5 - Al-Maaida ()

|

(1) 1. گەلی ئەوێت هەوە باوەری ئینایین، سۆز و پەیمانێت خودێ ژ هەوە وەرگرتین، ب جهـ بینن، گیاندارێت ڕاگرتنێ یێت گیاخۆر [وەكی كەوالی و حێشتران و چێلان] بۆ هەوە دورست بوون، ژ بلی ئەڤێت دێ بۆ هەوە ئێنە خواندن، و دیسا ژ بلی نێچیركرنا وان و هوین د ئیحراماندا [بۆ حەجێ یان عومرەیێ] و نێچیرێ بۆ خۆ دورست نەكەن و هوین د ئیحراماندا. ب ڕاستی خودێ چ بڤێت دێ بڕیارێ پێ دەت و حوكمی پێ كەت.

(2) 2. گەلی ئەوێت هەوە باوەری ئینایین، نەدەنە سەر ڕێ و نیشانێت دینێ خودێ، و حورمەتا هەیڤێت حەرامكری و ب ڕویمەت [كو (ذی القعدە)، و (ذی الحجە)، و موحەڕەم، و ڕەجەبن] نەشكێنن [و شەڕی تێدا نەكەن] و ڕێكا قوربانان و تەرشێت ڕستك د ستۆیدا [كو دیارینە بۆ كەعبەیێ] نەگرن، و بۆ خۆ دورست نەكەن، و بۆ خۆ دورست نەكەن هوین ڕێكا وان بگرن، ئەوێت ژ بەر دەستڤەئینانا كەرەم و ڕازیبوونا خودایێ خۆ قەستا مالا خودێ دكەن. هەر وەختێ هوین ژ ئیحرامان دەركەڤتن ڤێجا نێچیرا خۆ بكەن. و بلا نەڤیانا هەوە بۆ دەستەكەكێ كو [سالا حودەیبییە] ڕێكا كەعبەیێ ل هەوە گرتبوو وە ل هەوە نەكەت هوین دەستدرێژییێ بكەن، و ل سەر باشی و پارێزكارییا خودێ هاریكارێت ئێك بن. و ل سەر گونەهـ و دەستدرێژییێ هاریكارێت ئێك نەبن. و پارێزكارییا خودێ بكەن، و ب ڕاستی جزایێ خودێ جزایەكێ دژوارە.

(3) 3. [گۆشتێ] مراران و خوین [یا ڕۆن] و گۆشتێ بەرازان و یێ نە ژ بۆ خودێ هاتییە سەرژێكرن و [گۆشتێ] تەرشا هاتییە فەتساندن، و [گۆشتێ تەرشا] ب داروبەران هاتییە كوشتن و [گۆشتێ تەرشا] كەڤتی [و مری] و [گۆشتێ تەرشا] ب قۆچان مربیت و [گۆشتێ] دەهبەیان خواری، ئەو نەبیت یا هوین ڤێڕا دگەهن و ڤەدكوژن، و [گۆشتێ تەرشا] كو ل سەر كەڤرێت چكلاندی دئێتە ڤەكوشتن، ل سەر هەوە هاتە حەرامكرن، دیسا هوین بەخت و ئێغبالا خۆ ژ فالڤەگرتنێ بخوازن ل سەر هەوە هاتە حەرامكرن [ژ ڕێز و سەروبەرێت عەرەبان ئەو بوو ئەگەر وان كارەك ل بەربایە چ وەغەربایە چ ژنئینان یان هەر تشتەكێ دی، بەختێ خۆ ب ڕێكا فالڤەگرتنێ دجەڕباندن، سێ تیر هەبوون ل سەر ئێكێ نڤێسی بوو، ((خودێ فەرمانا من دكەت))، یا دووێ ((خودێ من ناهێلیت)) و یا سێیێ یا بێ نڤێسین بوو، و دا ئێكی ژ كاڤلانكی كێشن، ئەگەر دەركەڤتبایە ((بكە))، دا كەت و ئەگەر دەركەڤتبا ((نەكە))، نەدكر، و ئەگەر یا بێ نڤێسین بایە دا كەتە د ناڤدا و جارەكا دی كێشیت]، و كارئینانا ڤێ گونەهێ دەركەڤتنە ژ ڕێكا ڕاست، ئەڤرۆ ئەوێت گاوربوویین یێت بێ هیڤی بوویین دینێ هەوە پویچ بكەن، و هەوە ژێ دەربێخن، ڤێجا هوین ژ وان نەترسن و ژ من بترسن، ئەڤرۆ من دینێ هەوە تەمام كر [كێماسی تێدا نەمایە ژ بەر هندێ نابیت چو ژێ بێتە كێمكرن و چو لێ زێدە ببیت] و من خنێك و كەرەمێت خۆ بۆ هەوە تەكووزكرن. [بگرە ژ ڕاستەڕێكرنێ و تەكووزكرنا دینی و ڤەكرنا مەكەهێ و بێ هیڤیكرنا گاوران ژ دینێ هەوە كو بشێن پویچكەن و نەهێلن] و من دینێ‌ ئیسلامێ‌ بۆ هەوە هەلبژارت و ئەو دینە ل دەڤ خودێ‌ و چیێت دی نە، بەلێ هەر كەسێ ژ برساندا نەچار ببیتە [خوارنا مراری و نەدورستكری یێت د دویڤدا] بێی كو دل ل سەر گونەهێ هەبیت [و بخۆت گونەهـ ل سەر نینە] ب ڕاستی خودێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(4) 4. [هەی موحەممەد] ئەو ژ تە دپرسن كا چ بۆ وان هاتییە دورستكرن [حەلالكرن] بێژە: تشتێ پاقژ بۆ هەوە هاتە دورستكرن، و ئەو نێچیرا جانەوەرێت جەڕباندی [فێركری وەكی سە و شاهینی] ب وی شەرتی كو هوین فێری وێ بكەن یا خودێ نیشا هەوە دایی، [ئانكو ئەگەر گۆتێ هەڕە، بچیت، ئەگەر گۆتێ وەرە بهێت، و ئەگەر گرت بۆ خودانێ خۆ بگریت، نە بۆ خۆ، و ئەگەر گۆتێ بهێلە، بهێلیت]. ڤێجا ئەو نێچیرا بۆ هەوە دگرن، ناڤێ خودێ ل سەر بینن [وەختێ هوین دهنێرنێ، یان ڤێڕا دگەهن و ڤەدكوژن] و بخۆن، و پارێزكارییا خودێ بكەن، ب ڕاستی خودێ د حسابێدا یێ دەست سڤكە.

(5) 5. ئەڤرۆ تشتێ پاك و پاقژ بۆ هەوە هاتە دورستكرن، و دەستكوژێ خودان كتێبان [ئانكو جوهی و فەلەیان] بۆ هەوە دورستە، و یێ هەوە ژی بۆ وان یێ دورستە، و كچێت شەریف و پاك و پاقژ و ئازاد ژ موسلمانان، و كچێت دەهمەن پاقژ ژ ئەوێت بەری هەوە كتێب بۆ هاتین [كو جوهی و فەلەنە] بۆ هەوە دورستە مار بكەن، ئەگەر هوین مەهرا وان بدەنێ، و د دەهمەن پاقژ بن، و زناكەر نەبن، و وان ب دزیڤە بۆ خۆ نەكەنە یار، و هەر كەسێ شوینا باوەرییێ بینیت گاور ببیت، بێ گۆمان وی كار و كریارێت خۆ پویچ كرن، و ڕۆژا قیامەتێ ژی ئەو یێ بەرزیانە.

(6) 6. گەلی خودان باوەران، ئەگەر هەوە ڤیا ڕابن نڤێژێ بكەن [و هوین یێت بێ دەستنڤێژ بن] ئێدی هوین سەروچاڤێت خۆ و دەستێت خۆ هەتا ئەنیشكا بشۆن، و سەرێ خۆ ڤەمالن، و پیێت خۆ هەتا گۆزەكان بشۆن، و ئەگەر هوین د بێ نڤێژ بن [ب جەنابەت بن] خۆ بشۆن، و ئەگەر هوین د نەساخ بن، یان ل سەر وەغەرێ بن، یان ئێك ژ هەوە ژ تارەتێ [دەستاڤێ] هات، یان هوین چۆبنە نڤینا ژنێ، و ئاڤ ب دەست هەوە نەكەڤت [كو تێرا هەوە بكەت دەستنڤێژێ پێ بگرن یان سەرێ خۆ پێ بشۆن]، ب ئاخەكا پاقژ تەیەممومێ بكەن، و سەروچاڤ و دەستێت خۆ پێ ڤەمالن، خودێ [ب ڤێ فەرمانێ كو هوین ب ئاڤێ یان ب ئاخێ خۆ پاقژ بكەن، وەختێ هەوە دڤێت نڤێژان بكەن یان ب هەمی فەرمانێت خۆ] نەڤێت بەرتەنگی و زەحمەتێ بۆ هەوە چێكەت، بەلێ دڤێت هەوە ژ گونەهان پاقژ بكەت و خنێكێت خۆ ل سەر هەوە تەمام بكەت، دا هوین سوپاسییا وی بكەن.

(7) 7. [گەلی خودان باوەران] خنێك و كەرەمێت خودێ و وێ پەیمانا خودێ د گەل هەوە گرێدایی بیننە بیرا خۆ [كو پەیمانا عەقەبەیە] وەختێ هەوە گۆتی مە بهیست و مە گوهداری كر، و پارێزكارییا خودێ بكەن، بێ گۆمان خودێ ب ئاگەهە ژ وێ یا د سنگ و دلاندا ڤەشارتی.

(8) 8. گەلی خودان باوەران ل بەر فەرمانا خودێ د ڕاوەستیایی بن [و هەمی تشتان ژ بۆ خودێ پێ ڕابن]، و ب ڕاستی شادەیییێ بدەن، و بلا نەڤیانا هەوە بۆ دەستەكەكێ، هەوە پال نەدەت هوین دادوەرییێ [عەدالەتێ] نەكەن، [بلا هەوە نەڤێن ژی] و دادوەرییێ بكەن ئەو نێزیكترە بۆ پارێزكارییێ، و پارێزكارییا خودێ بكەن، ب ڕاستی كارێ هوین دكەن خودێ پێ ئاگەهە.

(9) 9. خودێ پەیمانا دایییە ئەوێت باوەری پێ ئینایین و كار و كریارێت قەنج كرین، كو گونەهـ ژێبرن و خەلاتەكێ مەزن بارا وانە.

(10) 10. بەلێ ئەو كەسێت گاوربوویین و ئایەتێت مە درەو دەرئێخستین، ئەو دۆژەهینە [جەهنەمینە].

(11) 11. گەلی خودان باوەران قەنجییا خودێ د گەل هەوە كری بیننە بیرا خۆ، وەختێ دەستەكەكێ ڤیایی دەستێت خۆ ب خرابییێ درێژ بكەنە هەوە، دەستێت وان ژ هەوە دانە پاش، و پارێزكارییا خودێ بكەن، و بلا خودان باوەر پشتا خۆ ب خودێ موكوم بكەن.

(12) 12. بێ گۆمان خودێ پەیمانا موكوم ژ ئسرائیلییان وەرگرت، و دوازدە شاهد و بەرپرس ناڤداركرن و بۆ هنارتن، و خودێ گۆتە وان ب ڕاستی ئەز پشتەڤان و هاریكارێ هەوەمە، ئەگەر هوین نڤێژان ب دورستایی بكەن، و زەكاتا مالێ خۆ بدەن، و باوەرییێ ب پێغەمبەرێت من بینن و پشتەڤانییا وان بكەن و قەدرێ وان بگرن، و قەرەكی باش د گەل خودێ بكەن [ئانكو خێر و خێراتان د ڕێكا خودێدا بكەن]. ب ڕاستی ئەز دێ گونەهێت هەوە ژێ بەم و دێ هەوە ئێخمە د وان بەحەشتاندا ئەوێت ڕویبار د بنڕا دهەڕكن، ڤێجا هەچیێ پشتی ڤێ گاور ببیت بێ گۆمان وی ڕێكا ڕاست بەرزە كر.

(13) 13. و ژ بەر شكاندنا وان بۆ سۆز و پەیمانێت خۆ، مە لەعنەت ل وان كر [مە ژ دلۆڤانییا خۆ دویرئێخستن] و مە دلێ وان ڕەق كر، تەوراتێ ڤاڕێ دكەن و دگوهۆرن، و پشكەكا باش [ژێ] كو فەرمانا وان پێ دهاتەكرن، هێلان و ژ بیرا خۆ برن، [هەی موحەممەد] كێمەك ژ وان نەبن [ئەو ژی ئەون یێت موسلمان بوویین] یێت دی بەردەوام دێ خیانەتێ [و شكاندنا سۆز و پەیمانان هەتا ڕۆژا قیامەتێ] ژێ بینی، ڤێجا لێ ببۆرە و چاڤێت خۆ ژێ بگرە. ب ڕاستی خودێ حەژ قەنجیكاران دكەت.

(14) 14. ژ وان ژی ئەوێت گۆتین، ئەم هاریكار و پشتەڤانێت عیسایینە، مە پەیمان وەرگرت، پشكەكا باش ژێ ئەڤا پەیمان ل سەر هاتییە ستاندن ب پشت گوهێ خۆڤە هاڤێتن و ژ بیركرن، [و ژ بەر هندێ] مە دژمناتی و نەڤیان ئێخستە د ناڤ واندا هەتا ڕۆژا قیامەتێ، و خودێ دێ وان ب كار و كریارێت وان كرین ئاگەهدار كەت [و دێ جزایێ شكاندنا پەیمانا خۆ خۆن].

(15) 15. گەلی خودان كتێبان ب ڕاستی پێغەمبەرێ مە [موحەممەد] بۆ هەوە هات، دا گەلەكا هەوە ژ كتێبێت خۆ ڤەشارتی [وەكی سالۆخێت پێغەمبەری، بڕیارا ڕەجمێ، سەرهاتییا خودانێت شەنبییێ... هتد.] ئاشكەرا بكەت، و ژ گەلەكێ ژی دبۆریت [ئەوا هوین ژ تەورات و ئنجیلێ ڤەدشێرن، ئاشكەرا ناكەت]. ب سویند ژ دەڤ خودایێ هەوە ڕۆناهییەك [كو پێغەمبەرە] و كتێبەكا ئاشكەراكەر [كو قورئانە] بۆ هەوە هات.

(16) 16. خودێ ب وێ [كتێبێ] ئەوێت ب دویڤ ڕازیبوونا خودێ دكەڤن ڕاستەڕێ دكەتە ڕێكا سلامەتییێ و ڕزگاربوونێ، و وان ب دەستویرا خۆ ژ تاریستانان دەردئێخیتە بەر ڕۆناهییێ، و وان ڕاستەڕێ دكەت.

(17) 17. ب ڕاستی ئەوێت گۆتین: مەسیحێ كوڕێ مەریەمێ خودێیە ئەو گاوربوون [ژ بەر ڤێ گوتنێ]. [هەی موحەممەد] بێژە وان: ئەرێ ئەگەر خودێ بڤێت، عیسایێ كوڕێ مەریەمێ و دەیكا وی، و هندی د ئەردیدا هەیین بەرزیان و وێران بكەت، كی دشێت نەهێلیت و خۆ بدەتە بەر بڕیارا خودێ؟ و سەر و سامانێ ئەرد و ئەسمانان و تشتێ د ناڤبەرا هەردووكاندا هەر یێ خودێیە، چ یا بڤێت دێ چێكەت. نێ خودێ ل سەر هەمی تشتان دەستهەلاتدار و خودان شیانە.

(18) 18. جوهی و فەلە دبێژن: ئەم زاڕۆكێت خودێ و خۆشڤیێت وینە، بێژە: [ئەگەر وەیە وەكی هوین دبێژن] پا بۆچی هەوە ب گونەهێت هەوە ئیزا ددەت، بەلێ هوین مرۆڤن وەكی هەمی مرۆڤێت خودێ چێكرین. ڤێجا یێ وی بڤێت لێ ناگریت، و یێ بڤێت دێ ئیزا دەت. و سەر و سامانێ ئەرد و ئەسمانان و تشتێ د ناڤبەرا واندا هەر یێ خودێیە، و [بزانن] دویماهیك هەر خودێیە هوین لێ بزڤڕنەڤە.

(19) 19. گەلی خودان كتێبان: دا هوین نەبێژن [پشتی ڤەبڕینا پێغەمبەران] چو مزگینئین و ئاگەهداركەر بۆ مە نەهاتینە، پێغەمبەرێ مە، پشتی ڤەبڕین و سستبوونا هنارتنا پێغەمبەران بۆ هەوە هات دا كاروبارێت دینی بۆ هەوە ئاشكەرا بكەت، بێ گۆمان مزگینئین و ئاگەهداركەر بۆ هەوە هات، و خودێ ل سەر هەمی تشتان دەستهەلاتدارە.

(20) 20. [گەلی ئسرائیلییان] بیننە بیرا خۆ دەمێ مووسایی گۆتییە ملەتێ خۆ: ملەتێ من بیرا خۆ ل وان خێر و خۆشییێت خودێ د گەل هەوە كرین بینن، وەختێ پێغەمبەر ژ هەوە ڕاكرین، و هندەك ژ هەوە كرینە میر و مەلك [یان هوین خانەدان و حالخۆش كرن، ب ژن و مال و خدام و خولام ئێخستن]. و ئەو قەدر دا هەوە یێ نەدایییە كەسێ ژ دنیایێ هەمییێ.

(21) 21. ملەتێ من هەڕنە سەر ئەردێ پیرۆز [كو قودسە] ئەوێ خودێ بۆ هەوە نڤێسی [ئەڤە هندی ئەو د چاك و باش بوون، بەلێ وەختێ خراب بوویین ژێ هاتنە دەرئێخستن]. و ب پاشدا نەزڤڕن ژ ترساندا، هوین دێ خوسارەت بن.

(22) 22. گۆتن: یا مووسا ب ڕاستی هندەك كەسێت ب هێز و زەبردەست تێدانە، و ئەم ناچینە تێدا هەتا ئەو ژێ دەرنەكەڤن، و ئەگەر ئەو ژێ دەركەڤتن ئەم دێ‌ چینە تێدا.

(23) 23. دو زەلامان ژ وان ئەوێت ژ خودێ دترسن، و خودێ كەرەم د گەل كری گۆتن: [ژ هێز و كەلەخ و مەزنییا وان نەترسن] ب سەر واندا بگرن د دەرگەهیدا، ڤێجا ئەگەر هوین چۆنە تێدا دێ ئەو شكێن و هوین دێ ب سەركەڤن. و پشتا خۆ ب خودێ موكوم بكەن ئەگەر هوین خودان باوەر بن.

(24) 24. گۆتن: هەی مووسا ب ڕاستی هندی ئەو تێدا بن، ئەم قەت ناچینە تێدا [مەخسەد باژێرێ قودسێیە] تو و خودایێ خۆ هەڕن شەڕی بكەن ئەم دێ ل ڤێرێ د ڕوینشتی بین [ئانكو تو و خودایێ خۆ وان دەربێخن، مە تاقەتا وان نینە].

(25) 25. [مووسایی گۆت:] خودێوۆ بەس من شۆلە ب خۆ و برایێ خۆ هەیە، ڤێجا ناڤبەرا مە و ڤی ملەتێ ژ ڕێ دەركەڤتی ناڤبڕ بكە.

(26) 26. [خودێ] گۆت: ئەو ئەرد هەتا چل سالان ل وان حەرامە و نەدورستە، د ئەردیدا بزڤڕن و نەكەڤنە ل سەر چو ڕێكان [ئانكو هەتا چل سالێت دی ئەو دێ ل وێ دەشتێ مینن بەرزە و ناچنە د باژێرێ قودسێدا]. ڤێجا خەمێ بۆ ملەتێ گاور نەخۆ.

(27) 27. سالۆخێ كوڕێت ئادەم ب دورستی ل سەر وان بخوینە، هەر ئێكی ژ وان قوربانەك دابوو، ژ ئێكی هاتە وەرگرتن و ژ یێ دی نەهاتە وەرگرتن، [ئەوێ قوربانێ وی نەهاتییە وەرگرتن] گۆت: بێ گۆمان ئەز دێ تە كوژم. [برایێ وی ئەوێ قوربانێ وی هاتییە وەرگرتن] گۆت: هندی خودێیە ب ڕاستی بەس ژ پارێزكاران وەردگریت.

(28) 28. ئەگەر تو دەستێ خۆ درێژكەیە من، دا من بكوژی، ئەز دەستێ خۆ درێژ ناكەمە تە دا تە بكوژم، ب ڕاستی ئەز ژ خودایێ هەمی جیهانێ دترسم.

(29) 29. و من دڤێت تو گونەها من و خۆ هەلگری، و ببییە دۆژەهی. نێ هەر ئەڤەیە جزایێ ستەمكاران.

(30) 30. دلێ وی گرت برایێ خۆ بكوژیت و گوهدارییا دلێ خۆ كر و برایێ خۆ كوشت. ڤێجا بوو ژ وان یێت خوسارەت.

(31) 31. ئێدی خودێ قڕەك هنارت و ب دمێ خۆ ئەرد كۆلا، دا نیشا بدەت كا دێ چاوا تەرمێ برایێ خۆ ڤەشێریت، گۆت: خۆلی ب سەرێ من، من نەشیا ئەز وەكی ڤێ قڕێ ژی بم تەرمێ برایێ خۆ ڤەشێرم، ڤێجا بوو ژ پەشێمانان.

(32) 32. ژ بەر ڤێ [كوشتنا كوڕێت ئادەمی بۆ ئێكدو] مە ل سەر ئسرائیلییان نڤێسییە، ب ڕاستی هەر كەسێ مرۆڤەكی بێ بەرانبەر یان ژی ژ بۆ خرابییێ د ئەردیدا بكوژیت، هەروەكی وی هەمی مرۆڤ كوشتین، و هەر كەسێ ببیتە ئەگەرێ ژیانا ئێكی هەروەكی بوویە ئەگەرێ ژیانا هەمی مرۆڤان، ب ڕاستی پێغەمبەرێت مە بۆ وان ب نیشانێت ئاشكەراكەر هاتن، پاشی ب ڕاستی پشتی هاتنا وان ژی [یا پێغەمبەران ژی] گەلەك ژ وان زێدە خرابییێ د ئەردیدا دكەن.

(33) 33. ب ڕاستی ئەوێت دژاتی و شەڕی د گەل خودێ و پێغەمبەرێ وی دكەن، و د ئەردیدا دگەڕن دا خرابییێ تێدا بكەن، جزایێ وان ئەوە بێنە كوشتن یان ب دارانڤە بێنە هلاویستن، یان ژی دەست و پییێت وان چەپ و ڕاست بێنە ژێڤەكرن، یان ژی ژ وەلاتێ خۆ بێنە دویرئێخستن، ئەڤ جزایە د دنیایێدا بۆ وان هەتكبەرییە، و د ڕۆژا قیامەتێدا ئیزایەكا مەزن بۆ وان هەیە.

(34) 34. ژ بلی وان ئەوێت ل خۆ زڤڕین و تۆبەكرین، بەری هوین بشێن بگرن [و جزا بكەن]، بزانن ب ڕاستی خودێ لێنەگر و دلۆڤانە.

(35) 35. گەلی خودان باوەران، پارێزكارییا خودێ بكەن، دا هوین بگەهنە ڕازیبوونا وی ل ڕێكان بگەڕن، [ئانكو ڕێكێت ڕازیبوونا وی بگرن و لێ بگەڕن] و جیهادێ د ڕێكا خودێدا بكەن، دا هوین سەرفەراز ببن.

(36) 36. ب ڕاستی ئەوێت گاوربوویین، ئەگەر هندی د ئەردیدا یێ وان بیت و هندی دی ژی دگەل، دا پێش خۆڤە بدەن، و ژ ئیزایا ڕۆژا قیامەتێ ڕزگار ببن، ژ وان نائێتە وەرگرتن [و ئەو ژ وێ ئیزایێ ڕەها نابن] و ئیزایەكا ب ژان بارا وانە.

(37) 37. وان دڤێت [ڕۆژا قیامەتێ] ژ ئاگری دەركەڤن، بەلێ ئەو ژێ دەرناكەڤن و بۆ وان ئیزایەكا ب دۆم و بەردەوام هەیە.

(38) 38. و زەلامێ دز و ژنا دز دەستێت وان [د گرێچكێڕا] ببڕن، جزایێ كارێ وان كری، و ئەڤە پاشڤەبرنەكە ژ خودێ [دا ئەو ب پاشڤە بچن و دزییێ نەكن و خەلك وان بۆ خۆ بكەنە چامە]، و خودێ ب خۆ ژی سەردەست و كاربنەجهە.

(39) 39. ڤێجا هەر كەسێ [دزەكی] پشتی [ب دزییا خۆ] ستەم ل خۆ كری، پەشێمان ببیت و ل خۆ بزڤڕیت و تۆبە بكەت و خۆ چێكەت و باش بكەت، ب ڕاستی خودێ دێ تۆبەیێ دەتە سەر، ب ڕاستی خودێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(40) 40. ما تو نوزانی كو ب ڕاستی سەر و سامانێ ئەرد و ئەسمانان یێ خودێیە، یێ بڤێت دێ ب بەر ئیزایێ ئێخیت، یێ بڤێت دێ ئازاكەت، و خودێ ب خۆ ژی ل سەر هەمی تشتان یێ دەستهەلاتدارە.

(41) 41. هەی پێغەمبەر، بلا تە ب خەم نەئێخن ئەوێت خۆش ب بەر گاورییێڤە دچن [ژ دوڕوییان] ئەوێت سەردەڤ دبێژن: باوەری مە ئینایییە، و ئەو ب خۆ هێژ دلێت وان د بێ باوەرن، و دیسا [بلا تە ب خەم نەئێخن] ئەوێت بوویینە جوهی، زێدە گوهدارییا درەوان دكەن، و گوهدارییێ بۆ دەستەكەكا دی دكەن كو [ژ مەزناتی] نەهاتینە دەڤ تە، ئاخڤتنان ڤاڕێ دكەن و ژ جهێ وان دبەن، دبێژنە [هەڤالێت خۆ]: ئەگەر موحەممەد ب وێ هاتە هەوە یا مە ڤاڕێ كری ژێ وەرگرن، و ئەگەر ب وێ نەهاتە هەوە، هشیار بن [باوەر ژێ نەكەن] و یێ خودێ بەرزەبوون و گاوری بۆ ڤیایی، ڤێجا تو نابینی ئێك هەبیت تشتێ خودێ ڤیایی نەهێلیت چێ ببیت. ئەڤە ئەون یێت خودێ نەڤیایی دلێت وان پاقژ بكەت، ڕوی ڕەشی و شەرمزاری بۆ وان بیت د دنیایێدا و ئیزایەكا مەزن د ئاخرەتێ ژیدا بۆ وان هەیە.

(42) 42. گوهدارییا درەوان دكەن، و بەرتیل و مالێ حەرام و نەدورست دخۆن، ڤێجا ئەگەر ئەو هاتنە دەڤ تە [دا حوكمی د ناڤبەرا واندا بكەی] ڤێجا تە دڤێت حوكمی د ناڤبەرا واندا بكە و یان ڕوییێ خۆ ژێ وەرگێڕە. د بنیڕا نەشێن زیانەكێ بگەهیننە تە، و ئەگەر تە حوكم د ناڤبەرا واندا كر، ڤێجا حوكمی ب دادوەری د ناڤبەرا واندا بكە، ب ڕاستی خودێ حەژ دادوەران (عادلان) دكەت.

(43) 43. و چاوا ئەو قەستا تە دكەن و حوكمێ تە دخوازن؟! و تەورات ل دەڤ وانە، بڕیارا خودێ تێدایە [كا حوكمێ زناكەری چییە] و پاشی پشتا خۆ ددەنە حوكمێ تە [ئەوێ وەكی یێ تەوراتێ]، و ب ڕاستی ڤان باوەری نەئینایییە و نە ژ خودان باوەرانن.

(44) 44. ب ڕاستی مە تەورات ئینایییە خوار، ڕاستەڕێیی و ڕۆناهی تێدایە، و پێغەمبەرێت خۆ سپارتینە خودێ ل دویڤ تەوراتێ حوكم بۆ جوهییان دكرن، دیسا خودێناس و زانایان ژی حوكم ب وێ دكر ئەوا ژێ هاتییە خواستن كو بپارێزن ژ گوهۆڕین و ڤاڕێكرنێ، و ئەو زێرەڤان بوون ل سەر وان [ل سەر جوهییان، دا نەئێتە گوهۆڕین]، [گەلی زانا و ڕێبەرێت جوهییان] ژ مرۆڤان نەترسن [كو ئەگەر هوین ڕاستییێ بێژن، دێ زیانێ گەهیننە هەوە]، و هوین ژ من بترسن، و ئایەتێت من ئەرزان نەفرۆشن، و هەر كەسێ حوكمی ب وێ نەكەت یا من ئینایییە خوارێ ئەو ژ گاورانە.

(45) 45. و هەر د وێ [كتێبێدا كو تەوراتە] مە ل سەر ئسرائیلییان نڤێسی، جانێ كوشتی [نەفسا هاتییە كوشتن] ب نەفسا كوژەكییە، و چاڤ ب چاڤییە، و دفن ب دفنێیە و گوه ب گوهییە، و ددان ب ددانییە، و برینان تۆل یا تێدا [ئانكو برین ب برینێیە و بەرانبەری ئێكن]. و هەر كەسێ [مافێ‌ خۆ بهێلیت، و ل گونەهكاری] ببۆریت [و تۆلێ لێ ڤەنەكەت]، ئەو لێبۆرین دێ بۆ بیتە گونەهـ ڕاكەر. و هەر كەسێ حوكمی ب ئەوا مە ئینایییە خوارێ نەكەت، ئەو ژ زۆردارانە.

(46) 46. و د دویڤ وانڕا [پێغەمبەرێت ئسرائیلییان]، مە عیسایێ كوڕێ مەریەمێ هنارت، كو ڕاستدەرئێخێ كتێبا بەری خۆیە كو تەوراتە، و مە ئنجیل دایێ، ڕاستەڕێیی و ڕۆناهی تێدایە، و ڕاستدەرئێخا كتێبا بەری خۆیە، كو تەوراتە، و ڕاستەڕێیی و شیرەتە بۆ پارێزكاران.

(47) 47. و خودانێت ئنجیلێ، بلا حوكمی ب وێ بكەن ئەوا خودێ د ئنجیلێدا ئینایییە خوار، و هەر كەسێ حوكمی ب وێ نەكەت ئەوا خودێ ئینایییە خوار، ئەو ژ ڕێكا ڕاست و باوەرییێ ڤەدەرن.

(48) 48. [هەی موحەممەد] مە كتێب [كو قورئانە] ب هەقییێ بۆ تە هنارت، ڕاستدەرئێخا كتێبێت بەری خۆیە و شاهدە ل سەر وان [كا چ ڕاستە و چ نە، و كا چ ژێ هاتییە گوهۆڕین]، ڤێجا حوكمی ب ئەوا خودێ ئینایییە خوار د ناڤبەرا واندا بكە، و هەقییا بۆ تە هاتی كو قورئانە نەهێلە، و ب دویڤ دلخوازییا وان نەكەڤە. مە هەر ئێك ژ هەوە [مەخسەد پێ جوهی و فەلە و موسلمانن] ڕێكەك و بەرنامەیەك یێ دایێ، و ئەگەر خودێ ڤیابایە، دا هەمییان كەتە ئێك ملەت [ئێك دین و ئێك بەرنامە] دا هەوە ب ئەوا دایییە هەوە [كو هوین كرینە گەلەك دین] بجەڕبینیت، ڤێجا دەست ب خێران بكەن، و بكەنە بەرەبەزینك. زڤڕینا هەوە هەمییان ب بال خودێڤەیە، ڤێجا [وێ ڕۆژێ، ڕۆژا قیامەتێ] ئەز دێ هەوە ب وی تشتێ هوین تێدا نەئێك و جودا ئاگەهدار كەم.

(49) 49. [و مە ئەڤ قورئانە ب هەقییێ بۆ تە هنارتییە] دا تو حوكمی ب ئەوا خودێ بۆ تە ئینایییە خوار د ناڤبەرا واندا بكەی، و ب دویڤ دلخوازییا وان نەكەڤە، هشیار بە، نەكو ئەو بەرێ تە ژ هندەكا خودێ بۆ تە ئینایییە خوارێ وەرگێڕن، ڤێجا ئەگەر وان ڕوییێ خۆ ژ [حوكمێ] تە وەرگێڕان، بزانە خودێ دڤێت وان ب هندەك گونەهێت وان، ئیزا بدەت. ب ڕاستی گەلەك خەلك ژ ڕێكا ڕاست د ڤەدەرن.

(50) 50. ئەرێ وان حوكمێ غەیری خودێ دڤێت؟! ما حوكمێ كێ ژ یێ خودێ چێترە، و ئەوێت موكوم باوەری ئینایین باش ڤێ دزانن.

(51) 51. گەلی خودان باوەران، جوهی و فەلەیان بۆ خۆ نەكەنە دۆست و پشتەڤان، و ئەو خۆ ب خۆ پشتەڤانێت ئێكدونە، و هەچیێ ژ هەوە وان بۆ خۆ بكەتە دۆست و پشتەڤان. ڤێجا ب ڕاستی ئەو ژ وانە، و خودێ ملەتێ زۆردار ڕاستەڕێ ناكەت.

(52) 52. ڤێجا تو دبینی ئەوێت نەساخی د دل و دەروونێ واندا هەی، بۆ دۆستینی و هاریكارییا‏ وان ب لەزن، [د دلێ خۆدا] دبێژن: ئەم دترسین نەخۆشییەك بۆ مە چێ ببیت [كو هەوجەی وان ببین]. ڤێجا هیڤی هەیە، خودێ سەركەڤتنەكێ یان ژی فەرمانەكێ ژ دەڤ خۆ [ب پاشڤەبرن و شكەستنا جوهییان و دیاركرنا نهینییێت دوڕوییان] بدەتە هەوە، ڤێجا ئەو [دوڕوی] ل سەر ئەوا د دلێ خۆدا ڤەشارتین [كو دۆستینی و هاریكارییا‏ جوهییانە، ژ ترسا كو ڕۆژ ل موسلمانان بقولپیت] پەشێمان ببن.

(53) 53. و ئەوێت باوەری ئینایین دێ بێژنە وان [جوهییان]: ئەوێت هەنێ بوون ژ هەمی دلێ خۆ سویند خوارین كو د گەل هەوەنە، كار و كریارێت وان پویچ بوون و ئەو ب خۆ ژی خوسارەت بوون.

(54) 54. گەلی خودان باوەران هەچیێ ژ هەوە، ژ دینێ خۆ دەركەڤیت، [زیانێ ناگەهینیتە خودێ] خودێ دێ هندەكێت دی شوینا وان ئینیت، كو خودێ حەژ وان دكەت، و ئەو ژی حەژێ دكەن، د ڕاستا موسلماناندا خۆ دشكێنن و بەرانبەر گاوران خورت و سەربلندن، جیهادێ د ڕێكا خودێدا دكەن، و بۆ خودێ ژ لۆمەیییا كەسێ ناترسن و پاكی پێ نینە، و ئەڤە كەرەما خودێیە، ددەتە وی یێ بڤێت، و خودێ [د دلۆڤانی و كەرەما خۆدا] یێ بەرفرەهـ و زانایە.

(55) 55. ب ڕاستی پشتەڤانێ هەوە بەس خودێیە، و پێغەمبەرێ وی، و ئەوێت باوەری ئینایین، ئەون یێت بەردەوام نڤێژان دكەن، و زەكاتێ‌ ددەن و خۆ بۆ خودێ دچەمینن و دشكێنن و ل بەر فەرمانا وی د ڕاوەستیایی.

(56) 56. و هەر كەسێ خودێ و پێغەمبەرێ وی و موسلمانان بۆ خۆ بكەتە پشتەڤان و هاریكار، [بلا بزانیت] ب ڕاستی هاریكارێت دینێ خودێ و كۆما وی د سەركەڤتینە.

(57) 57. گەلی خودان باوەران هوین وان ئەوێت دینێ هەوە دكەنە تڕانە و یاری، ژ ئەوێت بەری نوكە كتێب بۆ هاتین [مەخسەد جوهی و فەلەنە] و گاوران بۆ خۆ نەكەنە دۆست و هاریكار، و پارێزكارییا خودێ بكەن [ئانكو هشیار بن وان نەكەنە پشتەڤان و هاریكار و خۆشڤی] ئەگەر هوین خودان باوەر بن.

(58) 58. و وەختێ هوین بانگێ نڤێژێ ددەن، ئەو تڕانە و یارییان بۆ خۆ پێ دكەن، چونكی ئەو ملەتەكێ‌ نەفام و بێ ئەقلن.

(59) 59. بێژە: خودان كتێبینۆ [مەخسەد جوهی و فەلەنە] هوین چو كێم و كاسییان ل سەر مە ناگرن، ئەو نەبیت كو مە باوەری ب خودێ ئینایییە، و ب وێ یا بۆ مە هاتییە خوارێ كو قورئانە، و ب وێ یا بەری نوكە [بۆ پێغەمبەران] هاتییە خوارێ، ئەڤە و باراپتر ژ هەوە ژ ڕێ دەركەڤتینە.

(60) 60. [هەی موحەممەد] بێژە وان: ئەرێ ئەز بۆ هەوە بێژم كا كی ل دەڤ خودێ عەیبدارتر و ئیزا خرابترە؟! ئەوە یێ خودێ لەعنەت لێ كری، و ژ دلۆڤانییا خۆ دویر ئێخستی، و خودێ [ژ بەر گونەهێت وی] لێ كەربگرتی بوویی، و هندەك ژ وان كرینە مەیموینك و بەراز و كۆرە كۆلەیێت سەرگاوران، ئەڤان [ڕۆژا قیامەتێ] خرابترین جهـ بۆ وانە، و ڕێ بەرزەترن ژی.

(61) 61. ئەگەر بێنە دەڤ هەوە دێ بێژن: مە باوەری یا هەی [و ئەو ب خۆ نەوەسایە] ب ڕاستی ئەو ب گاورییێڤە هاتن و هەر ب گاورییێ ژیڤە دەركەڤتن. و خودێ چێتر دزانیت كا چ ڤەدشارتن.

(62) 62. و تو دێ بینی گەلەك ژ وان لەزێ ل گونەهـ و دەستدرێژی و نەیارییێ و خوارنا حەرامی دكەن. چ پیسە كارە ئەو دكەن.

(63) 63. بلا خودێناس و زانایان، ئەو ژ گۆتنێت وان یێت ب گونەهـ، و ژ خوارنا حەرامی، دابانە پاش، و چ پیسە كارە ئەو دكەن.

(64) 64. و جوهییان گۆت: دەستێ خودێ یێ گرتییە، دەستێ وان بێتە گرێدان [نفرینە ل وان دئێتە كرن، ب چڕویكییێ، یان ژی ب هندێ دەستێت وان ب زنجیرێت دۆژەهێ بێنە گرێدان]، و ژ دلۆڤانییا خودێ دویركەڤتن ژ بەر گۆتنا كرین، بەلێ هەردو دەستێت وی [ئانكو یێت خودێ] دڤەكرینە، چاوا بڤێت وەسا دمەزێخیت. و ب ڕاستی ئەڤ قورئانا بۆ تە هاتییە خوارێ، گاوری و زێدەگاڤی و خرابییا وان پتر لێ دكەت، و مە كەرب و كین و دژمناتی ئێخستییە د ناڤبەرا واندا هەتا ڕۆژا قیامەتێ، هەر گاڤەكا ڤیان ئاگرەكێ شەڕی [ل سەر پێغەمبەری] هەلكەن، خودێ دڤەمرینیت، و د ئەردیدا دگەڕن خرابییان بكەن، و خودێ حەژ خرابكاران ناكەت.

(65) 65. ئەگەر خودان كتێبان باوەری ئینابایە، و پارێزكارییا خودێ كربایە، ئەم دا گونەهێت وان ل سەر ڕاكەین و دا بەینە بەحەشتێت تێرخنێك و خۆشی.

(66) 66. و ئەگەر وان تەورات و ئنجیل و یا بۆ وان ژ خودایێ وان هاتییە خوارێ ڕاگرتبایە و كار پێ كربایە، ب ڕاستی دا د سەر خۆڕا و د بن خۆڕا و دا ل هنداڤی، خۆن [ئانكو خودێ دا بۆ وان ڕێكان ساناهی كەت كو ڕزقی ژ ئەرد و ئەسمانان بخۆن]. ژ وان هندەك د ناڤنجینە [ئەو ژی ئەون یێت باوەری ئینایین، وەكی عەبدوللایێ كوڕێ سەلامی و یێت وەكی وی] و گەلەك ژ وان د خرابن و پیسەكارە دكەن.

(67) 67. هەی پێغەمبەر چ بۆ تە هاتییە خوارێ ژ خودایێ تە بگەهینە [چو ژێ نەڤەشێرن] و ئەگەر تو وەنەكەی، [نەگەهینی و ڤەشێری] تە پەیاما وی نەگەهاند. و خودێ دێ تە ژ مرۆڤان پارێزیت. ب ڕاستی خودێ مرۆڤێت گاور ڕاستەڕێ ناكەت.

(68) 68. [هەی موحەممەد] بێژە: گەلی خودان كتێبان، هوین ل سەر چو هەقییێ نینن، هەتا هوین تەورات و ئنجیلێ و ئەوا ژ خودایێ هەوە [كو ئەڤ قورئانەیە] بۆ هەوە هاتییە خوارێ، ڕانەگرن و كار پێ نەكەن، و ب ڕاستی ئەڤ قورئانا بۆ تە هاتییە خوارێ گاوری و زێدەگاڤی و خرابییا وان پتر لێ دكەت. ڤێجا بۆ مرۆڤێت گاور ب خەمنەكەڤە.

(69) 69. ب ڕاستی ئەوێت باوەری ئینایین [كو موسلمانن دویكەڤتییێت پێغەمبەری] و یێت بوویین ە جوهی [دویكەڤتییێت مووسایی] و فەلە [دویكەڤتییێت عیسایی] و سابئی [جوینەكە، ژ جوهی و فەلەیان ڤەبوویینە، ستێران دپەرێسن، و هندەك دبێژن ملیاكەتان دپەرێسن] هەر كەسێ ژ ڤان ب دورستی باوەرییێ ب خودێ و ڕۆژا قیامەتێ بینیت، و كار و كریارێت چاك بكەت [دێ ژ بەرێ خودێڤە ئێتە خەلاتكرن، و ڕۆژا قیامەتێ] نە ترس بۆ هەیە، و نە ژی ب خەم دكەڤن.

(70) 70. ب ڕاستی مە پەیمانا موكومكری ژ ئسرائیلییان وەرگرت، و مە پێغەمبەر بۆ هنارتن، و هەر گاڤەكا پێغەمبەرەك بۆ وان ب وێ یا نە ب دلێ وان دهات، دەستەكەك درەوین دەردئێخستن [وەكی عیسا و موحەممەد]، و دەستەكەك دكوشتن [وەكی زەكەریا و یەحیایی].

(71) 71. وان هزر دكر كو چو ئیزا و بەلا ب سەرێ وان نائێن [ژ بەر وێ یا وان ب سەرێ پێغەمبەران دئینا، و ئەو پەیمانێت وان ددان و شكاندن]، ڤێجا [ژ هەقی و ڕاستەڕێیییێ] كۆرە و كەڕ بوون، [پاشی پەشێمان بوون و ل خۆ زڤڕین] پاشی خودێ تۆبە دا سەر وان، پاشی گەلەك ژ وان كۆرە و كەڕ بوون. و خودێ دبینیت كا ئەو چ دكەن.

(72) 72. ب ڕاستی ئەوێت گۆتین: خودێ مەسیحێ كوڕێ مەریەمێیە گاوربوون [بوونە گاور]، و مەسیحی ب خۆ ژی گۆتییە: گەلی ئسرائیلییان خودێ بپەرێسن كو خودایێ من و خودایێ هەوەیە، و ب ڕاستی هەر كەسێ هەڤپشكان بۆ خودێ چێكەت، ب سویند خودێ بەحەشت ل سەر وی حەرام كرییە و جهێ وی ئاگر و دۆژەهە، نێ ستەمكاران قەت چو هاریكار بۆ نینن.

(73) 73. ب ڕاستی ئەوێت گۆتین: خودێ ئێكە ژ سێیان گاوربوون [بوونە گاور]، و چو پەرستی نینن ژ خودێ پێڤەتر و ئەگەر ئەوا دبێژن بەس نەكەن و نەهێلن، بێ گۆمان دێ ئیزایەكا ب ژان ژ وان ئەوێت گاوربوویین گریت.

(74) 74. ڤێجا ما ئەو [ژ ڤان ئاخڤتنێت پویچ و نەهەق د دەرهەقێ خودێ و پێغەمبەرێ وی عیسایێ كوڕێ مەریەمێدا] تۆبە ناكەن و داخوازا گونەهـ ژێبرنێ ناكەن؟ ب ڕاستی خودێ لێنەگر و دلۆڤانە.

(75) 75. مەسیحێ كورێ مەریەمێ ژ پێغەمبەری پێڤەتر نینە، و بەری وی پێغەمبەرێت هاتین و چۆیین، و دەیكا وی ژی زێدە یا ڕاستگۆ بوو، هەردووكان ژی خوارن دخوار، بەرێ خۆ بدێ چاوا ئەم نیشانان بۆ وان ئاشكەرا دكەین [ل سەر نەوەیییا گۆتنا وان د دەرهەقێ عیسایی و دەیكا ویدا] و بەرێ خۆ بدێ كا چاوا [ژ هەقییێ و نیشانێت ئاشكەرا ل سەر ڕاستییا عیسایی] دئێنە ڤاڕێكرن.

(76) 76. [هەی موحەممەد] بێژە: هوین چاوا وی شوینا خودێ دپەرێسن ئەوێ نە مفایی دگەهینتە هەوە نە زیانێ. و خودێیە گوهدێر و زانا.

(77) 77. بێژە گەلی خودان كتێبان زێدەگاڤییێ د دینێ خۆدا و د دویڤچۆنا هەقییێدا نەكەن [ڤێجا هوین تشتی، ژ جهێ وی بلندتر لێ بكەن، هەروەكی هەوە عیسا ـ ژ زێدەگاڤی ـ ژ پێغەمبەراتییێ بلندتر لێ كری] و ب دویڤ دلخوازییا هندەك مرۆڤان [ئەوێت بەری هەوە] نەكەڤن، ب ڕاستی بەری نوكە یێت بەرزەبوویین، و ژ ڕێكا ڕاست دەركەڤتین، و گەلەك ژی د گەل خۆ یێت بەرزەكرین و سەردابرین، و ڕێكا ڕاست بەرزەكرن.

(78) 78. لەعنەت ل وان ئسرائیلییان هاتەكرن، ئەوێت گاوربوویین، ل سەر ئەزمانێ داوودی و عیسایێ كوڕێ مەریەمێ، ژ بەر نەگوهدارییا وان، و زێدەگاڤی ژی دكرن.

(79) 79. وان [جوهییان] ئێكدو ژ چو خرابییێت دكرن، نەددانە پاش. چ پیسە كار بوو وان دكر.

(80) 80. [هەی موحەممەد] تو گەلەك ژ وان دێ بینی [ژ كەربێت موسلماناندا] دۆستینی و پشتەڤانییا ئەوێت گاوربوویین [ژ موشركان] دكەن. ب ڕاستی ئەڤە پیسە شۆلە وان دایییە بەری خۆ، كەرب و غەزەبا خودێ ل سەر وان بیت، و ئەو دێ هەر د دۆژەهێدا مینن.

(81) 81. ئەگەر وان باوەری ب خودێ و پێغەمبەری و وان ئایەتێت بۆ پێغەمبەری هاتین ئینابایە، وان دۆستینی و پشتەڤانییا وان [موشركان] نەدكر، بەلێ باراپتر ژ وان ژ ڕێ دەركەڤتینە.

(82) 82. ب ڕاستی دێ بینی یێ ژ هەمییان دژمنتر بۆ ئەوێت باوەری ئینایین، جوهینە و ئەوێت هەڤپشك بۆ خودێ چێكرین. و ب ڕاستی دێ بینی یێ حەژێكرنا وی پتر بۆ ئەوێت باوەری ئینایین، ئەون ئەوێت دبێژن ئەم هاریكارین [دویكەڤتییێت عیسایینە]، [ئەڤ ئایەتە د دەرهەقێ نەجاشیدا هاتبوو خوارێ] چونكی زانا و خودێناس د ناڤ واندا هەبوون، و وان ب خۆ ژی خۆ مەزن نەدكر.

(83) 83. هەر وەختەكێ ئەو ئایەتێت بۆ پێغەمبەری هاتین دبهیستن، چاڤێت وان تژی ڕۆندك دبوون ژ بەر وێ هەقییا وان دزانی، دبێژن: خودێوۆ مە باوەری ب تە ئینا، ڤێجا تو مە ژ شاهدان بنڤێسە، [شاهدێت باوەرییێ ب تە و كتێب و پێغەمبەرێت تە دئینن، و شادەیییێ بۆ یەكتایییا تە ددەن].

(84) 84. و ما بۆچی ئەم باوەرییێ ب خودێ و ب هەقییا بۆ مە هاتی نائینین، و ئەم دخوازین خودایێ مە، مە بێخیتە د گەل مرۆڤێت چاك و باش [ئانكو مە بكەتە هەڤالێت پێغەمبەری و خودێناسان، و مە ببەتە بەحەشتێ].

(85) 85. ڤێجا خودێ بەرانبەری ئەوا گۆتین، ب بەحەشتێت ڕویبار دبنڕا دچن خەلاتكرن، كو هەروهەر دێ تێدا بن، و ئەڤەیە خەلاتێ قەنجیكاران.

(86) 86. و ئەوێت گاوربوویین، و ئایەتێت مە درەو دانایین، ئەو دۆژەهینە.

(87) 87. گەلی خودان باوەران، ئەو تشتێت خۆش ئەوێت خودێ بۆ هەوە حەلال كرین ل خۆ حەرام نەكەن، و زێدەگاڤییان نەكەن، ب ڕاستی خودێ حەژ زێدەگاڤان ناكەت [ئەڤ ئایەتە د دەرهەقێ هندەك سەحابییاندا هاتە خوارێ، ل بەر بوون ژ ترسێت خودێدا گۆشتی و ژنان و تشتێت خۆش بهێلن و ل خۆ حەرام بكەن].

(88) 88. [گەلی خودان باوەران] ئەو تشتێ مە دایییە هەوە حەلال و پاقژ بخۆن. و پارێزكارییا خودێ بكەن، ئەو خودایێ هەوە باوەری پێ هەی.

(89) 89. خودێ ب سویندا بێ ئنیەت و ئەوا بوویییە ئاخڤتن، ل هەوە ناگریت، بەلێ دێ وێ سویندێ ل هەوە گریت ئەوا ژ دلێ هەوە دەردكەڤیت. ڤێجا [ئەگەر ب ڤی ڕەنگی هەوە سویند خوار و هەوە شكاند، یان هەوە ڤیا بشكێنن] جزایێ وێ [و ژێبرنا گونەها سویندێ] زاددانا دەهـ مرۆڤێت بەلنگازە ژ زادێ ناڤنجی، ئەوێ [ڕۆژانە] هوین ددەنە مالا خۆ، یان ژی ب جلك ئێخستنا وانە [وان دەهان هەرئێكێ جلكەك] یان ژی ئازاكرنا بەندەیەكییە، ڤێجا هەچیێ چو ژ ڤان نەدیت [و پێ چێ نەبوو] دڤێت سێ ڕۆژییان بگریت، ئەڤەیە ڕاكرنا [كەفارەتا] سویندا هەوە، ئەگەر هەوە شكاند. و سویندێت خۆ بپارێزن [نە لەزێ ل سویندخوارنێ بكەن، و نە لەزێ ل شكاندنا وێ بكەن، و بێ كەفارەت نەهێلن ئەگەر هەوە شكاند]. ب ڤی ڕەنگی خودێ ئایەتێت خۆ بۆ هەوە ئاشكەرا دكەت، دا هوین سوپاسییا وی بكەن.

(90) 90. گەلی خودان باوەران، ب ڕاستی مەی و قومار و بوتێت چكلاندی و دانایی [ل دۆر كەعبەیێ و تێدا] هەڕمی و پیسن، ژ كار و عەمەلێ شەیتانینە، ڤێجا هوین خۆ ژێ بدەنە پاش و خۆ ژێ دویر بێخن، دا هوین سەرفەراز ببن.

(91) 91. ب ڕاستی شەیتانی دڤێت دژمنایی و نەڤیانێ ب مەی و قومارێ بێخیتە د ناڤبەرا هەوەدا، و هەوە ژ بیرئینانا خودێ و نڤێژێ بدەتە پاش، ڤێجا ما هەوە نەبەسە؟! [ئانكو بەسە بهێلن].

(92) 92. و گوهدارییا خودێ بكەن، و گوهدارییا پێغەمبەری بكەن، و هشیار بن [ژ وێ بێ ئەمریێ یا هوین پێ ژ فەرمانا خودێ و پێغەمبەری دەركەڤن]، و هەكە هەوە بەرێ‌ خۆ وەرگێرا و نەگوهداری كر بزانن ب ڕاستی بەس گەهاندنا ڤێ پەیاما ئاشكەراكەر ل سەر پێغەمبەرێ مەیە.

(93) 93. [هندەك ژ سەحابییێت پێغەمبەری (سلاڤێت خودێ ل سەر پێغەمبەری بن) مربوون بەری حەرامكرنا مەی و قومارێ، ڤێجا هندەك سەحابییان گۆت: ئەرێ پا ئەڤێت بەری نوكە مرین، بەری مەی و قومار حەرام ببن، حوكمێ وان چییە؟! ئینا ئەڤ ئایەتە هاتە خوارێ] چو گونەهـ ل سەر وان نینە، ئەوێت باوەری ئینایین و كار و كریارێت چاك كرین ل سەر ئەوا وان كری [ژ ڤەخوارنا مەیێ‌ و كرنا قومارێ بەری حەرام ببن]. ئەگەر بەری هنگی خۆ ژ حەرامی یان شركێ پاراستبیت، و باوەری ب خودێ ئینابیت و كار و كریارێت قەنج كربن، پاشی خۆ ژ وی حەرامی دابنە پاش یێ وان باوەری پێ ئینایی، و پاشی بەردەوام بوویین ل سەر خۆپارستنێ و كار و كریارێت قەنج كربن، و خودێ ب خۆ ژی حەژ قەنجیكاران دكەت.

(94) 94. گەلی خودان باوەران، ب ڕاستی خودایێ هەوە [وەختێ هوین د ئیحراماندا] ب وێ نێچیرا هوین ب دەست و ڕومێت خۆ دكەن هەوە دجەربینیت، دا خودێ دیار بكەت كا كی نەپەنی ژ خودێ دترسیت، ڤێجا هەر كەسێ پشتی ڤێ [ئانكو پشتی هاتییە دیاركرن، كا چ حەرامە ل سەر وان كەسێت د ئیحراماندا] زێدەگاڤییێ بكەت [بلا بزانیت] ب ڕاستی ئیزایەكا ب ژان و دژوار بۆ هەیە.

(95) 95. گەلی خودان باوەران، نێچیرێ نەكوژن، و هوین د ئیحراماندا [هەتا هوین ژێ دەرنەكەڤن]، و هەچیێ ژ هەوە ژ قەستا [نێچیرێ] بكوژیت، جزایێ وی تەرشەكێ وەكی نێچیرا كوشتییە، [بكەتە قوربان شوینا نێچیرا كوشتی] دو مرۆڤێت دادوەر بڕیارێ پێ بدەن، دیارییەكە [ئەو قوربان] بگەهیتە كەعبەیێ [ئانكو دڤێت ئەو قوربان ل مەكەهێ بێتە سەرژێكرن] یان شوینا قوربانی [تەمەتی بهایێ نێچیرێ] بكەتە خوارنا بەلنگازان یان بەرانبەر [وێ خوارنێ] ب ڕۆژی بیت، دا تامكەتە جزایێ كارێ خۆ، و خودێ ل یا بەری نوكە بۆری [بەری ئەڤ ئایەتە د دەرهەقێ ئیحرامكەریدا بێنە خوارێ]. بەلێ هەر كەسێ لێ بزڤڕیتەڤە خودێ دێ تۆلێ لێ ڤەكەت، و نێ خودێ دەستهەلاتدار و تۆلڤەكەرە.

(96) 96. نێچیرا دەریایان و خوارنا وان بۆ هەوە دورست بوو، دا بۆ هەوە ئاكنجی و ڕێباران ببیتە متا، و مفایی ژێ وەرگرن، بەلێ هندی هوین د ئیحراماندا بن نێچیرا كویڤی و چۆلی ل سەر هەوە هاتییە حەرامكرن، و پارێزكارییا خودێ بكەن، ئەوێ هوین ل دەڤ دئێنە كۆمكرن.

(97) 97. خودێ كەعبە، ئەوا ب بەیتولحەرام دئێتە ناڤكرن، بۆ مرۆڤان كرە جهێ سەروبەركرنا كاروباران، و هەیڤێت حەرامكری كرنە ئەگەرا بەردەوامییا ئێمناهی و ژیانێ، و قوربانێت [دیاری بۆ كەعبەیێ] نیشانكری و یێت نەنیشانكری كرنە ئەگەرا قەتاندنا هەوجەیییا هەژاران، دا بزانن خودێ ئەوا د ئەرد و ئەسماناندا دزانیت، و هندی خودێیە ب ڕاستی ب هەمی تشتان زانا و ئاگەهدارە.

(98) 98. و بزانن جزایێ خودێ ب ڕاستی جزایەكی دژوارە، و ب ڕاستی خودێ لێنەگر و دلۆڤانە.

(99) 99. یا پێغەمبەری ژ گەهاندنا پەیاما خودێ پێڤەتر نینە، و خودێ ب خۆ ئاشكەرا و نەئاشكەرایا هوین دكەن، دزانیت و پێ ئاگەهە.

(100) 100. [هەی موحەممەد] بێژە وان: پیس و پاقژ [ئانكو حەرام و حەلال، یان گاور و موسلمان، یان گونەهكار و گوهدار] وەكی ئێك نینن، خۆ هەكە تو ب گەلەكی و بۆشاتییا پیساتییێ عەجێبگرتی ژی ببی، ڤێجا گەلی ئاقلداران پارێزكارییا خودێ بكەن دا هوین سەرفەراز ببن.

(101) 101. گەلی خودان باوەران پرسا وان تشتان [ژ پێغەمبەری] نەكەن ئەوێت ئەگەر بۆ هەوە ئاشكەرا ببن هوین پێ نەخۆش ببن، و ئەگەر هوین د وەختێ هاتنا قورئانێدا پرسا وان بكەن، دێ بۆ هەوە ئاشكەرا بن، خودێ هوین ژ پرس و پسیارێت بۆری ئازاكرن. و خودێ ب خۆ ژی گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە و سزا لەزلێنەكەرە.

(102) 102. ب ڕاستی بەری هەوە هندەك ملەتان ئەڤ پرسە [ژ پێغەمبەرێت خۆ] كرن، پاشی كار پێ نەكرن و پێ گاوربوون.

(103) 103. خودێ دورست نەكرییە و فەرمان پێ نەدایییە ئەڤ كارە بێتەكرن، حێشترا پێنج جاران زابیت و جارا پێنجێ نێر ئینابیت، گوهێ وێ بێتە درویكرن و بێتە بەردان بۆ بوتان، و حێشتر بێتە ئازاكرن بۆ بوتان چونكی خودان یێ ژ گرفتارییەكێ دەركەڤتی، و حێشترا جەمكەكێ نێر و مێ بینیت دگۆتن: مێ و نێر گەهشتنە ئێك و هەردو] بۆ بوتان بێنە ئازاكرن، و حێشترا نێرا دەهـ سالان دهاتە بەردان د ناڤ حێشتراندا ئازاكرن بۆ بوتان. بەلێ ئەوێت گاوربوویین درەوان ب ناڤێ خودێ دكەن، و باراپتر ژ وان نوزانن ژی [كو درەوان دكەن].

(104) 104. و گاڤا بۆ وان هاتە گۆتن: وەرن بۆ وێ یا خودێ ئینایییە خوار، و وەرنە دەڤ پێغەمبەری [ئانكو ل دویڤ وێ هەڕن یا خودێ ئینایییە خوار كو قورئانە، و ل دویڤ پێغەمبەری هەڕن]. دبێژن: ئەڤا مە باب و باپیرێت خۆ ل سەر دیتی بەسی مەیە، ئەرێ ئەگەر باب و باپیرێت هەوە چو نەزانن و ڕاستەڕێكرنێ ژی نەكەن [دیسا ڕێكا وان هەر بەسی هەوەیە؟!].

(105) 105. گەلی خودان باوەران، هەوە ئاگەهـ ژ خۆ هەبیت، ئەگەر هوین د ڕاستەڕێكری بن، یێت سەرداچۆیی و بەرزە، زیانێ ناگەهیننە هەوە، زڤڕینا هەوە هەمییان ب بال خودێڤەیە، ڤێجا دێ هەوە ئاگەهداری وێ كەت یا هەوە كری [ئانكو دێ هەوە ل دویڤ كار و كریارێت هەوە جزاكەت].

(106) 106. گەلی خودان باوەران، گاڤا ئێك ژ هەوە وەختێ وەسیەتێ، كەڤتە بەر مرنێ، دو مرۆڤێت دادوەر ژ خۆ [ئانكو موسلمان] وەك شاهد بگرن، ڤێجا ئەگەر هوین د ڕێ و ڕێباراندا بن [ئانكو د وەغەرێدا] و كەڤتنە بەر مرنێ [و موسلمان ب دەست هەوە نەكەڤتن] دو كەسێت دی نە ژ هەوە بگرن [بكەنە شاهد]، و ئەگەر هوین ل وان شاهدان ب گۆمان كەڤتن [كو ڕاستییێ بێژن]، هوین وان هەردو شاهدان پشتی نڤێژێ [ئانكو نڤێژا ئێڤاری، یان هەر نڤێژەكا هەبیت] بینن، و بلا هەردو [هۆسا] سویند بخۆن [ب خودێ] ئەم ژ درەو بەرانبەر تشتەكی سویند ب خودێ ناخۆین خۆ هەكە مرۆڤێ مە ژی بیت، و ئەم شادەیییا خودێ ناڤەشێرین، ئەگەر مە شادەیییا خۆ ڤەشارت وێ گاڤێ ئەم ژ گونەهكارانین.

(107) 107. ڤێجا ئەگەر بۆ هەوە دیاربوو كو هەردو شاهد هەژی گونەهێ بوویینە [و شادەیییا خۆ دورست نەدایینە]، بلا دو میراتخۆر، یان دویێت ژ هەمییان نێزیكتر بۆ مری ل جهێ وان هەردو شاهدان ڕابن، و ب خودێ سویند بخۆن، كو شادەیییا وان ژ شادەیییا یێت دی ڕاستترە، و ئەم [ب سویندا خۆ] ژ ڕاستییێ دەرنەكەڤتینە، ئەگەر مە [ژ بێ بەختی] شادەیی ل سەر وان دا هنگی ئەم دێ ژ ستەمكاران بین.

(108) 108. ئەڤ شادەیییا ب ڤی ڕەنگی بۆ هەوە چێترە دا شادەیی وەكی خۆ بێتە دان [ئانكو ب دورستی بێتە دان]، یان بترسن [ئانكو شاهد] سویندێت وان ب هندە سویندێت دی ژێ بێنە ڤەگێڕان [و درەوا وان ئاشكەرا ببیت و شەرمزار ببن]. و پارێزكارییا خودێ بكەن و گوهدار بن. و نێ خودێ مرۆڤێت ژ ڕێ دەركەڤتی ڕاستەرێ ناكەت.

(109) 109. [هشیار بن] ڕۆژا خودێ پێغەمبەران كۆم دكەت، دێ‌ بێژیتە وان: چاوا بەرسڤا هەوە [ژ بەرێ ملەتێت هەوەڤە] هاتەدان؟ دێ بێژن: ئەم نوزانین، ب ڕاستی هەر تویی زانایێ نهینیان [ئانكو تو چێتر دزانی].

(110) 110. و بۆ ملەتێ خۆ بێژە دەمێ خودێ گۆتی: عیسایێ كوڕێ مەریەمێ، ئەو نیعمەت و كەرەمێت من د گەل تە و دەیكا تە كرین بینە بیرا خۆ، بینە بیرا خۆ وەختێ مە ب جانێ پیرۆز [ب جبریلی] پشتەڤانییا تە كری، وەختێ د لاندكێدا و پشتی تو مەزن بوویی [وەكی ئێك] تو د گەل خەلكی دئاخڤتی، و بینە بیرا خۆ وەختێ من تو فێری نڤێسین و تێگەهشتن و كاربنەجهییێ و تەوراتێ و ئنجیلێ كری، و بینە بیرا خۆ وەختێ تە ب دەستویرا من ژ تەقنێ پەیكەرێ بالندەیان چێدكر، و تە پف دكرێ و ب دەستویرا من دبوو بالندەیەك، و ب دەستویرا من تە یێت د زكماكدا كۆرە و بەلەكەیی ساخ دكرن، بینە بیرا خۆ وەختێ تە مری ب دەستویرا من زێندی دكرن، و بینە بیرا خۆ وەختێ من ئەزیەتا ئسرائیلییان ژ تە دایییە پاش، وەختێ تو ب نیشانێت ئاشكەراكەر بۆ وان هاتی، و ئەوێت گاوربوویین ژ وان، گۆت: ئەڤە ژ سێرەبەندییەكا ئاشكەرا پێڤەتر نینە.

(111) 111. و بۆ ملەتێ خۆ بێژە دەمێ مە ئیلهام دایییە هاریكارێت عیسایی [و ئێخستییە سەر دلێ وان] كو باوەرییێ ب من بینن و ب پێغەمبەرێ من، گۆتن: مە باوەری ئینا، و تو شاهدبە كو ب ڕاستی ئەم موسلمانین.

(112) 112. بۆ ملەتێ خۆ بێژە دەمێ هاریكاران (حەوارییان) گۆتییە عیسایێ كوڕێ مەریەمێ: ئەرێ خودایێ تە دشێت سفرەیەكا خوارنێ بۆ مە ژ ئەسمانان بینتە خوارێ؟! [عیسایی] گۆت: ژ خودێ بترسن [ئانكو ڤێ نەبێژن و نەكەن] ئەگەر هوین خودان باوەرن.

(113) 113. گۆتن: مە دڤێت ئەم ژێ بخۆین و دلێ مە ئێمن ببیت، و بزانین تو ڕاست بۆ مە ڕاستییێ دبێژی، و دا ئەم ژی ل سەر ببینە شاهد.

(114) 114. عیسایێ كوڕێ مەریەمێ گۆت: خودێوۆ خودایێ مە، سفرەیەكێ ژ ئەسمانان بۆ مە بینە خوارێ، دا بۆ مە ببیتە جەژن، بۆ یێت سەردەمێ‌ مە و پشتی مە، و ببیتە نیشانەك ژ تە [ل سەر شیانا تە و ڕاستییا پێغەمبەراتییا من]، و بكە ڕزقێ مە [ڤێ سفرەیێ] و تو چێترین ڕازقی.

(115) 115. خودێ گۆت: ب ڕاستی ئەز دێ بۆ هەوە ئینمە خوارێ، ڤێجا كی ژ هەوە پشتی هنگی گاور ببیت، ئەز دێ ب ئیزایەكێ وی ئیزادەم كو كەسێ د جیهانێدا وەسا ئیزا نادەم.

(116) 116. و بۆ ملەتێ خۆ بێژە دەمێ خودێ گۆتییە [عیسایێ كوڕێ مەریەمێ]: عیسایێ كوڕێ مەریەمێ، ئەرێ ما تە گۆتییە خەلكی من و دەیكا من شوینا خودێ بپەرێسن، [عیسایی] گۆت: ئەز تە ژ گۆتنێت وان پاقژ دكەم و پاقژی بۆ تە بیت، و من هەق نینە یا بۆ من نەدورست بێژم، ئەگەر من وەگۆتبیت بێ گۆمان تو دزانی، تو دزانی كا چ د دلێ من دایە، و ئەز چو ژ نهینییا تە نوزانم. ب ڕاستی هەر تویی زانایێ تشتێ نەدیار و نهینییان.

(117) 117. ژ بلی تشتێ تە فەرمانا من پێ كری، چو یێ دی من نەگۆتییە وان، خودێ، خودایێ من و خۆ بپەرێسن، و ئەز شاهد بووم ل سەر وان هندی ئەز د ناڤ واندا، بەلێ وەختێ تە ئەز ژ ناڤ وان ڕاكریم، تو زێرەڤان بوویی ل سەر وان، و تو ب خۆ ژی هەمی تشتان دبینی و ل سەر شاهدی.

(118) 118. ئەگەر تو وان ئیزا بدەی ئەو بەندەیێت تەنە، و ئەگەر تو ل وان نەگری ب ڕاستی تو یێ دەستهەلاتدار و كاربنەجهی.

(119) 119. خودێ گۆت: ئەڤە ئەو ڕۆژە یا ڕاستبێژ مفایی ژ ڕاستبێژییا خۆ دبینن، بەحەشتێت ڕویبار د بنڕا دچن بۆ وانن، هەروهەر دێ تێدا بن، خودێ ژ وان ڕازییە، و ئەو ژی ب خەلاتێ خودێ د قایلن، و سەرفەرازییا مەزن ئەها ئەڤەیە.

(120) 120. ملك و مالدارییا ئەرد و ئەسمانان و هندی تێدا یێ خودێیە، و خودێ ب خۆ ژی ل سەر هەمی تشتان یێ دەستهەلاتدارە.