(1) হে ঈমান্দাৰসকল! তোমালোকে সেই সকলো প্ৰতিশ্ৰুতি পুৰণ কৰা যিবোৰ তোমালোকে স্ৰষ্টাৰ লগত কৰিছা আৰু যিবোৰ মানুহৰ লগত কৰিছা। আৰু আল্লাহে তোমালোকৰ প্ৰতি কৃপা কৰি তোমালোকৰ বাবে চতুষ্পদ জন্তু হালাল কৰিছে (উট, গৰু, ছাগলী ইত্যাদি) কিন্তু কিছুমান জন্তু হাৰাম, যাৰ বৰ্ণনা আগলৈ কৰা হব। হজ্জ তথা উমৰাৰ ইহৰামৰ পিছত স্থলৰ জন্তু চিকাৰ কৰাও হাৰাম কৰা হৈছে। আল্লাহে তেওঁৰ হিকমত অনুসাৰে হালাল তথা হাৰামৰ আদেশ জাৰি কৰে। তেওঁক কোনেও বাধ্য কৰাব নোৱাৰে আৰু তেওঁৰ আদেশৰ প্ৰতি কোনোবাই আপত্তিও কৰিব নোৱাৰে।
(2) হে ঈমান্দাৰসকল! আল্লাহে যিবোৰ বস্তুক সন্মান প্ৰদান কৰিছে, আৰু সন্মান কৰাৰ আদেশ দিছে, সেইবোৰৰ অনাদৰ নকৰিবা। আৰু ইহৰাম অৱস্থাত যিবোৰ বস্তু অবৈধ, সেইবোৰৰ পৰা বিৰত থাকা, যেনে চিলাই কৰা কাপোৰ পৰিধান কৰা। হৰমত (কাবা ঘৰৰ আশে পাশে থকা স্থানত) যিবোৰ কাম কৰা অবৈধ (যেনে- চিকাৰ কৰা) তেনে কৰ্মৰ পৰা দূৰৈত থাকিবা। সন্মানিত মাহবোৰত (যেনে- জুল-কাদাহ, জুলহিজ্জা, মুহাৰ্ৰম আৰু ৰজব মাহত) যুদ্ধ কৰা বৈধ বুলি নাভাবিবা। যিবোৰ জন্তু আল্লাহৰ ওৱাস্তে জবেহ কৰাৰ বাবে হৰমলৈ প্ৰেৰণ কৰা হয়, সেইবোৰক যাবলৈ বাধা প্ৰদান কৰি অথবা লুন্ঠণ কৰি সেইবোৰক অনাদৰ নকৰিবা। লগতে সেইবোৰ জন্তুকো অপমান নকৰিবা যিবোৰক হজ্জত কুৰবানী কৰাৰ বাবে প্ৰতীক হিচাপে ডিঙিত মালা পিন্ধাই দিয়া হৈছে। সেইসকল লোককো ক্ষতি নকৰিবা যিসকলে আল্লাহৰ সন্তুষ্টি তথা ব্যৱসায়-বাণিজ্যত লাভ কৰাৰ উদ্দেশ্যে কাবা ঘৰলৈ আহিছে। আৰু যেতিয়া তোমালোকে হজ্জ তথা উমৰাৰ কাম সম্পন্ন কৰি ইহৰাম খুলি পেলোৱা আৰু হৰমৰ পৰা ওলাই যোৱা, তেতিয়া ইচ্ছা কৰিলে চিকাৰ কৰিব পাৰা। যদি তোমালোকক কোনোবাই সন্মানিত মছজিদলৈ যাওঁতে বাধা প্ৰদান কৰে, তেন্তে সিহঁতৰ লগত শত্ৰুতা থকাৰ কাৰণে সিহঁতৰ ওপৰত অন্যায় অত্যাচাৰ নকৰিবা। হে মুমিনসকল! আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰাত আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থকাৰ ক্ষেত্ৰত ইজনে সিজনক সহায় কৰিবা। লগতে পাপকাম তথা গুনাহৰ ক্ষেত্ৰত কাকো সহায় নকৰিবা আৰু কোনো মানুহৰ ধন-সম্পত্তি, ৰক্ত আৰু সন্মানৰ ক্ষেত্ৰত শত্ৰুতা পোষণ কৰাত কেতিয়াও কাকো সহযোগিতা নকৰিবা। তথা আল্লাহৰ আদেশ পৰিপূৰ্ণৰূপে পালন কৰি আৰু তেওঁৰ অবাধ্যতাৰ পৰা দূৰৈত থাকি তেওঁক ভয় কৰা। নিশ্চয় আল্লাহে অবাধ্যতাকাৰী সকলক অতি কষ্টদায়ক শাস্তি প্ৰদান কৰিব, সেয়ে তেওঁৰ শাস্তিৰ পৰা সাৱধান থাকিবা।
(3) চৰীয়তি পদ্ধতি অবিহনে মৃত্যুবৰণ কৰা জন্তু, প্ৰবাহিত তেজ, গাহৰিৰ মাংস, সেই জন্তু যিটোক জবেহ কৰাৰ সময়ত আল্লাহৰ বাহিৰে আন কাৰোবাৰ নাম লোৱা হৈছে, শ্বাসৰূদ্ধ হৈ মৃত্যুবৰণ কৰা জন্তু, আঘাত প্ৰাপ্ত হৈ মৃত্যুবৰণ কৰা জন্তু, ওখ স্থানৰ পৰা পৰি মৃত্যু হোৱা আৰু অন্য জন্তুৱে শিঙেৰে আঘাত কৰাৰ ফলত মৃত্যুবৰণ কৰা জন্তু, বাঘ- সিংহ- আৰু কুকুৰ-নেচীয়াই চিকাৰ কৰাৰ ফলত মৃত্যুবৰণ কৰা জন্তু, এই সকলোবোৰ জন্তু হাৰাম। কিন্তু এইবোৰৰ মাজৰ পৰা জীৱিত অৱস্থাত থকা জন্তু যিটো জবেহ কৰিব পৰা যাব সেইটো তোমালোকৰ বাবে হালাল। আৰু মুৰ্তিৰ বাবে জবেহ কৰা জন্তুও তোমালোকৰ বাবে হাৰাম। তীৰৰ জৰিয়তে ভাগ্য নিৰ্ণয় কৰাও হাৰাম। ইয়াৰ দ্বাৰা এনেকুৱা শিল তথা তীৰ বুজোৱা হৈছে, য'ত লিখা থাকে (কৰা), বা (নকৰিবা) ইয়াৰ পিছত যিটো তীৰ ওলায়, সেই মতেই কাম কৰে। উল্লেখিত কৰ্মসমূহৰ যিকোনো কৰ্ম কৰাটোৱে আল্লাহৰ আদেশ উলংঘা কৰা বুজায়। ইছলামৰ মজবুতি দেখি তোমালোকৰ ধৰ্ম ত্যাগ সম্পৰ্কে কাফিৰসকলে আজি নিৰাশ হৈ পৰিছে। এতেকে তোমালোকে সিহঁতক ভয় নকৰিবা, কেৱল মোকেই ভয় কৰা। আজি আমি তোমালোকৰ বাবে তোমালোকৰ ধৰ্ম ইছলামক পৰিপূৰ্ণ কৰি দিলোঁ, লগতে তোমালোকৰ ওপৰত মোৰ প্ৰকাশ্য আৰু অপ্ৰকাশ্য সকলো অনুগ্ৰহ পৰিপূৰ্ণ কৰিলোঁ। আৰু ইছলামক তোমালোকৰ বাবে মনোনীত দ্বীন হিচাপে গ্ৰহণ কৰিলোঁ। ইয়াৰ বাহিৰে আন কোনো দ্বীন গ্ৰহণ নকৰোঁ। কিন্তু যদি কোনোবাই ভোকৰ তাড়নাত মৃত জন্তুৰ মাংস ভক্ষণ কৰিবলৈ বাধ্য হয়, গুনাহৰ ইচ্ছা যদি নাথাকে তেন্তে তাৰ কোনো গুনাহ নহয়। নিশ্চয় আল্লাহ ক্ষমাশীল, পৰম দয়ালু।
(4) হে ৰাছুল! আপোনাৰ চাহাবাসকলে আপোনাক সোধে যে, আল্লাহে তেওঁলোকৰ বাবে কি কি বস্তু খোৱা হালাল কৰিছে, আপুনি কৈ দিয়কঃ আল্লাহে স্বচ্ছ তথা পৱিত্ৰ বস্তু তোমালোকৰ বাবে হালাল কৰিছে আৰু প্ৰশিক্ষণ প্ৰাপ্ত জন্তুৰ দ্বাৰা চিকাৰ বস্তু হালাল কৰিছে। চোকা দাঁত বিশিষ্ট যেনে- কুকুৰ আৰু চিতা। নখ বিশিষ্ট যেনে- বাজ, যিবোৰক তোমালোকে আল্লাহে প্ৰদান কৰা জ্ঞানৰ দ্বাৰা চিকাৰ কৰাৰ পদ্ধতি শিকোৱা, অৱশেষত সিহঁত এনেকুৱা হৈ পৰে যে, তোমালোকে যিটো আদেশ দিয়া সেইবোৰে সেইটোৱে কৰে। যেতিয়া তোমালোকে ধমক দিয়া সিহঁতে মানি লয়। এতেকে সেইবোৰে তোমালোকৰ বাবে যি চিকাৰ কৰি আনে, সেয়া তোমালোকে খাব পাৰা, যদিও সিহঁতে সেয়া মাৰি পেলায়। এই চিকাৰ জন্তুবোৰ এৰি দিয়াৰ সময়ত আল্লাহৰ নাম লৈ এৰিবা। আল্লাহক ভয় কৰি তেওঁৰ আদেশ পালন কৰা আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকা। নিশ্চয় আল্লাহে অতি শীঘ্ৰে আমলৰ হিচাপ গ্ৰহণ কৰিব।
(5) আজি আল্লাহে তোমালোকৰ বাবে স্বচ্ছ খোৱা বস্তু লগতে ইয়াহুদী আৰু খৃষ্টানসকলে জবেহ কৰা জন্তুৰ মাংসও হালাল কৰি দিছে। আৰু তোমালোকে জবেহ কৰা জন্তুও সিহঁতৰ বাবে হালাল। লগতে স্বাধীন পৱিত্ৰ মুমিনা নাৰী আৰু তোমালোকৰ পূৰ্বে পুথি প্ৰাপ্ত ইয়াহুদী আৰু খৃষ্টানসকলৰ নাৰীক তোমালোকৰ বাবে বিবাহ কৰা হালাল কৰা হৈছে, কিন্তু চৰ্ত হৈছে মোহৰ (বিবাহৰ সময়ত কইনাক দিবলগীয়া ধন) আদায় দিব লাগিব, আৰু তোমালোকৰ উদ্দেশ্য হব লাগিব অসৎ কৰ্মৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা, আনহাতে ব্যভিচাৰ কৰাৰ বাবে প্ৰেমিকা বনোৱাৰ উদ্দেশ্যে যাতে নহয়। এতেকে যিয়ে বান্দাৰ প্ৰতি দিয়া আল্লাহৰ বিধানক অস্বীকাৰ কৰিব, তাৰ সকলো আমল বিনষ্ট হৈ যাব চৰ্ত পুৰণ নোহোৱাৰ কাৰণে, আৰু সেই চৰ্তটো হৈছে ঈমান। তথা কিয়ামতৰ দিনা সি ক্ষতিগ্ৰস্তসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ জাহান্নামত প্ৰৱেশ কৰিব, তাত সি চিৰকাল অৱস্থান কৰিব।
(6) হে ঈমান্দাৰসকল! যেতিয়া তোমালোকে ছালাতৰ বাবে থিয় হব বিচৰা, আৰু তেতিয়া যদি তোমালোকে হাদাছে আচগৰ (অজুবিহীন) অৱস্থাত থাকা তেন্তে অজু কৰি লোৱা, (প্ৰথমে) নিজৰ মুখমণ্ডল ধুই লবা আৰু তাৰ পিছত কিলাকুটি লৈকে হাত ধুই লবা, আৰু মূৰ মছেহ কৰিবা আৰু ভৰি ধুই লবা সৰু গাঠি লৈকে। আনহাতে যদি তোমালোকে হাদাছে আকবৰ (যিবোৰ কাৰণত গোছল কৰা জৰুৰী) অৱস্থাত থাকা তেন্তে গোছল কৰিবা। আৰু যদি তোমালোকে অসুস্থ অৱস্থাত থাকা আৰু পানী ব্যৱহাৰৰ ফলত যদি বেমাৰ বেছি হোৱাৰ অথবা সুস্থ হোৱাত পলম হোৱাৰ আশংকা হয়, নাইবা যদি তোমালোক সুস্থ অৱস্থাতে ভ্ৰমণত থাকা অথবা যদি তোমালোক হাদাছে আচগৰ যেনে- মল-মুত্ৰ ত্যাগ কৰাৰ ফলত অজুবিহীন অৱস্থাত থাকা নাইবা হাদাছে আকবৰ যেনে- স্ত্ৰী সহবাস কৰাৰ পিছৰ অৱস্থাত থাকা আৰু যদি পৱিত্ৰতা অৰ্জন কৰিবলৈ পানী বিচাৰি নোপোৱা তেন্তে মাটিৰ দ্বাৰা পৱিত্ৰতা অৰ্জন কৰিবা, নিজৰ দুয়ো হাত মাটিত স্পৰ্শ কৰি মুখমণ্ডল আৰু দুয়ো হাত মছেহ কৰিবা। আল্লাহে তেওঁৰ বিধানৰ জৰিয়তে তোমালোকৰ ক্ষতি সাধন কৰিব নিবিচাৰে, সেই কাৰণে তেওঁ তোমালোকক ক্ষতি হোৱা অৱস্থাত পানী ব্যৱহাৰৰ নিৰ্দেশ দিয়া নাই। এতেকে পানী ব্যৱহাৰত ক্ষতি হোৱাৰ আশংকা থাকিলে নাইবা পানী বিচাৰি নাপালে, ইয়াৰ বিকল্প ব্যৱস্থাও কৰি দিছে, যাতে তোমালোকৰ ওপৰত তেওঁৰ নিয়ামত পৰিপূৰ্ণ হয় আৰু তোমালোকে তেওঁৰ কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰা তথা যাতে অকৃতজ্ঞ নোহোৱা।
(7) আৰু আল্লাহৰ অনুগ্ৰহ স্মৰণ কৰা যে, তেওঁ তোমালোকক ইছলামৰ পথ দেখুৱাইছে, লগতে স্মৰণ কৰা তোমালোকৰ সেই প্ৰতিশ্ৰুতি যিটো তোমালোকে নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ লগত বাইআত কৰাৰ সময়ত কৰিছিলা, তোমালোকে কৈছিলাঃ আমি সৰ্বাৱস্থাতে আপোনাৰ কথা মানিম আৰু আপোনাৰ কথাৰ ওপৰত আমল কৰিম, যদিও সেই আদেশ আমাৰ ইচ্ছা অনুকূল হওঁক বা নহওঁক। এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ (প্ৰতিশ্ৰুতিও তেওঁৰ আদেশৰ অন্তৰ্ভুক্ত) পালন কৰি তথা তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি কেৱল তেওঁকেই ভয় কৰা। নিশ্চয় আল্লাহ অন্তৰৰ গোপন বিষয় সম্পৰ্কেও অৱগত, একোৱেই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়।
(8) হেৰা যিসকলে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ প্ৰতি ঈমান আনিছা! আল্লাহৰ সন্তুষ্টি লাভ কৰিবলৈ তেওঁৰ অধিকাৰসমূহ আদায় কৰা আৰু ন্যায়ৰ সপক্ষে সাক্ষী দান কৰা অন্যায়ৰ সপক্ষে নহয়। কোনো গোত্ৰৰ শত্ৰুতাই যাতে তোমালোকক অন্যায় কৰিবলৈ প্ৰৰোচিত নকৰে, কিয়নো ন্যায় বন্ধু আৰু শত্ৰু উভয়ৰ লগতে কৰা উচিত। সেয়ে সিহঁতৰ লগত ন্যায় কৰা। ন্যায় হৈছে আল্লাহৰ প্ৰতি ভয়ৰ অতি নিকটৱৰ্তী। আনহাতে অন্যায় হৈছে আল্লাহৰ সন্মুখত দুসাহস কৰাৰ অতি নিকটৱৰ্তী। এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি কেৱল তেওঁকেই ভয় কৰা। তোমালোকে যি কৰা সেই বিষয়ে নিশ্চয় আল্লাহ অৱগত। তোমালোকৰ কোনো কৰ্মই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়। তেওঁ তোমালোকক তোমালোকৰ কৰ্মৰ প্ৰতিদান দান কৰিব।
(9) আল্লাহে (যিয়ে কেতিয়া প্ৰতিশ্ৰুতি ভঙ্গ নকৰে) সেইসকল লোকক প্ৰতিশ্ৰুতি প্ৰদান কৰিছে, যিসকলে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ প্ৰতি ঈমান আনিছে আৰু সত্কৰ্ম কৰিছে যে, তেওঁ তেওঁলোকৰ গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিব লগতে তেওঁলোকক মহান ছোৱাব তথা জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাব।
(10) যিসকলে আল্লাহৰ লগত কুফুৰী কৰিছে তথা তেওঁৰ আয়াতসমূহক অস্বীকাৰ কৰিছে, সেইসকল লোকেই জাহান্নামৰ অধিবাসী, সিহঁতক সিহঁতৰ কুফুৰী আৰু মিথ্যাচাৰৰ বাবে শাস্তিস্বৰূপে তাত প্ৰৱেশ কৰোৱা হব। তাত সিহঁত চিৰস্থায়ী হব।
(11) হে ঈমান্দাৰসকল! অন্তৰ আৰু জিভাৰ জৰিয়তে আল্লাহৰ অনুগ্ৰহসমূহ স্মৰণ কৰা, তেৱেঁই তোমালোকক শান্তি ও নিৰাপত্তা প্ৰদান কৰিছে, আৰু যেতিয়া তোমালোকৰ শত্ৰুৱে তোমালোকৰ পিনে হাত বঢ়াব বিচাৰিছিল আৰু তোমালোকক ধৰি শাস্তি দিব বিচাৰিছিল, তেতিয়া আল্লাহেই সিহঁতৰ অন্তৰত ভয় সৃষ্টি কৰি দিছিল আৰু তোমালোকক সিহঁতৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিল। এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি কেৱল তেওঁকেই ভয় কৰা। তথা মুমিনসকলে তেওঁলোকৰ নিজৰ ধাৰ্মিক তথা পাৰ্থিৱ উপকাৰ অৰ্জন কৰিবলৈ কেৱল আল্লাহৰ ওপৰতেই ভৰসা কৰা উচিত।
(12) অৱশ্যে আল্লাহে বনী ইছৰাঈলৰ পৰা দৃঢ় প্ৰতিশ্ৰুতি লৈছিল, যাৰ বৰ্ণনা আগত আহি আছে, আৰু সিহঁতৰ মাজত বাৰ জন প্ৰধান নিযুক্ত কৰিছিল, যিসকলে নিজৰ অধীনত থকা লোকৰ পৰ্যবেক্ষণ কৰিছিল, তথা আল্লাহে বনী ইছৰাঈলক কৈছিলঃ মই তোমালোকৰ সহায় তথা সমৰ্থনৰ বাবে তোমালোকৰ লগত আছো, যদিহে তোমালোকে ভালদৰে ছালাত আদায় কৰা, যাকাত প্ৰদান কৰা, মোৰ সকলো ৰাছুলৰ প্ৰতি কোনো ভেদাভেদ নকৰাকৈ যদি ঈমান পোষণ কৰা, তেওঁলোকক সন্মান কৰা, আৰু তেওঁলোকক সহায় কৰা লগতে সৎ পথত ব্যয় কৰা। যদি তোমালোকে এইবোৰ কৰ্ম কৰা তেন্তে মই তোমালোকৰ গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিম আৰু ক্বিয়ামতৰ দিনা এনেকুৱা জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাম, যাৰ অট্টালিকাসমূহৰ তলত নদীসমূহ প্ৰবাহিত। ইমান দৃঢ় বচন লোৱাৰ পিছতো যিয়ে কুফৰী কৰিব, সি দৰাচলতে জানি বুজি সত্যৰ পথ ত্যাগ কৰিলে।
(13) সিহঁতে অঙ্গীকাৰ ভঙ্গ কৰাৰ কাৰণে আমি সিহঁতক নিজ কৃপাৰ পৰা আঁতৰ কৰি দিছো, আৰু সিহঁতৰ অন্তৰক এনেকুৱা কঠোৰ কৰি দিছো যে, সিহঁতৰ অন্তৰত কোনো ভাল কথা প্ৰৱেশ কৰিবই নোৱাৰে, আৰু কোনো উপদেশৰ দ্বাৰাও উপকৃত হব নোৱাৰে। সিহঁতে আল্লাহৰ বাণীক বাস্তৱ স্থানৰ পৰা বিকৃত কৰে, কেতিয়াবা শব্দ পৰিবৰ্তন কৰে আকৌ কেতিয়াবা নিজ ইচ্ছা অনুসাৰে অৰ্থ বিকৃত কৰে। তথা সিহঁতক যিবোৰ কথাৰ উপদেশ দিয়া হৈছিল সেইবোৰৰ কিছুমানৰ ওপৰত সিহঁতে আমল কৰা এৰি দিছে। আৰু হে ৰাছুল! আপুনি খবৰ পাই থাকিব যে, সিহঁতে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ মুমিন বান্দাসকলৰ লগত অমুক অমুক বিশ্বাসঘাতকতা কৰিছে। কিন্তু সিহঁতৰ মাজত কিছুমান এনেকুৱা ব্যক্তিও আছে, যিসকলে অঙ্গীকাৰ পূৰণ কৰিছে। এতেকে সিহঁতক ক্ষমা কৰি দিয়ক আৰু সিহঁতক এৰি দিয়ক। কাৰণ এইটো উত্কৃষ্ট কাৰ্য, আৰু আল্লাহে উত্কৃষ্ট কৰ্মকাৰী সকলক ভাল পায়।
(14) যিদৰে আমি ইয়াহুদীসকলৰ পৰা দৃঢ় অঙ্গীকাৰ লৈছিলো, সেইদৰে আমি সেইসকল লোকৰ পৰাও অঙ্গীকাৰ লৈছিলো, যিসকলে এই কথা কৈ নিজৰ পৱিত্ৰতা বৰ্ণনা কৰে যে আমি ঈছা আলাইহিছ ছালামৰ অনুসাৰী। আৰু সিহঁতেও নিজৰ পূৰ্বপুৰুষ ইয়াহুদীসকলৰ দৰেই সেইসমূহ বিধানৰ কিছুমানৰ ওপৰত আমল কৰা এৰি দিছিল যিবোৰ সিহঁতক আদেশ দিয়া হৈছিল। আৰু আমি ক্বিয়ামত পৰ্যন্ত সিহঁতৰ মাজত শত্ৰুতা আৰু ঘৃণা ঢালি দিছো। ফলত সিহঁতে ইজনে সিজনৰ লগত বিবাদত লিপ্ত হবলৈ ধৰিলে আৰু পৰস্পৰে পৰস্পৰক কাফিৰ কবলৈ ধৰিলে। আল্লাহে সিহঁতক অনতিপলমে সিহঁতৰ কাৰ্যকলাপ সম্পৰ্কে অৱগত কৰাব, যিবোৰ কৰ্ম সিহঁতে কৰিছে। আৰু ইয়াৰ প্ৰতিদানো দিব।
(15) হে আহলে কিতাব, তাওৰাত ধাৰী ইয়াহুদীসকল আৰু ইঞ্জীল ধাৰী খৃষ্টানসকল! তোমালোকৰ ওচৰত আমাৰ ৰাছুল মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম আহি গৈছে। তোমালোকে তোমালোকৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ হোৱা পুথিৰ যিবোৰ কথা গোপন কৰিছিলা, তাৰে বহুত কথা তেওঁ স্পষ্টভাৱে প্ৰকাশ কৰিব, আৰু বহু কথা আওকাণও কৰিব, যিবোৰত তোমালোকৰ অপমানৰ বাহিৰে আন একো নাই। তোমালোকৰ ওচৰত আল্লাহৰ ফালৰ পৰা কোৰআন আহিছে, ই হৈছে প্ৰদীপ, যাৰ পৰা জ্যোতি লোৱা হয়। আৰু এইটো এনে এখন পুথি, য’ত মানুহৰ বাবে পৃথিৱী আৰু আখিৰাত সম্পৰ্কীয় সেই সকলো বিষয়ৰ বিৱৰণ আছে যিবোৰ সিহঁতৰ বাবে অতি আৱশ্যক।
(16) আল্লাহে এই পুথিৰ দ্বাৰা সেই সকল লোকক হিদায়ত প্ৰদান কৰে, যিসকলে আল্লাহক সন্তুষ্ট কৰিবলৈ ঈমান আনিছে আৰু নেক আমল কৰে, এনেকুৱা পথ দেখুৱায় যি পথে সিহঁতক আল্লাহৰ শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰি জান্নাতৰ পিনে লৈ যায়। আৰু সিহঁতক কুফৰ আৰু গুনাহৰ অন্ধকাৰৰ পৰা উলিয়াই ঈমান আৰু আনুগত্যৰ পোহৰলৈ লৈ আহে। সিহঁতক পোন পথ তথা ইছলামৰ পথত পৰিচালিত হবলৈ তাওফীক প্ৰদান কৰে।
(17) সেই সকল খৃষ্টানে কুফুৰী কৰিছে যিসকলে কয় যে, আল্লাহেই হৈছে ঈছা ইবনে মৰিয়ম। হে ৰাছুল! আপুনি সিহঁতক কৈ দিয়ক, আল্লাহে যদি ঈছা ইবনে মৰিয়ম আৰু তেওঁৰ মাকক আৰু পৃথিৱীৰ বুকুত যি সেই সকলোকে ধ্বংস কৰিব বিচাৰে তেন্তে কোন আছে এনেকুৱা যিয়ে আল্লাহৰ এই কাৰ্যক বাধা প্ৰদান কৰিব পাৰিব? যদি কোনেও নোৱাৰে তেন্তে এই কথা প্ৰমাণিত যে, আল্লাহৰ বাহিৰে আন কোনো সত্য ইলাহ নাই। আৰু ঈছা ইবনে মৰিয়মৰ লগতে তেওঁ মাতৃ আৰু সকলোৱেই আল্লাহৰ সৃষ্টি। আকাশমণ্ডল, পৃথিৱী আৰু এই দুয়োৰ মাজত যি আছে, সেই সকলোবোৰেৰে মালিক আল্লাহ। তেওঁ যি ইচ্ছা কৰে সৃষ্টি কৰে। আৰু যিসকলক তেওঁ সৃষ্টি কৰিছে সেইসকলৰ মাজত এজন হৈছে ঈছা আলাইহিছ ছালাম। এতেকে তেওঁ আল্লাহৰ বান্দা আৰু তেওঁৰ ৰাছুল। আৰু আল্লাহ সকলো বস্তুৰ ওপৰত ক্ষমতাৱান।
(18) ইয়াহুদী আৰু নাচাৰাসকলে দাবী কৰে যে, সিহঁতে আল্লাহৰ পুত্ৰ তথা প্ৰিয়পাত্ৰ। হে ৰাছুল! আপুনি সিহঁতৰ এই দাবী খণ্ডন কৰি কৈ দিয়কঃ তেনেহলে তেওঁ তোমালোকক তোমালোকৰ গুনাহৰ শাস্তি কিয় দিয়ে। তোমালোকৰ দাবী অনুসাৰে যদি সঁচাকৈয়ে তোমালোক আল্লাহৰ প্ৰিয়পাত্ৰ তেন্তে তেওঁ তোমালোকক পৃথিৱীত হত্যা তথা মুখমণ্ডল বিকৃত কৰাৰ দৰে শাস্তি আৰু আখিৰাতত জাহান্নামৰ শাস্তি নিদিলিহেঁতেন। কিয়নো তেওঁ নিজৰ প্ৰিয়পাত্ৰসকলক শাস্তি নিদিয়ে। প্ৰকৃততে তোমালোকেও আন আন মানুহৰ দৰেই মানুহ। যিয়ে ভাল কৰ্ম কৰিব, সি জান্নাত পাব। আৰু যিয়ে বেয়া কৰ্ম কৰিব, সি পাব জাহান্নাম। আল্লাহে যাক ইচ্ছা কৰে নিজ অনুগ্ৰহেৰে ক্ষমা কৰি দিয়ে, আৰু যাক ইচ্ছা কৰে ন্যায়ৰ জৰিয়তে শাস্তি দিয়ে। আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱী তথা এই উভয়ৰ মাজৰ সকলো তেওঁৰেই অধীন। আৰু তেওঁৰ ফালেই সকলোৱে প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰিব।
(19) হে কিতাপ ধাৰী ইয়াহুদী আৰু নাছাৰাসকল! তোমালোকৰ ওচৰত আমাৰ ৰাছুল মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম আহিছে। তেওঁ এনেকুৱা সময়ত আহিছে যেতিয়া ৰাছুলসকলৰ আগমণ অস্থায়ী ভাৱে বন্ধ আছিল তথা ৰাছুল অহাটো বৰ আৱশ্যক আছিল। যাতে তোমালোকে এইটো ক'ব নোৱাৰা যে, আমাৰ ওচৰলৈ আল্লাহৰ প্ৰতিদানৰ সুসংবাদ দিবলৈ আৰু তেওঁৰ শাস্তিৰ পৰা সতৰ্ক কৰিবলৈ ৰাছুল অহা নাছিল। কিয়নো তোমালোকৰ ওচৰত সুসংবাদ দাতা তথা সতৰ্ককাৰী হিচাপে আমাৰ ৰাছুল মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম আহি পৰিছে। আল্লাহ সকলো বস্তুৰ ওপৰত ক্ষমতাৱান, তেওঁক কোনেও পৰাজিত কৰিব নোৱাৰে। তেওঁৰ ক্ষমতাৰ এটা বহিঃপ্ৰকাশ হৈছে ৰাছুল প্ৰেৰণ। আৰু ৰাছুল প্ৰেৰণৰ এই ধাৰাবাহিকতা মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ জৰিয়তে শেষ কৰিছে।
(20) হে ৰাছুল! সেই সময়ক স্মৰণ কৰক, যেতিয়া মুছা আলাইহিছ ছালামে নিজ সম্প্ৰদায় বনী ইছৰাঈলক কৈছিলঃ হে মোৰ জাতি ভাইসকল! তোমালোকে অন্তৰেৰে আৰু মুখেৰে আল্লাহৰ অনুগ্ৰহসমূহ স্মৰণ কৰা যে, আল্লাহে তোমালোকৰ মাজৰ পৰাই কিছুমানক নবী বনাইছিল, যিসকলে তোমালোকক সত্যৰ পিনে আহ্বান কৰিছিল, আৰু তোমালোকক স্বাধীন কৰিছিল অথচ তোমালোক দাস হৈ আছিলা, আৰু তোমালোকক এনেকুৱা অনুগ্ৰহ প্ৰদান কৰিছিল, যিবোৰ অনুগ্ৰহ তোমালোকৰ যুগত আন কাকো দিয়া নাছিল।
(21) মুছা আলাইহিছ ছালামে কৈছিলঃ হে মোৰ জাতি ভাইসকল! সেই পৱিত্ৰ ভূমিত (বাইতুল মাকদিছ তথা ইয়াৰ চাৰিওফালে থকা অঞ্চলত) প্ৰৱেশ কৰা, যত প্ৰৱেশ কৰাৰ আৰু তাত থকা কাফিৰসকলৰ লগত যুদ্ধ কৰাৰ বাবে আল্লাহে তোমালোকৰ পৰা অঙ্গীকাৰ লৈছে, আৰু দাম্ভিকসকলৰ সন্মুখত হাৰ নামানিবা, অন্যথা পৃথিৱী আৰু আখিৰাতত ক্ষতিগ্ৰস্তসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ যাবা।
(22) তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে তেওঁক কৈছিলঃ হে মুছা! সেই পৱিত্ৰ ভূমি বৰ শক্তিশালী লোকসকলে বাস কৰে। সেয়ে আমি তাত প্ৰৱেশ কৰিব নোৱাৰিম, যেতিয়ালৈকে সিহঁত তাত থাকিব। কিয়নো সিহঁতৰ লগত যুদ্ধ কৰাৰ ক্ষমতা আমাৰ ওচৰত নাই। কিন্তু যদি সিহঁত তাৰ পৰা ওলাই যায় তেন্তে আমি অৱশ্যে তাত প্ৰৱেশ কৰিম।
(23) মুছা আলাইহিছ ছালামৰ সঙ্গীসকলৰ মাজত দুজন এনেকুৱা সঙ্গী আছিল যিসকলে আল্লাহক ভয় কৰিছিল তথা তেওঁৰ শাস্তিক ভয় কৰিছিল। আল্লাহে তেওঁলোকক আনুগত্য কৰিবলৈ তাওফীক তথা প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰিছিল। তেওঁলোক উভয়ে নিজ জাতিক মুছা আলাইহিছ ছালামৰ কথা মানিবলৈ প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰি কৈছিল, নগৰৰ দুৱাৰ মুখেৰে প্ৰৱেশ কৰি এই শক্তিশালী লোকৰ মুখামুখী হোৱা। নিশ্চয় তোমালোকে সিহঁতক পৰাজিত কৰিব পাৰিবা। কিয়নো যদি আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান থাকে তথা সাধনা ব্যৱহাৰ কৰা হয় তেন্তে আল্লাহে নিশ্চিত ভাৱে সহায় কৰে। আৰু যদি তোমালোক প্ৰকৃত মুমিন হোৱা তেন্তে কেৱল আল্লাহৰ প্ৰতি ভৰসা কৰা। কিয়নো ঈমানে আল্লাহৰ প্ৰতি ভৰসা কৰাৰ প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে।
(24) মুছা আলাইহিছ ছালামৰ সম্প্ৰদায়ে সিহঁতৰ নবী মুছাৰ কথা অৱমাননা কৰি আৰু তাত অটল হৈ কৈছিলঃ আমি চহৰত তেতিয়া লৈকে প্ৰৱেশ নকৰো, যেতিয়া লৈকে এই শক্তিশালী লোকসকল তাত থাকিব। এতেকে হে মুছা! আপুনি আৰু আপোনাৰ প্ৰতিপালক যাওক, আৰু শক্তিশালী লোকসকলৰ লগত যুদ্ধত কৰকগৈ। আমি আপোনাৰ পৰা পৃথক হৈ ইয়াতে বহি থাকিম।
(25) মুছা আলাইহিছ ছালামে নিজ প্ৰতিপালকক কলেঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! মোৰ আৰু মোৰ ভাতৃৰ বাহিৰে আন কাৰো ওপৰত মোৰ শক্তি নচলে। এতেকে মোৰ আৰু এই জাতিৰ মাজত নিৰ্ণয় কৰি দিয়ক, যি জাতিয়ে আপোনাৰ ৰাছুলৰ আদেশ উলংঘা কৰে।
(26) আল্লাহে নবী মুছা আলাইহিছ ছালামক কলে যে, আল্লাহে বনী ইছৰাঈলৰ বাবে চল্লিশ বছৰলৈকে সেই পৱিত্ৰ ভূমিত প্ৰৱেশ নিষিদ্ধ কৰিছে। এই সময়ছোৱাত সিহঁতে মৰুভূমিৰ মাজতে ঘূৰি ফুৰিব লাগিব। এতেকে হে মুছা! আল্লাহৰ আনুগত্যৰ পৰা ওলাই যোৱা লোকসকলৰ বাবে আপুনি অনুতপ্ত নহ'ব। কিয়নো সিহঁতে যি শাস্তি পাইছে সেয়া সিহঁতৰ কৰ্মৰ বাবেহে পাইছে।
(27) হে ৰাছুল! এই যালিম তথা ঈৰ্ষা পোষণকাৰী ইয়াহুদীসকলক আদমৰ দুয়ো সন্তান হাবীল আৰু কাবীলৰ সংবাদ সঠিক ভাৱে শুনাওক। যেতিয়া উভয়ে আল্লাহৰ নৈকট্য অৰ্জন কৰিবলৈ আল্লাহৰ দৰবাৰত কুৰবানী পেচ কৰিছিল, তেতিয়া আল্লাহে হাবীলৰ কুৰবানী কবূল কৰিছিল। কিয়নো তেওঁ আছিল তাক্বৱাৰ অধিকাৰী। আনহাতে কাবীলৰ কুৰবানী কবূল নকৰিলে, কাৰণ সি তাক্বৱাৰ অধিকাৰী নাছিল। সেয়ে কাবীলৰ মনত ঈৰ্ষা উপজিল আৰু ক'লেঃ হে হাবীল! মই তোমাক হত্যা কৰিম। তেতিয়া হাবীলে কলেঃ আল্লাহে কেৱল তাক্বৱাৰ অধিকাৰীসকলৰ কুৰবানীহে কবূল কৰে, যিসকলে তেওঁৰ আদেশ পালন কৰে তথা তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকে।
(28) তুমি যদি হত্যা কৰাৰ উদ্দেশ্যে মোৰ পিনে হাত প্ৰসাৰিত কৰা, তেন্তে মই ইয়াৰ পৰিবৰ্তে তোমাৰ দৰে কাৰ্য নকৰো। আৰু এইটো মোৰ দুৰ্বলতা নহয়, বৰং মই আল্লাহক ভয় কৰো, যিজন গোটেই সৃষ্টিজগতৰ প্ৰতিপালক।
(29) হাবীলে কাবিলক ভয় দেখুৱাই কলেঃ মই বিচাৰো তুমি তোমাৰ পূৰ্বৱৰ্তী পাপসমূহৰ লগতে মোক অন্যায়ভাৱে কৰা হত্যাৰ গুনাহো লগত লৈ প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰাগৈ। আৰু সেই সকল জাহান্নামীৰ অন্তৰ্ভুক্ত হোৱা যিসকলে ক্বিয়ামতৰ দিনা প্ৰৱেশ কৰিব। অন্যায়কাৰী সকলৰ এইটোৱেই প্ৰতিদান, আৰু মই তোমাক হত্যা কৰি সেই সকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হ'ব নিবিচাৰো।
(30) কাবিলৰ বেয়া আদেশ প্ৰদানকাৰী আত্মাই তাক নিজৰ ভাতৃক হত্যা কৰিবলৈ উদ্বুদ্ধ কৰিলে, ফলত সি তেওঁক হত্যা কৰিলে। ইয়াৰ ফলত সি এনেকুৱা লোকৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ গ'ল, যিসকলৰ পৃথিৱী আৰু আখিৰাতত নিজৰ প্ৰাপ্য তেনেই নগন্য।
(31) তাৰ পিছত আল্লাহে এটা কাউৰী প্ৰেৰণ কৰিলে, যিয়ে তাৰ সন্মুখত মাটি খান্দিবলৈ ধৰিলে, যাতে তাত মৃত আন এটা কাউৰীক দাফন কৰিব পাৰে। লগতে যাতে ইয়াৰ দ্বাৰা তাক বুজাই দিব পাৰে যে, সি কেনেকৈ নিজৰ ভাতৃৰ মৃতদেহ দাফন কৰিব। এই দেখি হত্যাকাৰী ভাতৃয়ে অনুতপ্ত হৈ ক'লেঃ হায় আফচোচ! মই এই কাউৰীটোৰ দৰেও হ'ব নোৱাৰিলোঁনে যে, মোৰ ভাতৃৰ মৃতদেহটো ঢাকিব পাৰোঁ, যিদৰে এই কাউৰীটোৱে এটা মৰা কাউৰীক দাফন কৰিলে। ফলত এই দেখি সি অনুতপ্ত হ'ল।
(32) কাবীলৰ হাতত ভাতৃ হত্যাৰ কাৰণে আমি বনী ইছৰাঈলক জনাই দিছিলো যে, যদি কোনোবাই কাৰণবিহীন কাৰোবাক হত্যা কৰে, যেনে কিচাচ অথবা কুফৰ আৰু বিদ্ৰোহৰ দ্বাৰা পৃথিৱীত বিপৰ্যয় সৃষ্টি কৰা আদি, তেন্তে সি যেনিবা গোটেই মানৱ জাতিক হত্যা কৰিলে। কিয়নো তাৰ ওচৰত দোষী আৰু নিৰ্দোষীৰ মাজত কোনো পাৰ্থক্য নাই। আনহাতে যদি কোনোবাই এই বুলি প্ৰাণ নাশৰ পৰা বিৰত থাকে যে, আল্লাহে ইয়াক হাৰাম কৰিছে তেন্তে সি যেনিবা গোটেই মানৱ জাতিক জীৱন দান কৰিলে। কিয়নো তাৰ এই ব্যৱহাৰত সকলো মানুহৰেই নিৰাপত্তা আছে। আৰু আমাৰ ৰাছুল বনী ইছৰাঈলৰ ওচৰত স্পষ্ট প্ৰমাণ আৰু প্ৰকাশ্য নিদৰ্শন লৈ আহিছিল কিন্তু ইয়াৰ পিছতো সিহঁতৰ মাজৰ বহুতে গুনাহ তথা ৰাছুলসকলৰ বিৰুদ্ধাচাৰণ কৰি আল্লাহৰ আদেশ অমান্য কৰিছিল।
(33) যিসকলে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ লগত যুদ্ধ কৰে, লগতে তেওঁলোকৰ লগত প্ৰকাশ্য শত্ৰুতা পোষণ কৰি পৃথিৱীত হত্যা তথা লুন্ঠনৰ দ্বাৰা বিপৰ্যয় সৃষ্টি কৰে, সিহঁতৰ শাস্তি হৈছে এই যে, সিহঁতক হত্যা কৰা হব অথবা ফাচী কাঠত ওলোমাই দিয়া হ'ব নাইবা সোঁ হাত আৰু বাওঁ ভৰি কৰ্তন কৰা হব, ইয়াৰ পিছত আকৌ যদি এনেকুৱা কৰ্ম কৰে তেন্তে বাওঁ হাত আৰু সোঁ ভৰি কৰ্তন কৰা হ'ব নাইবা দেশৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰা হব। পৃথিৱীত সিহঁতৰ বাবে এই শাস্তি কেৱল অপমানৰ বাবে, আৰু আখিৰাতত আছে সিহঁতৰ মহা শাস্তি।
(34) হে প্ৰশাসনিক বিষয়াসকল! এই বিদ্ৰোহীসকলৰ মাজৰ যিয়ে তোমালোকে গ্ৰেপ্তাৰ কৰাৰ আগতে তাওবা কৰিব, তেন্তে জানি থোৱা! আল্লাহে সিহঁতক ক্ষমা কৰিব আৰু সিহঁতৰ প্ৰতি কৃপা কৰিব। আৰু এই কৃপা ফলতেই সিহঁতৰ পৰা শাস্তি আঁতৰাই দিব।
(35) হে মুমিনসকল! আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি কেৱল তেওঁকেই ভয় কৰা। তেওঁ যি আদেশ কৰিছে সেয়া পালন কৰি তেওঁৰ নৈকট্য অৱলম্বন কৰা, আৰু তেওঁ যি নিষেধ কৰিছে তাৰ পৰা বিৰত থাকা। তেওঁৰ সন্তুষ্টি অৰ্জনৰ বাবে কাফিৰসকলৰ লগত (যিসকলে তোমালোকক আল্লাহৰ দ্বীন পালনত বাধা দিয়ে আৰু তোমালোকৰ ওপৰত নিৰ্যাতন কৰে) যুদ্ধ কৰা। এনেকুৱা কৰিলে হয়তো তোমালোকে সেইটো পাবা যিটো তোমালোকে বিচৰা আৰু সেইটোৰ পৰা বচাই লোৱা হ'ব যিটোক তোমালোকে ভয় কৰা।
(36) যিসকলে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ লগত কুফুৰী কৰে, সিহঁত যদি পৃথিৱীৰ সকলো বস্তুৰ মালিক হয়, লগতে ইয়াৰ বাহিৰেও যদি সিহঁতৰ ওচৰত সম্পত্তি থাকে আৰু সেই সকলোবোৰ সম্পত্তি যদি সিহঁতে ক্বিয়ামতৰ দিনা শাস্তিৰ পৰা মুক্তি লাভৰ উদ্দেশ্যে দিব বিচাৰে, তথাপিও সিহঁতৰ পৰা সেয়া গ্ৰহণ কৰা নহ'ব। সিহঁতক কষ্টকৰ শাস্তি প্ৰদান কৰা হ'ব।
(37) জাহান্নামত প্ৰৱেশ কৰাৰ পিছত সিহঁত ওলাব বিচাৰিব, কিন্তু এয়া কেনেকৈ সম্ভৱ? সিহঁত তাৰ পৰা কেতিয়াও ওলাব নোৱাৰিব, আৰু সিহঁতৰ বাবে তাত আছে স্থায়ী শাস্তি।
(38) হে প্ৰশাসনিক বিষয়াসকল! চোৰ পুৰুষ হওঁক অথবা নাৰী, সিহঁতৰ সোঁ হাত কাটি দিয়া। এইটো হৈছে মানুহৰ সম্পদ অন্যায়ভাৱে ভক্ষণ কৰাৰ পৰিণাম, যিটো আল্লাহৰ ফালৰ পৰা নিৰ্ধাৰিত। আৰু এই শাস্তি সিহঁতৰ লগতে আন আন সকলৰ বাবে সতৰ্কবাণী। নিশ্চয় আল্লাহ মহাপ্ৰভাৱশালী, তেওঁক কোনেও পৰাজিত কৰিব নোৱাৰে। তেওঁ আদেশ-নিৰ্দেশ তথা ভাগ্য নিৰ্ধাৰণত মহাপ্ৰজ্ঞাৱান।
(39) যিয়ে চুৰি কাৰ্যৰ পৰা তাওবা কৰিব আৰু নিজকে সংশোধন কৰিব, তেন্তে আল্লাহে নিজ অনুগ্ৰহত তাৰ তাওবা কবূল কৰিব। কিয়নো আল্লাহে তেওঁৰ তাওবাকাৰী বান্দাসকলক ক্ষমা কৰি দিয়ে আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰতি কৃপা কৰে। কিন্তু বিষয়টো যদি প্ৰশাসনৰ ওচৰত গৈ পায় তেন্তে তাওবা কৰিলেও শাস্তিৰ পৰা মুক্তি নাপাব।
(40) হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপুনি জানে আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীৰ ৰাজত্ব একমাত্ৰ আল্লাহৰ। এই উভয় তেওঁৰেই নিয়ন্ত্ৰণাধীন। তেওঁ যাক ইচ্ছা কৰে নিজ অনুগ্ৰহেৰে ক্ষমা কৰি দিয়ে আৰু যাক ইচ্ছা কৰে তেওঁৰ ন্যায় অনুযায়ী দণ্ড দিয়ে। নিশ্চয় আল্লাহ সকলো বস্তুৰ ওপৰতে ক্ষমতাৱান। তথা তেওঁক কোনেওঁ অপাৰগ কৰিব নোৱাৰে।
(41) হে ৰাছুল! অন্তৰত কুফৰ গোপন কৰি, ঈমানৰ ভাও ধৰা মুনাফিকসকলে যাতে আপোনাক উদাসীন কৰিব নোৱাৰে, যিসকলে আপোনাক ক্ৰোধিত কৰিবলৈ কুফুৰী কাৰ্যত খৰখেদা কৰে। এইদৰে সেইসকল ইয়াহুদীয়েও যাতে আপোনাক উদাসীন কৰিব নোৱাৰে যিসকলে নিজৰ নেতাৰ মিছা কথা শুনিবলৈ কাণ লগাই থাকে, তথা সেইবোৰ মানিও লয়। এইদৰে সিহঁতে সেইসকল নেতাৰ অনুসৰণ কৰে, যিসকলে আপোনাৰ লগত বিদ্বেষ থকাৰ কাৰণে আপোনাৰ ওচৰত আহা নাই। সিহঁতে তাওৰাতত থকা আল্লাহৰ বাণীক নিজ ইচ্ছা মতে বিকৃত কৰে। নিজৰ অনুসাৰীসকলক কয়ঃ মুহাম্মদে যদি তোমালোকৰ ইচ্ছা অনুসাৰে ফয়চালা কৰে তেন্তে মানি লবা, অন্যথা তেওঁক এৰাই চলিবা। দৰাচলতে আল্লাহে মানুহৰ মাজত যাক পথভ্ৰষ্ট কৰিব বিচাৰে, হে ৰাছুল! আপুনি তাৰ বাবে এনেকুৱা কোনো ব্যক্তি বিচাৰি নাপাব যিয়ে তাক পথভ্ৰষ্টতাৰ পৰা বচাব পাৰিব আৰু সত্য পথত উভতাই আনিব পাৰিব। এইবোৰ বৈশিষ্ট্যৰ অধিকাৰী ইয়াহুদী আৰু মুনাফিক সকলৰ অন্তৰকেই আল্লাহে কুফৰৰ পৰা পৱিত্ৰ কৰিব বিচৰা নাই। পৃথিৱীত সিহঁতৰ বাবে আছে অপমান আৰু লাঞ্ছনা, আৰু আখিৰাতত আছে মহা শাস্তি, সেয়া জাহান্নামৰ শাস্তি।
(42) এইসকল ইয়াহুদী হৈছে অধিক মিছা কথা শ্ৰৱণকাৰী, হাৰাম সম্পদ যেনে সুত আদি অধিক ভক্ষণকাৰী। এতেকে হে ৰাছুল! যদি সিহঁতে আপোনাৰ ওচৰত কোনো বিষয় লৈ মীমাংসা বিচাৰি আহে তেন্তে আপুনি ইচ্ছা কৰিলে সিহঁতৰ মাজত মীমাংসা কৰি দিব পাৰে অথবা ইচ্ছা কৰিলে মীমাংসা নকৰিবও পাৰে। এই ক্ষেত্ৰত আপোনাৰ ইচ্ছা। আপুনি যদি সিহঁতৰ বিচাৰ নকৰে তেন্তে সিহঁতে আপোনাক কোনো ক্ষতি কৰিব নোৱাৰে। আনহাতে যদি আপুনি সিহঁতৰ মাজত বিচাৰ কৰে তেন্তে ন্যায়ৰ সৈতে বিচাৰ কৰিব। যদিও সিহঁত অত্যাচাৰী তথা শত্ৰুৱে নহওঁক কিয়। নিশ্চয় আল্লাহে সেই সকল লোকক ভাল পায় যিসকলে ন্যায়ৰ সৈতে ফয়চালা কৰে। যদিও মীমাংসা বিচৰাসকল মীমাংসাকাৰী শত্ৰুৱে নহওঁক কিয়।
(43) ইহঁতৰ বিষয়টোও বৰ আশ্চৰ্যজনক। আপোনাক অস্বীকাৰ কৰে কিন্তু আপোনাৰ ওচৰতে আকৌ মীমাংসা বিচাৰি আহে, এই আশাত যে, আপুনি সিহঁতৰ আকাংক্ষা অনুযায়ী মীমাংসা কৰিব, অথচ সিহঁতৰ ওচৰত তাওৰাত আছে, যিটোৰ প্ৰতি সিহঁতে ঈমান পোষণ কৰে আৰু যত আছে আল্লাহৰ আদেশ। কিন্তু আপোনাৰ মীমাংসা যদি সিহঁতৰ ইচ্ছা অনুসাৰে নহয় তেন্তে সিহঁত মুখ ঘূৰাই লয়। এইদৰে সিহঁতে নিজৰ কিতাপৰ আদেশো অমান্য কৰে আৰু আপোনাৰ ফয়চালাৰ পৰাও বিমুখ হয়। ইহঁতৰ এই ব্যৱহাৰ মুমিনসকলৰ ব্যৱহাৰ নহয়। এতেকে ইহঁত আপোনাৰ প্ৰতি তথা আপুনি লৈ অহা চৰীয়তৰ প্ৰতিও বিশ্বাসী নহয়।
(44) নিশ্চয় আমি মুছাৰ ওপৰত তাওৰাত অৱতীৰ্ণ কৰিছো, যত আছে কল্যাণৰ প্ৰতি পথপ্ৰদৰ্শন আৰু নূৰ। এই পুথি অনুযায়ী বনী ইছৰাঈলৰ নবীসকলে বিচাৰ ফয়চালা কৰিছিল, তেওঁলোক আছিল আল্লাহৰ আনুগত্যকাৰী। লগতে মানুহক সংশোধনকাৰী উলামা আৰু ফুকাহা সকলেও (ধৰ্মীয় জ্ঞানত পাকৈত সকলেও) সেই অনুসাৰেই বিচাৰ ফয়চালা কৰিছিল। কিয়নো আল্লাহে সিহঁতক তেওঁৰ পুথিৰ সংৰক্ষক নিৰ্ধাৰণ কৰিছিল, যাতে সিহঁতে ইয়াক পৰিৱৰ্তন তথা পৰিবৰ্ধনৰ পৰা ৰক্ষা কৰে। সিহঁতে এই কথাৰো সাক্ষী যে, এই পুথি সত্য। আৰু মানুহেও এই পুথি সম্পৰ্কীয় প্ৰশ্ন সিহঁতকেই সোধে। এতেকে হে ইয়াহুদীসকল! মানুহক ভয় নকৰিবা, কেৱল মোকেই ভয় কৰা। সেয়ে ফয়চালা কৰাৰ সময়ত ধন-সম্পদ, সন্মান অথবা পদৰ লোভত আল্লাহৰ বিধান বিকৃত নকৰিবা। যিসকলে আল্লাহৰ বিধান অনুসাৰে মীমাংসা নকৰে লগতে এনেকুৱা কাৰ্যক বৈধ বুলি ভাৱে, অথবা আন কোনো বিধানক আল্লাহৰ বিধানতকৈ উত্তম বা সমপৰ্যায়ৰ বুলি ভাৱে, প্ৰকৃততে সিহঁতেই কাফিৰ।
(45) আমি তাওৰাতত ইয়াহুদীসকলৰ বাবে এই বিধান জাৰি কৰিছিলো যে, যিয়ে জানি-বুজি কোনো ব্যক্তিক অন্যায়ভাৱে হত্যা কৰিব, ইয়াৰ বিপৰীতে তাক হত্যা কৰা হব। যিয়ে জানি-বুজি কাৰোবাৰ চকু বিনষ্ট কৰিব, বিপৰীতে তাৰ চকু বিনাশ কৰা হব। যিয়ে জানি-বুজি কাৰোবাৰ নাক কাটিব, বিপৰীতে তাৰো নাক কৰ্তন কৰা হব। যিয়ে জানি-বুজি কাৰোবাৰ কাণ কাটিব, বিপৰীতে তাৰো কাণ কৰ্তন কৰা হব। আৰু যিয়ে জানি-বুজি কাৰোবাৰ দাঁত ভাঙিব, বিপৰীতে তাৰো দাঁত ভাঙি দিয়া হব। লগতে আমি এই আদেশো প্ৰদান কৰিছিলো যে, আঘাতৰ ক্ষেত্ৰত অপৰাধীক তাৰ অপাৰধ অনুপাতেই শাস্তি দিয়া হব। আনহাতে যিয়ে অপৰাধীক ক্ষমা কৰি দিব, আল্লাহে সেই ব্যক্তিৰ গুনাহ ক্ষমা কৰিব। কিয়নো তেওঁ অপৰাধীক ক্ষমা কৰিছে। এতেকে যিয়ে কিচাচ তথা আন আন বিষয়ত আল্লাহৰ বিধান অনুসাৰে মীমাংসা নকৰে, সি দৰাচলতে আল্লাহৰ সীমা উলংঘনকাৰী।
(46) আৰু আমি বনী ইছৰাঈলৰ নবীসকলৰ পিছতেই মৰিয়মৰ পুত্ৰ ঈছাক প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ। তেওঁ তাওৰাত বিশ্বাসী আছিল, আৰু সেই অনুসাৰেই বিচাৰ মীমাংসা কৰিছিল। আৰু আমি তেওঁক প্ৰদান কৰিছিলোঁ ইঞ্জীল, যিটোৱে সত্যৰ পথ দেখুৱাইছিল, আৰু তাত আছিল সংশয় নিৰসনৰ প্ৰমাণ, লগতে আছিল সমস্যা সমাধানৰ বহুতো বিধান, আৰু কিছুমান ৰহিত বিধানৰ বাহিৰে ইয়াৰ পূৰ্বে অৱতীৰ্ণ হোৱা তাওৰাতক পুৰ্ণ সমৰ্থন কৰিছিল। আৰু আমি ইঞ্জীলক হিদায়তৰ মাধ্যম বনাইছিলোঁ, ইয়াৰ দ্বাৰা হিদায়ত পাইছিল। লগতে বনাইছিলোঁ সতৰ্ককাৰী, যাতে সিহঁতে হাৰাম কাৰ্যত লিপ্ত নহয়।
(47) আল্লাহে ইঞ্জীলত অৱতীৰ্ণ কৰা বিধানসমূহৰ ওপৰত খৃষ্টানসকলে ঈমান ৰখা উচিত, তথা (নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম প্ৰেৰিত হোৱাৰ পূৰ্বে সিহঁতৰ মাজত যি সত্য শিক্ষা আছিল) সেই মতে মীমাংসা কৰা উচিত। আনহাতে যিসকলে আল্লাহৰ বিধান অনুযায়ী মীমাংসা নকৰে, সেই সকলেই আল্লাহৰ আনুগত্যৰ পৰা বহিষ্কৃত, সত্য পৰিত্যাগকাৰী আৰু বাতিলৰ পিনে ধাবিত।
(48) হে ৰাছুল! আমি সত্য সহকাৰে আপোনাৰ প্ৰতি কোৰআন অৱতীৰ্ণ কৰিছো, এইটো যে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা অৱতীৰ্ণ, ইয়াত কোনো সন্দেহ নাই। ই পূৰ্বৱৰ্তী সকলো ঐশী পুথিক সমৰ্থন কৰে তথা সেইবোৰৰ সংৰক্ষক। যিটো ইয়াৰ অনুকূল হব সেইটো সত্য আৰু যিটো ইয়াৰ বিৰুদ্ধে যাব সেইটো অসত্য। এতেকে আপুনি মানুহৰ মাজত ইয়াৰ মাজত থকা বিধান অনুযায়ী ফয়চালা কৰক। সন্দেহৰ অৱকাশ নথকা যি সত্য আপোনাৰ ওচৰলৈ আহিছে, সেইটো ত্যাগ কৰি সিহঁতৰ প্ৰবৃত্তিৰ অনুসৰণ নকৰিব। আমি প্ৰত্যেক উম্মতৰ বাবে এটা এটাকৈ বিধান বনাইছো, আমল কৰাৰ বাবে কিছুমান বিধি-বিধান আৰু এটা স্পষ্ট পথ, যি পথত সিহঁত চলা উচিত। আল্লাহে ইচ্ছা কৰিলে সকলো চৰীয়তকে এক কৰিব পাৰিলেহেঁতেন, কিন্তু তেওঁ এনে কৰা নাই বৰং প্ৰত্যেক উম্মতৰ বাবে এটাকৈ চৰীয়ত বনাইছে। যাতে সকলো মানুহকে পৰীক্ষা কৰিব পাৰে আৰু এইটো স্পষ্ট হয় যে, কোন আনুগত্যকাৰী আৰু কোন অৱজ্ঞাকাৰী। এতেকে তোমালোকে ভাল কৰ্ম কৰিবলৈ আৰু অসত্কৰ্ম পৰিত্যাগ কৰিবলৈ অগ্ৰসৰ হোৱা। কাৰণ ক্বিয়ামতৰ দিনা তোমালোক সকলোৱে আল্লাহৰ পিনেই উভতি যাব লাগিব। তেতিয়া তেওঁ তোমালোক সেই সকলো বিষয় সম্পৰ্কে অৱগত কৰিব, যিবোৰ বিষয়ে তোমালোকে মতভেদ কৰিছিলা আৰু তোমালোকক তোমালোকৰ কৰ্মৰ প্ৰতিদান দিব।
(49) হে ৰাছুল! আপোনাৰ ওপৰত আল্লাহে অৱতীৰ্ণ কৰা বিধান অনুযায়ী আপুনি সিহঁতৰ মাজত ফয়চালা কৰিব, আৰু সেই সকল ব্যক্তিৰ কথা মতে নচলিবা যিসকলে নিজৰ প্ৰবৃত্তিৰ অনুসৰণ কৰে। সিহঁতক এৰাই চলক, অন্যথা সিহঁতে আপোনাক কিছুমান বিধানৰ পৰা আঁতৰাই লৈ যাব, আৰু এই কামত সিহঁত যথোচিত চেষ্টা কৰিব। যদি সিহঁতে আপোনাৰ প্ৰতি অৱতীৰ্ণ কৰা আল্লাহৰ বিধান অনুযায়ী কৰা ফয়চালাক স্বীকাৰ নকৰে, তেন্তে জানি থওঁক যে, আল্লাহে পৃথিৱীতেই সিহঁতক সিহঁতৰ কিছুমান গুনাহৰ শাস্তি দিব বিচাৰে। আনহাতে বাকী গুনাহৰ শাস্তি আখিৰাতত প্ৰদান কৰিব। দৰাচলতে অধিকাংশ লোক আল্লাহৰ আনুগত্যৰ পৰা ওলাই গৈছে।
(50) সিহঁতে আপোনাৰ বিচাৰ এৰি জাহিলিয়্যাতৰ (অজ্ঞতা যুগৰ) মীমাংসা বিচাৰে নেকি, যিসকলে মূৰ্তি পূজা কৰিছিল আৰু নিজৰ প্ৰবৃত্তি অনুসাৰে ফয়চালা কৰিছিল? এতেকে যিসকলে আল্লাহৰ সেইসমূহ বাণীৰ প্ৰতি বিশ্বাস পোষণ কৰে, যিবোৰ তেওঁ ৰাছুলৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ কৰিছে, তথা সেইবোৰ বুজিও পায়, তেওঁলোকৰ দৃষ্টিত আল্লাহৰ ফয়চালাতকৈ আন কোনো ফয়চালা উত্তম হ'বই নোৱাৰে। কিন্তু যিসকল মুৰ্খ তথা নিজৰ প্ৰবৃত্তিৰ অনুসৰণ কৰে, সিহঁতে কেৱল সেইটোৰেই অনুসৰণ কৰে যিটো সিহঁতৰ প্ৰবৃত্তিৰ অনুকূল, যদিও সেয়া বাতিলেই নহওঁক কিয়।
(51) হে আল্লাহৰ প্ৰতি আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ প্ৰতি ঈমান পোষণকাৰীসকল! ইয়াহুদী তথা খৃষ্টানসকলক সহযোগী আৰু অন্তৰঙ্গ বন্ধু বনাই সিহঁতৰ লগত আন্তৰিক মিত্ৰতা নকৰিবা, কিয়নো ইয়াহুদীসকলে নিজ ধৰ্মালম্বীসকলৰ লগত আৰু খৃষ্টানসকলেও নিজ ধৰ্মালম্বী সকলৰ লগতহে মিত্ৰতা ৰাখে, আনহাতে দুয়োটা সম্প্ৰদায়ে তোমালোকৰ লগত শত্ৰুতাৰ ক্ষেত্ৰত একত্ৰিত হোৱাটো স্বাভাৱিক। এতেকে তোমালোকৰ মাজৰ যিয়ে সিহঁতৰ লগত মিত্ৰতা কৰিব, সি সিহঁতৰেই অন্তৰ্ভুক্ত হব। নিশ্চয় আল্লাহে কাফিৰসকলৰ লগত বন্ধুত্ব কৰি নিজৰ ওপৰত অন্যায় কৰা সকলক পোন পথৰ হিদায়ত নিদিয়ে।
(52) এতেকে হে ৰাছুল! আপুনি দেখিবলৈ পাব মুনাফিকসকলে (যিসকল দৰাচলতে দুৰ্বল ঈমানৰ অধিকাৰী) ইয়াহুদী আৰু খৃষ্টানসকলৰ লগত বন্ধুত্ব কৰিবলৈ অগ্ৰসৰ হব আৰু কবঃ “এওঁলোকৰ বিজয়ত আমাৰ ভয় লাগে, এওঁলোকৰ ৰাষ্ট্ৰ প্ৰতিষ্ঠা হলে আমাক ক্ষতি কৰিব পাৰে”। তেন্তে জানি থোৱা! অৱশ্যে আল্লাহে তেওঁৰ ৰাছুলক আৰু মুমিনসকলক সফল কৰিব অথবা তেওঁৰ ফালৰ পৰা এনেকুৱা কোনো বিষয় আহিব, যাৰ দ্বাৰা ইয়াহুদী আৰু সিহঁতৰ সহযোগীসকলৰ অভিযোগ নিঃশেষ হব। তাৰ পিছত সিহঁতৰ লগত বন্ধুত্ব কৰিবলৈ আগভাগ লোৱা মুনাফিকসকলৰ আশাত পানী বৈ যোৱাৰ পিছত সিহঁতৰ অন্তৰত থকা গোপন নিফাকৰ কাৰণে অনুতপ্ত হ'বলৈ বাধ্য হ'ব।
(53) মুমিনসকলে সেইসকল মুনাফিকৰ অৱস্থাৰ প্ৰতি আশ্চৰ্য প্ৰকাশ কৰি ক'বঃ এই সকলেই দেখুন নিজৰ ঈমানৰ দৃঢ়তাৰ শপত খাই কৈছিল যে, সিহঁত ঈমান, সহায়-সহযোগিতা তথা বন্ধুত্বৰ ক্ষেত্ৰত তোমালোকৰ লগত আছে (হে মুমিনসকল)! সিহঁতৰ আমল বিনষ্ট হৈছে। উদ্দেশ্যত সফল নোহোৱাৰ বাবে আৰু শাস্তিৰ সন্মুখীন হোৱাৰ বাবে সিহঁত ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈ গ'ল।
(54) হে মুমিনসকল! তোমালোকৰ মাজৰ যিয়ে নিজৰ দ্বীন এৰি কুফুৰীৰ পিনে উভতি যাব, (সি জানি থোৱা উচিত যে, আল্লাহে সিহঁতৰ পৰিবৰ্তে) এনেকুৱা লোকক সৃষ্টি কৰিব, যিসকলক তেওঁ ভাল পাব, তথা তেওঁলোকেও তেওঁক ভাল পাব হিদায়তৰ পথত অটল থকাৰ কাৰণে। তেওঁলোক মুমিনসকলৰ প্ৰতি নম্ৰ হব আৰু কাফিৰসকলৰ প্ৰতি কঠোৰ হব। আল্লাহৰ পথত নিজৰ প্ৰাণ আৰু ধন-সম্পদৰ সৈতে যুদ্ধ কৰিব, যাতে আল্লাহৰ শব্দ উচ্চ হয়। আৰু কোনো ভৰ্ত্সনাকাৰীৰ ভৰ্ত্সনালৈ ভ্ৰুক্ষেপ নকৰিব। কিয়নো তেওঁলোকৰ দৃষ্টিত সৃষ্টিৰ সন্তুষ্টিতকৈ স্ৰষ্টাৰ সন্তুষ্টি ডাঙৰ। এয়া আল্লাহৰ দান, তেওঁ যাক ইচ্ছা কৰে দান কৰে। আল্লাহ অসীম অনু্গ্ৰহ তথা উপকাৰৰ অধিকাৰী। তেওঁ ভালকৈ জানে কোন তেওঁৰ অনুগ্ৰহ পোৱাৰ বেছি হকদাৰ, তেওঁ তাকেই প্ৰদান কৰে। আৰু কোন উপযুক্ত নহয়, তাক বঞ্চিত কৰে।
(55) ইয়াহুদী, খৃষ্টান তথা আন আন কাফিৰসকলৰ তোমালোকৰ বন্ধু নহয়, বৰং তোমালোকৰ বন্ধু আৰু সহায়ক হৈছে আল্লাহ, তেওঁৰ ৰাছুল আৰু মুমিনসকল, যিসকলে পৰিপূৰ্ণৰূপে ছালাত আদায় কৰে আৰু নিজৰ সম্পত্তিৰ যাকাত দিয়ে। তেওঁলোকেই আল্লাহৰ প্ৰতি বিনীত।
(56) যিয়ে আল্লাহ, তেওঁৰ ৰাছুল তথা মুমিনসকলৰ লগত বন্ধুত্ব কৰিব, আৰু তেওঁলোকক সহায় কৰিব, তেওঁ আল্লাহৰ দলৰ সদস্য হ'ব। আৰু আল্লাহৰ দলেই বিজয় প্ৰাপ্ত। কিয়নো তেওঁলোক আল্লাহৰ সহায় প্ৰাপ্ত।
(57) হে ঈমান্দাৰসকল! তোমালোকৰ পূৰ্বে পুথিপ্ৰাপ্ত ইয়াহুদী, খৃষ্টান আৰু মুশ্বৰিকসকলক সহায়ক আৰু অন্তৰঙ্গ বন্ধু বনাই নলবা, যিসকলে তোমালোকৰ ধৰ্মক উপহাস কৰে আৰু ধেমালি কৰে। যদিহে তোমালোকে প্ৰকৃততে আল্লাহৰ প্ৰতি আৰু তেওঁ অৱতীৰ্ণ কৰা বিধানৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰা, তেন্তে তেওঁ যিসকলৰ লগত বন্ধুত্ব কৰিবলৈ নিষেধ কৰিছে, সিহঁতৰ পৰা পৃথক হৈ কেৱল তেওঁকেই ভয় কৰা।
(58) আৰু এইদৰে যেতিয়া তোমালোকে ছালাতৰ বাবে আহ্বান কৰা, যিটো হৈছে মহান উপাসনা, সিহঁতে এইটোক লৈয়ো উপহাস কৰে তথা ধেমালি কৰে। এইটো এই কাৰণে যে, সিহঁতে আল্লাহৰ ইবাদতৰ অৰ্থ আৰু তেওঁৰ ফালৰ পৰা মানুহৰ প্ৰতি অৱতীৰ্ণ কৰা চৰীয়তক বুজিয়ে পোৱা নাই।
(59) হে ৰাছুল! উপহাসকাৰী আহলে কিতাবক আপুনি কৈ দিয়কঃ এইটোৱে আমাৰ দোষ নেকি যে, আমি আল্লাহৰ ওপৰত ঈমান আনিছো, লগতে আল্লাহে আমাৰ প্ৰতি আৰু আমাৰ পূৰ্বে যি অৱতীৰ্ণ কৰিছে তাৰ ওপৰত ঈমান আনিছো, লগতে এই কথাৰ প্ৰতিও আমি ঈমান পোষণ কৰিছো যে, তোমালোকৰ মাজৰ অধিকাংশ লোকে আল্লাহক অস্বীকাৰ কৰি আৰু তেওঁৰ আদেশক অমান্য কৰি তেওঁৰ সীমালংঘন কৰিব। এতেকে তোমালোকে যিটোক আমাৰ দোষ বুলি ভৱা, সেয়া দৰাচলতে আমাৰ উপলব্ধি তথা প্ৰশংসনীয় কাৰ্য্য।
(60) হে ৰাছুল! আপুনি কওক, মই তোমালোকক সংবাদ দিমনে ইহঁততকৈ অধিক নিন্দা আৰু শাস্তিৰ হকদাৰ কোন হ'ব পাৰে? দৰাচলতে সিহঁত হৈছে ইহঁতৰ পূৰ্বপূৰুষসকল, যিসকলক আল্লাহে তেওঁৰ কৃপাৰ পৰা দূৰ কৰিছিল, আৰু সিহঁতৰ ওপৰত তেওঁৰ ক্ৰোধ অৱতীৰ্ণ কৰিছিল আৰু সিহঁতৰ মুখমণ্ডল বিকৃত কৰি গাহৰি তথা বান্দৰ বনাই দিছিল আৰু সিহঁতৰ মাজৰ কিছুমানক তাগুতৰ পূজাৰী বনাই দিছিল। আল্লাহৰ বাহিৰে যিবোৰৰ উপাসনা কৰা হয় আৰু এই উপাসনাত সন্তুষ্ট হোৱা উপাস্যকেই তাগুত বুলি কোৱা হয়। উল্লেখিত লোক সকলেই ক্বিয়ামতৰ দিনা সৱাতোকৈ নিকৃষ্ট অৱস্থাত থাকিব তথা পোন পথৰ পৰা অধিক পথভ্ৰষ্ট হ'ব।
(61) হে মুমিনসকল! মুনাফিকসকল যেতিয়া তোমালোকৰ ওচৰত আহে, তেতিয়া সিহঁতে তোমালোকৰ ওচৰত ঈমান অনা বুলি প্ৰকাশ কৰে। এইটো হৈছে সিহঁতৰ নিফাক। দৰাচলতে সিহঁতে কুফৰ সহ প্ৰৱেশ কৰে আৰু কুফৰ সহ ওলাই যায়। কুফৰ সিহঁতৰ পৰা দূৰেই নহয়। সিহঁতে নিজৰ অন্তৰত যি কুফুৰী গোপন কৰি ৰাখে, সেয়া আল্লাহে ভালদৰেই জানে, তথা অনতিপলমে সিহঁতক ইয়াৰ প্ৰতিদান দিব।
(62) হে ৰাছুল! আপুনি বহুতো ইয়াহুদী আৰু মুনাফিকক দেখিবলৈ পাব যে, সিহঁত গুনাহৰ কৰ্মত আগভাগ লয়, যেনেঃ মিছা কথা কোৱা, আনৰ ওপৰত অত্যাচাৰ কৰা আৰু মানুহৰ সম্পদ অবৈধ ভাৱে ভক্ষণ কৰা। সিহঁতৰ কৰ্ম অত্যন্ত নিকৃষ্ট।
(63) ইহঁতৰ পথপ্ৰদৰ্শক তথা ধৰ্মগুৰুসকলে মিছা কথা কোৱাৰ পৰা, মিছা সাক্ষ্য দিয়াৰ পৰা তথা অবৈধ ভাৱে মানুহৰ সম্পদ ভক্ষণৰ পৰা কিয় নিষেধ নকৰে? অৱশ্যে ইহঁতৰ নেতাসকলৰ আৰু ধৰ্মগুৰু সকলৰ কৰ্ম অত্যন্ত নিকৃষ্ট, যিসকলে সিহঁতক বেয়া কৰ্মৰ পৰা বাৰণ নকৰে।
(64) ইয়াহুদীসকলক যেতিয়া অনাবৃষ্টি তথা বিপদে পালে, তেতিয়া কবলৈ ধৰিলে যে, আল্লাহৰ হাত দানৰ পৰা তথা কল্যাণৰ পৰা বঞ্চিত, এই কাৰণেই তেওঁ নিজৰ ধন ভাণ্ডাৰৰ পৰা আমাক বঞ্চিত কৰিছে। জানি থোৱা! প্ৰকৃততে সিহঁতৰেই হাত বন্ধা অৱস্থাত আছে, ফলত সিহঁতে কোনো ভাল কাম নকৰে আৰু দানো নকৰে। সিহঁতক সিহঁতৰ এই কথাৰ কাৰণে আল্লাহৰ কৃপাৰ পৰা বঞ্চিত কৰি দিয়া হৈছে। বৰং আল্লাহৰ দুয়ো হাত উন্মুক্ত, তেওঁ যিদৰে ইচ্ছা কৰে দান কৰে তথা ব্যয় কৰে। কেতিয়াবা অধিক, কেতিয়াবা কম। তেওঁক প্ৰতিৰোধকাৰীও কোনো নাই আৰু তেওঁক বাধ্য কৰিবলৈয়ো কোনো নাই। হে ৰাছুল! আপোনাৰ প্ৰতি যি অৱতীৰ্ণ কৰা হৈছে, ইয়াৰ ফলত ইয়াহুদীসকলৰ সীমালংঘন আৰু অস্বীকাৰ আৰু বৃদ্ধি পাব। কিয়নো সিহঁতৰ অন্তৰ ঈৰ্ষাৰে পৰিপূৰ্ণ। আমি ইয়াহুদীসকলৰ বিভিন্ন সম্প্ৰদায়ৰ মাজত শত্ৰুতা তথা ঘৃণা সৃষ্টি কৰি দিছো। যেতিয়া সিহঁত যুদ্ধৰ বাবে একত্ৰিত হয় বা ইয়াৰ বাবে প্ৰস্তুতি লয় অথবা যুদ্ধক অগ্নিগৰ্ভা কৰিবলৈ চক্ৰান্ত ৰচে, তেতিয়া আল্লাহে সিহঁতক ছিন্ন-ভিন্ন কৰি দিয়ে, আৰু সিহঁতৰ সকলো শক্তি বিনাশ কৰি দিয়ে। সিহঁতে নিজৰ স্বভাৱ অনুযায়ী ইছলামৰ ভাৱমূৰ্ত্তি ম্লান কৰিবলৈ আৰু ইয়াৰ বিৰুদ্ধে ষড়যন্ত্ৰ কৰিবলৈ এনেকুৱা কৰ্ম কৰিব, যাৰ ফলত পৃথিৱীত বিপৰ্যয় সৃষ্টি হব। নিশ্চয় আল্লাহে বিপৰ্যয় সৃষ্টিকাৰী সকলক পছন্দ নকৰে।
(65) মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে যি লৈ আহিছে, ইয়াহুদী তথা খৃষ্টানসকলে যদি তাৰ ওপৰত ঈমান আনিলেহেঁতেন আৰু গুনাহৰ পৰা বিৰত থাকি আল্লাহক ভয় কৰিলেহেঁতেন, তেন্তে আমি সিহঁতৰ গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিলোহেঁতেন, যদিও সেয়া অসংখ্য নহওঁক কিয়। তথা ক্বিয়ামতৰ দিনা আমি সিহঁতক এনেকুৱা নিয়ামতপূৰ্ণ জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰালোহেঁতেন, যাৰ নিয়ামতসমূহ কেতিয়াও শেষ নহ'ব।
(66) যদি ইয়াহুদীসকলে তাওৰাত অনুসাৰে আৰু খৃষ্টানসকলে ইঞ্জীল অনুসাৰে কৰ্ম কৰিলেহেঁতেন আৰু উভয়ে কোৰআন অনুসাৰে আমল কৰিলেহেঁতেন, তেন্তে মই সিহঁতৰ বাবে বৰষুণ আৰু অন্ন উত্পাদনৰ জীৱিকাৰ মাধ্যম যোগান ধৰিলোহেঁতেন। আহলে কিতাবসকলৰ মাজত কিছুমান ন্যায় তথা সত্যৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত। অথচ সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশ লোক ঈমানৰ পৰা বঞ্চিত হোৱাৰ কাৰণে অসত্কৰ্মত লিপ্ত হৈ আছে।
(67) হে ৰাছুল! আল্লাহে আপোনাৰ প্ৰতি যি অৱতীৰ্ণ কৰিছে, সেয়া পৰিপূৰ্ণৰূপে পৌঁচাই দিয়ক। একো গোপন নকৰিব, যদি আপুনি কিবা গোপন কৰে তেন্তে আপুনি আপোনাৰ প্ৰতিপালকৰ বাৰ্তা পৌঁচাই দিয়াসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহ'ব। (এই কথাত কোনো সন্দেহ নাই যে, আল্লাহৰ ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে প্ৰত্যেক সেই বিধান পৌঁচাই দিছে, যিটো পৌঁচাই দিয়াৰ আদেশ আপোনাক দিয়া হৈছিল। যিয়ে ইয়াৰ বিপৰীতে কল্পনা কৰিব, সি আল্লাহৰ ওপৰত ডাঙৰ মিছা আৰোপ লগোৱা সকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হব) আৰু আজিৰ পৰা আল্লাহে আপোনাক মানুহৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব। সিহঁতে আপোনাৰ একো ক্ষতি কৰিব নোৱাৰে। আপোনাৰ দায়িত্ব হৈছে কেৱল পৌঁচাই দিয়া। আল্লাহে সেই সকল কাফিৰক কেতিয়াও পোন পথৰ তাওফীক নিদিয়ে, যিসকলে নিজেই পোন পথ পাব নিবিচাৰে।
(68) হে ৰাছুল! আপুনি কৈ দিয়কঃ হে ইয়াহুদী আৰু খৃষ্টানসকল! তোমালোকে তেতিয়া লৈকে কোনো ধৰ্মালম্বী হব নোৱাৰা যেতিয়া লৈকে তাওৰাত আৰু ইঞ্জীলৰ শিক্ষাৰ ওপৰত আমল নকৰিবা আৰু যেতিয়ালৈকে কোৰআনৰ ওপৰত আমল নকৰিবা, ইয়াৰ ওপৰত ঈমান পোষণ নকৰাকৈ আৰু ইয়াৰ ওপৰত আমল নকৰাকৈ তোমালোকৰ ঈমান সঠিক হ'বই নোৱাৰে। আপোনাৰ প্ৰতিপালকৰ তৰফৰ পৰা আপোনাৰ ওচৰলৈ যি পুথি আহিছে, ইয়াৰ ফলত কিতাবীসকলৰ বহুতৰেই কুফৰ তথা সীমালংঘন বৃদ্ধি পাব। কাৰণ সিহঁত ঈৰ্ষাত জ্বলি আছে। এতেকে আপুনি এইসকল কাফিৰক লৈ আক্ষেপ নকৰিব। আপোনাৰ লগত থকা মুমিনসকলেই আপোনাৰ বাবে যথেষ্ট।
(69) মুমিনসকল, ইয়াহুদীসকল তথা ছাবেয়ীসকল (কোনোবা এজন নবীৰ উম্মত) আৰু খৃষ্টানসকল, এওঁলোকৰ মাজৰ যিসকলে আল্লাহ তথা অন্তিম দিনৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰিব আৰু সত্কৰ্ম কৰিব, এনেকুৱা লোকে কোনো চিন্তাৰ সন্মুখীন নহ'ব, আৰু এওঁলোকে পৃথিৱীৰ কোনো বস্তু নোপোৱাৰ বাবেও দুখ কৰিব।
(70) আমি বনী ইছৰাঈলৰ পৰা দৃঢ় প্ৰতিশ্ৰুতি লৈছিলোঁ অনুসৰণ কৰাৰ বাবে, আৰু সিহঁতৰ ওচৰলৈ ৰাছুল প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ আল্লাহৰ চৰীয়ত প্ৰচাৰ কৰিবলৈ। কিন্তু সিহঁতে প্ৰতিশ্ৰুতি ভঙ্গ কৰিছিল। ফলত সিহঁতে নিজৰ প্ৰবৃত্তিৰ অনুসৰণ কৰি ৰাছুলে লৈ অহা বিধানৰ পৰা বিমূখ হৈছিল। তেওঁলোকৰ মাজৰ কিছুমানক অস্বীকাৰ কৰিছিল আৰু কিছুমানক হত্যা কৰিছিল।
(71) সিহঁতে ধাৰণা কৰিছিল যে, অঙ্গীকাৰ ভঙ্গ কৰিলে, নবীসকলক অস্বীকাৰ কৰিলে তথা তেওঁলোকক হত্যা কৰিলে সিহঁতৰ কোনো ক্ষতি নহব, কিন্তু সিহঁতৰ ক্ষতি সাধন হল, যিটো সিহঁতে ভৱা নাছিল। এনেকুৱা অন্ধ হৈছিল যে, সত্য সিহঁতে দেখা পোৱা নাছিল আৰু এনেকুৱা কলা হৈছিল যে, সত্য স্বীকাৰ কৰিব পৰা নাছিল। তাৰ পিছত আল্লাহে নিজ অনুগ্ৰহত সিহঁতৰ তাওবা কবূল কৰিলে। তাৰ পিছতো সিহঁতৰ মাজৰ বহু সংখ্যক লোক অন্ধ আৰু কলা হৈ গল, আৰু সত্যৰ পৰা আঁতৰি গল। সিহঁতে যি কৰি আছে সেয়া আল্লাহে প্ৰত্যক্ষ কৰি আছে। তেওঁৰ পৰা কোনো বস্তু গোপন নহয়। তথা আল্লাহে সিহঁতক ইয়াৰ প্ৰতিদানো দিব।
(72) নিঃসন্দেহে সেইসকল খৃষ্টানে কুফুৰী কৰিছে, যিসকলে কৈছেঃ ঈছা ইবনে মৰিয়মেই হৈছে আল্লাহ। কিয়নো সিহঁতে আল্লাহৰ বাহিৰে আনক উপাস্য কৰি লৈছে। অথচ স্বয়ং ঈছা ইবনে মৰিয়মে কৈছিলঃ হে বনী ইছৰাঈলৰ লোক সকল! কেৱল আল্লাহৰ ইবাদত কৰা। তেৱেঁই মোৰ আৰু তোমালোকৰ প্ৰতিপালক। আমি তেওঁৰ একে পৰ্যায়ৰ বান্দা। কিয়নো যিয়ে আল্লাহৰ লগত আনক অংশীদাৰ কৰিব, আল্লাহে তাক জান্নাত নচীব নকৰিব আৰু তাৰ ঠিকনা হব জাহান্নাম। আল্লাহৰ সন্মুখত সিহঁতৰ কোনো সহায়ক নাথাকিব আৰু কোনো সহানুভূতিশীলো নাপাব। আৰু কোনেও তাক শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষাও কৰিব নোৱাৰে।
(73) সেই সকল খৃষ্টানেও কুফুৰী কৰিছে, যিসকলে কয়ঃ আল্লাহ হৈছে তিনি সত্ত্বাৰ সমূহ। পিতা, পুত্ৰ আৰু পৱিত্ৰ আত্মা। আল্লাহ সিহঁতৰ এইবোৰ কথাৰ পৰা অতি উচ্চ। আল্লাহ অনেক নহয় বৰং তেওঁ একক, তেওঁৰ কোনো অংশীদাৰ নাই। সিহঁতে যদি এইবোৰ নিকৃষ্ট কথাৰ পৰা বিৰত নাথাকে তেন্তে সিহঁতে নিশ্চয় কষ্টদায়ক শাস্তি পাব।
(74) সিহঁতে নিজৰ এইবোৰ কথা এৰি আল্লাহৰ ওচৰত তাওবা নকৰিবনে আৰু শ্বিৰ্কৰ পৰা ক্ষমা নিবিচাৰিব নে? অথচ আল্লাহে তাওবাকাৰীৰ গুনাহ ক্ষমা কৰি দিয়ে। গুনাহ যিমানেই ডাঙৰ নহওঁক কিয়, আনকি তেওঁৰ লগত কৰা কুফৰেই নহওঁক কিয় (ক্ষমা কৰি দিয়ে)। তেওঁ মুমিনসকলৰ প্ৰতি বৰ কৃপাশীল।
(75) মৰিয়মৰ পুত্ৰ ঈছা মছীহ কেৱল এজন ৰাছুল। আন আন নবীসকলৰ দৰেই তেৱোঁ মৃত্যুবৰণ কৰিব। আৰু তেওঁৰ মা মৰিয়ম আলাইহাচ ছালাম বহুত সত্যবাদী তথা আল্লাহৰ বিধান সমৰ্থনকাৰী আছিল। তেওঁলোক উভয়ে পানাহাৰ কৰিছিল, কাৰণ এইটো তেওঁলোকৰ প্ৰয়োজনীয় আছিল। তেন্তে কেনেকৈ তেওঁলোক উপাস্য হব পাৰে? হে ৰাছুল আপুনি অলপ গভীৰভাৱে চিন্তা কৰি চাওঁকচোন! আমি কিমান স্পষ্ট ভাৱে ইহঁতৰ সন্মুখত এই কথাৰ নিদৰ্শনসমূহ বৰ্ণনা কৰিছো যে, আল্লাহ একক। আনহাতে সিহঁতে আনক উপাস্য বনোৱাৰ যি অভ্যাস পুহি ৰাখিছে, সেয়া যে ভ্ৰান্ত মতবাদ সেইটোও খণ্ডন কৰিছো। কিন্তু ইয়াৰ পিছতো সিহঁতে এইবোৰ নিদৰ্শনক অস্বীকাৰ কৰে। আপুনি গভীৰভাৱে চাওঁক, আল্লাহ যে একক, ইয়াৰ স্পষ্ট নিদৰ্শনসমূহ পোৱাৰ পিছতো সিহঁতে সত্যৰ পৰা আঁতৰি গৈ আছে।
(76) হে ৰাছুল! সিহঁতে যে আল্লাহৰ বাহিৰে আনৰ ইবাদত কৰে, ইয়াৰ বিপক্ষে প্ৰমাণ প্ৰদান কৰি আপুনি সিহঁতক কৈ দিয়কঃ তোমালোকে এনেকুৱা বস্তুৰ উপাসনা কৰানে, যিয়ে তোমালোকক উপকাৰো কৰিব নোৱাৰে আৰু অপকাৰো কৰিব নোৱাৰে? সেইবোৰ হৈছে অক্ষম। নিশ্চয় আল্লাহ এই দোষৰ পৰা পৱিত্ৰ। আল্লাহেই তোমালোকৰ কথা শুনে, কোনো কথাই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়। তেওঁ তোমালোকৰ কৰ্ম সম্পৰ্কে অৱগত, একোৱেই তেওঁৰ অগোচৰ নহয়। আৰু তেওঁ তোমালোকক ইয়াৰ প্ৰতিদানো দিব।
(77) হে ৰাছুল! আপুনি খৃষ্টানসকলক কৈ দিয়ক যে, তোমালোকক যি সত্য অনুসৰণ কৰিবলৈ আদেশ দিয়া হৈছে, সেই বিষয়ে সীমালংঘন নকৰিবা, আৰু যাক সন্মান কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে (যেনে নবীসকল) তেওঁলোকৰ সন্মানৰ ক্ষেত্ৰত সীমা অতিক্ৰম নকৰিবা। তেওঁলোকক উপাস্য বনাই নলবা, যিদৰে তোমালোকে ঈছা ইবনে মৰিয়মৰ ক্ষেত্ৰত কৰিছা। তোমালোকে তোমালোকৰ সেই সকল পথভ্ৰষ্ট পুৰ্বপুৰুষ সকলৰ অনুসৰণ কৰিহে এনেকুৱা কৰিছা, যিসকলে অসংখ্য লোকক পোন পথৰ পৰা আঁতৰাইছিল, আৰু সিহঁত নিজেও পথভ্ৰষ্ট হৈছিল।
(78) আল্লাহে জনাইছে যে, তেওঁ নবী ইছৰাঈলৰ কাফিৰসকলক তেওঁৰ কৃপাৰ পৰা বঞ্চিত কৰিছিল। ইয়াৰ বিৱৰণ যাবূৰ পুথিত আছে, যিটো দাঊদ আলাইহিচ ছালামৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ হৈছিল আৰু ইঞ্জীলতো আছে, যিটো ঈছা আলাইহিচ ছালামৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ হৈছিল। সিহঁতক কৃপাৰ পৰা এই কাৰণে বঞ্চিত কৰা হৈছিল যে, সিহঁতে পাপ কৰিছিল আৰু আল্লাহৰ হাৰাম বস্তুৰ ওচৰলৈ যাওঁতে দ্বিধাবোধ কৰা নাছিল।
(79) সিহঁতে পৰস্পৰে পৰস্পৰক পাপ কৰ্মৰ পৰা নিষেধ কৰা নাছিল। বৰং সিহঁতৰ মাজৰ পাপিষ্ঠ সকলে প্ৰকাশ্যভাৱে গুনাহৰ কৰ্ম কৰিছিল। কাৰণ সিহঁতক নিষেধ কৰিবলৈ কোনো নাছিল। পাপ কৰ্মৰ পৰা নিষেধ নকৰা সিহঁতৰ এই আচৰণ আছিল অতি নিকৃষ্ট।
(80) হে ৰাছুল! এই ইয়াহুদীসকলৰ মাজৰ কাফিৰসকলক আপুনি দেখিবলৈ পাব যে, সিহঁতে আন আন কাফিৰসকলক ভালপায় তথা সিহঁতে পিনে ধাবিত হয়। লগতে আপোনাৰ লগত আৰু তাওহীদপন্থী সকলৰ লগত শত্ৰুতা পোষণ কৰে। কাফিৰসকলৰ লগত থকা সিহঁতৰ এই বন্ধুত্ব তেনেই নিকৃষ্ট। কাৰণ এইটো আল্লাহৰ ক্ৰোধৰ কাৰণ। এই কাৰণে আল্লাহে সিহঁতক জাহান্নামত নিক্ষেপ কৰিব, য’ত সিহঁত চিৰকাল থাকিব, কেতিয়াও ওলাব নোৱাৰিব।
(81) এই ইয়াহুদীসকলে যদি প্ৰকৃততে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ প্ৰতি ঈমান আনিলেহেঁতেন, তেন্তে মুমিনসকলক এৰি কেতিয়াও মুশ্বৰিকসকলক বন্ধু নবনালেহেঁতেন। কিয়নো সিহঁতক এনেকুৱা কৰিবলৈ নিষেধ কৰা হৈছিল। কিন্তু অধিকাংশ ইয়াহুদীসকল আল্লাহৰ আনুগত্য, তেওঁৰ মুহাব্বত আৰু মুমিনসকলৰ মুহাব্বতৰ পৰা ওলাই গৈছে।
(82) হে ৰাছুল! আপুনি দেখিবলৈ পাব যে, মুমিনসকলৰ আৰু আপুনি যি লৈ আহিছে সেইটোৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ শত্ৰু হৈছে ইয়াহুদীসকল। কাৰণ সিহঁতৰ মাজত বিদ্বেষ, ঈৰ্ষা আৰু অহংকাৰৰ মাত্ৰা বেছি। লগতে মুৰ্ত্তি পূজকসকল তথা আন আন মুশ্বৰিকসকলকো আপুনি অধিক শত্ৰুতা পোষণ কৰা দেখিবলৈ পাব। আনহাতে ইছলামী চৰীয়ত তথা মুমিনসকলৰ লগত বন্ধুত্বৰ ক্ষেত্ৰত সেইসকল লোকক আগভাগ লোৱা দেখিবলৈ পাব, যিসকলে নিজকে ঈছাই (খৃষ্টান) বুলি দাবী কৰে। কাৰণ সিহঁতৰ মাজত আছে আলিম আৰু আবিদসকল। তেওঁলোক হৈছে বিনীত, অহংকাৰী নহয়। কাৰণ অহংকাৰীৰ অন্তৰত কল্যাণ প্ৰৱেশ নকৰে।
(83) এওঁলোকৰ (যেনে নাজ্জাশ্বী আৰু তেওঁৰ সঙ্গীসকলৰ) অন্তৰ বৰ কোমল। এই কাৰণেই যেতিয়া সিহঁতে কোৰআন তিলাৱত শুনে আৰু যেতিয়া বুজিবলৈ পায় যে, এয়া সত্য তেতিয়া বিনীত হৈ কান্দিবলৈ ধৰে। কিয়নো তেওঁলোকে ঈছা আলাইহিছ ছালামে লৈ অহা চৰীয়ত সম্পৰ্কে পৰিচিত। তেওঁলোকে কয়ঃ হে আমাৰ প্ৰতিপালক! তুমি মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ ওপৰত যি অৱতীৰ্ণ কৰিছা, আমি তাৰ ওপৰত ঈমান আনিছো। এতেকে হে আমাৰ ৰব্ব! আমাক মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ উম্মতৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা, যিসকলে কিয়ামতৰ দিনা মানুহৰ সন্মুখত সাক্ষী হৈ উপস্থিত হব।
(84) আমাৰ আৰু আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমানৰ মাজত তথা সেই সত্যৰ প্ৰতি যিটো মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে লৈ আহিছে তাৰ মাজত কোনটো বস্তু ব্যৱধান হব পাৰে, আৰু আমি নবীসকল তথা তেওঁলোকৰ অনুগামীসকলৰ সৈতে, যিসকলে আল্লাহৰ আনুগত্য কৰে আৰু তেওঁৰ শাস্তিক ভয় কৰে, জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাৰ আশা পোষণ কৰো।
(85) তেওঁলোকৰ ঈমান তথা সত্য স্বীকাৰ কৰাৰ বিনিময়ত আল্লাহে তেওঁলোকক জান্নাত প্ৰদান কৰিছে, যাৰ অট্টালিকা তথা গছ গছনিৰ তলেৰে নিজৰা প্ৰবাহিত। তাত তেওঁলোক চিৰস্থায়ী হব। আৰু এইটোৱেই পূণ্যৱানসকলৰ প্ৰতিফল, যিসকলে সত্য অনুসৰণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত তথা আনুগত্যৰ ক্ষেত্ৰত কোনো চৰ্তাৰোপ নকৰে।
(86) আনহাতে যিসকলে আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ লগত কুফৰী কৰিছে, তথা আল্লাহৰ সেইসমূহ নিদৰ্শনক অস্বীকাৰ কৰিছে, যিবোৰ আল্লাহে তেওঁৰ ৰাছুলৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ কৰিছে। এইসকল লোকেই প্ৰজ্জ্বলিত জুইৰ অধিবাসী। তাৰ পৰা সিহঁত কেতিয়াও ওলাব নোৱাৰিব।
(87) হে ঈমান্দাৰসকল! মনোমোহা তথা বৈধ বস্তুবোৰক বৰ্জন নকৰিবা, সেয়া খাদ্য বস্তু তথা পানীয় বস্তু হওঁক অথবা বিবাহ সম্পৰ্কীয় কোনো বস্তু, আৰু এই কৰ্মক ইবাদত তথা জুহুদ বুলি নাভাৱিবা। আৰু আল্লাহে যিবোৰ বস্তুক হাৰাম কৰিছে, তাৰ সীমালংঘন নকৰিবা। নিশ্চয় আল্লাহে সীমালংঘনকাৰী সকলক পছন্দ নকৰে, বৰং সিহঁতক ঘৃণা কৰে।
(88) যিবোৰ হালাল তথা পৱিত্ৰ জীৱিকা আল্লাহে তোমালোকলৈ যোগান ধৰিছে, তাৰ পৰা আহাৰ কৰা, আৰু হাৰাম বস্তু ভক্ষণ নকৰিবা, যেনে আত্মসাৎ কৰা বস্তু অথবা অপৱিত্ৰ বস্তু। এতেকে আল্লাহৰ বিধি-বিধান পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁক ভয় কৰা। কাৰণ তোমালোকে আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰা, আৰু এইটোৱেই তোমালোকৰ ঈমানৰ দাবী যে, তোমালোকে কেৱল তেওঁকেই ভয় কৰা।
(89) হে মুমিনসকল! আল্লাহে তোমালোকৰ সেই সমূহ শপতৰ কোনো হিচাপ নলব, যিবোৰ তোমালোকৰ মুখত অনায়েসে আহি পৰে। তেওঁ তোমালোকৰ সেই সমূহ শপতৰ হিচাপ লব, যিবোৰ তোমালোকে জানি বুজি খোৱা, আৰু ভঙ্গ কৰা। যদি তোমালোকে এনেকুৱা শপত ভঙ্গ কৰা তেন্তে তিনিটা বস্তুৰ যিকোনো এটাৰ দ্বাৰা তোমালোকে পাপ মুক্তি পাবা। তোমালোকৰ নিজ চহৰৰ মাধ্যমিক খাদ্যৰ পৰা দহ জন মিছকিনক খাদ্য খোৱাব লাগিব। প্ৰত্যক মিছকিনক দিব লাগিব আধা ছা পৰিমাণ খাদ্য দ্ৰৱ্য। অথবা কাপোৰ পৰিধান কৰাব লাগিব নাইবা এজন মুমিন দাস মুক্ত কৰাব লাগিব। শপত ভঙ্গকাৰীয়ে যদি এই তিনিটাৰ এটাও কৰিব নোৱাৰে তেন্তে তিনি দিন চওম পালন কৰিব লাগিব। হে মুমিনসকল! এয়া হৈছে তোমালোকৰ শপত ভঙ্গৰ কাফ্ফাৰা। এতেকে তোমালোকে নিজৰ শপত ৰক্ষা কৰা। আৰু আল্লাহৰ মিছা শপত নাখাবা, লগতে অধিক শপত খোৱাৰ পৰা বিৰত থাকা, আৰু ভঙ্গ নকৰিবা। কিন্তু যদি ভঙ্গ কৰাত কল্যাণ থাকে তেন্তে ভঙ্গ কৰা। কল্যাণ কৰ্মত আগভাগ লোৱা, আৰু ভঙ্গ শপতৰ কাফ্ফাৰা দিয়া। যিদৰে আল্লাহে তোমালোকক শপত সম্পৰ্কে বিৱৰণ দিছে, সেই দৰেই তেওঁ তোমালোকৰ বাবে হালাল আৰু হাৰামৰ বিধান স্পষ্ট ভাৱে বৰ্ণনা কৰিছে। যাতে তোমালোকে আল্লাহৰ কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰা যে, তেওঁ তোমালোকক সেই সমূহ বিষয়ৰ জ্ঞান প্ৰদান কৰিছে, যিবোৰ তোমালোকে জনা নাছিলা।
(90) হে ঈমান্দাৰসকল! নিছাযুক্ত বস্তু, যাৰ দ্বাৰা জ্ঞান শূন্য হৈ যায়, আৰু জুৱা, য'ত দুয়ো পক্ষৰ পৰা ধন বিনিয়োগ কৰা হয়, সেই শীল, যাৰ ওচৰত মুশ্বৰিকসকলে সেই শীলৰ সন্মানাৰ্থে জৱেহ কৰে, অথবা যি শীলক পূজা-পাঠ কৰাৰ বাবে স্থাপন কৰে, অথবা এনেকুৱা তীৰ, যাৰ দ্বাৰা অদৃশ্য ভাগ্য নিৰ্ণয় কৰাৰ প্ৰয়াস কৰিছিল। এই সকলোবোৰ পাপ কৰ্ম, যিবোৰক চয়তানে সৌন্দৰ্যময় কৰি দেখুৱায়। এতেকে তোমালোকে ইয়াৰ পৰা বিৰত থাকা, যাতে তোমালোকে পৃথিৱীত উত্তম জীৱন পোৱা তথা আখিৰাতত জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰা।
(91) মাদক দ্ৰৱ্য তথা জুৱাক সৌন্দৰ্যময় কৰি দেখুৱাই চয়তানে তোমালোকৰ অন্তৰত শত্ৰুতা তথা ঘৃণা উপজাব খুজে, লগতে তোমালোকক আল্লাহৰ স্মৰণ তথা ছালাতৰ পৰা আঁতৰাব বিচাৰে। এতেকে হে মুমিনসকল! তথাপিও তোমালোকে এই অপকৰ্মসমূহ এৰি নিদিবা নে? নিশ্চয় তোমালোকে এইবোৰ এৰি দিয়া উচিত।
(92) চৰীয়তৰ বিধি-বিধান পালন কৰি আল্লাহ আৰু তেওঁৰ ৰাছুলৰ আনুগত্য কৰা। লগতে তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকা, আৰু বিৰুদ্ধাচৰণ নকৰিবা। যদি তোমালোকে বিমুখ হোৱা তেন্তে জানি থোৱা! আমাৰ ৰাছুলৰ দায়িত্ব হৈছে কেৱল পৌঁচাই দিয়া, যিটো আল্লাহে তেওঁক পৌঁচাবলৈ আদেশ কৰিছে। আৰু এই দায়িত্ব তেখেতে পৰিপূৰ্ণৰূপে পালন কৰিছে। যদি তোমালোক হিদায়ত প্ৰাপ্ত হোৱা তেন্তে এয়া তোমালোকৰ বাবেই কল্যাণকৰ। আনহাতে যদি বেয়া কৰ্ম কৰা তেন্তে তোমালোকৰেই ক্ষতি।
(93) যিসকলে আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান আনিছিল, তথা তেওঁৰ নৈকট্য লাভ কৰাৰ বাবে সত্কৰ্ম কৰিছিল, তেন্তে মাদক দ্ৰৱ্য হাৰাম হোৱাৰ পূৰ্বে সিহঁতে যি পান কৰিছিল, ইয়াৰ বাবে সিহঁতৰ কোনো গুনাহ নহ'ব। যদি তেওঁলোকে অবৈধ বস্তুৰ পৰা তথা আল্লাহৰ ক্ৰোধৰ পৰা দূৰত্ব অৱলম্বন কৰে, আৰু তেওঁৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰি নেক কৰ্মত ব্ৰতী থাকে, আনকি আল্লাহৰ ইবাদতত ইমান মগ্ন হৈ যায় যে, যেনিবা আল্লাহক দেখি আছে। আৰু আল্লাহে এইদৰে ইবাদত কৰা ব্যক্তিক ভালপায়। কিয়নো এনেকুৱা ব্যক্তিয়ে সদায় আল্লাহৰ ইবাদত কৰে। আৰু এই স্বভাৱেই মুমিন ব্যক্তিক নিষ্ঠাৰ সৈতে সত্কৰ্ম কৰিবলৈ অৰিহনা যোগায়।
(94) হে মুমিনসকল! যেতিয়া তোমালোকে ইহৰাম অৱস্থাত থাকিবা, নিশ্চয় আল্লাহে এনেকুৱা কিছুমান চিকাৰ কৰা জীৱ-জন্তু প্ৰেৰণ কৰি তোমালোকৰ পৰীক্ষা লব, সেইবোৰৰ মাজত কিছুমান থাকিব সৰু, যিবোৰক তোমালোকে নিজ হাতেৰে ধৰিব পাৰিবা। আৰু কিছুমান থাকিব ডাঙৰ, যিবোৰক তোমালোকে বল্লমৰ জৰিয়তে চিকাৰ কৰিব পাৰিবা। এই পৰীক্ষা এই কাৰণে যে, যাতে আল্লাহে স্পষ্ট কৰি দিয়ে যে, কোনে আল্লাহৰ জ্ঞানৰ প্ৰতি পৰিপূৰ্ণ ঈমান পোষণ কৰি তেওঁক নেদেখাকৈ তেওঁক ভয় কৰে। ফলত সেই স্ৰষ্টাৰ ভয়ত চিকাৰ নকৰে, যাৰ দৃষ্টিত তাৰ কোনো কৰ্ম গোপন নহয়। এতেকে যিয়ে সীমালংঘন কৰিব, তথা হজ্জ অথবা ওমৰাৰ ইহৰাম অৱস্থাত চিকাৰ কৰিব, আখিৰাতত তাৰ বাবে আছে কষ্টদায়ক শাস্তি, কিয়নো সি আল্লাহৰ নিষেধাজ্ঞাৰ অপমান কৰিছে।
(95) হে ঈমান্দাৰসকল! হজ্জ তথা ওমৰাৰ ইহৰাম অৱস্থাত চিকাৰ নকৰিবা। জানি বুজি যিয়ে এই কাম কৰিব, সি উট, গৰু, তথা ছাগলীৰ মাজৰ পৰা চিকাৰ কৰা পশু অনুসৰি এটা জন্তু বিনিময় স্বৰূপ দিব লাগিব। যিটো নিৰ্ণয় কৰিব মুছলিমসকলৰ দুজন ন্যায়পৰায়ণ ব্যক্তিয়ে। আৰু যি পশু তেওঁলোকে নিৰ্ধাৰণ কৰিব, সেই পশুকো তেনেকুৱাই কৰা হ'ব যেনেকুৱা হজ্জত কৰা কুৰবানীৰ লগত কৰা হয়। সেই পশুক মক্কাত প্ৰেৰণ কৰা হ'ব তথা হৰমত জৱেহ কৰা হ'ব, নাইবা চিকাৰ কৰা ব্যক্তিয়ে সেই পশুৰ মূল্য খাদ্য পদাৰ্থ ৰূপত আদায় দিব লাগিব, যিবোৰ হৰমত থকা মিছকিনৰ মাজত বিতৰণ কৰা হ'ব। প্ৰত্যেক মিছকিনক আধা ছা (৩০০০ মিলি. লি. আয়াতনৰ এটা পাত্ৰক এক ছা পৰিমাণ বোলা হয়) আদায় দিব লাগিব। নাইবা প্ৰত্যেক আধা ছা-ৰ পৰিৱৰ্তে চওঁম পালন কৰিব লাগিব। এইটো হৈছে সি অবৈধ ভাৱে চিকাৰ কৰাৰ পৰিণাম। পূৰ্বৰ বিষয়বোৰ আল্লাহে ক্ষমা কৰিছে, হৰমত চিকাৰ কৰাৰ বিষয় হওঁক অথবা ইহৰাম অৱস্থাত স্থলত থকা পশু চিকাৰৰ বিষয়। কিন্তু নিষিদ্ধ ঘোষিত হোৱাৰ পিছতো যিয়ে এনেকুৱা কৰ্ম কৰিব, আল্লাহে ইয়াৰ প্ৰতিশোধ লব, আৰু তাক তাৰ কৰ্মৰ শাস্তি দিব। আল্লাহ মহাশক্তিশালী, তেওঁৰ শক্তিৰ এটা দিশ এই যে, তেওঁ যদি কোনো অবাধ্য ব্যক্তিৰ পৰা প্ৰতিশোধ লব বিচাৰে, তেন্তে তেওঁক প্ৰতিৰোধকাৰী কোনো নাই।
(96) আল্লাহে তোমালোকৰ বাবে জলচৰ প্ৰাণী তথা সেইবোৰ জন্তু চিকাৰ কৰা হালাল ঘোষণা কৰিছে, যিবোৰ তোমালোকে সাগৰৰ পৰা জীৱিত অথবা মৃত অৱস্থাত সংগ্ৰহ কৰা। এই চিকাৰৰ জৰিয়তে ঘৰত থকা ব্যক্তিয়ে লাভান্বিত হ'ব তথা ভ্ৰমণকাৰীৰ ব্যক্তিৰ বাবেও আহাৰৰ যোগান হ'ব। আনহাতে হজ্জ তথা ওমৰাৰ এহৰামত থকা অৱস্থাত তোমালোকৰ ওপৰত স্থলৰ প্ৰাণী চিকাৰ কৰিবলৈ হাৰাম কৰা হৈছে। এতেকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰা। কিয়নো ক্বিয়ামতৰ দিনা কেৱল তেওঁৰ পিনেই তোমালোকৰ প্ৰত্যাৱৰ্তন। আৰু তেওঁ তোমালোকক তোমালোকৰ কৰ্মৰ প্ৰতিদান দিব।
(97) আল্লাহে সন্মানিত কা'বা ঘৰক মানুহৰ বাবে (দ্বীন আৰু দুনিয়াৰ) স্থাপনাৰ সাধন বনাইছে, ইয়াৰ দ্বাৰাই তেওঁলোকৰ ধৰ্মীয় বিধি-বিধান, যেনে- ছালাত, চওম, হজ্জ তথা ওমৰা আদি পালন কৰা হয়। ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁলোকৰ পাৰ্থিৱ সহায়ও হয়, হৰমত তেওঁলোকে নিৰাপত্তা পায়, তথা সকলো ধৰণৰ ফল তেওঁলোকে তাত উপলব্ধ পায়, আনহাতে সন্মানিত মাহবোৰক (জুল কাদা, জুল-হিজ্জা, মুহাৰ্ৰম তথা ৰজব) তেওঁলোকৰ পাৰ্থিৱ জীৱন স্থাপনৰ মাধ্যম বনাইছে, এইবোৰ মাহৰ মাজত কোনেও তেওঁলোকৰ লগত যুদ্ধ নকৰে, তথা তেওঁলোকে এইবোৰ মাহৰ মাজত সুৰক্ষিত থাকে, লগতে হজ্জত কুৰবানী কৰা জন্তুবোৰক তথা সিহঁতৰ ডিঙিত বান্ধি দিয়া চিহ্নকো স্থাপনাৰ মাধ্যম বনাইছে, এই চিহ্নই বুজাই যে, এইবোৰ জন্তু হৰমলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছে, যাতে কোনেও সেইবোৰক বিৰক্ত নকৰে। আল্লাহে তোমালোকৰ প্ৰতি এই অনুগ্ৰহ এই কাৰণে কৰিছে, যাতে তোমালোকে জানিব পাৰা যে, আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীত যি আছে, সেই সকলোবোৰ আল্লাহে জানে, লগতে আল্লাহ সকলো বস্তু সম্পৰ্কে অৱগত। ইয়াৰ প্ৰমাণ এই যে, তেওঁ তোমালোকৰ বাবে তোমালোকৰ লাগতীয়াল বস্তুবোৰ উপলব্ধ কৰিছে, আনহাতে ক্ষতিকাৰক বস্তুবোৰক আহি পোৱাৰ আগতেই নিষ্কৃয় কৰিছে, কাৰণ তেওঁ জানে কোনটো বস্তুৰ মাজত বান্দাৰ কল্যাণ নিহিত হৈ আছে।
(98) হে মানৱজাতি! জানি থোৱা, নিশ্চয় আল্লাহে পাপীসকলক অত্যন্ত কঠোৰ শাস্তি প্ৰদান কৰিব, আনহাতে তাওবাকাৰী সকলক ক্ষমা কৰি দিয়ে আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰতি কৃপা কৰে।
(99) ৰাছুলৰ দায়িত্ব হৈছে কেৱল সেই উপদেশ পৌঁচাই দিয়া, যিটো পৌঁচাই দিয়াৰ আদেশ তেওঁক দিয়া হৈছে। মানুহক হিদায়তৰ তাওফীক দিয়াৰ দায়িত্ব তেওঁৰ নাই, কিয়নো এইটো কেৱল আল্লাহৰ হাতত। তোমালোকে হিদায়ত আৰু পথভ্ৰষ্টতা প্ৰকাশ কৰা নাইবা গোপন কৰা, আল্লাহ সেই সম্পৰ্কে অৱগত, আৰু আল্লাহে তোমালোকক ইয়াৰ প্ৰতিদান দিব।
(100) হে ৰাছুল! আপুনি কৈ দিয়ক যে, কোনো পৱিত্ৰ বস্তু আৰু কোনো অপৱিত্ৰ বস্তু সমান হ'ব নোৱাৰে, যদিও অপৱিত্ৰ বস্তুৱে তোমাক আকৰ্ষিত নকৰক কিয়। কিয়নো কোনো বস্তুৰ প্ৰচুৰতাই সেইটোৰ শ্ৰেষ্ঠতাৰ প্ৰমাণ নহয়। এতেকে হে মুমিনসকল! আল্লাহক ভয় কৰা, অপৱিত্ৰ বস্তু ত্যাগ কৰা আৰু পৱিত্ৰ বস্তুক আকোঁৱালি লোৱা, যাতে তোমালোকে জান্নাত লাভ কৰিব পাৰা।
(101) হে মুমিনসকল! ৰাছুলক তোমালোকে এনেকুৱা বস্তু সম্পৰ্কে প্ৰশ্ন নকৰিবা, যিবোৰ তোমালোকৰ প্ৰয়োজনীয় নহয়, আনকি কোনো ধৰ্মীয় বিষয়তো সেয়া কোনো সহায়ক নহয়। আনহাতে সেই বিষয়ে তোমালোকক জনোৱা হ'লে তোমালোকৰ অন্তৰেই কষ্ট পাব। কাৰণ তাত কষ্ট আছে। লগতে অহী অৱতৰণৰ সময়ত তোমালোকে এনেকুৱা প্ৰশ্ন কৰিলে, সেই বিষয়ে জনাই দিয়া হ'ব, আৰু এয়া আল্লাহৰ বাবে তেনেই উজু। কিছুমান বিষয় আল্লাহে ক্ষমা কৰিছে, সেয়ে কোৰআনেও সেই সম্পৰ্কে মৌনতা অৱলম্বন কৰিছে। সেয়ে এনেকুৱা বিষয় সম্পৰ্কে প্ৰশ্ন নকৰিবা, অন্যথা তোমালোকক সেইবোৰ বিধানৰ ওপৰত আমল কৰিবলৈ বাধ্য কৰোৱা হ'ব। নিশ্চয় আল্লাহ ক্ষমাশীল, যদি বান্দাই তাওবা কৰে তেন্তে তেওঁ ক্ষমা কৰি দিয়ে; লগতে তেওঁ সহনশীল, শাস্তি প্ৰদানত খৰধৰ নকৰে।
(102) তোমালোকৰ পূৰ্বেও কিছুমানে এনেকুৱা প্ৰশ্ন কৰিছিল, কিন্তু যেতিয়া সিহঁতক সেই বিষয়ে আদেশ দিয়া হৈছিল, তেতিয়া সিহঁতে সেই আদেশ পালন কৰা নাছিল, ফলত সিহঁত কাফিৰত পৰিণত হৈছিল।
(103) আল্লাহে চতুষ্পদ জন্তু হালাল কৰিছে। মুশ্বৰিকসকলে যিবোৰ জন্তু সিহঁতৰ দেৱ-দেৱীসকলৰ নামত নিজৰ বাবে হাৰাম কৰিছে, সেইবোৰক আল্লাহে হাৰাম কৰা নাই। যেনে, বাহীৰা। এইটো দৰাচলতে সেই মাইকী উটক কোৱা হয়, যিটোৰ নিৰ্দিষ্ট সংখ্যক পোৱালি হোৱাৰ পিছত কাণ কাটি দিয়া হয়। লগতে ছায়েবা সেই উটক কোৱা হয়, যিটোক এটা নিৰ্দিষ্ট বয়সত দেৱতাৰ নামত এৰি দিয়া হয়। আনহাতে অছীলা, সেইজনী মাইকী উটক কোৱা হয়, যিয়ে ধাৰাবাহিক ভাৱে দুটা মাইকী পোৱালি জন্ম দিয়ে। তথা হামী সেই মতা উটক কোৱা হয়, যাৰ দ্বাৰা কেইবাটাও উটৰ জন্ম হৈছে। আল্লাহে এইবোৰক হাৰাম কৰা নাই, কিন্তু কাফিৰসকলে আল্লাহৰ প্ৰতি মিছা আৰোপ কৰি কয় যে, তেওঁ এইবোৰ হাৰাম কৰিছে। এতেকে অধিকাংশ কাফিৰে সত্য তথা অসত্য আৰু হালাল তথা হাৰামৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰিব নোৱাৰে।
(104) কিছুমান জন্তুক আল্লাহে হাৰাম কৰা বুলি মিছা আৰোপ কৰা ব্যক্তিসকলক যেতিয়া কোৱা হয় যে, কোৰআনৰ পিনে আহা, যিটোক আল্লাহে অৱতীৰ্ণ কৰিছে, তথা ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ ছুন্নতৰ পিনে আহা, যাতে তোমালোকে হালাল আৰু হাৰামৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰিব পাৰা। তেতিয়া সিহঁতে কয়ঃ আমি আমাৰ পূৰ্বপুৰুষ সকলৰ পৰা পোৱা বিশ্বাস, কথা আৰু কৰ্মই আমাৰ বাবে যথেষ্ট। এইবোৰ সিহঁতৰ বাবে কেনেকৈ যথেষ্ট হব পাৰে, অথচ সিহঁতৰ পুৰ্বপুৰুষ সকলে একোৱেই জনা নাছিল, আৰু সত্যৰ হিদায়তো পোৱা নাছিল। সিহঁতৰ অনুসৰণ কেৱল সেই ব্যক্তিয়ে কৰিব যিজন সিহঁততকৈও অধিক পথভ্ৰষ্ট তথা মুৰ্খ। সিহঁত সকলোৱে পথভ্ৰষ্ট তথা মুৰ্খ।
(105) হে মুমিনসকল! তোমালোকে নিজৰ চিন্তা কৰা। এনেকুৱা কৰ্ম কৰা যিটো তোমালোকৰ বাবে উপকাৰী। যিসকল পথভ্ৰষ্ট হৈছে তথা তোমালোকৰ কথা শুনা নাই, সিহঁতে তোমালোকৰ একোৱে ক্ষতি কৰিব নোৱাৰে, যদি তোমালোকে সঠিক পথত থাকা। আৰু সঠিক পথৰ পৰিচয় হৈছে, সত্কৰ্মৰ আদেশ দিয়া আৰু অসত্কৰ্মৰ পৰা নিষেধ কৰা। কেৱল আল্লাহৰ পিনেই তোমালোকে উভতি যাব লাগিব, তেতিয়া তেওঁ তোমালোকক জনাই দিব যে, তোমালোকে পৃথিৱীত কি কি কৰিছিলা। আৰু তেওঁ তোমালোকক প্ৰতিদানো দিব।
(106) হে মুমিনসকল! ভ্ৰমণ অৱস্থাত যতি তোমালোকৰ কাৰোবাৰ মৃত্যু সন্নিকট হয়, আৰু মৃত্যু প্ৰভাৱ প্ৰকট হয়, আৰু তেওঁ যদি অছীয়ত কৰিব বিচাৰে, এনে অৱস্থাত তেওঁ দুজন ন্যায়পৰায়ণ মুছলিমক সাক্ষী কৰা উচিত। আনহাতে যদি কোনো মুছলিম নাথাকে তেন্তে দুজন কাফিৰকেই যেন সাক্ষী কৰি লয়। এতেকে সিহঁতৰ সাক্ষীত যদি তোমালোকৰ সন্দেহ হয় তেন্তে কোনো এক ছালাতৰ পিছত সিহঁতক থিয় কৰাই দিয়া, তেতিয়া সিহঁতে শপত খাই ক'ব যে, আমি আমাৰ শপতৰ বিনিময়ত কোনো ধৰণৰ মূল্য গ্ৰহণ নকৰিম। লগতে কোনো আত্মীয়ৰ পক্ষপাতীও নহম। লগতে আল্লাহৰ বাবে দিয়া কোনো সাক্ষীও গোপন নকৰিম। এতেকে যদি আমি এনেকুৱা কিবা কৰো তেন্তে আমি পাপিষ্ঠ গুনাহগাৰ সকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ যাম।
(107) শপত বাক্য পাঠ কৰোৱাৰ পিছত, যদি উমান পোৱা যায় যে, সিহঁতে শপত খোৱাত তথা সাক্ষী প্ৰদানত মিছাৰ আশ্ৰয় লৈছে অথবা বিশ্বাসঘাতকতা কৰিছে, তেন্তে সিহঁতৰ স্থানত মৃত ব্যক্তিৰ দুজন আত্মীয় থিয় হৈ সত্য সাক্ষী দিব যে, সত্যতা তথা আমানতৰ ক্ষেত্ৰত সিহঁতৰ সাক্ষ্যতকৈ আমাৰ সাক্ষ্য অধিক সত্য। আৰু আমি কোনো মিছা শপত খোৱা নাই। অন্যথা আমি অন্যায়কাৰী তথা আল্লাহৰ সীমালংঘনকাৰী সকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ যাম।
(108) সাক্ষ্য প্ৰদানত সন্দেহ হোৱাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত দুয়োজন সাক্ষীক ছালাতৰ পিছত শপত বাক্য পাঠ কৰোৱা তথা সিহঁতৰ সাক্ষ্য দান নাকচ হ'ব বুলি, এই কথাৰ আগ্ৰহ বেছি বৃদ্ধি পাব যে, সাক্ষ্য চৰীয়ত অনুসাৰে দিব লাগিব। গতিকে সাক্ষ্য দানৰ ক্ষেত্ৰত পৰিৱৰ্তন, পৰিবৰ্ধন, বিকৃত তথা বিশ্বাসঘাতকতাৰ পৰা বিৰত থকা উচিত। লগতে সাক্ষীসকলে এই কথাও মনত ৰখা উচিত যে, সিহঁতৰ সাক্ষ্য প্ৰদানক উত্তৰাধিকাৰী সকলে চেলেঞ্জ কৰিব পাৰে, ফলত সাক্ষী সকল অপমানিত হ'ব। গতিকে আল্লাহৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰি সাক্ষ্য দানত তথা শপত বাক্য পাঠ কৰাত যাতে কোনো ধৰণৰ মিছাৰ আশ্ৰয় বা বিশ্বাসঘাতকতা কৰা নহয়, তাৰ পৰা বিৰত থকা উচিত। এতেকে তোমালোকক যিটোৰ আদেশ দিয়া হৈছে, সেইটো শুনা আৰু স্বীকাৰ কৰা আৰু আল্লাহে অৱজ্ঞাকাৰী সকলক তাওফীক নিদিয়ে।
(109) হে মানৱজাতি! ক্বিয়ামতৰ দিনক স্মৰণ কৰা, যেতিয়া আল্লাহে সকলো ৰাছুলক একত্ৰিত কৰিব, আৰু তেওঁলোকক সুধিব যে, যি জাতিৰ ওচৰলৈ আপোনালোকক প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল, সিহঁতে আপোনালোকক কেনেকুৱা সঁহাৰি দিছিল? তেওঁলোকে উত্তৰত ক'বঃ আমি একো নাজানো, হে ৰব্ব! প্ৰকৃত জ্ঞান তোমাৰেই ওচৰত। অদৃশ্য বিষয় সম্পৰ্কে কেৱল মাত্ৰ তুমিহে জানা।
(110) তথা স্মৰণ কৰা, যেতিয়া আল্লাহে ঈছা আলাইহিছ ছালামক সম্বোধন কৰি কৈছিলঃ হে মৰিয়ম পুত্ৰ ঈছা! মোৰ অনুগ্ৰহসমূহ মনত পেলোৱা, মই তোমাক পিতৃ নোহোৱাকৈ জন্ম দিছিলো, লগতে তোমাৰ মাতৃ মাৰইয়ামৰ প্ৰতি মোৰ অনুগ্ৰহবোৰ মনত পেলোৱা, যেতিয়া মই তেওঁক তেওঁৰ যুগৰ মহিলাসকলৰ মাজৰ পৰা মনোনীত কৰিছিলো। লগতে মোৰ সেই অনুগ্ৰহকো মনত পেলোৱা, যেতিয়া মই তোমাক জিব্ৰীলৰ দ্বাৰা শক্তি প্ৰদান কৰিছিলো, আৰু কোলাত থকা অৱস্থাতেই তুমি কথা ক'ব পাৰিছিলা আৰু সিহঁতক আল্লাহৰ পিনে আহ্বান কৰিছিলা, লগতে বৃদ্ধা অৱস্থা লৈকে তুমি সিহঁতক আল্লাহৰ প্ৰতি আহ্বান কৰিছিলা। মই তোমাক আৰু এটা অনুগ্ৰহ কৰিছিলো এই যে, মই তোমাক লিখা শিকাইছিলো, লগতে তাওৰাতৰ জ্ঞান দিছিলো যিটো মুছা আলাইহিছ ছালামৰ প্ৰতি অৱতীৰ্ণ কৰা হৈছিল আৰু ইঞ্জীলৰ শিক্ষা দিছিলো যিটো স্বয়ং তোমাৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ হৈছে, লগতে মই তোমাক চৰীয়তৰ ৰহস্য, উপকাৰিতা তথা হিকমত শিকাইছিলো। তোমাৰ ওপৰত কৰা অনুগ্ৰহসমূহ অন্যতম এটা অনুগ্ৰহ হৈছে এই যে, তুমি বোকা মাটিৰে চৰাইৰ আকৃতি বনাই তাত ফুঁ মাৰিছিলা আৰু সেইটো বাস্তৱত চৰাই হৈ গৈছিল। জন্মান্ধ তথা কুষ্ঠ ৰোগীসকলক তুমি সুস্থ কৰিছিলা, লগতে (আল্লাহৰ ওচৰত) দুআ কৰি তুমি মৃত ব্যক্তিকো জীৱিত কৰিছিলা। এই সকলোবোৰ মোৰ অনুমতিক্ৰমেই সম্ভৱ হৈছিল। মই তোমাৰ ওপৰত আৰু এটা অনুগ্ৰহ কৰিছিলো যে, যেতিয়া তুমি বনী ইছৰাঈলৰ ওচৰত স্পষ্ট নিদৰ্শন লৈ আহিছিলা, তেতিয়া সিহঁতে সেইটো অস্বীকাৰ কৰিছিল আৰু তোমাক হত্যা কৰাৰ ষড়যন্ত্ৰ ৰচিছিল আৰু কৈছিল যে এয়া স্পষ্ট যাদু, তেতিয়া ময়েই তোমাক সিহঁতৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিলো।
(111) তোমাৰ ওপৰত কৰা মোৰ অনুগ্ৰহবোৰ স্মৰণ কৰা, মই তোমাক কেইজনমান সঙ্গী প্ৰদান কৰিছিলো, আৰু তেওঁলোকৰ অন্তৰত এই কথা জগাইছিলো যে, তেওঁলোকে যেন মোৰ ওপৰত আৰু তোমাৰ ওপৰত ঈমান পোষণ কৰে, তেওঁলোকে বিষয়টোৰ প্ৰতি সঁহাৰি দি কলেঃ আমি ঈমান আনিলো হে আমাৰ প্ৰতিপালক! তুমি সাক্ষী থাকা যে, আমি তোমাৰ আদেশৰ প্ৰতি শিৰ নত কৰিম তথা আমি তোমাৰ প্ৰতি আত্মসমৰ্পণকাৰী।
(112) সেই সময়ক স্মৰণ কৰা, যেতিয়া হাৱাৰীসকলে কৈছিল যে, আপুনি দুআ কৰিলে আপোনাৰ প্ৰতিপালকে আমালৈ খাদ্য বস্তুৰে ভৰা দস্তৰখান প্ৰেৰণ কৰিব পাৰিব নে? তেতিয়া ঈছা আলাইহিছ ছালামে উত্তৰ দি কলেঃ আল্লাহক ভয় কৰা, আৰু এনেকুৱা বস্তুৰ প্ৰত্যাশা নকৰিবা, কাৰণ হয়তো ইয়াৰ দ্বাৰা তোমালোকৰ পৰীক্ষা হ'ব পাৰে। লগতে সিহঁতক ক'লেঃ যদি তোমালোক প্ৰকৃত মুমিন হোৱা তেন্তে জীৱিকা সন্ধানৰ ক্ষেত্ৰত নিজ প্ৰতিপালকৰ ওপৰত ভৰসা কৰা।
(113) হাৱাৰীসকলে ঈছা আলাইহিছ ছালামক কলেঃ আমি সেই দস্তৰখানৰ পৰা খাব বিচাৰো, যাতে আমি বিশ্বাস কৰিব পাৰো যে, আল্লাহে সকলো কৰিব পাৰে, আৰু আপুনি তেওঁৰ ৰাছুল। লগতে আমি যেন পতিয়ন যাব পাৰো যে, আপুনি আমাৰ ওচৰলৈ আল্লাহৰ পৰা সত্য বাণী লৈ আহিছে, লগতে আমি যাতে সেই সকল লোকৰ বাবে সাক্ষী হব পাৰো যিসকল বৰ্তমান উপস্থিত নাই।
(114) ফলত ঈছা আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতৰ কথা মতে আল্লাহৰ ওচৰত দুআ কৰিলেঃ হে আমাৰ প্ৰতিপালক! আমালৈ এখন দস্তৰখান অৱতীৰ্ণ কৰা, আমি আৰু আমাৰ পৰবৰ্তীসকলে এই অৱতীৰ্ণ হোৱা দিনটোক উৎসৱ হিচাপে পালন কৰি সেইদিনা তোমাৰ কৃতজ্ঞতা আদায় কৰিম, আৰু এইটো তোমাৰ অদ্বিতীয়তাৰ প্ৰমাণ তথা মোৰ প্ৰকৃত নবী হোৱাৰ প্ৰতীক হৈ ৰ'ব। লগতে আমাক এনেকুৱা জীৱিকা প্ৰদান কৰা যিটো তোমাৰ ইবাদত কৰিবলৈ সহায়ক হ'ব। হে আমাৰ প্ৰতিপালক! কেৱল তুমিয়েই উত্তম জীৱিকা প্ৰদানকাৰী।
(115) আল্লাহে ঈছা আলাইহিছ ছালামক উত্তৰ দি ক'লেঃ তোমালোকে বিচৰা এই দস্তৰখান মই অৱতীৰ্ণ কৰিম কিন্তু ইয়াৰ পিছত যিয়ে কুফুৰী কৰিব, সি নিজেই নিজকে দোষী সাব্যস্ত কৰিব। কিয়নো মই তাক এনেকুৱা কঠোৰ শাস্তি প্ৰদান কৰিম যিটো আন কাকো দিয়া নহ'ব। কাৰণ সি স্পষ্ট নিদৰ্শন দেখিছে, সেয়ে তাৰ কুফুৰী হৈছে গোড়ামী। ফলত আল্লাহে প্ৰতিশ্ৰুতি ৰক্ষা কৰি সিহঁতৰ ওপৰত এটা দস্তৰখান অৱতীৰ্ণ কৰিলে।
(116) স্মৰণ কৰা, ক্বিয়ামতৰ দিনা যেতিয়া আল্লাহে ঈছা আলাইহিছ ছালামক সম্বোধন কৰি ক'ব, হে ঈছা ইবনে মৰিয়ম! তুমি মানুহক কৈছিলা নেকি যে, আল্লাহক এৰি মোক আৰু মোৰ মাতৃক উপাস্য কৰি লোৱা, তেতিয়া ঈছা আলাইহিছ ছালামে আল্লাহৰ পৱিত্ৰতা বৰ্ণনা কৰি ক'ব, সত্যৰ বাহিৰে এনেকুৱা কথা কোৱা মোৰ বাবে উচিত নহয়। ধৰি লোৱা হওঁক যদি মই কৈছো, তেন্তে তুমি সেই বিষয়ে নিশ্চিত ভাৱে জানা, কিয়নো কোনো বস্তু তোমাৰ পৰা গোপন নহয়। মোৰ অন্তৰৰ গোপন বিষয় সম্পৰ্কেও তুমি অৱগত। কিন্তু তোমাৰ অন্তৰত কি আছে সেয়া মই নাজানো। কেৱল তুমিয়ে প্ৰত্যেক অদৃশ্য, প্ৰকাশ্য, অপ্ৰকাশ্য বিষয় সম্পৰ্কে জানা।
(117) ঈছা আলাইহিছ ছালামে নিজ প্ৰতিপালকক ক'লেঃ মই সিহঁতক সেইটোৱে কৈছো যিটো ক'বলৈ তুমি মোক আদেশ কৰিছিলা যে, সিহঁতে যেন কেৱল তোমাৰেই ইবাদত কৰে, আৰু মই যিমান দিন সিহঁতৰ মাজত আছিলো সিহঁতৰ তত্বাৱধায়ক আছিলো। কিন্তু যেতিয়া মোৰ অৱস্থান সময় শেষ হ'ল আৰু তুমি মোক জীৱিত অৱস্থাত আকাশলৈ উঠাই আনিলা, তাৰ পিছত হে মোৰ ৰব্ব! তুমিয়ে সিহঁতৰ কৰ্মৰ ৰক্ষক আছিলা। তুমি প্ৰত্যেক বস্তু সম্পৰ্কে অৱগত। কোনো বস্তু তোমাৰ পৰা গোপন নহয়, মই সিহঁতক কি কৈছিলো, আৰু মোৰ পিছত সিহঁতে কি কৈছে, সেই সকলোবোৰ তুমি জানা।
(118) (হে মোৰ ৰব্ব) যদি তুমি সিহঁতক শাস্তি দিয়া তেন্তে সিহঁত তোমাৰেই বান্দা। তুমি সিহঁতৰ লগত যিটো ইচ্ছা সেইটোৱে কৰিব পাৰা। আনহাতে সিহঁতৰ মাজৰ মুমিনসকলক যদি তুমি দয়া কৰি ক্ষমা কৰি দিয়া তেন্তে কোনেও তোমাক প্ৰতিৰোধ কৰিব নোৱাৰে। তুমি মহাপৰাক্ৰমশালী, তোমাক কোনেও পৰাজিত কৰিব নোৱাৰে তথা নিজ কৰ্মত প্ৰজ্ঞাৱান।
(119) আল্লাহে ঈছা আলাইহিছ ছালামক ক'বঃ এইটো সেইদিন, যিদিনা সত্য নিয়ত পোষণকাৰীয়ে, সত্কৰ্মকাৰীয়ে তথা সত্যবাদীসকলৰ সত্যতাই উপকাৰ কৰিব। তেওঁলোকৰ বাবে এনেকুৱা জান্নাত থাকিব, যাৰ অট্টালিকা তথা গছ-গছনিবোৰৰ তলেদি নদী প্ৰবাহিত হ'ব। তাত তেওঁলোক চিৰস্থায়ী হ'ব। তাত তেওঁলোকৰ কেতিয়াও মৃত্যু নহ'ব। আল্লাহ তেওঁলোকৰ ওপৰত সন্তুষ্ট থাকিব, কেতিয়াও অসন্তুষ্ট নহ'ব তথা তেওঁলোকেও চিৰস্থায়ী নিয়ামতবোৰ পাই আল্লাহৰ ওপৰত সন্তুষ্ট হ'ব। এইটোৱেই মহাসফলতা, কোনো সফলতাই ইয়াৰ সমান নহয়।
(120) আকাশমণ্ডল তথা পৃথিৱীৰ ৰাজত্ব একমাত্ৰ আল্লাহৰ, তেৱেঁই ইয়াৰ সৃষ্টিকৰ্তা আৰু তেৱেঁই পৰিচালক। ইয়াৰ মাজত থকা সকলো সৃষ্টিৰ কেৱল তেৱেঁই গৰাকী। তেওঁ সকলো বস্তুৰ ওপৰত ক্ষমতাৱান, তেওঁক কোনেও বিবশ কৰিব নোৱাৰে।