پێگه‌ی ئه‌لئیسلام پرسیار و وه‌ڵام www.islamqa.info - هه‌موو بابه‌ته‌كان

حوكمی نوێژ كردن له‌ باڵه‌خانه‌یه‌كدا كه ‌له‌ناو گۆڕستان یان له‌سه‌ر گۆڕ دروست كرابێت:فه‌توای شێخ بن بازه‌ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ده‌رباره‌ی نوێژ كردن له‌ باڵه‌خانه‌یه‌كدا كه ‌له‌ناو گۆڕستان یان له‌سه‌ر گۆڕ دروست كرابێت...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن باز ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایه‌ چی ده‌ڵێین ده‌رباره‌ی بانگه‌واز كردنی ئافره‌ت له‌پێناو خوای گه‌وره‌‌دا؟‌".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن به‌شی زانستی سایتی ئیسلام پرسیار ووه‌ڵام – خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێریان بداته‌وه‌ -، وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌: " حوكمی برژانگ ڕێك كردن و بۆیه‌ كردنی ؟ ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن به‌شی زانستی سایتی ئیسلام پرسیار ووه‌ڵام – خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێریان بداته‌وه‌ -، وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌: " ئايا دروسته‌ بۆ ئافره‌تان برۆركانیان بتاشن یان كورتی بكه‌نه‌وه‌، ئه‌گه‌ر هاتوو برۆكانیان وه‌ك برۆی پیاوان وابوون، به‌شێوه‌یه‌ك برۆكانیان زۆر پڕ و ناڕێك بوون".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن به‌شی زانستی سایتی ئیسلام پرسیار ووه‌ڵام – خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێریان بداته‌وه‌ -، وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌: " له‌ هه‌ندێك له‌ ووڵاتان دوای ده‌ست نیشانكردن وداواكردنی ژن، خه‌ڵكی له‌گه‌ڵ‌ ئیمامی مزگه‌وته‌كه‌یان ده‌چن بۆ كۆڕی فاتحه‌ خوێندن، له‌و كۆڕ وكۆبونه‌وه‌دا، هه‌موو مه‌رجه‌كانی ژنهێنان و زه‌واج ته‌واو ده‌كه‌ن له‌ (إیجاب ) و ( قبول ) ودیاركردنی ماره‌یی و شاهیده‌كان، وه‌ك نه‌ریتی باویش ئیمامی مه‌زگه‌وته‌كه‌ داوای گرێبه‌ستی مه‌د‌ه‌نی ( حوكمی نێو دادگا ) ده‌كات، وه‌ هه‌ندێك جاریش ئه‌گه‌ر هه‌ردوو بنه‌ماڵه‌كه‌ ڕازی بن داوای ئه‌و گرێبه‌سته‌ مه‌ده‌نیه‌ ناكات، جاری واش هه‌یه‌ ئه‌و دوو لایه‌نه‌ ( ژن ) و ( پیاو ) ــه‌ كه‌ ڕێناكه‌ون و دێنه‌وه‌ له‌ مزگه‌وت به‌بێ ته‌ڵاقدان گرێبه‌سته‌كه‌ هه‌ڵده‌وشێننه‌وه‌، چونكه‌ عاده‌ته‌ن گرێبه‌ستی هاوسه‌رگیری له‌ دادگا پێش چه‌ند ڕۆژێك ته‌واو ده‌كرێت، ئایا حوكمی ئه‌وه‌ی ڕوو ده‌دات له‌مزگه‌وت له‌كاتی ئه‌و كۆڕ وكۆبونه‌وه‌ی فاتحه‌ خوێندنه‌دا چیه‌ ؟ ئایا دروسته‌ له‌م حاڵه‌ته‌دا ئه‌م جۆره‌ هاوسه‌رگیریه‌ به‌بێ ته‌ڵاقدان هه‌ڵبوه‌شێنرێته‌وه‌ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌.‌ .

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن به‌شی زانستی سایتی ئیسلام پرسیار ووه‌ڵام – خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێریان بداته‌وه‌ -، وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌: " ئایا له‌ سه‌ده‌ی سێهه‌می كۆچیدا كۆده‌نگی زانایان له‌باره‌ی دروستی گه‌ردنگیری ته‌و‌او بۆ یه‌كێك له‌ چوار مه‌زهه‌به‌ هه‌یه‌ ؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنماییوه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" حوكمی ئه‌و ئافره‌ته‌ چیه‌ كه‌ بێ ئیزن و مۆڵه‌تی مێرده‌كه‌ی ( واته‌ به‌بێ ئه‌وه‌ی بزانێت ) دوو ڕۆژ ڕۆژووی گرتووه‌، بۆ زانیاریشتان ئه‌و دوو ڕۆژه‌ قه‌زای مانگی ڕه‌مه‌زانی پیرۆز بووه‌، له‌كاتی ڕۆژوو گرتنه‌كه‌شدا ڕووی نه‌بووه‌ كه‌ بڵی به‌مێرده‌كه‌ی ڕۆژووی قه‌زا ده‌گرێته‌وه‌، ئایا ئه‌گه‌ر ئه‌مه‌ جائز نیه‌ ئه‌ی كه‌فاره‌تی له‌سه‌ره‌؟ ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنماییوه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئێمه‌ له‌ووڵاتێكی ڕۆژئاواین كه‌ گرنگی به‌ ڕۆژوو و ڕۆژووگران ناده‌ن، پیاوه‌كه‌م ده‌بێت بۆ ماوه‌ی ساڵێك ئیش بكات بۆ ئه‌وه‌ی ساڵی كۆتایی ته‌واو بكات له‌ بواری ده‌رمانسازیدا، ئه‌م كاره‌ش یه‌كێكه‌ له‌وانه‌كانی ساڵی كۆتایی( واته‌ ساڵی پراكتیكی وجێبه‌جێكردن له‌بواری كاركردن له‌ مه‌یدانی كاردا ) ئه‌و گرفته‌ش كه‌ ڕووبه‌ڕوومان ده‌بێته‌وه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ شوێنی كاره‌كه‌مان یه‌ك كاتژمێر به‌ ئۆتۆموبیل له‌خۆمانه‌وه‌ دووره‌ وجێگاكه‌ش پڕیه‌تی له‌نه‌خۆش، پیاوه‌كه‌شم هه‌ست به‌ سه‌رئێشه‌ وگێژبوون ده‌كات به‌شێوه‌یه‌ك كه‌ هه‌ندێك جار ده‌رمان به‌هه‌ڵه‌ ده‌دات به‌نه‌خۆشه‌كان، بۆیه‌ ئێستا بیری له‌وه‌ كردۆته‌وه‌ كه‌ ڕۆژوونه‌گرێت، بۆ زانیاری زیاتریش ماوه‌ی نێوان ماڵی ئێمه‌ وسه‌ری كاره‌كه‌ی كه‌متره‌ له‌ (48) میل، هه‌روه‌ك له‌یه‌كێك له‌وه‌ڵامه‌كانتاندا باستان كردووه‌، به‌ڵام بڕینی ئه‌و ڕیگایه‌ كاتژمێرێكی ده‌وێت بۆ ڕۆشتن وكاتژمێرێكیش بۆ هاتنه‌وه‌ وماوه‌ی كاركردنه‌كه‌ش (12) كاتژمێری له‌سه‌ریه‌ك ده‌خایه‌نێت، ئایا دروسته‌ ڕۆژوو نه‌گرێت وپاش ته‌واوكردنی كۆتا ساڵی خوێندنه‌كه‌ی قه‌زایان بكاته‌وه‌؟ ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنمایی وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" پێش دوو هه‌فته‌ له‌ناردنی ئه‌م پرسیاره‌ خێزانم ( ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت) وه‌فاتی كرد، وبه‌هۆی سوڕی مانگانه‌وه‌ حه‌وت ڕۆژ ڕۆژوو له‌ڕه‌مه‌زانی ڕابردوو قه‌رزار بوو، به‌ڕه‌حمه‌ت بێت وه‌فاتی كرد و قه‌زای ڕۆژه‌كانی نه‌گرته‌وه‌، ئایا ئه‌توانم له‌بری ئه‌و ڕۆژوو بگرمه‌وه‌، بۆ زانیاری زیاتریش من خۆم مانگێك ڕۆژوو قه‌رزارم، ئایا ڕۆژوه‌كانی خۆم بگرمه‌وه‌ ئه‌مجا ئه‌وانه‌ی ئه‌ویش بگرمه‌وه، یان ده‌توانم سه‌ره‌تا ئه‌وانه‌ی ئه‌ویش بگرمه‌وه‌‌ ؟ ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنماییوه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا كه‌فاره‌تی جیماع وسه‌رجێی كردن له‌گه‌ڵ ژنی خۆت له‌ ڕۆژی ڕه‌مه‌زاندا چیه ئه‌گه‌ر هاتوو ژنه‌كه‌ ناڕازی بوو به‌ڵام پیاوه‌كه‌ی به‌زۆر پێی كرد ؟ ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عه‌بدولعه‌زیز بن باز ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" له‌ڕۆژێك له‌ڕۆژه‌كانی ڕه‌مه‌زاندا جیماعم كرد له‌گه‌ڵ خێزانمدا، پاشان دوای ڕه‌مه‌زان ده‌ستم كرد به‌گرتنی دوومانگ ڕۆژووی كه‌فاره‌ت، به‌رۆژووبووم هه‌تا په‌نجاوحه‌وت ڕۆژمم لێگرت، به‌ڵام له‌دوای ئه‌وه‌ تووشی نه‌خۆسیه‌كی قورس بووم كه‌ نه‌متوانی دوو ڕۆژ به‌ڕۆژووبم، به‌ڵام یه‌كسه‌ر ده‌ستم كرده‌وه‌ به‌ گرتنی سێ ڕۆژه‌كه‌ی تر و هه‌ر شه‌ست ڕۆژه‌كه‌م ته‌واو كرد، ئایا هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ به‌سه‌ ؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ڕه‌مه‌زانێكی ساڵانی ڕابردوو كه‌وتمه‌ سوڕی مانگانه‌وه‌ وڕۆژم نه‌گرت وپاشتریش هه‌تا ئێستا نه‌متوانیوه‌ته‌وه‌ بیانگرمه‌وه،‌ چه‌ند ساڵێكی زۆریش به‌سه‌ریدا تێپه‌ڕی كردووه‌، ئێستا ئه‌مه‌وێت ئه‌و ڕۆژووانه‌ی كه‌ قه‌رزن له‌سه‌رم بیانگرمه‌وه‌. به‌ڵام به‌دڵنیایش نازانم چه‌ند ڕۆژ قه‌رزارم، جا من چیم له‌سه‌ره‌ ئه‌نجامی بده‌م ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێڕتان بداته‌وه‌ ؟ ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" پاش جیماع كردن له‌شه‌وی مانگی ره‌مه‌زاندا، له‌ڕۆژه‌كه‌یدا ئاوی پیاو بێته‌ خواره‌وه‌ ئایا ئه‌و ڕۆژووه‌‌ به‌تاڵ ده‌كاته‌وه‌، وه‌ ئایا خۆشۆردن جارێكی تر پێویست ده‌كاته‌وه‌ بۆ نوێژكردن ؟ ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" دایكم ته‌مه‌نی 55 په‌نجاوپێج ساڵه‌، له‌سه‌ره‌تای باڵغ بوونیه‌وه‌ ڕۆژووی نه‌گرتوه‌، یان هه‌ندێك جاران به‌نه‌زانی و به‌بێ هیچ عوزرێكی شه‌رعی شكاندویه‌تی، ئێستا هه‌موو دووشه‌ممه‌ و پێج شه‌ممه‌یه‌ك به‌ڕۆژوو ده‌بێت، ئایا نیه‌تی ڕۆژووی سوننه‌تی لێ بهێنێت، یان نیه‌تی قه‌زاكردنه‌وه‌ی ئه‌و ڕۆژانه‌ی كه‌ نه‌یگرتوون ‌؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا دروسته‌ پشت ببه‌سترێت به‌ حسابات ولێكدانه‌وه‌ی فه‌له‌كی بۆ جێگیركردن وسه‌لماندن وته‌واو بوونی مانگ ؟ وه‌ ئایا دروسته‌ موسڵمانان ئامێره‌كانی سه‌رده‌م به‌كاربهێنن بۆبینینی مانگ ؟ یان پێویست ده‌كات بینینی مانگ‌ به‌ته‌نها هه‌ر به‌چاوی ئاسایی بێت‌‌؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عه‌بدولعه‌زیز بن باز ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" من چی بكه‌م له‌كاتێكدا له‌هه‌ندێك ووڵاتانی ئیسلامیدا مانگ بینرا، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا ئه‌و وڵاته‌ی من كاری تێدا ده‌كه‌م سیهه‌م _ 30 _ رۆژی شه‌عبانیان ته‌واو كردوه‌ وڕه‌مه‌زانیش سی _ 30 _ ڕۆژ بوو، ده‌ی كه‌واته‌ ئایا هۆكاری جیاوازی خه‌ڵكی له‌هاتن وڕۆشتنـی ڕه‌مـه‌زاندا بۆچی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ ؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" من به‌ڕێوه‌به‌ری به‌شی فرۆشتنم له‌یه‌كێك له‌وكارگانه‌ی كه‌ ده‌رمان دروست ده‌كه‌ن، یه‌كێكیش له‌و به‌رهه‌مانه‌ دروستكردنی‌ حه‌پی ڕێگه‌گرتن له‌ سكپڕیه‌، كاری منیش بریتیه‌ له‌وه‌ی كه‌ هه‌ڵده‌سم به‌ دابه‌شكردنی ئه‌م حه‌پانه‌ به‌سه‌ر پزیشكه‌كاندا كه‌ تێیاندایه‌ موسڵمانه‌ و تێشیاندایه‌ ناموسڵمانه‌، ئایا ئه‌و پاره‌یه‌ی من وه‌ریده‌گرم وه‌ك فه‌رمانبه‌رێك حه‌ڵاڵه‌ یان حه‌رامه‌؟ وه‌ ئایا ئه‌توانم درێژه‌ به‌كاره‌كه‌م بده‌م تا ئه‌و كاته‌ی كارێكی ترم ده‌ست ده‌كه‌وێت ؟ بۆ زیاتر ئاگاداربوون له‌ حاڵیشمان برا گه‌وره‌كه‌م توانای كاركردنی نه‌ماوه‌ و بێ ئیشه‌ ودووبرای بچوكیشم خه‌ریكی خوێندنن و هه‌ر هه‌موویشمان له‌گه‌ڵ دایك و باوكماندا ئه‌ژین ؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" حوكمی فرۆشتنی ئه‌و بحوث و لێكوڵینه‌وانه‌ی كه‌ له‌ تۆڕه‌كانی ئینته‌رنێت وه‌رده‌گیرێن به‌و خوێندكارانه‌ چیه‌ كه‌ مامۆستاكانیان داوایان لێ ده‌كه‌ن و خۆیان به‌ باشی له‌ ئینته‌رنێت نازانن یان له‌به‌رده‌ستیاندا نیه ‌‌؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا حوكمی دروستكردنی شیرینی و كێك چیه‌ له‌سه‌ر شێوه‌ی ئه‌و شتانه‌ی گیانیان تێدایه‌، له‌گه‌ڵ حوكمی فرۆشتنیان ‌‌؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا دروسته‌ كرێن وفرۆشتن له‌ناو مزگه‌وتدا له‌كاتێك مه‌به‌ستت پێی كارێكی خێریخوازی بێت و داهات و قازانجه‌كه‌ی بدرێت به‌ده‌زگایه‌كی خێرخوازی ئه‌وانیش بیده‌ن به‌ هه‌تیوان و هه‌ژارانی موسڵمانان، وه‌ك ئه‌وه‌ی په‌رتووك و كاسێتی ئیسلامی بفرۆشیت كه‌ مه‌به‌ست له‌هه‌ردووكیان چ له‌فرۆشتن و چ له‌صه‌رفكردنیشی هه‌ر خێركردن بێت‌‌؟".