Ахлоқ фазилатлари

1. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- “Сила ва раҳим” калималарининг луғавий ва истилоҳий маънолари;- Силайи раҳим яхшлик ва эҳсондир;- Силайи раҳимнинг ҳукми ва даражалари;- Силайи раҳим ҳақида ворид бўлган оятлар;- Силайи раҳим ҳақида ворид бўлган ҳадислар. 2. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Силайи раҳим ҳақида ворид бўлган ҳадислар;- Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳаётиларидан татбиқий намуналар;- Силайи раҳим ҳақида уламоларнинг қавл ва асарлари;- Силайи раҳим мавзусининг хулосалари.

1. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- “Ҳаққул-жор” калималарининг луғавий ва истилоҳий маънолари;- Оллоҳ таоло ва Жаброилнинг тавсиялари;- Қўшниси хотиржам бўлмаган мўмин эмас;- Қўшничилик ҳақи ҳақида ворид бўлган оятлар;- Қўшничилик ҳақи ҳақида ворид бўлган ҳадислар. 2. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Қўшничилик ҳақи ҳақида ворид бўлган ҳадислар;- Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳаётиларидан татбиқий намуналар;- Қўшничилик ҳақи ҳақида уламоларнинг қавл ва асарлари;- Қўшничилик ҳақи мавзусининг хулосалари: - Энг катта яхшилик - қўшнига яхшилик;- Энг катта ёмонлик - қўшнига ёмонлик.

1. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- “Бирр – яхшилик қилиш” калимасининг луғавий ва истилоҳий маънолари;- Ота-онага яхшилик қилиш ҳақида ворид бўлган оятлар;- Ота-онага ёхуд улардан бирига яхшилик қилиш пайғамбарларнинг сифатларидандир;- Ота-онага яхшилик қилиш ҳақида ворид бўлган ҳадислар. 2. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Ота-онага яхшилик қилиш ҳақида ворид бўлган ҳадислар;- Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳаётиларидан татбиқий намуналар;- Ота-онага яхшилик қилиш ҳақида уламоларнинг қавл ва асарлари;- Ота-онага яхшилик қилиш мавзусининг хулосалари.

1. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- “Тавозе” калимасининг луғавий ва истилоҳий маънолари;- Мартабадан тушганлигини изҳор қилиш;- Тавозенинг уч хил даражалари;- Тавозе ҳақида ворид бўлган оятлар;- Тавозе ҳақида ворид бўлган ҳадислар. 2. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Тавозе ҳақида ворид бўлган ҳадислар;- Жаннатга 500 йил аввал кирадиганлар кимлар?- Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳаётиларидан татбиқий намуналар;- Тавозе ҳақида уламоларнинг қавл ва асарлари;- Тавозе дарсининг хулосалари.

1. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- “Сахо” калимасининг маънолари;- Сахийликнинг турлари ва даражалари;- Сўрамасдан туриб бериш - улуғ даража;- Саховат ва “жуд” ўртасидаги фарқ;- Олувчи сахий бўлиши керакми ёки берувчи;- Расулуллоҳнинг сахийликлари. 2. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Карам сўзининг луғавий ва истилоҳий маъноси;- Оллоҳнинг гўзал исмларидан бири - Ал-Карийм;- Карамнинг уч хил тури;- Карамнинг Қуръонда келган 6 хил маъноси. 3. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Иззатли Зот иззат-икромни улуғлайди;- Карам соҳиби икромга лойиқ;- Саховат ва карам қалбдан бўлади;- Саховат мол тарқатишнинг ўзими?- Саховат ва жасорат орасидаги алоқа;- Шоирлар саховат ҳақида;- Сахийлик ва яхши хулқнинг боғлиқлиги;- Саховат ҳақида ҳикоятлар.

1. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Адлнинг луғавий ва истилоҳий маъноси;- Ал-Адл - Аллоҳнинг исмларидан бири;- Адлнинг икки хил тури: яхшилик ва “ёмонлик”;- Адолат шарофати;- Адолат жорий этишнинг бошланиш нуқтаси;- Ўзгага адолат қилишнинг уч кўриниши; 2. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Ичингиз билан ташингиз бир хилми;- Фуқаҳолар таърифида адолат;- Адолат ва одамийлик;- Адиллик текшириладиган ўринлар: Имомлик, гувоҳлик, давлат раҳбарлиги, вазирлик, қозилик… 3. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Ҳамманинг сўзи ҳам сўз эмас;- Адлнинг душмани қаерда;- Тавҳид ва адолат;- Адл ҳаммамизнинг хулқимиз бўлсин;- Адолат нажотдир;- Илм, уламолар, адолат;- Адолат дарсининг хулосалари. 4. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- Подшоҳларга Аллоҳнинг насиҳати;- Подшоҳдан - ростгўйлик ва адолат;- Одил давлатга Аллоҳдан нусрат;- Умарнинг халифа бўлишлари;- Фуқаролар ҳаққини риоя қилиш;- Камтарлик, ҳақни тинглаш, танқидга сабр;- Дунёда адолат бўладими?

1. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида, шайх Обидхон қори қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритади:- Вафо - ноёб инсоний қадрият;- Вафонинг уч тури: аҳдга, ақдга, ваъдага;- Вафо ҳақида келган оятлар;- Иймон аломатларидан бири;- Вафо - Оллоҳнинг сифати;- Улкан ажрга эришиш воситаси;- Оиладаги вафодорлик;- Ўзаро муомалотларда вафо. 2. «Гўзал хулқлар силсиласи» деб номланган дарснинг ушбу бўлимида қуйидаги мавзулар ҳақида сўз юритилади:- “Исломда “ҳилф” пайдо қилманглар” ҳадисининг маъноси;- Вафо ўрнида мусулмон ҳам кофир ҳам баробар;- Бажариш қийинлиги учун келишув тузилади;- Қарзларни чиройли адо этиш вафодан;- Расулуллоҳ ҳаётларидан намуналар;- Вафодорга Оллоҳ мададкор;- Донишмандлар вафо ҳақида;- Золим подшоҳ ва вафодор Тоий қиссаси.

Ушбу маърузада қуйидаги мавзулар ҳақида сўз боради: – Қариндошлик ҳақ-ҳуқуқлари; – Силаи раҳмнинг умрга барака бериши ва ризқни кенг қилиши; – Силаи раҳмнинг хунук ўлимдан парда бўлиши;

Ушбу маъруза қуйидаги мавзуларни ўз ичига олади: – Кимда тўрт хил нарса бўлса, у ҳақиқий мунофиқдир, ҳадисининг шарҳи; – Нифоқнинг турлари; – Ёсин сурасининг 60–61- оятилари шарҳи; – Оллоҳ билан банда ўртасидаги аҳд; – Бандалар ўртасидаги аҳд;

Ушбу дарс қуйидаги мавзуларни ўз ичига олади: – \”Яхшилик юзингизни машриқ ёки мағриб томонга буришингизда эмас. Лекин яхшилик ким Аллоҳга, охират кунига, фаришталарга, китобга, Пайғамбарларга иймон келтирса\”, оятининг шарҳи; – Билган илмига амал қилиш;

Ушбу дарсда қуйидаги нуқталар баён қилинади. • Сирнинг луғавий ва истилоҳий маънолари; • Қуръони каримда сир сақлаш тушунчаси; • Сирлар икки хилдир: оддий сир ва хизмат сири; • Сирни фош этиб қўйиш сабрнинг камлигидан; • Сирни фош этишга ундайдиган ички қувват; • Сир сақлаш машаққати; • Яшириш мумкин бўлмаган ҳақиқатлар; • Мажлислар омонатдир; • Болалар орасида сир сақлаш тарбияси; • Сир сақлаш ҳақида донишмандлар ва шоирлар • Мавзу хулосаси

Ушбу дарсда қуйидаги нуқталар баён қилинади. • Омонатнинг луғавий ва истилоҳий маънолари; • Омонатдорликдаги уч унсур; • Омонатдорлик ўринлари; • Ер ва осмонлар қабул қилмаган омонат нима? • Қуръони каримда келган омонатнинг маънолари; • Пайғамбарларнинг кўзга ташланиб турадиган хулқлари; • Омонатдорлик - мўминлик, хиёнат - мунофиқлик; • Омонатдорликнинг йўқолиши Қиёмат аломати; • Оиладаги омонатдорлик; • Омонатдорлик фойдалари.

• Рост турмаган одам динга амал қила олмайди; • Ростгўйлик ва ҳақиқат эгизакдир; • Аллоҳ фақат ростликка ёрдам беради; • Каъб бин Молик: “Мени сидқ қутқарди”; • Ростгўй бўлсанг ғам чекма; • Сидқ дарсининг хулосалари.

Иймондан нифоқни ажратувчи сифат; • Сидқнинг луғавий маъноси; • Сидқнинг истилоҳий маъноси; • Сидқ билан ихлоснинг фарқи; • Сидқни вужудга келтирувчи омиллар; • Сиддиқлар ва содиқлар кимлар? • Абу Бакр разияллоҳу анҳу нима учун “сиддиқ” деб аталдилар?

• Хулқ нима дегани? • Яхши ва ёмон хулқлар; • Одоб сўзининг маъноси; • Одоб турлари.

* Мусо алайҳиссаломнинг ҳаёлари; * Ҳаёдан деб билинадиган ҳолатлар; * Ҳаёга зид саналадиган ишлар; * Ҳаёни қандай қилиб ўстириш мумкин? * Ҳаё ҳақида ҳикматлар.

• “Аллоҳдан чинакам ҳаё қилинглар” ҳадисининг шарҳи; • Малоикалардан ҳаё қилиш; • Одамлардан ҳаё қилишнинг даражалари; • Авлиёларнинг ҳаёларидан намуналар; • Ҳаё билан тортинчоқликнинг фарқи; • Журъатсизликдан қутулиш йўллари

· Барча яхшиликнинг боши; · Аллоҳдан, одамлардан ва ўз нафсидан ҳаё қилиш; · Ҳаёсизлик куфр ва бахтсизлик аломати; · Ҳаё зоҳир бўлиши: тилда, кўзда, хатти - ҳаракатда

* Барча чиройли хулқларнинг сабабчиси бўлган хислат; * Ҳаё ва ҳаёт бир-бирига боғлиқдир; * Ҳаё билан иймоннинг алоқаси; * Ҳаёнинг уч тури; * Ҳаёли бўлишнинг ҳукми; * Ҳаё учун савоб бўладими?

Ушбу марўзада шайх мусибат тушганда ёқа йиртиб йиғлаб, дод-вой солишнинг ҳукмини баён қилади, бу борада ворид бўлган оят ва ҳадисларни баён қиладилар.