نىزامىددىن تەمكىنى - ماقالىلار

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 22/7/1429ھـ 2008-يىلى 7-ئاينىڭ 25-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى ئابدۇللاھ ئىبنى ھۇمەيد سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا، ئاناتىلنىڭ رولى ۋە ئۇنىڭ ئەھمىيىتى، ئاناتىلنى قوغداش ئۇنىڭغا ئېتىبار بېرىش، مىللەتنى قوغدىغانلىق ۋە ئۇنى ھىمايە قىلغانلىق، ئۆز ئانا ۋەتىنىگە ھۆرمەت قىلغانلىق ۋە ئىنسانىيلىق بۇرچىنى ئادا قىلغانلىق بولۇپ، ھەرقانداق بىر مۇسۇلمان مىللەتنىڭ ئۆز ئاناتىلىنى ياخشى بىلىشى ئارقىلىق ئىنسانىيەت تەرەققىياتىغا تۆھپە قوشالايدىغانلىقى، ئاناتىلنى بىرىنچى ئورۇندا قويۇش، باشقا تىللارنى ھاجەتكە قارىتا ئۆگىنىش توغرىسىدا جانلىق مىساللار بىلەن ئەتراپلىق تەۋسىيە قىلىدۇ.

ئاپتۇر بۇ ماقالىسىدا، خانىم - قىزلارنىڭ بېشىغا رومال ئارتىشى قەلب گۈزەللىكىنىڭ نامايەندىسى ئىكەنلىكى، ھىجاپ قىلىش ئۆرپ-ئادەت بولماستىن بەلكى، ياراتقۇچى ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ پەيغەمبىرىنىڭ ئەمرى-پەرمانلىرىغا بوي سۇنغانلىق ئىكەنلىكى، مۇسۇلمان خانىم-قىزلىرىنىڭ ھەرقانداق ۋەزىيەت ئاستىدا ھىجابى بىلەن ئىززەتلىك بولىدىغانلىقى ۋە ئۇنىڭ بىلەن پەخىرلىنىشى كېرەكلىكى، ھىجاپ ۋە بېشىنى ئوراشنىڭ مۇسۇلمان خانىم-قىزلىرىغا نەقەدەر مۇھىم ئىكەنلىكى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 22/7/1429 ھـ / 2008-يىلى 7-ئاينىڭ 25-كۈنىدىكى جۇمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ھۈسەين ئىبنى ئابدۇلئەزىز ئال شەيخ سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا، مۇسۇلمان ھەر ۋاقىت ئاخىرەتنى ئىسىدىن چىقارماسلىقى، بۇ ھاياتنىڭ ئۆتكۈنچە دىيار ئىكەنلىكى، دۇنيا ئىشلىرىنى ئاخىرەت ئىشلىرىدىن ئەۋزەل كۆرمەسلىكى، مۇسۇلمان ئۈچۈن ھەقىقى ھايات ئاخىرەتتە ئىكەنلىكى، خۇددى دۇنيا ئۈچۈنلا يارىتىلغاندەك دۇنيا توپلاش بىلەنلا مەشغۇل بولماسلىقى، مۇسۇلمان ھاياتتا قۇرئان سۈننەتنى ئۆلچەم قىلىشى...قاتارلىق مەسىلىلەردە تەپسىلى توختىلىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 15/7/1429ھ / 2008- يىلى7-ئاينىڭ 18-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلبارى سۇبەيتى سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا، مۇسۇلمان ئۈچۈن مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ قەدرى قىممىتىنى بىلىشنىڭ زۆرۈرلىكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا دۇرۇت ۋە سالام يوللاشنىڭ پەزىلىتى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا كۆپ دۇرۇت ئېيتىش، دۇرۇت-سالامنى ئېغىز ئارقىلىقلا ئېيتىش بىلەن چەكلىنىپ قالماستىن سۈننەتلىرىگە ئەگىشىش ئارقىلىق ئۇ زاتنى ياخشى كۆرۈشنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش مۇمكىنلىكى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 8/7/1429 ھـ / 2008-يىلى 7-ئاينىڭ 11-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ سەلاھ ئىبنى مۇھەممەد ئەلبۇدەير سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا، جەھەننەمنىڭ نەقەدەر قورقۇنۇچلۇق جاي ئىكەنلىكى، ئىنساننىڭ ئۇنىڭدىن قۇتۇلۇشى، ئاللاھنىڭ رەھمىتىگە نائىل بولىشى ئۈچۈن ھاياتلىق دۇنياسى ئەڭ چوڭ پۇرسەت ئىكەنلىكى، دوزاخ ئەھلىنىڭ يېمەك ئىچمەكلىرى، ئۇنىڭدىكى ئەلەملىك ئازابلار، ئاللاھنىڭ كاپىر ۋە مۇناپىقلارغا قىلغان ۋەدىسىنىڭ راست ئىكەنلىكى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ

ئاپتۇر بۇ ماقالىسىدا ئۆزلىرىنى«قۇرئانچىلار» دەپ ئاتىۋالغان بەزى بىر ئىنسانلارغا قانائەتلىنەرلىك ئوچۇق دەلىل ئىسپاتلارنى كۆرسىتىپ، ئۇلارنىڭ ھەدىس شەرىپكە تۇتقان پاسسىپ ۋە باتىل كۆز قارىشىنى قۇرئان،ھەدىس، ئىجما، قىياس ۋە سەلەپ ئالىملىرىنىڭ سۆزلىرى بىلەن يوققا چىقىرىپ، ھەرقانداق ۋەزىيەت ئاستىدا قۇرئان كەرىمنى چۇشۇنۇش ۋە شەرئىي ئەھكاملارغا ھۆكۈم قىلىشتا شەرىئەتىنىڭ غۇللۇق ئاساسلىرىدىن بولغان سۈننەتتىن ئىبارەت بۇ بۇيۈك «ھېكمەت »نىڭ رولى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 1/7/1429ھـ 2008-يىلى 7-ئاينىڭ 4-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر ئۇسامە ئىبنى ئابدۇللاھ خەييات سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا، مۇسۇلمانلارنىڭ دىنىدا مۇستەھكەم بولىشى، باتىل ئەقىدە ۋە بۇزۇق پىكىرلەردىن ساقلىنىشى ئۈچۈن، قۇرئان كەرىم ۋەسىيەتلىرىگە ئەمەل قىلىش، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ سۈننەتلىرىگە ئەگىشىشتىن ئىبارەت ساغلام يولنى تاللىشى دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ئاللاھنىڭ رازىلىقىغا ئېرىشىشنىڭ ئاساسلىق ئامىلى ئىكەنلىكى توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ ماقالىدا مىراج كېچىسى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ راستچىل پەيغەمبەر ئىكەنلىكىگە دالالەت قىلىدىغان ئاللاھ تەرىپىدىن قىلىنغان بۈيۈك مۆجىزە ۋە ھۆرمەت ئىكەنلىكى، ئۇ كېچىنى تەبرىكلەشنىڭ بىدئەت سانىلىدىغانلىقى توغرىسىدا قۇرئان ۋە ساغلام ھەدىس نۇرى ئاستىدا چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 1/7/1429 ھـ / 2008-يىلى 7-ئاينىڭ 4-كۈنىدىكى جۇمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ئەلى ئىبنى ئابدۇرەھمان ھۇزەيپى سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا ئىنسان ئۈچۈن قەلب پاكلىقىنىڭ نەقەدەر مۇھىم ئىكەنلىكى، قەلبنىڭ تۈرلىرى، قانداق قىلغاندا قەلبنى ئىمان نۇرى بىلەن چاقناتقىلى بولىدىغانلىقى، ئۆلۈمنى ياد ئېتىپ تۇرۇشنىڭ مۇھىملىقى قاتارلىق مەسىلىلەرنى ئەتراپلىق يورۇتۇپ بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 23/6/1429 ھـ / 2008-يىلى 6-ئاينىڭ 27-كۈنىدىكى جۇمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى قاسىم سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا مۇسۇلمان ئۈچۈن ۋاقىتنىڭ نەقەدەر مۇھىملىقى،ئوقۇغۇچىلار يازلىق تەتىل پۇرسىتىدىن پايدىلىنىپ ۋاقتلىرىنى پايدىلىق ئىشلارغا سەرپ قىلىش كىرەكلىكى،ئاتا-ئانىلارنىڭ بۇ پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ ئوغۇل-قىز پەرزەنتلىرىنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە پايدىلىق بولغان ئىشلارغا تەشەببۇس قىلىشىنىڭ مۇھىملىقى، ئەخلاقسىز دوست-بۇرادەرلەر بىلەن ئالاقە قىلىشتىن قەتئى چەكلىشى قاتارلىق مۇھىم مەسىلىلەر توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بىرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 16/6/1429 ھـ / 2008-يىلى 6-ئاينىڭ 20-كۈنىدىكى جۇمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ھۇسەين ئىبنى ئابدۇلئەزىز ئال شەيخ سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا مۇسۇلمانلار ئارىسىدا يۈز بىرىۋاتقان باشقىلارنىڭ ھەققىگە تاجاۋۇز قىلىشنىڭ خەتەرلىك ئىكەنلىكى توغرىسىدا تەپسىلى توختۇلۇپ، يىتىملارنىڭ مال-مۈلكىگە ئىگىدارچىلىق قىلىۋىلىش،ئاياللىرى ئارىسىدا ئادىللىق قىلماسلىق، ئىشلەمچىلەرنىڭ ھەققىنى ۋاختىدا بەرمەسلىك، بار تۇرۇپ قەرزنى قايتۇرماسلىق ۋە شۇنداقلا ئادىللىقنىڭ پەزىلىتى، زۇلۇم قىلىنغۇچىنىڭ دۇئاسىنى ئاللاھ ئىجابەت قىلىدىغانلىقى قاتارلىق مەسىلىلەر ھەققىدە قۇرئان ۋە سۈننەت نۇرى ئاستىدا چۇشەنچە بىرىدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 16/6/1429ھـ 2008-يىلى 6-ئاينىڭ 20-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر سەئۇد ئىبنى ئىبراھىم ئەششۇرەيم سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا ئەقىل ئىنسانغا ئاللاھ تەرىپىدىن بىرىلگەن ئەڭ بۈيۈك نېئمەت، قىممەتلىك گۆھەر ئىكەنلىكى، ھەر-خىل ساغلام بولمىغان كۈز قاراش ۋە ئىتىقاد، ناچار ئەخلاقلارنىڭ ئەۋىج ئالغان بۇگۇنكى كۈندە، ئاللاھ ئاتا قىلغان ئەقلىمىزنى سۇي ئىستمال قىلماستىن ئاللاھ رازى بولىدىغان ئىشلارغا ئىشلىتىش توغرىسىدا چۇشەنچە بىرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 1429/6/9ھـ /2008- يىلى6-ئاينىڭ 13-كۈنىدىكى جۇمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلبارى سۇبەيتى سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا ئاللاھنى زىكىر قىلىشنىڭ ئەڭ بۈيۈك ۋە مەنپەئەتلىك ئىبادەت ،ئۇنى تەرك ئىتىش مۇسۇلمان ئۈچۈن ناھايىتى خەتەرلىك ئىكەنلىكى، مۆمىننىڭ ھەر ۋاقىت- ھەر زامان ئاللاھنى ئىسىدىن چىقارماسلىقىنىڭ مۇھىملىقى،كىمىكى ئاخىرقى نەپىسىدە« لائىلاھە ئىللەللاھۇ مۇھەممەدۇن رەسۇلۇللاھ» دىگەن مۇبارەك سۆزنى قىلىشقا مۇيەسسەر قىلىنسا ئۇنىڭ ئاخىرەتلىكىنىڭ ياخشى ئىكەنلىكىدىن دىرەك بىرىدىغانلىقى قاتارلىق زىكىرگە دائىر مەسىلىلەر توغرىسىدا چۇشەنچە بىرىدۇ.

بۇ ماقالىدا ۋەتەن ئىچى ۋە سىرتىدىكى ئۇيغۇر دىنى زىيالىلىرىنىڭ مەسئۇلىيىتىنىڭ ئىغىر ئىكەنلىكى، ۋەزىپىسىنى ئۈنۈتماسلىقى، ھەر قانداق ۋاستلارنى قوللىنىش ئارقىلىق دىنى دەۋەتنى كۈچەيتىشنىڭ ئۆزى دىنى ۋە مىللى مەجبۇرىيەتنى ئادا قىلغانلىق، دىنى دەۋەتنى كۆز قارچۇغۇسىدەك بىلىش، ئۇنىڭ بىلەن پەخىرلىنىش ۋە دىنى دەۋەتچىلىكىمىزدىكى بەزى بىر كەمچىلىكلەر...قاتارلىق مۇھىم مەسىلىلەر توغرىسىدا قۇرئان ۋە سۈننەت، سىيرە ۋە تارىخ سەھىپىلىرىدىن دەلىل كەلتۇرۇپ تەپسىلى توختىلىدۇ.

ھەقىقەت بىلەن باتىل ئوتتۇرىسىدىكى توقۇنۇش ئاللاھ ھەقنى غالىپ قىلىپ باتىلنى يوققا چىقارغۇنچە قەدەر داۋاملىشىدۇ، ھاياسىز ئىنسانلار تەرىپىدىن ئىسلام ۋە ئۇنىڭ ئەھلىنىڭ ئۆبرازىنى خۈنۈكلاشتۇرۇش ئۈچۈن نىشان قىلىنغان يالغان ۋە تۆھمەتلەر بىلەن تولۇپ-تاشقان بۇ فىلىمگە رەددىيە قايتۇرۇشنى دىنىمنى، پەيغەمبىرىمنى قوغداش يولىدىكى ئىمانى بۇرچۇم دەپ بىلىپ بۇ توغرىدىكى ھەقىقەتلەرنى ئاللاھنىڭ ياردىمى بىلەن ئۇيغۇر مۇسۇلمانلىرىغىمۇ يورۇتۇپ بىرىشنى توغرا تىپىپ قولۇمغا قەلەم ئالدىم.

شۇنىسى ئېنىقكى، پەيغەمبەرلەرنىڭ ئەۋزىلى، ئىنسانىيەتنىڭ ئىپتىخارلىق ئۆلگىسى، ياخشىلارنىڭ سەرخىلى ھەزرىتى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى سۆيۈش، ئۇنىڭ شەنىنى ئۇلۇغلاش ۋە ئۇنى دۈشمەنلەرنىڭ ھاقارەتلىرىدىن مۇداپىئە قىلىش ھەر قانداق بىر مۇسۇلماننىڭ بۇرچى ۋە  ئۇنىڭدىن تەلەب قىلىنىدىغان ئەڭ ئاددى بىر تەلەب. چۈنكى شۇنداق قىلغاندىلا ئىمان تولۇقلانغان بولىدۇ.

«ئۇيغۇر قىز-خانىملىرىغا نەسىھەت» ناملىق بۇ ماقالىدا، جەمئىيىتىمىزدە يۈز بىرىۋاتقان دىنى ئېتىقاد، مىللى غۇرۇر، ئىنسانىي ئەخلاققا زىت بەزى بىر ئەھۋاللارنى ئىچىپ بېرىش بىلەن بىرگە، قۇرئان ۋە ھەدىس نۇرى ئاستىدا قانداق قىلىش توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

تەقۋادارلىق بولسا مۆمىنلار ئارزۇ قىلىدىغان ئەڭ ئالى مەقاملاردىندۇر. تەقۋادارلىق ئىنساننى پۇتۇن ئىش-ھەركەتلىرىدە ئاللاھ زىرالىقىنى ھاسىل قىلىشقا ئۇندەيدۇ.

«تەكەببۇرلۇق روھىي ھالىتى توغرىسىدا»ناملىق بۇ ماقالىدا، تەكەببۇرلۇقنىڭ نەقەدەر رەزىل ئەخلاق ئىكەنلىكى،ئۇنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە كەلتۇرىدىغان زىيىنى، قانداق قىلغاندا تەكەببۇرلۇقتىن ئىبارەت بۇ يامان ئەخلاقتىن قۇتۇلۇش مۇمكىنلىكى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.