12 - Yusuf ()

|

(1) 1. هۆسا دئێتە خواندن ئەلف، لام، ڕا، ئەڤە سێ تیپن ژ 28. تیپێت زمانێ عەرەبی، نیشانن ل سەر ئیعجازا ڤێ قورئانێ كو عەرەبان پێ چێ نابیت قورئانەكا وەكی ڤێ بدانن، هەرچەندە زمانێ وان ژ عەینی تیپان پێكهاتییە و ئەڤە ئایەتێت قورئانا ڕۆنكەرن.

(2) 2. ب ڕاستی مە ئەڤ قورئانە ب زمانێ عەرەبی ئینا خوارێ، دا هوین تێ بگەهن.

(3) 3. ئەم باشترین چیڕۆك و سەرهاتییان [یێت ملەتێت بەرێ] بۆ تە ڤەدگێرین، ب ڕێكا وەحییا مە بۆ تە ئینایی ژ ڤێ قورئانێ، هەرچەندە بەری ئەڤ قورئانە بۆ تە بهێت، تو ژێ ژ بێ ئاگەهان بوویی [ژ چیڕۆكا یووسفی و چیڕۆكێت دی ژی].

(4) 4. وەختێ یووسفی گۆتییە بابێ خۆ: بابۆ.. من د خەونا خۆدا ددیت یازدە ستێر و ڕۆژ و هەیڤ بۆ من د سوجدەیێدا بوون.

(5) 5. [بابێ وی] گۆت: كوڕێ من، خەونا خۆ بۆ برایێت خۆ نەبێژە، ئەگەر [تو خەونا خۆ بۆ وان بێژی] دێ پیلانان بۆ تە دانن، ب ڕاستی شەیتان بۆ مرۆڤی دژمنەكێ ئاشكەرایە [دێ حەسویدییێ‌ ئێخیتە د دلێ واندا، و وان د بەر دژمنایییا تەڕا كەت].

(6) 6. هۆسا خودایێ تە، تە هەلدبژێریت و ڕاڤەكرنا خەونان نیشا تە ددەت، و نیعمەتا خۆ ل سەر تە و مالا یەعقووب تەمام دكەت هەروەكی بەری نوكە ل سەر هەردو بابێت تە، ئیبراهیم و ئیسحاقی تەمامكری، ب ڕاستی خودایێ تە یێ زانا و كاربنەجهە.

(7) 7. ب ڕاستی بۆ پسیاركەران ژ جوهییان بەلگە و نیشان [ل سەر ڕاستییا پێغەمبەراتییا تە] و بۆ مرۆڤان چامە و عیبرەت یێت د چیڕۆكا یووسف و برایێت ویدا هەین.

(8) 8. وەختێ برایێت یووسفی گۆتین: یووسف و برایێ خۆ ژ مە خۆشڤیترن ل دەڤ بابێ مە، و ئەم ب خۆ كۆمەكین، ب ڕاستی بابێ مە یێ د خەلەتییەكا ئاشكەرادا [وەختێ ئەو پتر حەژ یووسف و برایێ وی دكەت، و وان ب سەر مە دئێخیت].

(9) 9. [برایێت وی گۆتن:] یووسفی بكوژن، یان ژی باڤێژنە ئەردەكێ دویر [كو نەشێت بزڤڕیت] بابێ هەوە دێ بۆ هەوە ب تنێ مینیت، و پشتی ڤێ گونەهێ [تۆبە بكەن]، و ببنە مرۆڤێت قەنجیكار.

(10) 10. ئێك ژ وان گۆت: یووسفی نەكوژن، و ئەگەر هەوە بڤێت تشتەكی ب سەری بینن باڤێژنە د تارییا بنێ بیرێدا، هندەك كاروانی دێ هەلگرن [و د گەل خۆ دێ بەنە جهەكێ دویر كو ژ بابێ خۆ بەرزە ببیت].

(11) 11. [پشتی نەخشە كێشایین و ئێك دەنگ بوویین ل سەر پیلان و ئۆیینا خۆ، دەست ب پێنگاڤێت ب كار كرن، و هاتنە دەڤ بابێ خۆ] گۆتن: بابۆ.. بۆچی باوەرییا تە ل سەر یووسفی ب مە نائێت، و ب ڕاستی مە خێرا وی دڤێت، و ئەم بۆ وی دلسۆژین.

(12) 12. سوبەهی د گەل مە بهنێرە، دا تێر فێقی بخۆت و تێر یارییان بكەت، و ب ڕاستی ئەم بۆ وی پارێزڤانین.

(13) 13. [یەعقووبێ بابێ یووسفی] گۆت: ب ڕاستی بێنا من نائێت، و دێ ب خەم كەڤم هوین وی ببەن، و ئەز دترسم هەوە های ژێ نە، گورگ وی بخۆت.

(14) 14. گۆتن: ئەگەر گورگ وی بخۆت، و ئەم ب خۆ كۆمەكا ب هێز، هنگی ئەمین یێت خوسارەت.

(15) 15. ڤێجا وەختێ وان ئەو د گەل خۆ بری، هەمییان خۆ كرنە ئێك وی بێخنە د بنێ بیرێدا [و وەختێ وان ئەڤ نەخشەیە بۆ دگێڕا، و كار دكر باڤێژنە د بیرێدا]، مە وەحی بۆ یووسفی هنارت، دێ ڤی كارێ وان بۆ وان بێژی، و وان های ژ خۆ نە.

(16) 16. و ب شەڤ هاتنە دەڤ بابێ خۆ و دكرنە گری.

(17) 17. گۆتن: ب ڕاستی ئەم چۆبوویین مە بەریكانە دكر، و مە یووسف هێلابوو ل دەڤ تشتێت خۆ، و گورگی ئەو خوار، و تو قەت ژ مە باوەر ناكەی، خۆ ئەگەر ئەم د ڕاستگۆ ژی بین.

(18) 18. و خوینەكا ژ درەو ل قەمیسێ وی دابوون [و قەمیسێ ب خوینڤە بۆ بابێ خۆ ئینان، دا باوەر ژ وان بكەت كو گورگی یووسف یێ خواری]. یەعقووبی گۆت: [نەخێر وەنینە چو گورگان یووسف نەخوارییە، و ئەڤە خوینەكا ژ درەوە هەوە ل قەمیسێ وی دایی] بەلێ دلخوازییا هەوە كارەكێ مەزن د دەرهەقێ یووسفیدا بۆ هەوە خەملاندییە، و ل بەر هەوە ب ساناهی ئێخستییە، ڤێجا بێنفرەهییا من بێنفرەهییەكا جوانە، گازندە تێدا بەس بۆ خودێیە، و ئەز هاریكارییێ‌ ژ خودێ دخوازم ل سەر ڤێ یا هوین دبێژن.

(19) 19. و كاروانەك هات [ل سەر وێ بیرێ دانا] و ئاڤگێڕێ خۆ هنارتن [دا بۆ وان ئاڤێ ژ بیرێ هەلكێشیت]، ڤێجا وی ژی سەتلا خۆ داهێلا بیرێ [یووسفی خۆ ب سەتلكێ و وەریسیڤە گرت و پێ دەركەڤت] ئینا گۆت: وەی ڤێ مزگینییێ، ئەڤە لاوەكە، و ئاڤگێڕان یووسف ژ هەڤالێت خۆ ڤەشارت و نەگۆتە وان مە یێ ژ بیرێ ئینایییە دەر، و بۆ فرۆتنێ د گەل خۆ برن، و خودێ ب خۆ ب ئەوا ئەو دكەن [برایێت یووسفی و یێ ئەو كڕی] ب ئاگەهـ و زانایە.

(20) 20. و برایێت وی ئەو ب بهایەكێ كێم، ب چەند دەرهەمەكان فرۆتە وان، ل دەڤ وان هند یێ ب بها نەبوو [و هند دل ل سەر نەبوون، لەوا ب بهایەكێ كێم فرۆتن].

(21) 21. و ئەوێ یووسف ل مسرێ كڕی گۆتە ژنا خۆ: قەدرێ وی بگرە، و جهێ وی خۆش بكە، بەلكی ب كێر مە بهێت یان ژی بكەینە كوڕێ خۆ، و هۆسا [مە ئەو ژ برایێت وی ڕزگاركر و ژ بیرێ ئینا دەرێ و برە د مالەكا زەنگیندا كو حەژێ بكەن، و حسێب بكەن كوڕێ خۆ] مە ئەو خۆجهـ كر د ئەردێ مسرێدا [و بوو خودانێ ئەمر و نەهییان]، و دا ڕاڤەكرنا خەونان نیشا بدەین و خودێ ل سەر كارێ خۆ یێ زالە [ئانكو چاوا بڤێت دێ وەسا كەت]، بەلێ باراپتر ژ خەلكی ڤێ نوزانن.

(22) 22. ڤێجا وەختێ یووسف گەهشتییە كاملانا خۆ [ژ ئەقلی و هێزێڤە]، مە پێغەمبەراتی و زانین دایێ، و هۆسا ئەم قەنجیكاران خەلات دكەین.

(23) 23. و ئەوا یووسف د مالا وێدا [كابانییا سەروەرێ مسرێ] بۆ دەستێڤەدانا خۆ [بۆ نڤینا خۆ] ب فندوفێل داخوازا یووسف كر، و دەرگەهـ هەمی گرتن، و گۆتە یووسف: دێ ب لەز پێشڤە وەرە [یووسفی] گۆت: ئەز خۆ ب خودێ دپارێزم ژ وی تشتێ تو ژ من دخوازی، ب ڕاستی مالخۆیێ مالێ [سەروەرێ مسرێ] سەروەرێ منە، وی قەنجی یێت د گەل من كرین و جهێ من یێ خۆشكری، ب ڕاستی خودێ خائین و ستەمكاران سەرفەراز ناكەت.

(24) 24. ب ڕاستی وێ ئەو كرە د دلێ خۆدا و قەستا وی كر، و ئەگەر یووسف ژی نیشان و بەلگەیێت خودایێ خۆ نەدیتبان، دا كەتە دلێ خۆ دربەكی دانیتێ، یان دا بەر ب وێڤە چیت، وەسا مە نیشانا خودایێ وی نیشادا، دا خیانەت و دەهمەنپیسییێ‌ ژێ بدەینە پاش، ب ڕاستی ئەو ژ بەندەیێت مە یێت هەلبژاتییە.

(25) 25. و هەردو بەزینە دەرگەهی [یووسفی دڤیا دەرگەهی ڤەكەت و بڕەڤیت، و ژنا سەروەری دڤیا د بەرڕا بكەت، دا نەهێلیت دەركەڤیت]، و قەمیسێ وی ژ پشتێڤە گرت و كێشا و دڕاند، و هەردووكان زەلامێ ژنێ د دەرگەهیدا دیت، ئینا ژنێ گۆت: جزایێ وی كەسی چیە یێ خرابی بۆ مالا تە بڤێت و خیانەتێ ل تە بكەت، ژ هندێ پێڤەتر بێتە زیندانكرن یان ب ئیزایەكا دژوار بێتە ئیزادان.

(26) 26. [یووسف] گۆت: وێ ب خورتی ئەز داخوازكرمە دەڤ خۆ [ئەز ژ بەر وێ ڕەڤیم دا دەركەڤم، تو هاتییە د دەرگەهیدا] و د وی وەختیدا شاهدەكی ژ مالا وێ شادەیی دا [و گۆت]: ئەگەر قەمیسێ وی [یێ یووسفی] ژ بەرڤە دڕیابیت، ژنا تە ڕاست دبێژیت، و ئەو [یووسف] ژ درەوینانە.

(27) 27. و ئەگەر قەمیسێ یووسف ژ پشتڤە دڕیابیت [ئەوێ] درەو كر و [یووسف] ژ ڕاستگۆیانە.

(28) 28. ڤێجا وەختێ دیتی قەمیسێ وی ژ پشتێڤە یێ هاتییە دڕاندن، ئینا گۆت: ب ڕاستی ئەڤە ژ فندوفێلێت هەوەنە، ب ڕاستی فندوفێلێت هەوە ژنان د مەزنن.

(29) 29. [زەلامێ ژنێ (سەروەرێ مسرێ)] گۆت: هەی یووسف چاڤێ خۆ ژ ڤی تشتی بگرە، و بۆ كەسێ نەبێژە و [گۆتە ژنێ] تو ژی داخوازا لێبۆرینێ ژ گونەها خۆ بكە، ب ڕاستی تو ژ مرۆڤێت خەلەت بوویی.

(30) 30. و كۆمەكا ژنان د باژێریدا گۆتن: ژنا سەروەرێ مسرێ بەردەستكێ خۆ داخواز دكەتە دەڤ خۆ، ب ڕاستی ڤیانا وی پەردەیا دلێ وێ هنگاڤتییە، ب ڕاستی ئەم وێ د خەلەتییەكا ئاشكەرادا دبینین.

(31) 31. ڤێجا وەختێ [ژنا سەروەری] نەكامییا وان بهیستی، هنارتە دویڤ وانڕا، و بالگەهـ بۆ ئامادەكرن، و هەر ئێكێ كێرەك بۆ ئینا و داڤێ، ئینا گۆتە یووسف: دەركەڤە ناڤ وان [خۆ نیشا وان بدە]، ڤێجا وەختێ چاڤێ وان ب یووسفی كەڤتی، مەزن و بێ نموونە دانان [های ژ خۆ نەمان]، و دەستێت خۆ بڕین و گۆتن: حاشای خودێ ئەڤە مرۆڤ بیت، ئەڤە ژ ملیاكەتەكێ ب ڕێز و خودان قەدر پێڤەتر نینە.

(32) 32. [ئینا ژنا سەروەرێ مسرێ] گۆت: ئەها ئەڤە بوو یا هەوە بۆ من دكرە كێماسی و ئەز پێ لۆمەدار دكرم، و ب ڕاستی من ئەو یێ داخوازكرییە دەڤ خۆ، و خۆ دا پاش و خۆ ئاسێ كر، و ئەگەر ئەو تشتێ ئەز ژێ دخوازم نەكەت، بێ گۆمان دێ ئێتە زیندانكرن، و دێ بیتە ژ وان ئەوێت ڕسوا و ڕەزیل.

(33) 33. یووسفی گۆت: خودێوۆ، من زیندان پێ خۆشترە ژ وێ یا ئەو داخوازا من بۆ دكەن، و ئەگەر تو فندوفێلێت وان ژ من نەدەیە پاش، دێ ب نك وانڤە چم، و دێ بمە ژ نەزانان.

(34) 34. ڤێجا خودێ دوعایا وی قەبویل كر، و فندوفێلێت وان ژێ دانە پاش، ب ڕاستی خودێ گوهدێر و زانایە.

(35) 35. پاشی بۆ وان [كاربدەستان] وەسا دیاربوو، پشتی بەلگە و نیشان ل سەر بێ گونەهی و ڕوی سپیاتییا یووسفی دیتین، [یا باش ئەوە] هەتا دەمەكێ نەیێ ئاشكەرا زیندان بكەن [دا هزرا گونەهكارییێ‌ ژێ بێتەكرن، و شەرما خۆ ژی پێ بڤەشێرن].

(36) 36. و دو گەنج د گەل وی چۆنە د زیندانێڤە [ئێك نانپێژێ خوندكاری بوو، یێ دی ئاڤگێڕێ وی بوو]، ئێك ژ وان گۆت: من د خەونا خۆدا ددیت من تری دگڤاشت و مەی (عەرەق) چێ دكر، و یێ دی گۆت: من ددیت نان ل سەر سەرێ من بوو و بالندەیان ژێ دخوار، ڤێجا تو بۆ مە ڕاڤەكرنا ڤێ بێژە، ب ڕاستی ئەم تە خۆش مرۆڤ و جوامێر دبینین.

(37) 37. [یووسفی گۆت] هێژ خوارن نەهاتییە بەر هەوە ئەگەر من بۆ هەوە نەگۆتبیت كا چ خوارنە، بەری بۆ هەوە بهێت، و ئەڤە ئەو زانینەیە یا خودایێ من نیشا من دایی، ب ڕاستی من دینێ ملەتەكی یێ هێلایی باوەرییێ ب خودێ نائینن، و ژ ئاخرەتێ ژی بێ باوەرن.

(38) 38. و من دینێ باب و باپیرێت خۆ ئیبراهیم و ئیسحاق و یەعقووبی گرت، و بۆ مە [مال پێغەمبەران] دورست نینە ئەم تشتەكی بۆ خودێ بكەینە هەڤپشك، و ئەڤە [كو ئەم پێغەمبەر ژ گونەهان پارستینە] كەرەما خودێیە، ل سەر مە و ل سەر مرۆڤان [دەمێ پێغەمبەر بۆ ڕاستەڕێكرنا وان هاتینە هنارتن]، بەلێ پا باراپتر ژ مرۆڤان [ڤێ نوزانن] سوپاسییا خودێ ناكەن.

(39) 39. هەی هەڤالێت من یێت زیندانێ، ئەرێ پەرستییێت بەلاڤ و جودا جودا چێترن، یان خودایێ تاك و تەنیا، ئەوێ هەمی تشت بۆ مەزناتییا خۆ داچەماندین.

(40) 40. ئەو پەرستییێت هوین ژ بلی خودێ دپەرێسن ژ ناڤان پێڤەتر نینن، هەوە و باب و باپیرێت خۆ یێت ب ناڤكرین [و پەرستی دانایین]، خودێ چو بەلگە و نیشان پێ نەهنارتینە، ژ خودێ پێڤەتر كەس حوكمی د چێكرییاندا ناكەت، ئەمرێ كری كو هوین ژ وی پێڤەتر چو نەپەرێسن، ئەڤەیە دینێ ڕاست و دورست بەلێ پاراپتر ژ خەلكی ڤێ نوزانن.

(41) 41. هەی هەڤالێت من یێت زیندانێ، هندی ئێك ژ هەوەیە دێ زڤڕیتەڤە سەر كارێ خۆ، و دێ مەیێ‌ (عەرەقێ) دەتە سەروەرێ خۆ، و هندی یێ دییە دێ ب دارێڤە ئێتە هەلاویستن و دێ ئێتە كوشتن، و بالندە دێ سەرێ وی خۆن، و ئەو كارێ هوین هەردو ژ من دپرسن ب دویماهیك هات و [ئەوا من گۆتییە هەوە] دێ هەر چێ بیت ژی.

(42) 42. و یووسفی گۆتە وی، یێ وی هزردكر، ژ هەردووكان ئەو دێ ئێتە بەردان، بەحسێ من ل دەڤ خوندكارێ خۆ بكە [چیڕۆكا من بۆ بێژە بەلكی من ژ ڤێرێ دەربێخیت و بزانیت ئەز یێ بێ گونەهم] بەلێ شەیتانی ژ بیرێ بر بەحسێ یووسفی بۆ خوندكارێ خۆ بكەت. ڤێجا چەند سالەكان یووسف ما د زیندانێڤە.

(43) 43. [پشتی دەمەكی خوندكارێ مسرێ ب خۆ، خەونەك دیت و هەمی خەونزان كۆمكرن، بەلێ كەس ب سەر ڕاڤەكرنا خەونا وی هەلنەبوو] خوندكاری گۆت: ب ڕاستی من د خەونێدا ددیت، حەفت چێلێت قەلەو، حەفتێت لاواز ئەو [یێت قەلەو] دخوارن، و من ددیت حەفت گولییێت كەسك یێت دانگرتی، حەفتێت دی یێت هشك خۆ تێ ئالاندبوون و كەڤتبوونە سەر، ڤێجا گەلی ڕویسپی و ماقویلان، ڕاڤەكرنا ڤێ‌ خەونا من، بۆ من بێژن، ئەگەر هوین ڕاڤەكرنا خەونان بزانن.

(44) 44. گۆتن: ئەڤە تێكەلەخەونن، ئەم چو ژ ڕاڤەكرنا تێكەلەخەونان نوزانین.

(45) 45. و ئەوێ ژ وان هەردووكان [ئەوێت د گەل یووسفی د زیندانێڤە] هاتییە بەردان، و پشتی دەمەكێ درێژ ژ نوی یووسف هاتییە بیرێ، گۆت: ئەز دێ بۆ هەوە ڕاڤەكرنا ڤێ خەونێ بێژم، كا من بهنێرنە زیندانێ دەڤ یووسفی.

(46) 46. [ڤێجا وەختێ چۆیە دەڤ یووسفی د زیندانێڤە] گۆت: یووسف هەی مرۆڤێ زێدە ڕاستگۆ، كا بۆ مە ڤێ خەونێ ڕاڤە بكە، حەفت چێلێت لاواز حەفت چێلێت قەلەو دخوارن، و حەفت گولییێت هشك خۆ ب سەر حەفتێت كەسك دادابوو، دا ئەز بزڤڕمە ناڤ خەلكی، و ڕاڤەكرنا ڤێ خەونێ بزانن و قەدرێ تە ژی بزانن، و تە ژ زیندانێ دەربێخن.

(47) 47. [یووسفی] گۆت: حەفت سالان ل سەرئێك و بێ ڤەبڕین، وەكی هەرجار چاندنا خۆ بكەن، ڤێجا یێ هەوە دروی بهێلنە د گولییا ویدا، ئەو كێم نەبیت ئەوا هوین دخۆن.

(48) 48. پاشی پشتی هنگی [ڤان سالان] دێ حەفت هشكە سالێت گران هێن ئەڤا هەوە بۆ هلگرتی و دانایە سەرئێك، هەمییێ دێ خۆن، ئەو كێم نەبیت یێ هەوە بۆ تۆڤی ڕاكری.

(49) 49. پاشی پشتی ڤان سالان، سالەك دێ ئێت، باران دێ ب خەلكیڕا گەهن [دێ بیتە بەرفرەهی]، و دێ بۆ خۆ تێدا دۆشاڤێ و شەربەتێ و ڕوینی ڤەگرن.

(50) 50. و خوندكاری گۆت: كا یووسفی بۆ من بینن، ڤێجا وەختێ ئێلچییێ‌ خوندكاری هاتییە دەڤ، [یووسفی] گۆتێ: بزڤڕە دەڤ خوندكارێ‌ خۆ، و بێژێ [پسیارێ ژێ بكە] وان ژنان چ بوو ئەوێت دەستێت خۆ بڕین؟ ب ڕاستی خودایێ من ئاگەهـ ژ فندوفێلێت وان هەیە.

(51) 51. [خوندكاری گازی وان ژنان كر] و گۆتێ: هەوە چ بوو وەختێ هەوە یووسف داخوازكرییە دەڤ خۆ [ئەرێ هەوە خرابییەك ژێ دیتبوو] گۆتن: حاشایی خودێ [ئەو خرابییەكێ بكەت] مە چو خرابی ژێ نەدیتییە [وێ گاڤێ] ژنا سەروەری گۆت: ئەها ڤێ گاڤێ ڕاستی دیاربوو، من ئەو یێ داخوازكری و ئەو یێ بەرییە، و ئەو ب ڕاستی ژ ڕاستگۆیانە.

(52) 52. یووسف گۆت: من ئەڤ داخوازە كر [كو خوندكار پسیارا وان ژنان بكەت، كا وان چ بوو، بەری ئەز ژ زیندانێ دەركەڤم] دا سەروەر [عەزیزێ مسرێ] بزانیت من د پشتڕا خیانەت لێ نەكرییە، ب ڕاستی خودێ فندوفێلێت خائینان ب سەر نائێخیت.

(53) 53. و ئەز ب ڕاستی خۆ بەری ناكەم كو چو خەلەتییان ناكەم [یووسفی ئەڤ ئاخڤتنە ژ جوامێرییا خۆ گۆت]، ب ڕاستی نەفس زێدە خرابیخوازە، ئەو [نەفس] تێ نەبیت یا خودێ دلۆڤانی پێ بری و پارستی، ب ڕاستی خودایێ من گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(54) 54. و خوندكاری گۆت: وی [یووسفی] بۆ من بینن، ئەز دێ وی بۆ خۆ ب تنێ گرم [ڤێجا وەختێ یووسف هاتییە دەڤ خوندكاری] د گەل ئاخڤت و گۆتێ: تو ئەڤرۆ ل دەڤ مە خودان جهـ و خودان دەستهەلات و ئەمینداری ل سەر هەمی تشتان.

(55) 55. یووسفی گۆت: تو من دانە سەر گەنجخانەیێت مسرێ [گەنجخانەیێت پارە و خوارن تێدا، دا ب عەدالەت بەلاڤ بكەت و بكەتە ڕێكەك پێ بگەهیتە خەلكێ مسرێ، دا پەرستنا بوتان بهێلن و باوەرییێ ب خودێ بینن]، ب ڕاستی ئەز یێ ئەمین و پارێزەرم، و زانامە ب ڕێكێت بەلاڤكرنا وان.

(56) 56. و هۆسا [مە ئەو ژ زیندانێ دەرئێخست و ئێخستە دلێ خوندكاری، دا بدانیتە سەر گەنجخانەیێت مسرێ] مە یووسف د مسرێدا ب جهـ كر كو خودان شیان و ئەمر بیت، هەر جهێ بڤێت ل مسرێ بۆ خۆ بكەتە جهـ و خانی، و ئەم ب دلۆڤانییا خۆ قەنجی و كەرەمان دگەهینینە وی یێ مە بڤێت، و ئەم خەلاتێ قەنجیكاران بەرزە ناكەین.

(57) 57. و خەلاتێ ئاخرەتێ بۆ وان، ئەوێت باوەری ئینایین و ژ خودێ دترسیان، چێترە.

(58) 58. و برایێت یووسف هاتن و چۆنە دەڤ، وی ئەو نیاسین، و وان ئەو نەدنیاسی.

(59) 59. ڤێجا وەختێ یووسف بارێ وان داگرتی، گۆت: ئەگەر هوین جارەكا دی هاتن برایێ خۆ یێ بابێ بۆ من بینن، ما هوین نابینن ئەز ب دورستی دپیڤم، و ئەز چێترین قەدرگرم بۆ مێڤانان.

(60) 60. ڤێجا ئەگەر هوین وی برایێ خۆ بۆ مە نەئینن، هەوە چو بار ل دەڤ من نینن، و نێزیكی من ژی نەبن.

(61) 61. گۆتن: ب ڕاستی ئەم دێ داخوازێ ژ بابێ وی كەین و د بەرڕا كەین، و ئەم دێ كەین و بێ تەقسیری.

(62) 62. و یووسفی گۆتە خزمەتكارێت خۆ: متایێ وان بێخنە د ناڤ بارێت واندا، بەلكی وەختێ دزڤڕنە ناڤ مرۆڤێت خۆ پێ بحەسن [وان خوارن بێ بەرانبەر یا ژ مسرێ ئینایی]، و بەلكی جارەكا دی بزڤڕنەڤە.

(63) 63. ڤێجا وەختێ زڤڕینە دەڤ بابێ خۆ، گۆتن: بابۆ ژ پیڤانێ [ژ ئێرە و پێڤە] ئەم هاتینە بێ باركرن [ئەگەر تو برایێ مە د گەل مە نەهنێری]، ڤێجا برایێ مە د گەل مە بهنێرە دا تشتێ مە بڤێت بۆ مە بێتە پیڤان، هەبیت، و ب ڕاستی ئەم دێ چاڤێ خۆ باش دەینێ.

(64) 64. گۆت: ئەرێ ئەز ژ هەوە ئێمن ببم ل سەر، هەروەكی بەری نوكە ئەز ژ هەوە ئێمن بووییم ل سەر برایێ وی یووسف [و هوین دزانن كا چ ب سەرێ‌ وی هات]، و خودێ چێترین پارێزڤانە، و دلۆڤانترین دلۆڤانە [ئانكو من ئەو هێلا ب هیڤییا خودێڤە ئەو پارێزییێ‌ بۆ من لێ بكەت، و ل من بزڤڕینیتەڤە، ئەگەر بهێلمە ب هیڤییا هەوەڤە، ئەو ژی دێ د ڕێكا یووسفیدا چیت].

(65) 65. ڤێجا وەختێ بارێت خۆ ڤەكرین، متایێ خۆ دیتن یێ ل وان هاتییە زڤڕاندن، گۆتن: بابۆ ما مە چ یێ دی دڤێت، ئەڤە متایێ مە یێ ل مە هاتییە زڤڕاندن [ڤێجا برایێ مە د گەل مە بهنێرە]، ئەم دێ خوارنێ بۆ مرۆڤێت خۆ ئینین، و برایێ خۆ پارێزین و بارێ حێشترەكێ دێ ل خۆ زێدەكەین، و ئەڤ بارە ل سەر خوندكاری نە گەلەكە.

(66) 66. [یەعقووبی] گۆت: هەتا هوین بۆ من ئەهد نەكەن ب خودێ، كو هوین دێ بۆ من ئیننەڤە، ژ بلی هندێ دۆرماندۆرێت هەوە بێنەگرتن و هوین نەچار ببن [ئەگەر نە، ئەز د گەل هەوە ناهنێرم]، ڤێجا وەختێ وان ئەهد (پەیمان) دایییێ، گۆت: خودێ ل سەر ئەوا هوین دبێژن ئاگەهدار و زێرەڤانە.

(67) 67. و [یەعقووبی] گۆت: كوڕێت من د دەرگەهەكی ب تنێڕا نەچنە ژۆر، و د گەلەك دەرگەهانڕا هەڕنە ژۆر، و ئەز نەشێم ئەو تشتێ خودێ بۆ هەوە نڤێسی ژ هەوە بدەمە پاش، و حوكم و فەرمان بەس یێت خودێنە، من پشتا خۆ پێ گرێدا، و یێت بڤێن پشتا خۆ قاهیم بكەن، بلا پشتا خۆ ب خودێ قاهیم بكەن. [ئەوێت خۆ دهێلنە ب هیڤییەكێڤە بلا خۆ بهێلنە ب هیڤییا خودێڤە].

(68) 68. ڤێجا وەختێ ئەو ب ژۆر كەڤتین وەكی بابێ وان گۆتییە وان، و وی [یەعقووبی] نەدشیا تشتێ خودێ بۆ وان ڤیایی (نڤێسی) ڤەگریت یان ژێ بدەتە پاش، بەلێ تشتەك د دلێ ویدا بوو وی ژ دلێ خۆ دەرئێخست [دڤیا كوڕێت وی پێكڤە نەئێنە دیتن و كەس چاڤان ل وان نەدەت، لەوا گۆتە وان: پێكڤە د ئێك دەرگەهیڕا نەچنە ژۆر]، و ب ڕاستی ئەو [یەعقووب] یێ خودان زانینە [دزانیت قەدەرا خودێ دێ هەر ئێت و كەس نەشێت خۆ بدەتە بەر و ڤەگریت] ژ وێ زانینا مە نیشا دایی، بەلێ پا باراپتر ژ مرۆڤان ڤێ نوزانن.

(69) 69. ڤێجا وەختێ چۆیینە دەڤ یووسف، [یووسف] برایێ خۆ ئینا دەڤ خۆ، گۆتێ: ئەز برایێ تەمە [یێ دەیبابی]، ڤێجا تو ژ بەر ئەوا وان دكر ب خەم نەكەڤە.

(70) 70. ڤێجا وەختێ بارێت وان داگرتین، ترارێ ئاڤڤەخوارنێ كرە د بارێ برایێ خۆ یێ دەیبابیدا [پشتی كاروان ب ڕێ كەڤتی]، پاشی بانگهلدێرەكی گازیكر گەلی كاروانییان [راوەستن] هوین دزیكەرن [هەوە دزی یا كری].

(71) 71. [برایێت یووسفی] ل وان زڤڕین و گۆتن: چ یێ هەوە بەرزەبوویییە.

(72) 72. گۆتن: ترارێ ئاڤڤەخوارنا خوندكاری یێ بەرزەبوویی، و هەر كەسێ بینیت [بەری ئەم سەحكەینە هەوە]، دێ بارەكێ حێشترێ دەینێ و ئەز كەفیل.

(73) 73. [برایێت یووسفی] گۆتن: ب خودێ هوین ب خۆ دزانن، ئەم نەهاتینە دا خرابییێ د ئەردیدا بكەین، و مە چوجا دزی نەكرییە [و ئەم نە دزیكەرین].

(74) 74. گۆتن: پا جزایێ وی یێ ترار دزی چیە، ئەگەر هوین درەوین دەركەڤتن؟

(75) 75. [برایێت یووسف] گۆتن: هەر كەسێ ترار د بارێ ویدا هاتە دیتن، ئەو ب خۆ شوینا ترارییە، ئەم هۆسا دزیكەران جزا دكەین.

(76) 76. ئینا ژ بارێ وان دەست پێ كر، بەری یێ برایێ خۆ [دا شكێ نەبن كو ئەڤە پیلانەكە هاتییە دانان]، پاشی [ترار] ژ بارێ برایێ خۆ یێ دەیبابی ئینادەر، و هۆسا مە ئەو كار نیشادا [دا بگەهیتە وی تشتێ وی دڤیا]، و ئەو نەدشیا برایێ خۆ ل دویڤ بڕیارا [حوكمێ] خوندكاری بگەهینیتە خۆ [ئەگەر ئەڤە نەكربایە] ژ بلی حەزكرنا خودێ، هەر كەسێ مە بڤێت دێ پایەبلند كەین، و د سەر هەر زانایەكیڕا یێ ژێ زاناتر و شارەزاتر هەیە.

(77) 77. [برایێت یووسف] گۆتن: ئەگەر وی دزی كربیت، ب ڕاستی برایەكێ وی ژی بەری وی دزی كربوو، و یووسف ئاخڤتنا وان داعویرا و خۆ ب سەرڤە نەبر، یا د دلێ خۆدا بۆ وان دیار نەكر، گۆت: كەس ژ هەوە خرابتر نینە [هوین ئەون یێت هەوە برایێ خۆ ژ بابێ خۆ دزی]، و ئەوا هوین دبێژن، خودێ چێتر دزانیت.

(78) 78. گۆتن: ئەزبەنی، ب ڕاستی وی [مەخسەد برایێ دەیبابی یێ یووسف] بابەكێ پیر و دانعەمر یێ هەی [بێنا وی بێی وی نائێت]، ڤێجا تو ئێكی ژ مە شوینا وی بگرە، ب ڕاستی ئەم تە ژ قەنجیكاران دبینین [ڤێجا ڤێ قەنجییێ د گەل مە بكە].

(79) 79. [یووسف] گۆت: خودێ نەكەت، ئەم ئێكی ژ وی پێڤەتر بگرین، یێ مە متایێ خۆ ل دەڤ گرتی [خودێ مە ژ ڤێ بپارێزیت]، ب ڕاستی [ئەگەر ئەم وەبكەین]، وی وەختی ئەم دێ ژ ستەمكاران بین.

(80) 80. ڤێجا وەختێ ئەو ژێ بێ هیڤی بوویین، خۆ ڤەدەركرن و بوو پست پستا وان د گەل ئێك، برایێ وان یێ ژ هەمییان مەزنتر گۆت: ئەرێ ما هوین نوزانن بابێ هەوە پەیمانا ژ هەوە وەرگرتی [كو هوین كوڕێ وی بپارێزن، و بۆ بزڤڕیننەڤە]، و ما هوین نوزانن هەوە بەری نوكە چ سستی یا د دەرهەقێ یووسفدا كری. ڤێجا ئەز ئەردێ مسرێ ناهێلم هەتا بابێ من دەستویرییا من نەدەت، یان خودێ بڕیارا خۆ د دەرهەقێ مندا بدەت [كو ژێ دەركەڤم یان بمرم، یان شیانێ بدەتە من ئەز برایێ خۆ ژ وان بستینم]، و ئەو چێترین حاكمە.

(81) 81. بزڤڕنەڤە دەڤ بابێ خۆ و بێژنێ: بابۆ.. كوڕێ تە دزی كر، و مە شادەیی ل سەر نەدایییە ب وی نەبیت یێ مە [ژ شەریعەتێ تە] زانی [كو یێ دزییێ‌ بكەت، دێ پێشڤە ئێتە گرتن]، و مە چو ژ غەیبێ نەدزانی [وەختێ مە پەیمان دایییە تە، مە نەدزانی دێ دزییێ‌ كەت و ئێتە گرتن].

(82) 82. [و ئەگەر تو باوەر نەكەی] پسیارا خەلكێ وی گوندی بكە ئەوێ ئەم چۆیینێ [مەخسەد ئێكی بهنێرە مسرێ و پسیارا خەلكێ وێ بكە]، دیسا پسیارا وی كاروانی بكە ئەوێ ئەم د گەل هاتین، و ب ڕاستی ئەم ڕاست دبێژین.

(83) 83. [پشتی ئەو زڤڕینە دەڤ بابێ خۆ و ئاخڤتنا برایێ مەزن بۆ گۆتی]، ئینا [یەعقووبی] گۆت: بەلێ دلێ هەوە كارەك ل بەر هەوە جوان كر و هەوە كر، ڤێجا بێنفرەهییا من بێنفرەهییەكا جوانە و یا بێ گازندەیە، هیڤی دكەم خودێ هەمییان ل من بزڤڕینیت [یووسف و برایێ وی و ئەڤێ دی ئەوێ مایییە ل مسرێ]، ب ڕاستی خودێ یێ زانایە [ب ڕەوشا من]، و كاربنەجهە [د ڤێ جەڕباندنێدا بۆ من].

(84) 84. و یەعقووبی بەرێ خۆ ژ وان وەرگێڕا، و گۆت: ئاخ بۆ كول و كۆڤانێت یووسف، و هەردو چاڤێت وی ژ خەمێت یووسفیدا سپی بوون [هندی ڕۆندك باراندن]، و یێ تێر و تژی بوو ژ كەربێ، و كەربا خۆ دادعویرا.

(85) 85. گۆتن: ب خودێ تو هەر دێ مینی هزرا یووسفی كەی، هەتا تو بەر ب هیلاكێڤە دچی یان ژی دمری.

(86) 86. گۆت: ب ڕاستی ئەز كول و كۆڤانێت خۆ بەس حەوالەی خودێ دكەم، و یا ئەز ژ خودێ دزانم، هوین نوزانن [خەونا یووسف خەونەكا ڕاستە و دێ هەر چێ بیت].

(87) 87. كوڕێت من، هەڕن ل یووسف و برایێ وی بگەڕن و ژ ڕەحما خودێ بێ هیڤی نەبن، و ب ڕاستی ژ بلی گاوران كەسێ دی ژ ڕەحما خودێ بێ هیڤی نابیت.

(88) 88. ڤێجا وەختێ ئەو چۆیینە دەڤ یووسفی، گۆتن: هەی وەزیر، ب ڕاستی ئەم و مرۆڤێت خۆ یێت بێ چارە بوویین [ژ برساندا]، و مە متایەكێ بێ سەروبەر و بێ بها یێ ئینایی، ڤێجا [ب ڤی متایێ مە یێ بێ سەروبەر] یان تمام بۆ مە بپیڤە و خێرا خۆ د گەل مە بكە [ل مە نەگرە ژ بەر بێ سەروبەرییا متایێ مە، یان زێدەی متایێ مە بدە مە، یان برایێ مە ژ كەرەما خۆ بەردە]، ب ڕاستی خودێ دێ خەلاتێ خێركەران دەتێ.

(89) 89. [یووسفی] گۆت: ئەرێ هوین دزانن هەوە چ ب سەرێ یووسف و برایێ وی ئینایییە، دەمێ هوین یێت نەزان؟!

(90) 90. گۆتن: ئەرێ تو یووسف ب خۆیی، گۆت: ئەرێ ئەز یووسفم و ئەڤە ژی برایێ منە [یێ دەیبابی]، ب ڕاستی خودێ كەرەم د گەل مە كر، ب ڕاستی هەر كەسێ پارێزكارییا خودێ بكەت، و بێنا خۆ فرەهـ بكەت، خودێ خێرا [چو] قەنجیكاران بەرزە ناكەت.

(91) 91. گۆتن: ب خودێ، خودێ تو ب سەر مە ئێخستی، و ب قەدرتر و بلندتر لێ كری، و ب ڕاستی ئەم ب خۆ د خەلەت بوویین.

(92) 92. [یووسفی] گۆت: ئەڤرۆ ئەز ل هەوە ناگرم، و گازندە ل سەر هەوە نینە [ما دەم هەوە خەلەتی ل سەر خۆ ئاشكەرا كر، ئەز ل هەوە ناگرم]، خودێ ل هەوە ناگریت یان خودێ‌ ل هەوە نەگریت [و گونەهێت هەوە بغەفرینیت]، و ئەو ژ هەمی دلۆڤانان دلۆڤانترە.

(93) 93. ئەڤی قەمیسێ من ببەن، بداننە سەر سەروچاڤێت بابێ من، چاڤێت وی دێ ڕۆن بن، و هوین هەمی مالێت خۆ بیننە دەڤ من.

(94) 94. ڤێجا وەختێ كاروان ژ مسرێ دەركەڤتی، بابێ وان گۆت [بۆ حازرێت ل دەڤ جهێ خۆ ل ئەردێ كەنعان]: بێنا یووسفی یا دئێتە من، و ئەگەر هەوە ئەز بێ هۆش و بیر خەرفتی نەدانابم، دا ژ من باوەركەن.

(95) 95. گۆتن: ب خودێ هێژ تو یێ ل سەر ئێك و دویا خۆ یا كەڤن [زێدە حەژێكرنا یووسفی].

(96) 96. ڤێجا وەختێ مزگینئین هاتی، قەمیسێ یووسفی ئاڤێتییە سەر سەروچاڤێت وی، چاڤێت وی ڕۆن بوونەڤە، گۆت: من نەدگۆتە هەوە [بێنا یووسفی یا دئێتە من، یان من نەدگۆتە هەوە هەڕن لێ بگەڕن ژ ڕەحما خودێ بێ هیڤی نەبن]، و یا ئەز ژ خودێ دزانم، هوین نوزانن.

(97) 97. گۆتن: بابۆ.. داخوازا لێنەگرتن و گونەهـ ژێبرنێ بۆ مە [ژ خودێ] بكە، ب ڕاستی ئەم یێت گونەهكار بوویین.

(98) 98. [یەعقووبی] گۆت: پاشی ئەز دێ بۆ هەوە داخوازا گونەهـ ژێبرنێ ژ خودایێ خۆ كەم، ب ڕاستی هەر ئەوە یێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤان.

(99) 99. ڤێجا وەختێ چۆیینە دەڤ یووسف، دەیبابێت خۆ برنە دەڤ خۆ، و گۆت: خودێ حەزكەت، ب پشت ڕاستی و ئێمنی وەرنە مسرێ.

(100) 100. و یووسف، دەیبابێت خۆ بلندكرن و دانانە سەر تەختی، و هەمی [دەیباب و برایێت وی پێكڤە] بۆ چۆنە سوجدەیێ [و ئەڤ سوجدەیە ل دەڤ وان یا دورست بوو، و ل جهێ سلاڤێ و قەدرگرتنێ بوو، وەكی د پێشڤەڕابوونێ و ماچكرنا دەستی]، و [یووسفی] گۆت: بابۆ.. ئەڤە ڕاڤەكرنا خەونا منە یا من بەری نوكە دیتی، خودایێ من ئەو كرە ڕاستی، و قەنجی و كەرەم د گەل من كر، وەختێ ئەز ژ زیندانێ ڕزگار كریم و هوین ژ دەشتێ و كۆچەراتێ ئینایینە ڤێرێ، پشتی شەیتانی ناڤبەرا من و برایێت من نەخۆش [خراب] كری، ب ڕاستی خودایێ من چ بڤێت، هویرك دكەت، ب ڕاستی ئەو یێ زانا و كاربنەجهە.

(101) 101. خودێوۆ.. تە ژ ملك و مالدارییێ دا من، و تە ڕاڤەكرنا خەونان نیشا من دا، تویی هەی چێكەرێ ئەرد و ئەسمانان، تویی پشتەڤان و هاریكارێ من د دنیایێ و ئاخرەتێدا، من موسلمان بمرینە، و من بگەهینە ڕاستكاران.

(102) 102. [هەی موحەممەد] ئەڤە [چیڕۆكا یووسف پێغەمبەر و برایێت وی] ژ بەحس و سالۆخێت نەدیارن، ب وەحی ئەم بۆ تە دبێژین، و تو ل دەڤ وان [برایێت یووسفی] نەبوویی وەختێ خۆ كرینە ئێك [دا یووسف باڤێژنە د بیرێدا]، و وان پیلان بۆ دگێڕا.

(103) 103. باراپتر ژ مرۆڤان باوەرییێ نائینن، خۆ تو ل سەر یێ ڕژد بی ژی.

(104) 104. و تو ژی [هەی موحەممەد] چو حەق و كرێیان ژ وان ناخوازی [بەرانبەر قورئانێ و ئەڤا تو بۆ وان دبێژی، وەكی زانایێت جوهییان دكەن]، و ئەڤ قورئانە ب تنێ دەرس و بیرئینانە بۆ هەمی خەلكی [نە بەس بۆ قورەیشییان ب تنێ].

(105) 105. و چەند گەلەكن ئایەتێت خودێ د ئەرد و ئەسماناندا ئەوێت ئەو د بەرڕا دبۆرن، و ڕوییێ خۆ ژێ وەردگێڕن.

(106) 106. و باراپتر ژ وان باوەرییێ ب خودێ نائینن، ئەگەر ئەو هەر د وی وەختیدا هەڤپشكان بۆ خودێ چێ نەكەن.

(107) 107. ڤێجا ئەرێ ئەو پشت ڕاست بوون، ئیزایەكا دژوار ژ دەڤ خودێ بۆ وان نائێت، یان ڕۆژا قیامەتێ ژ نشكەكێڤە ب سەر واندا نائێت، و وان های ژ خۆ نە؟!

(108) 108. [هەی موحەممەد] بێژە: ئەڤە ڕێكا منە [كو دەعوە و بانگهلدێرییە بۆ ڤی دینی]، و ئەز ب زانین و ب بەلگەیێت ئاشكەرا بانگی بۆ ڕێكا خودێ هلددێرم، ئەز و هندی ب دویڤ من كەڤتین، و پاقژی بۆ خودێ بیت ژ هەمی كێماسییان، و ئەز نە ژ وانم یێت هەڤپشكان بۆ خودێ چێ دكەن.

(109) 109. و مە بەری تە چو پێغەمبەر نەشاندینە ژ خەلكێ گوندان، مە وەحی بۆ هنارتبیت، ئەگەر زەلام نەبن [ئانكو مرۆڤ بوون نە ملیاكەت..]، ڤێجا ما ئەو د ئەردیدا ناگەڕن [و بزانن]، كا دویماهیكا یێت بەری وان بوو چ؟ و ب ڕاستی ئاخرەت بۆ پارێزكاران چێترە، ڤێجا ما هوین ڤێ نوزانن.

(110) 110. گاڤا پێغەمبەر [ژ باوەری ئینانا ملەتێت خۆ] بێ هیڤی بوویین، و هزر كرین كو ئەو درەوین هاتنە دانان ژ بەرێ ملەتێت خۆڤە، و سەركەڤتنا ئەو ل هیڤییێ‌ نەهات، وی دەمی سەركەڤتن و هاریكارییا‏ مە گەهشتە وان، ڤێجا ئەو هاتە ڕزگاركرن یێ مە ڤیایی [پێغەمبەر و یێت باوەری د گەل ئینایین]، و ئیزایا مە ژ ملەتێ گونەهكار نائێتە ڤەگرتن و ژێ نادەینە پاش.

(111) 111. ب ڕاستی د سەرهاتییێت واندا دەرس و چامە هەبوون بۆ ئاقلداران، ئەڤ قورئانە نە ئاخڤتنەكا چێكرییە [هەروەكی گاور دبێژن]، بەلێ ڕاستدەرئێخا كتێبێت بەری خۆیە، و دیاركەر و ڕۆنكەرە ب درێژی بۆ هەمی كاروبارێت دینی، و ڕاستەڕێیی و دلۆڤانییە بۆ وان ئەوێت باوەرییێ دئینن.