حه‌رامی كوشتنی ئافره‌تان له جه‌نگدا
] kurdish – كوردی – كردي [
شێخ محمد جميل زينو
وەرگێڕانی: ئومێد عمر چرۆستانی
پێداچونه‌وه‌ی: پشتیوان سابیر عه‌زیز
2015 - 1436
تحريم قتل النساء في الحرب
« باللغة الكردية »
محمد بن جميل زينو
ترجمة: أوميد عمر علي
مراجعة: بشتيوان صابر عزيز
2015 - 1436
حه‌رامی كوشتنی ئافره‌تان له جه‌نگدا
سوپاس وستایش بۆ خوای گه‌وره ومیهره‌بان ودروود وصه‌ڵات وسه‌لام له‌سه‌ر پێشه‌وای مرۆڤایه‌تی محمدی پێغه‌مبه‌ری ئیسلام و ئال وبه‌یت و هاوه‌ڵ وشوێنكه‌وتوانی هه‌تا هه‌تایه .
ڕێزی ئافره‌تان له‌ئیسلامدا گه‌شتوه‌ته ئه‌و ئاسته‌ی كه ئاینی پیرۆزی ئیسلام كوشتنی ئافره‌ت ومناڵ و پیروپه‌ككه‌وته‌كانی له‌جه‌نگدا حه‌رام ویاساغ كردووه، كاتێك نه‌بێت ئه‌گه‌ر بێتو هاوشانی پیاوان به‌شداری جه‌نگ وكوشتار بكه‌ن .
1- عن أنس بن مالك رضي الله عنه أن رسول الله ( صلی الله علیه وسلم ) كان إذا بعث جيشًا قال: « انطلقوا باسم الله، لا تقتلوا شيخًا فانيًا، ولا طفلاً صغيرًا، ولا امرأة، ولا تغلُّوا، وضموا غنائمكم، وأصلحوا وأحسنوا إن الله يحب المحسنين » [ حسنه محقق جامع الأصول بشواهده ].
واتا : ئه‌نه‌سی كوڕی مالیك ( خوای لێ ڕازی بێت ) ده‌گێڕێته‌وه كه پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) ئه‌گه‌ر هه‌ركاتێك سوپایه‌كی بناردایه به هه‌ر لایه‌كدا پێی ده‌فه‌رموون : ناوی خودای لێ بهێنن و بڕۆن، پیرو په‌ككه‌وته و مناڵ و ئافره‌ت مه‌كوژن، زیاده‌ڕۆیی مه‌كه‌ن، وده‌ستكه‌وت و غه‌نیمه‌كانتان كۆبكه‌نه‌وه، چاكساز وچاكه‌خواز بن، چونكه بێگومان خوای گه‌وره چاكه‌خوازانی خۆش ده‌وێت .
2- عن عبد الله بن عمر رضي الله عنهما قال: وُجدت امرأة مقتولة في بعض مغازي رسول الله ( صلی الله علیه وسلم ) ، فنهى رسول الله ( صلی الله علیه وسلم ) عن قتل النساء والصبيان، وفي رواية: « فأنكر » [ متفق عليه ].
واتا : عه‌بدوڵڵای كوڕی عومه‌ر ( خوایان لێ ڕازی بێت ) ده‌ڵێت: له یه‌كێك له‌و غه‌زوانه‌ی كه پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) تێیدا به‌شدار بوو ئافره‌تێكیان به كوژراوی دۆزیه‌وه، پێغه‌مبه‌ری خوداش ( صلی الله علیه وسلم ) ڕێگری كرد له كوشتنی ئافره‌تان و مناڵان، له‌ڕیوایه‌تێكی تردا ده‌ڵێت: قه‌ده‌غه و ئینكاری كرد.
3- عن رباح بن الربيع رضي الله عنه قال: كنا مع رسول الله ( صلی الله علیه وسلم ) في غزوة، فرأى الناس مجتمعين على شيء، فبعث رجلاً فقال: أُنظر علام اجتمع هؤلاء؟ فجاء فقال : على امرأة قتيل، فقال: « ما كانت هذه لتقاتل » قال : وعلى المقدمة خالد بن الوليد، قال: فبعث رجلاً، فقال: « قل لخالد : لا تقتلن امرأة ولا عسيفًا » ( العسيف: الأجير ) [ حسنه الألباني في الإرواء ج5/35 ] .
واتا : ڕیباحی كوڕی ڕه‌بیع ( خوای لێ ڕازی بێت ) ده‌گێڕێته‌وه و ده‌لێت : له‌یه‌كێك له جه‌نگه‌كاندا له‌گه‌ڵ پێغه‌مبه‌ری خودا بووین ( صلی الله علیه وسلم )، بینی كه خه‌ڵكی كۆبوونه‌ته‌وه له‌ده‌وری شتێك، پیاوێكی نارد و فه‌رمانی پێكرد كه ته‌ماشا بكات و بزانێت ئه‌و خه‌ڵكه بۆچی كۆبوونه‌ته‌وه ؟ هات و ڕۆشته‌وه بۆلای پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) و پێی ووت: له‌سه‌ر ئافره‌تێكی كوژراو كۆبونه‌ته‌وه، ئه‌مجا پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) فه‌رمووی: نه‌ده‌بوو ئه‌م ئافره‌ته بكوژرێت، ئه‌مجا پیاوه‌كه ووتی: له پێشی ئه‌و كه‌سانه‌ی له‌وێ بوون خالیدی كوڕی وه‌لید بوو، پێغه‌مبه‌ر ( صلی الله علیه وسلم ) پیاوێكی تری نارده‌وه و فه‌رمووی بڵێ به خالید: نه ئافره‌ت و نه كرێكار و به‌گرێ گرته نه‌كوژن .
له‌كۆتاییه‌وه ده‌ڵێین: ئه‌و ڕۆژهه‌ڵات ناسه فه‌ره‌نسیه زۆر ڕاستی ووتوه، كاتێك ووتی: مێژوو هیچ فاتح وڕزگاركه‌رێكی به‌سۆز ومیهره‌بانی وه‌ك سوپای ئیسلامی به‌خۆیه‌وه نه‌بینیووه.
سه‌رچاوه: په‌رتووكی ( تكریم الإسلام للمرأة ).
نووسینی : شێخ محمد جمیل زینۆ