24 - An-Noor ()

|

(1) 1. ئەڤە سۆرەتەكە مە ئینایییە خوارێ، و ئەحكامێت تێدا، مە یێت فەرزكرین، و مە نیشانێت ئاشكەرا یێت تێدا ئینایینە خوار، دا هوین پێڤە بچن [و كار ب وان بڕیاران بكەن].

(2) 2. زناكەرا شوینەكری و زناكەرێ ژن نەئینایی، هەر ئێكی سەد قامچیان لێ بدەن، و بلا دلێ هەوە ل سەر حسێبا دینێ خودێ، نەمینتە ب وانڤە [كو هوین ئەمرێ خودێ ب جهـ نەئینن]، ئەگەر هوین ئەو بن ئەوێت هەوە باوەری ب خودێ و ڕۆژا قیامەتێ هەی، و بلا كۆمەك ژ موسلمانان جزادانا وان ببینن [دا پتر پێڤەبچن و جزایێ وان پتر یێ گران بیت، و دا نێزیكی ڤێ گونەهێ نەبن].

(3) 3. زەلامێ زناكەر نەهێژایە دەهمەن پاقژەكێ مارە بكەت، یا زناكەر یان یا موشرك هێژایی وییە، و ژنا زناكەر نەهێژایە شوی ب دەهمەن پاقژەكی بكەت، زەلامێ زناكەر یان موشرك هێژایی وێیە، و ئەڤ كارە (زنا) ل سەر خودان باوەران یێ هاتییە حەرامكرن.

(4) 4. و ئەوێت ب زنایێ، بێ بەختییێ‌ ل ژنێت دەهمەن پاقژ دكەن، پاشی چار شاهدان ل سەر نەئینن، ڤێجا هەشتێ قامچیان ل وان بدەن، و چو جاران شادەیییا وان قەبویل نەكەن، و ب ڕاستی ئەڤە [ئەوێت ژ بێ بەختی ژنێت دەهمەن پاقژ گونەهكار دكەن] ژ ڕێكا ڕاست دەركەڤتینە.

(5) 5. ئەو نەبن یێت پشتی هنگی تۆبەكرین، و كریارا خۆ دورستكرین [بێ بەختییا خۆ هەقاندین، و دیاركرین كو ئەو د شادەیییا خۆدا درەوین و بێ بەخت بوون، و تۆبەیا خۆ ئاشكەراكرین] ب ڕاستی خودێ یێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(6) 6. و ئەوێت هەڤسەرێت خۆ ب زنایێ گونەهكار دكەن، و ژ بلی خۆ چو شاهد ل سەر نەبن، شادەیییا ئێك ژ وان [كو جزایی ل سەر وان ڕاكەت] چار جاران بێژیت و شادەیییێ بدەت [ب سویند ئەز د شادەیییا خۆدا ژ ڕاستگۆیانم].

(7) 7. و جارا پێنجێ بێژیت لەعنەتێت خودێ ل سەر من بن، ئەگەر ئەز [د شادەیییا خۆدا] ژ درەوینان بم.

(8) 8. و ئیزایا دنیایێ دێ ل سەر ژنێ ڕابیت، ئەو چار جاران شادەیییێ بدەت [و بێژیت: ئەز سویند دخۆم] ئەو [ب ڤێ شادەیییا خۆ] ژ درەوینانە.

(9) 9. و د شادەیییا پێنجێدا بێژیت: غەزەبا خودێ ل سەر من بیت، ئەگەر ئەو [د شادەیییا خۆدا] ژ ڕاستگۆیان بیت.

(10) 10. و ئەگەر كەرەم و دلۆڤانییا خودێ ل سەر هەوە نەبایە [دا هوین د هیلاك چن و شەرمزار بن، و دا خودێ لەزێ ل ئیزادانا هەوە كەت]، و خودێ ب ڕاستی تۆبەوەرگر و كاربنەجهە.

(11) 11. ب ڕاستی ئەوێت ئەو بێ بەختی [د ڕاستا عائیشایێ دەیكا موسلماناندا] كرین دەستەكەكە [چەندەكن] ژ هەوە، حسێب نەكەن [گەلی مالا ئەبو بەكری] ئەڤ درەوە بۆ هەوە یا خرابە، بەلێ [ئەڤ درەوە] بۆ هەوە قەنجی و خێرە [چونكی خودێ بۆ هەوە دێ ب خێر نڤێسیت، دێ بەرائەتا هەوە ب وەحییێ‌ دیاركەت، و پاك و پاقژییا وێ دێ كەتە قورئان و دێ مینیت، و پێڤەچۆنە بۆ موسلمانان، كو بۆ خۆ پێڤەبچن و زوی گوهێ خۆ نەدەنە هەمی ئاخڤتنان، و هەر خێر بۆ هەوەیە] و هەر ئێك ژ وان تەمەتی گونەها خۆ یێ گونەهكارە [گونەها هەر ئێكی ل دویڤ پێ ئاخڤتن و تێكڤەدانا وییە]، و ئەوێ ژ وان باراپتر بوویە سەرێ سەبەبا ڤێ بێ بەختیێ، ئیزا و عەزابەكا مەزن یا بۆ وی هەی.

(12) 12. بلا وەختێ هەوە [ئەو درەو د ڕاستا عائیشایێدا] بهیستی، زەلام و ژنێت خودان باوەر، هزرا باشییێ ژ خۆ كربایە [پێدڤی بوو وان خۆ ل جهێ عائیشایێ و سەفوانی دانابانە، ئەرێ ئەو ب خۆ دێ كارەكێ هۆسا كەن، دا زانیبانە (عائیشا و سەفوان) هەردو ژ ڤی كاری دویرتر و پاقژترن]، و بلا گۆتبانە: ئەڤە درەوەكا ئاشكەرایە.

(13) 13. بلا وان [ئەوێت ب ڤێ بێ بەختی و درەوێ ئاخڤتین] چار شاهد ل سەر بێ بەختی و درەوا خۆ ئینابانە [و نەشێن بینن چونكی بێ بەختییە]، ڤێجا ئەگەر ئەو شاهدان نەئینن، ئەڤە ئەو ل دەڤ خودێ درەوینن.

(14) 14. و ئەگەر كەرەم و دلۆڤانییا خودێ ل دنیایێ و ئاخرەتێ ل سەر هەوە نەبایە، دا ژ بەر وێ بێ بەختییا هەوە د دەرهەقێ عائیشایێدا كری، ئیزایەكا مەزن هەوە هنگێڤیت.

(15) 15. وەختێ هەوە ئەڤ ئاخڤتنە ژ ئێكدو ڤەدگوهاست و هوین پێ دئاخڤتن، و هەوە ب دەڤێ خۆ ئەو دگۆت یا چو ڕاستی بۆ نەی، و هەوە ئاگەهەك ژێ نەی، و هوین هزر دكەن ئەڤە چو نینە و تشتەكێ كێمە، و ئەو ب خۆ ل دەڤ خودێ زێدە یێ مەزنە.

(16) 16. و بلا وەختێ [هەوە ئەو بێ بەختی و درەو، د ڕاستا عائیشایێدا] بهیستی، هەوە گۆتبایە: بۆ مە نەدورستە و نابیت ئەم ب ڤێ بێ بەختییێ‌ باخڤین، پاكی و پاقژی بۆ خودێ بیت، ئەڤە چەند زڕە بێ بەختییەكا مەزنە.

(17) 17. خودێ شیرەتان ل هەوە دكەت، دا هوین جارەكا دی نەزڤڕنە بێ بەختییەكا وەكی ڤێ، هندی هوین یێت ساخ بن، ئەگەر هوین ئەو بن یێت ڕاست هەوە باوەری ئینایی.

(18) 18. و خودێ بەلگە و نیشانان [ل سەر ئەحكام و بڕیارێت موكوم] بۆ هەوە ڕۆن و ئاشكەرا دكەت [دا پێڤەبچن، و ب سنج و ڕەوشت بكەڤن]، و خودێ زێدە زانا و كاربنەجهە.

(19) 19. ب ڕاستی ئەوێت حەز دكەن [و پێ خۆش]، كریارێت زێدە كرێت و خراب [وەكی زنایێ] د ناڤ واندا بەلاڤ ببن، ئەوێت باوەری ئینایین ئیزایەكا دژوار و ب ژان بۆ وان د دنیایێ و ئاخرەتێدا یا هەی، و خودێ [ئەوا د دلاندا] دزانیت [كا كێ دڤێت، و حەز دكەت خرابی و پویچی بەلاڤ ببیت]، و هوین نوزانن.

(20) 20. و ئەگەر كەرەم و دلۆڤانییا خودێ ل سەر هەوە نەبایە [هوین دا بەرهنگاری ئیزایەكا مەزن بن]، و ب ڕاستی خودێ زێدە یێ ب ڕەحم و دلۆڤانە.

(21) 21. گەلی كەسێت هەوە باوەری ئینایی، ب دویڤ پێنگاڤێت شەیتانی نەكەڤن، و هەر كەسێ ل دویڤ پێنگاڤێت شەیتانی بچیت [بلا بزانیت]، ب ڕاستی شەیتان فەرمانێ ب كریارێت زێدە كرێت و خرابییێ دكەت، و ئەگەر ژ كەرەم و دلۆڤانییا خودێ نەبایە [كو دەرگەهێ تۆبەیێ ل هەوە ڤەكری]، كەس ژ هەوە [ژ گونەها وێ بێ بەختییا د ڕاستا عائیشایێدا هاتییە كرن] پاقژ نەدبوو، بەلێ یێ خودێ بڤێت [و هەژی بیت] دێ پاقژكەت، و خودێ ب خۆ گوهدێر و زێدە زانایە.

(22) 22. و بلا خودانێت خێر و سەدەقە و كەرەم و بەرفرەهییێ [ئەوێت دەست بەری هەمییان د دینێ خودێدا هەی، كو ئەبو بەكرە] سویند نەخۆن، كو قەنجی و خێرێ د گەل كەس و كارێت خۆ یێت هەژار و بەلنگاز و مشەختی یێت ڕێكا خودێ ناكەن، و بلا ل وان ببۆرن و چاڤێ خۆ ژ وان بگرن و ئازا بكەن، ما هەوە نەڤێت خودێ ل هەوە نەگریت و گونەهێت هەوە ژێ ببەت، و خودێ ب خۆ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(23) 23. ب ڕاستی ئەوێت ژنێت دەهمەن پاقژ و دلساخ و بێ غال و غەرەز و ئاگەهـ ژ چو نەیی و خودان ئیمان [ئەوێت نە چو خرابی دكرن، و نە خرابی د دلیدا، مەخسەد عائیشایە و ژنێت دی یێت پێغەمبەری، و هەر ژنەكا دی یا خودانا ڤان سالۆخەتان] ب زنایێ گونەهكار دكەن، د دنیایێ و ئاخرەتێدا، لەعنەت یێت لێ هاتینەكرن [ئانكو هاتینە دەرئێخستن و دویرئێخستن ژ دلۆڤانییا خودێ]، و ئیزایەكا مەزن بۆ وان یا هەی.

(24) 24. [و ئەو ئیزایا مەزن دێ د وێ ڕۆژا ب سەهم و ترسدا بیت، كو ڕۆژا قیامەتێیە] ڕۆژا ئەزمان و دەست و پیێت وان، شادەیییێ ل سەر وان ددەن، ل سەر وێ ئەوا وان دكر.

(25) 25. وێ ڕۆژێ خودێ جزایێ وان یێ ڤەبڕی [یێ بێ كێم و زێدەهی] دێ دەتە وان، و [وێ ڕۆژێ] دێ زانن خودێ یێ عادلە، و ستەمێ ل كەسێ ناكەت.

(26) 26. و ژنێت دەهمەن پیس بۆ زەلامێت دەهمەن پیسن، و زەلامێت دەهمەن پیس بۆ ژنێت دەهمەن پیسن، و ژنێت پاك و دەهمەن پاقژ بۆ زەلامێت پاك و دەهمەن پاقژن، و زەلامێت پاك و دەهمەن پاقژ بۆ ژنێت پاك و دەهمەن پاقژن [عائیشا یا پاك و پاقژ بوو، لەوا خودێ كرە هەڤسەرا پێغەمبەرێ خۆ]، ئەڤە [ئەوێت دەهمەن پاقژ، پێغەمبەر و عائیشا و سەفوان] ژ وێ ئاخڤتنا ئەو دكەن، یێت پاك و بەرینە، بۆ وان گونەهـ ژێبرن و ڕزقەكێ پیرۆز یێ هەی.

(27) 27. گەلی ئەوێت هەوە باوەری ئینایین، نەچنە د چو خانییانڤە ژ بلی خانییێت خۆ، هەتا هوین دەستویرییێ‌ وەرنەگرن، و سلاڤ نەكەنە خودانێت وان [كو بێژن (السلام علیكم) بێمە ژۆر؟ جارەكێ یان سێ جاران]، ئەڤە بۆ هەوە چێترە [كو هوین بێ دەستویری و ژ نشكەكێڤە بچنە ژۆر]، دا هوین كار ب ڤان ڕەوشتان بكەن [د دەرهەقێ دەستویر وەرگرتنێدا بەری بچنە د خانییەكیڤە].

(28) 28. و ئەگەر هەوە كەس تێڤە (د وان خانییانڤە، ئەوێت هەوە دڤێن بچنێ‌) نەدیت، دیسا نەچنە ژۆر هەتا دەستویری بۆ هەوە دئێتە دان، و ئەگەر [خودانێ مالێ] گۆتە هەوە بزڤڕن، ڤێجا [بێ دلمان] بزڤڕن، و زڤڕین بۆ هەوە باشتر و پاقژترە، و خودێ ئاگەهداری وێیە ئەوا هوین دكەن.

(29) 29. گونەهـ ل سەر هەوە نینە كو هوین [بێ دەستویری] بچنە د وان خانییانڤە، ئەوێت بۆ مالان نەهاتینە ئاڤاكرن [وەكی ئۆتێلان و دەزگەهێت گشتی] ئەوێت هەوە هەوجەیی پێ هەی، و تشتێ هوین ئاشكەرا دكەن یان نەپەنی.. خودێ پێ ئاگەهە [و ئەڤە گەفە بۆ وی یێ ل دویڤ ڕەوشتێت دەستویر وەرگرتنێ نەچیت، بۆ چۆنەژۆرا خانییێت خەلكی].

(30) 30. و بێژە خودان باوەران، بلا چاڤێ خۆ ژ بەرێخۆدانا نەدورست و حەرام وەرگێڕن، و بلا دەهمەن و نامویسا خۆ بپارێزن، ئەڤە بۆ وان چێتر و پاقژترە [بكەڤنە د پیساتییا گونەهێدا]، ب ڕاستی خودێ ئاگەهداری وێیە، ئەوا ئەو دكەن.

(31) 31. و بێژە ژنێت خودان باوەران بلا چاڤێت خۆ ژ بەرێخۆدانا نەدورست و حەرام وەرگێڕن، و بلا دەهمەن و نامویسا خۆ بپارێزن، و بلا جهێ خەمل و چەكێت خۆ [كو جهێ بازن و حنجۆل (خلخال) و گوهار و ڕستكێت حەفكێ و ڕستكێت دكەڤنە سەر سینگی و تۆقا سەری] دەرنەئێخن، و دیارنەكەن [بۆ بیانیان]، ژ بلی جهێ دیاربوونا، وێ بڤێ نەڤێ، و بێی ئنیەتا خراب [وەكی هەردو دەست و سەروچاڤان و گوستیرك و كلێ چاڤان]، و بلا دەرسۆكا خۆ ب سەر سینگێ خۆدا بەردەن [بلا دەرسۆكا وان، پرچ و ستۆ و سینگێ وان، ژ بیانیان ڤەشێریت]، و بلا جهێ خەملا خۆ [ژ بلی هەردو دەست و سەروچاڤان] و جوانییا خۆ [یا سینگی و پرچێ و لنگان ]، [بۆ كەسێ] دیار نەكەن، ژ بلی بۆ زەلامێت خۆ یان بابێت خۆ یان خەزویرێت خۆ یان زارۆكێت خۆ [یان نەڤیێت خۆ] یان زارۆكێت زەلامێت خۆ [ئانكو نەڤسیێت خۆ] یان برایێت خۆ یان برازایێت خۆ یان خوارزایێت خۆ یان ژنێت د گەل خۆ [بۆ خزمەتێ یان هەڤالینیێ] یان جاریێت خۆ، یان ئەو زەلامێت تێكەلییا وان دكەن ئەوێت هەوجەیی ب ژنان نەمایی [وەكی خولام و پالە و ساویلكەیان]، یان بچویكێت چو ژ شەهوەتێ نەزانن، و ب سەر شەرمگەها ژنان هەلنەبوویین ، و بلا پییێت خۆ ل ئەردی نەدەن، دا چەكێ خۆ یێ ڤەشارتی [حنجۆلێت پییان] ئاشكەرا بكەن، و هوین هەمی گەلی خودان باوەران ببال خدویڤە تۆبە بكەن، دا سەرفەراز ببن.

(32) 32. و هوین [گەلی خودان باوەران] بۆ ئەوێت ژن نەئینایی، ژنان بینن، و یێت نەشویكری بدەنە شوی، دیسا كۆلەیێت خۆ ژی یێت خودان باوەر، ژنان بۆ بینن، و بدەنە شوی [و بلا خۆ نەڤەگرن ژ ژنئینانێ یان ژ شویكرنێ، ژ بەر دەستتەنگی و خیزانیێ]، و ئەگەر ئەو یێت فەقیر ژی بن، خودێ ژ كەرەما خو دێ وان زەنگین كەت [زەنگینییا دلی، یان یا مالی، یان هەردووكان پێكڤە]، و خودێ یێ زانایە، و كەرەما وی یا بەرفرەهە.

(33) 33. و ئەوێت نەشێن ژنێ بینن، بلا پاكی و پاقژییا خۆ بپارێزن [و بلا زەحمەتێ بۆ خۆ چێكەن بۆ ڤێ چەندێ]، هەتا خودێ ژ كەرەما خۆ وان بێ منەت دكەت [و بشێن ژنێ بینن]، و كۆلەیێت هەوە ئەوێت دڤێن پێكهاتنەكێ (تفاقەكێ) د گەل هەوە بنڤێسن، دا ئازا ببن، ڤێجا هوین تفاقێ و نڤیسكارییێ‌ ل سەر هندەك مالی د گەل وان بكەن و بنڤێسن، ئەگەر هوین ببینن د ئەمینن و دشێن ڤێ پێكهاتنێ ب جهـ بینن، و ژ مالێ خودێ ئەوێ خودێ دایییە هەوە بدەنە وان، و زنایێ ب خورتی [و نەخورتی] ب جاریێت خۆ نەدەنە كرن، دا هندەك مالێ دنیایێ ب دەست خۆڤە بینن، ئەگەر وان پاقژی بڤێت، و هەر كەسێ ب خورتی زنایێ ب وان بدەتەكرن، و خودێ پشتی خورتیلێكرنا هەوە [بۆ وان]، گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(34) 34. ب سویند [گەلی خودان باوەران] مە ئایەت و ئەحكامێت ئاشكەراكەر، و سەرهاتییێت وان ئەوێت بەری هەوە بۆرین بۆ هەوە ئینان، كو چامە و شیرەتن بۆ پارێزكاران.

(35) 35. خودێ ڕۆناهییا ئەرد و ئەسمانانە [ئانكو ئەوە یێ ئەرد و ئەسمانان ڕۆن دكەت]، مەتەلا ڕۆناهییا خودێ [د دلێ بەندەیێ خودان باوەردا] وەكی كولەكەكێیە [د دیواریڕا و یا نەڤەكری] و چرایەك تێدا بیت، ئەو چرایە د شویشەیەكا زەلال و گەشدا بیت، ئەو شویشە هند یا زەلال بیت، هەروەكی ستێرەك ژ ڕۆژێ، و ئەو چرا ب زەیتا دارەكا پیرۆز هەلببیت [كو دارا زەیتوونێیە]، و ئەو دارە نە هەردەم بەڕۆژە و نە هەردەم نزار [ئانكو نە ڕۆژ لێ ددەت هەمی وەختان، و نە ل بەر سیبەرێیە هەمی وەختان]، نێزیكە زەیتا وێ ڕۆناهییێ‌ بدەت، خۆ ئەگەر ئاگر ژی ڤێ نەكەڤتبیت [ئانكو دلێ خودان باوەر یێ ڕۆنە، ب وێ ڕۆناهییا خودێ كرییە تێدا، ب ڕاستەڕێكرنا خودێ كارێ خۆ دكەت، بەری زانین بۆ بێت، و گاڤا زانین بۆ هات ڕۆناهییا وی زێدەتر لێ دئێت، ڤێجا ڕۆناهی دكەڤتە سەر ڕۆناهییێ] ڕۆناهی ل سەر ڕۆناهییێیە، یێ خودێ بڤێت ڕاستەڕێ دكەت و بەرێ وی ددەتە ڕۆناهی و هیدایەتا خۆ، و خودێ‌ نموونەیان بۆ مرۆڤان دئینیت و دیار دكەت، و خودێ ئاگەهـ ژ هەمی تشتان هەیە.

(36) 36. [ئەو ڕۆناهییا] د مزگەفتاندا ئەو مزگەفتێت خودێ ئەمركری بلند بێنە ئاڤاكرن، و قەدر و ڕێز بۆ بێنە گرتن، و ئایەتێت خودێ تێدا بێنە خواندن، و زكرێ وی تێدا بێتەكرن، و سپێدە و ئێڤاران [ئانكو پێنج وەختان] نڤێژ بۆ تێدا بێنەكرن.

(37) 37. [ڤان خانییان ئانكو مزگەفتان] هندەك زەلام یێت تێدا، بازرگانی و كڕین و فرۆتن، وان ژ زكر و بیرئینانا خودێ و كرنا نڤێژان و دانا زەكاتێ [بێ ئاگەهـ و مژویل] ناكەن، ژ ڕۆژەكێ دترسن [كو ڕۆژا قیامەتێیە] دل و چاڤ تێدا دزڤڕن و ڕاناوەستن [دل خۆ دقوتن، و د ناڤبەرا هیڤی و بێ هیڤییێدا دئێن و دچن، و چاڤ ژ ڤی ملی بۆ ملێ دی دزڤڕن، كا دێ كەڤیتە د گەل كیژ ملی، ملێ دۆژەهی یان بەحەشتی یان].

(38) 38. دا خودێ ژ كار و كریارێت وان كرین، چێتر وان خەلات بكەت، و كەرەما خۆ بۆ وان پتر لێ بكەت، و یێ خودێ بڤێت بێ حسێب و بێ هەژمار، ڕزقی ددەتێ.

(39) 39. و ئەوێت گاوربوویین ، كار و كریارێت وان وەكی لەیلانەكێیە، ل ئەردەكێ دەشت و بێ شینكاتی، یێ تێنی [ژ دویرڤە] هزر دكەت ئاڤە، دەمێ دگەهیتە دەڤ دبینیت چو نینە [ئانكو نەئاڤە ڤەخۆت، ڤێجا بێ هیڤی دبیت، هزر دكەت كار و كریارێت باش یێت كرین، و دێ مفای گەهینیتێ، هەروەكی یێ تێنی هزرا ئاڤێ ژ لەیلانێ كری، ڤێجا دەمێ گەهشتییە دەڤ، دیت چو نینە و تەیستەیسوكە، هۆسا یێ گاور ژی ل دویڤ هزرا خۆ، ڕۆژا قیامەتێ دێ ئێت، كو كار و كریارێت هەین، بەلێ دێ بینیت چو كار و كریار نینن، چونكی ب گاورییا خۆ، یێت پویچ كرین]، و دێ بینیت خودێ یێ ل بەر ڕاوەستیایە، ڤێجا جزایێ كار و كریارێت وی ب دورستی دێ دەتێ، و خودێ د حسابێدا یێ دەست سڤكە.

(40) 40. یان ژی [كار و كریارێت وان] وەكی تاریستانەكێنە، د دەریایەكا پڕ ئاڤ و كویردا بیت، پێل ل سەر بلند بن و ل سەر وان پێلان پێلێت دی هەبن و بلند ببن، و ل سەر وان پێلان عەورەكێ ڕەشێ تاری هەبیت، ئەڤە تاریستانن [تاریستانا عەوران، تاریستانا پێلان، تاریستانا دەریایێ‌ ب خۆ] تاریستان ل سەر تاریستانێیە [تاریستانەكا وەسایە] ئەگەر مرۆڤ دەستێ خۆ دەربێخیت، نەشێت دەستێ خۆ ببینیت [ڤێجا ڤان گاوران ژی ڕێكا خۆ یا تژی تاری كری، چو سیناهییێ‌ نابینن كو ژێ دەركەڤن]، و هەر كەسێ خودێ ڕاستەڕێ نەكەت، كەس نینە وی ڕاستەڕێ بكەت.

(41) 41. ما تە نەزانییە هندی د ئەرد و ئەسماناندا هەی، و بالندەیێت چەنگ ڤەكری ل ئەسمانان، هەمی تێكدا، خودێ ژ تشتێ نەهێژا پاقژ دكەن، و ب ڕاستی هەر ئێكێ [ملیاكەتان، مرۆڤان، جناوەران و گیانەوەران] نڤێژ و تەسبیحا خۆ یا زانی، و خودێ زێدە زانا و ب ئاگەهە ژ وێ یا ئەو دكەن.

(42) 42. و خودانییا ئەرد و ئەسمانان یا خودێیە [ئەو ب تنێ ئەرد و ئەسمانان دگێڕیت، و دەستكارییێ‌ تێدا دكەت]، و زڤڕین و دویماهیك هەر ب بال خودێڤەیە.

(43) 43. ما تو نابینی خودێ، هێدی عەوران [بۆ جهێ بڤێت] دبەت و دهاژۆت، پاشی ددەتە ئێك و كۆم دكەتە سەرێك، و پاشی دئێخیتە سەرێك، ڤێجا دێ بینی باران دێ ژێ باریت، و ژ عەورێت وەكی چیایان تەرگێ دبارینیت، ڤێجا یێ بڤێت [ژ بەندەیێت خۆ] پێ دهنگێڤیت، و یێ بڤێت ژێ ددەتە پاش، نێزیكە شەوق و ڕۆناهییا برویسیێ، چاڤان كۆرە بكەت.

(44) 44. خودێیە شەڤ و ڕۆژان وەردگێڕیت [ل دویڤ ئێك دئینیت، ئێكێ كورت دكەت، ئێكێ درێژ دكەت، و ئێكێ سار دكەت، ئێكێ گەرم دكەت]، ب ڕاستی ئەڤە [ئینان و برنا عەوران، و ئینانەخوارا بارانێ و تەرگێ، و وەرگێڕانا شەڤ و ڕۆژان] چامە و عیبرەتەكە بۆ ئاقلداران.

(45) 45. و خودێ هەمی جاندار (خودان ڕوح) ژ ئاڤێ یێت داین، هندەك ژ وان ل سەر زكی دچن [وەكی مار و كرمان]، و هندەك ل سەر دو پیان دچن [وەكی مرۆڤان و بالندەیان]، و هندەك ژی ل سەر چار پیان دچن [وەكی تەرش و دەواران]، و خودێ چ بڤێت و چاوا بڤێت، وەسا چێ دكەت، ب ڕاستی خودێ ل سەر هەمی تشتان خودان شیانە.

(46) 46. و ب سویند مە نیشان و بەلگەیێت ئاشكەراكەر یێت هنارتین، و یێ خودێ بڤێت دێ بەرێ وی دەتە ڕێكا ڕاست.

(47) 47. و [دوڕوی] دبێژن: مە باوەری ب خودێ و پێغەمبەری ئینا، و مە گوهدارییا وان كر، پاشی پشتی ڤێ، دەستەكەك ژ وان ڕوییێ خۆ وەردگێڕن، و ئەڤە، نە ئەون ئەوێت باوەری ئینایین.

(48) 48. و ئەگەر داخوازا وان هاتەكرن بۆ حوكمێ خودێ و پێغەمبەری، دا [پێغەمبەر] حوكمی د ناڤبەرا واندا بكەت، دەستەكەك ژ وان پشتا خۆ ددەنێ، و ڕوییێ خۆ وەردگێڕن.

(49) 49. و ئەگەر ئەو یێت هەق بن، ب لەز دێ قەستا پێغەمبەری كەن، و دێ گوهدارییا وی كەن.

(50) 50. ئەرێ [خۆدانەپاشا وان و قەبویلنەكرنا حوكمێ تە، ژ بەر هندێیە چونكی] نەساخییەك د دلێ واندایە، یان ژی ل تە ب شكن [هێژ باوەر ناكەن تو پێغەمبەری]، یان ژی دترسن خودێ و پێغەمبەرێ وی ستەمێ ل وان بكەن؟!! [نەخێر ئەڤە هەمی وەسا نینە]، بەلێ ئەو ب خۆ د ستەمكار بوون [لەوا نەچۆنە دەڤ پێغەمبەری، دا حوكمی د ناڤبەرا واندا بكەت].

(51) 51. وەختێ خودان باوەر بۆ حوكمێ خودێ و پێغەمبەری دئێنە داخوازكرن، دا [پێغەمبەر] حوكمی د ناڤبەرا واندا بكەت، ئاخڤتنا وان بەس ئەڤەیە، دبێژن: مە گولێ بوو، و مە ب جهـ ئینانا، و ئەڤەنە یێت سەرفەراز.

(52) 52. و هەر كەسێ گوهدارییا خودێ و پێغەمبەرێ وی بكەت [ئەمرێ وان ب جهـ بینیت]، و ژ خودێ بترسیت و پارێزكارییا وی بكەت، ئها ئەڤەنە یێت سەركەڤتی و سەرفەراز.

(53) 53. و [دوڕوییان] ژ كەل سویند خوار، ئەگەر تو ئەمرێ وان بكەی [ژ وەلاتێ خۆ دەركەڤن، یان بۆ خەزایێ دەركەڤن] دێ دەركەڤن، بێژە: [ژ درەو] سویند نەخۆن، تاعەت و گوهدارییا هەوە یا ئاشكەرایە [ئەزمانە و كریار د گەل نینە، و سویندا هەوە درەوە]، ب ڕاستی خودێ شارەزایی كارێ هەوەیە.

(54) 54. [هەی موحەممەد] بێژە [وان]: گوهدارییا خودێ و پێغەمبەری بكەن، و ئەگەر وان [گوهداری نەكر و] ڕوییێ خۆ وەرگێڕا، ڤێجا بزانن پێغەمبەری یا ل سەر خۆ [كو ڕاگەهاندنە] ڕاكر، و یا هەوە ل سەر هەوەیە [كو هوین گوهدارییا وی بكەن، و بەر ئەمرێ وی بن]، و ئەگەر هوین گوهدارییا وی [پێغەمبەری] بكەن، دێ ڕاستەڕێ بن، و ژ بلی گەهاندنا ڕۆنكەر و ئاشكەرا، چو یێ دی ل سەر پێغەمبەری نینە.

(55) 55. ژ هەوە ئەوێت باوەری ئینایین و كار و كریارێت قەنج كرین، خودێ پەیمانا دایییە وان، ل جهێ هندەكێت دیتر ئاكنجی بكەت، هەروەكی یێت بەری وان [ئسرائیلی] ل جهێ هندەكێت دیتر ئاكنجی كرین، و دینێ وان ئەوێ خودێ بۆ وان هەلبژارتی دێ سەرفەراز و بنەجهـ كەت، و ترسا وان دێ گوهۆریت و كەتە تەناهی و ئێمناهی، [چونكی] پەرستنا من دكەن و چو هەڤپشكان بۆ من چێ ناكەن، و هەر كەسێ پشتی ڤێ گاور ببیت، ئەو ژ ڕێكا ڕاست ڤەدەر و دەركەڤتینە.

(56) 56. [گەلی خودان باوەران] نڤێژان بەردەوام و ب ڕەنگێ پێدڤی بكەن، و زەكاتێ بدەن و گوهدارییا پێغەمبەری بكەن، دا دلۆڤانی ب هەوە بێتە برن.

(57) 57. و هزر نەكە ئەوێت گاوربوویین، دشێن خودێ نەچار بكەن، كو وان د ئەردیدا ئیزا نەدەت [یان ئەو ژ ئیزایا خودێ بڕەڤن، و ژ وان نەگریت] و جهێ وان ئاگرە، و ئاگر چ پیسە جهـ و پیسە دویماهیكە.

(58) 58. گەلی خودان باوەران، بلا كۆلەیێت هەوە و دیسا بچویكێت هەوە ژی [كچ و كوڕ]، ئەوێت هێژ بالق نەبووین، سێ وەختان دەستویرییێ‌ ژ هەوە بخوازن [بەری بێنە وێ مەزەلا هوین تێڤە] بەری نڤێژا سپێدێ، و وەختێ‌ هوین پشتی نڤێژا نیڤرۆ خۆ دشەلینن [جلكێت خۆ دئێخن] ، و پشتی نڤێژا عەیشا، ئەڤە سێ وەختن، جلكێ هەوە ب دورستی ل سەر هەوە نامینیت، ژ بلی ڤان هەرسێ وەختان، نە گونەهـ ل سەر هەوەیە و نە ل سەر وانە [بێ دەستویری بێنە دەڤ هەوە] ئەو دئێنە دەڤ هەوە و دچن، هندەك ژ هەوە ژی دئێن و دچنە دەڤ ئێكدو، و هۆسا خودێ ئەحكام و ئایەتان بۆ هەوە دیار دكەت، و خودێ ب خۆ یێ زانا و كاربنەجهە.

(59) 59. و گاڤا بچویكێت هەوە بالق بوون، بلا ئەو ژی دەستویرییێ‌ بخوازن [بەری بێنە دەڤ هەوە] هەروەكی ئەوێت بەری وان [ژ ئەوێت بەری وان مەزن بوویین و بالق بوویین، هەمی وەختان نەبەس ڤان سێ وەختان] دەستویرییێ‌ دخوازن، هۆسا خودێ بڕیار و ئەحكامێت خۆ بۆ هەوە دیار دكەت، و خودێ زێدەزانا و كاربنەجهە.

(60) 60. و ژنێت ژ بچویكان و ژ عوزران بوویین، و دل [ژ بەر پیراتییێ‌] ل سەر شویكرنێ نەمایی، گونەهـ ل سەر وان نینە ئەو هندەك جلكێت خۆ نەكەنە بەر خۆ [وەكی دەرسۆكێ]، ئەگەر ئنیەتا وان ئەو نەبیت لەشێ خۆ نیشا كەسێ بدەن، و ئەگەر ئەو جلكێت خۆ هەمییان بكەنە بەر خۆ، بۆ وان چێترە، و خودێ گوهدێر و زێدە زانایە.

(61) 61. چو گونەهـ ل سەر كۆرە و سەقەت و نەخۆشان نینە [دگەل هەوە خوارنێ بخۆن، یان ژ جیهادێ ڤەمینن]، و ل سەر هەوە ژی گونەهـ نینە هوین ل مالێت خۆ [ل مالا كوڕ و كچێت خۆ، یان مالا هەڤسەرا خۆ بێی دەستویرەكا تایبەت] بخۆن، و دیسا گونەهـ ل سەر هەوە نینە، هوین ل مالێت بابێت خۆ، یان ل مالێت دەیكێت خۆ، یان ل مالێت برایێت خۆ یان ل مالێت خویشكێت خۆ، یان ل مالێت مامێت خۆ، یان ل مالێت مەتێت خۆ، یان ل مالێت خالێت خۆ، یان ل مالێت خالەتێت خۆ، یان ل وان مالێت كلیلێت وان د دەست هەوەدا [ئەوێت هەوە هەقێ دەستكارییێ‌ تێدا هەی]، یان ل مالێت هەڤالێت خۆ، بێ دەستویری بخۆن، و چو گونەهـ ل سەر هەوە نینە، هوین پێكڤە بخۆن یان جودا جودا.. ڤێجا ئەگەر هوین چۆنە د هندەك مالانڤە، سلاڤكەنە ئێكدو ب سلاڤا خودێ یا دلڤەكەر، و هۆسا خودێ بڕیار و ئەحكامان بۆ هەوە دیار دكەت، دا هوین تێ بگەهن.

(62) 62. خودان باوەرێت ڕاست و دورست، ئەون ئەوێت باوەری ب خودێ و پێغەمبەرێ وی ئینایین، و هەر وەختێ ئەو د گەل پێغەمبەری د كارەكێ گرنگدا بن [ئانكو بۆ پەرستن و تاعەتەكی كۆم ببن، وەكی خوتبە و جیهادێ، یان ژی نڤێژا جەژنێ]، پێغەمبەری ناهێلن و بچن، هەتا دەستویرییێ‌ ژێ نەخوازن، ب ڕاستی ئەوێت دەستویرییێ‌ ژ تە دخوازن، ئەو ئەون ئەوێت ب دورستی باوەری ب خودێ و پێغەمبەرێ وی ئینایین، ڤێجا ئەگەر وان بۆ هندەك كاروبارێت خۆ دەستویری ژ تە خواست، ڤێجا یێ تە ڤیا، دەستویرییێ‌ بدەێ، و داخوازا گونەهـ ژێبرنێ بۆ بكە، ب ڕاستی خودێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(63) 63. [گەلی خودان باوەران] هوین گازیكرنا پێغەمبەری بۆ خۆ [ئانكو دەمێ گازی هەوە دكەت]، وەكی گازیكرنا خۆ بۆ ئێكدو لێ نەكەن [یان ژی گازی پێغەمبەری نەكەن، وەكی هوین گازی ئێكدو دكەن، كو بێژن: هەی موحەممەد، یان بابێ قاسمی، بەلكو ب ڕێز و تەقدیر گازیكەنێ، و ب دەنگەكێ نزم، بێژنێ‌: هەی پێغەمبەرێ خودێ]، ب سویند خودێ ئاگەهـ ژ وان هەیە، ئەوێت ژ هەوە خۆ ڤەددزن و خۆ ددەنە بەرێك، و ئێك ئێكە دەردكەڤن، ڤێجا بلا ئەوێت ب گۆتنا پێغەمبەری نەكەن هشیار بن، و ژ خۆ بترسن ئاتافەك [چ كوشتن و هەر تشتەكێ دی د دنیایێدا] ب سەرێ وان بێت، یان ژی ئیزایەكا ب ژان و دژوار [ل ئاخرەتێ] وان هنگێڤیت و بگریت.

(64) 64. بزانن [و هشیار بن، ب گۆتنا وی بكەن] ب ڕاستی هندی د ئەرد و ئەسماناندا هەی، یێ خودێیە، ب سویند هوین ل سەر چ بن [چ ئارمانج و ئنیەتا هەوە ل بەر بیت]، خودێ پێ ئاگەهە و دزانیت، و ڕۆژا ئەو ب بالڤە دزڤڕن، هندی وان كری دێ وان پێ ئاگەهداركەت، و خودێ زێدە زانایە ب هەر تشتەكێ هەی.