از معاویه ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر كسى الله متعال به او ارادهٔ خير داشته باشد، او را در دين فقيه مى گرداند».
به روایت بخاری (۷۱) و مسلم (۱۰۳۷)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هرکس راهی را بپیماید که در آن در پی علمی باشد الله به سبب آن برایش راهی به سوی بهشت آسان می سازد، و گروهی در خانه ای از خانه های الله جمع نمی شوند، تا کتاب الله را بخواهند، و آن را در بین خود مدارسه کنند، مگر آنکه آرامش بر آنان نازل می شود، و رحمت آنان را فرا می گیرد، و ملائکه آنان را در بر می گیرند، و الله آنها را نزد کسانی که پیش اویند یاد می کند».
به روایت مسلم (۲۶۹۹).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هرگاه فرزند آدم بمیرد عملش از او قطع می شود مگر از سه راه: صدقهٔ جاریه یا علمی که از آن سود برده شود، یا فرزند صالحی که براش دعا کند».
به روایت مسلم (۱۶۳۱)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر کس به سوی هدایتی فرا خواند برایش مانند اجر کسانی که از او پیروی کنند خواهد بود و این از اجر آنها چیزی کم نمی کند، و کسی که به سوی گمراهی ای دعوت دهد بر او مانند گناهان کسانی که از وی پیروی کنند خواهد بود و این از گناهان آنها چیزی کم نمی کند».
به روایت مسلم (۲۶۷۴)
از ابومسعود انصاری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر كسى [مردم را] به خيرى راهنمايى كرد، پاداشى مانند پاداش انجام دهنده آن دارد».
به روایت مسلم (۱۸۹۳).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هرگاه بندهٔ مسلمان یا مومن وضو بگیرد و چهرهٔ خود را بشوید، هر گناهی که با نگاهش انجام داده با آب یا با آخرین قطرهٔ آب از چهره اش خارج میشود، و چون دستانش را بشوید هر گناهی که با دستانش آن را انجام داده با آب یا با آخرین قطرهٔ آب از دستانش بیرون می آید، و چون پاهایش را بشوید هر گناهی که با پاهایش به سوی آن رفته با آب یا با آخرین قطرهٔ آب از آن خارج می شود، تا آنکه پاک از گناهان [از وضویش] بیرون می آید».
به روایت مسلم (۲۴۴).
و از عثمان بن عفان ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آنکه وضو بگیرد و وضویش نیکو باشد گناهانش از بدنش خارج می شود تا آنکه از زیر ناخن هایش بیرون آید».
به روایت مسلم (۲۲۹).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آیا شما را به آنچه الله با آن گناهان را پاک می کند و درجات را بالا می برد راهنمایی نکنم؟» گفتند: آری یا رسول الله، فرمود: «کامل [و نیکو] ادا کردن وضو در حال سختی ها (سرما و گرما و شرایط نامناسب) و بسیار گام برداشتن به سوی مساجد و انتظار نماز پس از نماز، این همان مرزداری [و جهاد] است»
به روایت مسلم (۲۵۱).
از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مسواک عامل پاکی دهان و خشنودی پروردگار است».
به روایت نسائی (۱/ ۱۰) و بخاری در صحیحش به شکل معلق (۴/ ۱۵۸) آورده است[ یعنی رجال سند آن را ذکر نکرده است وفقط اسم ام المؤمنین عایشه رضی الله عنها وعن ابیها که آن را از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت می کند، آورده است].
از ثوبان ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«پایداری پیشه سازید و نخواهید توانست [همهٔ اعمال خیر و طاعات را با نیرو و توان خود] در شمار آورید، و بر وضو محافظت نمی کند مگر مؤمن».
به روایت احمد (۲۲۳۷۸)
از عمر بن الخطاب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی از شما نیست که وضو بگیرد و [آب] را به [همهٔ اعضا] برساند یا وضویش را کامل ادا کند سپس بگوید: «اشهَدُ ان لا اله الا الله، و اشهَدُ ان محمدا عبدُه ورسولُه» مگر آنکه هشت در بهشت برایش گشوده می شود که از هر کدام خواست وارد شود».
به روایت مسلم (۲۳۴).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ هنگام نماز صبح خطاب به بلال فرمودند:
«ای بلال به من بگو امیدوارانه ترین عملی که در اسلام انجام داده ای چیست؟ زیرا من صدای کفش تو را در برابر خود در بهشت شنیدم».
گفت: عملی انجام نداده ام که بیشتر از این کار به آن امیدوار باشم: من در هر ساعتی از شب یا روز وضو نگرفتم، مگر آنکه با آن وضو هر آنچه قسمت من بوده [وبرایم مقدر شده] نماز گزارده ام.
به روایت بخاری (۱۱۴۹) و مسلم (۲۴۵۸)
و از عقبة بن عامر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مسلمانی نیست که وضو بگیرد و نیکو وضو بگیرد، سپس برخیزد و دو رکعت بگزارد، که در آن با دل و چهره [به الله] روی آورد، مگر آنکه بهشت برایش واجب می شود».
به روایت مسلم (۲۳۴).
و از عثمان ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر کس همانند این وضوی من وضو گیرد، سپس دو رکعت بگزارد که در آن با خود سخن نگوید (دلش مشغول چیز دیگری نباشد)، گناهان گذشته اش برای او آمرزیده می شود».
به روایت بخاری (۱۶۴) و مسلم (۲۲۶)
از ابن ابی صعصعهٔ انصاری روایت است که ابوسعید خدری ـ رضی الله عنه ـ به او گفت:
«می بینم که گوسفند و بادیه را دوست داری، پس اگر در میان گوسفندانت و در بادیه ات بودی و برای نماز اذان دادی صدایت را برای اذان بلند کن زیرا جن و انسی و چیزی صدای مؤذن را نمی شنوند مگر آنکه برایش در قیامت شهادت می دهد».
ابوسعید می گوید: من این را از رسول ـ الله صلی الله علیه وسلم ـ شنیدم.
به روایت بخاری (۳۲۹۶).
و از طلحه بن یحیی از عمویش روایت است که گفت:
نزد معاویه بن ابوسفیان بودم، پس مؤذن به نزد او آمد تا او را به نماز فرا خواند، پس معاویه گفت:
شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ می فرمود: «مؤذنان گردن بلندترین مردم در روز قیامت هستند».
به روایت مسلم (۳۸۷).
از انس بن مالک روایت است که:
رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ به هنگام صبح [به دشمن] حمله می کردند، و ایشان به اذان گوش می سپردند، پس اگر اذان را [از آن شهر و آن مردم] می شنیدند دست نگه می داشتند وگرنه حمله می بردند، پس ایشان شنیدند که مردی می گفت: الله اکبر الله اکبر، پس رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «بر فطرت [هستی]» سپس گفت: اشهد ان لا اله الا الله، اشهد ان لا اله الا الله، پس رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «از آتش بیرون آمدی» پس نگاه کردند و دیدند که او یک چوپان است.
به روایت مسلم (۳۸۲).
از عمر بن الخطاب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هرگاه مؤذن گفت: الله اکبر الله اکبر، و یکی از شما [در پاسخش] گفت: الله اکبر الله اکبر، سپس گفت: اشهد ان لا اله الا الله، [او نیز] گفت: اشهد ان لا اله الا الله، سپس گفت: اشهد ان محمدا رسول الله، [سپس او نیز] گفت: اشهد ان محمدا رسول الله، سپس گفت: حی علی الصلاة، [و او] گفت: لا حول ولا قوة الا بالله، سپس گفت: حی علی الفلاح، [او نیز در پاسخش] گفت: لا حول ولا قوة الا بالله، سپس گفت: الله اکبر الله اکبر، [او هم] گفت: الله اکبر الله اکبر، سپس گفت: لا اله الا الله، [و او نیز] گفت: لا اله الا الله [و اینها را] از دل گفت، به بهشت داخل شود».
به روایت مسلم (۳۸۵).
از عبدالله بن عمرو بن العاص روایت است که ایشان شنیدند رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ می فرمود:
«هرگاه صدای مؤذن را شنیدید مانند آنچه می گوید را بگویید، سپس بر من درود بفرستید، زیرا هر که بر من یک درود بفرستد الله بر او ده درود خواهد فرستاد، سپس از الله برای من «وسیله» را بخواهید؛ زیرا آن منزلتی است در بهشت که تنها شایستهٔ یکی از بندگان الله است و امیدوارم من آن باشم، پس هر که برای من وسیله بخواهد شفاعت بهرهٔ او می شود».
به روایت مسلم (۳۸۴).
و از جابر بن عبدالله روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که هنگام شنیدن اذان بگوید: «اللهم رب هذه الدعوة التامة، والصلاة القائمة، آت محمدا الوسيلة والفضيلة، وابعثه مقاما محمودا الذي وعدته» شفاعت من در روز قیامت برای او حاصل می شود».
به روایت بخاری(۶۱۴).
و از سعد بن ابی وقاص ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هرکه هنگام شنیدن صدای مؤذن بگوید: «أشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له، وأن محمدا عبده ورسوله، رضيت بالله ربا، وبمحمد رسولا، وبالإسلام دينا» گناهش برای او آمرزیده می شود».
به روایت مسلم (۳۸۶).
از معدان بن ابوطلحه یعمری روایت است که گفت:
ثوبان، بردهٔ آزاد شدهٔ رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ را دیدم و گفتم: مرا از کاری آگاه کن که الله با آن مرا بهشتی سازد؟ یا آنکه گفتم: مرا از محبوبترین اعمال نزد الله آگاه کن. پس او سکوت کرد، سپس باز پرسیدم و سکوت کرد، سپس برای بار سوم پرسیدم و گفت: در این باره از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ پرسیدم، ایشان فرمودند: «بسیار برای الله سجده کن؛ زیرا برای الله سجده ای نمی بری، مگر آنکه الله به وسیله آن درجه ای بر درجات تو می افزاید، و گناهی از گناهانت را پاک می کند»
معدان می گوید: سپس ابودرداء را ملاقات کردم و [همین را] از او پرسیدم، و او همانند آنچه ثوبان گفته بود را به من گفت.
به روایت مسلم (۴۸۸)
و از ربیع بن کعب اسلمی نقل است که گفت:
من شب ها را همراه رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ می ماندم و آب وضو و نیازهایشان را برایشان می آوردم، پس خطاب به من فرمود: «بخواه» گفتم: از تو همراهی ات را در بهشت خواهانم! فرمود: «چیزی جز این نمی خواهی؟» گفتم: همین را می خواهم. فرمود: «پس مرا برای [خواستهٔ] خودت با سجدهٔ بسیار یاری ده».
به روایت مسلم (۴۸۹)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«نظرتان چیست اگر رودی نزد خانهٔ یکی از شما باشد که هر روز پنج بار در آن خود را بشوید، آیا از ناپاکی او چیزی می ماند؟» گفتند: خیر، از ناپاکی او چیزی نمی ماند. فرمود: «این مانند نمازهای پنجگانه است، که الله با آن گناهان را پاک می کند».
به روایت بخاری (۵۲۸) و مسلم (۶۶۷)
و از عمرو بن سعید بن عاص روایت است که گفت:
نزد عثمان بودم، پس آب وضو خواست و فرمود: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ می فرمودند:
«مسلمانی نیست که وقت نماز فرضش فرا رسد و به نیکی وضو و خشوع و رکوعش را انجام دهد، مگر آنکه کفارهٔ گناهان پیش از آن خواهد بود؛ اگر مرتکب کبیره نشده باشد، و این [برای] همهٔ سال است».
به روایت مسلم (۲۲۷)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«ملائکه ای در شب و ملائکه ای در روز پی در پی بین شما می آیند، و در نماز صبح و نماز عصر یکجا می شوند، سپس آنان که شب با شما بودند به آسمان عروج می کنند پس پروردگارشان ـ که خود به آنان آگاهتر است ـ می پرسد: بندگانم را چگونه رها کردید؟ می گویند: آنان در حالی رها کردیم که نماز می گزاردند، و به نزد آنان رفتیم در حالی که نماز می گزاردند».
به روایت بخاری (۵۵۵) و مسلم (۶۳۲)
و از جریر بن عبدالله روایت است که گفت:
ما نزد پيامبر ـ صلى الله عليه و سلم ـ بوديم، ايشان به سوى ماه قرص كامل نگريستند، و فرمودند: «همانا شما پروردگارتان را خواهيد ديد، همانند اينکه این ماه را مى بينيد، و براى ديدن آن دچار سختى و مشقت نمى شويد، پس اگر توانستيد نماز قبل از طلوع آفتاب، و نماز قبل از غروب آفتاب را با كاملترين شكل بخوانيد»، سپس این آیه را خواندند: {وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ} (و پیش از برآمدن آفتاب و پیش از غروب به ستایش پروردگارت تسبیح گوی)
به روایت بخاری (۵۵۴) و مسلم (۶۳۳)
و از عمارة بن رؤیبة روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هیچ کسی که پیش از طلوع خورشید و پیش از غروبِ آن نماز گزارده، وارد آتش نمی شود»
یعنی نماز صبح و نماز عصر.
به روایت مسلم (۶۳۴)
و از ابوموسی ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آنکه بردین را ادا کند به بهشت داخل شود».
به روایت بخاری (۵۷۴) و مسلم (۶۳۵)
بَردَین یعنی: نماز عصر و نماز صبح
از ابوبصره غفاری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ با ما در مُخَمّص نماز عصر را ادا کرد، سپس فرمود: «این نماز بر کسانی که پیش از شما بودند عرضه شد اما آنان تباهش ساختند، پس هر که بر آن محافظت نماید دو بار اجر آن را می برد».
به روایت مسلم (۸۳۰)
از جندب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که نماز صبح را ادا کند او در ذِمّهٔ (امان و حمایت) الله است، پس [هشیار باشید که] الله دربارهٔ امانش از شما نپرسد، زیر هر آنکه از او دربارهٔ امانش بپرسد (یعنی امان او را با آزار رساندن به بنده ای که نماز صبح را ادا کرده زیر پا نهاده باشد) او را گرفتار سازد، سپس بر چهره در آتش دوزخ اندازد».
به روایت مسلم (۶۵۷).
از عثمان ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر کس نماز عشاء را در جماعت ادا کند گویا نصف شب را به نماز ایستاده است، و آنکه نماز صبح را در جماعت ادا کند انگار کل شب را به نماز ایستاده است».
به روایت مسلم (۶۵۶).
از ابن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ پرسیدم که: کدام عمل نزد الله محبوبتر است؟ فرمود: «نماز در وقت آن».
به روایت بخاری (۵۲۷) و مسلم (۸۵).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر گاه امام گفت: {غير المغضوب عليهم ولا الضالين}، بگویید: آمین، زیرا آنکه آمین گفتنش با آمین ملائکه همراه شود گناهان گذشته اش آمرزیده می شود».
به روایت بخاری (۷۸۲) و مسلم (۴۱۰)
و از ابوموسی اشعری ـ رضی الله عنه ـ نقل است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ برای ما خطبه کرد و سنت ما را برای ما بیان نمود و نماز ما را به ما آموزش داد، و سپس فرمود: «چون نماز گزاردید صف های خود را مرتب کنید سپس یکی از شما، شما را امامت کند، پس چون تکبیر گفت تکبیر گویید و چون گفت: {غير المغضوب عليهم ولا الضالين} شما «آمین» گویید، تا الله شما را دوست بدارد.
به روایت مسلم (۴۰۴)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر گاه امام گفت: «سمع الله لمن حمده»، بگویید: «اللهم ربنا لك الحمد»؛ زیرا آنکه سخنش با سخن ملائکه همراه شود، گناهان گذشته اش آمرزیده می شود».
به روایت بخاری (۷۹۶) و مسلم (۴۰۹)
و از ابوموسی اشعری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ برای ما خطبه کرد و سنت ما را برای ما بیان نمود و نماز ما را به ما آموزش داد، و سپس فرمود: «چون نماز گزاردید صف های خود را مرتب کنید سپس یکی از شما، شما را امامت کند... و چون گفت «سمع الله لمن حمده» بگویید: «اللهم ربنا لك الحمد» تا الله برای شما [حمد و ثنایتان را] بشنود.
به روایت مسلم (۴۰۴)
از رفاعة بن رافع زرقی روایت است که گفت:
«روزی پشت سر پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نماز می گزاردیم، پس چون سر از رکوع بلند کرد فرمود: «سمع الله لمن حمده»، مردی که پشت سر ایشان بود گفت: «ربنا ولك الحمد حمدا کثیرا طیبا مبارکا فیه»، پس چون نمازش به پایان رسید، فرمود: «آن که [این را] گفت که بود؟» گفت: من، فرمود: «سی و چند ملک را دیدم که از یکدیگر سبقت می گیرند که کدام یک آن را زودتر بنویسد».
به روایت بخاری(۷۹۹).
از ابن عمر ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«نماز جماعت بیست و هفت درجه بهتر از نماز تنهایی است»
به روایت بخاری (۶۴۵) و مسلم (۶۵۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«نماز مرد در جماعت بیست و چند درجه برتر از نماز او در خانه و در بازار می باشد، چنانکه کسی به نیکی وضو بگیرد، سپس به مسجد آید در حالی که انگیزه ای جز نماز نداشته باشد، و جز نماز نخواهد، پس گامی برنمی دارد مگر آنکه به سبب آن یک درجه بالاتر می رود، و گناهی از او پاک می شود، تا آنکه داخل مسجد شود، پس چون به مسجد وارد شود تا وقتی که برای نماز آنجاست در حال نماز است، و ملائکه برای هر یک از شما تا وقتی که در محلی که در آن نماز خواندید نشسته باشید دعا می کنند و می گویند: خداوندا او را رحمت کن، خداوندا او را بیامرز، خداوندا بر او توبه پذیر، تا وقتی که در آنجا مرتکب آزار نشده و وضویش باطل نشده باشد».
به روایت بخاری (۶۴۷) و مسلم (۶۴۹)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«اگر مردم مى دانستند چه پاداشى در اذان و صف اول نهفته است، سپس هيچ راه حلى براى آن نمى يافتند مگر قرعه كشى، بر سر آن قرعه كشى مى كردند».
به روایت بخاری (۶۱۵) و مسلم (۴۳۷).
منظور از ندا همان اذان است.
و منظور از استهام (در لفظ عربی حدیث) همان قرعه کشی است.
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«بهترین صف مردان اولین آن است، و بدترینش آخرین آن، و بهترین صف زنان آخرین آن است، و بدترینش اولین آن».
به روایت مسلم (۴۴۰).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«یک نماز در این مسجد من بهتر از هزار نماز در دیگر مساجد است جز مسجد الحرام».
به روایت بخاری (۱۱۹۰) و مسلم (۱۳۹۴)
از عثمان ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که برای الله مسجدی بسازد و هدفش از آن وجه الله عزوجل باشد (یعنی برای خشنودی الله باشد)، الله برای او خانه ای در بهشت می سازد»
به روایت بخاری (۴۵۰) و مسلم (۵۳۳)
از ابوموسی ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«بیشترین اجر در نماز برای کسانی است که مسیرشان [به مسجد] دورتر است، و کسی که منتظر نماز می ماند تا آن را با امام به جا بیاورد، اجرش بزرگتر از کسی است که نماز می گزارد و سپس می خوابد».
به روایت بخاری (۶۵۱) و مسلم (۶۶۲)
و از ابوهریره از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نقل است که فرمودند:
«آنکه صبح یا شام به مسجد رود، الله هر صبح و شام که برود برای او در بهشت ضیافتگاهی تدارک خواهد دید».
به روایت بخاری (۶۶۲) و مسلم (۶۶۹)
و از ابی بن کعب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
مردی بود که کسی را نمی شناختم که [خانه اش] از مسجد دورتر از او باشد، اما هیچ نمازی را از دست نمی داد، پس به او گفتند: اگر الاغی می خریدی که در تاریکی و در گرمای آفتاب بر آن سوار می شدی؟ گفت: [حتی] دوست ندارم که خانه ام کنار مسجد باشد، من دوست دارم که گام هایم به مسجد و بازگشت از آن به نزد خانواده ام نوشته شود. رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ خطاب به او فرمود: «الله همهٔ آن را برایت یکجا نموده است».
به روایت مسلم (۶۶۳).
و از جابر بن عبدالله ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
خانه های ما دور از مسجد بود، پس خواستیم که خانه هایمان را بفروشیم، و به مسجد نزدیک شویم، اما رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ ما را از این کار منع کرد و فرمود: «شما برای هر گامی درجه ای خواهید داشت».
به روایت مسلم (۶۶۴).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آنکه در خانه اش وضو سازد، سپس به سوی خانه ای از خانه های الله گام نهد تا فریضه ای از فرایض الله را ادا سازد، از هر دو گامش یکی باعث پاکی گناهی می شود، و دیگری باعث افزوده شدن درجه ای».
به روایت مسلم (۶۶۶).
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هفت تن را الله در روزی که سایه ای جز سایهٔ او نیست در سایهٔ خود نگه می دارد: امام (حاکم) عادل، و جوانی که در عبادت پروردگارش رشد یافته، و مردی که دلش به مساجد وابسته است...».
به روایت بخاری (۱۴۲۳) و مسلم (۱۰۳۱)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
بنده تا وقتی که در محل نمازش منتظر نمازش نشسته در نماز به سر می برد، و ملائکه [در این حال] می گویند: خداوندا او را بیامرز، خداوندا او را رحمت کن، تا آنکه از جایش برخیزد یا وضویش باطل شود».
به روایت بخاری (۱۷۶) و مسلم (۶۴۹)
از جابر بن عبدالله ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت:رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«چون نماز یکی از شما در مسجدش به پایان رسید برای خانه اش هم سهمی از نمازش قرار دهد، زیرا الله از نمازش در خانهٔ او خیری قرار خواهد داد».
به روایت مسلم (۷۷۸)
از ام حبیبه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«بندهٔ مسلمانی نیست که هر روز برای الله ۱۲ رکعت مستحب غیر فرض ادا کند، مگر آنکه الله برای او خانه ای در بهشت بنا می کند، یا برایش در بهشت خانه ای بنا می شود»
ام حبیه می فرماید: من همواره پس از آن به جایشان می آورم
و عمرو می گوید: من همواره پس از آن به جایشان می آورم
و نعمان همانند آن می گوید.
به روایت مسلم (۷۲۸)
از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«دو رکعت فجر بهتر از دنیا و وآنچه در آن می باشد».
و در روایت دیگر: «بی شک آن دو نزد من از همهٔ دنیا محبوبتر است».
به روایت مسلم (۷۲۵)
از جابر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«هرکس بيم دارد که آخر شب بيدار نشود، اول شب نماز وتر را بخواند و هرکس اميدوار بود که آخر شب بيدار می شود، نماز وتر را آخِر شب بخواند؛ زيرا نمازِ پايانِ شب با حضور ملائکه است و اين بهتر می باشد».
به روایت مسلم (۷۵۵).
از ابوسعید خدری و ابوهریره ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که شب از خواب برخیزد و همسرش را بیدار کند، و همراه هم دو رکعت به جای آورند، از جملهٔ مردان و زنانی نوشته می شوند که الله را بسیار یاد می کنند».
به روایت ابوداوود (۱۴۵۱)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله رحمت کند مردی را که شب برخیزد و نماز بگزارد، و زنش را بیدار کند و او [نیز] نماز بگزارد، پس اگر نخواست در چهره اش آب بپاشد، و الله رحمت کنی زنی را که شب برخیزد و نماز بگزارد و شوهرش را بیدار کند و او [نیز] نماز بگزارد و اگر نخواست [بیدار شود]، بر چهره اش آب بپاشد».
به روایت احمد (۷۴۱۰) و ابوداوود (۱۳۰۸)
از ابوذر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر صبح بر هر مفصلی از مفاصل یکی از شما صدقه ای لازم است، پس هر تسبیح گفتنی صدقه است، و هر حمد گفتنی صدقه است، و هر لا اله الا الله گفتنی صدقه است، و هر تکبیر گفتنی صدقه است، و امر به معروفی صدقه است، و نهی از منکری صدقه است، و دو رکعت نمازی که در وقت چاشت ادا شود جای همهٔ آنها را می گیرد».
به روایت مسلم (۷۲۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«نمازهای پنجگانه و جمعه تا جمعه کفارهٔ بین آنهاست، تا وقتی که مرتکب کبائر نشده باشد».
به روایت مسلم (۲۳۳)
از سلمان فارسی ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که روز جمعه غسل کند، و در حد توان خودش را پاک سازد، سپس روغن یا عطر استفاده کند، سپس [به مسجد] برود بدون آنکه بین دو نفر جدایی اندازد، و آنچه برایش مقدر شده [از نوافل] را بخواند، و سپس هرگاه امام [برای خطبه] بیرون آمد گوش سپارد، [گناهانش] بین این [جمعه] و جمعهٔ دیگر آمرزیده می شود».
به روایت بخاری(۹۱۰)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«کسی که غسل کند، سپس به [نماز] جمعه بیاید، و آنچه برایش مقدر شده [از نوافل] را ادا کند، سپس به نیکی [به خطبه] گوش دهد تا [امام] خطبه اش را به پایان برساند، سپس همراه او نماز [جمعه] را ادا کند، برایش [گناهان] میان این جمعه و جمعهٔ دیگر به اضافهٔ سه روز آمرزیده می شود».
به روایت مسلم (۸۵۷)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که در روز جمعه [همانند] غسل جنابت انجام دهد، سپس [به مسجد] رود مانند آن است که شتری را قربانی کرده باشد، و کسی که در ساعت دوم برود همانند آن است که گاوی را قربانی کرده باشد، و کسی که در ساعت سوم رود مانند آن است که گوسفندی را قربانی کرده باشد، و کسی که در ساعت چهارم رود مانند آن است که مرغی را قربانی کرده باشد، و کسی که در ساعت پنجم رود مانند آن است که تخم مرغی را قربانی داده باشد، و چون امام [برای خطبه] بیرون آمد، ملائکه برای شنیدن یاد الله حاضر می شوند».
به روایت بخاری (۸۸۱) و مسلم (۸۵۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«چون روز جمعه شود، بر هر دری از درهای مسجد ملائکه ای خواهند بود که [واردان] را به ترتیب اولویت می نویسند، پس چون امام [برای خطبه] نشست، دفترها را می بندند و برای شنیدن ذکر حاضر می شوند، و مثال کسی که زود آمده مانند کسی است که شتری را قربانی کرده، سپس مانند کسی که گاوی را قربانی کرده، سپس مانند کسی که گوسفندی را قربانی کرده، سپس مانند کسی که مرغی را قربانی کرده، و سپس مانند کسی که تخم مرغی را تقدیم کرده، پس چون امام [برای خطبه] بیرون آمد دفترهایشان را می بندند و به ذکر گوش می سپارند».
به روایت بخاری (۹۲۹) و مسلم (۸۵۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«در روز جمعه ساعتی (مدت زمانی است) که بنده ای مسلمان در آن از الله خیری نمی خواهد، مگر آنکه به او عطا می کند».
گفت: و آن مدت زمانی کوتاه است.
به روایت بخاری (۹۳۵) و مسلم (۸۵۲) و این لفظ مسلم است.
از معاذ ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که آخرین سخنش، لا اله الا الله باشد به بهشت وارد می شود».
به روایت ابوداوود (۳۱۱۶)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که از روی ایمان و احتساب اجر، جنازهٔ مسلمانی را دنبال کند و با آن همراه باشد تا آنکه بر او نماز بگزارند و از دفنش فارغ شوند، با دو قیراط پاداش برمی گردد، هر قیراط همانند کوه اُحُد می باشد، و کسی که بر آن نماز بگزارد سپس برگردد با یک قیراط اجر برمی گردد».
به روایت بخاری (۴۷) و مسلم (۹۴۵)
از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«میتی نیست که گروهی از مسلمانان که به صد تن می رسند بر او نماز بگزارند و همهٔ آنان برایش شفاعت کنند، مگر آنکه شفاعتشان دربارهٔ او پذیرفته می شود».
به روایت مسلم (۹۴۷)
از کریب بن عبدالله بن عباس ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که یکی از فرزندان او در قدید یا در عسفان از دنیا رفت، پس به او گفت: ای کریب، ببین چه تعداد از مردم جمع شده اند؟ می گوید: پس بیرون رفتم و دیدم که مردم برای او جمع شده اند و این را به اطلاعش رساندم. گفت: می گویی آنان چهل نفرند؟ گفت: آری، گفت: او را بیرون ببرید زیرا من شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ می فرمود: «مسلمانی نیست که بمیرد و چهل مرد که چیزی را با الله شریک نمی سازند بر جنازهٔ او [به نماز] بایستند، مگر آنکه الله شفاعت آنان دربارهٔ وی را می پذیرد».
به روایت مسلم (۹۴۸)
از ام سلمه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مسلمانی نیست که دچار مصیبتی شود، سپس آنچه الله به او امر کرده را بگوید : {إنا لله وإنا إليه راجعون} (ما از آن خداییم و به سوی او باز خواهیم گشت) خداوندا مرا در مصیبتم پاداش عطا کن، و بهتر از آن[چه از دست دادم] را جانشینش بگردان، مگر آنکه الله بهتر از آن را جانشینش قرار می دهد».
ام سلمه می گوید: هنگامی که ابوسلمه درگذشت با خود گفتم: کدام یک از مسلمانان بهتر از ابوسلمه است؟ [زیرا خانوادهٔ او] نخستین خانه ای بود که به سوی رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ مهاجرت نمودند! سپس این [دعا] را گفتم، پس الله برای من رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ را جانشین ساخت.
به روایت مسلم (۹۱۸)
از انس ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«طاعون برای هر مسلمانی شهادت است».
به روایت بخاری (۲۸۳۰) و مسلم (۱۹۱۶)
و از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت: از رسول الله صلی الله علیه وسلم دربارهٔ طاعون پرسیدم، پس ایشان به من گفت که آن عذابی بود که الله برای هر که می خواست می فرستاد، و الله آن را برای مؤمنان عامل رحمت قرار داده، پس چون کسی در طاعون گرفتار شود، و در سرزمین خود با صبر و احتساب باقی بماند [و از آنجا خارج نشود]، و بداند که جز آنچه الله برایش نوشته رخ نخواهد داد، مگر آنکه مانند اجر شهید خواهد داشت».
به روایت بخاری(۳۴۷۴).
از انس ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مسلمانی نیست که سه فرزند او پیش از بلوغ از دنیا رفته باشند، مگر آنکه الله به فضل رحمتش نسبت به آنها او را بهشتی می سازد».
به روایت بخاری (۱۲۴۸)
و از ابوسعید ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: زنان به پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ گفتند: برای ما روزی [برای وعظ] قرار بده، پس آنان را وعظ نمود و فرمود: «زنی نیست که سه فرزندش از دنیا رفته باشند، مگر آنکه برای او حجابی از آتش دوزخ می شوند» زنی گفت: و دو فرزند؟ فرمود: «و دو فرزند».
به روایت بخاری (۱۲۴۹) و مسلم (۲۶۳۳)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«آتش دوزخ مسلمانی را که سه فرزند او درگذشته اند لمس نمی کند، مگر برای روا شدن سوگند». (منظور سوگند الله است که همه به دوزخ وارد می شوند، اما ورود مسلمانان به شکل عبور از پل صراط است).
به روایت بخاری (۱۲۵۱) و مسلم (۲۶۳۲)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله متعال می فرمايد: هرگاه يکی از عزيزان بنده ی مؤمنم را در دنيا از او بگيرم و او به اميد اجر و ثواب صبر کند، نزد من پاداشی جز بهشت ندارد».
به روایت بخاری(۶۴۲۴)
صفی یعنی: محبوبی که محبتش خالص است مانند فرزند و برادر و هر کس که انسان او را دوست بدارد
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مالی با صدقه کم نشد».
به روایت مسلم (۲۵۸۸)
از انس بن مالک ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
ابوطلحه در میان انصار بیشترین نخلستانها را داشت، و محبوبترین اموالش نزد او «بیرحاء» بود، که در مقابل مسجد قرار داشت، و رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ به آن وارد می شد و از آب گوارایی که در آن بود می نوشید.
انس می گوید: پس چون این آیه نازل شد که: {لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون} (به [مقام] نیکوکاری دست نخواهید یافت مگر آنکه از آنچه دوست دارید انفاق کنید)، ابوطلحه برخاست و به نزد رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ رفت و گفت: یا رسول الله، الله تبارک و تعالی می فرماید: {لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون} و محبوبترین اموالم نزد من بیرحاء است، و آن را در راه الله صدقه دادم و نیکی و پاداش آن را نزد الله می خواهم، پس ای رسول الله، آن را در جایی که الله به تو نشان می دهد قرار ده.
پس رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «به به، این مالی است سودمند، و من شنیدم که چه گفتی و به نظر من آن را در نزدیکانت قرار دهی»، ابوطلحه گفت: چنین می کنم ای رسول الله، پس ابوطلحه آن را میان خویشاوندان خود و عموزادگانش تقسیم کرد.
به روایت بخاری (۱۴۶۱) و مسلم (۹۹۸)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که به اندازهٔ خرمایی از کسب پاکش صدقه دهد - و جز پاک به نزد الله بالا برده نمی شود - الله آن را با دست راست خود می پذیرد، سپس برای صاحبش آن را پرورش می دهد، چنانکه یکی از شما کره اسبش را پرورش می دهد، تا آنکه همانند کوهی شود».
به روایت بخاری (۷۴۳۰) و مسلم (۱۰۱۴)
از ابوموسی ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«انباردار مسلمان امانتدار [کسی است] که آنچه به آن امر شده را به شکل کامل، و با طیب نفس انجام می دهد، - یا شاید راوی گفت: می دهد - و آن را به کسی که یکی از صدقه دهندگان امر کرده می دهد».
به روایت بخاری (۱۴۳۸) و مسلم (۱۰۲۳)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«یک درهم از صد هزار درهم پیشی گرفت» گفتند: یا رسول الله، چگونه؟
فرمود: «شخصی دو درهم دارد، پس یکی را برمی دارد و صدقه اش می دهد، و مردی مال بسیاری دارد پس از عرض مالش (قسمت کمی از مالش) صد هزار برمی دارد و آن را صدقه می دهد».
به روایت احمد (۸۹۲۹) و نسائی (۲۵۲۷)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: یا رسول الله، کدام صدقه بهتر است؟ فرمود: «تلاش دست تنگی که مال کمی دارد، و از کسانی شروع کن که مسئولیتشان را بر عهده داری».
به روایت احمد (۸۷۰۲) و ابوداوود (۱۶۷۷)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هفت تن هستند که الله آنان را در سایه اش قرار می دهد، در روزی که سایه ای جز سایهٔ او نیست» و از جملهٔ آنان شخصی را ذکر نمودند که «صدقه ای داد و آن را چنان پنهان کرد که دست چپش ندانست دست راستش چه انفاق می کند».
به روایت بخاری (۱۴۲۳) و مسلم (۱۰۳۱)
از عبدالله بن عمرو ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«رستگار شد آنکه اسلام آورد، و روزی اش کافی بود، و الله او را به آنچه به او داده قانع ساخت».
به روایت مسلم (۱۰۵۴)
و از ابوسعید خدری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گروهی از انصار از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ خواستند، پس به آنان عطا کرد، سپس خواستند، پس به آنان عطا کرد، سپس [باز] خواستند، [باز] به آنان عطا کرد تا آنکه هر چه نزد او بود تمام شد، پس فرمود: «آنچه از خیر نزد من است را از شما باز نمی دارم، و آنکه پاکدامنی پیشه سازد الله او را عفیف [نگه] خواهد داشت، و کسی که بی نیازی پیشه سازد، الله او را بی نیاز خواهد گرداند، و آنکه صبوری پیشه سازد، الله او را صبور خواهد ساخت، و کسی عطایی بهتر و گسترده تر از صبر به دست نیاورده است».
به روایت بخاری (۱۴۶۹) و مسلم (۱۰۵۳)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«همانا الله عزوجل در روز قیامت خواهد فرمود: ای فرزند آدم، بیمار شدم اما به عیادتم نیامدی»، می گوید: پروردگارا چگونه به عیادت تو بیایم حال آنکه تو پروردگار جهانیان هستی؟!
می فرماید: «آیا ندانستی که فلان بندهٔ من بیمار است، اما به عیادتش نرفتی؟ آیا ندانستی که اگر به عیادتش می رفتی مرا نزد او می یافتی؟
ای فرزند آدم از تو غذا خواستم و مرا غذا ندادی»، می گوید: پروردگارا چگونه به تو غذا دهم در حالی که تو پروردگار جهانیان هستی؟!
می فرماید: «آیا ندانستی که فلان بنده ام از تو غذا خواست و به او غذا ندادی؟ آیا ندانستی که اگر به او غذا می دادی مرا نزد او می یافتی؟
ای فرزند آدم از تو آب خواستم و مرا آب ندادی»، می گوید: پروردگارا چگونه به تو آب دهم در حالی که تو پروردگار جهانیان هستی؟!
می فرماید: بنده ام فلانی از تو آب خواست و به او آب ندادی، آیا ندانستی که اگر به او آب می دادی مرا نزد او می یافتی؟»
به روایت مسلم (۲۵۶۹)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«مردی سگی را دید که از تشنگی خاک می خورد، پس آن مرد پاپوش خود را برداشت، و برایش آب [از چاه] بیرون آورد و به او داد تا آنکه سیراب شد، پس الله از او تشکر کرد و او را به بهشت وارد کرد».
به روایت بخاری (۱۷۳)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«زنی بدکاره در روزی گرم سگی را دید که گرد چاهی می چرخد و زبانش از شدت تشنگی بیرون آمده، پس با پاپوش خود از چاه آب کشید، پس مورد آمرزش قرار گرفت»
به روایت مسلم (۲۲۴۵)
از انس بن مالک ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«مسلمانی نیست که درختی را غرس کند، یا گیاهی را بکارد، که پرنده یا انسان یا حیوانی از آن بخورد، مگر آنکه برایش صدقه است».
به روایت بخاری (۲۳۲۰) و مسلم (۱۵۵۳)
و از جابر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر مسلمانی درختی بکارد، هر چه از آن بخورند صدقه ای برای او به شمار می رود؛ و هرچه از آن بدزدند برای او صدقه است، وهر حیوان درنده ای از آن بخورد برای او صدقه است، وهر پرنده ای از آن بخورد برای او صدقه است، و هرکس چيزی از آن بکاهد، برای صاحبش صدقه محسوب می شود».
به روایت مسلم (۱۵۵۲)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«بندگان شبی را به صبح نمی رسانند مگر آنکه دو مَلَک نازل می شود، پس یکی از آن دو می گوید: خداوندا انفاق کننده را جایگزین عطا کن، و دیگری می گوید: خدایا دست نگه دارنده را تَلَف عطا کن».
به روایت بخاری (۱۴۴۲) و مسلم (۱۰۱۰)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله متعال فرموده اند: اى فرزند آدم انفاق كن، بر تو نيز انفاق مى شود»
به روایت بخاری (۵۳۵۲) و مسلم (۹۹۳)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«بازرگانی بود که به مردم قرض می داد، و چون می دید بدهکاری در پرداخت بدهی اش مشکل دارد به خدمتکارانش می گفت: از او بگذرید، باشد که الله از ما بگذرد، پس الله از او درگذشت».
به روایت بخاری (۲۰۷۸) و مسلم (۱۵۶۲)
از عبدالله بن ابی قتاده روایت است که ابوقتاده در پی یکی از بدهکارانش بود، آن بدهکار از او گریخت اما پیدایش کرد. بدهکار گفت: من دستم تنگ است، ابوقتاده گفت؟ آیا به الله سوگند می خوری که دستت تنگ است؟ گفت: به الله سوگند. گفت: من نیز از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ شنیدم که می فرمود: «آنکه دوست دارد الله او را از دشواری های روز قیامت نجات دهد، به بدهکار دست تنگ فرصت دهد، یا از [بدهی] بکاهد».
به روایت مسلم (۱۵۶۳)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر که سختی و مشکلی از سختی های دنیا را از مؤمنی برطرف سازد، الله سختی ای از سختی های آخرت را از او دور می سازد، و کسی که بر دست تنگی آسان گیرد الله در دنیا و آخرت بر او آسان می گیرد، و کسی که مسلمانی را بپوشاند الله در دنیا و آخرت او را می پوشاند، و الله در [حال] یاری بنده است تا وقتی که بنده در [حال] یاری برادرش باشد».
به روایت مسلم (۲۶۹۹)
از ابوالیسیر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که به بدهکار دست تنگی فرصت دهد یا از [بدهی] او کم کند، الله او را در سایهٔ خودش قرار می دهد».
به روایت مسلم (۳۰۰۶)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله عزوجل می فرماید: همهٔ کارهای فرزند آدم برای اوست ، مگر روزه که برای من است، و من آن را پاداش می دهم، او شهوتش و غذایش را برای من رها می کند. قسم به آنکه جان محمد به دست اوست، بوی دهان روزه دار نزد الله در روز قیامت از بوی مشک خوشتر است، و برای روزه دار دو شادی است: چون افطار کند برای افطارش شاد می شود، و چون به دیدار پروردگارش برود برای روزه اش شاد می شود».
به روایت بخاری (۱۹۰۴) و مسلم (۱۱۵۱)
و از سهل ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«در بهشت دروازه ای است به نام رَیّان، که روزه داران در قیامت از آن وارد می شوند، و کسی جز آنان از آن وارد نخواهد شد. گفته می شود: روزه داران کجایند؟ پس برمی خیزند و کسی جز آنها از آن وارد [بهشت] نمی شود، پس چون وارد شدند بسته می شود و کسی از آن وارد نخواهد شد».
به روایت بخاری (۱۸۹۶) و مسلم (۱۱۵۲)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«هر كسى ماه رمضان را از روى ايمان و براى كسب پاداش آن روزه بگيرد، گناهان گذشته اش بخشيده می شوند».
به روایت بخاری (۳۷) و مسلم (۷۵۹)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«چون رمضان آید درهای بهشت گشوده می شود، و درهای دوزخ بسته می شود، و شیاطین به زنجیر کشیده می شوند».
به روایت بخاری (۳۲۷۷) و مسلم (۱۰۷۹) و این لفظ بخاری است
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر كسى ماه رمضان را از روى ايمان و براى كسب پاداش آن به نماز ایستد، گناهان گذشته اش بخشيده می شوند».
به روایت بخاری (۳۷) و مسلم (۷۵۹)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که شب قدر را از روی ایمان و احتساب [به نماز و عبادت] ایستد، گناهان گذشته اش آمرزیده می شود».
به روایت بخاری (۱۹۰۱) و مسلم (۷۶۰)
از انس بن مالک ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«سحری بخورید زیرا در سحری برکت است».
به روایت بخاری (۱۹۲۳) و مسلم (۱۰۹۵)
از سهل بن سعد ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مردم همواره در خیر به سر می برند، تا هنگامی که در افطار عجله کنند».
به روایت بخاری (۱۹۵۷) و مسلم (۱۰۹۸)
از ابوایوب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آنکه رمضان را روزه بگیرد، سپس در پی آن شش روز از شوال را هم روزه شود [کارش] مانند روزهٔ همهٔ دهر (همهٔ سال) است».
به روایت مسلم (۱۱۶۴)
از ابوقتاده ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ دربارهٔ روزهٔ عرفه پرسیدم؛ فرمود: «[گناهان] سال گذشته و باقی مانده را تکفیر می کند».
به روایت مسلم (۱۱۶۲)
از ابوقتاده ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ دربارهٔ روزهٔ عرفه پرسیدم؛ فرمود: «[گناهان] سال گذشته و باقی مانده را تکفیر می کند».
به روایت مسلم (۱۱۶۲)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«بهترین روزه پس از رمضان، روزهٔ ماه محرم الله است».
به روایت مسلم (۱۱۶۳)
از اسامه بن زید ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت: گفتم ای رسول الله! ندیده ام که هیچ ماهی را همانند ماه شعبان روزه می گیرید؟
فرمود: «این ماهی است بین رجب و رمضان که مردم در آن دچار غفلت می شوند، و این ماهی است که در آن اعمال به نزد پروردگار جهانیان بالا برده می شود، بنابراین دوست دارم که عملم در حالی که روزه ام بالا برده شود».
به روایت نسائی (۲۳۵۷)
از عبدالله بن عمرو بن العاص ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم خطاب به من فرمودند:
«از هر ماه سه روز را روزه شو، که این روزهٔ دهر یا همانند روزهٔ دهر است».
به روایت بخاری (۳۴۱۹) و مسلم (۱۱۵۹)
و در روایت دیگری از بخاری و مسلم:
«و این برایت کافی است که از هر ماه سه روز را روزه شوی، زیرا برای هر نیکی ده برابر آن [پاداش] است، و این روزهٔ همهٔ دهر (همه سال) است».
به روایت بخاری (۶۱۳۴) و مسلم (۱۱۵۹)
از ابوقتاده ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«روزهٔ سه روز از هر ماه، و رمضان تا رمضان، روزهٔ دهر است».
به روایت مسلم (۱۱۶۲)
از ابوقتاده انصاری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ دربارهٔ روزهٔ روز دوشنبه پرسیده شد؛ ایشان فرمودند: «آن روزی است که در آن به دنیا آمدم، و روزی است که مبعوث شدم» یا «بر من [وحی] نازل شد».
به روایت مسلم (۱۱۶۲)
از عبدالله بن عمرو بن العاص ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ خطاب به من فرمودند:
«محبوبترین روزه نزد الله، روزهٔ داوود است، او یک روز روزه می گرفت و یک روز افطار می کرد».
به روایت بخاری (۳۴۲۰) و مسلم (۱۱۵۹)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«كسى كه حج را اداء كند، و در آن دچار گناه آميزش و (مقدمات) جنسى، و عمل زشتى نشود، مانند روزى كه به دنيا آمده است از حج بر مى گردد».
به روایت بخاری (۱۵۲۱) و مسلم (۱۳۵۰)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«عمره تا عمره [دیگر] کفاره ای است برای آنچه بین آن دو رخ داده، و حج مبرور پاداشی جز بهشت ندارد».
به روایت بخاری (۱۷۷۳) و مسلم (۱۳۴۹)
از ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ خطاب به زنی از انصار که او را ام سنان می گفتند فرمود: «چه مانع شد که همراه ما حج کنی؟» گفت: دو شتر برای حمل آب داشتیم که ابوفلان (شوهرش) به همراه فرزندش با آن به حج رفت، و غلام ما با دیگری [زمینمان] را آبیاری می کرد. فرمود: «پس عمره ای در رمضان به جای یک حج یا یک حج با من است».
به روایت بخاری (۱۷۸۲) و مسلم (۱۲۵۶)
از ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«ایامی نیست که انجام اعمال در آن بهتر از این ایام باشد؟» گفتند: حتی جهاد در راه الله؟ فرمود: «حتی جهاد در راه الله، مگر اينکه کسی با جان و مالش در راه الله بيرون شود و هيچيک از اينها را برنگرداند».
به روایت بخاری(۹۶۹)
از سعد ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مدینه برایشان بهتر است، اگر می دانستند، و کسی مدینه را از روی بی میلی به آن ترک نمی کند مگر آنکه کسی بهتر از او را جایگزینش می گرداند، و کسی بر سختی مدینه صبر پیشه نمی سازد مگر آنکه من در روز قیامت شفیع یا شاهد او خواهم شد».
به روایت مسلم (۱۳۶۳)
از ابوموسی اشعری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مثال مؤمنی که قرآن را می خواند همانند ترنج است؛ که بویش خوش است و طعمش نیز خوش، و مثال مؤمنی که قرآن نمی خواند همانند خرماست، که بویی ندارد و طعمش خوش است، و مثال منافقی که قرآن می خواند مانند ریحان است که بویش خوش است و طعمش تلخ، و مثال منافقی که قرآن نمی خواند همانند حنظله است، نه بویی دارد و طعمش نیز تلخ است».
به روایت بخاری (۵۰۲۰) و مسلم (۷۹۷)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آیا یکی از شما دوست دارد که وقتی به نزد خانواده اش برگردد سه ماده شتر حاملهٔ چاق بیابد؟» گفتیم: آری، فرمود: «سه آیه که یکی از شما در نمازش بخواند بهتر از سه شتر باردار چاق است».
به روایت مسلم (۸۰۲)
و از عقبة بن عامر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ در حالی که ما در صفه بودیم آمد و فرمود: «کدام یک از شما دوست دارد که هر صبح به بطحان یا عتیق برود، و با دو ماده شتر باردار بازگردد بی آنکه مرتکب گناه یا قطع صلهٔ رحم شده باشد؟» گفتیم: یا رسول الله، [همه] آن را دوست داریم، فرمود: «آیا کسی از شما به مسجد نمی رود تا دو آیه از کتاب الله عزوجل را یاد بگیرد، یا بخواند که این برای او بهتر از دو ماده شتر است، و سه [آیه] بهتر از سه [ماده شتر] است، و چهار [آیه] بهتر از چهار [شتر]، و [هر تعداد آیه] بهتر از تعداد آن از شتران است».
به روایت مسلم (۸۰۳)
و از عثمان ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«بهترين شما كسى است كه قرآن را ياد گرفته و [به ديگران] ياد دهد».
به روایت بخاری(۵۰۲۷)
و در روایتی دیگر از او:
«برترين شما كسى است كه قرآن را ياد گرفته و [به ديگران] ياد دهد».
و از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آنکه در قرآن ماهر است با ملائکهٔ گرامی نیکوکار همراه است، و آنکه قرآن را می خواند و در آن لکنت دارد و برایش دشوار است، دو پاداش دارد».
به روایت بخاری (۴۹۳۷) و مسلم (۷۹۸) و این لفظ مسلم است.
از ابوامامه ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«قرآن بخوانید؛ زیرا در روز قیامت قرآن به عنوان شفاعتگر یارانش می آید».
به روایت مسلم (۸۰۴)
و از عامر بن واثله روایت است که نافع بن عبدالحارث در عسفان با عمر دیدار کرد، و عمر او را به عنوان کارگزار مکه گمارده بود، پس از او پرسید: بر اهل وادی چه کسی را گمارده ای؟ گفت: ابن ابزی، فرمود: ابن ابزی کیست؟ گفت: از بردگان آزاد شدهٔ ماست. فرمود: برده ای آزاد شده را بر آنان گمارده ای؟ گفت: او قاری کتاب الله و عالم به فرایض (تقسیم میراث) است. عمر فرمود: آری پیامبرتان ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند که: «الله با این کتاب گروه هایی را بالا می برد و گروه هایی را پست می گرداند».
به روایت مسلم (۸۱۷)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«گروهی در خانه ای از خانه های الله جمع نمی شوند تا کتاب الله را بخوانند و بین خود مدارسه کنند، مگر آنکه آرامش بر آنان نازل می شود، و رحمت آنان را می پوشاند، و ملائکه آنان را در بر می گیرند، و الله نزد کسانی که نزد اویند آنان را یاد می کند».
به روایت مسلم (۲۶۹۹)
از ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت:
«در حالی که جبرئیل نزد پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ نشسته بود، صدای حرکت چیزی را از بالای سر شنید، پس [جبرئیل] سرش را بلند کرد و فرمود: «این دری است در آسمان که امروز باز شد و تا امروز باز نشده بود، و ملائکه ای از آن نازل شد، که تا امروز هرگز نازل نشده بود، پس سلام کرد و گفت: بشارت ده به دو نوری که به هیچ پیامبری پیش از تو داده نشده: فاتحه الکتاب (سورهٔ حمد)، و آیات پایانی سورهٔ بقره، که حرفی از آن را نمی خوانی مگر آنکه به تو عطا می شود».
به روایت مسلم (۸۰۶)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«خانه های خود را قبرستان نکنید؛ همانا شیطان از خانه ای که در آن سورهٔ بقره خوانده می شود گریزان است».
به روایت مسلم (۷۸۰)
و از ابوامامه ـ رضی الله عنه ـ روایت است که ایشان شنیدند که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«سورهٔ بقره را بخوانید؛ که گرفتن آن برکت است و ترک آن حسرت، و اهل باطل را یارای آن نیست».
معاویه می گوید: به من رسیده که منظور از اهل باطل [در این حدیث] ساحران است
به روایت مسلم (۸۰۴)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ مرا مسئول نگهبانی از زکات رمضان گماشته بود، پس یکی آمد و شروع به برداشتن از غذا کرد، پس او را گرفتم و گفتم: تو را به نزد رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ خواهم برد، و حدیث را بیان کرد، تا آنجا که آن شخص [که شیطان بود] به او گفت: هرگاه خواستی به بسترت بروی آیه الکرسی را بخوان، که همچنان برای تو از سوی الله محافظی خواهد بود، و تا صبح شیطان به تو نزدیک نمی شود، پس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «راست گفته حال آنکه بسیار دروغگو است، آن یک شیطان بوده».
به روایت بخاری (۳۲۷۵)
از ابن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که آیات پایانی سورهٔ بقره را بخواند برای او کفایت می کنند».
به روایت بخاری (۵۰۰۹) و مسلم (۸۰۷)
از ابوامامه باهلی ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«زَهراوین [یعنی] سوره های بقره و آل عمران را بخوانید؛ زیرا این دو در روز قیامت خواهند آمد انگار که دو ابر هستند، یا دو سایه، یا دو دستهٔ پرندهٔ گشاده بال، که از صاحب خود دفاع می کنند».
به روایت مسلم (۸۰۴)
و از نواس بن سمعان کلابی ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«روز قیامت قرآن و اهل قرآن را که به آن عمل می کنند می آورند در حالی که سورهٔ بقره و آل عمران در مقدمه هستند» و رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ سه مثال بر آن به کار بردند که هنوز از یاد نبردم، فرمود: «گویا آن دو ابرهایی، یا سایه هایی هستند سیاه که بین آنها نوری است (یعنی جلوی نور را نمی گیرند)، یا گویا دو دسته از پرندگان هستند با بالهایی باز، که از صاحب خود دفاع می کنند».
به روایت مسلم (۸۰۵)
از براء بن عازب روایت است که گفت: مردی [از اصحاب] سورهٔ کهف را می خواند، و در کنار او اسبی بود که با دو طناب بسته شده بود، پس ابری او را در بر گرفت، و به او نزدیک شد، و این باعث بی قراری اسب شد، پس چون صبح شد به نزد پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ آمد و داستان را برای ایشان بازگو کرد، و ایشان فرمود: «آن آرامش بود که با قرآن نازل شده بود».
به روایت بخاری (۵۰۱۱) و مسلم (۷۹۵)
از ابودرداء ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هرکه ده آیه از آغاز سورهٔ کهف را حفظ کند از دجال در امان می ماند».
به روایت مسلم (۸۰۹)
از ابودرداء ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«آیا یکی از شما عاجز است که در هر شب یک سوم قرآن را بخواند؟» گفتند: چگونه یک سوم قرآن را بخواند؟ فرمود: «قل هو الله احد معادل یک سوم قرآن است».
به روایت مسلم (۸۱۱)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ از مسیر مکه می گذشت، پس از کنار کوهی به نام جُمدان گذشت و فرمود: «حرکت کنید که این جُمدان است، مُفَرِّدان سبقت جستند».
گفتند: مفردان چیست ای رسول الله؟ فرمود: «مردان و زنانی که بسیار الله را یاد می کنند».
به روایت مسلم (۲۶۷۶)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله می فرماید: من نزد گمانی هستم که بنده ام دربارهٔ من دارد، و چون مرا یاد کند با او هستم، پس اگر مرا در نفس خود یاد کند او را در نفس خود یاد کنم، و چون مرا در جمعی یاد کند او را در جمعی بهتر از آنها یاد خواهم کرد، و اگر یک وجب به من نزدیک شود یک ذراع (یک گز) به او نزدیک می شوم، و اگر یک ذراع به من نزدیک شود دو دست به او نزدیک می شوم، و اگر روان به سوی من آید دوان به سمت او می روم».
به روایت بخاری (۷۴۰۵) و مسلم (۲۶۷۵)
از معاویه ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ از خانه بیرون آمده به نزد حلقه ای از اصحابشان آمدند و فرمودند: «چه چیز شما را [اینجا] نشانده است؟» گفتند: نشسته ایم الله را یاد کنیم و او را برای آنکه ما را به اسلام هدایت کرد و برای آنچه بر ما منت نهاده حمد گوییم. فرمود: «آیا قسم به الله که چیزی جز این شما را ننشانده است؟» گفتند: قسم به الله که چیزی جز آن ما را اینجا ننشانده است. فرمود: «من از روی اتهام شما [به دروغ] شما را قسم ندادم، اما جبرئیل به نزد من آمد و آگاهم ساخت که الله عزوجل با شما به ملائکه مباهات می کند».
به روایت مسلم (۲۷۰۱)
از ابوهریره و ابوسعید خدری ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که آنان شهادت داده اند که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «گروهی برای ذکر الله عزوجل نمی نشینند مگر آنکه ملائکه آنان را در بر می گیرند، و رحمت آنان را فرو می پوشاند، و آرامش بر آنان نازل می شود، و الله آنان را نزد کسانی که نزد اویند یاد می کند».
به روایت مسلم (۲۷۰۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: گفتم ای رسول الله، چه کسی در روز قیامت برای کسب شفاعت شما خوشبخت تر است؟ فرمود: «ای اباهریره، گمان می کردم که کسی پیش از تو این سوال را از من نپرسد؛ زیرا شاهد حرص و توجه تو به حدیث هستم، خوشبخت ترین مردم برای دستیابی به شفاعت من در روز قیامت کسی است که خالصانه از درون خود «لا اله الا الله» بگوید».
به روایت بخاری (۶۵۷۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که در روز صد بار بگوید «لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ، وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ، وَلَهُ الْحَمْدُ، وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ» برای او هم وزن آزاد کردن ده برده است، و برایش صد نیکی نوشته می شود، و صد گناه از او پاک می شود، و در آن روز تا شام برایش حفاظتی در برابر شیطان خواهد بود، و کسی کاری بهتر از او نخواهد آورد، مگر آنکه بیشتر از او انجام داده باشد».
به روایت بخاری (۳۲۹۲) و مسلم (۲۶۹۱)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر كسى گفت: «سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ»، و آن را در روز صد بار تكرار كرد، گناهان او بخشيده مى شوند، اگرچه مانند كف دريا باشند».
به روایت بخاری (۶۴۰۵) و مسلم (۲۶۹۲)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«دو سخن است که بر زبان سبک است و در میزان سنگین، و نزد پروردگار رحمان محبوب: سبحان الله وبحمده، سبحان الله العظیم».
به روایت بخاری (۶۴۰۶) و مسلم (۲۶۹۴)
از ابومالک اشعری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الحمدلله ترازو [ی اعمال] را پر می کند، و سبحان الله و الحمدلله ما بین آسمان و زمین را پر می کنند».
به روایت مسلم (۲۲۳)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«اینکه بگویم «سبحان الله، والحمدلله، ولا اله الا الله، والله اکبر» برایم از هرچه خورشید بر آن طلوع کرده محبوبتر است».
به روایت مسلم (۲۶۹۵)
و از سمرة بن جندب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«محبوب ترین سخن نزد الله چهار سخن است: «سبحان الله، والحمدلله، ولا اله الا الله، والله اکبر» زیانی ندارد که با کدام شروع کنی».
به روایت مسلم (۲۱۳۷)
از سعد ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
نزد رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ نشسته بودیم، پس فرمودند: «آیا یکی از شما عاجز است که هر روز هزار حسنه به دست آورد؟» یکی از هم نشینان از ایشان پرسیدند: چگونه یکی از ما می تواند هزار حسنه به دست آورد؟ فرمود: «صد بار تسبیح می گوید، پس برای او هزار حسنه نوشته می شود، یا از او هزار گناه برداشته می شود».
به روایت مسلم (۲۶۹۸)
از جویریه بنت حارث ـ رضی الله عنها ـ روایت است که می گوید: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ به من فرموند: «پس از تو، چهار کلمه گفته ام که اگر با آنچه تو در طول امروز گفته ای وزن شود، از آنها سنگين تر خواهد بود: سُبْحَانَ الله وَبِحَمْدِهِ عَدَدَ خَلْقِهِ، وَرِضَا نَفْسِهِ، وَزِنَةَ عَرْشِهِ، وَمِدَادَ كَلِمَاتِهِ». (تسبيح و پاکى الله و ستايش او را به تعداد مخلوقات او، خشنودى او، وزن عرش او و جوهر سخنانش، بيان مى نمايم).
به روایت مسلم (۲۷۲۶)
از ابوموسی اشعری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ خطاب به من فرمودند:
«آیا تو را به یکی از گنج های بهشت راهنمایی نکنم؟ گفتم: آری، فرمود: «لا حول ولا قوة إلا بالله» (هیچ نیرو و توانی نیست مگر از سوی الله).
به روایت بخاری (۷۳۸۶) و مسلم (۲۷۰۴)
از شداد بن اوس ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«سید الاستغفار (بهترین استغفار) این است که بگویی: اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لا إلهَ إلا أنْتَ خَلَقْتَنِي وَأَنَا عَبْدُكَ، وَأنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، أعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ، أبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ وَأَبُوءُ لَكَ بِذَنْبِي، فَاغْفِرْ لِي، فَإنَّهُ لا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إلاَّ أنْتَ» (بار الها، تو پروردگار من هستی؛ هيچ معبود بر حقی جز تو وجود ندارد؛ تو، مرا آفريده ای و من، بنده ی توام و در حد توانم بر عهد و پيمانی که با تو بسته ام، پایبندم و به نويدی که داده ای، يقين دارم. از شرّ اعمال خويش به تو پناه می آورم و به نعمت هايی که به من داده ای، اعتراف می کنم و به گناهان خويش اقرار دارم؛ پس مرا بيامرز که کسی جز تو گناهان را نمی آمرزد).
کسی که این را در آغاز روز از روی یقین بگوید، سپس همان روز پیش از شام از دنیا برود، از اهل بهشت و کسی که این را شب هنگام از روی یقین بگوید، و پیش از صبح از دنیا برود، او از اهل بهشت است».
به روایت بخاری(۶۳۰۶)
از خوله بنت حکیم سلمی ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت: از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ شنیدم که می فرموند: «کسی که در منزلگاهی فرو آید سپس بگوید: «أعوذُ بكلماتِ الله التاماتِ من شرِّ ما خلقَ» (پناه می برم به کلمات کامل الله از شر آنچه آفریده است) چیزی به او زیان نمی رساند، تا آنکه آن منزلگاه را ترک گوید».
به روایت مسلم (۲۷۰۸)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
مردی به نزد پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ آمد و گفت: ای رسول خدا، چه دردی کشیدم از عقربی که دیشب مرا گزید! فرمود: «در صورتی که هنگام شام می گفتی: «أعوذ بكلمات الله التامات من شر ما خلق» زیانی به تو نمی رساند».
به روایت مسلم (۲۷۰۹)
از براء بن عازب ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«چون به محل خواب خود آمدی چنانکه برای نماز وضو می گیری وضو بگیر، سپس بر پهلوی راست خود بخواب، و سپس بگو: «اللهم أسلمت وجهي إليك، وفوضت أمري إليك، وألجأت ظهري إليك، رغبة ورهبة إليك، لا ملجأ ولا منجا منك إلا إليك، اللهم آمنت بكتابك الذي أنزلت، وبنبيك الذي أرسلت» پس اگر همان شب از دنیا رفتی، بر فطرت بوده ای، و این را آخرین سخنی قرار بده که [پیش از خواب] می گویی».
به روایت بخاری (۲۴۷) و مسلم (۲۷۱۰)
از عباده بن صامت ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که شب از خواب بیدار شود و بگوید: «لا إله إلا الله وحده لا شريك له، له الملك وله الحمد، وهو على كل شيء قدير، الحمد لله، وسبحان الله، ولا إله إلا الله، والله أكبر، ولا حول ولا قوة إلا بالله» سپس بگوید: «اللهم اغفر لی» یا دعا کند، مورد اجابت قرار می گیرد، و اگر وضو بگیرد و نماز بخواند نمازش قبول می شود».
به روایت بخاری (۱۱۵۴)
«تعار» با تشدید راء که در لفظ حدیث آمده یعنی: بیدار شود.
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که فقرای مهاجرین به نزد رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ آمدند و گفتند: صاحبان ثروت، درجات والا و نعیم ماندگار را با خود بردند. فرمود: «چگونه؟» گفتند: آنان مانند ما نماز می گزارند، و مانند ما روزه می شوند، و صدقه می دهند حال آنکه ما صدقه نمی دهیم، و [بردگان را] آزاد می کنند حال آنکه ما آزاد نمی کنیم، پس رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «آیا چیزی را به شما یاد ندهم که با انجامش به کسانی که از شما سبقت گرفته اند برسید و از کسانی که پس از شما هستند پیشی بگیرید و کسی بر شما برتری ای نداشته باشد مگر آنکه مانند کار شما را انجام دهد؟» گفتیم: آری یا رسول الله، فرمود: «در پی هر نماز سی و سه بار تسبیح و تکبیر و حمد گویید».
ابوصالح می گوید: باز فقرای مهاجرین به نزد رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ بازگشتند و گفتند: برادران ثروتمند ما از کار ما مطلع شدند و مانند ما انجام دادند! پس رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «این فضل الله است که به هرکس بخواهد عطا می کند».
به روایت بخاری (۸۴۳) و مسلم (۵۹۵)
و از کعب بن عجره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«اذکاری بعدیه ای در پی هر نماز فرض است که گوینده اش - یا انجام دهنده اش - پشیمان نمی گردد: سی و سه بار تسبیح گفتن، و سی و سه بار حمد گفتن و سی و چهار بار تکبیر گفتن».
به روایت مسلم (۵۹۶)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر که در پی هر نماز سی و سه بار تسبیح، و سی و سه بار حمد، و سی و سه بار تکبیر گوید، این نود و نه است» و فرمود: «در تکمیل صد، «لا اله الا الله وحده لا شریك له، له الملك وله الحمد وهو علی کل شیء قدیر» بگوید، گناهانش آمرزیده می شود اگر چه مانند کف دریا باشد».
به روایت مسلم (۵۹۷)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله می فرماید: من نزد گمان بنده ام نسبت به خود هستم، و من با اویم هر گاه مرا به دعا بخواند».
به روایت مسلم (۲۶۷۵)
از ابودرداء ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«بندهٔ مسلمانی نیست که برای برادرش پشت سر او دعا کند، مگر آنکه ملائکه می گوید: و برای تو به مانند آن».
به روایت مسلم (۲۷۳۲)
از ابوذر ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که الله عزوجل فرمود:
«ای بندگان من، شما شب و روز دعا می کنید و من همهٔ گناهان را می آمرزم، پس از من آمرزش بخواهید تا شما را بیامرزم».
به روایت مسلم (۲۵۷۷)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی اله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر كسى بر من يک درود بفرستد، الله بر او ده درود مى فرستد».
به روایت مسلم (۴۰۸)
از ابن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که مردی از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ پرسید که کدام اعمال بهتر است؟ فرمود: «نماز در وقت آن و نیکوکاری در حق والدین».
به روایت بخاری (۷۵۳۴) و مسلم (۱۴۰)
و از عبدالله بن عَمرو بن عاص ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت:
مردی به نزد پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ آمد و گفت: برای پاداش الهی با تو بر هجرت و جهاد بیعت می کنم. ایشان فرمودند: آیا از والدینت کسی زنده است؟ گفت: آری، هر دو زنده اند. فرمود: «آیا خواهان اجر از الله هستی؟» گفت: آری، فرمود: «به نزد والدینت برگرد و به نیکی صحبت آنان را به جای آور» (رفتار نيک و پسنديده ای با آنان داشته باش).
به روایت مسلم (۲۵۴۹)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«بینی اش به خاک مالیده باد، سپس بینی اش به خاک مالیده باد، سپس بینی اش به خاک مالیده باد». گفتند: چه کسی ای رسول الله؟ فرمود: «آنکه والدینش یا یکی از آن دو را به هنگام پیری درک کند، سپس [به سبب نیکی به آنان] بهشتی نشود».
به روایت مسلم (۲۵۵۱)
از انس بن مالک ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر كسى كه دوست دارد رزق وى افزايش يابد، و اجل وى به تأخير بيفتد، پس صله ى رحم را بجاى بياورد».
به روایت بخاری (۵۹۸۶) و مسلم (۲۵۵۷)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«الله خلق را آفرید، پس چون از آفرینش فارغ شد، رَحِم (خوشاوندی) گفت: این جایگاهِ کسی است که از قطع پیوند به تو پناه آورده است، پروردگار فرمود: آری، آيا راضی می شوی كه هركس با تو وصل شود، من او را به خود وصل كنم و هركس تو را قطع كند، با او قطع رابطه كنم؟ گفت: بله، ای پروردگارم. الله متعال فرمود: پس چنين خواهم كرد» رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «اگر می خواهید این آیه را بخوانید: "فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ" «[اى منافقان،] آیا [جز این] انتظار دارید كه اگر [از قرآن و سنت پیامبرش] روی بگردانید، در زمین تباهى كنید و از خویشاوندان تان ببُرید؟ [چنان که در جاهلیت این حالت را داشتید.]»
به روایت بخاری (۵۹۸۷) و مسلم (۲۵۵۴)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که مردی گفت: یا رسول الله، من خویشانی دارم که پیوندم را با آنان پیوسته می دارم اما آنان قطع رابطه می کنند، و به آنان نیکی می کنم ولی آنان در حق من بدی می کنند، و با آنان شکیبایی می ورزم ولی آنان بر من جهالت می ورزند. ایشان فرمودند: «اگر چنان باشد که می گویی مانند آن است که به آنان خاکستر داغ می خورانی و همواره از سوی الله یاوری با تو علیه آنان است، تا وقتی که بر این حال باشی».
به روایت مسلم (۲۵۵۸)
«الملّ» با تشدید لام: خاکستر داغ.
از ابومسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«اگر مردى براى خانوادهٔ خويش نفقه اى به خاطر رضايت الهى هزينه كند براى او صدقه به شمار مى رود».
به روایت بخاری (۵۵) و مسلم (۱۰۰۲)
و از ام سلمه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت: گفتم یا رسول الله، آیا اگر برای فرزندان ابوسلمه هزینه کنم اجری هم خوهم داشت؟ چون آنان فرزندان خودم هستند! فرمود: «برای آنان هزینه کن، زیرا تو وقتی برای آنان هزینه کنی پاداش خواهی داشت».
به روایت بخاری (۱۴۶۷) و مسلم (۱۰۰۰۱)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«از میان دیناری که در راه الله هزینه کرده ای، و دیناری که برای آزادی برده ای هزینه کرده ای، و دیناری که به بینوایی صدقه داده ای، و دیناری که برای خانواده ات مصرف کرده ای، بیشترین اجر را آن دیناری دارد که برای خانواده ات مصرف کرده ای».
به روایت مسلم (۹۹۵)
و از سعد بن ابی وقاص ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«تو هزینه ای نمی کنی که با آن وجه الله را بخواهی مگر آنکه برایش پاداش می بری، حتی آنچه در دهان همسرت می گذاری».
به روایت بخاری (۵۶) و مسلم (۱۶۲۸)
از عائشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت:
زنی با دو دخترش به نزد من آمد، و از من چیزی خواست اما نزد من جز یک دانه خرما نبود، پس همان را به او دادم؛ او خرما را برداشت و به دو دخترش داد و خودش چیزی از آن را نخورد، سپس برخاست و با دو دخترش رفت. هنگامی که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ آمد داستان او را برایشان تعریف کردم؛ پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «کسی که با دختران آزموده شود و به آنان نیکی کند، آنان برایش پرده و مانعی در برابر آتش دوزخ خواهند بود». (یعنی نمی گذارند آتش دوزخ به او برسد)
به روایت بخاری (۱۴۱۸) و مسلم (۲۶۲۹)
و از عائشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که گفت:
زنی بینوا که دو دخترش را با خود داشت به نزد من آمد و من به او سه دانه خرما دادم. او به هریک از دخترانش یک خرما داد و یکی از خرماها را به دهانش برد اما دخترانش آن خرما را از او خواستند، پس خرمایی که می خواست بخورد را به دو نیم کرد و به آنان داد. من از کار او به شگفت آمد و آنچه انجام داده بود را به رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ گفتم؛ ایشان فرمودند: «الله برای این کار بهشت را برای او واجب ساخت یا او را برای آن از آتش دوزخ آزاد کرد».
به روایت مسلم (۲۶۳۰)
و از انس بن مالک ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«آنکه مسئولیت دو دختر را بر عهده گیرد تا آنکه بالغ شوند، روز قیامت در حالی می آید که من و او [چنین هستیم]» و دو انگشتش را به هم چسباند.
به روایت مسلم (۲۶۳۱)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«تلاش کننده بر بیوه زن و بینوا، مانند مجاهد در راه الله یا کسی است که شب را به عبادت می ایستد و روز را روزه می گیرد».
به روایت بخاری (۵۳۵۳) و مسلم (۲۹۸۲)
از سهل ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«من و کافل یتیم در بهشت اینگونه ایم» و با انگشت سبابه و وسط خود اشاره کرد، و کمی بین آنها فاصله انداخت».
به روایت بخاری (۵۳۰۴)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که کفالت یتیمی [از خویشاوندان] خود یا دیگری را بر عهده گیرد در بهشت مانند این دو است» و مالک (راوی حدیث) با انگشت سبابه و وسط خود اشاره کرد.
به روایت مسلم (۲۹۸۳)
اینجا که می فرماید: «خود یا دیگری» یعنی فرقی نمی کند این یتیم از خویشاوندان او باشد یا بیگانه باشد و نسبتی با او نداشته باشد.
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که مردی به دیدار یکی از برادران خود در شهری دیگر رفت، پس الله در راه او ملائکه ای نهاد، پس همین که به او رسید به او گفت: به کجا می خواهی بروی؟ گفت: می خواهم به دیدار برادری در این شهر بروم. گفت: آیا نزد او بهره ای داری که می خواهی به دست آوری؟ گفت: خیر، جز اینکه من او را در راه الله عزوجل دوست می دارم. گفت: پس من فرستادهٔ الله به نزد تو هستم که بگویم: الله تو را دوست می دارد، چنانکه تو او را در راه الله دوست داشته ای».
به روایت مسلم (۲۵۶۷)
از عبدالله بن عمر ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مسلمان برادر مسلمان است، به او ستم نمی ورزد، و او را تسلیم [ظالم] نمی کند [و دست از یاری اش نمی کشد] و کسی که در راه برآورده ساختن نیاز برادرش باشد، الله نیز نیاز او را برآورده می سازد، و کسی که نگرانی و مشکلی از مشکلات دنیا را از برادرش رفع کند، الله نیز نگرانی و مشکلی از مشکلات آخرت را از او رفع خواهد کرد، و کسی که مسلمانی را بپوشاند، الله او را در روز قیامت خواهد پوشاند».
به روایت بخاری (۲۴۴۲) و مسلم (۲۵۸۰)
و از ابوقتاده ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که دوست دارد الله او را از دشواری های روز قیامت نجات دهد، پس به بدهکار دست تنگ مهلت دهد یا از [بدهی] او کم کند».
به روایت مسلم (۱۵۶۳)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر که سختی و مشکلی از سختی های دنیا را از مؤمنی برطرف سازد، الله سختی ای از سختی های آخرت را از او دور می سازد، و کسی که بر دست تنگی آسان گیرد الله در دنیا و آخرت بر او آسان می گیرد، و کسی که مسلمانی را بپوشاند الله در دنیا و آخرت او را می پوشاند، و الله در [حال] یاری بنده است تا وقتی که بنده در [حال] یاری برادرش باشد».
به روایت مسلم (۲۶۹۹)
از ثوبان ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که بیماری را عیادت کند همچنان در میان "خُرفهٔ" بهشت است، تا آنکه بازگردد» گفتند: یا رسول الله، "خُرفهٔ" بهشت چیست؟ فرمود: «چیدن میوه های بهشتی». [یعنی در فاصله ی زمانی که در عیادت بیمار و نزد وی باشد، درواقع درحال چیدن میوه های بهشتی است].
به روایت مسلم (۲۵۶۸)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله عزوجل در روز قیامت می فرماید: ای فرزند آدم، بیمار شدم و به عیادتم نیامدی! می گوید: پروردگارا، چگونه به عیادت تو بیایم حال آنکه تو پروردگار عالمیانی؟! می فرماید: آیا ندانستی که فلان بنده ام بیمار است و به عیادتش نرفتی؟! آیا ندانستی که اگر به عیادتش می رفتی مرا نزد او می یافتی؟! ای فرزند آدم از تو غذا خواستم و غذایم ندادی! می گوید: پروردگارا چگونه به تو غذا دهم حال آنکه تو پروردگار عالمیانی؟! می فرماید: مگر ندانستی که فلان بنده ام از تو غذا خواست، چرا به او خوراک ندادی؟! مگر ندانستی که اگر به او خوراک می دادی آن را نزد من می یافتی؟! ای فرزند آدم، فلان بنده ام از تو آب خواستی و به او آب ندادی! می گوید: پروردگارا چگونه تو را آب بنوشانم حال آنکه تو پروردگار جهانیانی؟! می فرماید: بنده ام فلانی از تو آب خواست و به او آب ندادی، حال آنکه اگر به او آب می دادی آن را نزد من می یافتی».
به روایت مسلم (۲۵۶۹)
از حکیم بن حزام ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«خریدار و فروشنده اختیار [فسخ معامله] را دارند، تا وقتی که از هم جدا نشده باشند، پس اگر راستی پیشه کردند و به روشنی [عیوب و مشخصات جنس را] بیان کردند، در فروش آنها برکت می افتد و اگر کتمان کردند و دروغ گفتند برکت فروش آنها از بین می رود».
به روایت بخاری (۲۰۷۹) و مسلم (۱۵۳۲)
و از عبدالله بن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«راستی پیشه سازید؛ زیرا راستی به سوی نیکوکاری هدایت می کند و نیکوکاری به سوی بهشت، و شخص همچنان راست می گوید و راستی می جوید تا آنکه نزد الله به عنوان صِدّیق نوشته می شود، و از دروغ دوری کنید زیرا دروغ به سوی فجور راهنمایی می کند و فجور به سوی دوزخ، و شخص همچنان دروغ می گوید و در پی دروغ می افتد تا آنکه نزد الله به عنوان کَذّاب نوشته می شود».
به روایت بخاری (۶۰۹۴) و مسلم (۲۶۰۷)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هيچ صدقه اى مال را كم نمى كند، و الله متعال با عفو بنده [از دیگران] تنها احترام و عزتش را بيشتر مى كند، و هر كس برای الله فروتنی پیشه سازد، تنها به وى رفعت درجات مى بخشد».
به روایت مسلم (۲۵۸۸)
از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«ای عایشه، همانا الله نرم رفتار است، و نرمش را دوست دارد و در برابر نرمش پاداشی می دهد، که در برابر [خشونت و] غیر آن نمی دهد».
به روایت مسلم (۲۵۹۳)
و در روایت دیگر نزد مسلم (۲۵۹۴) آمده که: «همانا نرمى و لطافت در هر چيزى كه باشد آن را زیبا [و کامل] مى سازد، و از هر چيزى كه گرفته شود آن را زشت می کند».
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«بنده ای، بندهٔ دیگری را در دنیا نمی پوشاند، مگر آنکه الله او را در روز قیامت خواهد پوشاند».
به روایت مسلم (۲۵۹۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«بر هر مفصلی از مفصلهای مردم هر روز صدقه ای لازم است، هر روزی که خورشید در آن طلوع می کند و [شخص] بین دو نفر عدالت برقرار می کند و شخصی را در سوار شدن بر حیوانش کمک می کند یا متاعش را برای او که بر مَرکَبش نشسته بلند می کند برایش صدقه است، و سخن نیک صدقه است، و با هر قدمی که به سوی نماز گام برمی دارد صدقه ای دارد، و اینکه آزار و اذیت را از راه مردم برمی دارد برایش صدقه ای است».
به روایت بخاری و مسلم.
«بین دو نفر عدالت برقرار می کند» یعنی با دادگری، اختلاف آن دو را حل می کند و بین آنان صلح برقرار می کند.
از ابودرداء ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر كسى از آبروی برادرش محافظت كرد، الله متعال صورت او را در روز قيامت از آتش محافظت مى كند».
به روایت ترمذی؛ او می گوید: حدیثی حسن است.
از انس ـ رضی الله عنه ـ روایت است که مردی از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ دربارهٔ قیامت پرسید و گفت: قیامت کی است؟ فرمود: «برایش چه آماده کرده ای؟» گفت: هیچ چیز، جز آنکه من الله و پیامبرش ـ صلی الله علیه وسلم ـ را دوست دارم. فرمود: «تو با کسی هستی که دوستش داری».
انس می گوید: از هیچ چیز بیشتر از این سخن پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ شاد نشدیم که فرمودند: «تو با کسی هستی که دوستش داری».
انس می گوید: «من نیز پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ و ابوبکر و عمر را دوست دارم و امیدوارم که با همین دوست داشتن آنها با آنان باشم، اگرچه مانند اعمالشان را انجام نداده ام».
به روایت بخاری (۳۶۸۸) و مسلم (۲۶۳۹)
و از عبدالله بن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
مردی به نزد رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ آمد و گفت:یا رسول الله، دربارهٔ شخصی که گروهی را دوست دارد اما به آنان نرسیده چه می گویید؟ رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «شخص با کسی است که دوستش دارد».
به روایت بخاری (۶۱۶۹) و مسلم (۲۶۴۰)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله تعالی در روز قیامت می فرماید: کجایند آنان که در راه جلال و بزرگی من یکدیگر را دوست می داشتند؟ امروز آنان را در سایهٔ خود قرار می دهم، در روزی که سایه ای جز سایهٔ من نیست».
به روایت مسلم (۲۵۶۶)
از ابوسعید خدری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «آنکه صبر پیشه سازد الله او را صبور سازد، و به کسی عطایی بهتر و گسترده تر از صبر داده نشده است».
به روایت بخاری (۱۴۶۹) و مسلم (۱۰۵۳)
از ابومالک اشعری ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«صبر، روشنایی است».
به روایت مسلم (۲۲۳)
از عطاء بن ابی رباح روایت است که گفت: ابن عباس به من گفت: آیا زنی از اهل بهشت را به تو نشان ندهم؟ گفتم: آری، گفت: این زن سیاهپوست به نزد پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ آمد و گفت: من دچار صرع می شوم و بدنم آشکار می شود، پس برایم نزد الله دعا کن. ایشان فرمود: «اگر بخواهی صبر کنی و بهشت برای توست، و اگر خواستی از الله می خواهم که تو را شفا دهد». گفت: صبر می کنم، اما بدنم آشکار می شود پس از الله برایم بخواه که [بدنم] آشکار نگردد، پس برای او دعا کرد. به روایت بخاری (۵۶۵۲) و مسلم (۲۵۷۶).
و از ابوسعید و ابوهریره ـ رضی الله عنهما ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند: «هیچ مصیبتی به مسلمان نمی رسد - خستگی و بیماری و نگرانی و غم و غصه - و حتی خاری که به پایش رود، مگر آنکه الله با آن گناهانش را پاک می کند» به روایت بخاری و مسلم که لفظ مسلم این است: «به مؤمن بیماری و خستگی و درد و غمی نمی رسد و حتی دل نگرانی مگر آنکه با آن از گناهانش کم می شود».
نَصَب: خستگی، وَصَب: بیماری.
از عایشه ـ رضی الله عنها ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «مصیبتی نیست که به مسلمان برسد مگر آنکه الله با آن [گناهانش] را پاک می کند، حتی خاری که به پایش رود» به روایت بخاری و مسلم.
و در روایتی از مسلم آمده که: «خاری و بالاتر از آن به مؤمن نمی رسد، مگر آنکه الله با آن از گناهش کم می کند».
و در روایت دیگر: «مگر آنکه الله با آن یک درجه او را بلند می سازد، و با آن گناهش را پاک می کند».
و در روایتی دیگر می گوید: گروهی از جوانان قریش در مِنیٰ بر ام المؤمنین عایشه ـ رضی الله عنه ـ وارد شدند در حالی که می خندیدند. فرمود: چه باعث خندهٔ شما شده؟ گفتند: فلانی بر طناب خیمه افتاد و نزدیک بود گردنش یا چشمش را از دست بدهد! فرمود: نخندید، زیرا من شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «مسلمانی نیست که خاری به بدن او برود و بالاتر از آن، مگر آنکه الله برایش به واسطهٔ آن یک درجه می نویسد و برای آن گناهی از او پاک می کند».
و از ابن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «مسلمانی نیست که آزاری به او برسد، از بیماری تا غیر آن، مگر آنکه الله به سبب آن گناهانش را فرو می ریزد، چنانکه درخت برگهای خود را فرو می ریزد» به روایت بخاری و مسلم.
از جابر بن عبدالله ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ بر ام سائب یا ام مسیب وارد شد و فرمود: «تو را چه شده ای ام سائب (یا ام مسیب) که می لرزی؟» گفت: تب، خدا در آن برکت نیاورد! فرمود: «تب را بد مگو، زیرا گناهان آدمی را می برد چنانکه کوره ناخالصی آهن را پاک می کند».
به روایت مسلم (۲۵۷۵)
و از عبدالله ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: در بیماری پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ به نزد ایشان آمدم که به شدت تب داشتند، و گفتم تب شما بسیار شدید است، و گفتم: آیا این بدان معناست که شما دو پاداش می برید؟ فرمود: «آری، مسلمانی نیست که آزاری به او برسد مگر آنکه الله به واسطهٔ آن گناهانش را فرو می ریزاند، چنانکه برگ درختان فرو می ریزد».
به روایت بخاری (۵۶۴۷) و مسلم (۲۵۷۱)
از انس بن مالک ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
الله می فرماید: «هرگاه بنده ام را با دو عزیزش مورد ابتلا قرار دادم و صبر پیشه کرد، به جایشان به او بهشت خواهم داد».
منظور از دو عزیز، چشمان اوست.
به روایت بخاری(۵۶۵۳)
از ابوذر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«اعمال نیک و بد امتم بر من عرضه شد، پس در میان اعمال نیکشان برداشتن آزار و اشیای مزاحم از سر راه را دیدم، و در اعمال بدشان آب دهان را دیدم که در مسجد انداخته شود، و دفن نشود».
به روایت مسلم (۵۵۳)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«در حالی که مردی در مسیر می رفت شاخهٔ خاری را دید که در راه بود، پس آن را کنار زد؛ الله نیز کار او را شکر نهاد و مورد مغفرتش قرار داد».
به روایت بخاری (۶۵۲) و مسلم (۱۹۱۴)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«مردی از کنار شاخهٔ درختی گذشت که در مسیر [مردم] بود، پس گفت: به الله سوگند این را از راه مسلمانان دور می سازم تا باعث آزارشان نشود، پس [برای همین عمل] وارد بهشت شد».
به روایت مسلم (۱۹۱۴)
و از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«مردی را دیدم که در بهشت رفت و آمد می کرد، و آن به سبب درختی بود که از مسیر [مردم] قطع کرده بود، و باعث آزار مردم می شد».
به روایت مسلم (۱۹۱۴)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که مارمولکی را در اولین ضربه بکشد صد حسنه دارد، و در دومین ضربه کمتر و در سومین ضربه کمتر».
به روایت مسلم (۲۲۴۰)
از حکیم بن حزام ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«خریدار و فروشنده اختیار [فسخ معامله] را دارند، تا وقتی که از هم جدا نشده باشند، پس اگر راستی پیشه کردند و به روشنی [عیوب و مشخصات جنس را] بیان کردند در فروش آنها برکت می افتد، و اگر کتمان کردند و دروغ گفتند برکت فروش آنها از بین می رود».
به روایت بخاری (۲۱۱۰) و مسلم (۱۵۳۲)
از جابر بن عبدالله ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت:رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله رحمت كند مردی که هنگام خرید و فروش و خواستن حق خود، نرمخو باشد».
به روایت بخاری(۲۰۷۶)
از سهل بن سعد ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«کسی که بین دو فک و بین دو پای خود را برای من تضمین کند، من بهشت را برای او تضمین خواهم کرد».
به روایت بخاری (۶۴۷۴)
منظور از «بین دو فک» زبان، و منظور از «بین دو پا» شرمگاه است.
از انس بن مالک ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«بی شک الله برای توبهٔ بنده اش هنگامی که به سوی او توبه می کند بیشتر از یکی از شما شاد می شود که بر مَرکَب خود در صحرایی باشد و مرکبش از او بگریزد، در حالی که آب و غذایش بر آن است، پس از دستیابی به آن نومید شود، و نزد درختی بیاید و زیر سایهٔ آن به پهلو بخوابد، و از [بازگشت] حیوانش ناامید است، و در همین حال ناگهان مرکبش را نزد خود ایستاده بیابد، و افسارش را بگیرد، و سپس از شدت خوشحالی بگوید: خدایا تو بندهٔ منی و من پروردگار تو، و از شدت شادی اشتباه کند».
به روایت مسلم (۲۷۴۷)
از معقل بن یسار ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«عبادت در دوران هرج، مانند هجرت به سوی من است».
به روایت مسلم (۲۹۴۸)
«هرج» با سکون راء، یعنی اختلاف و فتنه.
از عمران بن حصین ـ رضی الله عنه ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«در بهشت نگاه انداختم و دیدم که بیشتر اهل آن فقرایند، و در دوزخ نظر انداختم و دیدم که بیشتر اهل آن زنانند».
به روایت بخاری (۳۲۴۱) و مسلم (۲۷۳۷) از ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ.
و از اسامه ـ رضی الله عنه ـ از پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روایت است که فرمودند:
«بر دروازهٔ بهشت ایستادم و عموم کسانی که وارد آن می شدند بینوایان بودند، و ثروتمندانِ [بهشتی] را نگه داشته و هنوز اجازه ی ورود نداده بودند؛ جز دوزخيانی که دستور رسيده بود آنها را به دوزخ ببرند. و بر دروازه ی دوزخ ايستادم؛ بيشتر کسانی که وارد دوزخ می شدند، زنان بودند».
به روایت بخاری (۵۱۹۶) و مسلم (۲۷۳۶)
و از ثوبان ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
نزد رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ ایستاده بود پس یکی از احبار یهود آمد و گفت: آمده ام تا از تو بپرسم، رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «آیا اگر به تو بگویم سودی برایت خواهد داشت؟» گفت: با گوشهایم می شنوم. پس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ با چوبی که در دست داشت بر زمین زد و فرمود: «بپرس» یهودی گفت: مردم در روزی که زمین غیر از زمین و آسمانها غیر از این آسمانها می شود، مردم کجا خواهند بود؟
رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «آنان در تاریکی ای پیش از پل هستند» گفت: کدام یک از مردم زودتر عبور می کنند؟ فرمود: «فقرای مهاجرین».
به روایت مسلم (۳۱۵)
از ابوعبدالرحمن حبلی روایت است که گفت: سه نفر نزد عبدالله بن عمرو بن العاص آمدند در حالی که من نزد او بودم، پس گفتند: ای ابامحمد، ما به خدا سوگند توانایی هیچ چیز را نداریم، نه نفقه ای و نه حیوانی و نه کالایی داریم. او به آنان گفت: هر چه شما بخواهید، اگر بخواهید به نزد ما بازگردید و آنچه را الله فراهم ساخته به شما می دهیم، و اگر خواستید امر شما را نزد سلطان یاد می کنیم، و اگر بخواهید صبر پیشه کنید، زیرا من از رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ شنیدم که می فرمود: «فقرای مهاجرین در روز قیامت چهل سال زودتر از ثروتمندان به بهشت می رسند». آنان گفتند: پس ما صبر پیشه می سازیم، و چیزی نمی خواهیم.
به روایت مسلم (۲۹۷۹)
«جَد» با فتح جیم، به معنای بهره و ثروت است.
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله تعالی می فرماید: من نزد گمان بنده ام نسبت به خود هستم».
به روایت بخاری (۷۴۰۵) و مسلم (۲۶۷۵)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «به بهشت داخل نخواهید شد، تا آنکه ایمان آورید، و ایمان نخواهید آورد تا آنکه یکدیگر را دوست بدارید؛ آیا شما را به چیزی راهنمایی نکنم که اگر انجامش دهید بین شما محبت حاصل گردد؟ سلام را در بین خود افشا کنید».
به روایت مسلم (۹۳)
و از عبدالله بن سلام ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ می فرمود: «ای مردم، سلام را افشا کنید، و غذا بدهید، و پیوند با خویشان را پیوسته دارید، و در حالی که مردم خوابند نماز بگزارید، تا در سلامت به بهشت داخل گردید».
[امام ] ترمذی(۲۴۸۵)؛ آن را روایت کرده ودرباره آن گفته: این حدیثی حسن صحیح است.
از انس ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ خطاب به من فرمودند: «فرزندم، هرگاه بر خانواده ات وارد شدی سلام کن، تا این برکتی بر تو و بر اهل خانه ات باشد». به روایت ترمذی (۲۶۹۸) و می گوید: «این حدیثی حسن و صحیح است».
از اسامه بن زید ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«همانا الله به آنانی از بندگانش رحم می نماید، که اهل رحمتند».
به روایت بخاری (۱۲۸۴) و مسلم (۹۲۳)
از جابر ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«در شب مدت زمانی است که اگر بنده ی مسلمانی آن را دريابد و در آن، امرِ نيکی از امور دنيا و آخرت را از الله متعال درخواست کند، الله خواسته اش را برآورده می سازد؛ و اين لحظه در همه ی شب ها وجود دارد».
به روایت مسلم (۷۵۷)
از سهل بن سعد ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود:
«اینکه الله توسط تو یک نفر را هدایت کند برایت بهتر از آن است که شتران سرخ داشته باشی».
به روایت بخاری (۳۰۰۹) و مسلم (۲۴۰۶)
از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«هر کس به سوی هدایتی فرا خواند برایش مانند اجر کسانی که از او پیروی کنند خواهد بود، و این از اجر آنها چیزی کم نمی کند، و کسی که به سوی گمراهی ای دعوت دهد بر او مانند گناهان کسانی که از وی پیروی کنند خواهد بود، و این از گناهان آنها چیزی کم نمی کند».
به روایت مسلم (۲۶۷۴)
از جریر بن عبدالله ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«کسی که در اسلام سنتی نیک به جای بگذارد و آیندگان به آن عمل کنند، برایش مانند اجر کسانی که به آن عمل کنند نوشته می شود بدون آنکه از پاداش آنان چیزی کم شود، و کسی که در اسلام سنت بد بنیان گذارد و آیندگان به آن عمل کنند، برای او گناه کسانی که به آن عمل کنند نوشته می شود، بدون آنکه از گناه آنان چیزی کم شود».
به روایت مسلم (۱۰۱۷)
از ابن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: شنیدم که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«الله شاداب سازد کسی را که از من چیزی شنید و آن را همانطور که شنیده [به دیگران] برساند، زیرا چه بسا آنکه سخن به او رسیده آگاهتر از کسی باشد که سخن را [مستقیما] شنیده است».
به روایت ترمذی(۲۶۵۷)؛ او می گوید: حدیثی حسن صحیح است.
از انس بن مالک ـ رضى الله عنه ـ روايت است كه رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «همانا الله متعال از بنده اى كه خوردنى بخورد و الحمد لله بگويد يا نوشيدنى بنوشد و الحمد لله بگويد، راضى مى شود».
به روایت مسلم (۲۷۳۴)
1
گزیدهٔ کتاب بازار پرسود در ثواب اعمال خیر المتجر )الرابح فی ثواب العمل الصالح ( 1
1
ثواب علم و علما 3
ثواب آموزش علم. 3
ثواب وضو و کامل انجام دادن آن. 4
ثواب انجام کامل وضو در هنگام سختی ها 5
ثواب مسواک زدن. 5
ثواب محافظت از وضو. 5
ثواب گفتن شهادتین پس از وضو. 5
ثواب ادای نماز پس از وضو. 6
ثواب مؤذن. 7
پاداش دنبال کردن مؤذن (تکرار اذان پس از او) 8
ثواب ذکر و دعای مشروع بعد از اذان. 8
ثواب نماز. 9
ثواب نمازهای فرض و محافظت بر آن. 10
ثواب نماز صبح و عصر به همراه هم. 10
ثواب نماز عصر.... 12
ثواب نماز صبح. 12
ثواب نماز عشاء و صبح در جماعت.. 12
ثواب ادای نماز در وقت آن. 12
فضیلت آمین گفتن در نماز. 13
فضیلت گفتن «اللهم ربنا لك الحمد» پس از برخاستن از رکوع. 13
فضیلت گفتن «ربنا ولك الحمد حمدا کثیرا...» پس از برخاستن از رکوع. 14
ثواب نماز جماعت.. 14
ثواب نماز در صف اول. 15
ثواب نماز در مسجد الحرام و مسجد نبوی.. 15
ثواب کسی که برای الله عزوجل مسجدی بسازد. 16
ثواب گام نهادن به سوی مساجد. 16
ثواب کسی که دلش وابستهٔ مساجد باشد. 17
ثواب کسی که در مسجد منتظر نماز می ماند. 18
ثواب نماز مستحب در خانه. 18
ثواب محافظت بر سنتهای راتبه. 18
ثواب دو رکعت [قبلیهٔ] صبح. 19
ثواب وتر در آخر شب.. 19
ثواب کسی که شب را به نماز برخیزد و خانواده اش را بیدار کند. 19
ثواب نماز ضُحی (چاشت) 20
ثواب نماز جمعه. 20
ثواب غسل و خوش بویی و گوش سپردن به خطبهٔ جمعه. 21
ثواب زود رفتن به نماز جمعه. 21
ثواب جستن ساعت اجابت در روز جمعه. 22
ثواب کسی که آخرین سخنش در دنیا «لا اله الا الله» باشد. 22
ثواب تشییع جنازه 23
ثواب کسی که صد نفر از مسلمانان بر او نماز میت بگزارند. 23
ثواب کسی که هنگام مصیبت «انا لله وانا الیه راجعون» بگوید. 24
ثواب کسی که در طاعون بمیرد. 24
ثواب کسی که دو یا سه فرزندش که به بلوغ نرسیده اند از دنیا بروند. 25
ثواب کسی که محبوبش از اهل دنیا بمیرد و از روی احتساب صبر کند. 25
ثواب صدقه. 26
ثواب کارگزار صدقه و انباردار آن اگر امانتدار باشند. 27
ثواب صدقهٔ کسی که دست تنگ است.. 27
ثواب صدقهٔ پنهانی.. 28
ثواب کسی که روزی اش کفاف باشد پس قناعت پیشه سازد و پاکدامنی ورزد و از روی اعتماد به الله و توکل بر او از کسی چیزی نخواهد 28
ثواب غذا دادن در راه الله تعالی.. 29
ثواب کسی که انسان یا حیوانی را آب دهد. 29
ثواب کسی که درختی بکارد. 30
ثواب انفاق در وجوه خیر.. 30
ثواب کسی که به بدهکار دست تنگ آسان گیرد یا به او فرصت دهد یا از بدهی اش کم کند. 31
ثواب روزه 32
ثواب کسی که رمضان را از روی ایمان و احتساب روزه شود. 33
ثواب کسی که رمضان را از روی ایمان و احتساب به نماز ایستد. 33
ثواب کسی که شب قدر را از روی ایمان و احتساب به نماز ایستد. 33
ثواب سحری.. 34
ثواب تعجیل در افطار. 34
ثواب کسی که رمضان را روزه گیرد و در پی آن شش روز از شوال را روزه شود. 34
ثواب روزهٔ روز عرفه. 34
ثواب روزهٔ روزعاشورا 35
ثواب روزهٔ ماه محرم الله... 35
ثواب روزهٔ ماه شعبان. 35
ثواب کسی که سه روز از هر ماه را روزه شود. 35
ثواب روزهٔ روز دوشنبه. 36
ثواب روزهٔ یک روز در میان. 36
ثواب حج و عمره 36
ثواب عمره در ماه رمضان. 37
ثواب عمل نیک در دههٔ ذی الحجه. 37
ثواب سکونت در مدینهٔ نبوی.. 37
ثواب آموختن قرآن و تلاوت آن. 38
ثواب تلاوت سورهٔ فاتحه. 40
ثواب تلاوت سورهٔ بقره 40
ثواب تلاوت آیه الکرسی... 41
ثواب تلاوت آیات پایانی سورهٔ بقره 41
ثواب تلاوت سورهٔ بقره و آل عمران. 42
ثواب سورهٔ کهف.. 42
ثواب حفظ ده آیه از آغاز سورهٔ کهف.. 42
ثواب تلاوت سورهٔ اخلاص (قول هو الله احد) 43
ثواب ذکر الله تعالی.. 43
ثواب مجالس ذکر. 44
ثواب کلمهٔ توحید (لا اله الا الله) 44
ثواب گفتن «لا اله الا الله وحده لا شریك له، له الملك وله الحمد، وهو علی کل شیء قدیر» صد بار در روز 45
ثواب گفتن صد بار «سبحان الله وبحمده» در روز. 45
ثواب گفتن «سبحان الله وبحمده، سبحان الله العظیم». 45
ثواب گفتن «سبحان الله والحمدلله». 46
ثواب گفتن «سبحان الله، والحمدلله، ولا اله الا الله، والله اکبر». 46
ثواب تسبیح گفتن.. 47
ثواب گفتن «سُبْحَانَ الله وَبِحَمْدِهِ عَدَدَ خَلْقِهِ، وَرِضَا نَفْسِهِ، وَزِنَةَ عَرْشِهِ، وَمِدَادَ كَلِمَاتِهِ». 47
ثواب گفتن «لا حول ولا قوة إلا بالله». 47
فضیلت سید الاستغفار. 48
ثواب گفتن «أعوذُ بكلماتِ الله التاماتِ من شرِّ ما خلقَ». 48
ثواب آنچه پیش از خواب گفته می شود. 49
ثواب کار کسی که شب از خواب می پرد ( ثواب گفتن ذکری که بعد بلند از شدن از خواب شب گفته می شود) 49
ثواب اذکاری که در پی نمازهای فرض گفته می شود. 50
ثواب دعا 51
ثواب دعا برای برادر در غیبت او. 51
ثواب استغفار. 51
ثواب صلوات بر پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ 52
ثواب نيكى با پدر و مادر. 52
ثواب صلهٔ رحم. 53
ثواب هزینه کردن برای همسر و خانواده 54
ثواب کسی که دو دختر یا دو خواهر داشته باشد و برای آنان شکیبایی ورزد و در حقشان نیکوکاری کند 55
ثواب کسی که برای بیوه زن و بینوا تلاش می کند. 56
ثواب کفالت یتیم. 56
ثواب کسی که برادری را در راه الله زیارت کند. 57
ثواب کسی که نیاز برادران مسلمانش را برآورده سازد. 57
ثواب کسی که بیماری را عیادت کند. 58
ثواب صدق (راستی) 59
ثواب گذشت و فروتنی.. 59
ثواب نرمش در همهٔ کارها 60
ثواب کسی که عورت برادر مسلمانش را بپوشاند. 60
ثواب اصلاح روابط میان مردم. 60
ثواب کسی که از غیبت مسلمان جلوگیری می کند و از آبرو و شخصیت او هنگامی که غایب است دفاع می کند 61
ثواب دوست داشتن در راه الله تعالی.. 61
ثواب صبر بلا ومصيبت اگرچه بلایی کوچک باشد. 62
ثواب تب.. 64
ثواب کسی که بینایی اش را از دست بدهد و صبر کند و پاداش آن را در نظر گیرد. 64
ثواب برداشتن آزار از راه 65
ثواب کسی که مار یا مارمولکی را بکشد. 66
ثواب تاجر راستگوی امانتدار. 66
ثواب آسانگیری در خرید و فروش.. 66
ثواب کسی که شرمگاه خود را از ترس الله عزوجل حفظ نماید. 67
ثواب توبه. 67
ثواب عمل صالح در دوران فساد. 67
ثواب فقرا و مستضعفان. 68
ثواب گمان نیک به الله... 69
ثواب افشای سلام. 69
ثواب سلام بر اهل خانه. 70
ثواب انسانهای رحیم و مهربان. 70
ثواب دعا در ساعت استجابت.. 70
ثواب دعوت به الله... 71
ثواب تبلیغ حدیث پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ 72