Modern ulaşım araçlarının bol olması ile birlikte yolcunun oruç tutmasının hükmü

Modern ulaşım araçlarının bol olması ile

birlikte yolcunun oruç tutmasının hükmü

﴿ حكم صيام المسافر مع توفر وسائل المواصلات الحديثة ﴾

] Türkçe – Turkish – تركي [

Muhammed b. Salih el-Useymîn

Terceme : Muhammed Şahin

Tetkik : Ali Rıza Şahin

2010 - 1431

﴿ حكم صيام المسافر مع توفر وسائل المواصلات الحديثة ﴾

« باللغة التركية »

محمد بن صالح العثيمين

ترجمة: محمد مسلم شاهين

مراجعة: علي رضا شاهين

2010 - 1431

Soru:

Zamanımızda modern ulaşım araçlarının bol olması sebebiyle oruç tutmak oruçluya zorluk vermediği halde yolcunun oruç tutmasının hükmü nedir?

Cevap:

Yolcu, isterse orucunu tutar, isterse tutmaz.

Çünkü Allah Teâlâ bu konuda şöyle buyurmuştur:

ﮋ ... ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕﯖ... ﮊ

[ سورة البقرة الآية :185]

"...Her kim de onda hasta veya yolcu olursa (tutamadığı günler sayısınca) başka günlerde kaza etsin..."[1]

Sahâbe -Allah onlardan râzı olsun-, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- ile birlikte yolculuk ederlerdi ve kimisi oruç tutar, kimisi oruç tutmazdı.Oruç tutan, oruç tutmayanı, oruç tutmayan da oruç tutanı ayıplamazdı.Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- de yolculuk sırasında oruç tutardı.

Nitekim Ebu Derdâ -Allah ondan râzı olsun- bu konuda şöyle demiştir:

((خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللهِ g فِي شَهْرِ رَمَضَانَ فِي حَرٍّ شَدِيدٍ حَتَّى إِنْ كَانَ أَحَدُنَا لَيَضَعُ يَدَهُ عَلَى رَأْسِهِ مِنْ شِدَّةِ الْحَرِّ، وَمَا فِينَا صَائِمٌ إِلَّا رَسُولُ اللهِ g وَعَبْدُ اللهِ بْنُ رَوَاحَةَ.)) [ رواه مسلم ]

"Biz, sıcağı çok şiddetli bir Ramazan'da Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- ile birlikte yolculuğa çıktık.Sıcağın şiddetinden herkes elini başına koyuyordu.İçimizde Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- ve Abdullah b. Ravâha’dan başka oruç tutan kimse yoktu."[2]

Yolcu hakkındaki kural; oruç tutup-tutmamakta serbest bırakılmasıdır. Fakat eğer oruç kendisine zorluk vermeyecekse tutması daha fazîletlidir.Çünkü oruç tutmasında üç tane fayda vardır:

Birincisi: Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'e uymak ve O'nu örnek almaktır.

İkincisi: Kolaylıktır. Oruç tutmanın insana daha kolay gelmesidir. Çünkü insan insanlarla birlikte tuttuğu zaman oruç kendisine daha kolay gelir.

Üçüncüsü: Süratle borçtan kurtulmasıdır.

Eğer oruç tutmak kendisine zorluk veriyorsa, oruç tutmaz. Bu gibi durumlarda yolculukta oruç tutmak iyilik değildir.

Çünkü Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- gölgelendirilen bir adam gördü. Etrafını kalabalık bir insan topluluğu sarmıştı.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-:

- Bu nedir? diye sordu.

Sahâbe:

-Oruç tutan bir adam, cevabını verdiler.

Bunun üzerine Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

(( لَيْسَ مِنَ الْبِرِّ الصِّيَامُ فِي السَّفَرِ.)) [ رواه البخاري ومسلم ]

"Yolculukta oruç tutmak iyilik değildir."[3]

Bu hüküm, oruç tutmak kendisine zor gelen bu adamın durumunda olan herkes için geçerlidir.

Buna göre biz de deriz ki:

Soruyu soran kişinin de dediği gibi zamanımızda yolculuk kolaydır ve yolculukta oruç tutmak genellikle zor değildir. Yolculukta oruç tutmak zorluk vermediği zaman oruç tutması daha fazîletlidir.

& & & & & &