(1) همۀ ستایش‌ها سزاوار پروردگاری است که آفرینندۀ آسمان‌ها و زمین است (ذاتی که) فرشتگان را پیام آوران قرار داده است که دارای بالهای دوگانه و سه گانه و چهارگانه‌اند. هرچه بخواهد در آفرینش می‌افزاید، چون الله بر هر چیز قادر است.
(2) هر (درِ) رحمت را که الله برای مردم بگشاید پس بازدارنده‌ای برای آن نیست، و هر چیزی را که (الله) باز دارد، پس جز او گشاینده و باز کننده‌ای نیست. و او توانای باحكمت است.
(3) ای مردم! نعمت الله را بر خود یاد کنید، آیا آفریدگاری جز الله وجود دارد که به شما از آسمان و زمین روزی بدهد؟ جز او معبود بر حقی وجود ندارد، پس با این حال چگونه (از حق) برگردانیده می‌شوید.
(4) و اگر تو را تکذیب کنند (بدان که) پیغمبران پیش از تو نیز تکذیب شده‌اند. و کارها به سوى الله باز گردانیده می‌شود.
(5) ای مردم! البته وعدۀ الله (در بارۀ بازگشت به‌سوی او) راست است، پس زندگی دنیا شما را فریب ندهد و شیطان فریبکار شما را دربارۀ الله نفریبد.
(6) به تحقیق شیطان دشمن شماست، پس او را دشمن بگیرید. جز این نیست که او پیروان خود را دعوت می‌دهد تا از دوزخیان باشند.
(7) کسانی که (با پیروی از شیطان) کفر ورزیدند، عذاب سختی دارند. و کسانی که ایمان آورده و کارهای نیک انجام دادند، برای آنان آمرزش و پاداش بزرگ است.
(8) آیا کسی که زشتی عملش برای او آراسته جلوه داده شده است پس آن را نیک می‌بیند (مانند کسی است که چنین نمی‌باشد؟) بیشک الله هرکس را که بخواهد گمراه می‌کند و هرکس را که بخواهد هدایت می‌کند پس نباید خود را به سبب حسرت خوردن بر آنان هلاک سازی، البته الله به آنچه می‌کنند داناست.
(9) و الله ذاتی است که بادها را فرستاد پس آن (بادها) ابرها را بر می‌انگیزند و ما آنها را به‌سوی سرزمینی مرده راندیم و با آن زمین را پس از مردنش زنده ساختیم، برانگیختن مردم نیز چنین است.
(10) هرکس عزت می‌خواهد (بداند) که عزت همگی از الله است، سخنان پاکیزه به‌سوی او بالا می‌رود و عمل صالح آنرا بالا می‌برد و کسانی که با مکر و حیله بدیها را می‌اندیشند برای آنها عذاب سخت است و مکر و حیله سنجی‌شان خود برباد و تباه می‌گردد.
(11) و الله شما را از خاک باز از نطفه آفرید، باز شما را به صورت زوجهایی (نر و ماده) در آورد، و هیچ زنی باردار نمی‌شود و وضع حمل نمی‌کند مگر به علم او، و هیچ سالخورده‌ای عمر دراز نمی‌یابد و از عمرش کاسته نمی‌شود مگر اینکه در کتاب (لوح محفوظ) ثبت و ضبط شده است. به یقین این (کار) برای الله آسان است.
(12) و دو دریا برابر نیستند، این شیرین تشنگی بر است که نوشیدنش خوشگوار می‌باشد و آن دیگر شور (و) تلخ مزه است. و از هریک گوشت تازه می‌خورید و از هر دوی آنها وسائل زينت بیرون می‌آورید که آن را می‌پوشید. و کشتی‌ها را در آن (دریا) پاره کننده می‌بینی (که امواج دریا را شگافته می‌آیند) تا از فضل او روزی خود را طلب کنید و باشد که شکرگزارید.
(13) (الله) شب را در روز و روز را در شب داخل می‌کند، و آفتاب و ماه را مسخر کرده است که هریک (از آنها) تا مدت معین روان است. این است الله پروردگار شما، فرمانروایی او راست، و کسانی را که به جای او می‌خوانید حتی مالک پوست دانۀ خرمایی هم نیستند.
(14) اگر آنها را بخوانید صدای شما را نمی‌شنوند و اگر (به فرض محال) هم بشنوند شما را پاسخ نمی‌دهند. و روز قیامت شرک شما را انکار می‌کنند، و هیچ کس چون ذات آگاه تو را با خبر نمی‌سازد.
(15) ای مردم! شما به الله محتاجيد و الله است که (مطلقا) بی‌نیاز ستوده است.
(16) اگر بخواهد شما را از میان می‌برد و خلق نو به میان می‌آورد.
(17) و این کار بر الله دشوار نیست.
(18) و هیچ شخصی بار گناه دیگری را بر نمی‌دارد، و اگر گرانباری (کسی را) برای برداشتن بار (گناه) خود طلب کند، چیزی از آن برداشته نمی‌شود اگر چه (آن‌کس) خویشاوند باشد. جز این نیست که تو تنها کسانی را بیم می‌دهی که از پروردگارشان در نهان می‌ترسند و نماز را برپا داشته‌اند. و هر کس پاکیزگی جوید، تنها به نفع خویش پاکیزگی می‌جوید و بازگشت به سوى الله است.
(19) و نابینا و بینا برابر نیستند.
(20) و نه تاریکی‌ها و روشنایی (برابراند).
(21) و نه سایه و باد گرم (برابراند).
(22) و زندگان و مردگان برابر نیستند، البته الله هرکس را بخواهد می‌شنواند و تو شنوانندۀ کسانی که در گورها‌اند، نیستی.
(23) (چون) تو جز ترساننده نیستی.
(24) در حقیقت ما تو را به حق مژده رسان و بیم دهنده فرستادیم. و هیچ امتی نیست مگر این که در آن بیم دهنده‌ای گذشته است.
(25) و اگر تو را تکذیب کنند البته کسانی که پیش از آنان بوده‌اند نیز (پیغمبران را) تکذیب کردند. پیغمبرانشان معجزه‌های آشکار و کتاب‌های روشن برایشان آوردند.
(26) باز کافران را گرفتم، پس (بنگر) عقوبت من چگونه بود!.
(27) آیا ندیدی که الله از آسمان آب فرود آورد، پس به وسیلۀ آن (آب) میوه‌هایی مختلف و رنگارنگ بیرون آوردیم، و از کوه‌ها قطعه‌های است با رنگهای مختلف که برخی از آنها سفید و برخی سرخ و بعضی سیاهند در نهایت سیاهی.
(28) و از مردمان و جانوران و چهار پایان نیز رنگهای آنها مختلف و گوناگون است. جز این نیست که از بندگان الله تنها علماء‌اند که از او می‌ترسند. البته الله غالب (و) بس آمرزگار است.
(29) البته کسانی که کتاب الله را تلاوت می‌کنند و نماز را برپا داشته‌اند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم در پنهان و آشکار انفاق می‌کنند، (ایشان) امید به تجارتی دارند که هرگز زوالی ندارد.
(30) تا الله ثواب آنان را به تمام و کمال بدهد، و از فضل خود (پاداشی) به آنان بیفزاید بی‌گمان او آمرزگار سپاسگزار است.
(31) و آنچه از کتاب (قرآن) که به تو وحی کرده‌ایم حق و تصدیق کنندۀ کتاب‌های (آسمانی) پیش از خود است، یقینا الله از (احوال) بندگان خود باخبر (و) بیناست.
(32) باز این کتاب (قرآن) را به آن بندگانم که آنان را برگزیده بودیم، به میراث دادیم، پس بعضی از آنها به خویشتن ظالم و بعضی از ایشان میانه رو و بعضی از آنان به حکم الله به‌سوی نیکی‌ها پیشگامند. این است همان فضل بزرگ.
(33) (وعدۀ ما به پیشگامان به‌سوی نیکی‌ها) باغ‌های همیشگی است که در آنها داخل می‌شوند، در آنجا با دستبند‌های از طلا و مروارید آراسته می‌گردند و لباس‌شان در آنجا ابریشم است.
(34) و گویند: ستایش پروردگاری راست که اندوه (بدیها و گناهان) را از ما دور کرد، البته پروردگار ما آمرزندۀ سپاسگزار است.
(35) همان ذاتی که از فضل خویش ما را در اقامتگاه ابدی فرود آورد، در آنجا به ما هیچ رنجی نمی‌رسد و در آنجا ما هیچ خستگی نمی‌بینیم.
(36) و کسانی که کفر ورزیدند برای آنان آتش دوزخ است، نه بر آنان (به مرگ دیگر) حکم می‌شود تا بمیرند، و نه (چیزی) از عذاب دوزخ از آنان کاسته می‌شود. و اینچنین هر ناسپاسی را سزا می‌دهیم.
(37) و آنان در دوزخ فریاد می‌کنند: ای پروردگار ما! ما را بیرون کن تا کارهای شایسته انجام دهیم، غیر از کارهایی که قبلا می‌کردیم، (می‌گوییم:) آیا آنقدر به شما عمر ندادیم که پند پذیر در آن پند و عبرت گیرد؟ و بیم دهنده (هم) نزد شما آمد، پس عذاب را بچشید که برای ظالمان هیچ مددگاری نیست.
(38) یقینا الله دانای (امور) پنهان آسمان‌ها و زمین است و البته او از چیزهایی که در داخل سینه‌هاست کاملا داناست.
(39) او ذاتی است که شما را در زمین جانشین‌ها گردانید، پس هرکس کفر ورزد، پس کفرش به زیان خود اوست. و کفر کافران در پیشگاه الله جز بر خشم (پروردگار) نمی‌افزاید. و کفر کافران جز زیان چیزی نصیب کافران نمی‌گرداند.
(40) بگو: آیا دیدید شریکان مقرر کردۀ خود را که به جای الله می‌خوانید؟ به من نشان دهید که آنان چه چیزی از زمین آفریده‌اند؟ و یا آنها در آفرینش آسمان‌ها شرکت داشته‌اند! یا به آنها کتابی داده‌ایم پس آنها بر حجّتی از آن قرار دارند؟ بلکه حق این است که ظالمان جز فریب به همدیگر وعده نمی‌دهند.
(41) البته الله آسمان‌ها و زمین را نگاه می‌دارد تا از جای خود نلغزند و اگر بلغزند هیچ کس بعد از الله نمی‌تواند آنها را نگاه بدارد. بی‌گمان او بردبار آمرزگار است.
(42) و با سخت‌ترین قسم‌های خود به الله قسم خوردند که اگر بیم دهنده‌ای نزد آنان بیاید، حتما نسبت به هر امتی راه یافته‌تر خواهند بود. امّا وقتی که بیم‌دهنده برایشان آمد، در حق آنان جز نفرت و گریز نه افزود.
(43) (نفرت و گریز‌شان از حق) به خاطر استکبار در زمین و حیله گری‌های زشتی بود که انجام می‌دادند. و حیله گری‌های زشت جز به اهلش بر نمی‌گردد. پس آیا جز سنت پیشینیان را انتظار دارند؟ پس هرگز برای سنت الهی تبدیلی نخواهی یافت. و هرگز برای سنت الهی تغییری نخواهی یافت.
(44) آیا در زمین نگشته‌اند تا ببینند که عاقبت پیشینیانشان چگونه شد؟ حال آنکه آنان نسبت به ایشان قوت و قدرت بیشتری داشتند، و هیچ چیزی در آسمان‌ها و در زمین الله را عاجز و ناتوان نخواهد کرد، چرا که او دانای تواناست.
(45) و اگر الله مردم را به (سزای) آنچه کرده‌اند گرفتار می‌کرد، بر پشت آن (زمین) هیچ جانوری را نمی‌گذاشت. بلکه آنان را تا وقت معیّنی به تأخیر می‌اندازد (و مهلت می‌دهد)، پس وقتی که مدت مشخص ایشان فرا رسید (هیچ چیزی از الله پوشیده نمی‌ماند) چون الله به بندگانش بیناست.