ڕێبازی ئیمانداران و ڕێبازی تاوانباران

ڕێبازی ئیمانداران و ڕێبازی تاوانباران

] kurdish – كوردی – كردي [

ئیبن قه‌یم ئه‌لجۆزیه‌

وه‌رگێڕان وپوخت كردنی: فه‌رمان عه‌زیز نه‌جار

پێداچونه‌وه‌ی: پشتیوان سابیر عه‌زیز

2011 - 1432

﴿ سبيل المؤمنين وسبيل المجرمين ﴾

« باللغة الكردية »

ابن قيّم الجوزيّة

ترجمة: فرمان عزيز نجار

مراجعة: بشتيوان صابر عزيز

2011 - 1432

ڕێبازی ئیمانداران و ڕێبازی تاوانباران

خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمووێ : ﴿وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلِتَسۡتَبِينَ سَبِيلُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ﴾ (الأنعام:55)، واته‌: به‌هه‌مان شێوه‌ش به‌ درێژی ئایه‌ته‌كانیان بۆ شی ده‌كه‌ینه‌وه‌ تاكو ڕێبازی تاوانبارانیان بۆ ڕوون بێته‌وه‌ .

خوای گه‌وره‌ له‌ ئایه‌تێكی تر ده‌فه‌رمووێ : ﴿وَمَن يُشَاقِقِ ٱلرَّسُولَ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَتَّبِعۡ غَيۡرَ سَبِيلِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ نُوَلِّهِۦ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصۡلِهِۦ جَهَنَّمَۖ وَسَآءَتۡ مَصِيرًا﴾ (النساء:115). واته‌: هه‌ر كه‌سێك دوژمنایه‌تی پێغه‌مبه‌ر(ێ) بكات و لێی جیابێته‌وه‌ له‌ دوای ئه‌وه‌ی ڕێگه‌ی ڕاست و دروستی بۆ ڕوون بۆوه‌، ئینجا ڕێبازێك بگرێته‌ به‌ر كه‌ جیابێت له‌ ڕێگه‌ و ڕێبازی ئیمانداران ئه‌وه‌ ڕووی وه‌رده‌چه‌رخێنین بۆ ئه‌و ڕێگه‌و به‌رنامه‌ی هه‌ڵیبژاردووه‌ و ڕووی تێكردووه‌ .

خوای گه‌وره‌ له‌ قورئاندا به‌ درێژی ڕێبازی ئیماندرانی ڕوون كردۆته‌وه‌، به‌ هه‌مان شێوه‌ به‌ درێژیش ڕێبازی تاوانبارانی ڕوون كردۆته‌وه‌ چاره‌نوسی هه‌ردوو لاشیانی ڕوون كردۆته‌وه‌، كاروكرده‌وه‌ی هه‌ردوو لاشیانی ڕوون كردۆته‌وه‌، دۆستانی ئیمانداران و دۆستانی تاوانبارانی ڕوون كردۆته‌وه‌، هۆكاری سه‌رفرازی ئیمانداران و سه‌رگه‌ردانی تاوانبارانیشی ڕوون كردۆته‌وه‌، به‌م شێوه‌ خوای گه‌وره‌ له‌ قورئاندا ئه‌و دوو ڕێبازه‌ی به‌ جوانی ڕۆشن كردۆته‌وه‌، تاكو بۆ خه‌ڵكی ڕوشن بێته‌وه‌ وه‌كو ڕووناكی و تاریكی، ئه‌وانه‌ی زانان به‌ خوا و قورئان و دینی خوا، به‌ درێژی ڕێبازی ئیمانداران و تاونباران ده‌ناسن، هه‌ردوو ڕێبازه‌كه‌یان بۆ ڕۆشن بۆته‌وه‌، هه‌ر وه‌ك ئه‌و كه‌سه‌ بۆی ڕوون بۆته‌وه‌ كه‌ ڕێگه‌یه‌ك ده‌گرێته‌ به‌ر بۆ ئه‌و شوێنه‌ی كه‌ مه‌به‌ستیه‌تی .

جا ئه‌وانه‌ چاكترین و زاناترین كه‌سن بۆ خه‌ڵكی كه‌ ئامۆژگاریان ده‌كه‌ن و ڕێگای ڕاست به‌ خه‌ڵكی نیشان ده‌ده‌ن، هه‌ر به‌مه‌ش بوو هاوه‌لاَنی پێغه‌مبه‌ر (ێ) چاكترین كه‌س بوون، له‌هه‌موو ئه‌وانه‌ی له‌ دوایان دێن تاكو ڕۆژی قیامه‌ت، چونكه‌ ئه‌وان له‌ ناو گومڕایی و كوفرو شیرك و سه‌رلێشێواویدا ژیابوون، به‌درێژی ئه‌مه‌یان ناسی بوو، جا پاشان پێغه‌مبه‌ر (ێ) هاتوو ده‌ری هێنان له‌ ناو سه‌رگه‌ردانی و تاریكایی بۆ سه‌ر ڕێگای ڕاست و هیدایه‌ت، ده‌ری هێنان له‌ تاریكایی بۆ رووناكی، له‌ شیرك بۆ یه‌كخواناسی، له‌ نه‌فامی بۆ زانین و زانیاری، له‌سه‌رگه‌ردانی بۆ سه‌رفرازی، له‌ سته‌مكاری بۆ دادپه‌روه‌ری، له‌سه‌ر لێشێواوی و كوێری بۆ هیدایه‌ت و چاوساغی، چونكه‌ ئه‌وان ده‌یانزانی كاتی خۆی چه‌نده‌ سه‌ر لێشێواو و گومڕا بوونه‌، كه‌چی ئێستا له‌ چ خۆشی و كامه‌رانیه‌ك دانه‌ .

كه‌وابوو: به‌ شتی خراپ پێچه‌وانه‌كه‌ی پێ ده‌ناسرێت كه‌ چاكه‌یه‌، چونكه‌ شت به‌ پێچه‌وانه‌كه‌ی ڕۆشن ده‌بێته‌وه‌ و ده‌ناسرێت. گه‌ر وابوو زیاتر تامه‌زرۆ و خۆشه‌ویستی ئه‌و شته‌یان ده‌كه‌وێته‌ دڵ كه‌ بۆی هاتوون، وه‌ زیاتر له‌وه‌ی پێشتر هه‌ڵدێن و ڕقیان لێده‌بێته‌وه‌، ئه‌وانه‌ به‌ خواناسی و ئیمان و ئیسلامیان زۆر له‌لا خۆشه‌ویسته‌، زۆر ڕقیشیان له‌ پێچه‌وانه‌كه‌یه‌تی چونكه‌ ئه‌وان زانان به‌م ڕێبازه‌ .

به‌ڵام ئه‌وانه‌ی دوای هاوه‌ڵان سه‌ریان هه‌ڵدا، هێندێكیان له‌ ناو ئیسلامدا گه‌وره‌بوون بۆیه‌ خراپه‌یان به‌ چاكی نه‌ده‌ناسی، هێندێ شتی ڕێبازی ئیماندارانیان لێ تێكه‌ڵ بوو له‌گه‌ڵ ڕێبازی تاوانباران، چونكه‌ مرۆڤ كاتێك شتی لێ تێكه‌ڵ ده‌بێت ئه‌گه‌ر به‌ چاكی هه‌ردوو ڕێبازه‌كه‌ نه‌ناسێت یان یه‌كیان نه‌ناسێت، هه‌ر وه‌ك (عمر)ی كوڕی (الخطاب) ده‌فه‌رمووێ: كه‌سێك له‌ ناو ئیسلامدا گه‌وره‌بوبێت و سه‌رگه‌ردانی و نه‌فامیش نه‌ناسێت بێگومان ڕاستی ئیسلامه‌تیه‌كه‌ی به‌ره‌ به‌ره‌ لێ كاڵده‌بێته‌وه‌ .

به‌ڵێ: ئه‌مه‌ نیشانه‌ی پله‌ به‌رزی زانستی (عمر)ه‌ (ر) چونكه‌ ئه‌گه‌ر گومڕایی و نه‌فامی نه‌ناسێت كه‌ ئه‌و شتانه‌ ده‌گرێته‌وه‌ پێچه‌وانه‌ی په‌یامی پێغه‌مبه‌ره‌ ئه‌وكات چۆن ده‌توانێت خۆی لێ بپاڕێزێت، جا هه‌رشتێك پێچه‌وانه‌ی ئه‌و په‌یامه‌ بێت كه‌ پێغه‌مبه‌ر (ێ) هێناویه‌تی ئه‌وه‌ پێی ده‌گوترێت نه‌فامی .

هه‌ر كه‌سێك ڕێبازی تاوانباران نه‌ناسێت و بۆی ڕۆشن نه‌بووبێته‌وه‌، دوورنیه‌ هێندێ شتی ڕێبازی تاوانباران به‌هی ئیمانداران بزانێت، هه‌ر وه‌ك ده‌بینین زۆر شتی تاونباران و كافران و دووژمنانی پێغه‌مبه‌ران له‌ بواری بیروباوه‌ڕدا و زانست و كاروكرده‌وه‌دا تێكه‌لێ ئومه‌تی ئیسلام بووه‌، كه‌ هێندێ كه‌سی نه‌فام و نه‌زان تێكه‌ڵیان كردوه‌ له‌گه‌ڵ ڕێبازی ئیمانداران كه‌ وایان زانیوه‌ ئه‌وانه‌ په‌یوسته‌ به‌ ڕێبازی ئیماندارانه‌وه‌، هێندێ شتیان حه‌ڵاڵ كردووه‌ كه‌ خواو پێغه‌مبه‌ر (ێ) حه‌رامیان كردووه‌، هه‌روه‌ك زۆربه‌ی بیدعه‌ چیه‌كان تووشی ئه‌مه‌ بوونه‌ كه‌ بیدعه‌یه‌ك دادێنن ئینجا بانگه‌وازیشی بۆ ده‌كه‌ن كه‌سێكیش پێچه‌وانه‌ی بكات كافری ده‌كه‌ن .