عه‌بدولسه‌لام موحه‌مه‌د پشده‌ری - وتاره‌كان

باوه‌ڕهێنان به‌هه‌موو ئه‌و كتێبانه‌ی كه‌ خوای گه‌وره‌ ناردوینتیه‌ خواره‌وه‌ بۆ پێغه‌مبه‌ره‌كانی ڕوكنێكی گه‌وره‌یه‌ له‌ڕوكنه‌كانی باوه‌ڕ وبنه‌مایه‌كی گه‌وره‌ی بنه‌ماكانی دینیشه‌، باوه‌ڕ وه‌رناگیرێت و جێ به‌جێ نابێت به‌بێ باوه‌ڕهێنان به‌م كتێبانه‌.

خۆشه‌ویستان ئه‌مه‌ی به‌رده‌ستان بریتیه‌ له‌كوورته‌ باسێك سه‌باره‌ت به‌حوكمی باوه‌ڕ هێنان به‌و كتێبانه‌ی كه‌ خوای گه‌وره‌ ناردوونی بۆ سه‌رجه‌م پێغه‌مبه‌ران (صه‌لات وسه‌لامی خوایان له‌سه‌ر بێت) . ئه‌م بابه‌ته‌ وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی (بنه‌ماكانی باوه‌ڕ له‌ژێر ڕۆشنایی قورئان وسوننه‌تدا) له‌ ئاماده‌كردنی ده‌سته‌یه‌ك له‌ زانایانی ئیسلام.

باوه‌ڕبوون به‌ فریشته‌كان پایه‌یه‌كه‌ له‌پایه‌كانی باوه‌ڕ له‌ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا، هه‌ر بۆیه‌ باوه‌ڕ به‌بێ باوه‌ڕبوون به‌فریشته‌كان دانامه‌زرێت. ئه‌م بابه‌ته‌ وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی (بنه‌ماكانی باوه‌ڕ له‌ژێر ڕۆشنایی قورئان وسوننه‌تدا) له‌ ئاماده‌كردنی ده‌سته‌یه‌ك له‌ زانایانی ئیسلام.

مه‌لائیكه‌ته‌‌كان‌ دروستكراوێكن له‌دروستكراوه‌كانی خوای گه‌وره‌ كه‌ لاشه‌یه‌كی‌ نوورانی ناسكیان هه‌یه‌ كه‌ توانای ئه‌وه‌یان هه‌یه‌ كه‌ خۆیان بگۆڕن و شێوه‌ی خۆیان به‌شێوه‌یه‌كی جوان وڕێزدار بخه‌نه‌ سه‌ر وێنه‌ی شتانی تر، وهێز وده‌سه‌ڵاتێكی گه‌وره‌یان هه‌یه‌ بۆ ڕۆشتن وهاتن. ئه‌م بابه‌ته‌ وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی (بنه‌ماكانی باوه‌ڕ له‌ژێر ڕۆشنایی قورئان وسوننه‌تدا) له‌ ئاماده‌كردنی ده‌سته‌یه‌ك له‌ زانایانی ئیسلام.

باوه‌ڕ به‌خوای گه‌وره‌ به‌هه‌ر سێ به‌شه‌كه‌یه‌وه‌ كۆمه‌ڵێك به‌رهه‌م وسوود وقازانج هه‌یه‌ كه‌ موسڵمان به‌ جێ به‌جێكردنی ئه‌م بنه‌ما به‌رز وپیرۆزه‌ به‌ده‌ستیان ده‌هێنێت ئه‌ویش باوه‌ڕ به‌خوای گه‌وره‌ (الله) تاك وته‌نهای بێ شه‌ریك وبێ هاوه‌ڵه‌ له‌ په‌روه‌ردگاریه‌تی ویه‌رستن وناو وصیفاته‌ جوانه‌كانیدا.

( الكفر ) له‌شه‌رعدا: به‌مانای دژی باوه‌ڕ وئیمان دێت، ئه‌وه‌یش به‌واتای باوه‌ڕ نه‌بوون به‌ خوای گه‌وره‌ (الله) وپێغه‌مبه‌ره‌كه‌ی صلى الله عليه وسلم، جا چی ئه‌گه‌ر به‌درۆزانیینی له‌گه‌ڵ بێت یان له‌گه‌ڵیشیدا نه‌بێت... ئه‌م بابه‌ته‌ باس له‌ بێباوه‌ڕی وجۆره‌كانی ده‌كات.

غه‌یب: بریتیه‌ له‌و شته‌ی كه‌ نادیار وپه‌نهانه‌ له‌ عه‌قڵ وژیری وبه‌رچاو له‌هه‌موو كار وفه‌رمانێكی ئێستا وڕابردوو وداهاتوو، بێگومان خوای گه‌وره‌ش (الله) ئه‌مه‌ی تایبه‌ت كردووه‌ به‌ زانست وزانیاری ذاتی خۆیه‌وه‌. ئه‌م بابه‌ته‌ وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی «بنه‌ماكانی باوه‌ڕ له‌ژێر ڕۆشنایی قورئان وسوننه‌تدا»، له‌ ئاماده‌كردنی ده‌سته‌یه‌ك له‌ زانایانی ئیسلام.

شیرك وهاوه‌ڵ بڕیاردان بۆ خوای گه‌وره‌ ده‌بێت به‌دوو به‌شه‌وه‌ : گه‌وره‌ و بچووك ... ئه‌م بابه‌ته‌ باسی هاوه‌ڵ بڕیاردان بۆخوای گه‌وره وچۆنیه‌تی سه‌رهه‌ڵدانی ده‌كات.

یه‌كخواپه‌رستی له‌ په‌رستندا بریتییه‌ له‌ تاكردنه‌وه‌ی خودا له‌ سه‌رجه‌م په‌رستنه‌كاندا، ئه‌ویش به‌وه‌ی به‌نده‌كان ده‌بێت چاك بزانن ودڵنیابن له‌وه‌ی كه‌ ته‌نها خوای گه‌وره‌ (الله) په‌رستراوی به‌هه‌ق وڕاستیه‌.

كه‌سانێكی ده‌روون نه‌خۆش هه‌ن له‌كۆمه‌ڵگه‌دا هه‌میشه‌ تووشی لادان و سه‌رلێشێواوی ده‌بن له‌ یه‌كخواپه‌رستی په‌روه‌ردگاریه‌تیدا... خوێنه‌ری به‌ڕێز له‌م وتاره‌دا دیارده‌ی لادان و سه‌ر لێشیواویه‌ له‌چه‌ند خاڵێكدا بخوێنه‌ره‌وه‌..

به‌ڕێزان ناوه‌ڕۆكی ئه‌م وتاره‌ بریتیه‌ له‌ باس كردنی مانا وبه‌ڵگه‌كانی یه‌كخواپه‌رستی له‌په‌روه‌ردگاریه‌تیدا (توحید الربوبیة) له‌قورئان وسوننه‌ت وژیری فیطره‌ت.

خۆشه‌ویستان جارێكی دیكه‌ دێینه‌وه‌ خزمه‌ت ئێوه‌ی به‌ڕێز بۆ ته‌فسیركردنی سوره‌تێكی تر له‌سووره‌ته‌كانی قورئانی پیرۆز، ئه‌ویش سوره‌تی ( العصر ) كه‌ سوره‌تێكی مه‌ككی یه‌، و ژماره‌ی ئایه‌ته‌كانی هه‌رچه‌ند كه‌من به‌ڵام ناوه‌ڕۆكی سوره‌ته‌كه‌ پڕاوپڕه‌ له‌مانا پیرۆزه‌كانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام...

ئاینی پیرۆزی ئیسلام داوای ئه‌وه‌یه‌ له‌مرۆڤی موسڵمان : كه‌باوه‌ڕه‌كه‌ی گرێ بدات به‌دڵ وده‌روونیه‌وه‌ به‌شێوه‌یه‌ك هۆش وبیرو ژیرییشی له‌گه‌ڵدا ئاوێته‌بكات، تاوای لێدێت كه‌بچێته‌ناوقوڵایی نهێنیه‌كانیه‌وه‌ وڕووناكیان بكاته‌وه‌به‌جۆرێك كاریگه‌ری خۆی جێبهێڵێت له‌سه‌ر ویژدان وضه‌میری، به‌مه‌ش ده‌گه‌ینه‌ ئه‌و ڕاستیه‌ی ئه‌گه‌ر به‌م شێوه‌یه‌ بوو ئه‌وكاته‌ ئیمان وباوه‌ڕ خۆی بۆ خۆی له‌دڵ وده‌روونی مرۆڤه‌كاندا جیێ خۆی ده‌كاته‌وه‌ وله‌هه‌موو شتێك ‌لای له‌پێشتر ده‌بێت .

عومه‌ری كوڕی خه‌تتاب ( خوای لێ ڕازی بێت ) ده‌فه‌رموێت : " سوێند به‌خوای گه‌وره‌ئه‌زانم ئه‌م ئایه‌ته‌له‌چ كات وله‌چ ڕۆژێكدا دابه‌زیوه‌بۆ پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) كاته‌كه‌ش كاتی عیشای ڕۆژی هه‌ینی بوو له‌ڕۆژی عه‌ره‌فه‌دا . ئیمامی بوخاری ڕیوایه‌تی كردوه‌.

خوشك وبرایانی به‌رێزم زۆر جار لێره‌ وله‌وێ گوێ بیستی ئه‌وه‌ ده‌بین كه‌ فڵان كه‌س یان فیسار كه‌س خه‌وی به‌پێغه‌مبه‌ره‌وه‌ ( صلی الله علیه وسلم) بینیوه‌، یان لێمان ده‌پرسن ئایا خه‌و بینین به‌پێغه‌مبه‌ره‌وه‌ ( صلی الله علیه وسلم) چی ده‌گه‌یه‌نێت؟ بۆ وه‌ڵامی ئه‌م پرسیارانه‌، له‌ بابه‌تی ئه‌م جاره‌ماندا به‌یارمه‌تی خوای گه‌وره‌ هه‌وڵده‌ده‌ین شیكاری ئه‌م مه‌سئه‌له‌یه‌ بكه‌ین . فه‌رمووده‌كانی پێغه‌مبه‌ر ( صلی الله علیه وسلم) به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر ئیمكانیه‌تی بینینی پێغه‌مبه‌ر ( صلی الله علیه وسلم) له‌خه‌ودا، وه‌ هه‌ركه‌سێك له‌خه‌ودا ئه‌و ببینێت ئه‌وه‌ به‌ڕاستی بینیویه‌تی .

زانایانی ته‌فسیر ده‌ڵین : هه‌ركاتێك مرۆڤی باوه‌ڕداڕ گوێ بیستی ئه‌م خیطابه‌ بوو (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا) ، ئه‌بێت بزانێت كه‌ په‌روه‌ردگار بانگی ئه‌و ده‌كات و داوای جێ به‌جێكردنی فه‌رمانێكی لێ ئه‌كات یان قه‌ده‌غه‌ی ئه‌كات له‌كردنی كارێك...

ئه‌م ئایه‌ته‌ پیرۆزه‌ گه‌وره‌یه‌ به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌خوای گه‌وره‌ وبه‌ده‌سه‌ڵات به‌هه‌موو كه‌مالی عه‌دل وحیكمه‌تیه‌وه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك حاڵ و گوزه‌رانی هیچ گه‌ل و هۆزێك له‌ خێرو خۆشگوزه‌رانیه‌وه‌ ناگۆڕێت بۆ شه‌ڕ و خراپه‌، وه‌ له‌ شه‌ڕ و ناخۆشی و ماڵوێرانیشه‌وه‌ نایگۆڕێت بۆ خێر وخۆشی وئاسووده‌یی هه‌تاوه‌كو ئه‌و گه‌ل وهۆزه‌ خۆیان بۆ خۆیان نه‌یگۆڕن...

خوای گه‌وره‌ له‌م ئایه‌ته‌ پیرۆزه‌دا یاسا و ڕێسایه‌كی ئیلاهیه‌كانمان بۆ ڕوونده‌كاته‌وه‌ كه‌ له‌گه‌ردووندا به‌ درێژای مێژوو دووباره‌ بووه‌ته‌وه‌، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ ته‌وای هه‌موو ئه‌و نه‌هامه‌تی و نه‌داری و قات وقڕییه‌ی كه‌ هاتووه‌ به‌ به‌سه‌ر ئوممه‌تانی پێش ئیسلام و پاش ئیسلامیش هۆكاره‌كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌و خراپه‌ وخراپه‌كاریانه‌ی كه‌ مرۆڤه‌كان ونه‌وه‌كانی ئاده‌م ئه‌نجامیان داوه‌ و ئه‌نجامی ئه‌ده‌ن، له‌به‌ر ئه‌وه‌ هیچ كاتێك خوای گه‌وره‌ زوڵم وسته‌م ناكات له‌ به‌نده‌كانی و به‌بێ هۆ سزایان نادات .

خۆشه‌ویستان له‌به‌ر ئه‌وه‌ی خه‌ڵكانێكی زۆر له‌كوردستانیان سه‌فه‌ری ماڵی خودا ده‌كه‌ن وئه‌نجامدانی عومره‌یش به‌م دواییانه‌ به‌ڕێژه‌یه‌كی له‌به‌رچاو زیادی كردووه‌، به‌پێویستمان زانی ڕوونكردنه‌وه‌یه‌ك له‌سه‌ر ئادابی زیاره‌تكردنی شاری مه‌دینه‌ی پێغه‌مبه‌ری خودا (صلی الله علیه وسلم) پێشكه‌ش بكه‌ین.

خوای گه‌وره‌ ومیهره‌بان له‌سوره‌تی الفرقان دا دیمه‌نێك له‌و دیمه‌نانه‌مان بۆ باس ده‌كات كه‌ پێغه‌مبه‌ری خودا ( صلی الله علیه وسلم ) سكاڵای خۆی لای په‌روه‌ردگار ده‌كات له‌ده‌ست گه‌ل وهۆزه‌كه‌ی كه‌به‌چ شێوه‌ك وازیان له‌ ئاین وبه‌رنامه‌كه‌ی هێنا وشوێن گومڕایی وسه‌ر لێشێوایی كه‌وتن...