نىزامىددىن تەمكىنى - بارلىق ھۆججەتلەر

بەزى مۇسۇلمانلار پەرزەنتلىرى قىز تۇغۇلسا دەرتلىنىدۇ، ھەتتا ئەگەر ئايالى قىز تۇغسا تالاق قىلىش بىلەن تەھدىد قىلغانلارمۇ بار. بۇ ھەقتە ئىسلام شەرىئىتىنىڭ كۆرسەتمىسىنى چۈشەندۈرۈپ بەرسەڭلار؟.

«قۇرئان كەرىم ھەققىدە چۇشەنچە» ناملىق بۇ لىېكسىيەدە قۇرئان كەرىمنىڭ ئاللاھنىڭ كالامى ئىكەنلىكى،مۇھەممەد ئەلەيىسسالامغا ۋەھىي ئارقىلىق چۈشۈرۈلگەنلىكى،ئۇنىڭ مۈجىزە ۋە مۇنازىرە تەلەپ قىلمايدىغان ھەقىقەت ئىكەنلىكى، ئىسلام شەرىئەت ھۆكۈملىرىدىكى ئەڭ مۇھىم ئاساسى مەنبە ئىكەنلىكى ۋە ئۇنىڭ مۇسۇلمان ھاياتىدىكى رولى قاتارلىقلارنى بايان قىلىپ بېرىدۇ.

جازانە قىلىش ئومۇملاشقان غەيرىي ئىسلامىي مەملىكەتتە مۇسۇلمانلارنىڭ جازانە بىلەن مۇئامىلە قىلىشى توغرا بولامدۇ؟ دىگەن سۇئالغا سەئۇدى ئەرەبىستان ئىلمىي تەتقىقات ۋە پەتىۋا دائىمىي كومىتېتى جاۋاپ بېرىدۇ.

«ئۇيغۇر قىز-خانىملىرىغا نەسىھەت» ناملىق بۇ ماقالىدا، جەمئىيىتىمىزدە يۈز بىرىۋاتقان دىنى ئېتىقاد، مىللى غۇرۇر، ئىنسانىي ئەخلاققا زىت بەزى بىر ئەھۋاللارنى ئىچىپ بېرىش بىلەن بىرگە، قۇرئان ۋە ھەدىس نۇرى ئاستىدا قانداق قىلىش توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

تەقۋادارلىق بولسا مۆمىنلار ئارزۇ قىلىدىغان ئەڭ ئالى مەقاملاردىندۇر. تەقۋادارلىق ئىنساننى پۇتۇن ئىش-ھەركەتلىرىدە ئاللاھ زىرالىقىنى ھاسىل قىلىشقا ئۇندەيدۇ.

«تەكەببۇرلۇق روھىي ھالىتى توغرىسىدا»ناملىق بۇ ماقالىدا، تەكەببۇرلۇقنىڭ نەقەدەر رەزىل ئەخلاق ئىكەنلىكى،ئۇنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە كەلتۇرىدىغان زىيىنى، قانداق قىلغاندا تەكەببۇرلۇقتىن ئىبارەت بۇ يامان ئەخلاقتىن قۇتۇلۇش مۇمكىنلىكى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

«غەيۋەت-شىكايەت ۋە ئۇنىڭ زىيىنى توغرىسىدا» ناملىق بۇ ماقالىدا، غەيۋەتنىڭ زىيىنى، جەمىيەتكە بولغان سەلبىي تەسىرى، ئۇنىڭ بۈيۈك گۇناھلاردىن ئىكەنلىكى، مۇسۇلماننىڭ ئەخلاقىدىن ئەمەسلىكى، غەيۋەتخور دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە تېگىشلىك جازاسىنى تارتىدىغانلىقى توغرىسىدا قۇرئان ھەدىسكە تايانغان ھالدا بايان قىلىپ بېرىدۇ.

«ئابدۇللاھ ئىبنى ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇنىڭ ھاياتىدىن ئارىيە» ناملىق بۇ لېكسىيەدە، ئۇ زاتنىڭ بالىلىق ھاياتى، ھېجرەت قىلىشى، ئىسلامقا قوشقان توھپىلرى ۋە ئەخلاق پەزىلەتلىرى... قاتارلىقلار توغرىسىدا توختىلىدۇ.

«نامازدىكى ھېكمەت ۋە خاسىيەت» ناملىق بۇ ماقالىدا، نامازنىڭ پەرز قىلىنىشى، ئۇنىڭ مۇسۇلمان ھاياتىدىكى ئەھمىيىتى ۋە ئۇنىڭ جەمئىيەتنى ئىسلاھ قىلىشتىكى رولى قاتارلىق مەسىلىلەردە توختىلىدۇ.

«ئاخىرەت تەسەۋۋۇرى» ناملىق بۇ لېكسىيەدە ھاياتلىق بولسا ،ئىنسان ئۈچۈن ئاخىرەتتە تۇگۇمەس گۈزەل ھاياتقا ئېرىشىش، ياكى دوزاخنىڭ ئەلەملىك ئازاپلىرىدىن قۇتۇلۇش ئۈچۈن ئاساس سالىدىغان مەنبە ئىكەنلىكىنى قۇرئان ،ھەدىس ۋە نۇرلۇق تەرجىمىھاللاردىن مىسال ئىلىش بىلەن بىرگە جەمىئيىتىمىزدىكى بەزى ئىشلارنى سىلىشتۇرما قىلىپ بايان قىلىپ بېرىدۇ.

«مۇھەممەد ﺳﻪﻟﻠﻪﻟﻼﻫﯘ ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﻰ ﯞﻩﺳﺴﻪﻟﻠﻪﻡ ﮔﻪ ياردەم بېرىشتىكى يۈز ۋەسىيلە» ناملىق بۇ ماقالىدا ، ئۇ زاتقا ئۇممەت بولۇش سۈپۇتىمىز بىلەن قانداق ياردەم بىرىشىمىز كىرەكلىكىنى ھەر - ساھەگە مۇناسىپ ھالدا ئوتتۇرىغا قويىدۇ.

«ئۇممە سەلەمە رەزىيەللاھۇ ئەنھانىڭ ھاياتى» ناملىق بۇ لېكسىيەدە مۆمىنلارنىڭ ئانىسى ئۇممە سەلەمەنىڭ ئائىلە كىلىپ چېقىشى، ئىسلام دىنىغا كىرىشى، ئاللاھ يولىدا ھىجرەت قىلىشى ۋە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا نىكاھلىنىشى ۋە ئۇنىڭ پەزىلىتى قاتارلىقلار بايان قىلىنىدۇ.

« ئۆزۇمگە خىتاپ »ناملىق بۇ ماقالىدا ، مۇسۇلمان قارا كۈنلەردىكى ئەزىيەتلەرگە قانداق سەبرى قىلىشى، ئاللاھ بىلەن بەندىنىڭ ئالاقىسى، چوڭ -كېچىك ئىشلارنىڭ ھممىسىدە ئاللاھقا تەۋەككۇل قىلىش، مۇسۇلمان ئېززەت ئابرويى بىلەن ياشىشى، پۈتۈن ئەمەللەر ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى كۆزلىگەن ھالدا بولىشى قاتارلىق مەسىلىلەرنى ئاپتۇر ئۆزىگە خىتاپ قىلىش ئارقىلىق بايان قىلىپ بېرىدۇ.

«ئائىلە تەربىيەسى»ناملىق بۇ ئەسەردە ئاپتۇر ئۇيغۇر دىيارىدىكى دىن ۋە ئەخلاقتىن يىراق بەزى بىر ناچار قىلمىشلارغا دىئاگۆنز قويۇش بىلەن بىرگە، ئۇ ئىللەتلەرنى ئىسلاھ قىلىشتا يەنىلا ئاتا-ئانىلارنىڭ تۇرۇتكۈلۇك رول ئوينايدىغانلىقى،خۇسۇسەن ئەركىشىنىڭ ،ئايالى ۋە قىزلىرىنى تەربىيەلەشتىكى مەسئۇلىيىتىنىڭ ئىغىرلىقى، دىنى تەشۋىقات ۋە ئۇنىڭ ئىسلاھات ئىلىپ بىرىش يولىدىكى رولى قاتارلىق مەسىلىلەر توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىدۇ.

«ئائىلىدىكى تەربىيە مەنبەسى» بۇ ئەسەر ئائىلىدە پەرزەنتلىرىمىزگە ئىسلامى تەربىيەنى قانداق ئىلىپ بېرىش توغرىسىدا بىر نەچچە مۇھىم نۈقتىلارنى بايان قىلىپ بېرىدۇ.1-ئىمانى تەربىيەگە چاقىرىش 2- ئەخلاقى تەربىيەگە چاقىرىش 3- نەپسى تەربىيەگە چاقىرىش 4- ئىجتىمائىي تەربىيەگە چاقىرىش 5- جىسمانى تەربىيەگە چاقىرىش 6- دىندا بىلىش مۇھىم دەپ قارالغان ئەھكاملارنى ئۆگۇتۇشكە چاقىرىش 7- ياخشىلىققا بۇيرۇپ ، يامانلىقتىن توسۇش ئىددىيسىگە يېتەكلەشكە چاقىرىش.

«ئىسلام ئەقىدىسىدىن ساۋات» ناملىق بۇ ئەسەردە، ئىنسان قانداق قىلغاندا ھەقىقى مۆمىن بولالايدىغانلىقى، مۇسۇلماننى ئىسلام دىنىدىن چېقىرىدىغان ئامىللار، ئاللاھقا ئىمان كەلتۇرۇش،پەرىشتىلەرگە ئىمان كەلتۇرۇش،سەماۋى كىتاپلارغا ئىمان كەلتۇرۇش، پەيغەمبەرلەرگە ئىمان كەلتۇرۇش،قىيامەتنىڭ بولىشىغا ئىمان كەلتۇرۇش، ياخشىلىق ۋە يامانلىقنىڭ ئاللاھنىڭ تەقدىرى بىلەن بولىشىغا ئىمان كەلتۇرۇش،ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشكە ئىمان كەلتۇرۇش قاتارلىق مەسىلىلەرنى قۇرئان ۋە سۈننەتكە تايىنىپ تۇرۇپ ئوتتۇرىغا قويىدۇ.

«ئائىلىدىكى مەسئۇلىيىتىڭىز» ناملىق بۇ لېكسىيەدە، تۇرمۇشتا ئەر-ئايال ئوتتۇرىسىدىكى ھەق-ھوقۇق، ئاتا-ئانىلارنىڭ پەرزەنتلىرىنى تەربىيىلەشتىكى ئىمانى مەجبۇرىيەتلىرى ۋە ئاتا-ئانىلىق مەسئۇلىيەتلىرى، ئاتا-ئانىنىڭ پەرزەنت تەربىيىلەشتە ساغلام ئەقىدىنى چېقىش قىلغان ھالدا، ئاللاھ رىزاسىنى كۆزلەش بىلەن بىرگە، ئۆزىگە، مىللىتىگە، ئانا ۋەتىنىگە مەنپەئەت يەتكۈزىدىغان كېرەكلىك ئەۋلادلارنى تەربىيەلىشىنىڭ ئىنتايىن مۇھىم ئىكەنلىكى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

«مەشھۇر ئۆلىمالارنى ئەيىبلىمەسلىك توغرىسىدا» ناملىق بۇ ئەسەردە ، ئىسلام ئۈممىتى تەرىپىدىن ئېتىراپ قىلىنغان ئىماملارنىڭ ھېچبىرى قەستەن ھالدا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مەيلى كىچىك، مەيلى چوڭ بىر سۈننىتىگە قارشى ھەرىكەت قىلمايدىغانلىقى، ئۇلار ھەر تۈرلۈك شۈبھە ۋە ئىككېلىنىشلەردىن يىراق ھالدا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا ئەگىشىشنىڭ ۋاجىبلىقى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامدىن باشقا ھەر قانداق كىشىنىڭ سۆزىنىڭ توغرا-خاتاسىنىڭ بولىدىغانلىقى، بۇ ئىماملارنىڭ بىرىنىڭ سەھىھ ھەدىسكە زىت بىر سۆزى بولۇپ قالسا، ئۇنىڭ مەزكۇر ھەدىسنى تەرك قىلىش خۇسۇسىدا جەزمەن قوبۇل قىلغىلى بولىدىغان بىرەر سەۋەبنى دەلىل ئىسپات بىلەن ئوتتۇرىغا قويىدىغانلىقى ۋە شۇ ئارقىلىق باشقىلارنىڭ بۈيۈك ئۆلىمالارغا تىل ئۇزۇتىشىنىڭ ئالدىنى ئالىدىغانلىقى قاتارلىقلار توغرىسىدا چۈشەنچە بىرىدۇ.