پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) ڕێز له‌كچان ده‌نێت
] kurdish – كوردی – كردي [
شێخ محمد جميل زينو
وەرگێڕانی: ئومێد عمر چرۆستانی
پێداچونه‌وه‌ی: پشتیوان سابیر عه‌زیز
2015 - 1436
الرسول ﷺ يكرم البنات
« باللغة الكردية »
محمد بن جميل زينو
ترجمة: أوميد عمر علي
مراجعة: بشتيوان صابر عزيز
2015 - 1436
پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) ڕێز له‌كچان ده‌نێت
سوپاس وستایش بۆ خوای گه‌وره ومیهره‌بان ودروود وصه‌ڵات وسه‌لام له‌سه‌ر پێشه‌وای مرۆڤایه‌تی محمدی پێغه‌مبه‌ری ئیسلام و ئال وبه‌یت و هاوه‌ڵ وشوێنكه‌وتوانی هه‌تا هه‌تایه .
پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) فه‌رمانی كردووه به باوكان ودایكان وپه‌روه‌رده‌كاران به‌جوانترین شێوه هه‌ڵسوكه‌وت له‌گه‌ڵ كچاندا بكه‌ن، وگرنگیان پێ بده‌ن، نه‌ك هه‌ر هێنده به‌ڵكو به پێدانی به‌ڵێنی زۆر نایاب هانی داوون كه چاكه‌خواز و میهره‌بان بن له‌گه‌ڵیاندا، ئه‌م ده‌قانه‌ی خواره‌وه‌ش كۆمه‌ڵێك به‌ڵگه‌ن له‌سه‌ر ڕاستی ئه‌م ووته‌یه : -
1- پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) فه‌رموویه‌تی : « من عال جاريتين حتى تبلُغا جاء يوم القيامة أنا وهو – وضمَّ أصابعه – أي: معًا » [ رواه مسلم ] .
واتا : هه‌ركه‌سێك دوو كچ به‌خێو بكات هه‌تاوه‌كو باڵغ ده‌بن و شوو ده‌كه‌ن وده‌چنه ماڵی خۆیان، ئه‌وه له ڕۆژی دواییدا من ئه‌و كه‌سه پێكه‌وه‌ین – له‌و كاته‌دا په‌نجه‌كانی پێكه‌وه ناوساند – واتا زۆر نزیكین له‌یه‌كه‌وه وه‌ك نزیكی په‌نجه‌كانی ده‌ست.
2- هه‌روه‌ها پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) فه‌رموویه‌تی : « من عال جاريتين حتى يُدركا، دخلتُ أنا وهو الجنة كهاتين » [ رواه مسلم ] .
واتا : هه‌ركه‌سێك دوو كچ به‌خێو بكات تا گه‌وره ده‌بن وباڵغ ده‌بن، ئه‌وا من وئه‌و كه‌سه پێكه‌وه ئا به‌م شێوه‌یه ده‌چینه به‌هه‌شته‌وه - وه‌ك ئه‌م دوو په‌نجه‌یه - .
3- له ڕیوایه‌تێكی تردا پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) ده‌فه‌رموێت : « من كان له ثلاث بنات فصبر عليهن، وأطعمهن، وسقاهن وكساهن من جدته – (يعني ماله) – كُن له حجابًا من النار » [ صححه الألباني في صحيح الجامع ] .
واتا : هه‌ركه‌سێك سێ كچی هه‌بێت و ئارامی گرتبێت له‌سه‌ر په‌روه‌رده‌كردن و گه‌وره‌كردنیان، خواردن و خواردنه‌وه و جلوبه‌رگی له‌ماڵی خۆی بۆ دابین كردبن، ئه‌وا ئه‌و كاره‌ی بۆ ده‌بێت ڕێگر له چوونه نێو ئاگری دۆزه‌خ .
4- له‌جێگایه‌كی تردا پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) فه‌رموویه‌تی: « من ابتُلي من هذه البنات بشيء فأحسن إليهن، كُن له سترًا من النار » [ متفق عليه ] .
واتا : هه‌ركه‌سێك به‌هۆی به‌خێوكردنی ئه‌م كچانه‌وه تووشی ناره‌حه‌تی وناخۆشی ببوبێت، و له‌گه‌ڵیاندا جوان ڕه‌فتار بووبێت، ئه‌وا ئه‌و كاره‌ی ده‌بێت به پارێزه‌ری له ئاگر.
5- دایكی باوه‌ڕدارانیش عائیشه‌ی كچی ئه‌بو به‌كری صدیق ( خوایان لێ ڕازی بێت) ئه‌م به‌سه‌رهاته ده‌گێڕێیته‌وه وده‌ڵێت: جاءت مسكينة تحمل ابنتين لها، فأطعمتها ثلاث تمرات، فأعطت كل واحدة تمرة، ورفعت إلى فيها تمرة لتأكلها فاستطعمتها ابنتاها، فشقت التمرة التي كانت تريد أن تأكلها بينهما، فأعجبني شأنها، فذكرت الذي صنعت لرسول الله ﷺ فقال: « إن الله قد أوجب لها بها الجنة، أو أعتقها بها من النار » [ متفق عليه ] .
واتا : ئافره‌تێكی هه‌ژار هات بۆلام كه دوو كچی له‌گه‌ڵ خۆی هه‌ڵگرتبوو، منیش سێ ده‌نكه خورمام پێدان، هه‌ركه‌سه‌یان ده‌نكه خورمایه‌ك، دایكه‌كه ده‌نكه خورماكه‌ی خۆی به‌ده‌سته‌وه بوو وبردی بۆ ده‌می بۆ ئه‌وه‌ی بیخوات، به‌ڵام ده‌نكه خورماكه‌ی خۆیشی نه‌خوارد و كردی به دوو كه‌رته‌وه و دای به هه‌ردوو كچه‌كه‌ی، عائیشه ده‌ڵێت : ئه‌م دیمه‌نه سه‌ری سوڕماندم بۆیه منیش ئه‌وه‌ی كه كردبووم له‌گه‌ڵیاندا بۆ پێغه‌مبه‌ری خودام ( صلی الله علیه وسلم ) گێرایه‌وه، ئه‌ویش فه‌رمووی : بێگومان به‌م كاره‌ی خوای گه‌وره به‌هه‌شتی بۆ واجب كرد، یان به‌و كاره‌ی خوای گه‌وره له ئاگری ڕزگار كرد .
6- موحه‌مه‌دی كوڕی سوله‌یمان ده‌ڵێت : كوڕان نیعمه‌تی خودان، وكچانیش چاكه و حه‌سه‌ناتی په‌روه‌ردگارن، بۆیه خوای گه‌وره لێپرسینه‌وه له‌سه‌ر نیعمه‌ته‌كانی ده‌كات و له‌به‌رامبه‌ر چاكه و حه‌سه‌ناته‌كانیشدا چاوپۆشی ده‌كات .
خوای گه‌وره هه‌موو لایه‌ك سه‌ركه‌وتوو وسه‌رفراز بكات له جوان په‌روه‌رده كردنی نیعمه‌ت و حه‌سه‌ناته‌كانی په‌روه‌ردگاردا ..
سه‌رچاوه : په‌رتووكی ( تكریم الاسلام للمرأة ).
نووسینی : شێخ محمد جمیل زینۆ