Mahmoud Kouma - kanw ( audios )

Nienbila, Idjanto Dusukun geleya bana la , Afura ye: kurane kalan ani a lameni tiaman, ka ta kaburu donw la, ka wadjuluw lame…

Nienbila, Ikana Nimisa ika Niuman ya la moko ye minye djukuman ke ila, ani ika yafa la moko ye minye Iton yon…

Nienbila, Bara Niumanw ani sarakati Be Moko tanka fitina ani Balaw ani Ladjarabi wakatiw fe….

Nienbila, Hakili Neman, Bara ke ni hakili ye ika Idjan to : Neke Ani Hine Ani dimi waati la…

Nienbila, Ikana Allah ka nema Tien ni : fisiri waleya ye, ani yere bonya ye, ani yere yira ye…

Yinbila, ke djoko Niuman ye wakati be, kinrin kinrin ne ya la: Allah bato yorow la, Ani doni yini yorow la, Ani karamokow ni man Niumanw tie la… , ke Man djolen ye : fitina ni balaw wakati, Ani Neke wakati….

Yinbila, Hadama den ka kan ka fen mi nata: silameya, keneya, Teri niuman, Tien fo, Allah nien siran ya, ka Balo Hala la…

Yinbila, Moko Niuman Dow ka Lahara Gnini Misaliyaw, Ni Moko Mi ka miri T`chaya ra saya ni kaburu kan Ika Miri be Dokoya dien Na.

Yinbila, Aye Adjanto: siki Nionkon djuku,furu Nionkon djuku, Nienmoko djuku, Bana Tonyonli kela, Kuma Labanw.

Idalane tanka, dusukun ye valise ye asokolan ye dabara ye, akile ye ninku ye, ika kundo mara.

Foyi te yalen tien safai, galon be banke hali ni awati djanya ra, tama be mokow dioko banke, sanfin be te sandji ye, nianamaya lafia be : limaniya ani woloden niumanw ani muso niuma ani siki nioko niuman ani hakili niuman na, sosoli tiaman dabila walasa mokow kana idokoya.

Doni baga be gnini ka, moko gnina le hakili be djikin, kalanbali be ladoniya, gnanamaya kasurun bara nafantan ke man, kana miri mokow ka fota nibe fe ka niumaya ke uye, Deliya mangni fo fin damadow la : djanaza, ani seli, ani tubi, ani furu, Ne ka lafia be kuma dokoya la, dusukun ka lafia be hami dokoya la, nikun ka lafia be djurumu dabilali la.

Kana konlon dafiri iye konlaon mi dji mi, allah niesiran ya tamaserew: maloya allah ma doko ni banke la, djoko niumaya, fonisiriya, anka miri watibe: allah bato la ani saya la, anka gnina : anka niuma ya mokow ye, mokow ka djukuman ana, kuma be iko fura.

Ka dume ko djuku kan oka djuku ni ko djuku ye, hadama den ka sabali ani ka imakun dimi wati la, kuma tiaman be moko malo abe iyira mokow la, hakili dokoya tamasere : ka kuma befo,ani ka danaya da bekan, ani ikana ini ani djuku don kabo niokona, ani ka dimi kasoro sababu tala, ani ka nakati nafa tan ke.

Dusukun fura be allah kofo la, Dusukun bana be filani kafoya ni djurumu la, Dusukun ka bana sababu doye yin aye allah ko, ni moko mi ye iyoro djanyan djurumu na allah be ilatanka, ni moko mi dukura ini dunko ko ibe fili.

Al katobe Al makzumi ko adenw ma : aye aw yoro djanya kabo yele ani kulenke ani kuma dama teme na , ni fen nunu damatemen be moko ka boyan tien. Abu hanifa ko aka kalande "kalid" man :doni bakaw boyan ika doni gnini ufe ni mandjiki ye, moko korobaw bonyan, hina demiseniw na ika gere ula, kana iyere korota mokow kan, kana mokosi tonyon, kana ika gindo fo mokosi ye .

Nuhu ka ladilikan – kisi ni nema ba kan- a den ye : allah ko suman ka tia ya afo ko: "lailaha ila lahu", allah kelenmbakatiya kuma kan do,afo ko: "subhanalahi wa bihamdihi" , siran filani kafo ya nien, filani kafo ya bato la abe iko posoni dumini na, siran yere boyan nie, yere bonya ye ka ban tien na ani ka mokow dokoya , hadama den ka imiri idamine tioko ani ilanban tioko .

Niye mokow bonyan ibe ibonya, niye mokow tonron ube itonron, niye iyere mandjiki mokow be ikorota, niye here ke mokow ye ube here ke iye.

hadama den ka nianamaya be don duru ni niokotie: don mi temena, don mi beye bi, don mi benna len, en fatu (saya) don, lahara don , ni moko mi ye dien so fitini ke ika haminye ibe lajdarabi ni hami djuku ni dusukun koron ye, enka lahara so gnini walasa enmbe kunadiya dien so kono.

Yinbila, Mayimune ben mihirane ko : mbaw ladi ni lahidu dafa ye, ani banke baka labato, hasane ben ali – ala ka dien ani afa ma – ko : ni moko mi ye kurane kalan dien kama o tiki bonela dien ni lahara, moko ye niyoro soro moko mi ye doni gnini ala kama, moko kunadiya ra moko mi ya famuya ko doni gnini ye allah bato ye.