(1) 1. (ألر) ب ڤی ڕەنگی دئێتە خواندن (ئەلف، لام، ڕا) سێ تیپن ژ 28. تیپێت زمانێ عەرەبی، نیشانن ل سەر ئیعجازا قورئانێ كو عەرەبان پێ چێنابیت قورئانەكا وەكی ڤێ بدانن، هەرچەندە ئەڤ قورئانە ژ عەینی وان تیپان پێكهاتییە ئەوێت ئەو ئاخڤتنا خۆ پێ چێ دكەن. ئەڤەنە ئایەتێت كتێبا پیرۆز و بنەجهـ و دویر ژ گۆمانێ.
(2) 2. ئەرێ ئەڤە بۆ خەلكی جهێ عەجێبییێیە مە بۆ زەلامەكی ژ وان وەحی هنارت، [مە وەحی بۆ وی هنارت و مە گۆتێ:] خەلكی ئاگەهدار بكە [و ژ ڕۆژا قیامەتێ بترسینە]، و مزگینییێ بدە ئەوێت باوەری ئینایین، كو ب ڕاستی بۆ وان ل دەڤ خودایێ وان بەراهییەكا كەرەمێ و خەلات و پێكەكا بلند هەیە، گاوران گۆت: ب ڕاستی ئەڤە [ئەڤ پێغەمبەرە] سێربەندەكێ ئاشكەرایە.
(3) 3. ب ڕاستی خودایێ هەوە ئەو خودایەیە یێ ئەرد و ئەسمان د شەش ڕۆژاندا چێكرین، پاشی بلند بوو سەر عەرشێ خۆ [بلندبوونەكا هێژایی وی، و بێ چاوایی]، تەكبیرا كاروباران دكەت، چو مەهدەرچی نینن، پشتی دەستویردانا وی نەبیت، ئەو [خودایێ ب ڤان سالۆخەتان دئێتە سالۆخدان] خودایێ هەوەیە، ڤێجا وی بپەرێسن، ما هوین بۆ خۆ چامەكێ ناگرن.
(4) 4. ڤەگەڕیانا هەوە هەمییان ب بال ویڤەیە، [و ئەڤە] ب ڕاستی پەیمانا خودێیە و ڕاستە، ب ڕاستی ئەو جارا ئێكێ دەست ب ئافراندنێ دكەت، پاشی [پشتی مرنێ] دێ زڤرینیتەڤە، دا ئەوێت باوەری ئینایین و كار و كریارێت قەنج كرین ب دادی و ب عەدالەت خەلات بكەت، و ئەوێت گاوربوویین بۆ وان ڤەخوارنەكا زێدە كەلیایی و ئیزایەكا ب ژان و دژوار هەیە، ژ بەر وێ گاورییا دكرن.
(5) 5. و ئەوی [خودێ] ڕۆژ بۆ هەوە كرییە چرا و هەیڤ كرییە ڕۆناهی، و كرە قویناخ قویناخ دا هوین هەژمارا سالان و حسێبا خۆ بزانن، و خودێ ژ قەستا ئەڤە چێ نەكرییە ئەگەر بۆ هەقییێ نەبیت [هەقی و ڕاستی پێ بێتە زانین و ئەم بگەهینە مەزناتییا خودێ و وی بپەرێسین]. نیشان و ئایەتان ب درێژی [خودێ] بۆ وان ئاشكەرا دكەت ئەوێت دزانن.
(6) 6. ب ڕاستی د هاتن و چۆنا شەڤ و ڕۆژاندا، و د هەر تشتێ خودێ د ئەرد و ئەسماناندا چێكری، نیشان و بەلگەنە بۆ وان یێت پارێزكارییێ دكەن، و ژ خودێ دترسن.
(7) 7. ب ڕاستی ئەوێت حەژ دیتنا مە نەكەن، و ب ژیانا دنیایێ ڕازی بوویین و پێڤە ڕسیان [پێڤەمان]، و ئەوێت ژ نیشان و ئایەتێت مە بێ ئاگەهـ.
(8) 8. ئەڤان جهێ وان ئاگرە، ژ بەر كار و كریارێت وان كرین.
(9) 9. ب ڕاستی ئەوێت باوەری ئینایین و كار و كریارێت قەنج كرین، خودێ ژ بەر باوەرییا وان دێ وان ڕاستەرێ كەتە بەحەشتا پڕ خێر، كو ڕویبار د بنڕا دچن.
(10) 10. دوعا و گازییا وان د بەحەشتێدا ئەڤەیە: خودێوۆ ئەم تە ژ هەمی كێماسییان پاقژ دكەین، و دروودا وان سلاڤە، و دویماهیك دوعایا وان ئەڤەیە: هەمی پەسن و شوكور بۆ خودێ، خودانێ هەمی جیهانان.
(11) 11. ئەگەر خودێ بۆ خەلكی لەز ل خرابییێ كربایە، وەكی لەزا ئەو دكەن بۆ باشییێ [ئانكو خەلكی چاوا دڤێت لەز ل دوعایا وان یا خێرێ بێتەكرن، وەسا خودێ لەز ل دوعایا وان یا خرابییێ ژی كربایە، دا وان تێ بەت وەختێ وان نفرین ل خۆ دكرن]، دا مرن، و دا ڕوحا وان ئێتە ستاندن، ڤێجا ئەوێت هزرا دیتنا مە نەكەن، ئەم دێ وان هێلین د خرابییا خۆدا بزڤڕن.
(12) 12. و هەر وەختێ نەخۆشییەك بگەهیتە مرۆڤی، ل سەر تەنشتا خۆ [ئانكو درێژكری] یان ڕوینشتی یان ڕاوەستیایی گازی و هەوارا خۆ دگەهینیتە مە، ڤێجا وەختێ مە نەخۆشییا وی ڕاكر، وەسا دچیت [ژ بیر دكەت] هەروەكی چو نەخۆشی ب سەری نەهاتین و هەوارا خۆ نەگەهاندییە مە، هۆسا بۆ زێدە خرابان كار و كریارێت وان هاتینە خەملاندن و جوانكرن.
(13) 13. ب سویند مە خەلكێ چەرخێت بەری هەوە د هیلاك برن و ئیزا دان وەختێ وان [ب شرك و گاورییێ] ستەم كری، و پێغەمبەرێت وان ب بەلگە و نیشان و موعجیزاتێت ئاشكەراكەر بۆ وان هاتین [دا باوەرییێ پێ بینن، و باوەری پێ نەئینان]، و ئەو نە ئەو بوون باوەرییێ بینن [ئەگەر هێلابانە، و د هیلاك نەبربانە]، و هۆسا ئەم ئەوێت گونەهكار جزا دكەین.
(14) 14. پاشی، پشتی وان، مە هوین كرنە جهنشینێت وان د ئەردیدا، دا ببینین كا هوین دێ چ كار و كریاران كەن.
(15) 15. و وەختێ نیشان و ئایەتێت مە یێت ئاشكەراكەر ب سەر واندا دئێنە خواندن، ئەوێت نە ل هیڤییا دیتنا مە [و باوەری ب ڕۆژا قیامەتێ نەیی، دبێژن:] كا قورئانەكا دی ژ بلی ڤێ بینە، یان ژی ڤێ [قورئانێ] بگوهۆڕە. بێژە: ئەز نەشێم و من هەق نینە ئەز ژ دەڤ خۆ بگوهۆڕم، ئەز ل دویڤ چو ناچم ژ وێ پێڤەتر یا ب وەحی بۆ من دئێت، ب ڕاستی ئەز ژ ئیزایا ڕۆژەكا مەزن دترسم، ئەگەر نەگوهدارییا خودایێ خۆ بكەم.
(16) 16. بێژە: ئەگەر خودێ ڤیابایە [ئەڤ قورئانە] من بۆ هەوە نەدخواند و هەوە هەر پێ نەدزانی ژی [ئانكو خودێ ئەڤ قورئانە ل سەر زمانێ من نیشا هەوە نەددا]. نێ [هوین ب خۆ ژی دزانن] من بەری نوكە ژییەكێ د ناڤ هەوەدا بری، [ئەگەر ئەز ئەو بامە یێ ژ نك خۆ قورئانێ چێكەم، دا بەری نوكە ژی چێكەم] ئەرێ ما هوین ئەقلێ خۆ نائیننە سەرێ خۆ [بزانن ئەڤ قورئانە ژ دەڤ خودێیە و پێغەمبەری ژ دەڤ خۆ نەئینایییە هەتا بشێت بگوهۆڕیت].
(17) 17. ڤێجا ما كی ژ وی ستەمكارترە ئەوێ درەوان ب ناڤێ خودێ دكەت، یان ژی ئایەتێت خودێ درەو ددانیت، ب ڕاستی گونەهكار سەرفەراز نابن.
(18) 18. و ژ بلی خودێ وی دپەرێسن یێ نە زیانێ دگەهینیتە وان نە مفایی.. و دبێژن: ئەڤە مەهدەرچییێت مەنە ل دەڤ خودێ، [هەی موحەممەد] بێژە: ئەرێ ما هوین دێ وی تشتی نیشا خودێ دەن یێ كو نەزانیت یێ د ئەرد و ئەسماناندا هەی؟! و ب ڕاستی خودێ یێ پاك و پاقژە ژ وێ شركا ئەو دكەن.
(19) 19. و دەستپێكێ خەلك هەمی ملەتەك بوون، پاشی ژێك جودا بوون و ئەگەر ژ بەر فەرمانا خودێ نەبایە [كو وان پێكڤە ئیزا نادەت]، دا حوكمی و دادگەرییێ د وی تشتیدا كەت ئەوێ ئەو ل سەر ژێك جودا.
(20) 20. و دبێژن: بلا موعجیزەیەك و نیشانەك ژ خودایێ وی بۆ هاتبایە [دا مە ژی باوەری پێ ئینابایە] بێژە: غەیب كارێ خودێیە و موعجیزە ب فەرمانا وینە، ڤێجا چاڤەڕێ بن ب ڕاستی ئەز ژی د گەل هەوە ژ چاڤەڕێیانم.
(21) 21. و وەختێ ئەم بەرفرەهییەكێ ددەینە خەلكی [ئانكو خەلكێ مەكەهێ] پشتی تەنگاڤی و هشكاتییێ هنگاڤتین، دێ بینی ئایەت و نیشانێت مە درەو ددانن، و تانان تێ دقوتن و نەخشەیان بۆ دكێشن، بێژە: خودێ د جزایێ خۆدا ب لەزترە، ب ڕاستی ئەو فەند و فێلا هوین دكەن، ملیاكەتێت مە دنڤێسن.
(22) 22. ئەوە هەوە د هشكاتی و ئاڤێدا دگێڕینیت [ئانكو ئەوە شیانێ ددەتە هەوە، هوین ب پییان و دەواران و گەمییان و ئالاڤێت دی قویناخێت درێژ ببڕن]. هەتا هوین دچنە د گەمییێدا، و بایەكێ نەرم گەمییێ دبەت و [ئەڤێت تێدا] پێ كەیف خۆش بوون، وی وەختی بایەكێ ب باڕۆڤە بەر ب گەمییێڤە بێت و پێلێت ئاڤێ ژ هەمی ڕەخان ل وان بێنە ئێك، و ئەو هزر بۆ وان چێبوو كو دۆرماندۆری وان هاتە گرتن و مانە د ناڤ پێلانڕا، دوعا ژ دل و مێلاك ژ خودێ كرن، ئەگەر تە ئەم ژ ڤێ تەنگاڤییێ ڕزگاركرین، ب ڕاستی ئەم دێ ژ شوكورداران بین.
(23) 23. ڤێجا وەختێ ئەو ڕزگاركرین، [جارەكا دی] بێی كو وان ماف هەبیت ستەمێ د ئەردیدا دكەن، گەلی مرۆڤان ب ڕاستی ستەما هەوە هەر ل سەر هەوە ب خۆیە [ئانكو زیانا ستەمێ هەر دێ ل هەوە زڤڕیت]، ئەڤە خۆشییێت ژیانا دنیایێنە، پاشی زڤڕینا هەوە هەمییان بۆ دەڤ مەیە [ب بال مەڤەیە]، ڤێجا ئەم دێ هەوە ئاگەهداری وێ كەین یا هەوە د دنیایێدا دكر.
(24) 24. ب ڕاستی هندی ژیانا دنیایێیە وەكی ئاڤەكێیە مە ژ ئەسمانی باراندی، ڤێجا ب ڤێ ئاڤێ ئەو شینكاتییێ گەلەڕەنگ و تێكەل دەركەڤت یێ كو مرۆڤ و جانەوەر [هەردو] دخۆن، گاڤا كو ئەرد ب شینكاتییا خۆ دخەملیت و جوان دبیت، و خودانێت وێ [خەلكێ ئەردی] هزر دكەن ئەو دشێن بچینن و مفایی ژێ وەرگرن، [هنگی] فەرمانا مە ب شەڤ یان ب ڕۆژ ب سەردا هات، ڤێجا مە وەكی زەڤییا دوری لێ كر، هەروەكی بەری نوكە ئەو شینكاتی نەیی. ئەها ب ڤی ڕەنگی ئەم ئایەت و نیشانێت خۆ ب درێژی ئاشكەرا دكەین بۆ وان یێت هزرا خۆ دكەن.
(25) 25. و خودێ بۆ ئاڤاهییێ ئاشتی و تەناهییێ [كو بەحەشتە] بانگ و گازییێ هلددێریت، و یێ وی بڤێت دێ بەرێ وی دەتە ڕێكا ڕاست.
(26) 26. بۆ ئەوێت چاكی و قەنجی كرین [ئانكو ب چێترین ئاوا فەرمانا خودێ ب جهـ ئینایین]. قەنجی و جهێ باش و هێژ [پتر كو دیتنا خودێیە] د بەحەشتێدا هەیە، و سەروچاڤێت وان نە تۆزەوی دبن و نە ژی ڕسوا دبن، ئەڤە بەحەشتینە و هەروهەر دێ تێدا مینن.
(27) 27. و ئەوێت كار و كریارێت خراب كرین جزایێ وان تەمەتی گونەهێت وانە، و ڕویڕەشی و ڕسوایی سەروچاڤێت وان دگریت، و وان چو پارێزڤان نینن، وان ژ ئیزایا خودێ بپارێزن، سەروچاڤێت وان هەروەكی كەرەكێ شەڤا ڕەش و تاری گرتین، ئەڤە دۆژەهینە و هەروهەر ئەو دێ تێدا مینن.
(28) 28. و ڕۆژا ئەم هەمییان كۆم دكەین، پاشی دێ بێژینە وان ئەوێت هەڤال و هۆگر بۆ خودێ چێكرین، هوین و پەرستییێت خۆ ل جهێ خۆ بن، ڤێجا مە ئەو ژێكڤەكرن و مە ناڤبەرا وان بڕی، و پەرستییێت وان گۆتە وان: هەوە نە بەس ئەم ب تنێ پەرستین [ئانكو نە مە فەرمانا هەوە كرییە هوین مە بپەرێسن بەلێ هەوە ب دلخوازییا خۆ شەیتان پەرست، وەختێ هوین د سەردا برین و فەرمانا هەوە كری هوین مە بپەرێسن].
(29) 29. و هەر ئەڤە بەسە كو خودێ د ناڤبەرا مە و هەوەدا شاهد بیت، كو ئەم ژ پەرستنا هەوە د بێ ئاگەهـ بوویین.
(30) 30. وێ ڕۆژێ [ڕۆژا قیامەتێ] هەر نەفسەك دێ كار و كریارێت خۆ بینیت و تامكەتێ، و هەمی ب بال خودایێ خۆڤە، پەرستییێ ڕاست و دورست، دێ ئێنە ڤەگەڕاندن، و ئەو درەوا وان دكر ل وان بەرزە بوو.
(31) 31. بێژە: كیە ڕزقێ هەوە ل ئەردی [ب شینكاتی] و ئەسمانان [ب بارانێ] ددەت؟ یان ژی كێ پێ چێ دبیت، گوه و چاڤان بدەت [و ژ ئاتافان بپارێزیت د گەل نازكییا وان]، و كییە ساخی ژ مری دەردئێخیت و مری ژ ساخی دەردئێخیت، و كییە كاروبارێت دنیایێ ب ڕێڤە دبەت؟ دێ بێژن خودێیە، بێژە: پا بۆچ هوین پارێزكارییا خودێ ناكەن؟!
(32) 32. ڤێجا [ئەوێ ئەڤێ هەمییێ دكەت] ئەوە خودێ، خودایێ هەوە یێ ڕاست و هەق، ڤێجا ما تشتەك پشتی هەقییێ هەیە ژ گومڕایی و بەرزەبوونێ پێڤەتر [ئانكو پشتی هەقییێ، بەرزەبوون]، ڤێجا چاوا هوین ڕوییێ خۆ ژ هەقییێ وەردگێڕن بۆ گومڕایییێ.
(33) 33. ئەها هۆسا فەرمانا ئیزایا خودایێ تە بۆ ژ ڕێ دەركەڤتیان واجب بوو، چونكی ب ڕاستی ئەو باوەرییێ نائینن.
(34) 34. بێژە: ئەرێ ئێك ژ وان ئەوێت هەوە كرینە هەڤپشك بۆ خودێ هەیە دەست ب ئافراندنێ بكەت؟ پاشی جارەكا دی [پشتی مرنێ] بزڤڕینیتەڤە؟! بێژە: بەس خودێیە جارا ئێكێ تشتی چێ دكەت پاشی [پشتی مرنێ] دزڤڕینیتەڤە، ڤێجا چاوا هوین بەرێ خۆ ژ ڕێكا ڕاست وەردگێڕن.
(35) 35. بێژە: ئەرێ ئێك ژ بوت و پەرستییێت هەوە هەیە ڕاستەڕێكرنێ بۆ ڕاستی و هەقییێ بكەت؟! بێژە: خودێ ڕاستەڕێكرنێ بۆ ڕاستی و هەقییێ دكەت، ڤێجا یێ ڕاستەڕێكرنێ بۆ ڕاستییێ و هەقییێ دكەت هێژاترە دویڤچۆن بۆ بێتەكرن، یان یێ خۆ ڕاستەڕێ نەكەت ئەگەر نەئێتە ڕاستەڕێكرن؟ ڤێجا هەوە خێرە، هوین چاوا وان و خودێ دئیننە ڕێزەكێ؟!
(36) 36. باراپتر ژ وان ژ گۆمانێ پێڤەتر ل دویڤ چو یێ دی ناچن [ل وێ هزرێ كو دێ بوتێت وان بەڕەڤانییێ ژێ كەن یان ڕاست پەرستینە]، ب ڕاستی گۆمان مرۆڤی ژ هەقییێ بێ منەت ناكەت [ئانكو گۆمان جهێ هەقییێ ناگریت]، و ب ڕاستی خودێ ب ئەوا ئەو دكەن ئاگەهدارە.
(37) 37. نەدورستە و نابیت ئەڤ قورئانە ئاخڤتنا غەیری خودێ بیت، بەلێ ڕاستدەرئێخا كتێبێت بەری خۆیە [ئانكو تەورات و ئنجیلێ]، و ئاشكەراكەرە ب درێژی بۆ بڕیار و ئەحكامێت خودێ، گۆمان تێدا نینە ژ دەڤ خودانێ هەمی جیهانانە.
(38) 38. یان ژی دبێژن: [موحەممەدی ئەڤ قورئانە] ژ دەڤ خۆ ئینایییە [ئانكو وی دانایییە و ب بال خودێڤە لێ ددەت] بێژە: پا كا [ئەگەر هوین ڕاست دبێژن، و وەكی هەوە بیت] سۆرەتەكێ وەكی وێ بینن، و هەر كەسەكێ هوین بشێن ژی ژ بلی خودێ، هاریكارییێ ژێ بخوازن، ئەگەر هوین ڕاست دبێژن [ئەڤ قورئانە ژ چێكرنا موحەممەدە].
(39) 39. بەلكی وان قورئان درەو دانا و باوەری پێ نەئینا، بەری تێ بگەهن و ڕاستییا وێ بزانن، و هێژ بۆ وان ڕاستی و هەقییا تێدا، ئاشكەرا نەبوویی. وەسا یێت بەری وان ژی [كتێب و پێغەمبەرێت مە] درەو ددانان، ڤێجا بەرێ خۆ بدێ كا دویماهیكا ستەمكاران بوو چ!!
(40) 40. و هندەك ژ وان [ئەوێت تو بۆ هاتییە هنارتن، هەی موحەممەد] باوەرییێ ب ڤێ قورئانێ دئینن، و هندەك باوەرییێ پێ نائینن، و خودایێ تە چێتر خرابكاران دنیاسیت.
(41) 41. و ئەگەر وان تو درەوین دانایی و باوەری ب تە نەئینا، بێژە: كریارێت من بۆ منن و كریارێت هەوە بۆ هەوەنە [ئانكو جزایێ كارێ من بۆ منە و جزایێ كارێ هەوە بۆ هەوەیە]، هوین بەرینە ژ وێ یا ئەز دكەم و ئەز ژی یێ بەریمە ژ وێ یا هوین دكەن [هەر ئێك دێ جزایێ كار و كریارێت خۆ خۆت].
(42) 42. و هندەك ژ وان گوهێ خۆ ددەنە تە [وەختێ تو قورئانێ دخوینی ]، [بەلێ ئەگەر ئەو د كەڕ بن]، ئەرێ تو دشێی كەڕی وەلێ بكەی كو گولێ ببیت خۆ ئەگەر د بێ ئاقل ژی بن.
(43) 43. و هندەك ژ وان بەرێ خۆ ددەنە تە [نیشانێت پێغەمبەراتییا تە دبینن، د گەل هندێ ژی باوەرییێ ب تە نائینن، هەچكو كۆرە مفایی بۆ خۆ ژ وێ دیتنێ نابینن]، ڤێجا ئەگەر ئەو كۆرە بن نەبینن، ئەرێ تو دشێی هەقییێ پێ بدەیە دیتن، خۆ ئەگەر دلتاری ژی بن.
(44) 44. ب ڕاستی خودێ چو ستەمێ ل مرۆڤان ناكەت، بەلێ مرۆڤ ب خۆ ستەمێ ل خۆ دكەن.
(45) 45. و ڕۆژا خودێ وان كۆم دكەت [كو ڕۆژا قیامەتێیە]، ئەو د وەسانە هەروەكی ئەو ژ بیستەكێ ژ ڕۆژێ پێڤەتر د ئەردیدا نەماینە ئێكدو دنیاسن [هەروەكی ئەڤە ژ مێژ نینە ژێك ڤەبوویین ]، ب ڕاستی ئەوێت دیتنا خودێ [ڕۆژا قیامەتێ] درەو دانایین، خوسارەت بوون و نە ل سەر ڕێكا ڕاست بوون.
(46) 46. و ئەگەر ئەم د ژیانا تەدا، هندەك ژ وێ ئیزایا مە بۆ وان پەیمان پێ دایی، ب بەر چاڤێت تە بێخین [دا چاڤێت تە پێ ڕۆن ببن (ئەڤە ب جهـ هات)] یان ئەگەر تە بمرینین ژی [بەری ب بەر چاڤێت تە بێخین]، نێ زڤڕینا وان هەر ب بال مەڤەیە [ڕۆژا قیامەتێ دێ هەر ئێنە جزاكرن، نە د دنیایێدا د ئاخرەتێدا]. پاشی خودێ ب خۆ ژی شاهدە ل سەر ئەوا ئەو دكەن.
(47) 47. و هەر ملەتەكی پێغەمبەرەك هەیە، ڤێجا وەختێ پێغەمبەرێ وان [ڕۆژا قیامەتێ] بۆ وان هات [و شادەیی ل سەر ملەتێ خۆ دا، كو وی پەیاما خودێ ڕۆن و ئاشكەرا یا گەهاندی، و كا وان چ هەلویست ژ وی و پەیاما خودێ هەبوو] ب دادگەری حوكم د ناڤبەرا واندا هاتەكرن، و ستەم ل وان نائێتەكرن.
(48) 48. و دبێژن: كەنگی ئەو پەیمان و ژڤان [ئەوا هوین مە ب ئیزایا وێ دترسینن] دێ ئێت، ئەگەر هوین ڕاست دبێژن.
(49) 49. [هەی موحەممەد] بێژە: نە د دەستێ مندایە مفایەكی بگەهینمە خۆ، یان زیانەكێ ژ خۆ بدەمە پاش، ئەو نەبیت یا خودێ حەزكری، هەر ملەتەكی دویماهیكەكا ئاشكەرا یا هەی [تێدا بێنە جزاكرن یان ژی تێدا بمرن]، ڤێجا ئەگەر وەختێ وان هات، نە بیستەكێ دئێنە پێش، و نە بیستەكێ دچنە پاش.
(50) 50. كا بۆ من بێژن ئەگەر ئیزایا خودێ د شەڤێدا [و هوین یێت ڕازایی] یان ژی د ڕۆژێدا [و هوین ل سەر شۆلی] بۆ هەوە بهێت [هوین دێ چ كەن؟]، ڤێجا گونەهكار لەزێ ل هاتنا چ دكەن؟!
(51) 51. ڤێجا ئەرێ پشتی ئەو ئیزا دئێت ژ نوی دێ باوەرییێ ئینن؟! ئەرێ ڤێ گاڤێ؟ [هوین باوەرییێ دئینن] و هەوە بەری نوكە لەز ل هاتنا ئیزایێ دكر.
(52) 52. پاشی بۆ ئەوێت ستەم كرین هاتە گۆتن: تامكەنە ئیزایا هەروهەر [بخۆن]، ئەرێ ما هوین ژ یا هەوە كری پێڤەتر دئێنە جزاكرن.
(53) 53. و ژ تە دپرسن: ئەرێ [ئەو ئیزایا ئەم پێ دئێینە ترساندن، و ژڤان بۆ مە پێ دئێتە دان] ئەو ڕاستە؟ بێژە: ئەرێ ب خودێ، ئەو هەقە و ڕاستە [تشتێ پەیمان بۆ هەوە ب هاتنا وێ هاتییە دان، دێ هەر ئێت]، و هوین نەشێن ڤەگرن، یان خودێ نەچار بكەن كو ئەو نەئینیتە سەرێ هەوە.
(54) 54. و ئەگەر هەر كەسێ ستەم [گاوری] كری، هندی د ئەردیدا یێ وی بیت، دێ [ڕۆژا قیامەتێ] پێش خۆڤە دەت [بەس دا ژ ئیزایا وێ ڕۆژێ قورتال ببیت]، پەشێمانییا خۆ ڤەدشێرن دەمێ ئیزایێ دبینن [دا كەیفا موسلمانان پێ نەئێت، بەلێ وەختێ دكەڤنە تێدا نەشێنە خۆ، و ب دەنگێ بلند پەشێمانییا خۆ ئاشكەرا دكەن]، و ب دادگەری فەرمان و حوكم د ناڤبەرا واندا هاتەكرن، و ستەم ل وان نائێتە كرن.
(55) 55. ئاگەهدار بن [هشیار بن]، ب ڕاستی هندی د ئەرد و ئەسماناندا یێ خودێیە، هشیار بن ب ڕاستی پەیمانا خودێ یا ڕاستە [و هەر دێ ئێت]، بەلێ باراپتر ژ وان ڤێ نوزانن.
(56) 56. و هەر ئەوە یێ زێندی دكەت و دمرینیت، و ب ڕاستی هوین هەر دێ ب بال ویڤە زڤڕن.
(57) 57. گەلی مرۆڤان ب ڕاستی شیرەتەك بۆ هەوە ژ بەرێ خودایێ هەوەڤە هات [كو قورئانە]، و ئەو دەرمان و سلامەتییە بۆ یا د دل و سینگاندا، و ڕاستەڕێیی و دلۆڤانییە بۆ خودان باوەران.
(58) 58. [هەی موحەممەد] بێژە: بلا ب كەرەم و دلۆڤانییا خودێ شاد ببن [بلا شاد ببن ب وێ قورئانا خودێ ب ڕزقێ وان كری و بەرێ وان دایییە ڕاستەرێیییێ، ئانكو هیدایەتێ]، ڤێجا بلا ئەو ب ڤێ شاد ببن، چونكی [كەرەم و دلۆڤانییا خودێ، ئانكو هیدایەت] بۆ وان چێترە ژ یا ئەو كۆم دكەن و بزاڤێ بۆ دكەن.
(59) 59. [هەی موحەممەد] بێژە: كا بۆ من بێژن ئەو ڕزقێ خودێ دایییە هەوە [و هوین پارچە پارچە دكەن]، هندەكێ ژ دەڤ خۆ حەلال دكەن و هندەكێ حەرام دكەن، بێژە: ئەرێ خودێ دەستویرا هەوە ب ڤێ چەندێ دایییە؟! یان هوین درەوان ب ناڤێ خودێ دكەن.
(60) 60. ئەو چ هزر دكەن ئەوێت درەوان ژ كیس خودێ دكەن كا ڕۆژا قیامەتێ خودێ دێ چ ئیزا دەتە بەر وان، ب ڕاستی خودێ خودان كەرەمە ل سەر مرۆڤان [وەختێ پێغەمبەرێت خۆ بۆ وان هنارتین و ڕاستی و نەڕاستی بۆ وان دیاركری]، بەلێ د گەل هندێ ژی باراپتر ژ وان سوپاسییا خودێ ناكەن.
(61) 61. [هەی موحەممەد] هەر كار و كراسەكێ تێدا بی و هەر پشكەكا قورئانێ یا تو بخوینی، و هەر كار و كریارەكا هوین بكەن، ئەگەر ئەم ل سەر زێرەڤان و شاهد نەبین دەمێ هوین دچنە د ناڤدا [هەمییان ئەم دهەژمێرین و دنڤێسین]، و چو تشت د ئەرد و ئەسماناندا ل بەر خودایێ تە بەرزە نابیت، ژ دندكا تۆزێ بگرە، و چ بچویكتر و چ مەزنتر، ئەڤە هەمی یێت د كتێبەكا ئاشكەراكەردا [كو دەپێ پارستییە].
(62) 62. ئاگەهدار بن، مرۆڤێت خودێ نە ترس بۆ وان هەیە [كو خودێ وان ب بەر ئیزایێ بێخیت]، و نە ب خەم دكەڤن [ل سەر هێلانا دنیایێ و تشتێ ژ وان چۆیی].
(63) 63. [مرۆڤێت خودێ] ئەوێت [ژ دل] باوەری ئینایین، و [پاشی ڕاست و دورست] پارێزكارییا خودێ كرین.
(64) 64. د ژیانا دنیایێ و ئاخرەتێدا مزگینی بۆ وان هەیە [مزگینییا دنیایێ ئەوە یا ملیاكەت ددەنێ د گەل ڕوحكێشانێ، یان ژی خەونا چاكە یا ئەو دبینن، یان ژی یا ب وانڤە دئێتە دیتن، و مزگینییا ئاخرەتێ بەحەشتە]، و قەت چو گوهۆڕین بۆ پەیمانا خودێ نینە، و ئەڤەیە سەرفەرازییا مەزن.
(65) 65. و ئاخڤتنا وان بلا تە ب خەم نەئێخیت [كو دبێژنە تە تو نە پێغەمبەری، و تانان ل تە و پەیاما تە دقوتن]، ب ڕاستی سەردەستی و دەستهەلاتداری هەمی یا خودێیە [ڤێجا ما دێ چاوا شێن ڕێكێ ل پەیاما تە گرن، هەتا تو خەمێ ژ گۆتنا وان بخۆی]، و هەر ئەوە گوهدێرێ زێدەزانا.
(66) 66. بزانن و ئاگەهدار بن، ب ڕاستی هەچیێ د ئەرد و ئەسماناندا یێ خودێیە، [ڤێجا چاوا دێ شێن ئەزیەتا تە كەن، ب تشتەكێ خودێ حەز نەكری] و ئەوێت غەیری خودێ دپەرێسن ئەو هەڤال و هەڤپشكێت ئەو بۆ خودێ چێ دكەن، نە هەڤال و هەڤپشكن بۆ خودێ [چونكی خودێ چو هەڤال و هەڤپشك نینن]، و ب ڕاستی ئەو ژ گۆمانێ پێڤەتر ل دویڤ چو یێ دی ناچن، و ئەو ب ڕاستی ژ درەوان پێڤەتر ناكەن.
(67) 67. ئەوە [خودێیە] یێ شەڤ بۆ هەوە دایی، دا هوین تێدا ڤەهەسن، و ڕۆژ بۆ هەوە ڕۆنكری [دا هوین پەرگارییا خۆ تێدا بكەن، و كاروبارێت خۆ تێدا ب سەروبەر بكەن]، ب ڕاستی د ڤان تشتاندا نیشان گەلەك هەنە، بۆ وان یێت گوهدارییا دورست دكەن.
(68) 68. گۆتن خودێ بۆ خۆ كوڕەكێ گرتی [وەسا نینە] خودێ ژ ڤان گۆتنێت ئەو دكەن یێ پاقژە، ئەو یێ دەولەمەند و بێ منەتە، هندی د ئەرد و ئەسماناندا هەیی، یێ وییە، و هەوە چو بەلگە و نیشان ب ڤێ چەندێ نینن، چاوا تشتێ هەوە چو ئاگەهـ پێ نەیی د دەرهەقێ خودێدا دبێژن؟!
(69) 69. بێژە: ب ڕاستی ئەوێت درەوێ د ڕاستا خودێدا دكەن سەرفەراز نابن.
(70) 70. [ب ڤێ درەوێ ئەگەر مفایەكێ كێم د دنیایێدا گەهاندنە خۆ] مفایەكێ كێمێ دنیایێیە، پاشی زڤڕینا وان ب بال مەڤەیە، پاشی دێ ئیزایەكا دژوار دەینە بەر وان، ژ بەر گاورییا وان دكر.
(71) 71. [هەی موحەممەد] تو سەرهاتییا نووحی [بۆ گاورێت مەكەهێ] بخوینە وەختێ گۆتییە ملەتێ خۆ، ملەتێ من ئەگەر مانا من د ناڤ هەوەدا، و شیرەتێت من ب ئایەت و نیشانێت خودێ ل سەر هەوە یا گران و مەزن بیت [هەر تشتێ هەوە پێ چێ بیت د ڕاستا مندا بكەن]، من خۆ هەلپەسارتە خودێ و پشتا خۆ پێ گرێدا. ڤێجا خۆ بكەنە ئێك و خۆ و پەرستییێت خۆ كۆمكەنە سەرێك، و یا هەوە ل بەر ئاشكەرا بكەن [كا هەوە چ پێ چێ دبیت د ڕاستا مندا بكەن، بكەن] و پاشی ئەو كریارا هەوە دڤێت د دەرهەقێ مندا بكەن [و ب سەرێ من بینن] بكەن، و مۆلەتێ ژی نەدەنە من.
(72) 72. ڤێجا ئەگەر هەوە پشتا خۆ دا شیرەت و بیرئینانا من، من چو هەق و بەرانبەر ژ هەوە نەخواستییە [هەتا هوین ژ بەر هندێ شیرەتا من وەرنەگرن و ڕوییێ خۆ ژ من وەرگێڕن] كرییا من [هەق و بەرانبەرێ من] ل سەر خودێیە. فەرمانا من یا هاتییە كرن كو ئەز ژ موسلمانان بم.
(73) 73. بەلێ وان ئەو درەوین دانا، ڤێجا مە ئەو و ئەوێت د گەل وی د گەمییێدا رزگار كرن، و مە كرنە جهنشینێت گاوران، و مە ئەوێت باوەری ب ئایەتێت مە نەئینایین و دەرو داناین، خەندقاندن. ڤێجا بەرێ خۆ بدێ كا دویماهیكا وان یێت گەف لێ هاتینەكرن و هاتینە ترساندن كا یا چاوا بوو.
(74) 74. پاشی مە پشتی نووحی، پێغەمبەر بۆ ملەتێت وان هنارتن، ڤێجا ب نیشان و بەلگەیێت ئاشكەراكەر بۆ وان هاتن، بەلێ ئەو نە ئەو بوون یێت باوەرییێ ب وی تشتی بینن یێ كو وان بەری هنگی درەو دانایی، هۆسا ئەم دلێت زێدەگاڤیكەران مۆر دكەین.
(75) 75. پاشی مە پشتی وان، مووسا و هاروون ب نیشان و بەلگەیێت خۆ بۆ فیرعەونی و گرەگرێت وی هنارتن، خۆ مەزنكرن و خۆ قەبە دیتن، [و باوەری پێ نەئینان] ب ڕاستی ئەو ملەتەكێ گونەهكار بوون.
(76) 76. ڤێجا وەختێ هەقی و ڕاستی ژ دەڤ مە بۆ وان هاتی، گۆتن ب ڕاستی ئەڤە سحر و سێرەبەندییەكا ئاشكەرایە.
(77) 77. مووسایی گۆت: ئەرێ هوین دبێژنە هەقییێ پشتی بۆ هەوە هاتی، ئەڤە سێرەبەندییە، ئەرێ ئەڤە سحر و سێرەبەندییە؟! ب ڕاستی سێرەبەند ب سەرناكەڤن و سەرفەراز نابن.
(78) 78. گۆتن: ئەرێ تو بۆ مە هاتی، دا مە ژ وێ بدەیە پاش یا مە باب و باپیرێت خۆ ل سەر دیتین؟! و دا مەزناتی د ئەردیدا بەس بۆ هەوە هەردویان بیت، ئەم باوەر ژ هەوە هەردویان ناكەین.
(79) 79. و فیرعەونی گۆت: كا هەر سێرەبەندەكێ زێدەزانا بۆ من بینن.
(80) 80. ڤێجا وەختێ سێرەبەند هاتین، مووسایی گۆتە وان: كا باڤێژن یا هەوە دڤێت باڤێژن [ژ ڕستك و وەریسێت خۆ]، سحرا هەوە دڤێت بكەن، بكەن.
(81) 81. ڤێجا وەختێ وان [وەریسێت خۆ] هاڤێتین [و سحرا خۆ كرین]، مووسایی گۆت: ئەو تشتێ هەوە كری و ئینایی سحرە، ب ڕاستی خودێ زوی دێ پویچكەت، ب ڕاستی خودێ كارێ خرابان ڕاست نائینیت.
(82) 82. و خودێ دێ ب كەلامێ خۆ [ئەوێ ب وەحی بۆ وان ئینایی] هەقییێ ئاشكەراكەت و سەرئێخیت، خۆ ئەگەر گونەهكار و خرابان نەڤێت ژی.
(83) 83. ڤێجا [دگەل دیتنا ڤان موعجیزە و ئایەتان ژی] كەسێ باوەری ب مووسایی نەئینا، كێمەكا دویندەها ئسرائیلییان نەبیت، و دلێ وان ژی یێ ب ترس بوو ژ فیرعەونی و كەنكەنەیێت وی، نەكو ب خورتی وان ژ دینێ وان ڤەكەن و ئەزیەت بدەن، ب ڕاستی فیرعەون یێ زال و دەستهەلاتدار بوو د ئەردیدا، و ب ڕاستی ئەو ژ گونەهكارێت زێدە خراب بوو.
(84) 84. و مووسایی گۆت: ملەتێ من، ئەگەر هەوە ڕاست باوەری ب خودێ ئینایییە، پا خۆ هلپەسێرنێ و پشتا خۆ پێ گرێدەن، ئەگەر هوین ئەو بن یێت هەوە خۆ سپارتبیتە خودێ.
(85) 85. ئینا گۆتن: ب ڕاستی مە خۆ هلپەسارتە خودێ، و مە پشتا خۆ پێ موكوم كر، خودایێ مە تو مە ب دەستێت گاور و ستەمكاران جەڕبە نەكەی [و مە نەئێخییە د بن ئیزا و ئەزیەتا وان، كو مە ژ دینێ مە ڤەكەن].
(86) 86. و ب ڕەحما خۆ مە ژ ملەتێ گاور ڕزگار بكە.
(87) 87. و مە وەحی بۆ مووسایی و برایێ وی هنارت، هوین هەردو د مسرێدا هندە خانییان بۆ ملەتێ خۆ ئامادە بكەن، و خانییێت خۆ بكەنە مزگەفت و بەرقیبلە بكەن [و هۆسا ب نهینی] نڤێژان د وان خانییانڤە بكەن، و مزگینییێ [ب سەركەڤتنێ] بدە خودان باوەران.
(88) 88. و مووسایی گۆت: هەی خودایێ مە، ب ڕاستی تە د ژیانا دنیایێدا زینەت و گەلەك جوینێت مالی یێت داینە فیرعەونی و كەنكەنەیێت وی، و خودایێ مە ئەڤە ژی یا بوویە ئەگەرا هندێ بەندەیێت تە ژ ڕێكا تە دەربێخن و بەرزە بكەن، خودایێ مە، تو مالێ وان بێ سەروشوین بكە و دلێت وان ڕەق بكە، نێ هەتا ئەو ئیزایا ب ژان و دژوار نەبینن، باوەرییێ نائینن.
(89) 89. [خودێ] گۆتە وان [ئانكو مووسایی و هاروونی]: ب ڕاستی دوعایا هەوە هاتە قەبویلكرن، ڤێجا هوین هەردو خۆ ڕاگرن [بمیننە ل سەر باوەرییا خۆ]، و ڕێكا ئەوێت نەزان نەگرن.
(90) 90. و مە ئسرائیلی ژ دەریایێ دەربازكرن، و فیرعەون و لەشكەرێ خۆ ژ نەهەقی و ژ بێ بەختی دانە دویڤ وان، هەتا فیرعەون كەڤتییە بەر خەندقاندنێ گۆت: من باوەری ئینا كو ب ڕاستی ژ بلی وی خودایێ ئسرائیلییان باوەری پێ ئینایی، چو خودایێت دی نینن، و ئەز ژ خودان باوەرانم.
(91) 91. ژ نوی تە باوەری ئینا [ژ نوی تو باوەرییێ دئینی، پشتی تو ژ ژیانێ بێ هیڤی بوویی؟]، و تە بەری نوكە نەگوهداری دكر، و تو ژ خرابكاران بوویی؟!
(92) 92. ئەڤرۆ ئەم دێ كەلەخێ تە ژ ئاڤێ دەرئێخین، دا تو بۆ یێت د دویڤ خۆدا ببییە چام و عیبرەت. ب ڕاستی گەلەك ژ خەلكی ژ نیشان و ئایەتێت مە، د بێ ئاگەهن.
(93) 93. و مە ئسرائیلی ل جهەكێ باش ئاكنجی كرن، و مە ڕزقەكێ پاقژ دا وان، و ئەو ل سەر دینێ خۆ ژێك جودا نەبوون هەتا تەورات بۆ وان نەهاتی، ب ڕاستی خودایێ تە ڕۆژا قیامەتێ دێ حوكمی د ناڤبەرا واندا كەت، ل سەر وی تشتێ ئەو تێدا ژێك جودا.
(94) 94. ڤێجا ئەگەر تو ب وی تشتێ مە بۆ تە ئینایییە خوارێ یێ دودلی، پسیارا وان بكە ئەوێت بەری تە كتێبێت ئەسمانی [تەوراتێ و ئنجیلێ] دخوینن، ب سویند هەقییە ژ خودایێ تە بۆ تە هاتی، ڤێجا هشیاربە ژ دودلان نەبە.
(95) 95. و نەبە ژ وان ئەوێت نیشان و ئایەتێت خودێ درەو دانایین، ئەگەر تو ژی دێ ژ زیانكاران بی.
(96) 96. ب ڕاستی ئەوێت عەزابا خودێ ل سەر واجب بوویی، باوەرییێ نائینن [ئانكو دێ مرن و ئەو گاور].
(97) 97. و ئەگەر هەمی نیشان و ئایەتێت خودێ بگەهنە وان، باوەرییێ نائینن هەتا ئیزایا ب ژان و دژوار نەبینن [هنگی ژ نوی دێ باوەرییێ ئینن وەكی فیرعەونی، بەلێ هنگی باوەرییا وان فایدەی وان ناكەت].
(98) 98. ڤێجا بلا گوندەكی ژ وان گوندێت مە برینە هیلاكێ باوەری ئینابایە بەری مە ئیزا ب سەرێ وان دئینا، دا باوەرییا وان مفا گەهاندبایە وان، وەكی ملەتێ یوونس پێغەمبەر [ئانكو ژ بلی ملەتێ یوونس پێغەمبەر چو گوند و باژێران بەری هاتنا عەزابێ باوەری نەئینایییە كو باوەرییا وان فایدەی وان كربیت]، ڤێجا وەختێ ملەتێ یوونس پێغەمبەر [بەری هاتنا عەزابێ] باوەری ئینایی، مە ژی عەزاب و ئیزایا هەتكبەر د ژیانا دنیایێدا ل سەر وان ڕاكر، و مە هەتا دەمەكێ دیاركری [ئانكو دەمێ مرنێ] خۆشی و چاكی پێ دانە وان.
(99) 99. و ئەگەر خودایێ تە ڤیابایە، دا هندی ل سەر ڕوییێ ئەردی هەمی باوەرییێ ئینن، ڤێجا ما تو دێ خورتییێ ل خەلكی كەی دا باوەرییێ بینن؟!
(100) 100. و كەس نەشێت باوەرییێ بینیت ئەو نەبیت یێ خودێ دەستویرا وی دایی [ئانكو ژ بلی وان یێت خودێ دەستویرا باوەریئینانا وان دایی، كەسێ دیتر نەشێت ژ دەڤ خۆ باوەرییێ بینیت]، و خودێ دێ ئیزا و ڕسوایییێ ب سەر واندا ئینیت، ئەوێت عەقلێ خۆ د نیشان و ئایەتێت خودێدا ب كارنەئینن.
(101) 101. بێژە: [گەلی گاوران] كا بەرێ خۆ بدەنە ئەرد و ئەسمانان كا چ تێدا هەیە؟ بەلێ نیشان و ئایەت و ترساندن دێ چ گەهیننە وان ئەوێت باوەرییێ نەئینن.
(102) 102. ڤێجا ئەرێ ئەو ل هیڤییا وان ڕۆژانە ئەوێت بۆ یێت بەری وان هاتین [باوەری ب پێغەمبەران نەدئینان و ژ بەر هندێ خودێ ئیزادان]، [هەی موحەممەد] بێژە: خۆ بگرن ئەز ژی د گەل هەوە دێ خۆ گرم [دێ ژ چاڤەڕێیان بم].
(103) 103. پاشی ئەم [وەختێ هاتنا ئیزایێ و ئاتافێ] پێغەمبەرێت خۆ و یێت باوەری ب وان ئینایین ڕزگار دكەین، و هۆسا حەقی و ڕاستی ل سەر مە دكەڤیت، ئەم خودان باوەران ڕزگار بكەین.
(104) 104. [هەی موحەممەد] بێژە: گەلی مرۆڤان ئەگەر هوین د دینێ مندا یێت دودل و ب گۆمان بن، ئەز ئەوێت هوین ژ بلی خودێ دپەرێسن، ناپەرێسم، بەلێ ئەز وی خودایی ب تنێ دپەرێسم ئەوێ هەوە دمرینیت، و فەرمانا من یا هاتییە كرن ئەز ژ خودان باوەران بم.
(105) 105. و [فەرمانا من یا هاتییە كرن] ئەز خۆ ڕاست و دورست بكەم بۆ دینێ ڕاست و دویر ژ خواری و نەهەقییێ، و ئەز ژ موشركان نەبم.
(106) 106. و ژ بلی خودێ ئەز گازی و هەوارا خۆ نەگەهینمە وی، یێ نە مفایی دگەهینیتە من و نە زیانێ [و هۆسا فەرمانا من یا هاتییە كرن]، ڤێجا ئەگەر تە ئەڤە [نەگوهدارییا خودێ] كر، ب ڕاستی وی وەختی دێ ژ ستەمكاران بی.
(107) 107. و ئەگەر خودێ [بۆ جەڕباندنا تە] زیانێ بگەهینیتە تە، كەس نینە ڕاكەت، ئەو نەبیت، و ئەگەر خودێ خێرەك بۆ تە ڤیا، كەس نینە بشێت ڕێكێ ل كەرەما وی بگریت، خودێ كەرەما خۆ ددەتە وی، ژ بەندەیێت خۆ، یێ وی بڤێت، و هەر ئەوە گونەهـ ژێبەر و دلۆڤان.
(108) 108. بێژە: گەلی مرۆڤان ب سویند هەقی ژ بەرێ خودێڤە بۆ هەوە هات [كو ئەڤ قورئانەیە]، ڤێجا هەر كەسێ ڕاستەڕێ بوو، ئەو بۆ خۆ ڕاستەڕێ بوو، و هەر كەسێ ژ ڕێ دەركەڤت و سەرداچۆ، ب ڕاستی زیان ل خۆ كر، و ئەز ل سەر هەوە پارێزڤان نینم [ئانكو ئەز نە پارێزڤانێ هەوەمە].
(109) 109. و ل دوی وێ وەحییێ هەڕە یا بۆ تە دئێت، و بێنا خۆ فرەهـ بكە هەتا خودێ حوكمی [د ناڤبەرا تە و ملەتێ تەدا] دكەت، و هەر ئەوە چێترین حاكم.