قبل از این مفصلاً به آن جواب داده شد.

اما دقت کردید که وي چه متناقض سخن می‌گوید؟ نام مقاله را اینگونه انتخاب می‌کند: «ابوبکر همراهی همیشه محزون» و الان می‌گوید: «باید ثابت شود که ابوبکر یار غار بوده نه کس دیگری»!!!

نکتۀ جالب: قزوینی در این مقاله بسیار تلاش کرده که یار غار بودن حضرت صدیق اکبر رضی الله عنه را نفی کند ولی جالب اینجاست که او جانشینی برای حضرت صدیق معرفی نکرده!! یعنی وقتی می‌گوید ابوبکر یار غار نیست، مانند «نجاح» نمی‌گوید که یار غار «ابن اریقط» بوده است؛ و مطمئناً قزوینی نیز تئوری نجاح را بسیار احمقانه دانسته که نخواسته راه نجاح را برود!

قزوینی بعد از این شبهه که قبلاً جوابش گذشت، شبهۀ دیگری را می‌آورد با عنوان: «ابوبکر قبل از رسول خدا، به قبا رسیده بود» که به این شبهه نیز مفصلاً جواب گفتیم. و همچنین شبهه‌ای با عنوان: «رسول خدا به تنهایی هجرت کرده است» که به این شبهۀ ناپخته نیز جواب گفتیم و همچنین به ماجرای «خیمۀ ام معبد» اشاره کرده و حضور ابوبکر صدیق را منکر شده که به این شبهه نیز قبلاً پاسخ گفتیم، پس با این وجود ثابت کرده‌ایم که حضرت صدیق اکبر همراه رسول خدا صلی الله علیه وسلم در این سفر بوده است، گذشته از آنکه ائمۀ شیعه یار غار بودن ابوبکر را قبول داشته‌اند و شیعه باید حواسش باشد که انکار قول معصوم! مساوی است با کفر و جناب قزوینی که یار غار بودن ابوبکر را قبول ندارد به صورت مستقیم قول ائمۀ خود را رد می‌کند و نمی‌داند که این کارش چه پیامدی دارد!

 علمای شیعه: بی‌تردید ابوبکر یار غار بوده است

در این بخش، از بعضی از علمای شیعه که یار غار بودن حضرت ابوبکر صدیق را قطعی و مسلم می‌دانند یاد می‌کنیم!

1-   شيخ مفيد مي‌نويسد: «أمّا خروج أبي بكر مع النبي صلّى اللّه عليه و آله، فغير مدفوع، و كونه في الغار معه غير مجحود، و استحقاق اسم الصحبة معروف»[365]

یعنی: «اما خارج شدن ابوبکر همراه رسول خدا صلی الله علیه وسلم غیر قابل رد و بودنش همراه رسول خدا در غار نیز غیر قابل انکار است، و همچنین مستحق بودن ابوبکر به اسم صاحب معروف است.»

2-   مرجع تقليد شيعه «آية الله جعفر سبحاني» مي‌نويسد: «ان ما هو مسلّم به هو أن رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله أمضى هو و أبو بكر ليلة الهجرة و ليلتين اخريين بعدها في غار ثور الذي يقع في جنوب مكة في النقطة المحاذية للمدينة المنورة..»[366]

يعني: «آنچه مسلم است اینست که پیامبر شب هجرت را با «ابو بکر» در غار «ثور» که در جنوب‏ مکه (نقطهء مقابل مدینه) است بسر برده است...» [367]

3-   ابو الفتوح رازی در روض الجنان: «و خلاف نيست كه آن دو كس كه در غار بودند: رسول بود- صلّى اللّه عليه و آله- و ابو بكر»[368]

4-   علامه طباطبایی صاحب المیزان: «و المراد بصاحبه هو أبو بكر للنقل القطعي.»[369]

یعنی: «و مقصود از «صاحب- همراه» او بنا بر نقل قطعى ابو بكر است.»[370]

5-   سید علی اکبر قرشی: «ثانِيَ اثْنَيْنِ‏ يعنى دوم دو نفر بود و كس ديگرى نداشت، مراد از «صاحب» ابو بكر است كه خبر قطعى آن را ثابت مى‏كند.» [371]

و در جایی دیگر می‌نویسد: «ناگفته نماند: آيه صريح است در اينكه آنحضرت رفيقى در غار داشته‏ است. و بتصريح همه او ابو بكر بود.» [372]

فایده: یار غار بودن ابوبکر صدیق چنان مسلم است که احدی آن را نفی و انکار نمی‌کند و احدی در این باره اختلاف ندارد و همچنین نقل قطعی آن را ثابت می‌کند و همه بر یار غار بودن ابوبکر صدیق تصریح کرده‌اند. (مختصر سخنان این 5 عالم شیعی)

 قزويني: همراهي ابوبكر، با دستور يا اجازه رسول خدا (ص) نبوده است

ثانياً: همان طور كه فخررازى گفته است، بى‌ترديد هجرت به دستور خداوند صورت گرفته است و حتى تمامى كارهاى رسول خدا به دستور خداوند است؛ اما بايد ثابت شود كه همراهى ابوبكر نيز به دستور رسول خدا بوده است و آن حضرت به خاطر مصالحى مجبور به بردن ابوبكر نشده است؛ در حالى كه طبق مدارك موجود در منابع اهل سنت، رسول خدا صلى الله عليه وآله ابتدا به تنهائى به طرف غار رفته بوده و ابوبكر بعد از با خبر شدن از حركت رسول خدا به دنبال آن حضرت راه افتاد و رسول خدا نيز به خاطر اين كه ابوبكر زير شكنجه قريش جاى آن حضرت را نشان ندهد، ابوبكر را به همراه خود برده است.

جواب:

دقت کنید به آن قسمت از نوشتۀ قزوینی که می‌گوید: «رسول خدا نيز به خاطر اين كه ابوبكر زير شكنجۀ قريش جاى آن حضرت را نشان ندهد، ابوبكر را به همراه خود برده است» این ادعای او ریشه در همان روایت کذایی دارد که می‌گوید: خدیجه در وقت هجرت زنده بود و علی در آن زمان ابا الحسن بود!!!! اما خواهیم دید که قزوینی برای این ادعای خود هیچ سندی ارائه نمی‌دهد و این نشان ضعف او و بی‌پایه بودن ادعای اوست.

اما اینکه می‌گوید: «ابوبکر بعد از اینکه پیامبر از مکه خارج شد به دنبال او به راه افتاد» سؤال اینجاست که ابوبکر از کجا فهمید که پیامبر صلی الله علیه وسلم به کدام طرف رفته‌اند؟ به سمت شمال (= مدینه) یا جنوب غرب (=یمن)؛ و چگونه است که مشرکین نفهمیدند؟ نوشته‌های قزوینی را دنبال می‌کنیم به این امید که جواب این سوال‌ها را پیدا کنیم.

 قزوینی: آيه شهادت مي‌دهد كه رسول خدا به تنهائي خارج شده است

قزوینی: «از آيه قرآن كريم نيز استفاده مى‌شود كه رسول خدا صلى الله عليه وآله در هنگام خروج از مكه تنها بوده و در غار «ثانى اثنين» شده است‌؛ چرا كه خداوند در آيه غار مى‌فرمايد:

﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ﴾

آن هنگام كه كافران او را از مكه بيرون كردند، در حالى كه دوّمين نفر بود (و يك نفر بيشتر همراه نداشت) در آن هنگام كه آن دو در غار بودند.

علامه شهاب الدين آلوسى از مفسران شهير اهل سنت در ذيل اين آيه مى‌نويسد:

«(إلا تنصروه فقد نصره الله إذ أخرجه الذين كفروا) من مكة وإسناد الإخراج إليهم إسناد إلى السبب البعيد فإن الله تعالى أذن له عليه الصلاة والسلام بالخروج حين كان منهم ما كان فخرج صلى الله تعالى عليه وسلم بنفسه».

اگر او را يارى نكنيد، خداوند او را يارى كرد، آن هنگام كه كافران او را از مكّه بيرون كردند، اسناد اخراج به قريشيان، اسناد به سبب بعيد است؛ زيرا خداوند به آن حضرت اجازه خروج داد در آن هنگام كه اوضاع به اين صورت درآمد، رسول خدا خودش (يا به تنهائي) از مكه خارج شد.»

اگر ابوبكر در زمان خروج از مكه به همراه رسول خدا صلى الله عليه وآله بود، بايد «اخرج» به صورت تثنيه مى‌آمد نه به صورت مفرد؛ همان طور كه در زمان حضور در غار، ضمير به صورت تثنيه آمده است ﴿إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ﴾.

اگر ادعا شود که مقصود از اخراج در اين آيه، آن است که کفار به آن حضرت فشار فراوانی وارد کردند، تا آن حضرت از مکه بيرون رود، مى‌گوييم اين مطلب در مورد همه صحابه مشترک است؛ زيرا تمام مسلمانان در آن زمان تحت فشار کفار بوده و به خاطر خطراتی که از جانب آن‌ها تهديدشان مى‌کرد مجبور به خروج شدند؛ پس هر کس که از مکه هجرت می‌کرد، در واقع توسط مشرکان اخراج شده بود؛ خداوند متعال در اين زمينه مي‌فرمايد:

﴿لَّا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ لَمۡ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَلَمۡ يُخۡرِجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوٓاْ إِلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ ٨ إِنَّمَا يَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ قَٰتَلُوكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَأَخۡرَجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ وَظَٰهَرُواْ عَلَىٰٓ إِخۡرَاجِكُمۡ أَن تَوَلَّوۡهُمۡۚ وَمَن يَتَوَلَّهُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ ٩﴾ [الممتحنة: 8-9].

خدا شما را از نيكى كردن و رعايت عدالت نسبت به كسانى كه در راه دين با شما پيكار نكردند و از خانه و ديارتان بيرون نراندند نهى نمى‏كند چرا كه خداوند عدالت‏پيشگان را دوست دارد. تنها شما را از دوستى و رابطه با كسانى نهى مى‏كند كه در امر دين با شما پيكار كردند و شما را از خانه‌هايتان بيرون راندند يا به بيرون‏راندن شما كمك كردند و هر كس با آنان رابطه دوستى داشته باشد ظالم و ستمگر است!

جواب:

اتفاقاً بر عکس، آیه شهادت می‌دهد که دو نفر با هم از مکه خارج شدند و سفسطۀ شما ﴿هَبَآءٗ مَّنثُورًا ٢٣﴾ خواهد شد. ان شاء الله

در مورد سخن آلوسی، سخن او کاملاً واضح است وقتی ایشان می‌فرمایند: «فخرج صلى الله تعالى عليه وسلم بنفسه» به این معناست که نبی اکرم صلی الله علیه وسلم شخصاً خارج شدند. نه اینکه به تنهایی خارج شدند!!!

هر کس که نقل قزوینی و ترجمۀ او را بخواند گمان می‌برد که علامه آلوسی با قزوینی هم عقیده است در صورتی که چنین نیست و علامه آلوسی می‌نویسند: «وأذن له عليه الصلاة والسلام في الهجرة فخرج مع صاحبه أبي بكر رضي الله تعالى عنه إلى الغار»[373]

اما اینکه می‌گوید: «اگر ادعا شود که مقصود از اخراج در اين آيه، آن است که کفار به آن حضرت فشار فراوانی وارد کردند، تا آن حضرت از مکه بيرون رود، مى‌گوييم اين مطلب در مورد همه صحابه مشترک است»

سفسطۀ او در این جملات است؛ زیرا خود او هم می‌داند که منظور ما از اینکه می‌گوئیم پیامبر را مجبور به هجرت کردند چیست ولی به روی خودش هم نمی‌آورد... منظور ما این است:

قریشیان بر مسلمانان حاضر در مکه بسیار سخت می‌گرفتند و بر آنان فشار می‌آوردند به حدی که آنان مجبور به هجرت شدند، اما با این وجود حضرت نبی اکرم و صدیق اکبر و حضرت علی و چندی از مسلمانان در مکه مانده بودند، چرا؟؟ مگر بر آن‌ها فشار نمی‌آوردند؟ چرا آن‌ها هجرت را به تأخیر انداختند و همان موقع هجرت نکردند؟  چرا در آنشب خاص هجرت کرند؟ چرا یک روز دیگر صبر نکردند؟

دلیلش را همه می‌دانیم، دلیل آن است که قریشیان خانۀ نبی اکرم را محاصره کردند و خواستند ایشان را به قتل برسانند پس چاره ای جز هجرت باقی نمانده بود، آنان با هم گرد آمده بودند که پیامبر را بکشند، پس به نوعی پیامبر را مجبور کردند که هجرت کند و خارج شود.

همین سخن ما را مرجع تقلید شیعه، جناب «مکارم شیرازی» به شیوه‌ای دیگر بیان کرده است.

ایشان در کتاب تفسیرشان می‌نویسند: «إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا و بالطبع فإنّهم لم يريدوا إخراجه بل أرادوا قتله، لكن لما كانت نتيجة المؤامرة خروج النّبي من مكّة فرارا منهم، فقد نسبت الآية إخراجه إليهم»[374]

یعنی: «﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ﴾ البته قصد كفار بيرون كردن او از « مكه» نبود، بلكه تصميم به كشتن او داشتند، ولى چون نتيجه كارشان بيرون رفتن پيامبر ص از مكه شد اين نسبت به آن‌ها داده شده است.» [375]

اما ابوبکر صدیق رضی الله عنه همان شب مجبور به هجرت نبود، می‌توانست در مکه بماند، چونکه کسی قصد جان او را نکرده بود که اجباراً هجرت کنند؛ بگذارید این مثال را مطرح کنم.

عده‌ای را در یک محیط بسته که فقط یک راه خروج دارد (=مکه) در نظر بگیرید، اشخاصی نیز در این محیط هستند که دستهایشان بسته است (=مسلمانان) و افراد دیگری نیز هستند که چماق بدست در این محیط حاضرند (=قریشیان) از بین آن عدۀ دست بسته، گروهی از محیط خارج می‌شوند و از خطر می‌جهند (=هجرت می‌کنند)، اما دو نفر می‌مانند، آن عده که چماق بدست داشتند؛ چماق‌ها را انداخته و شمشیر می‌کشند! شمشیرها را کشیده و به سمت یکی از آن دو نفر (=نبی اکرم) می‌روند؛ شخص تهدید شده چاره را در این می‌بیند که از این محیط خارج شود و همینکار را هم می‌کند (=هجرت)؛ اما می‌ماند یک نفر دیگر (ابوبکر صدیق)؛ معاملۀ تهدید کنندگان با این شخص معاملۀ چماق است و بدن، نه معاملۀ شمشیر و جان؛ پس آن نفر باقی مانده می‌تواند بماند و تحمل کند و می‌تواند خارج شود و به دوستان ملحق شود، اجباری در کار نیست»

مختصر بگویم: اصحاب اگر می‌خواستند می‌توانستند در مکه بمانند و زندگی کنند منتهی زندگی با محنت چنانکه 13 سال به همین طریق زندگی کردند؛ اما پیامبر اکرم بعد از آن شب دیگر نمی‌توانستند در مکه بماند و به اجبار هجرت کردند.

اما بر گردیم به ابتدای سخن و متن آیه؛ گفته شد که از متن آیه استفاده می‌شود که خروج نبی اکرم صلی الله علیه وسلم و ابوبکر صدیق به اتفاق بود و آن دو به اتفاق از مکه خارج شده‌اند، به این دلیل:

آیه می‌فرماید: «﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ...﴾ یعنی: وقتی که او را بیرون کردند او دومین دو نفر بود» شاید بگوئید ثانی اثنین مربوط ﴿إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ﴾ است، (که بی‌اشکال است که مربوط به هر دو زمان باشد) اما می‌بینیم که مفسرین شیعه  و سنی خلاف این را گفته‌اند و سخن ما را تأیید کرده‌اند؛ بخوانید:

1-   ملا فتح الله کاشانی در این باره می‌نویسد: ﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ﴾ وقتى كه بيرون كردند او را كافران يعنى قصد اخراج و قتل او كردند از مكه و حقتعالى او را دستوری خروج داد و اسناد اخراج بكفار باعتبار قصد ايشان بود بآن و جزاء الا تنصروه محذوفست كه ان فسينصره اللَّه است چنانچه باين مترجم شده و اقامه آنچه دالست بر آن در مقام آن و قوله ثانِيَ اثْنَيْنِ حالست از ضمير أَخْرَجَهُ يعنى اخراج رسول كردند در حالتى كه دويم دو بود يعنى با او نبود مگر يك كس كه آن ابو بكر است و قوله إِذْ هُما بدل ثانى است يا ظرف ثانى اثنين يعنى نصرت داد پيغمبر را وقتى كه او و ابو بكر فِي الْغارِ در غار بودند و يا رسول دوم دو بود در وقتى كه هر دو در غار ثور بودند.» [376]

از قول او فهمیدیم که آیه ثابت می‌کند که زمانی که پیامبر از مکه خارج می‌شدند شخصی همراه او بود و همان شخص هم در غار با او بود! و آن شخص نیز حضرت صدیق اکبر بود.

2-   کاشفی سبزواری می‌نویسد: «آنگاه که قصد بیرون کردن او کردند کافران از مکه و حق سبحانه او را دستوری خروج داد در حالتیکه دوم دو تن بودند و نصرت داد بوقتیکه بودند هر دو در غار ثور» [377]

3-   ابن ادریس حلی: «قوله تعالى «ثاني اثنين» مجرد الاخبار أن النبي خرج و معه غيره»[378]

4-   شيخ محمد جواد نجفى خمينى: «از جمله مواردى كه خداى توانا پيامبر خود را نصرت داد هنگامى بود كه افراد كافر آن حضرت را در حالى كه يكى از دو نفر بود از مكه معظمه خارج نمودند....» [379]

5-   شریف لاهیجی می‌نویسد: «﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ﴾ وقتی که قصد بیرون کردن او کردند ناگرویدگان ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ﴾ در حالتی که آن حضرت یکی از جمله دو کس بود که سومی همراه ایشان نبود ﴿إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ﴾ وقتیکه او مصاحبش ابوبکر در غار جبل ثور بودند ﴿إِذۡ يَقُولُ﴾ چون گفت پیغمبر.....»[380]

6-   سید بلاغی می‌نویسد: «آنگاه که کافران او را (در اثر توطئه و تهیه وسائل ترور از مکه) بیرون راندند در حالیکه دومین دو کس بود» [381]

7-   آيت اللّه طيّب‏: «اگر شما پيغمبر را يارى نكرديد پس بتحقيق خداوند او را يارى فرمود زمانى كه خارج كردند او را كسانى كه كافر بودند دو بدو زمانى كه اين دو در غار بودند.» [382]

8-   شيخ حسين بن حسن جرجانى: «وى را يارى كرد در شب غار چون كافران وى را از مكّه بيرون كردند و قصد كشتن او كردند او بيرون شد از مكّه و دوّم دو تن بود يعنى دوّم صاحب خود بود و آن ابو بكر بود...» [383]

9-   مکارم شیرازی می‌نویسد: ««آن هنگام كه كافران او را (از مكه) بيرون كردند در حالى كه دومين نفر بود (و يك نفر همراه او بيش نبود) در آن هنگام كه آن دو در غار بودند و او به همسفر خود مى‏گفت غم مخور خدا با ماست!» [384]

و می‌نویسد: «﴿إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ﴾ البته قصد كفار بيرون كردن او از «مكه» نبود، بلكه تصميم به كشتن او داشتند، ولى چون نتيجه كارشان بيرون رفتن پيامبر ص از مكه شد اين نسبت به آن‌ها داده شده است. سپس مى‏گويد: «اين در حالى بود كه او دومين نفر بود» ﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ﴾ اشاره به اينكه جز يك نفر همراه او نبود و اين نهايت تنهايى او را در اين سفر پر خطر نشان مى‏دهد و همسفر او ابو بكر بود. «به هنگامى كه دو نفر به غار، يعنى» غار ثور «پناه بردند» ﴿إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ﴾»[385]

10- ابراهیم عاملی سخن فخر رازی را تائیداً آورده و نوشته: «﴿ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ﴾ امام فخر: كلمه‏ى ثانى منصوب است، چون حال است و معنى اين است: او را بيرون كردند به صورت دوّمى دو نفر، و هر دو نفر كه با هم هستند، يك نفرشان دوّمى آن ديگرى است.»[386]

و در ترجمۀ آیه می‌نویسد: «اگر شما يارى پيغمبر نكنيد البتّه خدا او را يارى كند [چنانكه او را يارى كرد] آنگاه كه كافران برونش كردند به اين گونه كه او دوّمين از دو نفر فرارى بود [چون ز يارانش يكى با او بود] و هر دو در غار [پنهان‏] شدند و با آن دوست خود گفت‏...» [387]

تا به اینجا از ده نفر از بزرگان مفسرین شیعه نقل شد که آیه را برخلاف قزوینی تفسير کرده‌اند و سخن ما را که می‌گوئیم آیه ثابت می‌کند که آن دو با هم خارج شدند تائید مي‌كنند!

اما این ده نفر فقط نمونه ای بود برای رسوا کردن قزوینی و ما برای اینکه جایی برای ایراد باقی نگذاریم از چند نفر از علمای شیعه که قرآن را به زبان فارسی ترجمه کرده‌اند نیز نقل قول می‌کنیم تا حجت تمام شود.

1-   الهى قمشه‏اى‏: «اگر شما او را (يعنى رسول خدا را) يارى نكنيد البته خداوند او را يارى كرد هنگامى كه كافران او را كه يكى از دو تن بود (از مكه) بيرون كردند...»[388]

2-   حجة الاسلام حسين انصاريان‏: «اگر پيامبر را يارى ندهيد، يقيناً خدا او را يارى مى‏دهد چنان كه او را يارى داد هنگامى كه كافران از مكه بيرونش كردند در حالى كه يكى از دو تن بود، آن زمان هر دو در غار [ثور نزديك مكه‏] بودند، همان زمانى كه به همراهش گفت.... ‏»[389]

3-   ابو الفضل بهرام پور: «اگر او را يارى نكنيد، البته خدا ياريش كرد، آن دم كه كافران او را [از مكه‏] بيرون كردند [كه يك همراه بيشتر نداشت و او] دومين دو نفر بود، آن‏گاه كه آن‌ها در غار بودند، وقتى به همراه خود [أبو بكر] مى‏گفت‏...» [390]

4-   دكتر على اصغر حلبى‏: «اگر او را يارى نكنيد به يقين خدا او را نصرت دهد. آن گاه كه كافران او را [از مكه‏] بيرون كردند [او] دومين دو تن بود، در حالى كه آن دو در غار بودند و [او] به يار خويش مى‏گفت‏..» [391]

5-   زین العابدین رهنما: «اگر او را يارى نكنيد به يقين خدا او را نصرت دهد. آنگاه كه كافران او را (از مكه) بيرون كردند (او) دومين دو تن بود، در حالى كه آن دو در غار بودند و (او) به يار خويش مى‏گفت‏..» [392]

6-   حاج شیخ رضا سراج: «اگر يارى نكنيد پيغمبر را حقا كه ياريش كرد خدا آنگاه كه قصد بيرون كردنش كردند (از مكه) آنانكه كافر شدند در حاليكه آن بزرگوار دومين دو تن بود آنگه كه هر دو در غار (ثور) بودند..» [393]

7-   مهندس على اكبر طاهرى قزوينى‏: «اگر شما پيامبر را يارى نكنيد [خدا متوجه اوست‏]، بدان هنگام كه انكار ورزان [از مكه‏] اخراجش كردند، در حالى كه [فقط] دو نفر بودند، خدا يارى‏اش كرد وقتى كه در غار [ثور مخفى‏] بودند، به معاشر خود [ابو بكر] مى‏گفت:..» [394] 

8-   احمد کاویانپور: «اگر شما پيامبر را يارى نكنيد، خدا او را يارى خواهد كرد (همانگونه كه در سخت ترين ساعات او را تنها نگذاشت) هنگامى كه كافران او را (از مكه) بيرون كردند، او دومين نفر بود (و بيش از يك نفر همراهش نبود) در آن هنگام كه آن دو نفر در غار (مخفى) بودند..» [395] 

9-   حاج عبدالمجید صادق نوبری: «اگر شما به رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله كمك نكنيد حقيقتا خداوند تعالى به او كمك نمود آن زمان كه كفار او را از مكه خارج نمودند يكى از دو نفر بود (يكى خودش و ديگرى ابو بكر) آن زمان كه هر دو در غار بودند، آن زمان كه ابو بكر را خوف گرفته بود..» [396]

10- سید علی نقی فیض الاسلام: «اگر پيغمبر صلّى اللَّه عليه و آله را (براى رفتن بجنگ تبوك) يارى نكنيد، پس (نمي‌توانيد باو زيانى رسانيد، چنان كه در گذشته كمى يار و ياور بآن حضرت زيان نرسانيد، و) خدا او را يارى كرد هنگامى (در شب اوّل ماه ربيع الاوّل سال سيزدهم از بعثت) كه كفّار و ناگرويدگان (بخدا و رسول) آن بزرگوار را (از مكّه) بيرون كردند (خواستند بيرون كنند، پس آن حضرت امير المؤمنين «صلوات اللَّه عليه» را در جاى خود خواباند و در همان شب با ابو بكر بسوى ثور «نام كوهى است در مكّه» رفتند) در حالى كه آن حضرت دوّمى از دو بود (كسى با او جز ابو بكر نبود) آن گاه كه هر دو در غار و شكاف (ثور) بودند..» [397]

سید غلامرضا سعیدی[398]می نویسد: «اگر شما او را یاری نکنید؛خدا کمکش خواهد کرد و هنگامی‏ که کفار این دو نفر مهاجر را از میان خودشان بیرون راندند وقتیکه درون غار پنهان شده بودند؛پیغمبر بابو بکر فرمود: نگران نباش زیرا خدا با ماست.» [399]

پس ثابت شد که از متن آیه فهمیده می‌شود که نبی اکرم صلی الله علیه وسلم و ابوبکر صدیق علیه الصلاة والسلام هر دو با هم از مکه خارج شده‌اند و به این طریق می‌فهمیم که حضرت نبی اکرم و ابوبکر صدیق در داخل مکه از مکانی مشخص به اتفاق همدیگر حرکت کرده‌اند و این یعنی تأیید نقل مؤرخین بزرگ اسلامی که معتقدند پیامبر اکرم و ابوبکر صدیق، از خانۀ حضرت ابوبکر صدیق حرکت کردند و به سوی غار شتافتند.

جالب اینجاست که قزوینی در همین مقالۀ خود گاه چنان مرتکب تناقض گویی می‌شود که حد ندارد! خود او قولی را از شیخ طوسی خودشان نقل کرده که علیه اوست، قزوینی می‌نویسد: «شيخ طوسى در اين باره مى‌فرمايد:

«وليس في الآية ما يدل على تفضيل أبي بكر، لان قوله « ثاني اثنين» مجرد الاخبار أن النبي صلى الله عليه وآله خرج ومعه غيره»[400]

يعني: «در اين آيه چيزى وجود ندارد كه دلالت بر برترى ابوبكر داشته باشد؛ زيرا «ثانى اثنين» تنها از مطلب گزارش مى‌دهد كه رسول خدا در حالى از مكه خارج شد كه شخص ديگرى همراه او بوده است»

دقت کردید؟ او که می‌گفت: پیامبر به تنهایی از شهر خارج شده و ابوبکر خارج از شهر با پیامبر همراه شده، حال چه شد که به قولی از علمای خودشان متمسک می‌شود که اعلام می‌کند ابوبکر همراه پیامبر از مکه خارج شد؟!! واقعاً که دروغگو کم حافظه است و واقعاً که چوب خدا صدا ندارد.

با این وجود دیگر لازم نیست به دیگر شبهات قزوینی حول همراه بودن ابوبکر صدیق از داخل مکه با نبی اکرم جوابی بنویسیم؛ اما برای اینکه بهانه‌ای باقی نماند به آن شبهات نیز می‌پردازیم.

 قزوینی: حركت ابوبكر بعد از خروج رسول خدا (ص) از مكه

در بحث قبلی ثابت کردیم که ابوبکر همراه پیامبر اکرم از مکه خارج شده‌اند و این از آیه اخذ میشود اما باز هم ببینیم که قزوینی برای رد کردن آیۀ قرآن به چه ریسمانی چنگ میزند؛ وی می‌نویسد:

 «احمد بن حنبل در فضائل الصحابه و مسند خود و طبرانى در المعجم الكبير و... مى‌نويسند:

 «عمرو بن ميمون مى‏گويد:.... عبد اللَّه بن عباس در حالى كه لباسش را تكان مى‏داد تا غبارش فروريزد آمد و گفت: اف و تف بر آنان، به مردى دشنام مى‏دهند و از او عيب‏جويى مى‏كنند كه ده ويژگى براى اوست.

[شش‏]- على [عليه السّلام‏] لباس رسول خدا صلى اللَّه عليه [و آله‏] و سلم را بر تن كرد و به جاى ايشان خوابيد. مشركان همان گونه كه رسول خدا صلى اللَّه عليه [و آله] و سلم را ناسزا مى‏گفتند، به ناسزاگويى پرداختند به گمان اين كه وى پيامبر خدا صلى اللَّه عليه [و آله‏] و سلم است. ابو بكر رسيد و گفت: اى پيامبر خدا. على [عليه السّلام‏] به وى گفت: پيامبر به طرف چاه ميمون رفته‏اند. ابو بكر راه چاه ميمون را در پيش گرفت و با حضرت به درون غار شد، مشركان نيز همچنان به ناسزاگويى خود ادامه مى‏دادند. ابن عباس گفت: كفار قريش على (عليه السلام) را با سنگ مى‌زدند؛ همان طورى كه رسول خدا را مى‌زدند؛ در حالى كه على (ع) از درد به خود مى‌پيچيد، سرش را در لباسش پنهان كرده بود و تا صبح سرش را بيرون نياورد....

حاكم نيشابورى بعد از نقل اين روايت مى‌گويد:

اين روايت سندش صحيح است؛ ولى بخارى و مسلم به اين صورت نقل نكرده‌اند. ذهبى نيز در تلخيص المستدرك بعد از نقل اين روايت گفته: صحيح.

حافظ ابوبكر هيثمى نيز بعد از اين روايت مى‌گويد:

اين روايت را احمد و طبرانى در معجم كبير و معجم اوسط به صورت خلاصه نقل كرده‌اند، راويان احمد همگى راويان صحيح بخارى هستند؛ غير از أبى بلج فزارى كه او نيز مورد اعتماد است.

همچنين ابن أبى حاتم مى‌نويسد:

عمرو بن ميمون از ابن عباس نقل كرده است كه «على با جان خودش (رضايت خداوند را) خريد، بر بستر رسول خدا خوابيد؛ در حالى كه مشركان قريش او را با سنگ مى‌زدند. پس ابوبكر آمد و گفت: اى رسول خدا! او خيال مى‌كرد كه او رسول خدا است. على (عليه السلام) گفت: من پيامبر خدا نيستم، رسول خدا را در منطقه چاه ميمونه مى‌توانى پيدا كني. پس ابوبكر با رسول خدا داخل غار شد. مشركان قريش رسول خدا را با سنگ مى‌زدند؛ ولى آن حضرت از درد به خود نمى‌پيچيد؛ ولى على از درد به خود مى‌پيچيد....»

جواب: قزوینی ادعا می‌کند که این روایت صحیح السند است، ما فعلاً در مورد سند روایت سخنی نمی‌گوییم و فرض را بر این می‌گیریم که واقعه، واقعاً چنین بوده که در این روایت آمده است.

اما این روایت از چند جهت دامن قزوینی را می‌گیرد و قزوینی مصداق همان ضرب المثلی می‌شود که می‌گوید: «دیوانه سنگی را که دور افتاده، بلند کرده بر سر خود می‌کوبد» این روایت نیز چنین حالتی دارد و به جای اینکه به نفع قزوینی باشد کاملاً بر علیه اوست؛ به این دلیل:

 در این روایت آمده که وقتی حضرت ابوبکر صدیق وارد خانه شد و سیدنا علی را با نبی اکرم اشتباه گرفت؛ علی بلافاصله و بدون هیچ سخن و هیچ توضیحی به ابوبکر گفت: «پیامبر به طرف چاه میمون رفته اند» یا در روایت ابو حاتم رازی حضرت علی به سیدنا ابوبکر گفت: «پیامبر را در بئر میمون بیاب[401]» به این معنی که حضرت علی بدون اینکه حضرت ابوبکر چیزی بپرسد یا درخواستی بکند جای نبی اکرم صلی الله علیه وسلم را به وی گفتند و عملاً گفتند که به آنجا برو و در آنجا او را بیاب؛ ولی در تئوری مذهب «ملای قزلباش» ابوبکر دشمن اسلام و دشمن پیامبر اسلام است و اگر ابوجهل و ابولهب مانند افعی هستند ابوبکر صدیق نزد آن‌ها مانند اژدهای هفت سر است!

سؤال این است که چرا حضرت علی بدون هیچ جبر و فشاری جای رسول خدا را فاش کرد؟ چرا به این دشمن اسلام اطلاعات داد؟ مگر پیامبر او را مأمور نکرده بود که جایش را به کسی نگوید؟ چرا به کسی که از ابولهب هم بدتر بود جای رسول خدا را لو داد؟

اگر تئوری شیعه و داستان مضحک شیعه را در مورد «همراهی جبری ابوبکر با نبی اکرم» قبول کنیم؛ حضرت علی خیانتکار و دهن لق جلوه می‌کند؛ چرا که آخوند شیعه از طرفی می‌گوید: «پیامبر، ابوبکر را به این خاطر برد که مبادا جای رسول خدا را لو دهد» و در روایت مشار الیه آمده که جای نبی اکرم را حضرت علی لو داد و علی بدون هیچ تهدید و ترعیبی به ابوبکر گفت که پیامبر در فلان مكان است؛ در نهایت، نتیجه این می‌شود که علی باعث شد که ابوبکر به پیامبر برسد و علی باعث شد که پیامبر ابوبکر را به اجبار با خود ببرد و اگر علی جای پیامبر را لو نمی‌داد یا اینکه او را گیج می‌کرد یا اینکه اظهار بی‌اطلاعی می‌کرد، هیچ مشکلی پیش نمی‌آمد و ابوبکر هم پیامبر را نمی‌برد تا به قول ملای شیعی پیامبر را به زحمت بیاندازد و....

اما اگر این داستان را قبول کنیم ولی به جای تئوری خود ساختۀ شیعه سخن اهل سنت و غالب مؤرخین را قبول کنیم و قبول کنیم که ابوبکر صدیق، یار مخلص پیامبر اکرم بوده و زمانی که حضرت علی رضی الله عنه، آدرس نبی اکرم صلی الله علیه وسلم را به ابوبکر می‌گوید، در حقیقت به پیامبر خیانت نکرده و به یک منافق آمار نداده بلکه یار مخلصی را به سوی رفیقش راهنمایی کرده! البته این توجیه هم با شخصیت حضرت علی و هم با تاریخ اسلام و هم با وجدان مسلمانی، همخوان است.

پس با این وجود فهمیدیم که اگر این روایت صحیح السند باشد و واقعه چنین باشد که در این روایت آمده باز هم کار شیعه لنگ است و یا باید هم حضرت علی و هم حضرت ابوبکر را مذموم بدانیم یا هر دو را ممدوح بدانیم، قدح یکی و مدح دیگری در این روایت شدیداً متناقض و غیر ممکن است.

گذشته از اباطیلی که در کل این روایت وجود دارد[402] چند مسالۀ خیلی عجیب نيز در متن روايت وجود دارد.

1-   در روایت آمده که ابوبکر صديق با حضور مشرکین و کفار در اطراف خانه می‌تواند به راحتی وارد و خارج شود و هیچ کدام از مشرکین جلو او را نمی‌گیرند و ایجاد مزاحمتی نمی‌کنند و از عجایب است که در کتب شیعه آمده است؛ زمانی که کفار خواستند به خانۀ پیامبر حمله کنند «ابو لهب گفت: من نمى‏گذارم شبانه به خانه او درآييد، براى اينكه در خانه زن و بچه هست، و ما ايمن نيستيم از اينكه دست خيانت‏كارى به آنان نرسد، لذا او را تا صبح تحت نظر مى‏گيريم وقتى صبح شد وارد شده و كار خود را مى‏كنيم‏» [403]

علی بن ابراهیم قمی در تفسیرش می‌نویسد: «فقال أبو لهب: لا أدعكم أن تدخلوا عليه بالليل، فإن في الدار صبيانا و نساء، و لا نأمن أن تقع بهم يد خاطئة...»[404]

حال عجیب است که همین ابولهب اجازه می‌دهد که ابوبکر بدون اجازه گرفتن وارد خانه شود و به هیچ وجه در این فکر نبود که شاید زنان قومش در وضعیت جالبی نباشند!

2-   در روایت آمده است که کفار قریش به سمت بستر سنگ زدند و علی علیه السلام از درد می‌نالید و این خلاف مشهور است که پیامبر صلی الله علیه وسلم به ایشان فرمودند: «برد حضرمی من را بپوش و در بستر من بخواب که هیچ گزندی به تو نمی‌رسد.»

چنانکه شیعه نیز چنین نقل کرده: «تسجّ ببردى فانّه لن يخلص اليك منهم امر تكرهه»[405]

و از آن عجیبتر اینکه در کتب شیعه آمده است که خداوند به جبرئیل و میکائیل دستور داد تا به خانۀ پیامبر بیایند و از حضرت علی محافظت کنند!!

شوشتری از ثعلبی‏ و گنجی روایت می‌کند و مجلسی از غزالی و طوسی و ابن بابویه و ابن شاذان و کلینی و طوسی و ابن عقده و برقی و ابن فیاض و عبدلی و صفوانی و ثقفی!!‏ نقل کرده و می‌نویسند: «فَأَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَيْهِمَا أَ فَلَا كُنْتُمَا مِثْلَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ آخَيْتُ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ مُحَمَّدٍ فَبَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ يَفْدِيهِ بِنَفْسِهِ وَ يُؤْثِرُهُ بِالْحَيَاةِ اهْبِطَا إِلَى الْأَرْضِ فَاحْفَظَاهُ مِنْ عَدُوِّهِ فَكَانَ جَبْرَئِيلُ عِنْدَ رَأْسِهِ وَ مِيكَائِيلُ عِنْدَ رِجْلَيْه‏‏‏»[406]

کشفی (م1060ق) می‌نویسد: «خداى تعالى فرمود: اى جبرئيل و ميكائيل، شما چرا همچو على بن ابى طالب نباشيد كه ميان او و محمد عقد مواخاة بسته‏ام و او بر فراش محمد خواب كرده، نفس خود را فداى محمد گردانيده. شما هر دو به زمين رويد و على را از مكايد دشمنان محفوظ داريد. بفرموده قيام نموده، جبرئيل جانب سر و ميكائيل جانب پا ايستاده، تمام شب محافظت نمودند» [407]

لسان الملك مي‌نويسد که خداوند خطاب به جبرئیل و میکائیل فرمود: «هم‏اكنون بشتابيد و او را از كيد دشمن حراست كنيد.» [408]

3-   در این روایت آمده که «به طرف حضرت علی سنگ پرتاب می‌کردند» و این دروغ محض و خلاف واقع و خیلی عجیب است چرا که مشرکین می‌خواستند کارشان بی‌سر و صدا باشد و به همین دلیل می‌خواستند به یکباره به سمت بستر نبی اکرم حمله ببرند یا اینکه بنابر بعضی روایات می‌خواستند پیامبر را زمانی که از خانه خارج می‌شود به قتل برسانند و این ممکن نبود مگر اینکه پیامبر از حضور مشرکین بی‌خبر باشد، پس ممکن نیست مشرکین خودشان بیایند نقشۀ خودشان را لو دهند، از طرفی عده اي از همین مشرکین در بیرون خانه خوابیدند و اگر مشرکین نقشۀ خود را لو داده بودند به هیچ وجه نمی‌خوابیدند چرا که احتمال اینکه پیامبر در این مدت خانه را ترک کند بسیار زیاد بود!

4-   فاصلۀ کوه ثور با مکه، یک ساعت راه است؛ اگر فرض کنیم که ابوبکر 30 دقیقه بعد از حرکت نبی اکرم به خانۀ پیامبر آمده باشد چگونه می‌تواند به پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم برسد، در صورتی که پیامبر نیز طبعاً سریع حرکت می‌کردند تا هر چه زودتر به كوه ثور برسند!

5-   بستر پیامبر در محلی قرار داشته که مشرکین از خارج خانه به راحتی می‌توانستند آن را ببینند و به طرف آن سنگ پرتاب کنند!!حال جای سؤال است که وقتی ابوبکر وارد خانه شد، هیچ کدام از مشرکین کنجکاو نشدند که ببینند ابوبکر چه می‌کند چه می‌گوید و چه می‌شنود؟؟ و اگر کسی کنجکاوی کرده بود حتماً متوجه می‌شد که شخص خفته در بستر علی است و نبی نیست چرا که صدای علی را می‌شنید که می‌گوید من علی هستم و نبی نیستم!

شاید بگوئید: در این موقع مشرکین همه در خواب بودند به همین دلیل مانع ابوبکر نشدند، جواب این است که این نیز مشکل بدتری ایجاد می‌کند چرا که اگر چنین باشد باید بگوئیم که ابوبکر بیش از نیم ساعت بعد از حرکت نبی اکرم به خانه نبی آمده است زیرا به خواب رفتن تمام مشرکین که تعدادشان نیز زیاد بود به همین راحتی نیست و طبق این فرضیه باید رسیدن ابوبکر به پیامبر اکرم را بسیار بعید بدانیم!

**********

اما در مورد «سند روایت» باید بگویيم که این روایت را که اشخاصی چون حاکم وذهبي، صحیح می‌دانند از لحاظ سند به خاطر وجود «ابی بلج» قابل بحث است، اما قبل از بررسی سند بگذارید یک خیانت جناب قزوینی را بر ملا کنم.

جناب قزوینی نظر «هیثمی» را نصفه نقل کرده و این یک خیانت علمی است؛ هیثمی بعد از نقل روایت می‌نویسد: «رواه أحمد والطبراني في الكبير والأوسط باختصار ورجال أحمد رجال الصحيح غير أبي بلج الفزاري وهو ثقة وفيه لين»

قزوینی قسمت پایانی سخن «هیثمی» را آنجا که می‌گوید «وفیه لین» قیچی کرده، چرا که همین قسمت مسأله را تغییر می‌دهد و اگر در مورد شخصی گفته شود «وفیه لین» (یا فلانی لین الحدیث است) به این معنی است که وی مجروح است منتهی جرحی که موجب متروک الحدیث شدن او نمی‌شود و البته روایتش نیز بدون شاهد پذیرفته نمی‌شود.

اما قزوینی که ضعف «ابی بلج» را که محور روایت بر او می‌چرخد می‌دانسته، توثیقاتی را دربارۀ او نقل کرده است؛ به این شکل:

ذهبى در باره او مى‌گويد: «ابوبلج فزاري، از پدرش و عمرو بن ميمون روايت نقل كرده و شبعه و هيثم از او نقل كرده‌اند. ابن معين او را توثيق كرده[409] و دارقطنى و ابوحاتم گفته‌اند كه مشكلى ندارد.» [410]

اما چه کنیم که انگار برای قزوینی اُفت دارد که قولی را نقل کند و از سر و ته آن نزند! دیدیم که با قول «هیثمی» چه کرد و می‌بینیم که همانکار را با قول امام ذهبی نیز کرده و قسمت پایانی سخنش را قیچی نموده!!

امام ذهبی می‌نویسد: «أبو بلج الفزاري يحيى بن سليم أو بن أبي سليم عن أبيه وعمرو بن ميمون الأودي وعنه شعبة وهشيم وثقه بن معين والدارقطني وقال أبو حاتم لا بأس به وقال البخاري فيه نظر»[411]

قسمت پایانی متن مذکور سخن امام بخاری است که می‌فرمایند: «وفیه نظر» و این جرح در نزد بخاری از شدیدترین نوع جرح است.

امام ذهبی در اين باره می‌نویسد: «قال البخاري: فيه نظر، ولا يقول هذا إلا فيمن يتهمه غالبا»[412]

یعنی: «و بخاری در مورد او[413] گفته است: «فیه نظر» و او این را نمی‌گوید مگر در مورد کسی که متهم باشد.»

و در جایی دیگر می‌نویسد: «وكذا عادَتُه إذا قال: (فيه نظر)، بمعنى أنه متَّهم، أو ليس بثقة. فهوعنده أسْوَأُ حالاً من (الضعيف).»[414]

یعنی: «چنانکه عادت وی است زمانی که گفت: «فیه نظر» به این معنی است که آن روای متهم است یا اینکه ثقه نیست و این نزد او از بدترین حالت تضعیف است»

حافظ ابن كثير می‌نویسد: «أَنَّ اَلْبُخَارِيَّ إِذَا قَالَ, فِي اَلرَّجُلِ «سَكَتُوا عَنْهُ» أَوْ «فِيهِ نَظَرٌ» فَإِنَّهُ يَكُونُ فِي أَدْنَى اَلْمَنَازِلِ وَأَرْدَئِهَا عِنْدَهُ»[415]

یعنی: «زمانی که بخاری در مورد شخصی گفت: «سکتوا عنه» یا «فیه نظر» پس آن شخص در نزد او در پایین‌ترین درجه ضعف قرار دارد.»

علامه معلمی در این باره می‌نویسد: «وذكروا أن البخاري يقول: «فيه نظر» أو «سكتوا عنه» فيمن هو عنده ضعيف جداً»[416]

در جایی دیگر می‌نویسد: «قال البخاري ((فيه نظر)) وهذه من أشد كلمات الجرح في اصطلاح البخاري»[417]

ابن خلدون نیز در این مورد می‌نویسد: «قال البخاري: فيه نظر. وهذه اللفظة من اصطلاحه قوية في التضعيف جداً»[418]

تا اینجا فهمیدیم که «ابی بلج» در نزد «هیثمی» مجروح است و در نزد امام بخاری نیز در نهایت ضعف قرار دارد؛ اما ببینیم که دیگر چه کسانی او را مجروح می‌دانند.

امام احمد در مورد وی می‌گوید: «روى حديثا منكرا»[419]

نکتۀ جالب اینجاست که روایت مورد بحث را امام احمد بن حنبل در مسند خود نقل کرده است و خود ایشان اعلام می‌کنند که این روایت منکر است و روای آن یعنی ابوبلج منکر الحدیث است ولی باز هم بعضی این روایت را مقبول می‌دانند و این از عجایب است!

حافظ ابن رجب حنبلی (م795) می‌نویسد: «أبو بلج الواسطي يروي عن عمرو بن ميمون عن ابن عباس عن النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم أحاديث - منها حديث طويل في فضل علي أنكرها (الإمام) أحمد في رواية الأثرم.»[420]

و همچنین علامه ابن جوزی در الموضوعات می‌نویسد: «وَأما حَدِيث ابْن عَبَّاس فَفِي الطَّرِيق الأول أَبُو بلج واسْمه يحيى بن سليم. قَالَ أَحْمد: روى أَبُو بلج حَدِيثا مُنْكرا «سدوا الْأَبْوَاب» وَقَالَ ابْن حبَان. كَانَ أَبُو بلج يُخطئ»[421]

که منظور هر دو همین روایت مورد بحث است.

جوزجانی در مورد ابو بلج می‌گوید: «أبو بلج يعني يحيى بن أبي سليم الواسطي كان يروج الفواخت ليس بثقة»[422]

و همچنین ابن حبان با آن همه تساهلش، مفسراً «ابی بلج» را تضعیف کرده و می‌نویسد:

«يحيى بن أبي سليم أبو بلج الفزاري من أهل الكوفة وقد قيل إنه واسطي يروي عن محمد بن حاطب وعمرو بن ميمون روى عنه شعبة وهشيم كان ممن يخطئ لم يفحش خطؤه حتى استحق الترك ولا أتى منه ما لا ينفك البشر عنه فيسلك به مسلك العدول فأرى أن لا يحتج بما انفرد من الرواية وهو ممن أستخير الله فيه وهو الذي روى عن محمد بن حاطب عن النبي صلى الله عليه و سلم قال فصل بين الحلال والحرام الدف والصوت في النكاح أخبرناه أبو خزيمة قال حدثنا يعقوب بن إبراهيم الدروقي قال حدثنا هشيم قال حدثنا أبو بلج عن محمد بن حاطب»[423]

و مسالۀ مهم اینکه وی، عمرو بن میمون را با «میمون ابو عبدالله مولی عبدالرحمن بن سمره» خصوصاً در روایت مورد بحث اشتباه می‌گرفته است و شخص اخیر، ضعیف و مجروح است.

عبدالغنی بن سعید در «ایضاح الاشکال» می‌نویسد: «و زعم عبد الغنى بن سعيد فى «إيضاح الإشكال» أن أبا بلج روى عنه عن ابن عباس حديثا فى فضل على، فقال: عن عمرو بن ميمون، غلط فيه.» اهـ

و ابن ابی حاتم (م 327) می‌نویسد: «وكذا أبو بَلْجٍ يحيى بن سُلَيْمٍ الواسطيُّ كان يُخْطِئُ في اسم عمرو بن ميمون، وإنما هو ميمونٌ أبو عبد الله مولى عبد الرحمن بن سَمُرَةَ.»[424]

و همچنین محقق کتاب «مسند امام احمد» یعنی «شعيب الأرنؤوط» در ذیل حدیث می‌نویسد:

«شعیب ارنووط: إسناده ضعيف بهذه السياقة. أبو بلج أعدل ما قيل فيه أنه يقبل حديثه فيما لاينفرد به. وفي متن حديثه هذا ألفاظ منكرة بل باطلة لمنافرتها ما في الصحيح ولبعضه الآخر شواهد....»[425]

خلاصه اینکه بزرگانی چون، امام احمد بن حنبل و ابن جوزی و شیخ الاسلام ابن تیمیه و  امام ذهبی در میزان الاعتدال، شیخ مقبل بن هادی، و شعیب ارنؤوط و دیگر بزرگان این روایت را ضعیف دانسته‌اند.

 و اگر این روایت را ضعیف السند ندانیم، حداقل در ردیف روایات شاذ قرار می‌گیرد زیرا مخالف با احادیث مشهوریست که در صحیح بخاری و دیگر کتب نقل شده است.

علامه «ابن کثیر» نیز می‌نویسد: «وهذا غريب جدا وخلاف المشهور من أنهما خرجا معا.»[426]

یعنی: «اين روايت بسيار غريب و بر خلاف روايت مشهور است كه آن‌دو باهم از مكه خارج شدند.»

اما جناب قزوینی بر گفتۀ «ابن کثیر» خرده گرفته و ابتدا سخنش را نقل و بعد ایراد گرفته است:

 «چون اين روايت مضر به اعتقادات اهل سنت است و از جهت سندی نيز اشکالی ندارد، با دست‌پاچگى تلاش مى‌كند كه آن را خلاف مشهور جلوه دهد:

ابن کثیر: اين روايت بسيار غريب و بر خلاف روايت مشهور است كه آن‌دو باهم از مكه خارج شدند.»

جواب:

عجیب است از قزوینی که می‌گوید: «با دست‌پاچگى تلاش مى‌كند كه آن را خلاف مشهور جلوه دهد»

اولاً: کافر همه را به كيش خویش پندارد و این شما هستید که همیشه منکر واضحات هستید.

ثانیاً: این روایت به وضوح خلاف مشهور است و لازم به دستپاچگی!![427] نیست؛ که ما در باب قبل از بزرگان مذهب شیعه نقل کردیم که طبق گفتۀ آن‌ها می‌توانیم از خود آیه بفهمیم که ابوبکر صدیق همراه با نبی اکرم صلی الله علیه وسلم از مکه خارج شده است و همان یک دلیل برای بطلان ادعای قزوینی کافی است که البته ما فقط به همان یک دلیل رضایت نمی‌دهیم و در پایان بحث فعلی دلایل متعددی را در این مورد مطرح خواهیم کرد که دهان هر مذبذبی را ببندد.

ثالثاً: اگر دستپاچگی هست، در مورد مرجع تقلید خودتان یعنی «آیة الله العظمی محمد آصف محسنی» است که این روایت را ضعیف می‌داند.

 آیة الله العظمی محمد آصف محسنی روایت مذکور را ضعیف می‌داند

مرجع تقلید شیعه و استاد فقه مقارن و علم رجال شیعه در حوزۀ علمیۀ قم، شیخ محمد آصف محسنی از معدود علمای شیعه است که آستین را بالا زده و در راه بررسی اسناد روایات قدم برداشته است، او کتاب بحار الانوار را مورد تحقیق قرار داده و کتابی با عنوان «مَشرعة بحار الانوار» نوشته است.

محمد باقر مجلسی روایت مشار الیه را در کتابش نقل کرده است[428] و، آیة الله العظمی محمد آصف محسنی نیز حکم به ضعف روایت داده است[429].

 قزوینی: ابوبكر، نزديك غار ثور به رسول خدا (ص) ملحق شد

جلال الدين سيوطى در الدر المنثور مى‌نويسد:

(رسول خدا (ص) شبانه از خانه بيرون آمد و به غار ثور رسيد. ابن عباس مى‌گويد: ابو بكر وقتى ديد كه آن جناب از شهر بيرون مى‌رود به دنبالش به راه افتاد و صداى حركتش به گوش رسول خدا (ص) رسيد، آن حضرت ترسيد مبادا يكى از دشمنان باشد كه در جستجوى او است، وقتى ابو بكر اين معنا را احساس كرد، شروع كرد به سرفه كردن. رسول خدا (ص) صداى او را شناخت و ايستاد تا او برسد، ابو بكر هم چنان به دنبال آن جناب بود تا به غار رسيدند.

صبحگاهان قريش به جستجوى آن حضرت برخاستند، و نزد مردى قيافه شناس از قبيله بنى مدلج فرستادند. او جاى پاى آن حضرت را از در منزلش گرفته هم چنان پيش رفت تا به غار رسيد. دم در غار درختى بود، مرد قيافه شناس در زير آن درخت ادرار كرد و پس از آن گفت: مرد مورد نظر شما از اين‌جا تجاوز نكرده. ابن عباس مى‌گويد: در اين هنگام ابو بكر در اندوه شد، رسول خدا (ص) فرمود: «محزون مباش كه خدا با ماست». ابن عباس سپس اضافه مى‌كند: رسول خدا (ص) و ابو بكر سه روز تمام در غار بودند و تنها على بن ابى طالب و عامر بن فهيره با ايشان ارتباط داشتند. عامر براى آن‌ها غذا مى‌آورد و على (ع) تجهيزات سفر را فراهم مى‌نمود. على (ع) سه شتر از شتران بحرين خريدارى نمود و مردى راهنما براى آنان اجير كرد. پس از آنكه پاسى از شب سوم گذشت على (ع) شتران و راهنما را بياورد. رسول خدا (ص) و ابو بكر هر يك بر راحله و مركب خويش سوار شده بطرف مدينه رهسپار گرديدند. در حالى كه قريش بهر سو در جستجوى آن جناب شخصى را گسيل داشته بودند)

طبق اين روايات، رسول خدا صلى الله عليه وآله به تنهائى به طرف غار حركت كرده و اصلا ابوبكر را خبر نكرده است»

جواب:

روایتی که از در المنثور نقل کرده هیچ سندی ندارد که بخواهیم آن را بررسی کنیم و این «بی‌سندی روایت» هر شخص منصف محققی را بر این می‌دارد که از کنار این روایت رد شود و هیچ توجهی به آن نکند. اما مگر قزوینی محقق است؟ مگر منصف است؟ اصلاً مگر او پیرو اصلی شرافتمندانه است که بخواهیم در این مورد چیزی بگوییم؟ اما اگر برخلاف اصل اصیل تحقیق به این روایت بی‌سند اعتنا کنیم و آن را صحیح نیز بدانیم باز هم این قزوینی است که گرفتار می‌شود؛ چگونه؟؟ بخوانید:

در روایت قبلی که قزوینی از مسند امام احمد نقل کرده و راوی آن نیز «ابن عباس» بود، آمده بود که ابن عباس می‌فرماید: «ابوبکر به خانه پیامبر آمد و علی را با پیامبر اشتباه گرفت و علی به ابوبکر گفت که پیامبر را در منطقه بئر میمون بیاب» اگر بخواهیم این دو روایت را مقبول بدانیم، مجبور می‌شویم بین این دو را اینگونه جمع کنیم:

 «ابوبکر به خانه پیامبر آمد و علی را با پیامبر اشتباه گرفت و علی ابوبکر را به سمت پیامبر راهنمایی کرد و وقتی ابوبکر به پیامبر رسید پیامبر نیز متوجه حضور او شد و او را به غار برد»

اما در اینجا باز سؤالی که قبلاً پرسیده بودیم، مطرح می‌شود.

سؤال: چرا علی رضی الله عنه ابوبکر را به سمت نبی اکرم صلی الله علیه وسلم راهنمایی کرد؟؟ شاید بگوئید: علی رضی الله عنه سر خود این کار را کرده که در این حالت باید قبول کنید که علی به پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم خیانت کرده؛ مجبورید که بگوئید: «پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به علی رضی الله عنه گفته بود که ابوبکر را به سمت ایشان راهنمایی کند» که در این حالت مسألۀ انتخاب ابوبکر توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم مطرح می‌شود که همان چیزی است که بر گردۀ قزوینی سنگین آمده و قصد انکار آن را دارد!

اما ممکن است در ذهن آخوند شیعی این راه فرار پیدا شود که بگوید: «روایتی که می‌گوید: حضرت علی ابوبکر را به سمت نبی اکرم راهنمایی کرد صحیح نیست و فقط روایت حاضر صحیح است و طبق این روایت می‌فهمیم که ابوبکر سر خود دنبال پیامبر راه افتاده است» اگر چنین ادعایی مطرح شود، جواب خواهد آمد که:

مگر ابوبکر صدیق رضی الله عنه علم غیب داشتند که بتوانند دقیقاً به همان محلی بروند که پیامبر در آنجا هستند؟؟ آن هم در آن تاریکی شب؟!  این شبهه نمی‌تواند مطرح شود مگر اینکه فرض کنیم ابوبکر علم غیب داشته یا اینکه بی‌نهایت زیرک بوده که فهمیده پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به جای اینکه به سمت شمال برود به سمت جنوب رفته است؛ که البته آخوند شیعی این را نیز نمی‌پذیرد و مجبور می‌شود که یا قبول کند حضرت علی رضی الله عنه با اجازۀ قبلی پیامبر، یار مخلص پیامبر را به سوی رفیقش راهنمایی کرده یا اینکه پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم از قبل به ابوبکر صدیق گفته بود که در فلان وقت در مسیر غار ثور به من ملحق شو!

از طرفی در این روایت فضیلت بزرگی هست و آن این است که ابوبکر با این که می‌داند پیامبر اکرم محل توجه قریش است و قریشیان می‌خواهند او را بکشند باز به دنبال ایشان می‌روند تا با ایشان همراه شوند و این از کسی بر نمی‌آید مگر آنکه ایمانی چون ایمان ابوبکر صدیق رضی الله عنه داشته باشد.

اما به هر حال، روایت بدون سند ذکر شده و فاقد ارزش علمی است و از جهتی متن آن نیز دارای عجایبی است که چندی از آن را بر می‌شماریم:

1-   راوی این روایت بی‌سند حضرت «عبد الله بن عباس» است و ایشان در آن تاریخ هنوز به دنیا نیامده بودند ولی جالب است که روایت تا به آن حد دقیق است که حتی میداند ابوبکر صدیق در آن لحظه سرفه کرده‌اند!! دانستن این جزئیات ممکن نیست مگر از طریق وحی و علم غیب یا از طریق نبی اکرم و یا از طریق ابوبکر صدیق که در روایت تصریح نشده که حضرت ابن عباس این سخن خود را به منبعی متصل کنند که این خود مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی، چون این روایت با روایاتی که در این باره از حضرت صدیق رضی الله عنه و بزرگان نقل شده مخالف است، ایجاد اشکال می‌کند.

2-   در این روایت آمده است که حضرت علی رضی الله عنه «سه شتر» خریدند و این از عجایب است زیرا حضرت علی رضی الله عنه آنقدر فقیر بودند که حتی زمانیکه با سیده فاطمه ازدواج کردند پول خرید کنیزی برای دختر پیامبر را نداشتند و مجبور بودند برای یک مشت خرما برای، مرد یهودی چاه بکنند؛ چگونه است که در این روایت و در آن زمان پول خرید سه شتر را داشته‌اند؟؟! اگر بگویید: حضرت نبی اکرم صلی الله علیه وسلم از قبل پول مورد نیاز را در اختیار حضرت علی قرار داده بود، می‌گویم: به زعم شما حضرت نبی اکرم صلی الله علیه وسلم قرار بود که به تنهایی هجرت کنند پس به همین ترتیب باید پول یک شتر را به علی داده باشند پس باز می‌پرسم: حضرت علی پول آن دو شتر دیگر را از کجا آورد؟؟!

3-   اینکه حضرت علی شتران را خریده باشد مخالف با روایات مشهور و صحیح و معتبر است.

4-   اینکه شترهای خریده شده 3 نفر بودند نیز خلاف مشهور است، چرا که در غالب روایات آمده است که تعداد شترها 2 نفر بوده و رسول اکرم صلی الله علیه وسلم و ابوبکر صدیق بر یک شتر و عامر بن فهیره و ابن اریقط بر شتر دومی سوار شدند و شتر دیگری نیز در کار نبود!

5-   جناب نجاح طائی می‌گوید: «در خبر آمده است كه أمير مؤمنان عليه السّلام در كوه ثور شبانه از رسول خدا صلّى الله عليه و آله پذيرائى مى‌كرد و قريش هر كس را كه كمترين علاقه اى به رسول خدا صلّى الله عليه وآله داشت مراقبت مى‌كرد. و براى أميرالمؤمنين على عليه  السّلام بسيار آسان بود كه مقدارى غذا به عبدالله بن أريقط بن بكر بدهد تا به رسول خدا صلّى الله عليه و آله برساند» با این وجود چطور ممکن است که حضرت علی در مدت سه روزی که نبی اکرم صلی الله علیه وسلم در غار بوده است به آنجا رفت و آمد کرده باشند؟

سپس قزوینی چنین می‌نویسد:

 «پس اين سخن فخررازى كه گفته بود: «فلولا أنه عليه السلام كان قاطعاً على باطن أبي بكر، بأنه من المؤمنين المحققين الصادقين الصديقين، وإلا لما أصحبه نفسه في ذلك الموضع... فلما استخلصه لنفسه في تلك الحالة، دل على أنه عليه السلام كان قاطعاً بأن باطنه على وفق ظاهره» استدلال باطلى است؛ چرا كه اين سخن در صورتى درست است كه آن حضرت ابوبكر را براى همراهى خود انتخاب كرده باشد، نه اين كه ابوبكر بعد از هجرت آن حضرت با خبر شده و به آن حضرت ملحق شده باشد.

جواب:

بحمد الله تا به حال هر چه ایراد گرفته بود زائل شد و ثابت شد که سخن امام فخر رازی حق و ادعای قزوینی و امثال او باطل است، حال ادامۀ سخن قزوینی را بخوانیم و مصداق این مَثل را بشناسیم که می‌گوید: دروغگو را حافظه نباشد!

قزوینی: «طبيعى است كه اگر رسول خدا در آن شب ابوبكر را به همراه خود نمى‌برد، بى‌ترديد ابوبكر به دست مشركان قريش مى‌افتاد و با توجه به شناختى كه از ابوبكر وجود داشت، ممكن بود زير شكنجه جاى رسول خدا و مسير حركت آن حضرت را فاش سازد؛ از اين رو، رسول خدا او را همراه خود به غار برد.

 ابن أبى الحديد معتزلى به نقل از استادش ابوجعفر اسكافى مى‌نويسد كه وى بعد از مقايسه خوابيدن اميرمؤمنان با يار غار بودن ابوبكر اين چنين استدلال كرده است:  «اگر کسی در اين مطلب تأمل کند، به چند جهت به برترى اميرمؤمنان بر ابوبكر پى خواهد برد:

يكى از اين وجوه اين است كه اگر چه ابو بکر مورد اطمينان رسول خدا بود؛ اما پيامبر اکرم به رازدارى وى اطمينان نداشت؛ زيرا ممکن بود ابوبکر راز هجرت رسول خدا را در آن شب فاش کند و دشمنان به حضرت دست پيدا کنند، در نتيجه تمام نقشه‌هاى رسول خدا نقش بر آب مى‌شد.

حتى اگر بپذيريم كه ابوبكر در رازدارى مورد اطمينان رسول خدا بوده؛ ولى رسول خدا از نترسيدن وى در هنگام مقابله با سختى اطمينان نداشتند؛ شايد از خوابگاه رسول خدا فرار نموده، متوجه محل نقشه رسول خدا شده و دنبال رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم برود؛ كه در نتيجه جاى رسول خدا را پيدا كرده و به آن حضرت دست مى‌يافتند.

حتى اگر بپذيريم كه ابو بکر در نگهدارى راز رسول خدا مورد اطمينان بود و شجاعت نيز داشته است؛ ولى شايد توانايى خوابيدن در جايگاه رسول خدا را نداشت؛ چون تحمل آن حالت، خارج از شجاعت است؛ زيرا بايد شجاع را در حالت دست بسته و ممنوع از مقابله قرار دهى (يعنى شجاع جرأت دفاع از خود را دارد؛ اما در اينجا نمى‌تواند از خود دفاع کند)؛ بلکه اين امر سخت تر از شخص دست بسته است؛ زيرا شخص دست بسته مى‌داند که راه فرارى ندارد؛ اما اين شخص هم مى‌تواند فرار کند و هم مى‌تواند از خود دفاع نمايد (اما اجازه چنين کارى را ندارد).

حتى اگر بپذيريم كه او شخص رازدار و شجاعى بود و حتى مى‌توانست در جاى رسول خدا بخوابد و فرار هم نکند؛ ولى رسول خدا از آن جهت اطمينان نداشت که اگر قريشيان ابوبكر را زنده گرفته و شکنجه کنند، به آنچه مى‌داند اقرار نکند و مسير رسول خدا را به کفار نشان ندهد تا در نتيجه قريشيان به دنبال رسول خدا راه افتاده و ايشان را پيدا کنند.»

اين استدلال يك عالم سنى است كه با رعايت جانب انصاف تصريح مى‌كند كه همراهى ابوبكر با رسول خدا صلى الله عليه وآله نه از روى ميل؛ بلكه به خاطر عدم اطمينان رسول خدا به رازداري، شجاعت، و صبر ابوبكر در مقابل شكنجه قريشان بوده است.

 اسکافی سنی نیست

جواب: زشت است، قبیح است و قباحت دارد که به همین راحتی دروغ بگوییم و برای عوام الناس گرگ را میش معرفی کنیم و باجناق را فامیل بخوانیم! در عجبم که قزوینی چطور به خودش اجازه داده که «اسکافی» را از بزرگان اهل سنت معرفی کند، چطور به خودش اجازه داده که چنین شخص کذابی را داخلِ در جامعۀ بزرگ اهل سنت معرفی کند!

1-   بیسواد ترین فرد در حوزۀ علوم اسلامی می‌داند که ابوجعفر اسکافی از بزرگان معتزله است، آنهم از معتزله‌ای که معتقد بودند حضرت علی از ابوبکر افضل است!! او در مورد افضل بودن حضرت علی کتابی هم نوشته با عنوان «كتاب المقامات فى تفضيل على عليه السلام»[430] و همچنین بر کتاب «العثمانیه» که در مورد فضیلت حضرت عثمان و همچنین افضلیت خلفا به ترتیب خلافتشان است و از تألیفات «جاحظ» می‌باشد که او نیز از بزرگان معتزله است ردیه نوشته[431] با عنوان «النقض العثمانیه»[432] و به خیال خودش خواسته افضلیت حضرت علی را ثابت کند! و قزوینی باز هم خجالت نمی‌کشد که بگوید: «اسکافی از علمای اهل سنت است»!!!

2-   اهل سنت قرآن را مخلوق نمی‌دانند ولی همین «اسکافی» دو کتاب دربارۀ مخلوق بودن قرآن نوشته است، با عنوان: «إثبات خلق القرآن»" و «الرد على من أنكر خلق القرآن»[433]‏ و باز هم قزوینی از رو نمی‌رود.

3-   اسکافی عقاید خاصی داشته و به همین سبب فرقۀ جدیدی را در عقائد تأسیس کرد که به «اسکافیه» مشهور هستند و در کتب ملل و نحل از آن‌ها یاد شده است[434] که از بارزترین عقائد آن‌ها معتقد بودن به باطل بودن اعجاز در فصاحت وبلاغت قرآن است!! [435] ولی باز هم قزوینی او را از علمای اهل سنت می‌داند!!

4-   او از کسانی بوده که نزد «مأمون» و «معتصم» قرب و مقام والایی داشته[436] و با «ابن ابى دؤاد» قاضی القضاة وقت، همداستان بوده و او از کسانی بوده که در قتل و شکنجۀ بزرگان اهل سنت در فتنۀ خلق قرآن شرکت داشته است!

آورده‌اند که وقتی «اسکافی» در حضور «معتصم» سخن می‌گفت او بسیار خوشش می‌آمد و می‌گفت: «اى محمد! همين مذهب و اعتقاد را بر موالى عرضه دار و هر كس از ايشان كه از آن سرپيچى كرد به من بگو، تا او را چنين و چنان كنم.» [437]

و می‌دانیم که در آن دوران بحث «خلق قرآن» داغ بود و هر کس که مخلوق بودن قرآن را انکار می‌کرد، یا شکنجه و زندانی می‌شد یا به دار آویخته می‌شد و وقتی که «معتصم» می‌گوید: «چنین و چنان کنم» منظور شکنجه و یا کشتن است!

5-   اسکافی «قیاس» را نیز باطل می‌دانست! [438]

6-   اسکافی «خداوند تعالى را در ستم به كودكان و ديوانگان به «توانايى» وصف كند ولى گويد: خداوند در ستم بر خردمندان به «توانايى» وصف نشود و قادر بر ظلم ايشان نيست.» [439]

7-   به بعضی از اصحاب چون ابوهریره نسبت می‌دهد که احادیث را جعل می‌کردند و می‌گوید نزد اساتید ما احادیث ابوهریره مقبول نیست وهمچنین می‌گوید: معاویه به بعضی از اصحاب و تابعین پول میداد تا در ذم حضرت علی حدیث جعل کنند!!! اما ای آخوند شیعی، باز هم خجالت نمی‌کشی از اینکه بگویی ابوجعفر اسکافی از اهل سنت است؟؟

8-   بزرگان اهل سنت نه تنها او را از خود نمی‌دانند بلکه او را از شیعیان می‌دانند.

أ: ابی الحسین خیاط  متوفای 300 هجری که خود از معتزله است و هم عصر اسکافی نیز بوده «(اسکافی) را از رؤسای متشیعین معتزلی می‌شمارد» [440]

ب: ابو سعيد بن نشوان (م 573ق) حميرى‏ که خود از معتزله است در کتابش می‌نویسد: «و كثير من معتزلة بغداد كمحمد ابن عبد اللّه الاسكافى و غيره، ينسبون إليه فى كتبهم، و يقولون: نحن زيدية.»[441]

ج: امام ذهبی بعد از ذکر کتاب «تَفْضِيْلِ عَلِيٍّ» اسکافی می‌نویسد: «وَكَانَ يَتَشَيَّعُ.»[442]

د: عبد الرحمن بن يحيى المعلمي اليماني می‌نویسد: «أبي جعفر الأسكافي، وابن أبي الحديد من دعاة الاعتزال والرفض والكيد للإسلام، وحاله مع ابن العلقمي الخبيث معروفة والاسكافي من دعاة المعتزلة والرفض أيضاً في القرن الثالث»[443]

ذ: احمد محمد مهدی: «محمد بن عبد الله، أبو جعفر الإسكافى: من متكلمى المعتزلة المتشيعين و أحد أئمتهم، تنسب إليه الطائفة (الإسكافية) منهم، و هو بغدادى أصله من سمرقند. توفى سنة 240 ه»[444]

ر: دکتر مصطفی سباعی می‌نویسد: ««اسكافي» و «ابن ابي الحديد» را از علماي شيعه برشمرديم و اين با معتزلي بودن آن دو منافات ندارد، همان گونه كه كتاب‌هاي تفسير ذكر كرده‌اند، و معتزله به خاطر مسأله‌ي عدل الهي و ديدگاه آن‌ها در مورد اين كه خالق اعمال خود بوده و ديگر مسائل اعتقادي از جمهور مسلمانان مجزا هستند، اما در مورد ساير مسايل به فرقه‌ها و طوايف و گرايش‌هاي علمي متبايني تقسيم مي‌شوند. پس برخي از آن‌ها به تمام صحابه بدگويي مي‌كنند با وجود اين كه كساني هم چون ابوبكر، عمر، عثمان و علي (رضي الله عنهم) جزو آن‌ها هستند. و از آن‌ها هستند، و از جمله‌ي اين افراد «نظام» [ معتزلي ] است و برخي از آن‌ها شيعه هستند، هم چون «اسكافي» و «ابن ابي الحديد» و غيره و بيشتر آن‌ها در مسائل فقهي پيرو مذهب امام ابو حنيفه مي‌باشند، و از جمله نمونه‌هاي اين گرايشات متباين اين است كه «شريف رضي» كه از جمله رؤساي طالبين در عصر خود بود در عقيده به قضا و قدر معتزلي بود، همان طور كه اين مسأله براي خوانندگان بحث‌ها و تأليف او پوشيده نمي‌ماند.»[445]

تا به اینجا هر چه گفتیم در مورد دروغ بودن قول قزوینی بود که گرگی چون «اسکافی» را در لباس میش به عوام الناس قالب می‌کند و ذره‌ای هم خجالت نمی‌کشد، البته تا به حال خیلی تلاش کرده‌اند چنین گرگهایی را قالب کنند ولی کمتر شنیده یا خوانده بودیم که «اسکافی» را هم سنی جا بزنند چرا که اسکافی دشمن اهل سنت است و اینجا برای اختتام جا دارد سخن «مرتضی مطهری» را نقل کنیم که می‌نویسد:

«معتزله معتقد بودند كه كلام خدا مخلوق است، پس قرآن مخلوق و حادث است و اعتقاد به قديم بودن قرآن كفر است. مخالفين معتزله برعكس معتقد بودند كه قرآن قديم است و غير مخلوق. مأمون به حمايت از معتزله بخشنامه‏اى صادر كرد كه هر كس معتقد به قدم قرآن باشد تأديب شود. افراد زيادى به زندان افتادند و شكنجه ديدند. معتصم و واثق نيز روش مأمون را دنبال كردند، و از جمله كسانى كه در اين دوره به زندان افتادند احمد بن حنبل معروف بود. تا نوبت به متوكّل رسيد. متوكّل بر ضدّ معتزله گرايش پيدا كرد و اكثريّت مردم با معتزله مخالف بودند. معتزله و طرفدارانشان منكوب بلكه قلع و قمع شدند. خون‌ها در اين فتنه ريخته شد و خانمان‌ها به باد رفت. مسلمين اين دوره را «دوره محنت» ناميدند.

معتزله پس از اين جريان كمر راست نكردند، ميدان براى هميشه به دست مخالفينشان كه «اهل السنّة» و «اهل الحديث» خوانده مى‏شدند افتاد. در عين حال برخى شخصيّت‌هاى بارز در دوره‏هاى ضعف آن‌ها ظهور كرده‏اند از قبيل ابو القاسم بلخى.... و زمخشرى متوفّى در 583 و ابو جعفر اسكافى.» [446] قزويني هنوز هم خجالت نمي‌كشي؟

حتی که «فرانس شتاينر» آلمانی نیز او را از متشیعین معتزله می‌داند[447] ولی قزوینی خجالت نمی‌کشد که چنین دروغی را تحویل می‌دهد!

در نهایت، شخص اسکافی می‌گوید: «ولا تجد أحدا قال ذلك في أبي بكر و عمر. بل قد نجد القائلين بتقديم أبي بكر و عمر قد يرجعون إلى ترك المذهب، و يميلون إلى الاعتقاد الحسن، و الصواب في اعتقاد التشيّع»[448]  

یعنی: «هيچ كس را پيدا نمى‏كنى كه درباره ابو بكر و عمر اينچنين اعتقادى داشته باشد، بلكه گاهى معتقدان به مقدم بودن ابو بكر و عمر را مى‏بينيم كه از مذهب خود برمى‏گردند و به اعتقاد درست و پسنديده و راه صحيح تشيع گرايش پيدا مى‏كنند.»! بدون شرح

 پیامبر، ابوبکر را همراه خود برد که مبادا جای او را لو دهد!

قزوینی می‌گوید: «طبيعى است كه اگر رسول خدا در آن شب ابوبكر را به همراه خود نمى‌برد، بى‌ترديد ابوبكر به دست مشركان قريش مى‌افتاد و با توجه به شناختى كه از ابوبكر وجود داشت، ممكن بود زير شكنجه جاى رسول خدا و مسير حركت آن حضرت را فاش سازد؛ از اين رو، رسول خدا او را همراه خود به غار برد»

جواب: اگر ابوبکر نداند پیامبر کجاست چگونه می‌تواند جای او را لو دهد؟

ای مرد، کمی تعقل کن سپس بنویس، حداقل بعد از اینکه می‌نویسی نوشته‌های خودت را دوره کن تا ایرادهای فاحشت را اصلاح کنی!! چگونه است که از طرفی می‌گویی: ابوبکر از جریان هجرت و مسیر حرکت بی‌خبر بود و این علی بود که جای پیامبر را لو داد ولی از این طرف می‌گویی که اگر پیامبر او را با خود نمی‌برد مشرکین شکنجه‌اش می‌کردند و او جای پیامبر را لو می‌داد!!!

انسان عاقل!! اگر حضرت ابوبکر جای پیامبر را نداند، چگونه می‌تواند جایش را لو دهد؟؟ پیامبر می‌توانست ماجرای هجرت را از ابوبکر مخفی کند، حداقل مسیر حرکت را از او مخفی کند و به علی هم بسپارد که قضیه را بر احدی فاش نکند؛ در آن حالت اگر قریشیان ابوبکر را می‌گرفتند و او را شکنجه هم می‌کردند باز هم چیزی گیرشان نمی‌آمد؛ پس دوباره می‌پرسم ای انسانی که احیاناً در دورن جمجمه‌ات مغز داری؛ در حالی که ابوبکر جای پیامبر را نداند چگونه می‌تواند جای وی را لو دهد؟؟

اين جواب هم پاسخی به قزوینی بود و هم به اسکافی!

قزوینی در ادامه نوشته است:

«سيد بن طاووس رضوان الله تعالى عليه نيز در كتاب الطرائف به نقل از كتاب النور والبرهان ابن صباغ مالكى نقل مى‌كند كه عده‌اى از مردم مكه اعتقاد داشته‌اند همراه بردن ابوبكر به خاطر اين بوده است كه مبادا وى نقشه هجرت را براى كفار فاش سازد: دسته‌اى از روايات دلالت می‌کند كه رسول خدا صلى الله عليه وآله از ترس اين که ابوبکر جای او را به کفار نشان ندهد او را با خود به غار برد، بنابر آن چه شيخ ابوهاشم بن صباغ در کتاب النور و البرهان باب: ما أنزل الله علی نبيه ذيل آيه ﴿قُمۡ فَأَنذِرۡ ٢﴾ و آيه ﴿فَٱصۡدَعۡ بِمَا تُؤۡمَرُ﴾ و باب «ما ضمن رسول الله (صلى الله عليه وآله) لمن أجابه وصدقه» به نقل از محمد بن اسحاق نقل كرده است كه: حسان می‌گويد برای انجام حج عمره به مکه آمدم ديدم مردمی‌ از قريش نسبت به اصحاب رسول خدا بدگويى كرده و مى‌گفتند: رسول خدا به علی عليه السلام (درشب ليلة المبيت) امر نمود (که درجای ايشان بخوابد) علی عليه السلام نيز اجابت نمود؛ ولی از پسر ابوقحافه ترسيد که مبادا جای ايشان را به کسانی که دنبال پيامبر بودند نشان دهد، به همين خاطر او را با خود به غار برد.»

جواب:

پاسخ این مورد شبیه به پاسخی است که در چند سطر گذشته آمد، یعنی پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم چرا کند کاری که باز آید پشیمانی؟ چرا باید نقشۀ هجرت خود را به ابوبکر صدیق بگوید که بعداً مجبور شود برای لو نرفتن نقشه‌اش ابوبکر را با خود ببرد؟؟!!

تصویری که آخوند شیعی در این ماجرا از رسول اکرم صلی الله علیه وسلم نشان می‌دهد، تصویر یک شخص بی‌تدبیر است و حاشا که رسول خدا شخص بی‌تدبیری باشد؛ حال برای اینکه عمق فاجعه را دریابید، به این مثال توجه کنید:

مثال: «شخصی را فرض کنید که هر شب تا صبح خواب ندارد، چرا خواب ندارد؟ چون به جای اینکه در بستر خود بخوابد می‌رود در قفس شیر دراز می‌کشد و از ترس اینکه در وقت خواب شیر به او حمله نکند؛ تا صبح نمی‌خوابد و پلک روی هم نمی‌گذارد!!! شخص عاقل می‌گوید: راه حلش آسان است، از این به بعد در قفس شیر دراز نکش، برو در بستر خودت بخواب؛ اما چرا در قفس شیر می‌رفت؟؟ علّت معلوم نیست»

قصۀ ما هم همین است: «پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم ابوبکر را ناخواسته به همراه خود میبرد، چرا؟؟ چونکه می‌ترسد که ابوبکر جای وی را لو دهد!!! شخص عاقل می‌گوید: راه حلش آسان است؛ از همان ابتدا نقشه‌ات را به ابوبکر نگو تا احتمال لو دادن هم وجود نداشته باشد؛ اما چرا پیامبر اکرم ابوبکر صدیق را از نقشه با خبر کرد؟؟ با تعریف شیعه از ماجرا، علّت معلوم نیست!»

دقت کنید که شیعه با ساختن چنین داستان‌هایی و نسبت دادن چنین کار بیهوده بلکه نابخردانه ای به پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم چگونه ایشان را مورد طعن قرار می‌دهند!

 اسکندر مقدونی گفت: از احمدی نژاد شنیدم که می‌گفت!!!

قزوینی می‌نویسد: «سيد بن طاووس رضوان الله تعالى عليه نيز در كتاب الطرائف به نقل از كتاب النور والبرهان ابن صباغ مالكى نقل مى‌كند» دقت کنید به قسمت «ابن صباغ مالکی»؛ ما فقط یک «ابن صباغ» می‌شناسیم که به ابن صباغ مالکی [449] مشهور است و این قزوینیِ مثلاً باسواد فراموش کرده که «ابن صباغ» به اصطلاح «مالکی» متوفای سال 855 هجری و ابن طاووس متوفای 644 است، چگونه ابن طاووس می‌تواند از ابن صباغ نقل قول کند در صورتی که هنوز ابن صباغ به دنیا نیامده است؟!!! ادعای او مانند این است که کسی بگوید: «اسکندر مقدونی گفت: از احمدی نژاد شنیدم که می‌گفت:....!»

شنیده بودیم و خوانده بودیم که علمای شیعه بعد از مرگ و در گور هم شرح حال نوشته‌اند[450] و حتی شنیده بودیم که راویان موثق شیعه قبل از اینکه به دنیا بیایند روایت می‌شنيده‌اند![451] و حتی خوانده بودیم که ائمۀ شیعه با شیوخ مذاهبی مناظره کرده‌اند که حتی مؤسس آن مذاهب به دنیا هم نیامده‌اند![452] اما نمردیم و خواندیم که علمای شیعه از کسی نقل قول می‌کنند که هنوز به دنیا نیامده است!!

اما خودمانیم، هر گردی گردو نیست و هر سیاهی هم خرما نیست! این ابن صباغ آن ابن صباغی که شیعه آن را در لباس اهل سنت به ملت قالب می‌کنند نیست، بلکه این ابن صباغ، ابن صباغی دیگر است که نه خودش و نه کتابش شناخته شده نیست.

«إتان گلبرگ» در کتاب «کتابخانۀ ابن طاووس» می‌نویسد: «النور والبرهان / أبو القاسم (يا: أبو هاشم) بن الصباغ... مؤلف و تأليف هر دو ناشناخته‌اند»[453]

جالب است که همین اشتباه را «نجاح طائی» هم می‌کند و ابو القاسم (یا ابو هاشم) بن صباغ را همان ابن صباغ مالکی می‌داند و می‌نویسد: «أخرج الشيخ ابن الصباغ المالكي وهو من أعاظم علماء المالكية في كتاب النور والبرهان»[454]

وهذا من اعجب العجائب!!!

 قزوینی: كرز قيافه شناس، فقط اثر پاي رسول خدا (ص) را پیدا كرد

قزوینی: «مشركان قريش، بعد از آن كه متوجه شدند رسول خدا صلى الله عليه وآله از مكه خارج شده است، فردى به نام كرز بن علقمه را كه در قيافه‌شناسى و رديابى اثر پا، تبحر زيادى داشت، استخدام كردند.

آن چه در داستان كرز قيافه شناس آمده، اين است كه وى تنها و تنها اثر پاى رسول خدا صلى الله عليه وآله را در مسير غار دنبال كرده است و هيچ اثرى از ابوبكر در اين داستان ديده نمى‌شود. اگر ابوبكر به همراه رسول خدا از مكه خارج شده بود، بايد قيافه شناس اثر پاى او را نيز مى‌ديد و به آن اشاره مى‌كرد. اين نشان مى‌دهد كه رسول خدا به تنهائى از مكه خارج شده و كسى همراه او نبوده است. و همان طور كه در روايت سيوطى تصريح شده بود، ابوبكر نزديك غار به رسول خدا ملحق شده است.

امام شمس الدين سخاوى در كتاب معتبر التحفة اللطيفه و ابو البقاء حنفى در تاريخ مكه مشرفه مى‌نويسند:

آن‌گاه كه رسول خدا (ص) به سوى مدينه هجرت كرد، مشركان قريش او (كرز بن علقمه) را استخدام كردند، وى اثر رسول خدا را دنبال كرد تا به غار ثور رسيد، وقتى به آن‌جا رسيد، ديد كه عنكبوت بر در آن تار تنيده است، پس گفت: در اين جا اثر پايان يافته است، بعد از آن نمى‌دانم كه به طرف راست رفته يا چپ و يا از كوه بالا رفته است.

طبق اين نقل، كرز فقط اثر رسول خدا صلى الله عليه وآله را ديده است؛ زيرا همان طور كه ملاحظه مى‌شود در اين روايت كلمات «خرج» ، «اثره» ، «اخذ» و «صعد» به صورت صيغه مفرد آمده است و اگر ابوبكر نيز به همراه رسول خدا صلى الله عليه وآله بود‌، بايد اين كلمات به صيغه تثنيه مى‌آمد و اثر ابوبكر نيز ديده مى‌شد.

ابن حزم اندلسى مى‌نويسد:

كرز بن علقمه، اثر رسول خدا (ص) را تا در غار دنبال كرد، پس ديد كه بر در آن عنكبوت تار تنيده و كبوتر براى تخم‌گذارى لانه ساخته است، پس گفت: در اين جا اثر قطع شده است، يا در زمين فرو رفته و يا به آسمان رفته است، پس قريشيان منصرف شدند.

ابن خلدون در مقدمه‌اش مى‌نويسد:

كرز بن علقمه همان كسى است كه اثر رسول خدا (ص) را تا غار دنبال كرد و ديد كه عنكبوت بر در آن تار تنيده و كبوتر براى تخم‌گذارى لانه ساخته است، پس قريشيان منصرف شدند.

بلاذرى در انساب الأشراف مى‌نويسد:

قريش، دو نفر قيافه‌شناس را فرستادند تا آثار رسول خدا (ص) را دنبال كنند، يكى از آن‌ها كرز بن علقمه بود، آن دو نفر اثر را دنبال كردند تا به غار ثور رسيدند، وقتى كرز ديد كه عنكبوت بر آن لانه كرده است، گف: اثر در اين جا قطع شده است؛ پس قريشيان منصرف شدند.

ابن اثير در اسد الغابه مى‌نويسد:

اين كرز همان كسى است كه اثر رسول خدا را در شب غار دنبال كرد، وقتى ديد كه عنكبوت بر آن تار تنيده، گفت: در اين جا اثر قطع شده است. او همان كسى است كه وقتى به جاى پاى رسول خدا نگاه كرد، گفت: اين جاى پا همان جاى پايى است كه در مقام (ابراهيم) ديده‌ام.

بسيارى از بزرگان ديگر نيز داستان را به همين صورت نقل كرده‌اند كه ما به جهت اختصار به همين اندازه بسنده مى‌كنيم.

از اين مطلب استفاده مى‌شود كه ابوبكر به همراه رسول خدا از مكه خارج نشده است وگرنه بايد كرز بن علقمه لا اقل در يك جا به اثر پاى او نيز اشاره مى‌كرد و يا قريشيان از او سؤال مى‌كردند كه اثر دوم از آن كيست؟ در حالى كه در تمام اين نقل‌ها، فقط اثر رسول خدا صلى الله عليه وآله مورد بحث است و اصلا اثرى از اثر ابوبكر ديده نمى‌شود.

جواب:

قبل از پرداختن به مستندات قزوینی لازم می‌دانم نکته ای را عرض کنم.

شبیه همین جملاتی که از قزوینی خواندیم، نجاح طائی نیز گفته بود، منتهی نتیجه گیری «نجاح» متفاوت بود؛ نجاح می‌گفت: چون کرز فقط رد پای پیامبر را نشان داده پس پیامبر تنها بوده!! اما قزوینی می‌گوید: چون کرز فقط رد پای پیامبر را نشان داده پس ابوبکر خارج از مکه به پیامبر ملحق شده است!!

جواب «نجاح» را مفصلاً نوشتیم اما در جواب قزوینی می‌گوییم: این نقل‌هایی که تو به عنوان شاهد نقل کردی، فقط به جای پای پیامبر اشاره شده با این وجود تو باید نتیجه بگیری که پیامبر تنهایی به غار رفته است، ولی قزوینی نمی‌خواهد حماقت نجاح را مرتکب شود زیرا او میداند که طبق آیۀ غار دو نفر در غار بوده‌اند پس باید نتیجه را عوض کند! لهذا می‌گوید چون کرز فقط رد پای پیامبر را نشان داد پس ابوبکر خارج از مکه به نبی اکرم ملحق شده!!! به این معنی که: دو دو تا هشت تا کی به کیه!!

به گمانم قزوینی هم به بی‌ربط بودن نتیجه گیری خود پی برده بود به همین دلیل می‌خواهد ماست مالی کند، پس می‌گوید: در روایت سیوطی تصریح شده بود که ابوبکر نزدیک غار به رسول خدا ملحق شده است!!

اکنون اگر حوصله تان سر نمی‌رود پیشنهاد می‌کنم یک بار دیگر قسمتی از روایت سیوطی را به نقل از قزوینی بخوانید: «جلال الدين سيوطى در الدر المنثور مى‌نويسد:  (رسول خدا (ص) شبانه از خانه بيرون آمد و به غار ثور رسيد. ابن عباس مى‌گويد: ابو بكر وقتى ديد كه آن جناب از شهر بيرون مى‌رود به دنبالش به راه افتاد و صداى حركتش به گوش رسول خدا (ص) رسيد، آن حضرت ترسيد مبادا يكى از دشمنان باشد كه در جستجوى او است، وقتى ابو بكر اين معنا را احساس كرد، شروع كرد به سرفه كردن. رسول خدا (ص) صداى او را شناخت و ايستاد تا او برسد، ابو بكر هم چنان به دنبال آن جناب بود تا به غار رسيدند.

صبحگاهان قريش به جستجوى آن حضرت برخاستند، و نزد مردى قيافه شناس از قبيله بنى مدلج فرستادند. او جاى پاى آن حضرت را از در منزلش گرفته هم چنان پيش رفت تا به غار رسيد.»

خواندید؟ متوجه شدید که قزوینی به همین راحتی دروغ می‌گوید؟ در این روایت نه تنها صحبتی از ملحق شدن ابوبکر به پیامبر آن هم نزدیک غار نیست بلکه تصریح شده که پیامبر هنوز از شهر خارج نشده که ابوبکر به دنبال ایشان می‌روند؛ پس به طبع باید از داخل مکه یا حداقل در ابتدای خارج مکه رد پای ابوبکر با رد پای نبی اکرم جمع شده باشد، اما دقت کنید که در همین روایت نیز می‌گوید که کرز رد پای پیامبر را از دم در خانه تا غار گرفت ولی صحبتی از رد پای ابوبکر نیست!

در عجبم که چرا قزوینی از این روایت این نتیجه را نگرفته که چون «کرز رد شناس» رد را تا دم غار گرفته ولی هیچ صحبتی از رد پای ابوبکر نیست پس حتماً ابوبکر همراه پیامبر نبود!! اما طبق روایت، باید رد پای ابوبکر هم کنار رد پای پیامبر باشد و اگر اشاره ای به رد پای ابوبکر صدیق نشده به معنی نفی همراهی ابوبکر نیست! چرا که در همین روایت بی‌سند تصریح شده که ابوبکر از داخل مکه با پیامبر همراه شد؛ من در حیرتم که چرا قزوینی نمی‌فهمد!

پس تا به الان واضح شد که اصولاً قزوینی خودش هم نمی‌داند که چه می‌خواهد و چه می‌گوید و نقل‌هایی که عرضه کرده هیچ ربطی به نتیجه گیری و هدف او ندارد و این نشان دهندۀ سرگردانی و بی‌پایه بودن ادعای اوست؛ با این وجود نیازی نیست به سخنان بزرگوارانی که قزوینی نقل کرد بپردازیم ولی مختصر نظری بی‌فایده نخواهد بود.

در ابتدا از امام سخاوی و ابن ضیاء نقل کرده که از کرز بن علقمه صحبت کرده و به ردگیری او اشاره کرده‌اند منتهی فقط به رد پیامبر اشاره نمودند و صحبتی از رد ابوبکر نیست، حال سؤال این است که چرا این بزرگواران چنین کرده‌اند؟ جواب این است که آن بزرگوارن به منظور خلاصه نویسی و به منظور رساندن اصل پیام فقط به ماجرای ردگیری او مختصر اشاره‌ای کردند و هدف آشنا نموندن خواننده با شخصیت «کرز بن علقمه» است و نه ذکر ماجرای هجرت و این قول به این معنی نیست که آن بزرگواران معتقد بودند که ابوبکر خارج از مکه با پیامبر همراه شده است.

امام سخاوی در کتاب «التحفة اللطيفة في تاريخ المدينة الشريفة» که مورد استناد «قزوینی» است، می‌نویسد: «وتحرك رسول الله صلى الله عليه وسلم - بعد مكثه من حين النبوة بضع عشرة سنة - للهجرة، ثم خرج بالتأييد والتوفيق، في صحبته أبو بكر الصديق، السابق بالتصديق، بإذن من الله له في الهجرة، واستصحابه إلى غار ثور، فمكث فيه ثلاث ليال، وأنبت الله شجرة فسدت وجه الباب، وأمر العنكبوت فنسجت على فمه، وحمامتين وحشيتين فوقفتا بفمه، فكان ذلك سبباً لتحققهم عدم أحد به»[455]

او از «ابن ضیاء» هم نقلی مشابه دارد، وضعیت ابن ضیاء هم به همین ترتیب است و ایشان مختصر نویسی کرده‌اند و در کل تمام کسانی که قزوینی از آن‌ها نقل قول کرده مختصر نویسی کرده‌اند و عقیدۀ تمام آن‌ها در مورد این همراهی آن است که ابوبکر صدیق از داخل مکه و از داخل خانۀ خودشان با نبی اکرم صلی الله علیه وسلم همراه بوده و هجرت را شروع کرده‌اند.

ابن ضیاء در کتاب «تاريخ مكة المشرفة» که قزوینی به آن استناد کرده، می‌نویسد: «ويروى أن أبا بكر لما خرج مع رسول الله صلى الله عليه وسلم متوجهاً إلى الغار»[456]

در چند صفحه بعد کل ماجرا را نقل می‌کند و حتی دقیقاً به شروع هجرت از خانۀ ابوبکر تصریح دارد و می‌نویسد: «فجاء رسول الله صلى الله عليه وسلم فاستأذن فأذن له، فدخل فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم لبي بكر: «اخرج من عندك» فقال أبو بكر: إنما هم أهلك بأبي أنت. قال: «فإني قد أذن لي في الخروج». فقال أبو بكر: الصحبة يا رسول الله؟ قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: «نعم»...»

ابن حزم؛ ایشان در «سیرت» کتاب مشهور «جوامع السیرة» را دارند و ایشان در این کتاب می‌نویسند: «وخرج رسول الله صلى الله عليه وسلم من خوخة في ظهر دار أبي بكر الصديق رضي الله عنه، التي في بني جمح، ليلاً، فنهضا نحو الغار الذي في الجبل، الذي اسمه ثور بسفل مكة، فدخلا فيه. وأمر أبو بكر ابنه عبد الله أن يتسمع ما يقول الناس، وأمر مولاه عامر بن فهيرة أن يرعى غنمه، وأن يريحها عليهما ليلاً ليأخذا منها حاجتهما. وكانت أسماء بنت أبي بكر تأتيهما بالطعام، ويأتيهما عبد الله بن أبي بكر بالأخبار، ثم يتلوهما عامر بالغنم، فيعفى أثرهما. فلما فقدته قريش أتبعته بقائف معروف فقاف الأثر حتى وقف عند الغار، فقال: هنا انقطع الأثر، فنظروا، فإذا بالعنكبوت وقد نسج على فم الغار من وقته»[457]

ابن خلدون نیز در تاریخ خود می‌نویسد: «وخرج رسول الله صلى الله عليه وسلم من خوخة في ظهر دار أبى بكر ليلا وأتيا الغار الذى في جبل ثور باسفل مكة فدخلا فيه وكان عبد الله بن أبى بكر يأتيهما بالاخبار وعامر بن فهيرة مولى أبى بكر وراعى غنمه يريح غنمه عليهما ليلا ليأخذا حاجتهما من لبنها وأسماء بنت أبى بكر تأتيهما بالطعام وتقفى عامرا بالغنم اثر عبد الله ولما فقدته قريش اتبعوه ومعهم القاثف فقاف الاثر حتى وقف عند الغار وقال هنا انقطع الاثر»[458]

یعنی: «رسول خدا صلی الله علیه وسلم شب هنگام از روزنى كه در پشت خانه ابو بكر بود بيرون آمد و هر دو به غارى كه در كوه ثور در پايين مكه بود، رفتند و در آن پنهان شدند. عبد الله بن ابى بكر بر ايشان خبر مى‌آورد و عامر بن فهيره غلام ابو بكر و چوپان گوسفندان او، گوسفندان را شب بدان سوى برد تا آنان شير برگيرند و اسماء، دختر ابو بكر بر ايشان طعام مى‌برد. عامر گوسفندان را از پى عبد الله مى‌برد. چون قريش در تعقيب خود، او را گم كردند، با كسى كه رد پاها را بشناسد، از پى او روان شدند. اين مرد تا غار ثور پيش آمد. بر در غار ايستاد و گفت در اینجا جای پاها قطع شده است...»

بلاذری در همین کتاب (انساب الاشراف) و در همین صفحه و دقیقاً قبل از جملاتی که قزوینی نقل کرده می‌نویسد: «قالوا: وخرج النبي صلى الله عليه وسلم وأبو بكر من خوخة في ظهر بيت أبي بكر، حتى أتيا غار ثور، فصارا فيه، وكان عامر بن فهيرة يرعى غنما لأبي بكر، فيعزب بها ثم يبيت قريبا، ولا يبعد. فكانا يصيبان من رسلها. فاستأجر أبو بكر رجلاً دليلاً، يقال له عبد الله بن أريقط الديلي، من كنانة بن خزيمة. وصنع آل أبي بكر لرسول الله صلى الله عليه وسلم وأبي بكر سفرة، وذبحت شاة وطبخ لحمها، وجعل في جراب. فقطعت أسماء بنت أبي بكر رضي الله تعالى عنهما قطعة من نطاقها، فأوكت به الجراب، فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم: إن لها نطاقين في الجنة. فسميت ذات النطاقين ويروى أنه كان لها نطاق تنتطق به في منزلها، ونطاق تنتطق به إذا حملت الطعام لرسول الله صلى الله عليه وسلم وأبي بكر، فقيل لها ذات النطاقين.

قالوا: وبعثت قريش قائفين يقصان آثار رسول الله صلى الله عليه وسلم. أحدهما كرز بن علقمة بن هلال الخزاعي. فاتبعاه، حتى انتهيا إلى غار ثور. فرأى كرز عليه نسج العنكبوت. فقال:‌ها هنا انقطع الأثر. فانصرفوا.»[459]

ابن اثیر نیز می‌نویسد: «فخرج هو وأبو بكر مستخفيين من قريش فقصدا غارا بجبل ثور فأقاما به ثلاثا وقيل أكثر من ذلك...»[460]

و در «الکامل» می‌نویسد: «و خرجا من خوخة في بيت أبي بكر في ظهر بيته، ثمّ عمدا إلى غار بثور فدخلاه‏»[461]

يعني: «پيغمبر و ابو بكر از دريچه‌ای كه در پشت خانه ابو بكر بود خارج شده سوى غاری كه در کوه ثور واقع شده رهسپار شده و در ان داخل شدند.»

پس با این وجود ثابت شد که جناب قزوینی سفسطه آبادی چیزی جز فریب و تدلیس در چنته ندارند!

نکته: قزوینی، در بحث قبلی به روایتی از مسند امام احمد استناد کرد که طبق آن ابوبکر بعد از حرکت پیامبر اکرم به خانه نبی آمد و علی مکان پیامبر را به ابوبکر گفت و ابوبکر از خانه پیامبر حرکت کرد و به سمت غار رفت؛ حال دقت کنید که کرز بن علقمه رد شناس رد گیری را باید از دم در خانۀ ایشان شروع کرده باشند که در این صورت در همان ابتدا رد پای ابوبکر نیز باید وجود داشته باشد و همینطور در مسیر راه نیز باید رد پای ابوبکر باشد و اگر خلاف این باشد باید تعجب کنیم.

 چرا حضرت علی، سیدنا ابوبکر را به سوی پیامبر راهنمایی کرد؟

قزوینی سخنانش را ادامه داده و می‌نویسد: «ممكن است اين سؤال پيش بيايد كه چرا اميرمؤمنان عليه السلام مسير رسول خدا صلي الله عليه وآله را به ابوبكر نشان داد؟ جواب واضح است؛ چون اگر اميرمؤمنان عليه السلام جاي رسول خدا را نشان نمي‌داد، ممكن بود كه ابوبكر با ايجاد سروصدا و يا پرس و جو از اين و آن، مشركان را متوجه عدم حضور رسول خدا نمايد و مشركان همان لحظه به دنبال رسول خدا راه مى‌افتادند و آن حضرت را قبل از آن كه به غار برسد، دستگير نمايند؛ بنابراين اميرمؤمنان عليه السلام براي حفظ اسرار هجرت، مسير رسول خدا را به ابوبكر نشان داد.

جواب:

در عجبم که چرا اندیشه نمی‌کنند!! اگر ابوبکر می‌خواست سر و صدا کند چرا درون غار سر و صدا نکرد؟ چرا وقتی علی جای پیامبر را به او گفت، در جا لو نداد؟ مگرشما عقل ندارید که چنین اراجیف می‌بافید؟

علی چطور به خود اجازه داد که جای پیامبر را لو دهد و از کجا می‌دانست که ابوبکر جای پیامبر را لو نمی‌دهد؟ از طرفی، ابوبکر نزد شما از ابولهب بدتر است، یعنی دانستن ابوبکر باید بدتر از دانستن ابولهب باشد پس دوباره می‌پرسم، چرا علی جای پیامبر را لو داد؟ از سویی دیگر، ابوبکر نصف شب آنجا چه می‌کرد؟

اما اینکه می‌گوید: ابوبکر سر و صدا می‌کرد و مشرکان با خبر شده و به دنبال نبی اکرم می‌رفتند و ایشان را دستگیر می‌کردند، این از کم خردی قزوینی است.

1- اگر بگوییم ابوبکر 1 ساعت بعد از حرکت پیامبر به خانۀ ایشان آمد باید قبول کنیم که در این مدت پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به غار رسیده‌اند چرا که مفسرین و مؤرخین نوشته‌اند که فاصلۀ غار ثور با مکه یک ساعت راه است.

2-   اگر بگوییم ابوبکر بلافاصله یا چند دقیقه بعد از نبی اکرم رسید، این بسیار بعید است که کفاری که خانه پیامبر را محاصره کرده‌اند و نمی‌خواهند پیامبر از محاصره شدنش با خبر شوند، اجازه دهند ابوبکر داخل خانه شود و وضعیت بیرون خانه را شرح دهد و همچنین ابو لهب که به مشرکین اجازه نداد سر شب حمله کنند به دلیل وجود زنان و کودکان چگونه به ابوبکر اجازه می‌دهد به همین راحتی وارد شود و گذشته از آن چطور به همین راحتی ابوبکر را رها می‌کنند که از خانه خارج شود و چطور این احتمال را ندادند که ابوبکر ممکن است برود و یاران پیامبر و همچنین آن دسته از بنی هاشم را که پشتیبان پیامبر بودند را با خبر کند و کارشان را خراب کند؟؟ يا چگونه حضرت علی به این فکر نکرد که با رفتن حضرت ابوبکر به سمت بئر میمون، ممکن است بعضی از مشرکین او را تعقیب کنند و به رسول خدا برسند؟!

گذشته از آن، این روایت از لحاظ سندی ضعیف است و ما در صفحات گذشته هم از لحاظ متن و هم سند این روایت را بررسی کردیم؛ مراجعه کنید.

********

بعد از این قزوینی می‌رود بر سر نقد روایتی که امام «زُهری» از «عروه بن زبیر» از ام المؤمنین عائشه نقل کرده كه در صحیح بخاری آمده است، او به خیال خودش می‌خواهد این روایت را از لحاظ سند بررسی کرده و ضعفش را ثابت کند! بله! همین‌ها که جرأت ندارند روایات کتب خودشان را غربال کنند الان می‌خواهند سند روایات ما را بررسی کنند، و چه شود آن روز که گاری سوار بخواهد بر خلبان جنگندۀ اف 16 ایراد بگیرد![462]

قبل از بررسی سخنان قزوینی این را باید بگویم که این روایت در نزد اهل سنت کوچکترین اشکالی ندارد و از نظر سند کاملاً صحیح است و تا به حال کسی از اهل سنت نگفته که این روایت از نظر سند مشکل دارد، پس از نظر اهل سنت این روایت کاملاً مقبول و مورد اعتماد است اما اگر قزوینی و امثال او بخواهند آسمان را به زمین ببافند و از شخصی چون امام زهری ضعف پیدا کنند و به خیال خودشان روایت را مردود جلوه دهند، بدانند که در خواب و خیال به سر می‌برند چرا که امام زهری نزد اهل سنت مقامی نزدیک به مقام ائمۀ اربعه دارد و تا به حال کسی نگفته روایات او قابل اعتماد نیست و او ثقه نیست بلکه همه او را با کلماتی چون «امام»، «حجة»، «حافظ» و.... یاد کرده‌اند، پس از نظر اهل سنت این روایت و راویان آن بی‌اشکال هستند.

اما شبهات قزوینی بر سه وجه است، وجه اول: زهری از عمال بنی امیه بود. وجه دوم: زهری مدلس بود. وجه سوم: زهری دشمن سیدنا علی بود.

ما ابتدا، وجه سوم (دشمنی زهری با سیدنا علی!) را بررسی می‌کنیم سپس در مورد دو وجه دیگر صحبت خواهیم کرد.

 «نقد شبهات حول امام زُهری»

 قزوینی: زُهری دشمن امام علی بود!

قزوینی: «زهرى نسبت به اميرمؤمنان عليه السلام بد گويى مى‌كرده است. ابن أبى الحديد معتزلى شافعى در شرح نهج البلاغه مى‌نويسد: «زهرى نيز از منحرفان نسبت به على عليه السلام بود. از محمد بن شيبه روايت شده است كه روزى در مسجد مدينه زهرى و عروة بن زبير نشسته بودند و از على بدگوئى‌ها مي‌كردند. اين خبر بعلى بن الحسين عليه السلام رسيد پيش آن‌ها آمده و فرمود: اما تو عروه پدرم با پدرت پيش خدا حكومت بردند خدا به نفع پدرم حكومت كرد. و تو اى زهرى! اگر در مكه بودى نشان مى‌دادم كه چه شخصيتى دارى.»

جواب:

قبل از جواب به 2 نکته توجه کنید.

1-   نزد آخوند شیعی همۀ اهل سنت، دشمن اهل بیت (=ناصبی[463]) هستند؛ شیخ حسین آل عصفور درازی بحرانی، صریحاً می‌نویسد: «بل اخبارهم علیهم السلام تنادی بان النواصب هو ما یقال له عندهم سنیاً..... ولا کلام فی ان المراد بالناصبة فیه هم اهل التسنن...»[464]!!

نه تنها تمام اهل سنت بلکه تمام اصحاب پاک پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم  نزد این قوم، دشمن حضرت علی به حساب می‌آیند (الا قلیلا) چرا که آنان بیعت شکنی کردند و به قول شیعه سر عهد و پیمان خود نماندند و با غاصبین همکاری کردند و ابوبکر و عمر و عثمان را بر حضرت علی ترجیح دادند و همۀ این‌ها در نزد شیعۀ صفوی به معنی دشمنی با حضرت علی است!!

جزائری می‌نویسد: «وقد روی عن النبیّ صلی الله علیه وآله انّ علامة النواصب تقدیم غیر علیّ علیه»!![465]

پس جناب قزوینی چرا به خود زحمت می‌دهند که ثابت کند امام زهری ناصبی است؟ در مذهب او تمام منکرین امامت ناصبی هستند، دیگر لازم به ذکر توضیح و تفصیل نیست!

2-   به اعتقاد نویسنده دشمنان درجه یک سیدنا علی و دیگر ائمه، همین قزوینی و عمامه به سرهایی مانند او هستند؛ چرا که به نام اهل بیت گناه می‌کنند به نام اهل بیت زنا را تجویز می‌کنند (صیغه) و به نام آنان مال مردم را بالا می‌کشند (خمس) و این‌ها همه دشمنی آشکار با آن بزرگواران است و دوست داشتن آنان به جز با تبعیت ثابت نمی‌شود چرا که: ﴿فَمَن تَبِعَنِي فَإِنَّهُۥ مِنِّيۖ﴾

اما در مورد امام زُهری رحمة الله علیه و این روایتی که از «ابن ابی الحدید» معتزلی متشیع[466] نقل شده، نه تنها مورد قبول ما اهل سنت نیست بلکه علمای اهل تشیع نیز این روایت را قبول ندارند.

محمد حسن زاهدی توچائی شیعی در رساله‌ای تحت عنوان: «پژوهشی دربارۀ نامه منسوب به امام سجاد (ع) خطاب به زهری» می‌نویسد: «البته در جایی از تاریخ، تذکّر امام (ع) به زهری به هنگام بدگوئی وی از حضرت علی (ع) نقل شده (نک: ابن ابی الحدید، 4/102) ولی تستری این خبر را در مورد زهری نادرست دانسته است (نک[467]: 9/583-584)....» [468]

پس این روایت بنا بر «شهد شاهد من اهلها» مردود می‌گردد، البته لازم به ذکر است که خود جناب محمد حسن زاهدی توچائی نیز این اتهام را مردود می‌داند!

قزوینی در ادامه می‌نویسد:

 «و امام على بن الحسين عليه السلام در نامه به زهرى مى‌نويسد:

بدان كه ساده‏ترين نمونه كتمان و سبك‌ترين بارى كه (در اين راه) به دوش مى‏كشى، اين است كه ترس و وحشتى را كه ستمگر (از عواقب بيدادگرى و مردم آزارى در دل) دارد تو با نزديك شدن به او (به عنوان يك مقام دينى) و پذيرفتن دعوت گاه و بيگاهش تسكين مى‏دهى، و راه ضلالت را برايش هموار مى‏كنى. من چه بيمناكم كه تو فردا با گناه خود همراه ستمگران وارد شوى، و از آن دست مزدها كه براى همكارى با ستمگران دريافت كرده‏اى بازخواست شوى، تو اموالى را به ناحق گرفته‏اى، به كسى نزديك شده‏اى كه حق هيچ كس را رد نمى‏كند، و تو نيز با نزديكى به او باطلى را بر نمى‏گردانى، با آن كه به دشمنى خدا برخاسته طرح دوستى ريخته‏اى، مگر نه اين است كه با اين دعوت‌ها مى‏خواهند تو را چون قطب آسيا محور بيدادگرى‌ها قرار دهند، و ستمكارى‏ها را گرد وجود تو بچرخانند؟ تو را پلى براى بلاها (و مقاصد) شان سازند، نردبان گمراهى‌ها و مبلغ كجروي‌هايشان باشى، و به همان راهى برندت كه خود مى‏روند؟ مى‏خواهند با وجود تو عالمان راستين را در نظر مردم مشكوك سازند، و دل‌هاى عوام را بسوى خود كشند. [اى عالم دين فروخته] كارى كه به دست تو مى‏كنند از عهده مخصوص‏ترين وزيران و نيرومندترين همكارانشان بر نمى‏آيد، تو بر خرابكاري‌هاى آنان سرپوش مى‏نهى، پاى خاص و عام را به بارگاهشان مى‏گشائى...»

جواب:

این نامه (که قزوینی فقط قسمتی از آن را نقل کرده است) توسط «محمد حسن زاهدی توچائی» که از دانشمندان شیعه می‌باشد، مورد بررسی قرار گرفته و این نویسندۀ شیعی در مقاله‌ای 15 صفحه‌ای بطلان این نامه را اثبات می‌کند، منبع این نامه کتاب «تحف العقول» نوشتۀ «ابن شعبه» می‌باشد که این نامه بدون هیچ سندی در این کتاب آمده است که همین بی‌سند بودن نامۀ مذکور برای بی‌ارزش بودن آن کافیست.

اما از جمله دلایلی که باطل بودن این نامه را ثابت می‌کند عدم تناسب مفاد نامه با سنّ امام زهری است، چرا که در این نامه، زهری شخصی پیر که اواخر عمر خود را می‌گذراند معرفی شده که این خلاف واقع است زیرا، امام زُهری در آن دوران حداکثر 38 ساله بوده است، تأکید می‌کنم، حداکثر 38 ساله و غیر ممکن است که شخصی عاقل خطاب به فرد 38 ساله بگوید: «تنت سالم و عمرت دراز شده است... تو در خانه ای هستی که اعلام کوچیدن در داده است، مردپس از مرگ همسالانش چه اندازه زنده می‌ماند؟... آماده باش که سفر دوری، از تو نزدیک شده است... تو از یاد هم سن‌ها و هم بازی‌های گذشته‌ات غفلت ورزیدی و پس از آن‌ها چون گوسفندی شاخ شکسته به جا ماندی!... اگر دنیا این اندازه در دل تو جا کرده با این سالخوردگی و دانشمندی و دم مرگی، پس جوان نورس چه کند...»

پس واضح است که شخص واضع این روایت تمام شرایط را در نظر نگرفته که اینچنین نامۀ ناپخته ای را جعل کرده و به امام سجاد علیه السّلام نسبت داده است.

اما نکتۀ دوم که جعلی بودن این روایت را ثابت می‌کند این است که، امام زهری از ملازمان و از یاران امام سجاد علیه السلام بود، آن دو با هم رفت و آمد داشته اند[469]، دکتر سید حسین محمد جعفریشيعي می‌نویسد: «فقيه بزرگ و محدّث گرانقدر ديگر زمان، الزهرى يار نزديك و ستايشگر زين العابدين (ع) بود.»[470]

امام سجاد خیلی راحت می‌توانستند سخنانشان را حضوری و مستقیماً به این یار نزدیکشان بگویند نه اینکه نامه بنویسند؛ این یعنی لقمه را دور سر چرخانیدن و سپس در دهان نهادن که از عقل به دور است!

لازم به ذکر است که نویسندۀ سابق الذکر (محمد حسن زاهدی) برای اثبات بطلان این نامه چهار قرینه آورده که برای شیعیان باید کافی باشد، در اینجا بد نیست قسمتی از آن مقاله را نقل کنیم؛ محمد حسن زاهدی می‌نویسد: «زهری از حدود سال 82 هجری تا پایان حیات آن حضرت (ع) (=منظور امام سجاد) از ارادتمندان، ملازمان و اصحاب ایشان بوده است.» [471]

و می‌نویسد: «وی (زهری) گر چه از سویی با ولید بن عبدالملک (خلافت: 86-96هـ ق) ملازم بود، اما برابر ولید که نزول آیه.. ﴿وَٱلَّذِي تَوَلَّىٰ كِبۡرَهُۥ مِنۡهُمۡ لَهُۥ عَذَابٌ عَظِيمٞ ١١﴾ [النور: 11][472] را در شان حضرت علی (ع) معرفی می‌کرد ایستادگی کرده و آن را در شان عبد الله بن ابی می‌دانست (نک: ابونعیم اصفهانی[473] 3/369).»[474]

حتی که او در مورد زهری می‌نویسد: «از مسیر اهل بیت منحرف نشد. ارادات وی به آن حضرت (ع) (= امام سجاد) حتی تا آخرین روزهای حیات حضرت زین العابدین (ع) ادامه داشت.»[475]

و می‌نویسد: «ظاهراً اولین اظهار ارادت زهری به امام سجاد (ع) و قرار گرفتن وی در جرگه اصحاب آن حضرت (ع)، پس از جریان کمک امام (ع) به وی در ارتباط خطایش بود.

آورده‌اند که زهری پس از اولین دیدارش با عبدالملک، هنگام بازگشت به مدینه، خطایی مرتکب و غلامش به دست خودش کشته شد. وی برای جبران خطایش از سعید بن مسیّب، ابو عبدالرحمن، عروه بن زبیر، قاسم بن محمد و سالم بن عبد الله در مدینه پرسید. همگی گفتند برای این کار توبه ای وجود ندارد[476]. خبر به علی بن الحسین (ع) رسید، با راهنمایی امام (ع) در کار زهری گشایش حاصل شد (نک: ابن عبد ربه[477]، 5/135و136). آن حضرت (ع) وی را به توبه و استغفار و پرداخت دیه به خانواده مقتول فرمان داد و زهری نیر چنین کرد (نک: ابن کثیر[478]، 9/113). برخی این راهنمایی را پس از نه سال مسکن گزیدن وی در غار عنوان کرده‌اند (نک: ابن شهر آشوب[479]، 4/159). پس از کمک امام (ع) به زهری (نک: ابن منظور[480]، 17/245و246) از وی نقل شده است که گفت: بر من گشایش کردی ای آقای من. خداوند به آنجایی که رسالت خویش را قرار می‌دهد، داناتر است (نک: ابن شهر آشوب، همانجا). سپس به نزد خانواده‌اش بازگشت و ملازم علی بن الحسین (ع) بود و از اصحاب ایشان شمرده می‌شد (نک: مغربی[481]، 3/258؛ ابن شهر آشوب، همانجا). زهری از امام (ع) روایت و فضل ایشان رانقل می‌کرد (نک: مغربی، همانجا). به همین جهت برخی از بنی مروان به او می‌گفتند: ای زهری پیامبرت، یعنی علی بن عبدالحسین چه کرد؟ (نک: همان؛ ابن شهر آشوب، همانجا). او خود می‌گفت: علی بن الحسین بیش از همه بر من منّت دارد (نک: ابن سعد، 5/214؛ ابن منظور، 17/246).

تعابیر و حالات نقل شده از زهری پس از کمک امام (ع) به وی، از ارادتمندی ویژۀ او به آن حضرت (ع) نشان دارد. با توجه به انجام این کمک، پس از اولین ملاقات زهری با عبدالملک (در سال 82)، به نظر می‌رسد زهری از حدود سال 82، با امام سجاد (ع) ارتباط برقرار کرد و در زمرۀ ارادتمندان ایشان قرار گرفت و پیش از آن چنین ارتباطی بین زهری و امام (ع) وجود نداشت. شاهد صحّت این مدعا، رجوع زهری به عالمانی در مدینه، همچون سعید بن مسیّب، عروة بن زبیر و... ، و عدم رجوع وی به امام (ع) پس از ارتکاب آن خطا است. حال آن که، اگر این ارتباط پیش از آن زمان بین زهری و امام (ع) وجود داشت، او برای حلّ معضل بزرگ خویش، ابتدا به آن حضرت (ع) مراجعه می‌کرد.

وجود جملاتی از زهری در تمجید از شخصیت امام چهارم (ع)، حالات وی در برخورد با آن حضرت (ع)، نقل روایت‌های متعدد از ایشان، در کنار عدم وجود خبری معارض با ارادمتندی زهری نسبت به ایشان، از عدم تغییر رویه زهری در ارادتمندیش به امام (ع) نشان دارد و بیانگر استمرار ارتباط وی با ایشان تا پایان حیات آن حضرت (ع) است. به منظور بیان اظهارات زهری در تمجید از شخصیت حضرت علی بن الحسین (ع)، می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

هیچ قریشی (نک: ذهبی، سیر اعلام النبلاء، 4/387) و هاشمی را برتر و فیه تر از علی بن الحسین ندیدم (نک: ابن جوزی[482]، 4/460) علی بن الحسین برای ما حدیث گفت و او برترین هاشمیی بود که درک کردم. کسی را از اهل این بیت، یعنی بیت النبی، برتر از علی بن الحسین درک نکردم (نک: مفید[483]، 2/141 و 144). بیشترین همنشینی ام با علی بن الحسین بود (نک: مزّی[484]، 13/239).

هر گاه نام علی بن الحسین برده می‌شد، زهری می‌گریست و می‌گفت: «زین العابدین» (نک: ابن منظور، 17/235؛ اربلی[485]، 2/289). در روایتی نیز زهری امام علی بن الحسین (ع) را زاهدترین مردم دنیا معرفی می‌کند (نک: شیخ صدوق[486]، 1/230).

اظهارات محبت آمیز زهری نسبت به امام سجاد (ع) به هنگام مشاهده آن امام (ع) در غل و زنجیر (نک: ابن جوزی، همانجا) به هنگام بردن ایشان از مدینه به شام توسط کارگزان حکومتی عبدالملک بن مروان نیز از ارادت وی به امام (ع) نشان دارد (نک: ابو نعیم اصفهانی، 3/135؛ اربلی، 2/288؛ ابن شهر آشوب، 4/132). متن خبر از وقوع این جریان در سال‌هایی که زهری با دربار عبدالملک ارتباط داشته است، حکایت دارد.

اظهار محبت زهری برابر امام (ع)، به هنگام مشاهدۀ حمل آرد در شب توسط آن حضرت (ع) (نک: شیخ صدوق، 1/231) نمایان گر ارادت زهری به ایشان است.

از سوی دیگر زهری در زمینه‌های مختلف، احادیث و اخباری از امام سجاد (ع) نقل کرده (نک: ابو نعیم اصفهانی، 3/141-145) که مؤید ارتباط نزدیک او با آن حضرت (ع) است. وی احادیثی در زمینه بهترین اعمال (نک: کلینی، 2/130)، قرآن کریم (نک: ابن منظور، 17/240)، اقسام روزه (نک: کلینی، 4/83) و همچنین دعاهایی از آن حضرت (ع) (نک: ابن کثیر، 9/115) نقل کرده است.

روایتی نیز مربوط به جانشینی حضرت زین العابدین (ع) از زهری نقل شده است (نک خزّاز قمی رازی[487]، 241-243) از سیاق این روایت، چنین بر می‌آید که باید به آخرین روزهای عمر مبارک آن حضرت (ع) مربوط باشد. همچنین زهری در خصوص آثار مشاهده شده بر پشت آن حضرت (ع) پس از وفات، و به هنگم غسل دادن ایشان، اخباری نقل کرده است (نک: ابن شهر آشوب، 4/154). این امور می‌تواند استمرار ارادتمندی وی به امام سجّاد (ع) تا پایان حیات آن حضرت (ع) را نشان دهد.

البته در جایی از تاریخ، تذکّر امام (ع) به زهری به هنگام بدگوئی وی از حضرت علی (ع) نقل شده (نک: ابن ابی الحدید، 4/102) ولی تستری این خیر را در مورد زهری نادرست دانسته است (نک: 9/583-584)...........» [488]

پس با این وجود نه تنها ثابت کردیم که این نامه جعلی است بلکه ثابت کردیم که امام زهری از یاران و از ملازمان امام سجاد بوده است تا جایی که در آخرین لحظات عمر امام سجاد نیز بالای سر ایشان حاضر بوده است!

علی نمازی شاهرودی می‌نویسد: «الزهري قال: دخلت على عليّ بن الحسين عليه السلام في مرضه الّذي ‏توفّي فيه دخل عليه محمّد ابنه فحدّثه طويلًا بالسرّ فسمعته يقول: فيما يقول: عليك بحسن الخلق‏»[489]

یعنی: «زهرى مى‏گويد: به حضور امام سجّاد عليه السّلام در آن هنگام كه در بستر وفات بود، رفتم، پسرش محمّد (امام باقر) نزدش آمد، مدّتى طولانى با هم آهسته گفتگو كردند. در ميان گفتار امام‏ سجّاد عليه السّلام شنيدم كه به فرزندش مى‏فرمود: عليك بحسن الخلق‏: «بر تو باد به رعايت اخلاق نيك».

 قزوینی: زهری از عمر بن سعد روایت نقل کرده پس دشمن اهل بیت است!

قزوینی: «از اين نيز كه بگذريم، زهرى از كسانى است كه از عمر بن سعد روايت نقل كرده است و با اين كار دشمنى خود را با اهل بيت عليهم السلام آشكار نموده است. عمر سعدى كه جگر گوشه رسول خدا را با آن وضع فجيع به شهادت رساند و نواميس رسول خدا را به اسارت گرفت. ذهبى مى‌نويسد:

عمر بن سعد بن أبي وقاص، عن أبيه، وعنه ابنه إبراهيم، وقتادة، والزهري.

 عمر بن سعد، از پدرش روايت نقل كرده و از او پسرش ابراهيم، قتاده و زهرى روايت نقل كرده‌اند.

آيا چنين كسى مى‌تواند مورد اعتماد باشد؟ آيا روايت چنين كسى مى‌تواند منبع عقائد مسلمانان باشد؟»

جواب:

بیت:

زهری فقط یک روایت از عمر سعد نقل کرده، این ایراد از آن ایرادهای بنی اسرائیلی است که تابع هیچ قانونی نیست و اگر بخواهیم این ایراد قزوینی را یک اصل قرار دهیم و بر تمام راویان تعمیم دهیم تقریباً هیچ راوی نمی‌ماند که نزد جناب قزوینی وثاقت داشته باشد!

توضیح: طبق عقیدۀ آخوند شیعی، اصحاب محمد صلی الله علیه وسلم که بیعت خیالی روز غدیر را شکستند همه دشمن حضرت علی رضی الله عنه هستند، خود جناب قزوینی در این مقاله سه نفر را به عنوان دشمن حضرت علی معرفی کرده، 1. امام زُهری 2. عروة بن زبیر 3. انس بن مالک؛ گذشته از این سه بزرگوار چنانکه گفته شد تمام اصحاب (الا قلیلا) نزد آخوند شیعی دشمن اهل بیت به حساب می‌آیند! که در رأس آنان خلفای ثلاثه قرار دارند.

حال که فهمیدیم نزد آخوند شیعی، تمام اصحاب دشمن حضرت علی و فرزندان او هستند، و چنانکه قزوینی نقل روایت از دشمن اهل بیت را مساوی با عدم وثاقت دانسته، باید تمام کسانی که از اصحاب نبی اکرم روایت نقل کرده باشند همه غیر قابل اعتماد باشند.

حال ببینیم چه کسانی از این بزرگواران روایت نقل کرده‌اند.

1-   سیدنا علی رضی الله عنه از کسانی روایت نقل کرده است که نزد شیعه از عمر بن سعد که هیچ حتی از شمر و یزید هم بدتر هستند! حضرت علی از سیدنا ابوبکر صدیق «4 روایت» و از سیدنا عمر فاروق «6 روایت» نقل کرده است! همان ابوبکری که نزد شیعه غاصب خلافت و مسبب انحراف مسلمانان است!! و همان عمری که نزد شیعه ضارب و قاتل فاطمه و مسبب سقط جنین اوست، همان عمری که طناب به گردن علی انداخت و او را کشان کشان برای بیعت برد و همان عمری که به زور و با تهدید، دختر علی را به ازدواج خود در آورد!

فقط این دو نفر نیستند، بلکه سیدنا علی از «انس بن مالک» هم روایت نقل کرده است، همان انس بن مالکی که قزوینی در موردش می‌گوید: «أنس بن مالك... او از دشمنان اهل بيت عليهم السلام محسوب مى‌شود و در موارد بسيارى عداوت و دشمنى خود را با امير مؤمنان عليه السلام آشكار كرده است» [490]

و همچنین از زبیر بن عوام «3 روایت» از طلحه بن عبید الله «2 روایت» از ام المؤمنین عائشه «2 روایت» و از عثمان بن عفان «4 روایت» نقل کرده است.

حال که حضرت علی از چنین کسانی روایت نقل کرده است، باید روایات او نیز به مانند روایات امام زُهری، مردود باشد، اما مگر این قزوینی که از خود قانون می‌تراشد خودش می‌تواند تابع قانون خودش باشد؟؟ محال است.

راستی! یکی از کسانی! که حضرت علی از ایشان روایت نقل کرده است، الاغی مشهور و برجسته به نام «عفیر» می‌باشد[491] که گویا نام اصلی ایشان «عَتِيقُ بْنُ شِهَابِ بْنِ حَنِيفَة»[492] می‌باشد، ایشان خری سخنگو می‌باشند که جناب کلینی خالق این خر سخنگو هستند، در کتب رجالی هر چه گشتم که ببینیم این الاغ ناصبی بوده یا خیر، چیزی در این باره ندیدم ولی قرینه ای وجود دارد که همین الاغ نیز ناصبی است، چرا که نزد ام المؤمنین عائشه می‌آید و برای او درد و دل می‌کند و نزد رافضیان، ام المؤمنین عائشه، ناصبی است[493]! لابد، عفیر نیز ناصبی بوده که با یک ناصبی درد و دل کرده[494]... والله اعلم

2-   حال ببینیم در لیست شیوخ [495] امام سجاد علیه السلام چه کسانی هستند.

مروان بن حکم (4 روایت)، معاویه بن ابی سفیان (1 روایت)، انس بن مالک (2 روایت) ابوهریره (3 روایت)، ام المومنین عائشه، عمر بن خطاب و...

دقت کردید؟؟ مروان بن حکم و معاویه از کسانی هستند که امام زین العابدین از آن‌ها روایت نقل کرده است!!! جناب قزوینی معطل نکنید هر چه سریعتر امام سجاد را از لیست ثقات خارج کنید!

3-   در بین شیوخ ابن عباس نیز کسانی چون: ابو سفیان (3 روایت)  صفوان بن أمية (1 روایت) معاویه (4 روایت) ام المومنین عائشه (23 روایت) ابوبکر صدیق (16 روایت) عمر بن خطاب (87 روایت)!!

تعداد روایاتی که ابن عباس از حضرت عمر نقل کرده است، 87 روایت است!! و حضرت عمر کسی است که شیعیان او را قاتل سیده فاطمه و غاصب خلافت حضرت علی می‌دانند!!

و نه تنها حضرت علی و امام سجاد و ابن عباس از حضرت عمر روایت نقل کرده‌اند بلکه سیدنا حسن و سیدنا حسین نیز از آن بزرگوار روایت نقل کرده‌اند.

4-   کمیل بن زیاد فقط از 4 نفر روایت نقل کرده آن هم از ابوهریره (7روایت)، حضرت علی (6)، حضرت عمر (3)، ابوذر (1)

5-   از خنده آور ترین و در عین حال تأسف بر انگیز ترین مسائلی که شخص، حیران می‌ماند که بخندد یا بگرید این است که قزوینی برای اینکه بتواند حرف خود را به کُرسی بنشاند بزرگان اسلام را تخطئه کرده که از جملۀ این بزرگان «عروة بن زبیر» است که قزوینی او را دشمن اهل بیت می‌داند، این قسمت تأسف بر انگیزش بود اما قسمت خنده آورش این است که «امام صادق» از همین دشمن اهل بیت روایت نقل کرده است!

قزوینی روایات زهری را مقبول نمیداند چون او از عمر بن سعد که دشمن اهل بیت است 1 روایت نقل کرده و به ادعای قزوینی عروة بن زبیر هم دشمن اهل بیت است و می‌بینیم که امام صادق از همین دشمن اهل بیت روایت نقل کرده، در این صورت باید قزوینی قبول کند که روایات امام صادق هم مقبول نیست و در اسرع وقت برود و در کتب رجال جلو نام امام صادق بنویسد: «لیس بثقه»!!  نکتۀ خنده آور دیگری که وجود دارد این است که همین امام صادق از امام زهری نیز (1 روایت) نقل کرده است!

عکرمه غلام ابن عباس نیز از کسانی است که امام صادق 2 روایت از او نقل کرده و عکرمه نزد شیعیان ناصبی و خارجی است! [496]

6-   اما شیوخ امام باقر، در این بین کسانی مانند انس بن مالک هستند که جناب قزوینی این صحابی بزرگوار را نیز دشمن حضرت علی می‌داند!!  و از ابوهریره (7 روایت) از ام المؤمنین عائشه (9 روایت) از عبدالله بن عمر (5 روایت) و از ام المؤمنین حفصه و صفوان بن امیه و در نهایت، امام زهری نیز از کسانی است که امام باقر از او روایت نقل کرده است!!!  و همچنین از عروة بن زبیر 3 روایت نقل کرده و همینطور 1 روایت از عکرمه نقل نموده است!

7-   گذشته از این‌ها، شیخ صدوق، صاحب من لایحضره الفقیه، دومین کتاب معتبر نزد شیعه، از ناصبی روایت نقل می‌کرده و آن‌ها را توثیق می‌کرده است، چنانکه خوئی می‌نویسد:

«وأما الطريق الثاني فكل من في السند من الثقاة باستثناء محمد بن علي ماجيلويه، فإنه لم تثبت وثاقته نعم هو من مشايخ الصدوق (قده) غير أننا قد ذكرنا غير مرة أنه لا ملازمة بين كون الشخص شيخا للصدوق وبين وثاقته، فإنه (قده) يروي عن النواصب أيضا كالضبي. ومن هنا فالطريق الثاني ضعيف أيضا»[497]

با این وجود اگر قزوینی هنوز هم بر سر قانون من در آوردی خود هستند باید بروند و نام حضرت علی و حسنین و امام سجاد و امام باقر و صادق را از لیست موثقین خط بزنند! چرا که اینان از کسانی که نزد شیعه به مراتب از عمر بن سعد بدتر هستند روایت نقل کرده‌اند!

*******

چنانکه عرض کردم امام زهری فقط یک روایت از «عمر بن سعد» نقل کرده و این در بین 2548 روایتی که امام زهری نقل کرده اصلاً به حساب نمی‌آید، چرا که امام زهری 501 شیخ شناخته شده دارد که از آن‌ها روایت نقل کرده و همچنین 662 نفر از امام زهری روایت نقل کرده‌اند.

در بین 2548 روایتی که امام زهری نقل کرده، یک روایت اصلاً به حساب نمی‌آید، آن هم در حالی که در بین 2548 روایت، 38 روایت را از امام سجاد نقل کرده است!

تا اینجا این شبهه که امام زهری دشمن اهل بیت بوده زائل شد و حق واضح گشت.

چنانکه در صفحات گذشته خواندید، محقق شیعی «محمد حسن زاهدی توچائی» نسبت دشمنی زهری با اهل بیت را مردود می‌دانست و به اضافۀ ایشان، آیت الله خوئی که از متشددین در علم رجال به حساب می‌آید در این باره می‌نویسد:

«و بما ذكرنا يظهر أن نسبة العداوة إليه على ما ذكره الشيخ لم تثبت بل الظاهر عدم صحتها»[498]

باقر شریف قرشی نیز می‌نویسد: «زهرى‏ محمد بن مسلم قرشى معروف به زهرى فقيه، يكى از پيشوايان برجسته و عالم حجاز و شام، از كسانى است كه به امام عليه السلام اخلاص داشت و سخت علاقه‏مند بود، سخنان ارزشمندى را درباره امام عليه السلام گفته كه بيانگر اوصاف آن حضرت و ارزش‌هاى والا و صفات برجسته‏اى است كه در آن بزرگوار جمع بوده، از جمله مى‏گويد:

الف- «هيچ فرد هاشمى را همچون على بن حسين نديدم.»..... ب- «هيچ مرد قرشى را پارساتر و بالاتر از امام سجاد نديده‏ام.»... ح- «روز قيامت، مناديى ندا مى‏دهد؛ امروز بايد آن كسى كه سرور عابدان زمان خود بوده است بپاخيزد! آنگاه على بن حسين عليه السلام بپا مى‏خيزد.»... ط- «از زهرى پرسيدند: زاهدترين فرد دنيا چه كسى است؟ گفت: على بن حسين عليه السلام.».... يقينا زهرى اين مطالب را بر زبان نياورده مگر پس از ارتباط زياد با امام عليه السلام و معرفت كامل به اوصاف آن حضرت و آشنايى با خلق و خوى والا و صفات برجسته امام، و شيفتگى وى تا بدان جا رسيده بود كه هر وقت به ياد امام‏ مى‏افتاد گريه مى‏كرد و مى‏گفت: زين العابدين.»[499]

وی در بابی تحت عنوان: «اتهام زهرى به دشمنى اهل بيت (ع)» می‌نویسد:

شيخ طوسى در كتاب رجال خود بصراحت مى‏گويد زهرى از مخالفان‏ اهل بيت عليهم السّلام بوده است و اين مطلب را چند تن از بزرگان نقل كرده‏اند، جز اين كه مصادر و منابعى كه در دسترس ماست و در آن‌ها بسيارى از شئون و احوال او را نقل كرده‏اند هيچ رويدادى را كه دليل دشمنى وى با اهل بيت عليهم السّلام باشد نقل نكرده‏اند و آقاى خوئى مى‏گويد: و از آن چه ما گفتيم روشن مى‏شود كه نسبت دشمنى وى با اهل بيت عليهم السّلام مطابق گفته شيخ طوسى به ثبوت نرسيده بلكه ظاهر عدم صحّت آن است. (معجم رجال الحديث: 16/ 202.)»[500]

گذشته از این‌ها کسانی از علمای شیعه هستند که «زهری» را شیعه می‌دانند! و روایاتش را مؤثق می‌نامند، که ان شاء الله کمی جلوتر به آن نیز اشاره‌ای خواهیم داشت.

اکنون بپردازیم به سری دوم از سری ایرادات قزوینی بر امام زهری:

 قزوینی: زهري، عضو گروه جعل حديث بني اميه بود!!

قزوینی: «زهرى از كسانى است كه در دربار بنى اميه، عضو گروه جعل حديث بوده است؛ چنانچه ابن عساكر، از عالمان بزرگ اهل سنت در كتاب تاريخ مدينه دمشق مى‌نويسد:

جعفر بن ابراهيم جعفرى مى‌گويد: در حال شنيدن حديث از زهرى بودم، ناگهان زن كهن سالى آمده و گفت: اى جعفرى از زهرى حديث نقل نكن. چون به بنى اميّه گرايش يافته و جوائزشان را دريافت كرده است! گفتم: اين زن كيست؟ زهرى گفت: خواهر من است و خرفت ـ ديوانه ـ شده است.

آن زن در پاسخ گفت: تو خرفت ـ ديوانه ـ شده اى؛ زيرا كه فضائل آل محمد را كتمان و پنهان مى‌كنى!.»

جواب:

اولاً: اینکه حكام بنی امیه اشخاصی را اجیر می‌کرده و به آن‌ها پول میداده‌اند تا روایت بسازند از جمله دروغ‌های شاخدار روافض و بعضی از معتزله چون اسکافی است، بلکه در طول تاریخ، دروغگوترین کسانی که به جعل حدیث کمر بسته بودند، همین رافضیان بوده‌اند، و برای اثبات این امر کافی است که شخص عاقل، معتبرترین کتاب شیعیان یعنی الکافی را ورق بزند تا ببیند که چگونه در هر چند صفحه از آن کتاب، ائمۀ شیعه شق القمر و بالاتر از شق القمر می‌کنند!

ثانياً: در هیچ جای روایت بالا گفته نشده که امام زهری جاعل حدیث بوده است و نمیدانم که جناب قزوینی سواد ندارد که متن را به خوبی بخواند یا عقلش چلاق است که نمی‌فهمد، روایت در چه مورد سخن می‌گوید!

اما در مورد روایت، این روایت هم سنداً و هم متناً دارای اشکال است، ابتدا سند آن را بررسی کنیم.

سسله رجال این روایت بدین ترتیب است: «أَخْبَرَنَا أَبُو الْقَاسِمِ زَاهِرُ بْنُ طَاهِرٍ، أنا أَبُو سَعْدٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، أنا السَّيِّدُ أَبُو الْحَسَنِ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ، نا سُلَيْمَانُ بْنُ أَحْمَدَ الْحَافِظُ، نا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ الْحَافِظُ، نا إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبِي أُوَيْسٍ، نا جَعْفَرُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْجَعْفَرِيُّ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ الزُّهْرِيِّ...».

در این بین چند اشکال وجود دارد.

1-   اسماعیل بن ابی اویس، او از رجال بخاری است و توثیقات اندکی در مورد او آمده اما اکثر علما او را ضعیف[501] و مختلط[502] و بعضاً کذاب و جعال[503] دانسته‌اند. (رجوع شود به شرح حال او در تهذیب الکمال للمزی و تهذیب التهذیب لابن حجر)

2-   جعفر بن ابراهیم جعفری که مجهول الحال است! (فقط یحیی بن ابی طی او را شیعه می‌داند!!)

خود رقیه بنت مسلم (خواهر زهری) مجهول الحال است و این جعفر بن ابراهیم مجهول الحال (در موضعی دیگر) از همین رقیه بنت مسلم مجهول الحال روایت نقل کرده است!!

3-   اشکال دیگر این روایت این است که  سلیمان بن احمد متوفای سال 360 است او از محمد بن اسحاق نقل می‌کند و محمد بن اسحاق متوفای 236 است؛ و حتی اگر فرض کنیم سلیمان بن احمد روز وفات محمد بن اسحاق به دنیا آمده باید سنش را در وقت فوت 124 سال فرض کنیم!!! که بسیار بعید است و اگر بعید هم نباشد، نوزاد 1 ساله که نمی‌تواند روایت نقل کند، حداقل 20 سالش باید باشد و اگر بخواهیم او را در زمان فوت محمد بن اسحاق 20 ساله فرض کنیم سنش را به وقت فوت باید 144 ساله فرض کنیم که این دیگر بعید اندر بعید است.

تا اینجا فهمیدیم که این روایت از لحاظ سند سراسر اشکال است، اما از لحاظ متن:

در کل، در این روایت جعلی، دو نکته آمده است.

1-   امام زهری در دربار بنی امیه بود  2. امام زهری فضائل آل محمد را کتمان می‌کرد.

در مورد بند 1 عرض می‌شود: بله امام زهری در دربار بعضی حکام اموی رفت و آمد داشت، اما آیا این جرم است؟ اگر جرم است برای ائمه و علمای شیعه هم هست چرا که آنان نیز در دربار بعضی حکام ظالم رفت و آمد داشته اند[504]، به زبانی دیگر: «این گناهی است که در شهر شما هم می‌کنند!» اما  امام زهری شخصی نبود که خود را بازیچۀ دست حکام کند و به قول رافضی (که همه را به کیش خود پندارد) برای پول حدیث جعل کند و فتوا دهد!

در کتب فریقین آمده است و شيخ محمد جواد خمينى‏ شیعی می‌نویسد: «زهرى بر وزن (قفلى) مى‏گويد: من نزد وليد بن عبد الملك بودم. وليد به من گفت: آيا مقصود از (الَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ) كه ترجمه شد: على است؟ گفتم: نه! زيرا سعيد بن مسيب و عروة بن زبير و علقمة بن وقاص و عبد اللّه بن عتبة بن مسعود عموما براى من گفتند: ما از عايشه شنيديم كه مى‏گفت: مقصود از (الَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ) عبد اللّه بن ابى بر وزن (رقيه) بود. 2- سليمان بن يسار مى‏گويد: من نزد هشام بن عبد الملك بودم كه زهرى وارد شد. هشام به وى گفت: يا بن شهاب! منظور از (الَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ) كيست؟ گفت: عبد اللّه بن ابى است. هشام گفت: دروغ گفتى. بلكه منظور: علي بن أبي طالب مى‏باشد. زهرى گفت: اى بى‏پدر! آيا من دروغ مى‌گويم!؟ به خدا سوگند كه اگر منادى از آسمان ندا كند. خدا دروغ را حلال كرده باز هم من دروغ نگفته و نخواهم گفت: زيرا: عروه، و سعيد، و عبد اللّه. و علقمه براى من نقل كردند كه عايشه مى‏گفت: منظور از (الَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ) عبد اللّه بن ابى است‏‏.» [505]

از این دو روایت اینگونه استفاده می‌شود که:

1-   امام زُهری هر چند در دربار بنی امیه رفت و آمد داشته اما خود را به آنان نفروخته بود و نفس خود را خار نکرده بود.

2-   اگر امام زهری جاعل حدیث بود یا اینکه به دلخواه حکام فتوا می‌داد، غیر ممکن بود که در این مورد با حاکم وقت مخالفت کند، آن هم به آن طرز و به آن شدت!

3-   اگر امام زهری دشمن حضرت علی و فرزندان ایشان بود، به جای اینکه با حاکم مخالفت کند، باید آن را تأیید می‌کرد نه تکذیب؛ اینجا سخن امام اوزاعی رحمة الله علیه راست می‌آید که فرمود: «ما ادهن ابن شهاب قط لملك دخل عليه» [506]  = «ابن شهاب هرگز با هيچ پادشاهي که به دربار وي وارد مي‌شد مداهنه و سازش نکرد»

پس تا به اینجا فهمیدیم که امام زهری بر خلاف اشخاصی چون «محقق کرکی» و «مجلسی» و «نصیر الدین طوسی» و دیگر علمای درباری شیعه که دین را به دنیا فروخته‌اند، دین فروش و بازیچۀ حکام نبود.

اما ایراد دوم این بود که، امام زُهری فضائل آل بیت را کتمان می‌کند، اما آیا واقعاً چنین است؟

چنانکه در صفحات گذشته، ازقول علمای شیعه آوردیم او به کثرت از امام سجاد علیه السلام تعریف می‌کرده و فضایل او را نشر داده تا جایی که لقب «زین العابدین» را او به امام سجاد داده است!

دکتر سید حسین محمد جعفری می‌گوید: «فقيه بزرگ و محدّث گرانقدر ديگر زمان، الزهرى يار نزديك و ستايشگر زين العابدين (ع) بود. زهرى، نام پرافتخار زين العابدين (ع) (زينت پرهيزگاران) را بخاطر عبادت فوق العاده زياد آن حضرت بدو داد»[507]

از گفتۀ «دکتر سید حسین» که از علمای شیعی است چند نکته اخذ می‌شود:

1-   «امام زُهری فقیه و محدثی گرانقدر است» و اگر امام زُهری جاعل حدیث بود این عالم شیعی، به هیچ وجه او را بزرگ و گرانقدر معرفی نمی‌کرد!

2-   «زهری یار نزدیک امام سجاد است» ولی قزوینی او را دشمن اهل بیت می‌داند!!

3-   «امام زُهری ستایشگر امام سجاد است» ولی در روایت جعلی که قزوینی نقل کرد، امام زهری متهم به کتمان فضائل اهل بیت شده بود ولی دیدیم که این عالم شیعی، امام زهری را ستایشگر امام سجاد می‌داند.

4-   امام زهری نه تنها ستایشگر امام سجاد است بلکه لقب «زین العابدین» را نیز او به امام سجاد داده است!

همین اندازه کافی است تا ثابت شود که ادعای قزوینی در مورد دشمنی امام زُهری با اهل بیت و همچنین کتمان فضائل آل بیت و همچنین جاعل بودن امام زُهری، باطل گردد؛ اما برای اتمام حجت ببینیم جناب قزوینی دیگر چه ایرادی گرفته است!

قزوینی: «ابن حجر در ترجمه اعمش مى‌گويد:

حاكم (نيشابوري) از ابن معين نقل كرده است كه: بهترين سند اين است كه اعمش از ابراهيم، از علقمه و او از عبد الله نقل كند. شخصى از او پرسيد: اعمش مثل زهرى است؟ ابن معين گفت: بيزازم از اين كه اعمش مثل زهرى باشد؛ چرا كه زهرى دنبال مال دنيا و گرفتن جايزه بود و براى بنى اميه كار مى‌كرد؛ اما اعمش فقير و صبور بود و از فرمانروايان دورى مى‌كرد، اهل ورع و عالم به قرآن بود.

و همچنين ذهبى در سير اعلام النبلاء مى‌نويسد:

«كان رحمه الله محتشما جليلا بزي الأجناد له صورة كبيرة في دولة بني أمية».

زهرى، داراى مال و ثروت زيادى بود و در حكومت بنى اميه اسم و رسمى داشت.»

جواب:

سلسله رجال این روایت بدین شکل است: «الْحُسَيْنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الصَّيْرَفِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ حَمَّادٍ الدُّورِيُّ، بِحَلَبٍ، قَالَ: أَخْبَرَنِي أَحْمَدُ بْنُ الْقَاسِمِ بْنِ نَصْرِ بْنِ دُوسْتٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا حَجَّاجُ بْنُ الشَّاعِرِ، قَالَ: اجْتَمَعَ أَحْمَدُ بْنُ حَنْبَلَ...»

در این بین: «الْحُسَيْنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الصَّيْرَفِيُّ» مجهول است، در کتب تراجم ذکری از او نیست و جالب این است که به غیر از این روایت، هیچ روایت دیگری را نقل نکرده، و جالبتر این است که او نیز از شخصی به نام «مُحَمَّدُ بْنُ حَمَّادٍ الدُّورِيُّ» روایت کرده که او نیز مجهول است و به جز این روایت هیچ روایتی نیست که او جزء سلسله رجالش باشد!!

راوی بعدی «أَحْمَدُ بْنُ الْقَاسِمِ بْنِ نَصْرِ بْنِ دُوسْت» می‌باشد که چنانکه در تاریخ بغداد[508] آمده: شخصیتی مورد اعتماد است اما در بین کسانی که از او روایت کرده‌اند شخصی به نام «محمد بن حمدان» وجود ندارد؛ اصولاً ایشان از راویان قلیل الروایه هستند و فقط 3 نفر از او روایت نقل کرده‌اند که همانطور که گفته شد، «محمد بن حماد» جزء آن 3 نفر نیست.

به این ترتیب این روایت از ارزش می‌افتد و فاقد ارزش علمی است، اما اینکه در این روایت جعلی از قول ابن معین رحمة الله علیه گفته شده که امام زُهری دنبال مال دنیا و گرفتن جایزه از بنی امیه بوده است.

این گفته (هر چند فاقد ارزش علمی است) از چند حالت خارج نیست.

1-   «امام زُهری برای ارضاع هوس‌های حکام حدیث جعل می‌کرده و در عوض پول و مال دریافت می‌کرده» که چنانچه قبلاً گذشت این ادعا کاملاً باطل و خلاف اتفاق اهل سنت بر ثقه و امام بودن، امام زهری است، چنانکه حافظ ابن حجر عسقلانی و بدر الدين العينى در مورد امام زهری می‌نویسند: «الفقيه الحافظ، متفق على جلالته وإتقانه»[509]

2-   «امام زُهری احادیث صحیح را نقل می‌کرده و بنا بر قرآن و سنت فتوا میداده به همین دلیل به او جایزه می‌دادند و او نیز قبول می‌کرده» که هر چند اینکه امام زهری از حکام بنی امیه جایزه دریافت کرده باشد، ثابت نیست، اما بالفرض که صحیح باشد این چیز عجیبی نیست چرا که ائمۀ بزرگوار شیعه نیز چنین می‌کرده‌اند.

 ائمۀ شیعه از حکام هدیه و جایزه دریافت می‌کردند!

امام حسن و امام حسین علیهم السلام با وجود اینکه بسیار ثروتمند بودند، از معاویه جایزه و پول دریافت می‌کردند.

امام حسن علیه السلام آنقدر ثروتمند بود که بنابر روایت شیعه، زنى را به همسرى گرفت، و براى او صد كنيز كه هر يك هزار دينار همراه داشتند فرستاد!! (جمعاً صد کنیز و صد هزار درهم!)

«أبي جعفر محمد بن علي (عليهما السلام)، أنه قال: «تزوج الحسن بن علي (عليهما السلام) امرأة، فأرسل إليها بمائة جارية، مع كل جارية ألف درهم»».[510]

و عین همین روایت در مورد امام حسین آمده است: «وعن أبي جعفر محمد بن علي (ع) أنه قال: تزوج الحسين ابن علي (ع) امرأة فأرسل إليها بمائة جارية، مع كل جارية ألف درهم.»[511]

روایت دیگری که ثروت حسنین را نشان میدهد روایتی است که طبق آن حسنین و عبد الله بن جعفر مال بسیاری به یک پیرزن[512] می‌دهند، چنانکه ابن شهر آشوب می‌نویسد:

«أَبُو جَعْفَرٍ الْمَدَائِنِيُّ فِي حَدِيثٍ طَوِيلٍ‏... الْحَسَنُ ع فَأَمَرَ لَهَا بِأَلْفِ شَاةٍ وَ أَعْطَاهَا أَلْفَ دِينَارٍ وَ بَعَثَ مَعَهَا رَسُولًا إِلَى الْحُسَيْنِ فَأَعْطَاهَا مِثْلَ ذَلِكَ ثُمَّ بَعَثَهَا إِلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ فَأَعْطَاهَا مِثْلَ ذَلِك‏»[513]

یعنی: «امام‏ حسن (ع) هزار گوسفند و هزار دينار پول به آن پیرزن داد و امام حسين و عبد اللّه بن جعفر نيز چنین کردند» (جمعاً 3 هزار گوسفند و 3 هزار دینار که خود ثروت عظیمی است)

و از عجایب است که گویند: امام حسین زمینی داشته که یک میلیون دینار می‌ارزیده!!، بخوانید سخنان امام حسین را با عمر سعد: «قال عمر: أخاف أن تهدم داري قال الحسين: أنا أبنيها لك فقال: أخاف أن تؤخذ ضيعتي قال عليه السّلام: أنا أخلف عليك خيرا منها من مالي بالحجاز و يروى أنه قال لعمر: اعطيك (البغيبغة) و كانت عظيمة فيها نخل و زرع كثير دفع معاوية فيها ألف ألف دينار فلم يبعها منه‏»[514]

یعنی: «عمر بن سعد گفت: مى‏ترسم خانه مرا ويران كنند. حسين عليه السّلام فرمود: من آن را برايت بنا خواهم كرد. گفت: مى‏ترسم اموال مرا بگيرند امام عليه السّلام فرمودند: من از مال خودم در حجاز بهتر از آن را به تو خواهم داد و روايت شده كه امام عليه السّلام فرمودند: من «بغيبغة» را به تو مى‏دهم كه ملك بسيار عظيمى بود و معاويه حاضر شده بود به يك ميليون دينار آن را از امام عليه السّلام بخرد و امام به او نفروخته بودند..» [515]

و «گويند: عبد الرحمن سلمى به فرزند امام‏ حسين عليه السّلام سوره حمد را آموخت، چون آن را بر پدر قرائت كرد حضرت عليه السّلام به آموزگار او (عبد الرحمن)، هزار دينار، و هزار حلّه، عطا فرمود و دهان او را پر از گوهر نمود» [516]

با این وجود و با داشتن چنین ثروتی آنان شخصاً به شام می‌رفتند و از معاویه مال بسیار و هدایایی دریافت می‌کردند!

شرف الدین موصلی (م657) در مورد هدایا و پولی که معاویه به سیدنا حسن میداد می‌نویسد: «فكان معاوية يعطيه لذلك في كل سنة مائة ألف دينار غير الهدايا و التحف»[517]

یعنی: «پس معاویه هر ساله به غیر از هدایا و تحفه‌ها، صد هزار دینار به امام حسن علیه السلام می‌داد»

مجلسی روایت طویلی را از ابن ابی الحدید نقل می‌کند که در قسمتی از آن آمده است: «فَضَحِكَ مُعَاوِيَةُ وَ قَالَ يَا ابْنَ أَخِي بَلَغَنِي أَنَّ عَلَيْكَ دَيْناً- قَالَ إِنَّ عَلَيَّ دَيْناً قَالَ كَمْ هُوَ قَالَ مِائَةُ أَلْفٍ- فَقَالَ قَدْ أَمَرْنَا لَكَ بِثَلَاثِمِائَةِ أَلْفٍ- مِائَةٌ مِنْهَا لِدَيْنِكَ وَ مِائَةٌ تَقْسِمُهَا فِي أَهْلِ بَيْتِكَ- وَ مِائَةٌ لِخَاصَّةِ نَفْسِكَ فَقُمْ مُكَرَّماً فَاقْبِضْ صِلَتَكَ..»[518]

یعنی: «معاويه خنديد و گفت: پسر برادرم شنيده‏ام قرضى بعهده دارى، مبلغ آن چقدر است؟ حسن گفت: صد هزار دينار. معاویه گفت: پس دستور می‌دهیم سيصد هزار دينار تقديم کنند، صد هزار براى وام، صد هزار براى اهل بیتت و صد هزار دينار ديگر مخصوص خودت با نهايت اكرام اين جايزه را بپذير.» [519] و سبط بن جوزی از شعبی نقل می‌کند که یکی از شرایط صلحنامه بین معاویه و حسن این بود که معاویه 5 میلیون درهم به امام حسن بدهد. [520]

در روایتی با سند صحیح نزد شیعه، آمده است: «أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ أَبِيهِ ع‏ أَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ ع كَانَا يَقْبَلَانِ‏ جَوَائِزَ مُعَاوِيَةَ»[521]

یعنی: «امام صادق علیه السلام از پدرش امام باقر علیه السلام روایت کرده است که فرمود: حسن و حسین علیهما السلام جوایز و هدایای معاویه را قبول می‌کردند.» محمد باقر مجلسی[522] و محمد تقی مجلسی[523]  و حسین بن محمد بحرانی[524] روایت را موثق کالصحیح یا صحیح می‌دانند.

و همچنین در پایان یک روایت طولانی که طبرسی و مجلسی آن را از سُلیم بن قیس نقل کرده‌اند، آمده است: «فَلَمَّا سَمِعَ مُعَاوِيَةُ أَمَرَ لِكُلٍّ مِنْهُمْ بِمِائَةِ أَلْفِ دِرْهَمٍ- غَيْرَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ ابْنِ جَعْفَرٍ فَإِنَّهُ أَمَرَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ بِأَلْفِ أَلْفِ دِرْهَم ‏»[525]

یعنی: «چون معاويه از حضرت امام البريّه و از عبد اللَّه بن جعفر بن أبى‏ طالب و عبد اللَّه بن عبّاس و فضل اين سخنان گوش كرد صد هزار درهم به هر يك ايشان جوايز و انعام داد. امّا حضرت امام حسن و امام حسين عليهما السّلام و عبد اللَّه بن جعفر هر يك اين سه سرور را هزار هزار درهم[526] داد،»[527]

و جالب این ماجرایی است که بین دو عالم شيعي، «محقق کرکی» و شیخ قطیفی رخ داده چنانکه، «افندی» می‌نویسد: «آن گاه که قطیفی در کربلا و یا نجف اشرف به سر می‌برده، محقق کرکی، که برای زیارت رفته بود، با او ملاقات می‌کند. همزمان، شاه طهماسب هدیه ای برای قطیفی فرستاده بود، ولی او عذر خواسته و آن را نپذیرفته بود. محقّق کرکی در این باره به او گفت: این کار درست نبوده است و با این کار، به حرام، یا مکروه افتاده‌ای؛ زیرا امام حسن مجتبی (ع) هدیه معاویه را پذیرفت. پیروی از امام (ع)، یا واجب است و یا مستحب و ترک آن، یا حرام است و یا مکروه. این سلطان، بی‌گمان، بدتر از معاویه و تو بهتر از امام مجتبی (ع) نیستی!» [528]پس تا اینجا ثابت شد که امام حسن و امام حسین علیه السلام هدیه و پول دریافت می‌کردند و جالب اینجاست که «محقق کرکی» می‌گوید: رد کردن این هدایا یا مکروه است و یا حرام!!!

تا به اینجا فقط از حسنین سخن گفتیم و برای اتمام حجت مختصری نیز از دیگر ائمۀ شیعه و رابطۀ آنان با حکام، می‌نویسیم:

ماجراي منصور دوانيقي و امام صادق كه روايتي بسيار طولانی است، در انتهای روایت چنین آمده است: «فَقَالَ الْمَنْصُورُ يَا غُلَامُ ائْتِنِي بِالْغَالِيَةِ- فَأَتَاهُ بِهَا فَجَعَلَ يُغَلِّفُهُ بِيَدِهِ ثُمَّ دَفَعَ إِلَيْهِ أَرْبَعَةَ آلَافٍ- وَ دَعَا بِدَابَّتِهِ فَأَتَاهُ بِهَا فَجَعَلَ يَقُولُ- قَدِّمْ قَدِّمْ إِلَى أَنْ أَتَى بِهَا إِلَى عِنْدِ سَرِيرِهِ- فَرَكِبَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ ع‏»[529]

یعنی: «در اين موقع منصور گفت: غلام! عطر بياور، (منصور) با دست خود سر و صورت امام‏ را معطر نمود و چهار هزار دينار تقديم كرده دستور داد مركب سوارى امام را بياورند پيوسته دستور ميداد جلو بياورند تا مركب را جلو تختش آوردند حضرت صادق سوار شد.» [530]

اما در مورد امام موسی کاظم علیه السلام در روایتی طویل آمده است:

«مأمون گفت: روزى هارون به حج رفت و من با وى بودم. چون به مدينه آمد بفرمود كه مگزارند كه كسى در پيش وى آيد الّا ابناى مهاجر و انصار و بنى هاشم. و هر يكى را عطايى دادى پنج هزار دينار تا به دويست دينار به قدر شرف و مرتبت. تا روزى موسى (ع) در آمد حاجب اجازت طلبيد. قوّاد و اولاد را گفت به ادب باشند. مردى را ديدم پير به عبادت كهنه شده، نور عبادت خدا از وى ظاهر، بر خر سوار. چون عزم كرد كه پياده شود، رشيد آواز به وى كرد و سوگند داد كه: بيا همچنان. بيامد به بساط پياده شد. و حجّاب به اجلال و اكرام او را در آوردند تا به كنار بساط استقبال وى كرد و بوسه بر دست و جبهه وى مى‏داد. و وى را در صدر بنشاند بر خويش و حال‌ها پرسيد و از عيالاتش خبر گرفت. گفت: پانصد تن عيال منند. گفت: خرج ايشان دارى؟ گفت: به اقتصاد و قناعت. و از ضياع پرسيد. گفت: سالى دخل مى‏باشد و سالى نه. گفت: اولاد تو چندند؟ گفت:

سى پسر. گفت: قرض دارى؟ گفت: ده هزار دينار. گفت: دختران را به شوهر دادى؟ گفت: نه؛ براى قصور دست و اسباب. هارون گفت: قروض تو ادا كنم و بنات تو را جهاز كنم و به شوهر سپارم. امام‏ (ع) ثناى وى بگفت.

و هارون با وى برخاست و پسران را فرمود كه جامه وى بر خر راست‏ كنيد و در ركاب وى برويد. مأمون و مؤتمن و محمّد و باقى فرزندان و حجّاب را فرمود كه با وى تا به خانه بروند. و موسى (ع) هر پنجشنبه به هارون رفتى و فرمودى: طاعة السّلطان للتّقيّة واجبة. و اين حديث رسول است. به آخر دويست دينار به وى فرستاد و وعده داد كه ديگر از بغداد به تو فرستم.» [531]

طبق این روایت امام کاظم نه تنها از هارون الرشید پول وهدیه دریافت کرده بلکه از او تعریف کرده و هر پنجشنبه به دربار او می‌رفته است! و در روایت دیگری آمده که مهدی عباسی سه هزار دینار به امام موسی کاظم داد[532]. و طبق روایتی، هارون الرشید لباس گرانقیمتی و همچنین 50 هزار دینار به شخصی داد و آن شخص همۀ آن را برای امام موسی کاظم فرستاد و او نیز قبول کرد. [533] و در روايتي در مورد امام کاظم علیه السلام و هارون الرشيد، چنین آمده است: «..... هارون پرسيد: چرا دخترها را با پسر عموها و ساير افراد هم شأن خودشان تزويج نمى‏كنى؟

امام پاسخ داد: دستم خالى است. هارون پرسيد: راجع به زمينها چى؟ امام پاسخ داد: بعضى سال‌ها در آمد و محصول دارد و بعضى اوقات ندارد. هارون پرسيد: آيا بدهكار هستى؟ امام پاسخ داد: بلى. هارون پرسيد: چقدر است؟ امام پاسخ داد: ده هزار دينار. هارون گفت: اى پسر عمو، من مقدارى پول براى ازدواج پسران و دخترانت و پرداخت بدهى و تعمير زمينت مى‏دهم.

امام از او تشكر كرد و گفت: اى پسر عمو، صله رحم به جاى آوردى و از اين نيّت زيبا خدا خرسند است. خون خويشاوندى به هم مرتبط است و قرابت نزديك است و نژاد يكى است.... پس امام عليه السلام ايستاد، پس رشيد به احترام او برخاست و وسط چشم و صورتش را بوسيد. سپس به فرزندانش رو كرد و به آن‌ها گفت: اى عبد اللّه و اى محمد و اى ابراهيم، دنبال عمو و مولايتان برويد و ركاب او را بگيريد و لباسش را بياراييد و تا منزلش او را مشايعت نماييد.» [534]

حتی در روایتی آمده است که امام کاظم علیه السلام به هارون الرشید می‌گوید: فدایت شوم!! بخوانید: «إِنَّ الرَّحِمَ إِذَا مَسَّتِ الرَّحِمَ تَحَرَّكَتْ وَ اضْطَرَبَتْ فَنَاوِلْنِي يَدَكَ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ فَقَالَ ادْنُ فَدَنَوْتُ مِنْهُ‏ فَأَخَذَ بِيَدِي ثُمَّ جَذَبَنِي إِلَى نَفْسِهِ وَ عَانَقَنِي طَوِيلًا ثُمَّ تَرَكَنِي وَ قَالَ اجْلِسْ يَا مُوسَى»[535]

يعني: «(امام کاظم از قول نبی اکرم فرمود) خويشى و رحم هر گاه نزديك شود خويش و رحم را قرابت و خويشى بحركت و هيجان مى‏آيد پس دست خود را بسوى من دراز كن فداى وجودت هارون گفت نزديك بيا من نزديك او رفتم دست مرا گرفت و مرا بخود چسبانيد و معانقه[536] طولانى با من نمود پس مرا واگذاشت و گفت اى موسى بنشين» [537]

در مورد امام رضا علیه السلام آمده است: «وَأَنْزَلَ الرِّضَا ع دَاراً وَ أَكْرَمَهُ‏ وَ أَعْظَمَ أَمْرَهُ»[538]

يعني: «(امام رضا در خانه مسکن گزید) و مأمون حضرت رضا عليه السّلام را فوق العاده تكريم و تعظيم كرد و از وى بطرز مجللى پذيرائى نمود.» [539]

و در مورد امام جواد علیه السلام و مأمون عباسی، استر آبادی می‌نویسد: «مامون... از روى مهر و محبت دختر خود را به زنى به وى داد و هر سال به جهت معيشت و كفايت مهمات آن حضرت از مال خود هزار هزار دينار[540] نزد وى مى‏فرستاد» [541] و در روایتی آمده که «مأمون» ده هزار دینار به امام جواد داد.[542] 

در روایت طویلی آمده است که مأمون به یاسر گفت: «سِرْ إِلَى ابْنِ الرِّضَا وَ أَبْلِغْهُ عَنِّي السَّلَامَ وَ احْمِلْ إِلَيْهِ عِشْرِينَ أَلْفَ دِينَارٍ وَ قَدِّمْ إِلَيْهِ الشَّهْرِيَّ الَّذِي رَكِبْتُهُ الْبَارِحَةَ ثُمَّ مُرْ بَعْدَ ذَلِكَ الْهَاشِمِيِّينَ أَنْ يَدْخُلُوا عَلَيْهِ بِالسَّلَامِ وَ يُسَلِّمُوا عَلَيْهِ قَالَ يَاسِرٌ فَأَمَرْتُ لَهُمْ بِذَلِكَ وَ دَخَلْتُ أَنَا أَيْضاً مَعَهُمْ وَ سَلَّمْتُ عَلَيْهِ وَ أَبْلَغْتُ التَّسْلِيمَ وَ وَضَعْتُ الْمَالَ بَيْنَ يَدَيْهِ وَ عَرَضْتُ الشَّهْرِيَّ عَلَيْه‏»[543]

یعنی: «برو به نزد پسر امام‏ رضا عليه السّلام و سلام مرا به آن حضرت رسان و براى آن حضرت بيست هزار دينار ببر و پيشكش نماى آن اسب را كه ديشب بر آن سوار بودم. پس همه بنى هاشم را امر نماى كه بديدن آن حضرت روند و بر او سلام نمايند. ياسر گويد كه پس من هاشميان را امر نمودم و خود نيز به اتفاق ايشان بر آن حضرت داخل شديم و سلام كرديم و سلام مأمون را رساندم و آن مال را به خدمت آن حضرت گذاردم و آن اسب را به آن‌ها عرضه كردم.» [544]

در مورد امام هادی نیز، روایتی موجود است که می‌گوید، متوکل 4 هزار دینار به وی داد و او نیز قبول کرد. [545] و همچنین مادر متوکل نیز بعد از اینکه نذر کرده بود اگر متوکل از بیماریش نجات یابد پولی به امام هادی دهد، پسرش خوب شد و وی 10 هزار دینار به امام هادی داد و او نیز قبول کرد[546]

و در مورد عبدا لله بن جعفر، سید علی خان المدنی در درجات الرفیعه فی طبقات الشیعه می‌نویسد: «زوج عبد الله بن جعفر ابنته أم كلثوم من الحجاج على ألفي الف في السر وخمسمائة الف في العلانية وحملها إليه إلى العراق فمكثت عنده ثمانية أشهر»[547]

یعنی: «عبدالله بن جعفر دو ميليون درهم در پنهاني و پانصد هزار درهم آشکارا از حجاج گرفت که تمام آن را حجاج پرداخت و عبدالله دختر خود را به عراق براي حجاج گسيل داشت.»

اقوال و روایات در این باب بسیار زیاد است و ما به همین اکتفا می‌کنیم.

اما غرض از نقل این اقوال و روایات این بود که بگوییم: زمانی که هم ائمۀ شیعه هم اشخاصی چون فضل و عبد الله بن عباس و عبد الله بن جعفر و... جوائز حکام را دریافت می‌کردند و همچنین «محقق کرکی» پس زدن این جوایز را مکروه یا حرام می‌داند! چه جای اشکال و تعجب است که امام زهری نیز جایزه‌ای دریافت کرده باشد؟؟

اما در مورد اینکه امام ذهبی می‌فرماید: «امام زهری دارای مال و ثروت زیادی بود» چنانکه گذشت بعضی از ائمۀ شیعه ثروتی شاهانه داشته‌اند چنانکه مأمون سالی یک میلیون دینار به امام جواد می‌داد[548] و در روایتی آمده است که امام حسن عسکری نود هزار دینار به شخصی داد و راوی این بخشش را معجزه دانست و گفت: چنین مبلغی جز برای پادشاهان مقدور نیست! بخوانید:

«دَخَلَ أَبُو عَمْرٍو عُثْمَانُ بْنُ سَعِيدٍ وَ أَحْمَدُ بْنً إِسْحَاقَ الْأَشْعَرِيُّ وَ عَلِيُّ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَدَانِيُّ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ الْعَسْكَرِيِّ فَشَكَا إِلَيْهِ أَحْمَدُ بْنُ إِسْحَاقَ دَيْناً عَلَيْهِ فَقَالَ يَا أَبَا عَمْرٍو وَ كَانَ وَكِيلَهُ ادْفَعْ‏ إِلَيْهِ‏ ثَلَاثِينَ‏ أَلْفَ‏ دِينَارٍ وَ إِلَى عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ ثَلَاثِينَ أَلْفَ دِينَارٍ وَ خُذْ أَنْتَ ثَلَاثِينَ أَلْفَ دِينَارٍ فَهَذِهِ مُعْجِزَةٌ لَا يَقْدِرُ عَلَيْهَا إِلَّا الْمُلُوكُ وَ مَا سَمِعْنَا بِمِثْلِ هَذَا الْعَطَاء»[549]

یعنی: ««ابو عمر عثمان بن سعيد و احمد بن اسحاق اشعرى و علي بن جعفر همدانى خدمت حضرت امام ابو الحسن عسكرى رسيدند. احمد بن اسحاق شكايت از قرضى كه بر گردن داشت نمود. امام‏ عليه السّلام رو به ابو عمرو كه وكيل آن جناب بود نموده فرمود سى هزار دينار باو بده و سى هزار دينار نيز به علي بن جعفر. تو خود نيز سى هزار دينار بردار. (راوی:) اين معجزه ‏ايست كه جز پادشاهان كسى برايش چنين مبلغى مقدور نيست و بخشش باين مقدار را از كسى نشنيده‏ايم.»[550]

از سویی علمای شیعه که معتقدند «ائمه خمس دریافت می‌کرده اند» دیگر نباید بر مال و ثروت امام زهری خرده بگیرند.

جالب اینجاست که چنانچه علمای شیعه گفته‌اند، ثروتی که از جمع آوری خمس بدست می‌آمده آنقدر زیاد بوده که بعضی از یاران و وکیلان ائمه به خاطر تصاحب این اموال حاضر بودند مرتد شوند!؛ مشهور است که وقتی امام موسی کاظم فوت شد نزد وکلای ایشان که از بلاد مختلف از شیعیان پول می‌گرفتند و به سوی امام ارسال می‌کردند، مبلغ هنگفتی مانده بود از جمله: على بن حمزه بطائنى، كه 30 هزار دینار نزدش بود و  زيد بن مروان قندى كه هفتاد هزار دينار نزد وى بود، و وكيل امام كاظم در مصر به نام عثمان بن عيسى عامرى رؤاسى (رواسى) كه افزون بر 30 هزار دینار، 6 كنيز (جوارى) داشت كه با پول امام خريده بود... و همۀ این‌ها وفات امام کاظم را انکار کردند تا بتوانند آن اموال را نزد خود نگه دارند!» [551]

و امام موسی کاظم از همین اموال زمینی به قیمت 30 هزار دینار خریده بود!!

ابن روزبهان می‌نویسد: «.... پس ابراهيم به بغداد آمد و نزد هارون الرشيد افساد كرد و گفت از اطراف عالم جهت امام‏ موسى خمس مى‏آورند تمام اهل عراق و خراسان او را امام‏ خود مى‏دانند و چندان اموال پيش او جمع شده كه هيچ‏كس از خلفا از آن مقدار مال و اسباب نبوده تا به غايتى كه او موضعى را خريد و سى هزار دينار طلا در بهاى آن موضع داد؛ و صاحب موضع گفت: من از اين نقد نمى‏خواهم و نقدى ديگر تعيين كرد؛ او فى الحال از آن نقد ديگر كه او طلب كرده بود سى هزار دينار ديگر حاضر كرد و اداى ثمن نمود.» [552]

برادر زادۀ امام کاظم (علی بن اسماعیل بن جعفر الصادق) در مورد اموال امام کاظم می‌گوید: «اموال از شرق و غرب به سوى او سرازير است كه در خزانه‏هايى نگهدارى مى‏كند؛ و زمينى به قيمت سى‏ هزار دينار خريده است!» [553]

در نهایت این زمین به امام رضا رسید چنانکه باقر شریف قرشی می‌نویسد: «شبراوى گفته است: امام‏ رضا عليه السّلام بخشنده، بزرگ، با وقار و مورد احترام بود. پدرش موسى الكاظم عليه السّلام نسبت به او محبت زيادى نشان مى‏داد و زمينى را كه سى هزار دينار خريده بود به او واگذار كرد»[554]

اصلاً ثروت ائمه شیعه قابل مقایسه با ثروت هیچ انسانی نیست، چرا که کلینی در کتابش بابی دارد تحت عنوان: «أَنَّ الْأَرْضَ كُلَّهَا لِلْإِمَامِ»[555] یعنی: تمام زمین متعلق به امام است!

پس تا به اینجا فهمیدیم که بعضی ائمۀ شیعه چنان ثروتی داشته‌اند که با ثروت شاهان مسابقه می‌داد! پس چه اشکالی دارد که امام زهری نیز ثروتمند بوده باشد؟ طبق نقلهای گذشته ثابت می‌شود که ائمۀ شیعه مال کثیری را از حکام دریافت می‌کرده‌اند، اما از کجا معلوم که امام زهری نیز ثروت خود را از حکام گرفته باشد؟

حال جالب آن است که ائمۀ شیعه گاه حکام ظالم را مدح می‌گفته‌اند، چنانکه نوشته‌اند: «بر اساس گزارش یعقوبی، میان امام باقر (ع) و سلیمان[556]نامه ای رد و بدل شده است، اما از محتوای نامه و علت نگارش آن گزارشی در دست نیست، جز اینکه امام در آن نامه به سلیمان هشدار نداده و او را مذمت نکرده است. هنگامی که علت این گونه خطاب مدح آمیز را پرسیدند، امام فرمود: سلیمان ستمگر و جبار بود؛ برای او به گونۀ آنچه برای ستمگران می‌نویسند، نوشتم.» [557]و در روایتی که در صفحات گذشته نقل کردیم، آمده بود که امام کاظم، هارون الرشید را ثنا گفت! [558]

تا به حال ایراداتی که بر امام زهری وارد شده همه مردود و کانه «هَبَاءً مَنْثُورًا» گشت. اما بپردازیم به دیگر شبهات قزوینی در این باره:

قزوینی می‌نویسد: «و ابن عساكر مى‌نويسد:

 «از عمر بن رديح روايت شده است كه گفت روزى به همراه زهرى مى‌رفتم؛ عمرو بن عبيد من را ديد؛ پس از آن روزى مرا ديده و گفت: با دستمال پادشاهان يعنى زهرى چه مى‌كردي؟»

جواب:

آفت اين روايت نیز عمر بن ردیح است که ضعیف است و همچنین «محمد بن أحمد البابسيري» و «الأحوص بن المفضل بن غسان» که هر دو مجهول هستند.

امام ذهبی در میزان الاعتدال در شرح حال «عمر بن ردیح» می‌نویسد: «ضعفه أبو حاتم. وقال ابن معين: صالح الحديث»[559] و خود امام ذهبی «عمر بن ردیح» را در کتاب «المغنی فی الضعفاء» آورده است[560]. به این معنی که او را ضعیف می‌داند. همچنین امام ابوبکر بیهقی بعد از نقل روایتی می‌نویسد: «تَفَرَّدَ بِهِ عُمَرُ بْنُ رُدَيْحٍ وَلَيْسَ بِالْقَوِىِّ.»[561] و همچنین در الکامل فی الضعفاء ابن عدی ذکر شده که در بعضی از روایاتش با ثقات مخالفت کرده است.[562]

پس با وجود دو راوی مجهول و یک روای ضعیف این روایت فاقد ارزش علمی می‌گردد و استناد به آن عالمانه نیست؛ اما ادامۀ ایراد قزوینی:

«شمس الدين ذهبى مى‌نويسد كه شعبة بن حجاج روايات زهرى را به خاطر اين كه جزء شرطه بنى اميه به حساب مى‌آمده، پاره كرده است.

شعبه براي من نقل كرد كه: من و هشيم به سوي مكه حركت كرديم، وقتي به كوفه رسيديم، هشيم مرا با أبي‌اسحاق ديد، گفت: او كيست؟ گفتم: شاعر سبيع (محله و قبيله‌اي در كوفه) است. وقتي از كوفه خارج شدم، من سند حديث را اين گونه قرار دادم: «حدثنا ابوإسحاق...»، هشيم گفت: او را در كجا ديدي؟ گفتم: او همان كسي بود كه گفتم شاعر سبيع است. وقتي به مكه رسيديم، از كنار هشيم گذشتم، ديدم كه در كنار زهري نشسته است، گفتم: او كيست؟ گفت: يكي از كارگزاران بني‌اميه است. وقتي برمي‌گشتيم، هشيم سند روايت را اين گونه قرار داد «حدثنا زهري...» گفتم: او را در كجا ديدي؟ گفت: او همان كسي بود كه به همراه من ديدي. گفتم: نوشته‌ات را به من نشان بده، وقتي خارج كرد، من آن را پاره كردم.

و در جاى ديگر به همين مطلب اشاره كرده، مى‌گويد: علت اينکه شعبة احاديث نقل شده از زهرى را از دست هشيم گرفت و پاره نمود، اين بود که شعبة فهميد زهرى از مأموران حکومتى و از اعوان و انصار بنى اميه است؛ از اين رو به او اعتماد نکرد و حاضر نشد از او حديث بشنود:

پيش از اين در شرح حال شعبه نقل كرديم، كه شعبه نوشته زهري را از دست هشيم ربود و آن را پاره كرده؛ زيرا آن زمان هشيم را با زهري ديد، نمي‌دانست كه او چه كاره است، وقتي سؤال كرد كه آن شيخ كيست و هشيم گفت كه يكي از كارگزاران بني اميه است، نه او را شناخت؛ و نه حديثي از او شنيد.»

جواب:

سند روایت فوق که دو راوی مجهول دارد، چنین است: «أَبُو بَكْرٍ بنُ شَاذَانَ البَغْدَادِيُّ: حَدَّثَنَا عَلِيُّ بنُ مُحَمَّدٍ السَّوَّاقُ، حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بنُ مُكْرَمٍ الدَّقَّاقُ، حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ، حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، قَالَ: خَرَجْتُ أَنَا وَهُشَيْمٌ إِلَى مَكَّةَ...»

علی بن محمد السواق و جعفر بن مکرم الدقاق؛ هر دو مجهول هستند، پس روایت فاقد ارزش علمی است؛بر فرض صحت روایت فوق؛ در سخن امام ذهبی مطلبی نهفته؛ آنجا که گفته است: «ابن معین نه زهری را شناخت و نه از او حدیث نقل کرد» و اگر یحیی بن معین سعی می‌کرد امام زهری را بشناسد حتماً نظرش عوض می‌شد و این دیدگاه او بنا بر یک پیش فرض بود و نخواست در آن مورد تحقیق کند به همین دلیل موضعی اینچنینی داشته است، چنانکه امام اوزاعی او را شناخت و در مورد موضع امام زهری در برابر حکام فرمود: «ما ادهن ابن شهاب قط لملك دخل عليه» «ابن شهاب هرگز با هيچ پادشاهي که به دربار وي وارد مي‌شد مداهنه و سازش نکرد»[563]

و چنانکه بزرگان گفته‌اند، در این موارد سخن ابن معین بدون ارائۀ برهان حجت نیست.

بدر الدین العیینی می‌نویسد: «يحيى قوله فى الشافعى: ليس بثقة، فقال أحمد: ومن أين يعرف يحيى الشافعى، هو لا يعرف الشافعى ولا يعرف ما يقول الشافعى، أو نحو هذا من جَهِلَ شيئًا عاداه. فصدق أحمد، وكلام الأقران بعضهم فى بعض لا عبرة به إلا ببرهان»[564]

یعنی: «قول یحیی بن معین است در مورد امام شافعی که گفت: «او (شافعی) مورد اعتماد نیست» پس امام احمد بن حنبل در این مورد گفت: یحیی بن معین کجا امام شافعی را شناخته؟ او شافعی را نشناخته و نشناخته آنچه امام شافعی گفته است، این روش شخصی است که از سر جهل چیزی به مخالفش نسبت می‌دهد، مؤلف گوید: امام احمد راست گفت، و سخن انتقادی بعضی بر بعضی دیگر اعتبار ندارد مگر با برهان»

دقت کردید که امام احمد سبب عدم صحت قول یحیی بن معین را عدم شناخت امام شافعی دانسته است، حال آنکه آن دو هم عصر همدیگر بودند اما امام زهُری 33 سال قبل از تولد یحیی بن معین از دنیا رفته آن هم در شام در صورتی که یحیی بن معین در مدینه بوده و چنانکه امام ذهبی فرمود: یحیی بن معین امام زهری را نشناخته، پس من هم می‌گویم: «وكلام الأقران بعضهم فى بعض لا عبرة به إلا ببرهان»

حال ادامۀ ایراد را بخوانیم:

قزوینی: «ابن عبد البر قرطبى در جامع البيان العلم مى‌نويسد:

يحيى بن معين که خداوند او را ببخشايد بازبانش آبروى برخى از افراد ثقه را برده است و چيزهايى گفته که شايسته نبود بگويد... يکى از آن‌ها سخن او در باره زهرى است كه گفته: زهرى از مأموران دريافت ماليات از طرف بعض از بنى اميه بود، زمانى مقدارى از اموال او گم شد به يکى از غلامانش تهمت دزدى زد و او را آنقدر کتک زد که از شدت شکنجه جان داد.

و ابونعيم اصفهانى داستان ابوحازم با زهرى را نقل مى‌كند كه ابوحازم، زهرى را با علماى بنى اسرائيل مقايسه كرده كه آن‌ها به خاطر دنيا حرمت الهى را شكستند و به جبت و طاغوت ايمان آوردند:

پادشاهان بنى اسرائيل بخاطر علم علمايشان به طرف علما رفتند، اما زمانى که حرمت الهى را شکستند و احکام را زيرپا گذاشتند و به جبت و طاغوت ايمان آوردند در نتيجه به پادشاهان رو آوردند پس با آن‌ها در دنياى شان شريک شدند و پادشاهان هم علما را در جناياتها يشان شريک کردند (کنايه از اينکه کشت و کشتارهايشان به فتوا و تائيد و تحت لواى علما بود)

در اين هنگام ابن شهاب (زهرى) گفت اى ابا حازم نکند مقصودت من هستم؟ يا اينکه با اين حرفها به من تعريض و کنايه مى‌زنى ابا حازم گفت ولکن حرف همان بود که شنيدي. سليمان بن عبدالملک گفت اى ابن شهاب آيا او را مى‌شناسى؟ ابن شهاب گفت بله 30 سال است او همسايه من است ولى يک کلمه هم با او صحبت نکرده ام ابوحازم گفت تو خدا را فراموش کرده اى من را هم فراموش کرده‌اي، زهرى گفت اى ابا حازم به من اهانت مى‌کنى؟! سليمان گفت بلکه تو خود به خودت اهانت کرده‌اى (اعمال خودت سبب شده در معرض اهانت واقع شوى).

جواب:

در مورد سخن ابن معین و گفتارش در مورد زهری، باید عرض شود که این سخن سراسر باطل است و یحیی بن معین در آن دوران زنده نبوده که بخواهد در جریان این ماجرا قرار بگیرد[565] و او سخن خود را به شخص دیگری ارجاع نداده پس این سخن باطل است و بر اثر بدبینی به امام زُهری بوده که به دربار رفت و آمد داشته است.

قرینۀ دیگری برای بطلان این سخن، چنین است:

در هیچ جایی نیافتم که امام زُهری در دربار بنی امیه دارای سمتی بوده باشد آن هم سمت باج گیری!! و قرینۀ دیگر اینکه، آن شخصی که امام زُهری به صورت غیر عمد باعث مرگش شد[566]؛ غلام وی نبوده، بلکه یک مرد آزاده بوده که خانه و خانواده داشته و امام زُهری مجبور شده به طریقی آن‌ها را راضی کند و ضمناً در روایاتی که این ماجرا نقل شده تصریح شده که امام زُهری خود از این حادثه، بسیار ناراحت بوده و در روایتی آمده که وی به خاطر این مرگ؛ 9 سال از مردم دوری گزید[567]!! جالب اینجاست که ممکن نیست امام زُهری باج گیر شهر باشد و بعد به راحتی از سمت کناره بگیرد و 9 سال هم پیدایش نشود! نه تنها 9 سال، بلکه ممکن نیست یک مأمور دولتی آن هم با آن سمت آن هم در آن دوران به همین راحتی سمت خود را ترک کند ولو برای چند ماه! 

در طبقات ابن سعد آمده است: «أخبرنا علي بن محمد عن يزيد بن عياض قال: أصاب الزهري دما خطأ فخرج و ترك اهله و ضرب فسطاطا و قال: لا يظلني سقيف بيت. فمر به علي بن حسين فقال: يا ابن شهاب قنوطك أشد من ذنبك فاتق الله و استغفره و ابعث إلى اهله بالدية و ارجع إلى أهلك. فكان الزهري يقول: علي بن حسين أعظم الناس علي منه‏»[568]

یعنی: «على بن محمد- مدائنى- از يزيد بن عياض ما را خبر داد كه مى‌گفته است زهرى مرتكب قتل غير عمد شد. خانه و خانواده خود را رها كرد و از مدينه بيرون رفت، خيمه اى زد و گفت: از اين پس سقف خانه‌اى بر من سايه نخواهد افكند. على بن حسين از كنار او گذشت و فرمود: اى ابن شهاب! نوميدى تو از رحمت خدا بزرگتر از گناه تو است. از خدا بترس و از او آمرزش بخواه.

خونبهاى مقتول را براى خانواده‌اش بفرست، و به خانه و پيش خانواده‌ات برگرد. زهرى مى‌گفته است: منت على بن حسين بر من از همگان بيشتر است.» [569]

در مورد سخن «ابا حازم» مي‌گویم در سند این روایت شخصی مجهول با نام «أَبُو الْحَارِثِ عُثْمَانُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ غَسَّانَ» وجود دارد که در صحت این روایت تشکیک ایجاد می‌کند اما بنا بر صحت این روایت، همان را می‌گویم که «صاحب کتاب: المورد العذب المعين» در مورد همین روایت گفته است:

«فضل الزهري وجلالته وعلمه وحفظه أمور مسلمة شهيرة غنية عن التذكير بها، ولكن السلف كانوا ينصح بعضهم بعضاً وربما شددوا في بعض المسائل وعظموا أمرها لأنهم كانوا يعظمون دين الله وشعائره ويبالغون في الحذر من الانحراف والمعاصي، وحق لهم ذلك.»[570]

یعنی: «فضل و بزرگی و علم وحفظ زُهری از مسلماتی است که لازم به ذکر نیست، ولی گذشتگان بعضی، بعضی دیگر را نصیحت می‌کردند و در مورد بعضی مسائل بسیار سخت می‌گرفتند و بزرگ می‌داشتند، چرا که آنان دین و شعائر الهی را بزرگ می‌داشتند، به همین سبب دیگران را از انحراف و گناه بر حذر می‌داشتند.»

ایراد بعدی قزوینی:

 «زيد بن يحيى مى‌گويد: على بن حوشب در کلاس درسش براى ما از مکحول حديث نقل مى‌کرد، بحث از زهرى شد على بن حوشب گفت: اگرنفس خودش را با همنشينى با پادشاهان فاسد نمى‌کرد دانشمند خوبى بود.»

جواب همان است که امام ذهبی در همین مورد فرموده است:

«قُلْتُ: بَعْضُ مَنْ لاَ يُعتَدُّ بِهِ لَمْ يَأْخُذْ عَنِ الزُّهْرِيِّ؛ لِكَوْنِهِ كَانَ مُدَاخِلاً لِلْخُلَفَاءِ، وَلَئِنْ فَعَلَ ذَلِكَ، فَهُوَ الثَّبْتُ الحُجَّةُ، وَأَيْنَ مِثْلُ الزُّهْرِيِّ -رَحِمَهُ اللهُ-؟»

«می‌گویم: بعضی که چیزی به حساب نمی‌آیند چیزی از زهری نگرفته‌اند. چون او از خلفا عوایدی می‌گرفت، و اگر چنین کنند «مشکلی پیش نمی‌آید» چرا که او ثبت و حجة است، و کجاست شخصی که مثل زهری رحمة الله علیه باشد؟»

ادامۀ ایراد قزوینی:

 امام صادق: به فقهای ملازم حکام بدبین باشید.

 «از طرفى عالمان اهل سنت؛ از جمله مزى و ذهبى از امام صادق عليه السلام نقل كرده‌اند كه آن حضرت فرمود:

هشام بن عباد مى‌گويد: از جعفر بن محمد (عليه السلام) شنيدم كه مى‌فرمود: فقهاء امانت‌داران پيامبرانند؛ پس هر گاه آنان را ديديد كه به سلاطين تكيه كردند (با آن‌ها ملازم شدند) به آن‌ها بدبين شويد.»

جواب:

ابتدا لازم می‌دانم  این نکته را عرض کنم که این روایت در کتب شیعه نیز آمده است.[571] اما در مورد متن روایت، چند مسأله مطرح است.

1-   امام صادق فرموده اما، امام زهری از آن دسته فقها نیست.

2-   امام صادق فرموده اما خودش به آن عمل نکرده!

3-   امام صادق فرموده ولی خودش و فرزندانش از امرا هدیه دریافت می‌کردند به این معنی که به امرا تکیه می‌کردند و باید به امام صادق و دیگر ائمه بدبین باشیم!

4-   امام صادق فرموده اما علمای شیعه ملازم شاهان شده‌اند.

5-   امام صادق فرموده اما علمای شیعه به آن عمل نکرده‌اند!

6-   امام صادق چنین چیزی فرموده و راست فرموده، اما به توضیح نیاز دارد!

اکنون بپردازیم به تفصیل این 6 بند:

 1- امام صادق چنین چیزی فرموده ولی امام زهری از آن فقها نیست که به امرا تکیه کرده باشند

چنانکه قبلاً نیز گفتیم امام زهری از آن دسته علما نبود که دین را به دنیا بفروشد و دیدیم که چگونه از حضرت علی در برابر هشام بن عبدالملک دفاع کرد[572] و واقعاً اگر چنین بود، چرا امام زین العابدین به «زهری» بدبین نبوده و حتی او را به خانۀ خودش راه می‌داده و همیشه ملازم یکدیگر بودند و چنین بود که زهری، یار و دوست نزدیک امام سجاد محسوب می‌شد؟

دکتر سید حسین محمد جعفری می‌گوید: «فقيه بزرگ و محدّث گرانقدر ديگر زمان، الزهرى يار نزديك و ستايشگر زين العابدين (ع) بود. زهرى، نام پرافتخار زين العابدين (ع) (زينت پرهيزگاران) را بخاطر عبادت فوق العاده زياد آن حضرت بدو داد.»[573]

 دیدید که این دانشمند شیعی، امام زهری را؛ 1- فقیه بزرگ 2- محدث گرانقدر زمانش 3- یار نزدیک امام سجاد 4- ستایشگر امام سجاد 5- کسی که لقب زین العابدین را به امام سجاد داده» و از این چند جمله می‌فهمیم که امام سجاد به امام زهری بدبین نبوده، چرا که اگر بدبین بود، او را یار نزدیک خود قرار نمی‌داد و همچنین میفهمیم که «دکتر سید حسین» زهری را معتمد می‌داند و اگر امام زهری از آن دسته علما بود که به حکام تکیه می‌کرد و مصداق سخن امام صادق قرار می‌گرفت، جای سوال دارد که چرا کثیری از علمای شیعه به سخن امام زهری اعتماد داشته و دارند؟[574]

محمد حسن زاهدی می‌نویسد: «زهری از حدود سال 82 هجری تا پایان حیات آن حضرت (ع) (=منظور امام سجاد) از ارادتمندان، ملازمان و اصحاب ایشان بوده است.»[575]

همو: «ملازم علی بن الحسین (ع) بود و از اصحاب ایشان شمرده می‌شد (نک: مغربی[576]، 3/258؛ ابن شهر آشوب، همانجا).... برخی از بنی مروان به او می‌گفتند: ای زهری پیامبرت، یعنی علی بن عبدالحسین چه کرد؟ (نک: همان؛ ابن شهر آشوب، همانجا)..... وجود جملاتی از زهری در تمجید از شخصیت امام چهارم (ع)، حالات وی در برخورد با آن حضرت (ع)، نقل روایت‌های متعدد از ایشان، در کنار عدم وجود خبری معارض با ارادمتندی زهری نسبت به ایشان، از عدم تغییر رویه زهری در ارادتمندیش به امام (ع) نشان دارد و بیانگر استمرار ارتباط وی با ایشان تا پایان حیات آن حضرت (ع) است..... از سوی دیگر زهری در زمینه‌های مختلف، احادیث و اخباری از امام سجاد (ع) نقل کرده (نک: ابو نعیم اصفهانی، 3/141-145) که مؤید ارتباط نزدیک او با آن حضرت (ع) است... این امور می‌تواند استمرار ارادتمندی وی به امام سجّاد (ع) تا پایان حیات آن حضرت (ع) را نشان دهد.» [577]

از این سخنان نیز اینگونه فهمیدیم که زهری رابطه مستمری با امام سجاد داشته و از ملازمان ایشان بوده و همچنین از اصحاب امام سجاد به شمار می‌آمده است و همۀ این‌ها، خلاف برداشت قزوینی از قول امام صادق است، چرا که اگر قول امام صادق مشمول امام زهری می‌شد و امام زهری از آن دسته علما بود که تکیه بر علما می‌کردند، شایسته بود که امام سجاد نیز به امام زهری بدبین باشد نه اینکه او را از نزدیکان خود بگرداند تا جایی که وی به خانۀ امام سجاد نیز رفت و آمد داشته است.

مجلسی اول می‌نویسد: «زهرى مى‏گويد كه داخل شدم به خانه حضرت سيد الساجدين صلوات اللَّه عليه حضرت فرمودند كه اى زهرى از كجا مى‏آيى گفتم از مسجد...»[578]

و: «صاحب روض الجنان... مي‌نويسد: روزى زهرى خدمت امام سجاد عليه السّلام شرفياب شد امام پرسيد كجا بودى عرض كرد از نزد بيمارى مى‏آيم..» [579]

علی نمازی شاهوزهی می‌نویسد: «الزُّهْرِيِّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع- فِي الْمَرَضِ الَّذِي تُوُفِّيَ فِيهِ دَخَلَ عَلَيْهِ مُحَمَّدٌ ابْنُهُ فَحَدَّثَهُ طَوِيلًا بِالسِّرِّ- فَسَمِعْتُهُ يَقُولُ فِيمَا يَقُولُ عَلَيْكَ بِحُسْنِ الْخُلُق‏...»[580]

یعنی: «زهرى مى‏گويد: به حضور امام سجّاد عليه السّلام در آن هنگام كه در بستر وفات بود، رفتم، پسرش محمّد (امام باقر) نزدش آمد، مدّتى طولانى با هم آهسته گفتگو كردند. در ميان گفتار امام‏ سجّاد عليه السّلام شنيدم كه به فرزندش مى‏فرمود: عليك بحسن الخلق‏: «بر تو باد به رعايت اخلاق نيك». [581]

طبرسی می‌نویسد: «قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ الْبَاقِرُ ع دَخَلَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ مُسْلِمِ بْنِ شِهَابٍ الزُّهْرِيُّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ زَيْنِ الْعَابِدِينَ ع وَ هُوَ كَئِيبٌ حَزِينٌ فَقَالَ لَهُ زَيْنُ الْعَابِدِينَ مَا بَالُكَ مَهْمُوماً مَغْمُوماً..»[582]

یعنی: «و از حضرت امام.. محمّد بن علىّ الباقر عليهم السّلام منقول و مرويست كه محمّد بن شهاب الزّهرى داخل دولتسراى حضرت علىّ بن الحسين (ع) شد و بشرف بساط بوسى آن حضرت مشرّف گشته ليكن با كمال حزن و اندوه بود. حضرت علىّ بن الحسين عليه السّلام چون او را بدان حال مشاهدت نمود و فرمود كه: يا فلان چرا مغموم و مهمومى؟» [583]

و همچنین در کتب شیعه از امام زُهری به عنوان یکی از اصحاب امام سجاد و امام باقر یاد شده است.

فیض کاشانی (یا محسن بیدادفر محقق کتاب)، به وقت یاد کردن از زهری می‌نویسد: «محمد بن شهاب الزهري، عاميّ من أصحاب السجاد عليه السلام.»[584]

شیخ احمد حیدری می‌نویسد: «ابوبكر محمد بن مسلم بن شهاب زهرى، از شاگردان امام سجاد و امام باقر عليهماالسلام واز بزرگان علماى اهل سنت كه صاحبان صحاح به احاديث وى احتجاج كرده‏اند.» [585]

پس تا به اینجا فهمیدیم که امام زهری از اصحاب امام سجاد و امام باقر بوده و همچنین فهمیدیم که امام زهری یار نزدیک امام سجاد بوده که تا پایان حیات ایشان با آن حضرت بوده است و تمام این‌ها نشان دهندۀ این است که امام سجاد و همچنین امام باقر به امام زُهری بدبین نبوده‌اند، در نتیجه، امام زُهری مشمول سخن امام صادق نمی‌گردد.

 2- «امام صادق این سخن را فرموده ولی خودش به آن عمل نکرده»

اگر امام زهری از آن دسته علما باشد که به امرا و سلاطین تکیه کرده بود، باید این را نیز بپذیریم که امام صادق خودشان به سخن خودشان عمل نکرده‌اند و به امام زهری بدبین نبوده‌اند!!

چرا که، هم امام زهری از امام صادق و هم امام صادق از امام زهری روایت نقل کرده‌اند و این به آن معنی است که امام صادق به امام زهری بدبین نبوده!

 3- «امام صادق فرموده ولی خودش و فرزندانش از امرا هدیه دریافت می‌کردند به این معنی که به امرا تکیه می‌کردند و باید به امام صادق و دیگر ائمه بدبین باشیم!»

اگر صرف دریافت هدیه ای از سلاطین به این معنی است که آنان به خلفا تکیه کرده‌اند! پس باید در درجۀ اول ائمۀ شیعه را ملازم خلفا بدانیم و به آنان بدبین شویم!

اینکه ائمۀ شیعه از امرای وقت هدیه و پول دریافت می‌کردند چیزی واضح است که در صفحات گذشته به آن پرداختیم و تکرار آن اتلاف وقت است.

 4- «امام صادق فرموده اما علمای شیعه ملازم شاهان شده‌اند»

عدۀ زیادی از علمای شیعه بوده‌اند که با حکام وقت همکاری می‌کردند و ملازم آنان بودند ولو آن حاکم کافر و بت پرست باشد! به عنوان نمونه:

1-   محقق کرکی ملقب به «محقق الثانی» او از کسانی بود که به دعوت شاه اسماعیل صفوی از جبل عامل لبنان به ایران آمد[586] و مذهب شیعۀ جدیدی را از نو اختراع کرد! او از کسانی است که از ابتدای ورودش تا زمانی که فوت شد، ملازم شاهان صفوی بود و تا به آن حد قدرت و نفوذ داشت که روزی شاه طهماسب خطاب به وی می‌گوید: «فرمانروا تو هستی و من یکی از کار گزاران تو می‌باشم» [587] و از چنان ثروتی برخوردار بود که حد و حصر ندارد!

سید محسن طباطبایی فر مینویسد: «محقق كركي در عمل، هدايايي را از شاه اسماعيل يكم قبول كرد، شاه طهماسب يكم نيز مقرّري‌ها و املاك بسياري را براي او در نظر گرفت. از جمله اين بخشش‌ها اين بود كه هر سال هفتصد تومان[588] ماليات شهرهاي عراق عرب به او داده شود. از آنجا كه پذيرش هدايا متضمن نوعي مشروعيت ‌بخشي به صفويان بود، به شدت مورد اعتراض برخي از علما، به ويژه قطيفي، قرار گرفت. پيش از اينكه كركي به سبب پذيرفتن هداياي دولت صفوي مورد چنين نكوهشي قرار گيرد، به نگارش رساله‌‌اي دربارة حلال بودن خراج اقدام كرده بود. اين رساله «قاطعة اللجاج في تحقيق حلّ الخراج» نام دارد، در ربيع الثاني 916 قمري نوشته شد.» [589]

محقق کرکی در زمانی که در عراق بود، سیورغال[590] را در اختیار داشته و از آن استفاده می‌کرده و سالانه هفتصد تومان به او تعلق می‌گرفته [591] که مبلغ گزافی بوده است!

و همچنین کرکی در دوران شاه طهماسب تا مقام خاتمة المجتهدین رسید که این مقام بالاترین مقام دینی و اجرایی آن دوران بود!! حتی شاه طهماسب رأی او را چون رأی خودش برای مردم قرار داد به این معنی که هر چه او می‌گفت همه بی‌چون و چرا باید قبول می‌کردند حتی که به دستور او محراب خیلی از مساجد را خراب کرده و جهت قبله را تغییر دادند!!

شاه طهماسب، در فرمانی به سال 939 هجری، همه را دستور داد که از احکام او پیروی کنند و به برکناری و گماردن او گردن نهند، شاه طهماسب در آن فرمان گفت:

 «مقرر فرمودیم که سادات عظام و اکابر و اشراف فخام، امراء و وزراء و سایر ارکان دولت قدسی صفات، مومی الیه را مقتدا و پیشوای خود دانسته و در جمیع امور اطاعت و انقیاد به تقدیم رسانیده، آنچه امر نماید بدان مامور و آنچه نهی نماید بدان منّهی بوده. هرکس را از متصدیان امور شرعیه ممالک محروسه و عساکر منصوره، عزل نماید معزول و هر که را نصب نماید منصوب دانسته و در عزل و نصب مزبورین به سند دیگری محتاج ندانند و هر کس را عزل نماید، مادام که از جانب آن متعالی منقبت منصوب نشود، نصب نکنند.» [592]

در حکم دیگری، شاه طهماسب می‌نویسد:

 «واضح است که مخالفت حکم مجتهدین، که حافظان شرع سید المرسلین‌اند، با شرک در یک درجه است، پس هر که مخالفت حکم خاتم المجتهدین, وارث علوم سید المرسلین، نایب الائمة المعصومین، لازال کَاَسْمِه علیّاً عالیا، کند و در مقام متابعت نباشد بی‌شائبه، ملعون و مطرود در این آستان ملک آشیان مطرود است و به سیاسات عظیمه و تادیبات بلیغه، مؤاخذه خواهد شد.»[593]

خلاصه «محقق كركي» از ابتدای ورودش تا زمانی که از دنیا رفت، ملازم شاهان خونخوار صفوی بود، همان شاهانی که مقدس اردبیلی شیعی آنان را «جائر مومن»[594] خوانده است. [595] و محمد صادق مزینانی شیعی می‌نویسد:

«شاهان صفوی، بی‌گمان فاسد بودند و ستم پیشه و هرگز شایستگی آن که حاکم اسلامی خوانده شوند و عالمان شیعی با آنان در پیوند باشند، نداشتند.... درست است که صفویه نیز فاسدند و آدم کش و حتی به برادر و فرزند و پدر خود رحم نمی‌کنند؛ امّا اگر آنان را با حکومت عثمانی بسنجیم و مصلحت فرهنگ شیعه و شیعیان را در نظر بگیریم، داوری دیگری خواهیم داشت.» [596]

توفيق سبحاني عضو شوراى علمى انجمن آثار و مفاخر فرهنگى‏ مي‌نويسد: «بیشتر آنان به کشتارهای دسته جمعی پرداخته‌اند، سرداران خود را با جمیع فرزندانشان قتل عام کرده‌اند، حتی مادر خود را زنده به گور کرده‌اند و همسر خود را مستانه به قتل رسانده اند» [597]

خونخواری و خوی وحشیگری و برادر کشی آنان چنان مشهور و مشهود است که «آنژلیو» در مورد یکی از این شاهان، یعنی شاه اسماعیل می‌گوید: «بعد از نرون گمان ندارم چنین جبار خونریزی هرگز بوجود آمده باشد» [598]

2-   حسين بن عبد الصمد حارثى، پدر شیخ بهایی‏؛ او در دوران صفویه زندگی می‌کرده و آن عصر خونخواری را درک کرده، او در دوران شاه طهماسب  از سوی شاه به سمت «شیخ الاسلامی» که چیزی در حد «مرجع تقلیدی» اما از نوع کاملاً درباریش بود، منسوب شد. او ابتدا شیخ الاسلام قزوین و بعد مشهد و بعد هرات بود! و مال و منال زیادی از این راه بدست آورد.

3-   شیخ بهایی، وی از جانب شاه عباس اول منسوب به سمت شیخ الاسلامی اصفهان شد[599] و بعد از مدتی به رتبۀ شیخ الاسلام کل کشور ارتقا پیدا کرد! و همچنین از جانب شاه عباس اول به عنوان وزیر منسوب گشت![600] و گاهی نیز به عنوان سفیر به دربار عثمانی فرستاده می‌شد! او تا به آن حد ممنون این سلاطین خونریز بود که کتاب «حبل المتین» خود را به نام «شاه طهماسب»[601] و كتاب‌هاى العروة الوثقى[602]، جامع عباسى و رساله تحريم ذبايح اهل كتاب[603] را به نام شاه عباس اول نوشته‏ است!

خانۀ شیخ بهائی واقعاً دیدنی است هر کس که این خانه را دیده است، می‌داند که چه خانۀ شاهانه ایست!

4-   میر محمد باقر استرآبادی مشهور به «میرداماد» او نیز ملازم شاهان بود و یکی از درباریان به حساب می‌آمد و در برهه‌ای نیز سمت وزارت صفویان را دارا بود!

پدر میرداماد که داماد محقق کرکی بود، همچنین معاصران میرداماد و خصوصاً خود وی همگی از منسوبان به دربار و مورد توجه و احترام بسیارِ شاهان صفوی خصوصاً شاه عباس بوده‌اند و شاه با آنان مجالست و دوستی نزدیک داشته است؛ در این باره ماجرایی نقل شده است که به خوبی نشانگر نحوۀ ارتباط «میر داماد» و «شیخ بهایی» با شاه عباس است.

ماجرا بدین قرار بود: (روزی شاه عباس صفوی برای رفتن به منطقه‌ای خوش آب و هوا سوار بر اسب می‌رفت مرحوم شیخ بهایی و مرحوم میرداماد نیز همراه اردوی شاه بودند -بسیار اتفاق می‌افتاد که آنان در سفرها همراه شاه بودند. میرداماد درشت اندام و تنومند بود به خلاف او شیخ بهایی جثه‌ای لاغر و نحیف داشت. شاه عباس تصمیم گرفت که دوستی و صمیمیت آن دو را آزمایش کند. به همین خاطر نزد میرآمد. اسب میرداماد در عقب همراهان شاه حرکت می‌کرد و از وجنات آن رنج و زحمتی که به خاطر سنگینی سوار می‌کشید آشکار بود، حال آن که مرکب شیخ بهایی به راحتی و چالاکی حرکت می‌کرد گویی که می‌رقصید. شاه به میر گفت: «به این شیخ نگاه نمی‌کنید که چگونه در حرکت با اسبش بازی می‌کند ودر بین مردم مانند جناب شما مؤدب و متین و با وقار حرکت نمی‌کند؟» میرداماد در جواب شاه گفت: «ای شاه! اسب شیخ ما به خاطر خوشحالی و شعف از این که چنین کسی بر او سوار است نمی‌تواند در رفتن تأنی داشته باشد. آیا نمی‌دانی که چه کسی بر آن سوار است؟» شاه این گفتگو را پنهان داشت و پس از مدتی به شیخ بهایی نزدیک شد و به او گفت: «ای شیخ ما! آیا به آن که پشت سر ماست نگاه نمی‌کنی که چگونه بدن او مرکب را به زحمت انداخته و آن را به خاطر چاقی بی‌نهایت، خسته و رنجور کرده است؟ عالم باید مانند تو مرتاض و نحیف باشد.» شیخ بهایی گفت: «ای شاه! این طور نیست بلکه خستگی ای که بر صورت اسب ظاهرشده به خاطر ناتوانی آن از حمل کردن کسی است که کوه‌های پابرجا، با وجود صلابتشان ازحمل او عاجز و ناتوانند»)[604]

این ماجرا نشان دهندۀ شیوۀ ملازمت شیوخ شیعی با شاهان صفوی است که حتی در سفرهایشان به نقاط خوش آب و هوا نیز با شاهان همراه بودند!

نهایت کار میر داماد چنان بود که، در سال 1040 ق همراه شاه صفی عازم عراق شد ولی در بین راه از دنیا رفت![605]

5-   ملا باقر مجلسی، مشهور به علامه مجلسی صاحب «بحار الانوار»، در سال 1098 با اصرار شاه سليمان صفوى به سمت شيخ الاسلامى و در دوران شاه سلطان حسین ملاباشی اصفهان (که پایتخت بود) شد و تا پايان عمر در اين سمت بود.

او از ابتدای زندگیش، با دربار رفت و آمد داشت چنانکه پدرش (محمد تقی مجلسی) نیز یک عالم درباری بود و مجلسی از زمانی که به عنوان شیخ الاسلام منسوب شد تا آخر عمرش ملازم شاه سلیمان و بعد شاه سلطان حسین بود و چنان زندگی مجلل و مرفهی داشت، که دکتر ذبیح الله صفا می‌نویسد: «همين عالم بزرگ كه براى توشه راه آخرت از شاهدان بر ايمان خود نوشته مى‏گرفت[606] بتصريح شاگرد و همكارش سيد نعمة اللّه جزايرى، در زندگى داخلى با تجمل و شكوه و آراستگى بزينت‌هايى كه در آن روزگار ميسر بود، بسر مى‏برد چنانكه حتى شلوارهاى زنان خدمتكار و كنيزكان او از قماش‌هاى گرانبهاى كشميرى بود. (ايضا روضات الجنات، ج 2، ص 90).»[607]

دکتر ذبیح الله صفا می‌نویسد: «نزدیک شدن فقیهان و متکلمان بزرگی چون: محقق کرکی، شیخ بهایی، علامه مجلسی، حاج آقا حسین خوانساری، فیض کاشانی، فیاض لاهیجی، میرداماد و... به دستگاه صفویان، سودهای فراوان را برای شیعه در پی داشت...»[608]

آیة الله مرتضی رضوی می‌نویسد: «محقق كَرَكى حكومت شاه طهماسب را رسماً و با سند كتبى تنفيذ نمود. رضى الدين ابن جامع الحارثى الهمداني العاملى النجفي با آن مقام علمى بالا، سمت قضاوت را در حكومت شاه عباس، داوطلبانه پذيرفت. علماى عصر صفوى از قبيل مير داماد، شيخ بهائى و پدرش، علامه مجلسى و پدرش، شيخ حر عاملى و.. و.. همگى عملاً با دولت هم‏كارى مى‏كردند.» [609]

تا به اینجا هر چه گفتیم از علمایی بود که در دربار شاهان صفوی خون آشام بوده‌اند؛ اما دیگر علمای سلف شیعه نیز بوده‌اند که با دربار دیگر حکام در رابطه بوده‌اند.

شهید ثانی از عالمان و فقیهان سلف شیعه نمونه‌هایی را یاد می‌کند که در دستگاه حاکمان جا داشته‌اند، از جمله:

«1- ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، سفیر و نائب امام زمان موهوم او صاحب نفوذ و مقام در دستگاه عباسیان بود 2- عبداللّه نجاشی، از سوی خلیفۀ عباسی به عنوان والی اهواز منسوب شد. 3- نوح بن دراج، قاضی دستگاه هارون الرشید در شهرهای کوفه و بصره. 4- علی بن یقطین، وزیر هارون الرشید. 5- محمّدبن اسماعیل بزیع، از روایان موثق و شخصیت‌های برجسته نزد شیعه و وزیر خلیفه عباسی»[610].

شهيد ثاني بعد از شمردن این چند تن، ادامه داده و می‌نویسد: «وغيرهم من أصحاب الأئمة، ومن الفقهاء مثل السيدين الأجلين المرتضى والرضي وأبيهما والخواجة نصير الدين الطوسي، والعلامة بحر العلوم جمال الدين ابن المطهر وغيرهم»[611]

یعنی: «به غیر از آن دسته از اصحاب ائمه که شمردیم، از فقها هم هستند، مانند: سید مرتضی (ملقب به عَلَم الهدی) و سید رضی (صاحب نهج البلاغه) و پدرشان و خواجه نصیرالدین طوسی، و علامه بحر العلوم جمال الدین بن مطهر و دیگران..»

نصیر الدین طوسی به مدت 9 سال در ملازمت هلاکو خان مغولی خونریز، ریاست و نظارت کل اوقاف تمامی ممالک مغول را به عهده گرفت و 9 سال از ایام سلطنت فرزند هلاکو «اباقا» در همین سمت باقی بود! ابن علقمی، وزیر المستعصم بالله عباسی بود و ابن طاووس و علامه حلی و فرزندش ملقب به فخر المحققین هم در دربار مغول قرب و مقامی داشتند و همچنین شیخ مفید و شیخ طوسی نیز در ستگاه آل بویه منزلت خاصی داشتند و ایضاً شیخ «الحمولی القمی» نیز دستیار اصلی «معزّ الدوله» بود که این مقام بالاترین مقام دربار بود. [612] علامه حلی، مالک چندین روستا در اطراف حله بوده، که از اُلجایتو  پادشاه مغولی به عنوان هدیه گرفته است!! سید مرتضی نیز صاحب 80 روستا بوده است!!

محقق کرکی کتابی تحت عنوان: «قاطعة اللجاج في تحقيق حلّ الخراج» نوشته و او در این کتاب گرفتن جایزه و هدیه را از سوی حاکم ولو جائر را جائز دانسته و از علمای سلف امامیه نیز چند نمونه آورده است وي در کتابش می‌نویسد: «سيد (منظور سید مرتضی) با آن جلالت قدر و مرتبت در علوم، كه عالمان در رسيدن به او نفسشان بريده شده و همه متأخران به او اقتدا كرده‏اند، «كان في بعض دول الجور ذاحشمة عظيمة و ثروة جسيمة و صورة معجبة، و انّه قد كان له ثمانون قرية» = «در برخي از دولت‏هاي جائر، موقعيت و ثروت شگفتي داشته و مالك هشتاد قريه بوده است. همين طور برادرش سيدرضي سه ولايت را در اختيار داشته (كان له ثلاث ولايات) و شنيده نشده است كه كسي بر او اعتراض كند يا انجام حرام و مكروه و يا ترك اولايي را به او نسبت دهد. اين در حالي است كه برخي از كساني كه در اين باره اظهار ترديد مي‏كنند، در مرتبه شاگردان و پيروان آنان نيز نيستند.

وی ادامه میدهد: اگر حال همه گذشتگان مخفي باشد، احوال خواجه نصيرالدين طوسي‏كه متولي املاك سلطان زمان بود، بر كسي پنهان نيست. «وأنه كان المتولي لأحوال الملك، والقائم بأعمال السلطنة» در همين دوره اخير، علامه حلي نيز از ملازمان سلطان مبرور سلطان محمد خدابنده بوده و صاحب چندين قريه بود كه از طرف سلطان به وي واگذار شده بود. اگر بخواهيم از اين موارد شمارش كنيم، فراوان مي‏شود. همين مطالب را در باره عبدالله بن‏عباس و عبدالله بن‏جعفر نيز مي‏توان گفت: (ولو شئت أن أحكي عن أحوال عبد الله بن عباس وعبد الله بن جعفر)»[613].

ماجد بن فلاح شیبانی نیز رساله‌ای با عنوان «الرساله فی حل الخراج» نگاشته و در آن گرفتن جایزه از حاکم را جائز دانسته و گفته کسانی چون شهید ثانی و فاضل مقداد و کرکی که در زمان خود علمای بی‌مانند بودند، به حلیت گرفتن هدیه و جائزه از حاکم معتقد بوده‌اند! و در نهایت می‌نویسد: «و قد دلّت الاحاديث والفتاوي والاجماع علي انّ مايأخذه الجائر جائز لنا تناوله من يده»[614]

تا به اینجا به اندازۀ کافی از علمای شیعه نام بردیم که با دربار و با شاهان در رابطه بوده‌اند و از آنان هدیه‌هایی به اندازۀ 80 روستا!! دریافت می‌کرده‌اند و ثابت شد که علمای شیعه نیز ملازم شاهان شده‌اند؛ حال بپردازیم به تفصیل مسالۀ پنجم.

 5- «امام صادق فرموده؛ اما علمای شیعه به آن عمل نکرده‌اند!»

دیدیم که هم ائمۀ شیعه هم علمای شیعه به شاهان نزدیک شده بودند و از آنان هدیه و جایزه و پول دریافت می‌کردند ولی تا به حال نشنیده‌ایم که کسی به ائمۀ شیعه بدبین باشد و همچنین ندیده‌ایم که کسی (از جامعه شیعه) به مجلسی و کرکی و میرداماد و دیگران بدبین شده باشد!!

 6- «امام صادق چنین چیزی فرموده و راست فرموده»

این سخن امام صادق علیه السلام راست است که اگر علما به سلاطین تکیه کردند باید به آنان بدبین بود، بله! باید به مجلسی و کرکی و سید مرتضی بدبین بود که چنان تکیه ای بر شاهان کرده بودند که حاضر بودند 80 روستا را از شاهان به عنوان هدیه قبول کنند!! اما امام زهری به علما تکیه نکرده بود بلکه در برابر کژی‌های آنان به شدت ایستادگی می‌کرد و تا به حال گزارش صحیحی وارد نشده که امام زهری بنا به خواستۀ هوا و هوس حکام فتوا داده باشد[615]؛ بر عکس علمای صفوی که طبق هوا و هوس شاهان فتوا می‌دادند تا جایی که محقق کرکی و حسین بن عبدالصمد برای اینکه سجده بر شاهان صفوی را شرعی جلوه دهند، هر کدام رساله و مطالبی مجزا نگاشتند![616]

امام زهری خادم دین بود و او اولین شخصی است که به صورت جدی در اسلام شروع به کتابت حدیث کرد و احادیث را جمع آوری نمود و این بین علما مشهور و معروف است و امام زهری شخصی است که هم امام صادق و هم امام باقر از او حدیث نقل کرده و به او اعتماد داشته‌اند و این کجا و بدبینی کجا!!

و همچنین علمای شیعه روایاتی را که امام زُهری نقل کرده صحیح دانسته و به آن اعتماد کرده‌اند، به عنوان نمونه:

ابراهیم عاملی می‌نویسد: «- زهرى- محمد بن مسلم بن عبد اللّه از قبيله‏ى بنى زهره بن كلاب و از اهل مدينه است او از تابعين است كه ده نفر از اصحاب پيغمبر را ديده و از آن‌ها استفاده نموده است و نزد علماى حديث گفتارش معتبر است و مشهور. عدّه‏ى زياد از پيشوايان اين فن از او نقل حديث كرده‏اند و او از حضرت زين العابدين حديث نقل كرده است»[617]

و دکتر مهدوی دامغانی نه تنها به او بدبین نیست بلکه می‌گوید شیعیان به او حسن ظن دارند؛ وی می‌نویسد: «از سخنى كه از جناب محمّد بن مسلم بن شهاب زهرى نقل شده كه او گفته است: «ما خططت سوداء في بيضاء إلّا نسب قومي»[618] (ص 11 طبقات خليفة ابن خيّاط عصفرى) چنين فهميده مى‏شود كه آن فقيه بزرگوار كه علاوه بر آنكه نزد عامّه از شهرت و مقبوليّت بسيار معتبر و موثّقى برخور دار است، و درباره او گفته شده است كه «انّه حفظ علم فقهاء السبعة، و لقي عشرة من الصحابة» (ص 147 هديّة الأحباب) خاصّة[619] هم به مناسبت آنكه او سعادت مصاحبت و مجالست با حضرت سجّاد صلوات اللّه عليه را دارا بود، و از آن حضرت نيز روايت كرده است باو حسن ظن دارند..» [620]

در پایان این بحث در این مورد به تفصیل سخن خواهیم گفت، اکنون به بررسی دیگر ایرادات قزوینی بپردازیم.

 قزوینی: زهري، از تدليس‌كنندگان در حديث!

ابن حجر عسقلانى نيز در كتاب «تعريف اهل التقديس بمراتب الموصوفين بالتدليس»، زهرى را در مرتبه سوم از مدلسين قرار داده و در تعريف اين مرتبه از مدلسين گفته است:

افرادى كه تدليس بسيار داشته‌اند، ائمه به روايات آنان احتجاج نكرده‌اند، مگر رواياتى را كه در آن‌ها تصريح به سماع كرده باشند؛ و بسيارى از ائمه روايات آنان را مطلقا رد كرده‌اند!

و در ترجمه زهرى مى‌نويسد:

محمد بن مسلم بن عبيد الله بن شهاب زهرى فقه مدنى، كه در شام زندگى كرده و مشهور به امامت و جلالت و از تابعين بود؛ شافعى و دارقطنى و ديگران او را مدلس خوانده‌اند!

از طرف ديگر عالمان اهل سنت تدليس و مدلسين تقبيح كرده و تدليس را برادر كذب دانسته‌اند؛ چنانچه خطيب بغدادى در الكفاية فى علم الرواية از قول شعبة بن حجاج مى‌نويسد:

تدليس، برادر دروغ است. غندر مى‌گويد: از شعبه شنيدم كه مى‌گفت: تدليس در حديث از زنا بدتر است، من از آسمان سقوط كنم برايم بهتر از اين است كه تدليس كنم.

معافى مى‌گويد: از شعبه شنيدم كه مى‌گفت: من زنا كنم، بهتر از اين است كه تدليس كنم.

و در ادامه مى‌نويسد:

خداوند، خراب كند خانه تدليس كنندگان را، آن‌ها در نزد من جز دروغ نيستند. تدليس همان دروغ است.

آيا بازهم مى‌توان به روايت زهرى اعتماد كرد؟

جواب:

ابتدا لازم به توضیح است که بدانید، شیعیان فقیرترین فرقه نسبت به علم رجال و حدیث شناسی هستند؛ همین علم حدیث دست و پا شکسته‌ای نیز که دارند آن را از اهل سنت گرفته‌اند و از خود چیزی ندارند، چنانکه «حر عاملی» در این باره می‌نویسد:  «والاصطلاح الجدید موافق لاعتقاد العامة واصطلاحهم، بل هو مأخوذ من كتبهم كما هو ظاهر بالتتبع، وكما یفهم من كلام الشیخ حسن وغیره»[621] یعنی: «اصطلاح کنونی (تقسیم بندی در علم) با اعتقاد و اصطلاحات عامه (اهل سنت) سازگار است، بلکه چنانکه از تحقیق و بررسی در این زمینه و از سخنان شیخ حسن[622] و دیگران بدست می‌آید، از کتاب‌های آنان برگرفته شده است.»

محمد باقر بهبودی نیز می‌نویسد: «تا اواخر قرن هفتم معيار صحت و اعتبار همان دو معيار مشخصى بود كه از قرآن و سنت مايه مى‏گرفت. شرح مختصر اين دو معيار در ابتداى سخن گذشت. ولى از اواخر قرن هفتم گرايش تازه‏اى مشهود شد و به تقليد از دانشمندان اهل سنت، معيار جديدى براى صحت حديث معين گشت: در اين سيره جديد، صحت حديث را تنها از نظر سند مورد توجه قرار دادند و بر همين اساس، احاديث كتب اربعه را به پنج دسته: حديث صحيح؛ حديث حسن؛ حديث موثق؛ حديث قوى و حديث ضعيف تقسيم كردند.» [623]

اما هر چند که علم حدیث را از روی کتب اهل سنت کپی برداری کرده اند[624]؛ اما باز هم در بحث رجالی به شدت ضعیف هستند چنانکه خود قزوینی در یکی از کلاس‌های درسشان گفتند: «اهل سنت در علم رجال از ما خيلي جلوتر هستند. اگر آن‌ها در علم رجال هيچ كاري نكنند و ما دويست سال كار كنيم، به موقعيت فعلي آن‌ها هم شايد نرسيم»!! پس جناب قزوینی:

اگر داني كه نان دادن ثواب است... تو خود ميخور كه بغدادت خراب است!

به فکر علم رجال مذهب خودت باش که هیچ اساس و بنیادی ندارد. حال اگر محققی به خود زحمت دهد و به کتب رجالی قدمای شیعه سری بزند، خواهد دید که در شرح حال هیچ کدام از راویان گفته نشده که مثلاً فلانی مدلس است!! در کتب قدمای رجالی شیعی چیزی به این عنوان وجود ندارد، به احتمال قوی، آنان اصلاً نمیدانسته‌اند که تدلیس چیست و مدلس کیست، كه حال بخواهند شخصي را به اين صفت نسبت دهند، حال صاحبان مذهبی که حتی معنی تدلیس را نمی‌دانند آمده‌اند بر کسانی که پایه گزار علم حدیث بوده‌اند خرده می‌گیرند و می‌خواهند درس خودشان را به خودشان یاد بدهند! پس باید گفت: شمایی که هنوز معنای کلمۀ تدلیس را نمیدانید بهتر است به مکتب رفته و ملا شوید و زمانی که ملا شدید خود به خود خواهید فهمید که خرده گرفتن بر امام زُهری در بحث تدلیس عین بی‌سوادی است.

اما اصل جواب ما به این مکتب نرفته‌های ملا شده! این است که؛ اولاً تدلیس انواع مختلفی دارد که با زیر مجموعه‌هایش گاهاً از 5 نمونه نیز تجاوز می‌کند و آن تدلیسی که شعبه آن را مذموم می‌داند و می‌گوید این همانند دروغ است، تدلیسی است به نام «تدلیس التسویه» که این بدترین نوع تدلیس است، در این نوع تدلیس، راوی سلسله رجال روایت را تسویه می‌کند و اشخاص ضعیف و کذاب را به گونه ای از سند حذف می‌کند که جز اهل فن کسی متوجه نمی‌شود.

شعبه فقط دو نفر را به عنوان مدلس معرفی می‌کند و می‌فرماید غیر این دو، شخص دیگری را که اهل تدلیس باشد ندیده‌ام و این در حالی است که او هم عصر امام زُهری است.

ابن جعد در مسندش از شعبه نقل می‌کند که وی فرمود: «مَا رَأَيْتُ أَحَداً مِنْ أَصْحَابِ الحَدِيْثِ، إِلاَّ وَهُوَ يُدَلِّسُ، إِلاَّ ابْنَ عَوْنٍ، وَعَمْرَو بنَ مُرَّةَ»[625]

و جالب است که خود «امام شعبه» نیز توسط برخی متهم به تدلیس شده است! اما هیچ قدحی بر صداقت او وارد نمی‌کند و او نزد اهل سنت «امیر المؤمنین در حدیث» است.

اما نوع تدلیسی که امام زُهری به آن منتسب است:

حافظ ابن حجر عسقلانی، امام زُهری را در طبقۀ سوم یعنی در طبقۀ مکثرین در تدلیس قرار داده است، اگر این طبقه بندی را صحیح بدانیم، باز هم مشکلی در روایات امام زُهری خصوصاً آن دسته که در صحیحین وارد شده است، ایجاد نمی‌شود!

«شیخ ابن عثیمین» در کتاب «مصطلح الحدیث» می‌فرماید: «وحديث المدلس غير مقبول إلا أن يكون ثقة، ويصرح بأخذه مباشرة عمن روى عنه، فيقول: سمعت فلاناً يقول، أو رأيته يفعل، أو حدثني ونحوه، لكن ما جاء في «صحيحي البخاري ومسلم» بصيغة التدليس عن ثقات المدلسين فمقبول؛ لتلقي الأمة لما جاء فيهما بالقَبول من غير تفصيل.»[626]

یعنی: «حدیث مدلس غیر مقبول است مگر آنکه فردی ثقه باشد، و (و با الفاظی) تصریح کرده باشد که حدیث را مستقیماً از کسی که از وی روایت کرده، گرفته است. مثلا بگوید: (سمعت فلاناً يقول؛ شنیدم فلانی می‌گفت) یا (رأيته يفعل؛ دیدم فلانی چنین می‌کرد) یا (حدثني؛ برایم گفت) و همانند آن‌ها. اما احادیثی که با صیغه‌ی تدلیس در صحیح بخاری و مسلم آمده‌اند و از ثقات مدلسین نقل شده‌اند، مقبول هستند، زیرا امت آنچه را که در آن دو کتاب آمده‌اند - بصورت کلی - مقبول دانسته‌اند.»

اما ظن نویسنده آن است که امام زُهری در لیست مدلسین قرار نمی‌گیرد چه برسد به اینکه کثیر التدلیس باشد!! و تا به حال روایتی را ندیده‌ایم یا قولی از علما به ما نرسیده که ادعا کرده باشند در فلان روایت امام زُهری مرتکب تدلیس شده است، لهذا علامه ذهبی می‌فرماید:

«محمد بن مسلم الزهري الحافظ الحجة. كان يدلس في النادر.»[627]

امام ذهبی می‌فرماید: تدلیس امام زُهری نایاب است، و این بر اهل تحقیق واضح و آشکار است و سخن امام ذهبی به این معناست که امام زُهری اگر مدلس باشد از کسانی است که به نُدرت تدلیس می‌کرده‌اند که در واقع باید در طبقه بندی «ابن حجر» در طبقۀ اول مدلسین قرار می‌گرفت نه در طبقۀ سوم، و روایات طبقۀ اول نیز بی‌مناقشه مورد قبول است.

محمد حسن عبدالغفار در این باره می‌نویسد: «والثاني الذي تدليسه قليل كنقطة من بحر، مثل الزهري، فتدليسه قليل بالنسبة لرواياته التي ملأت الكتب، فهذا تقبل روايته ولا يقدح فيه.»[628]

قرینۀ دیگری که وجود دارد این است که امام زُهری حتی اگر در روایاتش تصریح به سماع نکند باز هم روایاتش مقبول است؛ چنانکه از «علائی[629]» و «ابن عجمی[630]» و «َشیخ حماد انصاری[631]» و «ابوزرعه عرقی[632]» و دیگران نقل شده است.

ابن عجمی، می‌فرماید: «محمد بن شهاب الزهري الامام العالم المشهور ومشهور به وقد قبل الأئمة قوله عن»[633]

یعنی: «محمد بن شهاب زهری، امام و عالمی مشهور است و همچنین مشهور به (تدلیس) است و ائمه قولش را در مواردی که از «عن» استفاده کرده (یعنی تصریح به سماع ننموده) قبول کرده‌اند»

پس در نتیجه باید در طبقه بندی مدلسین در طبقۀ اول قرار می‌گرفت.

اما بالفرض که امام زُهری در طبقۀ سوم نیز قرار بگیرد باز هم چنانکه تمام علما بر صحت روایات کتب صحیحن متفقند[634] خدشه‌ای بر روایت غار وارد نمی‌شود و از طرفی صحت سماع امام زُهری از «عروة بن زبیر» که امام زُهری روایت غار را از او نقل کرده، از مسلمات است و او از ملازمان و همراهان «عروه» بوده است.

از سویی دیگر «ابن حجر عسقلانی» که به اشتباه، امام زُهری را در طبقۀ سوم قرار داده، در مورد امام زُهری می‌نویسد: «الفقيه الحافظ، متفق على جلالته وإتقانه»[635]

و شیخ رحیلی در حاشیۀ کتاب «من تُكُلِّمَ فيه وهو موثق» می‌نویسد: «قلت: هو ثقة إمام لا يؤثر فيه جرح جارح، وقد استفاضت عدالته وحفظه، وضبطه واشتهر في ذلك بين الناس، وكان يدلس في النادر، رحمه الله. حجة إمام»[636]

در پایان، امام أبي محمد عبدالله بن محمد الأندلسي می‌سراید:

یعنی:

 «از تاريخ تمام آنچه را كه راويان گرد آورده‌اند و هر كسي نوشته است را قبول نكن.

حديث برگزيده و درست را از اهل آن به خصوص بزرگان و ماهران فن روايت كن.

از افرادي مانند ابن المسيب و العلاء و مالك و الليث و زهري يا سفيان روايت كن.»

پس جناب آقای قزوینی، علم حدیث ما مانند علم حدیث شما بچه بازی نیست که کسانی چون شما بتوانند از آن ایراد بگیرند، خواهشاً شمایی که بیل زن هستید اول به باغچۀ خود برسید!

 امام زُهری مورد اعتماد مشایخ شیعیان است!

در این باب می‌خواهیم کمی در مورد وثاقت امام زُهری در نزد بزرگان شیعه سخن بگوئیم تا معلوم شود که آیا قزوینی که این همه بر عليه امام زُهری می‌تازد، می‌توانیم سخن او را سخن کل اهل تشیع بدانیم یا خیر!! و آیا در بین اهل تشیع کسی هست که امام زُهری را ستوده باشد و یا قاعده‌ای نزد شیعه هست که به وسیلۀ آن قاعده امام زُهری جزء موثقین قرار بگیرد؟! در این باب می‌خواهیم به همین موضوع بپردازیم و این باب را بر چند قِسم تقسیم می‌کنیم.

1-   عده‌ای از علمای شیعه، امام زُهری را شیعه می‌دانند!!

2-   عده‌ای از علمای شیعه او را می‌ستایند و موثق می‌دانند!

3-   عده‌ای از علمای شیعه روایات او را تصحیح و توثیق کرده‌اند!

4-   بنا بر قواعد رجالی شیعه، امام زُهری نمی‌تواند ثقه نباشد!

 جمعي از علمای شیعه، امام زُهری را شیعه می‌دانند!!

کسانی از علمای شیعه هستند که نه تنها ادعای دشمنی امام زُهری با اهل بیت را قبول ندارند بلکه معتقدند که امام زُهری در باطن شیعه بوده است! به این معنی که قزوینی و امثال او که می‌گویند: «امام زهری دشمن اهل بیت است» از آن طرف بام افراط افتاده‌اند!

أ. محمد تقی مجلسی، ملقب به مجلسی اول و پدر علامه مجلسی، بعد از ذکر روایتی از زهری از امام سجاد، می‌نویسد:

 «زهرى محمد بن مسلم بن شهابست و گاهى محمد بن شهابش مى‏گويند و بحسب ظاهر از علماء عامه است و ليكن اعتقاد بسيار به حضرت سيد الساجدين (ص) داشته است و سنيان بواسطه او احاديث بسيار از آن حضرت روايت كرده‏اند و وجه انقطاعش به اهل بيت آنست كه خود ذكر كرده است كه در زمان بنى اميّه مرا والى كردند و در آن ولايت چنان شد كه شخصى را كشتم و.... مى‏گفت كه اگر حضرت سيد الساجدين صلوات اللَّه عليه به فرياد من نمى‏رسد من هلاك مى‏شدم و خود را هلاك مى‏كردم، و بعيد نيست كه شيعه باشد و از جهة تقيه با سنيان محشور باشد مانند سعد بن جبير و سعيد بن مسيب و قاسم بن محمد و ابو خالد كابلى و امثال ايشان كه شيعه بودند و از روى تقيه اظهار تسنن مى‏كردند و سعيد بن جبير كه تقيه نكرد حجاج ملعون او را شهيد [كرد] زهرى مى‏گويد كه داخل شدم به خانه حضرت سيد الساجدين صلوات اللَّه عليه حضرت فرمودند كه اى زهرى از كجا مى‏آيى گفتم از مسجد فرمودند.....» [638]

ب. علامه وحید بهبهانی می‌نویسد: «على بن محمد بن على الخزاز في كتابه الكفاية في النصوص عن الزهري رواية تدل على كونه من الشيعة...»[639]

پ. علی دوانی می‌نویسد: «مرحوم وحيد بهبهانى (ره) نظر بروايتى كه وى راجع بائمه دوازده‏گانه نقل كرده او را شيعه مي‌داند. محدث نورى هم بملاحظه ارتباطى كه زهرى با امام زين العابدين (ع) داشته است بعيد مي‌داند كه او سنى باشد»[640]

ج. شیخ ميرزا حسین نوري صاحب خاتمة المستدرك، می نویسد:

«قد ذكرنا في‏ شرح‏ المشيخة في (قكد) اختصاصه بالسجاد (عليه السّلام)، و اتصاله به، و أخذه عنه، و ما يستظهر منه تشيّعه، و وثاقته‏... ‏»[641]

«قبلاً در شرح مشیخه ياداوري  كرديم که (زهری) از یاران خاصّ امام سجاد عليه سلام است و به او پيوسته و از او علم فرا گرفته و آنچه كه شیعه بودن و ثقه بودنش را نشان مي‌دهد...» [642]

ح. نجم الدین طبسی نیز می‌نویسد: «أقول: وإن كان المعروف بل المقطوع به انه من العامة، ولكن نسب إلى الوحيد البهبهاني (تنقيح المقال 3: 178) القول بتشيعه، ويميل إليه التستري (القاموس الرجال 9: 584) ويقول السيد الخوئي: «الزهري و ان كان من علماء العامة، إلا انه يظهر من هذه الرواية - رواية ابن شهرآشوب و غيرها - انه كان يحب علي بن الحسين ويعظمه». (معجم رجال الحديث 16: 182. انظر منتهى المقال 6: 202.)»[643]

 جمعي از علمای شیعه او را می‌ستایند و موثق می‌دانند!

أ. دكتر سيد حسين محمّد جعفرى می‌نویسد: «فقيه بزرگ و محدّث گرانقدر ديگر زمان، الزهرى يار نزديك و ستايشگر زين العابدين (ع) بود. زهرى، نام پرافتخار زين العابدين (ع) (زينت پرهيزگاران) را بخاطر عبادت فوق العاده زياد آن حضرت بدو داد.» [644]

ب. باقر شریف قرشی می‌نویسد: «زهرى‏ محمد بن مسلم قرشى معروف به زهرى فقيه، يكى از پيشوايان برجسته و عالم حجاز و شام، از كسانى است كه به امام عليه السلام اخلاص داشت و سخت علاقه‏مند بود، سخنان ارزشمندى را درباره امام عليه السلام گفته كه بيانگر اوصاف آن حضرت و ارزشهاى والا و صفات برجسته‏اى است كه در آن بزرگوار جمع بوده، از جمله مى‏گويد: الف- «هيچ فرد هاشمى را همچون على بن حسين نديدم.».... يقينا زهرى اين مطالب را بر زبان نياورده مگر پس از ارتباط زياد با امام عليه السلام و معرفت كامل به اوصاف آن حضرت و آشنايى با خلق و خوى والا و صفات برجسته امام، و شيفتگى وى تا بدان جا رسيده بود كه هر وقت به ياد امام‏ مى‏افتاد گريه مى‏كرد و مى‏گفت: زين العابدين.» [645]

پ. تستری می‌نویسد: «محمد بن شهاب الزهري قال: عده الشيخ في رجاله في أصحاب علي بن الحسين (عليه السلام) قائلا: «عدو» واحتمل بعضهم اتحاده مع «محمد بن مسلم الزهري» الآتي. أقول: بل هو مقطوع، فيأتي في الآتي التعبير عنه بابن شهاب وان كان شهاب جد جده. ثم لو كان الشيخ قال فيه: «عامي» كان صحيحا، وأما قوله: «عدو» فليس بحسن، وكيف! والأخبار بمحبته للسجاد (عليه السلام) متواترة.»[646]

ج. ابراهیم عاملی می‌نویسد: «- زهرى- محمد بن مسلم بن عبد اللّه از قبيله‏ى بنى زهره بن كلاب و از اهل مدينه است او از تابعين است كه ده نفر از اصحاب پيغمبر را ديده و از آن‌ها استفاده نموده است و نزد علماى حديث گفتارش معتبر است و مشهور. عدّه‏ى زياد از پيشوايان اين فن از او نقل حديث كرده‏اند و او از حضرت زين العابدين حديث نقل كرده است در كتاب‌هاى رجال و هدية الاحباب مرحوم قمّى وفات او را در سال يك صد و بيست و چهار هجرى نوشته‏اند» [647]

ح. دكتر احمد مهدوى دامغانى می‌نویسد: «از سخنى كه از جناب محمّد بن مسلم بن شهاب زهرى نقل شده كه او گفته است: «ما خططت سوداء في بيضاء إلّا نسب قومي» (ص 11 طبقات خليفة ابن خيّاط عصفرى) چنين فهميده مى‏شود كه آن فقيه بزرگوار كه علاوه بر آنكه نزد عامّه از شهرت و مقبوليّت بسيار معتبر و موثّقى برخوردار است، و درباره او گفته شده است كه «انّه حفظ علم فقهاء السبعة، و لقي عشرة من الصحابة» (ص 147 هديّة الأحباب) خاصّة هم به مناسبت آنكه او سعادت مصاحبت و مجالست با حضرت سجّاد صلوات اللّه عليه را دارا بود، و از آن حضرت نيز روايت كرده است باو حسن ظن دارند در تفسير و حديث و فقه كتاب و رساله‏اى تدوين و تأليف نفرموده، ولى در انساب قوم خويش رساله‏اى تدوين كرده بوده است.

از «ليث بن سعد» محدّث و فقيه بزرگ معاصر زهرى روايت شده كه گفت: «ما رأيت عالما قطّ أجمع من ابن شهاب، و لا أكثر علما منه، و لو سمعت ابن شهاب يحدّث في الترغيب لقلت لا يحسن إلّا هذا، و إن حدّث عن الأنبياء و أهل الكتاب لقلت لا يحسن إلّا هذا، و إن حدّث عن العرب و أنسابها قلت لا يحسن إلّا هذا، و إن حدّث عن القرآن و السنّة كان حديثه بوعي جامع» (حلية الأولياء 361/ 3).

و تنها زهرى در ميان فقهاء و محدّثان نيست كه «نسّابه» بوده، بلكه بسيارى از محدّثان و فقهاء جليل القدر آن زمان چون سعيد بن المسيّب، و قتادة ابن دعامه و ديگران نيز بر علم نسب واقف بوده‏اند.» [648]

خ. بحرانی از قول کاشانی می‌نویسد: «قال المحدث الكاشاني في كتاب الوافي بعد نقل حديث الزهري: بيان محمد ابن مسلم بن شهاب الزهري راوي هذا الحديث وإن كان خصيصا بعلي بن الحسين (عليهما السلام) وكان له ميل ومحبة إلا أنه لما كان من العامة وفقهائهم أجمل عليه السلام معه في الكلام ولم يذكر له صيام السنة و...»[649]

د. ابن داوود نیز او را در قسمت اول کتابش که مربوط به ممدوحین است، آورده و نوشته است: «مسلم بن شهاب الزهري أحد أئمة الحديث ين (جخ) يكنى أبا بكر.»[650]

چنانکه ملاحظه می‌کنید در متن کتاب به جای محمد بن مسلم بن شهاب زهری؛ مسلم بن شهاب زهری آمده که در پاورقی توسط محقق تصحیح شده است که (محمد بن شهاب الزهري لا مسلم) و قرینه‌ای که این را تایید می‌کند این است که ابن داوود کنیه وی را ابا بکر می‌داند و کنیۀ امام زهری ابا بکر بوده است. و همچنین رجوع کنید به نقد الرجال تفرشی ج4 ص230 که وی در شرح حال امام زهری این قول ابن داوود را آورده است.

ذ: شیخ نوری طبرسی می‌نویسد: «وأعلم أنّ هذا الطريق هو طريقه إلى الزهري فيما رواه عنه (عليه السّلام) في وجوه الصوم و هو خبر طويل، و أخرجه ثقة الإسلام في الكافي: عن علي، عن أبيه، عن القاسم‏. إلى آخره، و عليّ في تفسيره: عن القاسم‏. إلى آخره، و الشيخ في التهذيب بإسناده عن الكليني‏، و الصدوق في الفقيه‏، و الخصال‏، و المقنع‏، و الشيخ المفيد في المقنعة، فيكون الخبر مقبولا بعد تلقّيه هؤلاء المشايخ بالقبول، و الظاهر انحصار الطريق إليه، و إلّا لأشار إليه أحدهم فيكشف عن وثاقة رجاله و لو بالمعنى الأعمّ»[651]

ذ: کلینی و شیخ صدوق و حر عاملی و علی بن ابراهیم قمی و ابن قولویه  و طبرسی در کتاب خود از امام زُهری روایت نقل کرده‌اند و اینان کسانی هستند که به تمام روایات کتاب خودشان معتقد بوده و تمام آن را صحیح می‌دانسته‌اند[652]، در نتیجه باید به امام زُهری نیز اعتماد داشته باشند، خصوصاً ابن قولویه و علی بن ابراهیم قمی که گفته‌اند فقط از موثقین روایت نقل کرده‌ایم و صدوق که اسناد کتاب «من لایحضره الفقیه» خودش را حجتی بین خود و خدای خودش قرار داده است، که کمی جلوتر درباره‌اش توضیح خواهیم داد.

 جمعی از علمای شیعه روایات «زهري» را توثیق و تصحیح کرده‌اند!

أ. محمد تقی مجلسی، ملقب به مجلسی اول و پدر علامه مجلسی، بعد از ذکر روایتی از زهری از امام سجاد، می‌نویسد: «و در كافى بعد از اين مذكور است فهذا تفسير الصّيام و هم چنين در تهذيب و در موثق كالصحيح و به اعتقاد ما در صحيح چون به همين عنوان در فقه رضوى هست و مضمونش جميعا مگر نادرا در آيات و اخبار متواتره موجود است لهذا صدوق در اول ذكر كرده است اين حديث را بمنزله فهرستى و بعد از آن يك يك را ذكر مى‏كند...» [653]

و می‌نویسد: «و روي الكليني في القوي، عن الزهري قال سئل علي بن الحسين عليهما سلام...»[654]

و همچنین: «كما رواه في القوي كالصحيح، عن الزهري قال: سمعت علي بن الحسين عليهما سلام...»[655]

و: «و روي الشيخان في القوي عن الزهري عن علي بن الحسين عليهما سلام...»[656]

ب. علامه سید مصطفی خمینی  نیز روایت زهری را معتبر می‌داند، چنانکه می‌نویسد: «ولدلالة بعض الأخبار عليه، كمعتبر الزهري، عن علي بن الحسين (عليهما السلام) وفيه: كيف يجزئ صوم تطوع عن فريضة؟...»[657]

و همچنین می‌نویسد: «ومعتبر الزهري أيضا السابق، وفيه: ونهينا عنه أن ينفرد الرجل بصيامه في اليوم الذي يشك فيه الناس..»[658]

و می‌نویسد: «ومن صوم التأديب في معتبر الزهري»[659]

و همچنین: «و حيث أنّ فيها معتبر الزهري‏..»[660]

پ. سید جرجانی نیز «زهری» را موثق می‌داند چرا که می‌نویسد: «كافى و تهذيب و استبصار و فقيه و علل شرايع با سندهاى معتبره از زهرى از عبيد اللَّه بن عبد اللَّه بن عتبه روايت كرده‏اند كه گفت در محضر ابن عباس سخن از مسأله ارث به ميان آمد....» [661]

 بنا بر قواعد رجالی شیعه، امام زُهری نمی‌تواند موثق نباشد!

شیعیان قواعد رجالی مختلفی دارند که به وسیلۀ آن قواعد، وثاقت راویان را ثابت می‌کنند؛ حتی بعضی اوقات شده که به وسیلۀ همین قواعد، اشخاصی چون قزوینی و خویی و بهبهانی و دیگران، کسانی مانند: سهل بن زیاد[662] و حسین بن حمدان خصیبی و مفضل بن عمر و محمد بن ‌حسن ‌بن ‌جمهور را که نزد قدمای رجالی شیعه شدیداً مطرود بوده‌اند را توثیق کنند!

اما بپردازیم به قواعدی که به ثقه بودن امام زُهری در نزد شیعه گواهی می‌دهد.

1-   قاعدۀ اول: «اگر راوی از روات شیخ صدوق باشد، وی ثقه خواهد بود» کسانی چون شهید ثانی (در مسالک الافهام) و محمد صالح برغانی (غنیمة المعاد) و سید محمد عاملی (در مدارک الاحکام) این قاعده را مطرح کرده‌اند، حتی کسانی چون محمد باقر سبزواری (در ذخیرة المعاد) و حر عاملی (در وسائل الشیعه) از این فراتر رفته و گفته‌اند هر راوی که در سلسله اسناد «من لا یحضره الفقیه» واقع شده باشند؛ ثقه هستند.

شیخ صدوق در کتاب «من لایحضره الفقیه» روایات آن را «حجت میان خود و خدا[663]» شمرده است.

و مجلسی اول (محمد تقی مجلسی) می‌گوید: «و هم چنين است احاديث مرسل محمد بن يعقوب كلينى، و محمّد بن بابويه قمى بلكه جميع احاديث ايشان كه در كافى و من لا يحضر است همه را صحيح مى‏توان گفت چون شهادت اين دو شيخ بزرگوار كمتر از شهادت اصحاب رجال نيست يقينا بلكه بهتر است از جهة آن كه ايشان كه صحيح مى‏گويند معنى آن است كه يقين كه حضرات ائمه معصومين صلوات اللَّه عليهم فرموده‏اند به وجوهى كه ايشان را يقين حاصل شده است و متأخران كه صحيح مى‏گويند، معنى آن آنست كه جماعتى كه روايت كرده‏اند ثقه بوده‏اند.»[664] و در جای دیگری می‌نویسد: «ظاهر مى‏شود از بسيار جا كه ابن بابويه حديث غير صحيح را در هيچ كتابى از كتاب‌هاى خود نقل نكرده است‏» [665]

حال در کتب شیخ صدوق خصوصاً در من لایحضره الفقیه روایاتی را می‌بینیم که از زُهری نقل شده است و او در سلسله رجال چند روایت این کتاب قرار دارد.

در کتاب «الخصال» 9 روایت را از طرف امام زُهری نقل می‌کند، مثلاً: «عن الزهري، عن أنس أن رسول الله صلى الله عليه وآله كان يسلم تسليمة واحدة.»[666]

و در کتاب «الهدایه»[667] و در امالی[668] و در کتاب «التوحید»[669]  و «ثواب الاعمال»[670] و «علل الشرائع»[671] و « فضائل الأشهر الثلاثة» [672] و «معانی الاخبار»[673]

اما در من لا یحضره الفقیه، امام زُهری در سلسله رجال 3 روایت این کتاب قرار دارد[674]

با این وجود و بنابر قاعدۀ شیعه، امام زُهری نمی‌تواند ثقه نباشد!

2-   قاعدۀ دوم: «اگر راوی از کسانی باشد که «علی بن ابراهیم قمی» در تفسیرش و «ابن قولویه» در کامل الزیارات از او روایت نقل کرده باشند، او ثقه خواهد بود.»

این نظر کسانی چون خوئی، شوشتری، حر عاملی و قزويني[675] و دیگران است چرا که هم علی بن ابراهیم قمی و هم ابن قولویه در مقدمۀ کتاب خود ادعا کرده‌اند که جز از ثقات روایت نقل نکنند.

خوئی در ابتدای کتاب «معجم رجال الحدیث» خود در بحث «التوثیقات العامة» از علی بن ابراهیم قمی اینگونه نقل می‌کند: «ونحن ذاكرون ومخبرون بما ينتهي إلينا، ورواه مشايخنا وثقاتنا عن الذين فرض الله طاعتهم»[676] و نتیجه می‌گیرد که تمام روایات این کتاب صحیح است و او به جز از ثقات، از کسانی دیگر روایت نقل نکرده است. (فإن في هذا الكلام دلالة ظاهرة على أنه لا يروي في كتابه هذا إلا عن ثقة)

و ابن قولویه در مقدمۀ کتابش می‌نویسد: «وقد علمنا انا لا نحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعنى ولا في غيره، لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من أصحابنا رحمهم الله برحمته، ولا أخرجت فيه حديثا روي عن الشذاذ من الرجال، يؤثر ذلك عنهم عن المذكورين غير المعروفين بالرواية المشهورين بالحديث والعلم»[677]

یعنی: «و فهمیدم که نمیتوان در این موضوع بر آنچه از ائمه روایت شده احاطه پیدا کرد، بلکه آنچه از یاران موثق ما که رحمت خدا بر آنان باد نقل شد، و در این کتاب حدیثی که از رجال شاذ نقل شده، روایت نکرده‌ام، که از غیر معروف‌ها باشد، همان‌هایی که در حدیث و علم مشهور نیستند»

خوئی بعد از نقل این قول می‌نویسد: «فإنك ترى أن هذه العبارة واضحة الدلالة على أنه لا يروي في كتابه رواية عن المعصوم إلا وقد وصلت إليه من جهة الثقات من أصحابنا رحمهم الله، قال صاحب الوسائل بعد ما ذكر شهادة علي بن إبراهيم بأن روايات تفسيره ثابتة ومروية عن الثقات من الأئمة عليهم السلام: (وكذلك جعفر بن محمد بن قولويه، فإنه صرح بما هو أبلغ من ذلك في أول مزاره). أقول: إن ما ذكره متين، فيحكم بوثاقة من شهد علي بن إبراهيم أو جعفر ابن محمد بن قولويه بوثاقته، اللهم إلا أن يبتلي بمعارض»[678]

یعنی: «پس همانطور که دیدی این عبارت به وضوح دلالت بر این دارد که او از معصوم نقل نمی‌کند الا از طریق افراد مورد اعتمادی از یاران ما که به او رسیده است، صاحب وسائل الشیعه (یعنی حر عاملی) بعد از نقل شهادت علی بن ابراهیم مبنی بر اینکه روایات کتاب تفسیرش ثابت و روایت شده از موثقین از ائمه است، می‌نویسد: (و همچنین است روایات جعفر بن محمد بن قولویه، و او برتر است از علی بن ابراهیم) سپس خوئی بر روایات این دو کتاب صحه می‌گذارد و آن دو روایت را دربست موثق می‌داند!»

با این وجود می‌بینیم که ابن قولویه در  کامل الزیارات 3 روایت[679] و قمی در  تفسیرش 1 روایت[680] را از امام زُهری نقل کرده‌اند.

پس بنابر قاعدۀ شیعه، امام زُهری نمی‌تواند ثقه نباشد!  

3-   قاعدۀ سوم «اگر علمای شیعه روایتی را توثیق یا تصحیح کردند، راویان آن روایت، ثقه محسوب می‌گردند»

کسانی چون: مامقانی، حائری، علامه اردبیلی و شاگردش، سید محمد عاملی و محدث بحرانی، چنین قاعده ای را مطرح کرده‌اند و چنانکه در صفحات گذشته از علمای شیعه چون، مجلسی اول و مصطفی خمینی و سید جرجانی نقل شد، اینان روایات زُهری را موثق یا قوی یا صحیح نامیده بودند، پس باز هم می‌گویم: طبق قاعدۀ شیعه، امام زُهری نمی‌تواند ثقه نباشد!

**********

تا به اینجا ثابت کردیم که امام زُهری نه تنها نزد اهل سنت ثقه و مورد اعتماد است بلکه بزرگان شیعه نیز به روایات او عمل کرده و او را موثق دانسته و حتی بعضی او را شیعه دانسته‌اند، حال وقت آن است که به ایراد بعدی قزوینی بر سند روایت غار که در صحیح بخاری آمده است، بپردازیم:

 قزويني: عروة بن زبیر، دشمن اهل بیت است!

قزوینی: «عروه بن زبير نيز همانند زهرى از دشمنان اهل بيت، از طرفداران معاويه و عضو گروه جعل حديث وى بوده است.

ابن أبى الحديد شافعى در شرح نهج البلاغه، ج4، ص 63 به نقل از استادش ابو جعفر اسكافى مى‌نويسد:

معاويه، گروهى از صحابه و تابعين را گماشت تا روايات و احاديث دروغينى كه بيانگر نقض و بيزارى جستن از على (عليه السلام) باشد، بسازند. و حقوقتى هم براى آنان مقرر كرد كه از اين افراد ابوهريره، عمروعاص، مغيرة بن شعبة، از اصحاب و عروة بن زبير از تابعان مى‌باشد.

بعد از آن دو نمونه از جعليات عروه بن زبير نقل مى‌كند:

زهرى روايت كرده است كه عروة بن زبير براى او نقل كرد كه عايشه به من گفت:

ن پيش رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) بودم، در همان عباس و على عليه السلام وارد شد. رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود: «اى عايشه! اين دو نفر در حالى از دنيا مى‌رود كه بر غير ملت و يا دين من هستند».

عبد الرزاق از معمر نقل كرده است كه گفت: نزد زهرى دو حديث به نقل از عروه و از عايشه در باره على وجود داشت، و لذا من از وى در باره آن دو حديث سؤال كردم، گفت: با اين دو حديث و راويان آن چه كار بكنم، خدا از آن دو نفر آگاه‌تر است، من رابطه اين دو نفر را با بنى هاشم خوب نمى‌دانم.

اما حديث اول كه گذشت (روايت قبلي) و اما حديث دوم اين است كه: عروة مى‌گويد: از عايشه شنيدم كه گفت: نزد رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) بودم، فرمود: اى عايشه! اگر دوست دارى دو نفر از اهل آتش را ببيني، پس به اين دو نفر بنگر، نگاه كردم ديدم عباس و على وارد شدند.

با اين حال چگونه مى‌شود كه به حديث چنين فردى اعتماد كرد؛ با اين كه مى‌دانيم يكى از علامت‌هاى منافقين[681] كه شيعه و سنى بر آن اتفاق دارند، دشمنى با امير المؤمنين عليه السلام است.

جواب:

در مورد سیدنا عروة بن زبیر علیه السلام فقط به قول مرجع تقلید خودش یعنی اسکافی تکیه کرده است که قبلاً در مورد او و عقاید کفر آمیزش سخن گفتیم و لازم به تکرار مکررات نیست، ابتدا در مورد دشمنی زهری با اهل بیت سخن گفته، که قبل از این عکس ادعایش را ثابت کردیم، اما اکنون عروة بن زبیر را نیز دشمن اهل بیت می‌داند!! چه کسی دشمن اهل بیت است؟ عروة بن زبیر که اکثر روایاتش را از اهل بیت خصوصاً یکی از مادران این بیت یعنی ام المؤمنین عایشه نقل کرده است و همیشه نزد او می‌رفته و از وی که خالۀ ایشان بوده حدیث می‌شنیده است؟! آیا حماقت و کم عقلی نیست که عروة رضی الله عنه را دشمن اهل بیت بدانیم؟

دو روایت کذبی که از ابن ابی الحدید متشیع و او نیز از اسکافی نقل کرده است، باید گفت که چنین روایاتی را در هیچ کدام از کتب روایی اهل سنت نیافتم و نباید هم بیابم زیرا این روایت از جعلیات شخص اسکافی کذاب است، اما برخلاف ادعای قزوینی در کتب شیعه از عروه روایتی در فضائل حضرت علی و فرزندانش نقل شده که ادعای قزوینی را باطل می‌سازد.

1-   شیخ مفید می‌نویسد: «وَ رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ عَنْ يَزِيدَ بْنِ رُومَانَ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ: أَنَّ عَلِيّاً ع أَقْبَلَ يَوْمَ بَدْرٍ نَحْوَ طُعَيْمَةَ بْنِ عَدِيِّ بْنِ نَوْفَلٍ فَشَجَرَهُ بِالرُّمْحِ وَ قَالَ لَهُ وَ اللَّهِ لَا تُخَاصِمُنَا فِي اللَّهِ بَعْدَ الْيَوْمِ أَبَداً.»[682]

یعنی: «محمد بن اسحاق از عروة بن زبير حديث كند كه گفت: على عليه السّلام را در جنگ بدر ديدم كه بسوى طعيمة بن نوفل رفت و او را با نيزه از پاى درآورد، و فرمود: بخدا پس از امروز ديگر تو درباره خدا هرگز با ما ستيزه نخواهى كرد. (يعنى ديگر زنده نخواهى ماند).» [683]

2-   اربلی می‌نویسد: «وعن عروة بن الزبير أن رسول الله ص قبل الحسين ع و ضمه إليه و جعل يشمه و عنده رجل من الأنصار فقال الأنصاري إن لي ابنا قد بلغ ما قبلته قط فقال رسول الله ص أ رأيت إن كان الله تبارك و تعالى نزع الرحمة من قلبك فما ذنبي»[684]

یعنی: ««عروه» نقل مى‏كند: رسول خدا صلى الله عليه و آله حسن را بوسيد و به سينه چسبانيد و او را مى‏بوييد. مردى از انصار- كه نزد آن حضرت بود- وقتى اين محبّت را ديد گفت: من پسرى دارم كه به حدّ بلوغ رسيده ولى هرگز او را نبوسيده‏ام. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «اگر خداوند رحم و عاطفه را از تو گرفته است گناه من چيست؟» [685]