3 - Aal-i-Imraan ()

|

(1) 1. [ب ڤی ڕەنگی دئێتە خواندن] ئەلف، لام، میم [و ئەڤە تەمامییا تیپێت عەرەبینە كو 28. تیپن، و نیشانن ل سەر ئیعجازا قورئانێ كو عەرەبان پێ چێ نابیت قورئانەكا وەكی ڤێ قورئانێ بدانن، هەر چەندە ژ وان تیپان پێك هاتییە و ئاخڤتنا خۆ پێ چێ دكەن].

(2) 2. خودا هەر ئێك خودایە، ژ وی پێڤەتر چو پەرستی [خودا] نینن، ئەوە یێ چو پەرستییێت دورست ژ وی پێڤەتر نەیی، ئەوە یێ هەروهەر مایی و [هەمی كاروبارێت هەبوونێدا] ڕێبەر.

(3) 3. ب هەقییێ كتێب ب سەر تەدا داڕێت (ئانكو بۆ تە ئینا خوار) [كو قورئانە] ڕاستدەرئێخا كتێبێت بەری خۆیە، كو تەورات و ئنجیل ژی [بەری تە ب سەر مووسایی و عیسایی] دا داڕێتینە.

(4) 4. بەری نوكە [ئانكو بەری قورئانێ] ڕاستدەرئێخ بوون بۆ خەلكی و [ئەو كتێب هنارتن] یێت ڤاڤێركەر (جوداكەر) [د ناڤبەرا هەقی و نەهەقییێدا] ب ڕاستی ئەوێت باوەری ب نیشانێت خودێ [كتێبێت وی] نەئینایین، ئیزا و نەخۆشییەكا دژوار ل پێشییا وانە (بۆ وان هەیە) و خودێ یێ سەردەست و تۆلڤەكەرە.

(5) 5. ب ڕاستی چو تشت ل بەر خودێ بەرزە نابن، نە ل ئەردی و نە ل ئەسمانی.

(6) 6. و ئەوە یێ هەوە د مالبچویكاندا ب وی ئاوایی چێدكەت یێ وی دڤێت، چو پەرستی نینن ژ بلی وی، و ئەوە یێ هەر زال و كاربنەجهـ.

(7) 7. ئەوە یێ كتێب [كو قورئانە] ب سەر تەدا ئینایییە خوار، هندەك ئایەتێت وێ د ڕۆن و ئاشكەرانە [مەخسەد و مەرەما وان یا دیار دیارە] و ئەون هێڤێن و ماكا كتێبێ و [بناخە و بنیاتا ئایەتێت دی]. و هندەكێت دی [هەنە] د مەخسەد ڤەشارتی ( ئانكو مەخسەدا وان نەیا ئاشكەرا ئاشكەرایە) ڤێجا ئەڤێت، ڤاڕێبوون ژ ڕاستییێ د دلێ واندا هەی، ب دویڤ وان دكەڤن (ب وانڤە دمینن) ئەوێت مەخسەد نەئاشكەرا، ژ بۆ هلئێخستنا فتنەیێ یان ژ بۆ ڤاڕێكرنا مەخسەدێ [كو وێ مەخسەدێ بدەنێ یا وان دڤێت]. و ژ خودێ پێڤەتر كەس مەخسەدا وان نوزانیت. و ئەڤێت زێدەزانا دبێژن: مە باوەری ب هەمییێ هەیە، هەمی ژ دەڤ خودایێ مە هاتییە، و ژ بلی ئاقلداران كەسێ دی هزرا خۆ د ڤێ چەندێدا ناكەت [و ل خۆ نازڤڕیت].

(8) 8. خودێوۆ تو دلێت مە پشتی تە ئەم [د ڕاستا ئایەتێت خۆدا] ڕاستەڕێ كرین، خوار نەكە، و ژ كنارێ خۆڤە دلۆڤانییەكێ ب سەر مە داڕێژە، ب ڕاستی هەر تویی یێ تێركەرەم.

(9) 9. خودێوۆ [ب ڕاستی] تویی خڕڤەكەرێ مرۆڤان بۆ ڕۆژەكا بێ گۆمان، و خودێ ل سۆزا خۆ لێڤە نابیت.

(10) 10. ب ڕاستی ئەوێت گاور بوویین نە مالێ وان، نە ژی عەیالێ وان فایدەیی وان ناكەت، و وان ژ ئیزا و نەخۆشییا خودێ ناپارێزن [بزانن] هەر ئەون داردوویێ ئاگرێ دۆژەهێ.

(11) 11. ئەو ژی هەروەكی فیرعەونی و یێت بەری وی [كو مال و عەیالێ وان چو مفا نەگەهاندنە وان] ئایەتێت مە درەو دەرئێخستن، ڤێجا خودێ ژ بەر گونەهێت وان ئەو هنگاڤتن و ئیزادان، و خودێ گەلەك یێ ئیزا دژوارە.

(12) 12. بێژە ئەوێت گاور بوویین [و باوەری نەئینایین]: نێزیك هوین دێ شكێن، و هوین [ڕۆژا قیامەتێ] بەر ب دۆژەهێ دێ ئێنە كۆمكرن، و ئەو چ پیسە جهە [ڤێجا ب سەركەڤتنا ئوحدێ خۆش نەبن]!.

(13) 13. و ب سویند بۆ هەوە دەرس و نیشان د هەردو جویناندا هەبوون، دەمێ كەڤتینە بەرێك [د شەڕێ بەدرێدا]، كۆمەك (تیپەك) ژ وان د ڕێكا خودێدا شەڕی دكەن، و كۆما دی گاورن [سێ جاران تەمەتی موسلمانان بوون د گەل هندێ ژی]، كۆما باوەری ئینایی ب دیتنا چاڤان دوجا هندی خۆ دبینن، و خودێ ب پشتەڤانییا خۆ وی ب سەر دئێخیت یێ وی بڤێت، د ڤێ چەندێدا چام و دەرسەك هەیە بۆ ئاقلدار و ئاقلگران.

(14) 14. حەژێكرنا دلخوازییان ژ ژنان و كوڕان، و مالدارییا گەلەك و ل سەرێك ژ زێر و زیڤان و هەسپێت دوریكری و تەرش و كەوالان و ڕەز و زەڤییان، ئەڤە هەمی پەرگالێت ژیانا دنیایێنە و د چاڤێت خەلكیدا هاتینە شرینكرن، و دویماهیكا باش ئەوە یا ل دەڤ خودێ.

(15) 15. [هەی موحەممەد] بێژە [وان]: ئەرێ ئەز بۆ هەوە، یا ژ ڤێ خڕێ چێتر بێژم؟ بۆ وان ئەوێت پارێزكاری كرین، ژ بەرێ خودایێ وانڤە بەحەشتێت ڕویبار د ناڤڕا دچن هەنە و هەروهەر دێ تێدا بن، و ژنكێت هەڤسەرێت پاقژ، و قایلبوونا خودێ، هەنە، و خودێ بەندەیێت خۆ دبینیت [كو هەر ئێك شایی چیە].

(16) 16. ئەو پارێزكارێت دبێژن: خودێوۆ ب ڕاستی مە باوەری ئیناییە، گونەهێت مە ژێ ببە، و مە ژ ئیزا و نەخۆشییا دۆژەهێ بپارێزە.

(17) 17. ئەوێت بێنفرەهـ و ڕاستگۆ و گوهدار، و مالمەزێخ د ڕێكا خودێدا، و ئەوێت بەرسپێدەیان [خودێ دپەرێسن و] داخوازا ژێبرنا گونەهان ژ خودێ دكەن.

(18) 18. ب ڕاستی خودێ شادەیی دا و دیار كر كو چو پەرستی نینن ژ بلی وی، و ملیاكەت و خودان زانین ژی [عەینی شادەیییێ ددەن] كو ئەوە خودانێ ترازییا دورست، و ژ وی پێڤەتر چو پەرستی نینن، و ئەوە یێ سەردەست و كاربنەجهـ.

(19) 19. ب ڕاستی دینێ ڕاست و دورست ل دەڤ خودێ ئیسلامە، و ئەوێت كتێب بۆ هاتین، [د ڕاستا ئیسلامێدا] هنگێ ژێك جودابوون دەمێ نیشانێت ئاشكەرا و زانین بۆ وان هاتی، و زكڕەشی كەڤتیە د ناڤ واندا. و هەر كەسێ باوەرییێ ب ئایەتێت خودێ نەئینیت، [دڤێت بزانیت] ب ڕاستی خودێ یێ حساب سڤكە [د حسابا خۆدا، گەلەكێ دەست سڤكە].

(20) 20. و ئەگەر وان جڕەبڕ [د ڕاستا دینێ خودێدا] د گەل تە كر، تو بێژە [وان]: من بەرێ خۆ دا خودێ، و من و هندی د گەل من، مە خۆ سپارتێ، و بێژە ئەوێت كتێب بۆ هاتین [جوهی و فەلە] و نەخواندەواران [بوت پەرێسێت مەكەهێ]: هوین ژی موسلمان بوون [هەوە ژی خۆ سپارتە خودێ؟ ئانكو هوین ژی موسلمان ببن]؟ ڤێجا ئەگەر ئەو موسلمان بوون، ژ خۆ ئەو ڕاستەڕێ بوون، و ئەگەر ڕوییێ خۆ ژ ئیسلامێ وەرگێڕان [دڤێت بزانن] یا ل سەر تە گەهاندنا گۆتنا خودێیە، و خودێ بەندەیێت خۆ هەمییان دبینیت.

(21) 21. ب ڕاستی ئەوێت بێ باوەر ژ ئایەتێت خودێ، و ژ بێ بەختی و ب نەهەقی پێغەمبەرێت خودێ دكوژن، و وان دكوژن ئەوێت داخوازا باشی و ڕاستییێ دكەن، مزگینییا ئیزایەكا دژوار بدە وان.

(22) 22. ئەها ئەڤەنە ئەوێت كار و كریارێت وان د دنیا و ئاخرەتێدا پویچ دبن، ئەون د بێ پشتەڤان و بێ هاریكار.

(23) 23. ما تو ئەوێت خودێ بارەك ژ كتێبێ دایییە وان [كو جوهی و فەلەنە] نابینی؟! بۆ كتێبا خودێ [كو تەوراتە] دئێنە داخوازكرن، دا حوكمی د ناڤبەرا واندا بكەت، پاشی دەستەكەك ژ وان ڕوییێ خۆ ژێ وەردگێڕن و ئەو پشتەڕێنە.

(24) 24. [وان ئەڤە كر] چونكی گۆتن: هەما چەند ڕۆژەكان [ڕۆژێت تێدا گۆلك پەراستین] دێ ئاگر ب مە كەڤیت. و ئەو تشتێ ئەوا ب سەر دینێ خۆڤە زێدە دكر ئەو خڕاندن و د سەردابرن.

(25) 25. ڤێجا ئەو دێ چ كەن دەمێ ئەم وان بۆ ڕۆژەكا بێ گۆمان كۆم دكەین، و هەر كەسەك تێدا دگەهیتە وێ یا وی كری (جزایێ خۆ دستینیت)، و ستەم ل كەس ژ وان نائێتە كرن. [نە خێرێت وان كێم دبن، نە ژی گونەهێت وان پتر لێ دئێن].

(26) 26. بێژە: خودێوۆ تویی خودانێ ملك و مالدارییێ: یێ تە بڤێت مال و مالدارییێ ددەیێ، و یێ تە بڤێت ملك و مالدارییێ ژێ دستینی، و یێ تە بڤێت خۆشڤی و ب ڕویمەت دكەی، و یێ تە بڤێت ڕسوا دكەی. خێر هەمی ئەوە یا د دەست تەدا، چ یا تە بڤێت تو دشێی بكەی و شیانداری.

(27) 27. شەڤێ دكەیە د ناڤ ڕۆژێدا و ڕۆژێ دكەیە د ناڤ شەڤێدا [هەردووكان ب ڤێ چەندێ كورت و درێژ دكەی]، و تو یێ زێندی ژ یێ مری و یێ مری ژ یێ زێندی دەردئێخی، و یێ تە بڤێت [خێر و كەرەما خۆ] بێ كار و بێ هەژمار ددەیێ.

(28) 28. بلا [خودان باوەر] گاوران [ئەوێت گاوربوویین] شوینا خودان باوەران نەكەنە دۆست و پشتەڤان، و هەچیێ ڤێ بكەت نە ژ خودێیە ب چو ڕەنگان، ژ بلی هندێ هوین خۆ ژ وان ب دورستی بپارێزن، خودێ هەوە هشیاری [ئیزا] خۆ دكەت [و هەوە ئاگەهدار دكەت] و [بزانن] دویماهیك هەر خودێیە هوین لێ بزڤڕنەڤە.

(29) 29. بێژە: تشتێ د دلێ خۆدا، هوین چ ڤەشێرن چ دیاركەن، خودێ پێ ئاگەهە [و دزانیت]، دزانیت كا چ د ئەرد و ئەسماناندا هەیە، و ب ڕاستی خودێ هەمی پێ چێ دبیت، و ل سەر هەمی تشتی دەستهەلاتدار و خودان شیانە.

(30) 30. ڕۆژا هەر ئێك چ خێرا كری بەرچاڤ دبینیت، و چ خرابییا كری ژی [وەسا دبینیت]، [هنگی] وی پێ خۆشە، دەمەكێ دویر و درێژ، د ناڤبەرا وی و وان كریاراندا هەبایە [و دەفتەرا كار و كریارێت خۆ نەدیتبایە]. و خودێ هەوە هشیاری خۆ دكەت (ژ خۆ دترسینیت)، و خودێ د ڕاستا بەندەیێت خۆدا پڕ دلۆڤانە.

(31) 31. [هەی موحەممەد] بێژە: [وان] ئەگەر هوین [ب دورستی] حەژ خودێ دكەن، ل دویڤ من وەرن [رێكا من بگرن] خودێ دێ حەژ هەوە كەت، و گونەهێت هەوە دێ ژێ بەت، [و ب ڕاستی] خودێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(32) 32. و بێژە [وان]: گوهدارییا خودێ و پێغەمبەرێ وی بكەن، ڤێجا ئەگەر وان ڕوییێ خۆ وەرگێڕا، [بلا بزانن] ب ڕاستی خودێ حەژ گاوران ناكەت.

(33) 33. ب ڕاستی خودێ ئادەم و نووح و بنەمالا ئیبراهیم و بنەمالا عمران ژ ناڤ هەمی جیهانان ئەو هلبژارتن.

(34) 34. [ئەڤە هەمی] دویندەهەكن، هندەك ژ هندەكانە [د ئنیەت و پارێزكاری و موسلمانەتییا خۆدا ژێكن]، و [ب ڕاستی] خودێ گوهدار و زانایە.

(35) 35. بیننە بیرا خۆ دەمێ ژنا عمرانی گۆتی: خودێوۆ [ب ڕاستی] ئەڤێ د زكێ خۆدا، خۆسەر من گۆری تە كرییە [بۆ تە كرییە نەدر]، [ژ بۆ خزمەتا مالا تە بكەت]، [خودێوۆ] ژ من وەرگرە، ب ڕاستی هەر تویی گوهدێر و زانا.

(36) 36. ڤێجا دەمێ بوویی، گۆت: خودێوۆ، ب ڕاستی من كچا بوویی (ئانكو یێ من ب خۆ دڤیا كوڕ بوو) و خودێ چێتر دزانیت كا چ بووییە، و كوڕ نەوەكی كچێیە [و وەكی وی ب كێر خزمەتا من ڤیایی نائێت]، و ب ڕاستی من ناڤێ وێ كرییە مەریەم، و ئەز وێ و دویندەها وێ ب تە دپارێزم ژ شەیتانێ دویری دلۆڤانییێ.

(37) 37. ڤێجا خودایێ وێ ب ئاوایەكێ جوان [مەریەم] ب نەدر قەبویل ‏ كر (وەرگرت)، و لاو پەروەردەكر و جوان ڕاكر، و زەكەریایی سەرەگوهی لێ كر و خودانی ژێ كر، چەند زەكەریا چۆبایە دەڤ د جهێ پەرستنا وێدا، فێقی و خوارن ل دەڤ ددیت، و دگۆت: مەریەمێ، ئەڤە بۆ تە ژ كیڤە دئێت؟! گۆت: ئەڤە ژ نك خودێ [بۆ من دئێت]، و خودێ یێ بڤێت بێ هەژمار كەرەم و خێران د گەل دكەت و ددەتێ.

(38) 38. هنگی زەكەریایی داخواز ژ خودێ كر، گۆت: خودێوۆ تو ژ نك خۆ دویندەهەكا پاقژ بدە من، ب ڕاستی تویی دوعاوەرگر.

(39) 39. ڤێجا ملیاكەتان گازیكرێ، و ئەو ل سەر نڤێژێ یێ ڕاوەستیایی بوو د میحرابێدا، گۆتنێ: خودێ مزگینییا یەحیایی ددەتە تە، باوەرییێ ب [هاتنا] پەیڤا خودێ [كو عیسایە] دئینیت، و سەروەر و خۆڕاگرە و پێغەمبەرەكە ژ قەنجان.

(40) 40. زەكەریایی گۆت: خودێوۆ چاوا دێ من كوڕەك هەبیت، و ئەز هۆ یێ پیر و دانعەمر، و ژنا من ژی یا خرش [زاڕۆك نابن] گۆت: وەسایە هەر كارەكێ خودێ بڤێت دێ كەت.

(41) 41. [زەكەریا] گۆت: خودێوۆ تشتەكی بۆ من بكە نیشان، [خودێ] گۆت: نیشانا تە ئەوە سێ ڕۆژان [تو نەشێی] د گەل خەلكی باخڤی، ب ئیشارەتان نەبیت، و گەلەك ناڤێ خودایێ خۆ بینە [گەلەك بپەرێسە]، و سپێدە و ئێڤاران خودایێ خۆ ژ كێماسییان پاقژ بكە.

(42) 42. بیننە بیرا خۆ دەمێ ملیاكەتان گۆتی مەریەمێ: ب ڕاستی خودێ تو یا هلبژارتی [و ژ كار و كریارێت نەدورست] یا پاقژكری و قەدرێ تە ب سەر یێ هەمی ژنێت جیهانێ ئێخستییە.

(43) 43. مەریەمێ [بەرانبەر ڤان كەرەمان] بەردەوام خودایێ خۆ بپەرێسە، و ل بەر فەرمانا وی بە، و د گەل نڤێژكەران نڤێژان بكە.

(44) 44. ئەڤە (ئەڤ بەحسە) ژ سالۆخێت غەیبێنە، ب وەحی ئەم بۆ تە دهنێرین، تو نە ل دەڤ وان بووی دەمێ قەلەمێت خۆ [بۆ پشك كێشانێ] ددانان، كا كی دێ سەرەگوهییا مەریەمێ كەت، هەروەسا تو نە ل دەڤ وان بووی دەمێ وان [ل سەر ڤێ سەرەگوهییێ] جڕەبڕ دكر.

(45) 45. د وێ گاڤێدا ملیاكەتان گۆت: مەریەمێ ب ڕاستی خودێ مزگینییێ ب پەیڤەكا خۆ [كو عیسا بوو] ددەتە تە، ناڤێ وی مەسیحە (ئانكو یێ پیرۆزە، یان دەستێ‌ وی یێ‌ پیرۆزە هەر كەسێ‌ ب دەستێ‌ خۆ ڤەمالی نەخۆشییا وی نەما، یان جبریلی ئەو ڤەمالییە ژ بەر هندێ‌ دبێژنێ‌ مەسیح، یان ژ بەر هندێ‌ یێ‌ گەرۆك بوو و ل چو جهان ئاكنجی نەبوویە، یان پییێت وی د حولی بوون و گۆزەك نەبوون) عیسایە كوڕێ مەریەمێ، د دنیا و ئاخرەتێدا خودان ڕویمەتە و ژ نێزیكانە ژی [بۆ خودێ].

(46) 46. [هێژ] د لاندكێدا و ب پیراتی ژی د گەل خەلكی دئاخڤیت و ژ چاكانە [ژی].

(47) 47. [مەریەمێ] گۆت: خودێوۆ دێ چاوا من كوڕ هەبیت، و كەسێ خۆ نەگەهاندییە من و نێزیكی من نەبوویی؟! [خودێ] گۆت: هۆسایە، ئەوێ خودێ بڤێت چێ دكەت، و گاڤا كار و فەرمانەك ڤیا [بەس] دێ بێژتێ ببە، دێ بیت.

(48) 48. و خودێ دێ‌ وی [ئانكو عیسایی] فێری نڤێسین و زانین و تەورات و ئنجیلێ كەت.

(49) 49. و دێ كەتە پێغەمبەرەك بۆ ئسرائیلییان، [هەی عیسا بێژە وان] من نیشانەك ژ نك خودایێ هەوەڤە بۆ هەوە ئینایییە، ئەز بۆ هەوە ژ تەقنێ تشتی ل سەر ڕەنگێ بالەفران چێ دكەم و پف دكەمێ، ب دەستویرا خودێ دبیتە بالەفر، و كۆرەیێ د زكماكدا كۆرە و یێ لەش بەلەك ئەز ساخ دكەم، و مرییان ئەز زێندی دكەم ب دەستویرا خودێ، و دزانم كا هوین چ د مالدا دخۆن و چ هلدگرن. ب ڕاستی ئەڤە هەمی نیشانەكا ئاشكەرایە بۆ هەوە، ئەگەر هوین خودان باوەر بن.

(50) 50. و ئەزێ هاتیم كتێبا بەری خۆ كو تەوراتە ڕاست دەربێخم (كو ئەوێ مزگینییا هاتنا من دابوو هەوە و سالۆخەتێت من دابوونە هەوە)، و دا هندەك ژ وان تشتێت بۆ هەوە هاتینە حەرامكرن، بۆ هەوە حەلال بكەم، و من نیشانەك ژ نك خودایێ هەوەڤە بۆ هەوە ئینایییە، ڤێجا پارێزكارییا خودێ بكەن و گوهێ خۆ بدەنە من.

(51) 51. ب ڕاستی خودێ خودایێ من و هەوەیە، ڤێجا وی بپەرێسن، ڕێكا ڕاست ئەڤەیە.

(52) 52. دەمێ عیسایی زانی كو ئەو باوەرییێ پێ نائینن، گۆت: كی د ڕێكا خودێدا هاریكار و پشتەڤانێ منە؟ سەرپشك و سەربژارەیان گۆت: ئەم هاریكار و پشتەڤانێت [دینێ] خودێینە، مە باوەری ب خودێ ئینایییە، و تو شاهد بە [ڕۆژا قیامەتێ] كو ئەم [ب ڕاستی] موسلمانین.

(53) 53. خودێوۆ مە باوەری ب یا تە داڕێتی و ئینایییە خوارێ ئینا، و ئەم ب دویڤ پێغەمبەری كەڤتین [و مە ڕێكا وی گرت]، ڤێجا تو مە د گەل شاهدان بنڤێسە [شاهدێت باوەرییێ ب تە و كتێب و پێغەمبەرێت تە دئینن، و شادەیییێ بۆ یەكتایییا تە ددەن].

(54) 54. و [جوهییان بۆ كوشتنا عیسایی] پیلان و ئۆیین گێڕان، و خودێ بەرسنگێ وان گرت، و ئۆیینێت خۆ دانان، و خودێ چێترین ئۆیینگێڕ و نەخشكێشە.

(55) 55. و بۆ ملەتێ خۆ بێژە دەمێ خودێ گۆتی: هەی عیسا ئەز دێ تە پارێزم ژ وان هەتا دویماهیكا تە دئێت، و دێ تە كێشمە دەڤ خۆ، و دێ تە قورتال كەم ژ [خرابییان و ژ خرابییا] ئەوێت گاوربوویین. و ئەوێت ب دویڤ تە كەڤتین دێ وان ب سەر وان ئەوێت گاوربوویین ئێخم هەتا ڕۆژا قیامەتێ، پاشی زڤڕینا هەوە هەمییان ب بال منڤەیە، و ئەز دێ حوكمی د ناڤبەرا هەوەدا كەم، ل سەر تشتێ هوین تێدا نەئێك.

(56) 56. ڤێجا ئەوێت گاوربوویین، ب ڕاستی ئەز دێ وان د دنیایێ و ئاخرەتێدا ب بەر ئیزایەكا دژوار ئێخم، و ئەوان چو هاریكار و پشتەڤان ژی نینن.

(57) 57. و ئەوێت باوەری ئینایین و كار و كریارێت چاك كرین، خودێ دێ خەلاتێ وان ب دورستی دەتە وان، و خودێ حەژ ستەمكاران ناكەت.

(58) 58. [هەی موحەممەد ] ئەڤا ئەم بۆ تە دبێژین ژ نیشان و بیرئینانێت بنەجهە [قورئانە].

(59) 59. ب ڕاستی مەتەلا عیسایی ل دەڤ خودێ‌ وەكی مەتەلا ئادەمە، [خودێ‌] ئادەم ژ ئاخێ‌ چێكر، پاشی گۆتێ‌: ببە [مرۆڤ]، بوو [مرۆڤ].

(60) 60. ئەڤە هەقییە [د دەرهەقا بوونا عیساییدا] ژ دەڤ خودایێ‌ تە، ڤێجا تو [تێدا] نەبە ژ دودلان.

(61) 61. هەچیێ جڕەبڕێ د دەرهەقێ ویدا (د دەرهەقێ عیساییدا) د گەل تە بكەت پشتی ڕاستی [د دەرهەقا ویدا] بۆ تە هاتی، بێژە [وان]: وەرن [كۆم ببن] دا كوڕێت خۆ و یێت هەوە، ژنكێت خۆ و یێت هەوە، و خۆ و هەوە ڤەخوینین، و پاشی ڤێكڕا نفرینان بكەین، و لەعنەتان ل درەوینان ببارینین [بێژین لەعنەت ل درەوینان بن].

(62) 62. ب ڕاستی ئەڤەیە ئەو سەرهاتییا دورست و ڕاست، [د دەرهەقێ عیساییدا هاتییە گۆتن] و چو پەرستی ژ بلی خودێ نینن، و ب ڕاستی خودێیە یێ سەردەست و كاربنەجهـ.

(63) 63. ڤێجا ئەگەر ڕوییێ خۆ [ژ ڤێ ڕاستییێ] وەرگێڕان، ب ڕاستی خودێ ژ خرابكاران ب ئاگەهە.

(64) 64. [هەی موحەممەد] بێژە [وان]: گەلی خودان كتێبان (جوهی و فەلەنە)، وەرنە سەر وێ ئاخڤتنێ یا ئەم و هوین تێدا ئێك، كو ئەم و هوین ژ خودێ پێڤەتر چو نەپەرێسین، و چو هەڤال و هەڤپشكان بۆ چێ نەكەین، و هندەك ژ مە هندەكان نەداننە جهێ خودێ [و بۆ داچەمن]، ڤێجا ئەگەر ڕوییێ خۆ وەرگێڕان و پشت تێ كرن، بێژنە وان: ئەڤە هوین شاهد كو ئەم موسلمانین [و مە سەرێ گوهدارییێ بۆ خودێ چەماند].

(65) 65. گەلی خودان كتێبان بۆچ هوین جڕەبڕێ ل سەر ئیبراهیم دكەن [هەر ئێك ژ هەوە دبێژیت: ئیبراهیم ژ مەیە]، و تەورات و ئنجیل پشتی وی یێت هاتینە خوارێ، ما هوین ئاقلێ خۆ نائیننە سەرێ خۆ؟!

(66) 66. [گەلی جوهی و فەلەیان] ئەها ئەڤە هوین یێ جڕەبڕێ دكەن ل سەر وی تشتێ هوین ژێ دزانن [هەر چەندە هوین ب جهـ ژی نائینن]، ڤێجا ما بۆچ هوین دێ جڕەبڕێ ل سەر وی كەن یێ هوین چو ژێ نەزانن؟! خودێ دزانیت [كا ئیبراهیم چ بوو] و هوین نوزانن.

(67) 67. ئیبراهیم نە جوهی بوو و نە فەلە.. بەلكی ئیبراهیم ژ هەمی نەڕاستی و خوارییان یێ ڤەدەربوو، و سەرێ گوهدارییێ بۆ خودێ چەماندبوو، و نە ژ وان بوو یێت هەڤال و هەڤپشكان بۆ خودێ چێ دكەن.

(68) 68. ب ڕاستی یێت ژ هەمی مرۆڤان پتر نێزیكی ئیبراهیم ئەو بوون یێت ڕێكا وی گرتین، و ئەڤ پێغەمبەرەیە و یێت باوەری پێ ئینایین، و خودێ هاریكار و پشتەڤانێ خودان باوەرانە.

(69) 69. دەستەكەكێ ژ خودان كتێبان، ڤیا هەوە د سەردا ببەن، و بخڕینن، بەلێ ئەو ژ بلی خۆ كەسێ دیتر د سەردا نابەن، و پێ نوزانن ژی [ب خۆ ژی ناحەسن كو خۆ د سەردا دبەن].

(70) 70. گەلی خودان كتێبان (جوهی و فەلەیان): هوین بۆچ باوەرییێ ب قورئانێ نائینن، و هوین [ب خۆ] دزانن كو هەقە.

(71) 71. گەلی خودان كتێبان بۆچ هوین هەقییێ [كو قورئانا هنارتییە] تێكەلی نەهەقییێ دكەن، و [رادبن] هەقییێ ڤەدشێرن، و هوین دزانن [كو هوین تێكەلكرنێ دكەن].

(72) 72. دەستەكەكێ ژ خودان كتێبان [كو جوهی بوون] گۆت: سحارێ باوەرییێ ب وێ بینن، ئەوا بۆ ئەوێت باوەری ئینایین هاتی، و ئێڤاری جارەكا دی پشتا خۆ بدەنێ، دا ئەو ژی لێڤەببن، [و گۆمان بكەڤتە د دلێ واندا بەرانبەری ئیسلامێ].

(73) 73. و بەس ژ وی باوەر بكەن یێ ل سەر دینێ هەوە [باوەرییا خۆ ب كەسێ دیتر نەئینن]، [ئاخڤتن یا جوهییانە، پشتی پیلانا موسلمانبوونا سەرێ ڕۆژێ و گاوربوونا دویماهییا وێ دانایین]. بێژە [وان]: ب ڕاستی ڕاستەڕێیی، ڕاستەڕێییا خودێیە. ڤێجا ئەو یا مایی تشتەك بۆ بێت، وەكی یا بۆ هەوە هاتی، و ل دەڤ خودێ هەوە شەرمزار دەربێخیت، و ئاخڤتنا وی ب سەر یا هەوە بكەڤیت. [هەی موحەممەد] تو بێژە [وان]: دان و كەرەم ب دەستێ خودێنە ددەتە وی یێ وی بڤێت، و خودێ [د كەرەم و دانا خۆدا] یێ دەستفرەهـ و پڕ زانایە.

(74) 74. و دلۆڤانییا خۆ ب سەر ویدا دادڕێژیت یێ وی بڤێت، و ب ڕاستی خودێ خودان كەرەمەكا مەزنە.

(75) 75. هندەك ژ خودان كتێبان [ئانكو جوهی] هەنە، ئەگەر تو مالەكێ مەزن ب ئەمانەت بدەیەڤێ، دێ ل تە زڤڕینیت، و هندەك ژی هەنە ئەگەر تو دینارەكێ ب ئەمانەت بدەیەڤێ ئەگەر تو ب دویڤڤە نەبی و داخوازا هەقێ خۆ ژێ نەكەی ل تە نازڤڕینیت، چونكی دبێژن: خوارنا مالێ نەخواندەواران [ئانكو عەرەبان]، نەگونەهە بۆ مە، و درەوێ ژ كیسێ خودێ دكەن، و ئەو دزانن ئەڤا ئەو دكەن درەوە.

(76) 76. [ئەڤا ئەو دبێژن كو مالێ نەخواندەواران بۆ وان دورستە] وەسا نینە، هەر كەسێ سۆز و پەیمانا خۆ ب جهـ بینیت و پارێزكارییا خودێ بكەت [بلا بزانیت] خودێ ژی حەژ تەقواداران دكەت.

(77) 77. ب ڕاستی ئەو كەسێت سۆز و پەیمانێت دایینە خودێ و سویندێت خۆ ئەرزان دفرۆشن، ئەڤان چو بار و پشك د ئاخرەتێدا نینە، و خودێ [ب دلۆڤانی] وان نائاخێڤیت، و ڕۆژا قیامەتێ بەرێ خۆ نادەتە وان، و گونەهێت وان ژێ نابەت، و ئیزایەكا دژوار دێ دەتە بەر وان.

(78) 78. و دەستەكەك ژ وان هەیە [گاڤا كتێبا خودێ دخوینن] ئەزمانێ خۆ خوارومار دكەن، دا هوین هزر بكەن ئەو [ڤاڕێكرنا (تحریف) وان كری و ئەو خواندنا ئەو دخوینن] ژ كتێبێیە [و ژ كەلامێ خودێیە] و ئەو ب خۆ نە ژ كتێبێیە [و نە ژ كەلامێ خودێیە] دبێژن: (مەخسەد خواندنا ئەو دخوینن): ئەڤە ژ نك خودێ هاتییە، و ئەو ب خۆ، نە ژ دەڤ خودێ هاتییە، و درەوان ژ كیسێ خودێ دكەن، و ئەو دزانن كو درەون ژی.

(79) 79. بۆ چو مرۆڤان دورست نینە، خودێ كتێب و ئاقلداری و پێغەمبەراتییێ بدەتێ، پاشی بێژتە خەلكی: ببنە بەندەیێت من، نە یێت خودێ (من بپەرێسن شوینا خودێ)، بەلكی دێ بێژتە وان: مرۆڤێت خودێ بن د نیشادانا خۆ یا كتێبێدا، [د خواندنا خۆدا دەمێ هوین كتێبا خودێ دخوینن].

(80) 80. و نابێژتە هەوە ملیاكەت و پێغەمبەران بكەنە خودێ، ما دێ بەرێ هەوە دەتە گاورییێ پشتی هوین موسلمان بوویین؟!.

(81) 81. بیننە بیرا خۆ [هەی خودانێت كتێبان (مەخسەد جوهی و فەلە)]، دەمێ خودێ پەیمانا موكومكری ژ پێغەمبەران ستاندی، ئەگەر من كتێب و پێغەمبەراتییەك دا هەوە، پاشی پێغەمبەرەك بۆ هەوە هات، ئەو تشتێ من دایییە هەوە ڕاست دەرئێخست، هوین دێ باوەرییێ پێ ئینن، و پشتەڤانییا وی كەن. خودێ گۆتە وان: هەوە پەسەند كر [ئەڤا من گۆتی] و هەوە ل سەر هندێ پەیمانا من قەبویلە؟ گۆتن: [بەلێ] مە پەسەند كر، [خودێ] گۆت: پا شاهد بن ئەز ژی د گەل هەوە [ل سەر پەسەندكرن و قایلبوونا هەوە و شادەیییا هەوە] ژ شاهدانم.

(82) 82. ڤێجا هەچیێ پاشی ڕوییێ خۆ [ژ ڤێ پەیمانێ] وەرگێڕیت [و پەیمانێ بشكێنیت و باوەرییێ ب تە نەئینیت]، ب ڕاستی ئەو ژ ڕێدەركەڤتی و پشتەڕێیانە.

(83) 83. ئەرێ ما ئەو دینەكێ دی ژ بلی دینێ خودێ دخوازن؟! و خودێ ئەوە یێ هندی د ئەرد و ئەسماناندا [ژ ملیاكەت و مرۆڤ و ئەجنەیان] چ ب ڤیان چ ب نەڤیان سەرێ گوهدارییێ بۆ چەماندین و خۆ سپارتینێ، و هەمی ژی هەر دێ ب بال ویڤە زڤڕن.

(84) 84. [هەی موحەممەد] تو بێژە وان: مە باوەری ب خودێ و تشتێ ب سەر مەدا هاتییە خوارێ [كو قورئانە] و یێ ب سەر ئیبراهیم و ئیسماعیل و یەعقووب و دویندەها وی و یێ بۆ مووسایی و عیسایی و پێغەمبەران ژ نك خودێ هاتی، هەیە، و ئەم جودایییێ‌ نائێخینە د ناڤبەرا كەس ژ واندا، و ئەم ل بەر فەرمانا وینە، و سەرێ گوهدارییێ بۆ دچەمینین و خۆ دسپێرینێ.

(85) 85. چ كەسێ ژ بلی ئیسلامێ دینەكێ دی بگریت، ژێ نائێتە قەبویلكرن، و [دڤێت بزانن] كو ئەو د ئاخرەتێدا ژ خوسارەتانە.

(86) 86. چاوا خودێ دێ ملەتەكی ڕاستەڕێ كەت، كو پشتی باوەری ئینایین، و شادەیی دایین كو پێغەمبەر ڕاست پێغەمبەرە و نیشانێت ئاشكەرا [و موعجیزە] بۆ وان هاتین [ژ نوی] گاور بوویین؟! و خودێ ملەتێ ستەمكار ڕاستەڕێ ناكەت.

(87) 87. ئەڤان جزایێ وان ئەڤەیە: لەعنەتا خودێ و یا ملیاكەتان و یا هەمی مرۆڤان دێ ل سەر وان بیت.

(88) 88. هەروهەر دێ [د ئاگر و لەعنەتێدا] مینن، و ئیزا و نەخۆشی ل سەر وان سڤك نابیت، و نائێنە مۆلەتدان ژی.

(89) 89. ژ بلی وان ئەوێت پشتی هنگی تۆبەكرین و قەنجی كرین، [كار و كریارێت باش كرین] ب ڕاستی خودێیە گونەهـ ژێبەر و دلۆڤان.

(90) 90. ئەڤێت پشتی باوەرئینانا خۆ گاور بوویین، و پاشی زێدەتر گاور بوویین، تۆبەیا وان [ل بەر مرنێ] نائێتە وەرگرتن، و ئەها ئەڤەنە ڕێبەرزە و گومڕا.

(91) 91. ب ڕاستی ئەڤێت گاوربوویین، و مرین و ئەو گاور، ئەگەر ئێك ژ وان ڕوییێ ئەردی تژی زێڕ بەدەلێ بدەت، ژێ نائێتە وەرگرتن، و ئەڤان ئیزایەكا زێدە دژوار بۆ هەیە، و وان چو پشتەڤان و هاریكار نینن.

(92) 92. ب ڕاستی، هوین ناگەهنە ڕاستییا قەنجییێ، هەتا هوین وی نەمەزێخن [د ڕێكا خودێدا] یێ هوین گەلە حەژێ دكەن، و چ تشتێ هوین بمەزێخن خودێ پێ دزانیت.

(93) 93. هەمی خوارن بۆ ئسرائیلییان یا دورست بوو [حەلال بوو] ئەو تێ نەبیت یا ئسرائیل [یەعقووب پێغەمبەر] ل سەر خۆ دورست نەكری [حەرام كری] بەری تەورات بێتە خوارێ، [موحەممەد] بێژە [وان]: ئەگەر هوین ڕاست دبێژن [د ڕاستن] تەوراتێ بینن و بخوینن [كا تەوراتێ چ د دەرهەقێ هەوەدا گۆتییە].

(94) 94. ڤێجا پشتی ڤێ هەچیێ درەوان ژ كیسێ خودێ بكەت، ب ڕاستی هەر ئەون یێت ستەمكار.

(95) 95. [هەی موحەممەد] بێژە: خودێ ڕاست گۆتییە [كا چ د دەرهەقێ ئیبراهیمدا گۆتییە، و كا چ بۆ تە د قورئانێدا ئینایییە]، ڤێجا ب دویڤ دینێ ئیبراهیم بكەڤن، كو دینەكێ ڤەدەرە ژ خواری و خرابییێ، و ئەو ب خۆ ژی (ئیبراهیم پێغەمبەر) نە ژ وانە یێت هەڤال و هۆگران بۆ خودێ چێ دكەن.

(96) 96. ب ڕاستی ئاڤاهییێ ئێكێ یێ بۆ خەلكی [و پەرستنا خودێ] هاتییە دانان، ئەوە یێ ل مەكەهێ [هاتییە دانان] كو [جهەكێ] پیرۆزە (و تێر خێر و بێرە)، و جهێ ڕاستەڕێكرنێیە بۆ هەمی خەلكی.

(97) 97. و نیشانێت ئاشكەرا لێ هەنە، [وەكی چیاكێ سەفا و مەروا و هەمی ڕێ و نیشانێت حەجێ، و ژ وان هەر كەسێ خرابی كرییە د دلێ خۆدا د ڕاستا وێدا، بۆ نەمایە]، و بنەجها ئیبراهیم و هەچیێ ب ژۆر كەڤت، ئێمن بوو، و خودێ ل سەر خەلكی هەیە، هەچیێ بشێت (ئانكو پێ چێ ببیت) قەست بكەتێ [بۆ جهئینانا كار و كریارێت حەجێ]، و هەچیێ گاور [ژی] ببیت [باوەرییێ ب خودێ نەئینیت]، ڤێجا ب ڕاستی خودێ پاكی (منەت) ب خەلكی هەمییێ نینە.

(98) 98. بێژە: گەلی خودان كتێبان بۆچ هوین خۆ بێ باوەر دكەن ژ ئایەتێت خودێ [كو قورئانە]، ب ڕاستی كار و كریارێت هوین دكەن خودێ دبینیت و پێ ب ئاگەهە.

(99) 99. بێژە گەلی خودان كتێبان: بۆچ هەچیێ باوەری ئینایی، هوین ڕێكا خودێ لێ دگرن، هەوە دڤێت یا خوار و ڤیچ بیت [و ل بەر دلێ خەلكی ڕەش دكەن]، و هوین ب خۆ ژی دبینن [و دزانن ڕێكا ڕاست و دورست هەر ئەوە]، نێ خودێ نەیێ بێ ئاگەهە ژ وێ یا هوین دكەن.

(100) 100. گەلی مرۆڤێت هەوە باوەری ئینایی، ئەگەر هوین گوهێ خۆ بدەنە دەستەكەكێ ژ وان یێت كتێب بۆ هاتین، جارەكا دی پشتی باوەری ئینانا هەوە دێ هەوە كەنە گاور.

(101) 101. ڤێجا هوین دێ چاوا گاور بن و ئایەتێت خودێ ل سەر هەوە دئێنە خواندن، و پێغەمبەرێ خودێ [ب خۆ ژی] د ناڤ هەوەدا؟! و هەچیێ ڕێكا خودێ بگریت و پشتا خۆ پێ گرێدەت، ئەو ڕاستەڕێ بوو، و بەرێ وی كەڤتە ڕێكا ڕاست.

(102) 102. گەلی مرۆڤێت هەوە باوەری ئینایین، ب دورستایی پارێزكارییا خودێ بكەن، [و هشیار بن] نەمرن هوین نەموسلمان.

(103) 103. و هوین هەمی خۆ ب دینێ‌ خودێ و كتێبا ویڤە بگرن، و ژێك بەلاڤ نەبن، و نیعمەت و كەرەما خودێ د گەل هەوە كری بیننە بیرا خۆ [ژ بیر نەكەن] دەمێ هوین [هێژ موسلمان نەبوویین] لێك دژمن، [خودێ] دلێت هەوە گەهاندنە ئێك و هوین ژ دەولەت و كەرەما خودێ بوونە برایێت ئێك، و هوین ل سەر لێڤا كۆرەكا ئاگری بوون [نێزیك بوو بداهڕیێنێ]، خودێ هوین ژێ قورتال كرن، هۆسا خودێ نیشانێت خۆ بۆ هەوە دیار دكەت، دا هوین ڕاستەڕێ ببن.

(104) 104. بلا هوین هەمی ببنە ملەتەك، داخوازا قەنجییێ بكەن و فەرمانا چاكییێ بكەن، و خەلكی ژ خرابییێ بدەنە پاش، و هەر ئەڤەنە د سەرفەراز.

(105) 105. و وەكی وان نەبن ئەوێت ژێكڤە بوویین و بەلاڤ بوویین، پشتی نیشانێت خودێ یێت ئاشكەرا بۆ هاتین، ئەها ئیزایەكا مەزن بۆ ئەڤانە.

(106) 106. ڕۆژا هندەك ڕوی [ب گوهدارییێ و پەرستنا خودێ] سپی دبن، و هندەك ژی [ب گاورییێ و گونەهان] ڕەش دبن، ئەڤێت ڕوییێت وان ڕەش بوویین دێ بێژنێ: هوین گاور بوون پشتی هەوە باوەری ئینایی؟ دێ ڤێجا تامكەنە ئیزایا گاوربوونا خۆ.

(107) 107. و هندی ئەون ئەوێت ڕوی سپی بوویین ئەو د دلۆڤانییا خودێ دانە، [د بەحەشتا وی دانە]، و هەروهەر دێ تێدا بن.

(108) 108. ئەڤە ئایەت و نیشانێت خودێنە، ئەم ب ڕاست و دورستی ل سەر تە دخوینین و خودێ نەئەوە یێ ستەمێ ل بەندەیان بكەت [خێرا وان كێم بكەت یان گونەهێت وان زێدە بكەت، یان ئێكی شوینا ئێكێ دی جزا بكەت].

(109) 109. هندی د ئەرد و ئەسماناندا، هەمی یێ خودێیە، و هەمی كاروبار دێ هەر ب بال ویڤە زڤڕن.

(110) 110. هوین [گەلی موسلمانان] باشترین ملەتن بۆ خەلكی هاتین، چونكی هوین فەرمانێ ب كرنا قەنجییێ دكەن و ڕێكێ ل خرابییێ دگرن، و هوین باوەرییێ ژی ب خودێ دئینن، و ئەگەر خودان كتێبان باوەری ئینابایە، بۆ وان باشتربوو، هندەك ژ وان (ژ خودان كتێبان) خودان باوەرن [ئانكو باوەری یا ب پێغەمبەری ئینایی] و باراپتر ژێ ژ ڕێ دەركەڤتینە.

(111) 111. چو زیانێ ناگەهیننە هەوە، ئەزیەت [ب دەڤی، و ب بێ بەختییێ] تێ نەبیت. و ئەگەر شەڕی د گەل هەوە بكەن، [دێ شكێن و خۆ ناگرن] و دێ بازدەن، و پاشی هاریكارییا وان ژی نائێتەكرن.

(112) 112. هەر جهەكێ ئەو لێ بن، خودێ ڕسوایی و بێ ڕویمەتی ب سەر واندا گرتییە [داڕێتیە]، نابێژم خۆ ب وەریسێ خودێڤە بگرن [موسلمان بن ] و خۆ ب وەریسێ [عەهدێ] موسلمانانڤە بگرن. و ب كەرب و كینا خودێڤە زڤڕین، و ڕسوایی ل وان هاتە ئێك، ئەڤە هەمی ژ بەر هندێ، چونكی وان باوەری ب ئایەتێت خودێ نەدئینا و ژ بێ بەختی و ب نەهەقی پێغەمبەرێت خودێ دكوشتن، ئەڤە ژی هەر ب نەگوهدارییا خۆ و زێدەگاڤی ژی [د سەرڕا] دكرن.

(113) 113. هەمی [خودان كتێب مەخسەد جوهی ] وەكی ئێك نینن، هندەك ژ وان هەنە دورستن، و ل بەر فەرمانا خودێ د ڕاوەستاینە، و ب شەڤ ئایەتێت خودێ [كو قورئانە] دخوینن، و بۆ خودێ ئەنیا خۆ دداننە ئاخێ [ب شەڤ قورئانێ ل سەر نڤێژان دخوینن].

(114) 114. باوەرییێ ب خودێ و ڕۆژا ئاخرەتێ دئینن، و فەرمانێ ب باشییێ دكەن و ڕێ ل خرابییێ دگرن، و لەزێ ل قەنجییان دكەن، و ئەڤە (ئانكو خودانێت ڤان سالۆخەتان) ژ كێرهاتی و سەرڕاستانە.

(115) 115. و چ قەنجییا ئەو بكەن، ژێ بێ بار نابن و خودێ ژ پارێزكاران ب ئاگەهە.

(116) 116. ب ڕاستی ئەوێت گاور بوویین، مال و زاڕۆكێت وان مفایێ وان ناكەت، و ئیزایا خودێ ژ وان نادەتە پاش، و ئەڤە دۆژەهینە و هەروهەر دێ تێدا بن.

(117) 117. مەتەلا كەسێ مالێ خۆ ب ڕویمەتی د ڤێ دنیایێدا دمەزێخیت وەكی مەتەلا بایەكێ ب سڕ و سەقەمە ب سەر چاندنییا ملەتەكی ستەمكاردا بێت و پویچ بكەت، [و چو مفایی بۆ خۆ ژێ وەرنەگرن، هۆسا گاور ژی، مفایی ژ كارێت خۆ یێت قەنج ناكەن]. خودێ ستەم ل وان نەكرییە بەلێ وان [ب كار و كریارێت خۆ یێت نە د ڕێدا و نەدورست] ستەم و زیان ل خۆ كرینە.

(118) 118. گەلی خودان باوەران ژ بلی خۆ [موسلمانان] كەسێ دیتر [شوینا خودان باوەران] نەكەنە دۆست و بژارتییێت خۆ، ئەو تەخسیرییێ د ئەزیەتگەهاندنا هەوەدا ناكەن، هیڤییان دكەن [و دخوازن] بەرتەنگی و وەستیان بۆ هەوە چێ ببیت، كین و نەڤیان ژ دەڤێ وان دیاربوو [و دباریت]، و یا د دلێ واندا هێژ مەزنترە ژی. ب ڕاستی مە بۆ هەوە، ئایەت و نیشان [ل سەر پێدڤییا دلسۆژییێ د دینیدا و دۆستینییا موسلمانان و نەدۆستینییا گاوران] ئاشكەرا كرن، ئەگەر ئاقلەك د سەرێ هەوەدا هەبیت.

(119) 119. ئەها ئەڤە هوینێ حەژ وان دكەن، و ئەو حەژ هەوە ناكەن، و هوین باوەرییێ ب كتێبێت هاتینە خوارێ هەمییان دئینن [دگەل هندێ ژی ئەو هەر حەژ هەوە ناكەن]. و ئەگەر گەهشتنە هەوە و هوین دیتن دێ بێژن: مە ژی باوەری ئینا، و ئەگەر ڤەدەربوون و مانە ب تنێ، و پشتا هەوە كەڤتە وان، ژ كەرباندا بۆ هەوە تلان دگەزن و دكڕینن، بێژە: ب كەرب و كینێت خۆڤە بمرن، ب ڕاستی خودێ ژ وێ ب ئاگەهە یا د سینگاندا [ڤەشارتی].

(120) 120. ئەگەر خۆشییەك بگەهیتە هەوە، پێ نەخۆش دبن، و ئەگەر نەخۆشییەك بگەهیتە هەوە، كەیفا وان پێ دئێت، و ئەگەر هوین بێنا خۆ [ل سەر ئەزیەتا وان بكێشن] و پارێزكارییێ بكەن، فند و فێلێت [نەخشكێشانا] وان چو زیانێ ناگەهیننە هەوە، ب ڕاستی ئەو كارێ ئەو دكەن خودێ پێ ئاگەهە.

(121) 121. [بیننە بیرا خۆ] وی دەمێ سپێدێ زوی تو ژ مال دەركەڤتی، دا چەپەران بۆ خودان باوەران كار بكەی، و خودێ یێ گوهدار و زانایە.

(122) 122. دەمێ دو دەستەك ژ هەوە، نێزیك بوو دا شكێن و ژ هەوە ڤەبن [و زڤڕنەڤە] و سست بن، و خودێ پشتەڤانێ وانە [ژ بەر هندێ پارستن و نەهێلا سست ببن و د گەل دوڕوییان بزڤڕن]. و بلا خودان باوەر پشتا خۆ ب خودێ موكوم بكەن.

(123) 123. ب سویند خودێ شەڕێ بەدرێ، هوین ب سەرئێخستن و هاریكار‏ییا هەوە كر، و هوین پیچەك. ڤێجا پارێزكارییا خودێ بكەن ، دا هوین سوپاسییا [خێر و خۆشی و كەرەمێت ] وی بكەن.

(124) 124. بیننە بیرا خۆ [ڕۆژا بەدرێ] دەمێ تە گۆتییە خودان باوەران، ما نەبەسی هەوەیە خودێ بۆ هاریكار‏ییا هەوە سێ هزار ملیاكەتان بینیتە خوارێ.

(125) 125. بەلێ، ئەگەر هوین بێنا خۆ [ل سەر شەڕی] فرەهـ بكەن و خۆ بپارێزن، د ڤێ گاڤێدا [دژمن] بێنە هەوە و ب سەر هەوەدا بگرن، خودێ دێ پشتەڤانییا هەوە ب هنارتنا پێنج هزار ملیاكەتێت نیشانكری كەت.

(126) 126. خودێ [ئەڤ هاریكارییە] نەدكر ئەگەر ژ بەر هندێ نەبایە دا ببیتە مزگینییەك بۆ هەوە [كو هوین دێ ب سەركەڤن] و دا دلێت هەوە پێ تەنا ببن [و ترسا دژمنی ژ بەر پیچەكییا هەژمارا هەوە، ژ دلێ هەوە دەركەڤیت] و هندی سەركەڤتنە ژ نك خودایێ سەردەست و كار بنەجهە.

(127) 127. [و خودێ ئەڤ پشتەڤانی و هاریكارییە كرییە] دا گوهەكی [ئالییەكی] ژ بەر گاوران ڤەكەت و ژ ناڤ ببەت، یان دا دلێ وان ب كول و خەم بێخیت، و وان [وەسا] شەرمزار بكەت كو سەرشۆڕ و بێ هیڤی بزڤڕنەڤە.

(128) 128. [هەی موحەممەد، بزانە] تە چو دەست د ڤی كاروباریدا نینە [هەمی د دەست خودێ دایە چ یا وی بڤێت دێ ل وان كەت]، چ تۆبەیێ بدەتە سەر وان [پشتی پەشێمان دبن] و چ ژی وان ئیزا بدەت [ئەگەر هەر ل سەر گونەهێ مان]. و ب ڕاستی ئەو ستەمكارن.

(129) 129. چ د ئەرد و ئەسماناندا هەیە، هەمی یێ خودێیە، ڤێجا یێ وی بڤێت لێ ناگریت و دێ گونەهێت وی ژێ بەت، و یێ بڤێت دێ ئیزا دەت، و خودێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.

(130) 130. گەلی خودان باوەران، سەلەفێ‌ ب زێدەییا گەلەجاركی نەخۆن [مەخسەد سەلەفێ‌ بهێلن و سەرێ مالێ خۆ ب تنێ وەرگرن بێ زێدەیی]، و پارێزكارییا خودێ بكەن، هیڤییا هندێ دا هوین سەرفەراز ببن.

(131) 131. و خۆ بپارێزن ژ ئاگرێ (دۆژەها) بۆ گاوران هاتییە بەرهەڤكرن.

(132) 132. و گوهدارییا خودێ و پێغەمبەری بكەن، دا خودێ دلۆڤانییێ ب هەوە ببەت.

(133) 133. [گەلی خودان باوەران] لەز ل ژێبرنا گونەهان ژ بەرێ خودایێ خۆڤە و ل بەحەشتا فرەهییا وێ فرەهییا ئەرد و ئەسمانان بكەن، ئەو بەحەشتا بۆ پارێزكاران هاتییە بەرهەڤكرن.

(134) 134. [ئەو پارێزكارێت] د بەرفرەهی و تەنگاڤییێدا [د دەولەمەندی و دەستكورتییێدا] مالێ خۆ دمەزێخن، و كەربا خۆ دادعویرن و ڤەدشێرن [ستەمێ‌ ژ كەرباندا ل كەسێ ناكەن] و د ڕاستا خۆدا خەلكی ئازا دكەن، و خودێ ژی حەژ قەنجیكاران دكەت.

(135) 135. و ئەوێت (پارێزكارێت) ئەگەر گونەهەكێ دكەن یان ژی ستەمێ ل خۆ دكەن، ناڤێ خودایێ خۆ دئینن و خودێ دئیننە بیرا خۆ، و داخوازا گونەهـ ژێبرنێ ژ خودێ دخوازن، ما كی ژ بلی خودێ گونەهان ژێ دبەت، و ڕكمانێ ل سەر گونەها كرین ناكەن (هەر نامیننە ل سەر و دهێلن و ئنیەتا لێ نەزڤڕینێ دكەنە دلێ خۆ). و ئەو دزانن [وان خەلەتی كر و نابیت هەر ل سەر بمینن، و دڤێت تۆبە بكەن، و دزانن كەس ژ خودێ پێڤە گونەهێت وان ژێ نابەت].

(136) 136. ئەڤان خەلاتێ وان ژێبرنا گونەهانە ژ بەرێ خودایێ وانڤە و بەحەشتێت ڕویبار د بنڕا دهەڕكن و دچن، و هەروهەر دێ تێدا بن، و بەحەشت چ خۆش خەلاتە بۆ كریاركەرێت قەنج.

(137) 137. [گەلی خودان باوەران] بێ گۆمان بەری هەوە ڕویدانێت بۆرین [رێكا (سونەتا) خودێ د ڕاستا ئەوێت ئایەتێت وی دەرئێخستین و باوەری ب پێغەمبەرێت وی نەئینایین]. ڤێجا هوین د ئەردیدا بگەڕن بەرێ خۆ بدەنێ و بزانن كا دویماهیكا ئەوێت [ئایەتێت خودێ] درەو دەرئێخستین یا چاوا بوو و چ بوو؟

(138) 138. ئەڤ قورئانە بەیانە بۆ هەمی خەلكی و ڕاستەڕێكرن و چامەیە بۆ پارێزكاران.

(139) 139. و هوین [گەلی خودان باوەران] سست نەبن و ب خەم نەكەڤن، و هوین د سەر وانڕانە، ئەگەر هوین خودان باوەر بن [نە سست بن و نە ب خەم بكەڤن].

(140) 140. ئەگەر هوین [د ئوحدێدا ] بریندار بووبن [و بوت پەرێسان شیابنە هەوە]، ب ڕاستی وەكی ڤێ ب سەرێ وان ژی هاتبوو [ڕۆژا بەدرێ، بەلێ سست نەبوون و دەستێت خۆ د بەر خۆدا نەبەردان، و جارەكا دی زڤڕینە شەڕێ هەوە، ڤێجا یا باش ئەوە هوین ژ وان چێتر بن، د بێ هیڤی نەبوون و سست نەبوونێدا]. و ڤان ڕۆژان [جار شكەستن و جار سەركەڤتن] د ناڤبەرا خەلكیدا دگێڕینین [ئەزموونە بۆ خەلكی]، دا خودێ ئەوێت باوەری ئینایین [و سەبری دكێشن] بنیاسیت، و هندەكان ژ هەوە ب شەهیدبوونێ خەلات بكەت، و ب ڕاستی خودێ حەژ ستەمكاران ناكەت.

(141) 141. و دا خودێ ئەوێت باوەری ئینایین ژ گونەهان بشۆت و گاوران ژی قڕ بكەت.

(142) 142. [گەلی موسلمانان] هوین هزر دكەن بچنە بەحەشتێ بێی خودێ بزانیت كا ئەوێت جیهاد كرین و سەبر كێشایین ژ هەوە، كی بوون؟!.

(143) 143. ب سویند بەری هوین مرنێ ببینن هەوە مرن دخواست [هەوە حەز دكر شەڕەك چێ ببیت، دا هوین تێدا شەهید ببن]، و ب ڕاستی هەوە مرن دیت [و هوین ب خۆ ژی نێزیكی مرنێ بوون و هەڤالێت هەوە ل پێش چاڤێت هەوە هاتنە شەهیدكرن]. و هەوە ددیت [وەختێ هەڤالێت هەوە دهاتنە كوشتن].

(144) 144. و موحەممەد پێغەمبەرەكە ژ پێغەمبەران، و گەلەك پێغەمبەر بەری وی هاتینە و چۆیینە، ڤێجا ئەگەر مر، یان هاتە كوشتن، هوین دێ ب پاشڤە زڤڕن، [و هلگەڕنە سەر گاورییێ] و هەچیێ ژ هەوە ب پاشڤە بزڤڕیتەڤە [و گاور ببیت] چو زیانێ ناگەهینیتە خودێ، و خودێ دێ خەلاتێ سوپاسداران [ئەوێت خۆ ڕاگرتین و ب پاشڤە نەزڤڕین] دەتێ.

(145) 145. نینە كەسەك بمریت بێ دەستویرا خودێ [ئانكو بێ دەستویرا خودێ كەس نامریت] [مرن] ب ڕۆژا خۆ تشتەكێ نڤێسی یێ دیاركرییە [ئانكو نڤێسییە، نە پێش دكەڤیت و نە پاش دكەڤیت]، و هەچیێ [ب كار و كریارێت خۆ] دنیا بڤێت ئەم دێ ژێ دەینێ و یێ [ب كار و كریارێت خۆ] خێرا ئاخرەتێ بڤێت دێ ژێ دەینێ، و سوپاسداران دێ خەلات كەین.

(146) 146. چەند پێغەمبەر هەبوون، گەلەك مرۆڤێت خودێ [ژ زانا و چاكان] د گەل وان شەڕ [د ڕێكا خودێدا] كرینە، و سست نەبوون ژ بەر ئەوا د ڕێكا خودێدا دیتین، و بێ هێز و لاواز نەبوون و ستۆیێ خۆ خوار نەكرن [سەرێت خۆ نەچەماندن]. و خودێ ژی حەژ بێنفرەهان دكەت.

(147) 147. و ئاخڤتنا وان ژی هەر ئەڤە بوو: خودێوۆ ل گونەهێت مە و زێدەگاڤییا مە ببۆرە، و مە قاهیم بكە [پییێت مە موكم بكە و ڕابگرە] و مە ب سەر ملەتێ گاور بێخە.

(148) 148. ڤێجا خودێ خێرا دنیا و ئاخرەتێ دا وان [سەركەڤتن و دەستكەڤتن دانێ] و خودێ حەژ قەنجیكەران دكەت.

(149) 149. [گەلی موسلمانان] ئەگەر هوین ب گۆتنا ئەوێت گاور بوویین بكەن دێ هەوە خڕینن و زڤڕیننە سەر گاورییێ، ڤێجا هوین دێ ڤەگەڕنەڤە، زیاندار و خوسارەت.

(150) 150. [ئەو نەدۆستێت هەوەنە، گوهدارییا وان نەكەن] بەلكی خودێ هاریكار و پشتەڤانێ هەوەیە و ئەو باشترین هاریكار و پشتەڤانە.

(151) 151. ئەم نێزیك دێ ترس و لەرزێ ئێخینە د ناڤ دلێ گاوراندا، ژ بەر شركا وان دكر ژ نەهەقی و بێ تشتەك بۆ هەبیت، و جهێ وان دۆژەهە و چ پیسە جهە جهێ ستەمكاران.

(152) 152. ب سویند گاڤا هەوە نەیارێ خۆ ب دەستویر و ئزنەها خودێ [ئێخستییە پێشییا خۆ] و شكاندی و قوتبڕ كری [ب كوشتنێ] خودێ ئەو پەیمانا دایییە هەوە [كو هەوە ب سەربێخیت] ب جهـ ئینا. بەلێ پشتی خودێ ئەوا هەوە دڤیا نیشا هەوە دایی، د وێ گاڤێدا هوین سست بوون و ژێكڤەبوون و هەوە نەگوهداری كر [ئەو جهێت پێغەمبەری بۆ هەوە دانایین، هەوە هێلان]. هندەكان ژ هەوە دنیا [دەستكەڤتی] دڤیا [جهێت خۆ بەردان و هێلان]، و هندەكان ژ هەوە ئاخرەت دڤیا [ل جهێت خۆ مان و بەرنەدان]، پاشی [خودێ ] هوین ژ وان ڕزگار كرن [ب شكەستنێ] دا هەوە بجەڕبینیت، و خودێ هوین ئازاكرن [پشتی هوین پەشێمان بوویین]، و خودێ خودان كەرەم و منەتە ل سەر خودان باوەران.

(153) 153. بیننە بیرا خۆ [گەلی موسلمانان] دەمێ هوین ل دویڤ سەرێ خۆ دڕەڤین و ل كەسێ نەدزڤڕین، و پێغەمبەری ل پشت هەوە د گەل ئەڤێت مایی گازی هەوە دكر [بەلێ هوین ل پاش خۆ نەدزڤڕین و هوین هەر دڕەڤین]، و خودێ كۆڤان ل سەر كۆڤانێ ب سەر هەوەدا داڕێت، دا هوین خەمێ ژ وی تشتی نەخۆن یێ ژ دەست هەوە چۆیی [كو سەركەڤتن بوو]، و خەمێ ژ وی نەخۆن یێ هوین هنگاڤتین [كو شكەستن بوو]، و خودێ ب ئاگەهە ژ وی یێ هوین دكەن.

(154) 154. پاشی خودێ پشتی كۆڤانێ ئێمناهی و تەناهی و هێنژین [خەو چاڤگرتن] ب سەر هەوەدا داڕێت، دەستەكەك ژ هەوە د نقرۆسك دچن [پشتی وەستیانێ تەنا دبن] و دەستەكەك ژی كەتبوونە د دەردێ خۆدا و بەس د خەما خۆدا بوون [ژ ترساندا خەو ژ چاڤان ڤەڕەڤی] و هزرا نە د ڕێدا [كو خودێ پێغەمبەرێ خۆ سەرنائێخیت] ژ خودێ دكرن، وەكی نەزانان، دبێژن: ما كار و بارەك ب دەستێ مە هەیە؟ [ژ سەركەڤتنێ یان شكەستنێ] بێژە: [هەی موحەممەد] هەمی كاروبار ب خودێنە [چاوا بڤێت دێ وەسا بیت]. وێ د سینگێ خۆدا ڤەدشێرن یا بۆ تە ئاشكەرا نەكەن، دبێژن: ئەگەر كاروبارەك د دەست مەدا هەبایە، ئەم ل ڤێرێ نەدهاتینە كوشتن، بێژە: ئەگەر هوین خۆ د خانییێت خۆڤە ژی بانە، دیسا ئەوێت كوشتن ل سەر وان هاتییە نڤێسین، دا بۆ كوشتنا خۆ دەركەڤن، دا خودێ ئەوا د سینگێ هەوەدا هەی بجەڕبینیت، و دا یا د دلێ هەوەدا [ژ بانگ و ئاوازێت شەیتانی] پاقژ بكەت. و خودێ ئاگەهەدارە ژ وێ یا د سینگ و دلاندا.

(155) 155. ب ڕاستی ئەوێت ڕۆژا هەردو كۆم ڤێك كەڤتین [ڕۆژا ئوحدێ] و پشت دایینە شەڕی و ڕەڤین، ب ڕاستی شەیتانی ئەو د سەردابرن و تەحساندن ژ بەر گونەهێت وان كرین، ب ڕاستی خودێ ل وان بۆری و ئازاكرن. و ب ڕاستی خودێ گونەهـ ژێبەر و بێنفرەهە ل سەر جزادانێ.

(156) 156. گەلی خودان باوەران، هوین ژی وەكی وان نەبن، ئەوێت گاور بوویین و بۆ برایێت خۆ [چ یێت بابێ یان یێت دوڕوییاتییێ] دگۆتن چ گاڤا دەركەڤتبانە بازرگانییەكێ یان وەغەرەكێ، یان ژی خەزاكەربانە [مربان یان ژی هاتبانە كوشتن]: ئەگەر ل دەڤ مە بانە نەدمرن و نەدهاتنە كوشتن، دا خودێ ڤێ باوەرا وان بكەتە كول و كۆڤان د دلێ واندا. و خودێیە ساخ دكەت و دمرینیت، و خودێ ئاگەهدارە ب كار و كریارێت هوین دكەن و دبینیت.

(157) 157. و ئەگەر هوین د ڕێكا خودێدا هاتنە كوشتن یان ژی مرن، ب ڕاستی لێبۆرینا خودێ و دلۆڤانییا وی بۆ هەوە ژ وان تشتان ئەوێت هوین [بۆ ژین و ژیارا دنیایێ] كۆم دكەن چێترە.

(158) 158. و ئەگەر هوین مرن یان هاتنە كوشتن [بزانن] هوین دێ هەر بەر ب خودێڤە ئێنە كۆمكرن.

(159) 159. [هەی موحەممەد] ژ بەر وێ دلۆڤانییا خودێ ب تە بری تو بۆ وان نەرم بووی، و هەكە تو مرۆڤەكێ هشكێ دلڕەق بای دا ژ دۆرێت تە ڤەڕەڤن، [ژ بەر هندێ] ل وان ببۆرە و داخوازا گونەهـ ژێبرنێ بۆ وان ژ خودێ بخوازە، و مشێورەتا وان د كاروباراندا بكە [د وان كاروبارێت وەحی پێ نەهاتی] و ئەگەر تە [پشتی مشێورەتێ] خۆ ئێك دل كر و بڕیارا خۆ دا [و ڕەئیا خۆ ڤەبڕی]، پشتا خۆ ب خودێ ڕاست بكە، و ب ڕاستی خودێ حەژ وان دكەت یێت پشتا خۆ ب خودێ ڕاست دكەن.

(160) 160. ئەگەر خودێ هاریكاری و پشتەڤانییا هەوە بكەت [و هەوە سەربێخیت] شكەستن بۆ هەوە نینە، و كەس ل سەر هەوە زال نابیت، و ئەگەر هاریكاری و پشتەڤانییا هەوە نەكەت و هەوە بشكێنیت، كی هەیە ژ خودێ پێڤە هاریكار‏ییا هەوە بكەت؟ و بلا خودان باوەر پشتا خۆ ب خودێ گەرم بكەن.

(161) 161. چو پێغەمبەران [ئەو ماف نینە] خیانەتێ بكەن و بەختێ خۆ خراب بكەن، و هەر كەسێ خیانەتێ بكەت، ڕۆژا قیامەتێ، ئەو ب خیانەتا خۆڤە دێ ئێتە حازركرن، پاشی هەر ئێكی ل دویڤ كار و كریارێت وی حسێب دێ د گەل ئێتە كرن. و ستەم ل كەس ژ وان نائێتە كرن [نە خێرێت وان كێم دبن، نە ژی گونەهێت وان پتر لێ دئێن].

(162) 162. ئەرێ ما ئەوێ قایلبوون و ڕازیبوونا خودێ ل بەر، و دخوازیت وەكی وییە، یێ ب نەڕازیبوونا خودێڤە ڤەگەڕیایی، و جهێ وی دۆژەهە [كو] چ پیسە جهە.

(163) 163. [نە‌و، هەردو جوین نەوەكی ئێكن ل دەڤ خودێ] هەر ئێك ژ وان ل دەڤ خودێ پەییسكەكە، و خودێ دبینیت كا ئەو چ دكەن [خودێ ژ كریارێت وان ب ئاگەهە].

(164) 164. خودێ خێر و كەرەم د گەل باوەری ئینایییان كر، دەمێ پێغەمبەرەك هەر ژ وان بۆ وان هنارتی، نیشانێت مە بۆ وان بخوینیت [ئانكو قورئانێ نیشا وان بدەت] و دل و هناڤێت وان بشۆت و ڤەشۆت و پاقژ بكەت. و كتێب [كو قورئانە] و سونەتێ [كو ڕێكا پێغەمبەرییە] نیشا وان بدەت، هەر چەندە بەری نوكە د بەرزەبوون و گومڕایییەكا ئاشكەرادا بوون.

(165) 165. ئەرێ [گەلی موسلمانان] دەمێ هوین بەرهنگاری ئاتافەكێ بوویین [كو ڕۆژا ئوحدێ حەفتێ ژ هەوە هاتنە كوشتن] و دوجا هندی وێ هەوە ب سەرێ وان ئینا [ڕۆژا بەدرێ هەوە حەفتێ ژێ كوشتن و حەفتێ ژێ ئێخسیر و دیل كرن]، و هوین دبێژن ئەڤ [بەلایە] چاوا و ژ كیڤە هات؟! بێژە [وان: مەخسەد پێ موسلمانن] ئەڤە [ئەڤ بەلایە] ژ هەوە ب خۆیە [دەمێ هەوە جهێت خۆ بەردایین و نەگوهدارییا فەرمانا پێغەمبەری كری]. ب ڕاستی خودێ خودان شیانە ل سەر هەمی تشتی.

(166) 166. و یا هاتییە سەرێ هەوە، دەمێ هەردو كۆم كەڤتینە بەرانبەری ئێك [مەخسەد ژێ موسلمان و گاورێت قورەیشییان ڕۆژا ئوحدێ] ب دەستویرا خودێ بوو، و دا خودان باوەر ئاشكەرا ببن [ئەوێت بێن ل سەر نەخۆشییێ كێشایین و خۆ ڕاگرتین].

(167) 167. [و دیسا] دا ئەوێت دوڕوییاتی كرین بێنە نیاسین و [ئاشكەرا ببن]. گۆتنە وان [مەخسەد پێ دوڕوینە]: وەرن د ڕێكا خودێدا شەڕی [جهادێ] بكەن، یان ژی [ئەگەر هوین د ڕێكا خودێدا نەكەن] بەرگرییێ ژ خۆ بكەن، گۆتن: ئەگەر مە زانیبایە دێ بیتە شەڕ، ئەم دا خۆ دەینە د گەل هەوە [و شەڕی كەین]، ئەو [ب ڤێ گۆتنا خۆ] وێ ڕۆژێ هند نێزیكی باوەرییێ نینن هندی نێزیكی گاورییێ، وێ ب ئەزمانێ خۆ دبێژن یا نە ل سەر دلێ وان، و خودێ چێتر دزانیت كا ئەو چ [د دلێ خۆدا] ڤەدشێرن.

(168) 168. ئەوێت ڕوینشتین [شەڕ نەكرین] و گۆتینە برایێت خۆ، ئەگەر ب یا مە كربانە [و دەرنەكەتبانە شەڕی و هەر ژ مالێت خۆ دەرنەكەتبانە] نە دهاتنە كوشتن، بێژە [وان] ئەگەر هوین ڕاست دبێژن مرنێ ژ خۆ بدەنە پاش.

(169) 169. هزر نەكەن ئەوێت د ڕێكا خودێدا هاتینە كوشتن د مرینە [وەكی هەر ئێك دمریت]، [نە‌و] بەلكی ئەو ل دەڤ خودایێ خۆ د ساخن ڕزقێ خۆ دخۆن.

(170) 170. دلخۆشن ب ئەوا خودێ ب كەرەما خۆ دایییە وان و د گەل وان كری، و ئەو مزگینییێ ددەنە یێت ب پشت خۆڤە هێلایین، و هێژ نەگەهشتینە وان [و شەهید نەبوویین ] كو ترس ل سەر وان نینە [ژ ئیزایێ ڕۆژا قیامەتێ] و ب خەم ژی ناكەڤن [ب هێلانا دنیایێ].

(171) 171. و ئەو ب وێ خێر و كەرەما خودێ د گەل وان كری دلخۆش دبن و مزگینییێ ددەن كو ب ڕاستی خودێ خێرا باوەرئیناییان بەرزە ناكەت.

(172) 172. [باوەرئینایی ئەون] ئەوێت پشتی برینداری و نەخۆشییا ئوحدێ ژی ب سەردا هاتی هەر ژ گوهدارییا خودێ و پێغەمبەری دەرنەكەڤتین، [و د گەل پێغەمبەری ل دویڤ ئەبو سوفیان و لەشكەرێ وی هاتن پشتی ژ ئوحدێ زڤڕین]، بۆ وان ئەوێت قەنجی كرین و پارێزكاری كرین خەلاتەكێ مەزن هەیە.

(173) 173. ئەوێت خەلكی [مەخسەد پێ مرۆڤەك بوو، ئەبو سوفیان هنارت كو بێژتە وان] گۆتینێ: خەلكی [نەیارێت هەوە] لەشكەرێ بۆ هەوە [بۆ بنبڕكرنا هەوە] كۆمكری، ژ خۆ بترسن و هشیار بن، [شوینا بترسن] باوەرییا وان پتر لێ هات و [ژ بەر هندێ] گۆتن: خودێ بەسی مەیە و پشتەڤان هەما هەر خودێیە.

(174) 174. ڤێجا [ژ بەر پشتگەرمییا وان ب خودێ، بێ شەڕ] و ب خێر و كەرەمێت خودێ ڤەگەڕیان و چو نەخۆشی نەگەهشتنە وان، و ب دویڤ قایلبوون و ڕازیبوونا خودێ كەڤتن [دەمێ ب برینێت خۆڤە ب دویڤ لەشكەرێ قورەیشییان كەڤتین]، و خودێ خودانێ‌ كەرەمەكا مەزنە.

(175) 175. ب ڕاستی ئەوێ [گۆتییە هەوە خەلك و نەیارێت هەوە بۆ هەوە یێت كۆم بوویین دا هەوە بترسینن و سار بكەن ژ جیهادێ] ئەو شەیتانە، دۆستێت خۆ دترسینیت، ڤێجا ژ وان نەترسن، و ژ من بترسن، ئەگەر ب ڕاستی هوین خودان باوەرن.

(176) 176. و خەمێ ژ وان نەخۆ، ئەوێت لەزێ ل گاورییێ دكەن، ب ڕاستی ئەو چو زیانێ ناگەهیننە خودێ، و خودێ دڤێت چو پشك و باران [ژ خەلاتێ] ڕۆژا ئاخرەتێ بۆ وان تەرخان نەكەت و نەخۆشی و ئیزایەكا مەزن [وێ ڕۆژێ] بۆ وان هەیە.

(177) 177. ب ڕاستی ئەوێت گاوری ب باوەرییێ كڕی چو زیانێ ناگەهیننە خودێ، و بۆ وان ئیزایەكا دژوار هەیە.

(178) 178. ئەوێت گاور بوویین بلا هزر نەكەن مۆلەتا [بێندانا] ئەم ددەینە وان [چ ژی درێژی بیت چ خۆشحالی] بۆ باشییا وانە، ئەو بێنا ئەم ل وان فرەهـ دكەین ژ بۆ هندێیە كو گونەهێت وان زێدە ببن، و ئیزایەكا هەتكبەر ژی بۆ وان هەیە.

(179) 179. [هەی موحەممەد] خودێ خودان باوەران [موسلمانان] ل سەر ڤی دەستودارێ هوین تێدا [تێكەل] ناهێلیت، هەتا قەنج و خرابان ژێك نەڤاڤێریت. و خودێ هەوە ب سەر وی تشتێ نە ل بەر چاڤان و نهینی هلناكەت [كو غەیبە]، بەلێ خودێ ژ ناڤ پێغەمبەرێت خۆ یێ بڤێت دێ هەلبژێریت و [ئاگەهدار كەت، هەروەكی پێغەمبەرێ خۆ موحەممەد (سلاڤێت خودێ ل سەر بن) ب سەر دوڕوییان هلكری]، ڤێجا باوەرییێ ب خودێ و پێغەمبەرێت وی بینن، و ئەگەر هوین باوەرییێ بینن و پارێزكارییێ بكەن خەلاتەكێ مەزن بۆ هەوە هەیە.

(180) 180. و بلا ئەوێت قەلسییێ د وی تشتیدا دكەن یێ خودێ ژ كەرەما خۆ دایییە وان، هزر نەكەن ئەڤە باشییە بۆ وان، بەلكی ئەڤە بۆ وان خرابییە، ڕۆژا قیامەتێ ئەڤ چڕویكی و قەلساتییە دێ ل وان ئێتە ئێك [ئانكو دێ پێ ئێنە ئیزادان] و میراتێ ئەرد و ئەسمانان هەر بۆ خودێیە، و خودێ ب هەر كار و كریارەكا هوین دكەن ئاگەهدارە.

(181) 181. ب سویند خودێ گۆتنا وان ئەوێت گۆتین خودێ یێ هەژارە (فەقیرە) و ئەم دەولەمەندین، بهیستیە. ب ڕاستی ئەڤا وان گۆتی [د ڕاستا خودێدا] و كوشتنا وان ژ بێ بەختی بۆ پێغەمبەران [بەری نوكە] ئەم دێ نڤێسین، [و وان دێ ل سەر جزاكەین]، و دێ بێژینە وان تامكەنە ئیزایا دۆژەهێ.

(182) 182. [ئەڤ ئیزایە] ژ بەر وێیە یا هەوە ب دەستێت خۆ بەری نوكە كری. و خودێ ب ڕاستی د ڕاستا بەندەیێت خۆدا نەیێ ستەمكارە.

(183) 183. ئەو ئەون یێت گۆتین خودێ پەیمان ژ مە وەرگرتییە كو ئەم باوەرییێ ب چو پێغەمبەران نەئینین، هەتا ئەو پێغەمبەر قوربانەكی بۆ مە نەئینیت و ئاگرەك [ژۆردا نەئێت] بسۆژیت، [هەی موحەممەد] بێژە [وان] نێ پێغەمبەر بەری من ب نیشانێت ئاشكەرا و ب وی تشتێ هوین دبێژن هاتبوون، پا هەوە بۆچی كوشتن، هەكە هوین ڕاست دبێژن؟!

(184) 184. ڤێجا ئەگەر وان تو درەوین دانایی [باوەر ژ تە نەكرن] [خەمێ نەخۆ]، ب ڕاستی گەلەك پێغەمبەر بەری تە ژی ب نیشانێت ئاشكەرا و ب كتێبێت ئەسمانی و ب كتێبا ڕۆنكەر هاتبوون، [دگەل هندێ ژی] درەوین هاتنە دانان.

(185) 185. هەر جاندارەكێ هەبیت دێ تامكەتە مرنێ [و دێ شەربەتا مرنێ ڤەخۆت]، و ب ڕاستی ڕۆژا قیامەتێ هوین [هەمی] دێ جزایێ خۆ وەرگرن. ڤێجا هەر كەسێ ژ ئاگری دویركەڤت و چۆ د بەحەشتێدا، ئەها ئەو ب سەركەڤت و سەرفەراز بوو، و هندی ژیانا دنیایێیە ژ خەمل و خێر و پەرتالێ خاپاندنێ پێڤەتر نینە.

(186) 186. ب سویند هوین دێ ب مال و حال و جانێ خۆ ئێنە جەڕباندن، و هوین دێ گەلەك ئیزا و نەخۆشییێ ژ وان بینن یێت بەری هەوە كتێب بۆ هاتین و ژ وان یێت هەڤال و هۆگر بۆ خودێ چێكرین، ڤێجا ئەگەر هوین بێنا خۆ فرەهـ بكەن و پارێزكارییێ بكەن، [بزانن] كو ئەڤە [بێنفرەهی و پارێزكاری] ژ وان كارانە یێت دڤێت مرۆڤ ل سەر یێ هشیار و ڕژد بیت.

(187) 187. و بۆ ملەتێ خۆ بێژە: دەمێ خودێ ژ وان ئەوێت كتێب بۆ هاتین سۆز و پەیمان ستاندی [و گۆتییە وان] كو هوین بێ گۆمان دێ ڤێ كتێبێ بۆ خەلكی ڕۆن و ئاشكەراكەن و چو یێ ژێ ناڤەشێرن، [بەلێ ئەو سۆز و پەیمانا وان دایی] ب پشت خۆڤە هێلان [ئانكو پشتا خۆ دانێ]. و [سۆز و پەیمانا خۆ] ب بهایەكی كێم فرۆتن، و نە چو بازار بوو وان كری.

(188) 188. [هەی موحەممەد] هزر نەكە ئەوێت ب كریارێت خۆ دلخۆش دبن [كو ئەو جوهینە یێت نیشانێت موحەممەد پێغەمبەر ئەوێت د تەوراتێدا هاتین ڤەشارتین ب ڤی كارێ خۆ دلخۆش بوویین دێ ژ ئیزایا خودێ ڕزگاربن] و دڤێن دەستخۆشییا وان بێتەكرن ل سەر وێ‌ یا نەكرین. هزر نەكە ئەڤە دێ ژ ئیزایێ قورتال بن، ئیزا و نەخۆشییەكا دژوار بۆ ڤان هەیە.

(189) 189. و سەر و سامانێ ئەرد و ئەسمانان هەر یێ خودێیە، و خودێ ب خۆ ژی ل سەر هەمی تشتان دەستهەلاتدار و خودان شیانە.

(190) 190. ب ڕاستی چێكرنا ئەرد و ئەسمانان، و هاتن و چۆنا شەڤ و ڕۆژان نیشانن [ل سەر هەبوون و دەستهەلاتدارییا خودێ] بۆ كەسێت ژیر و ئاقلدار.

(191) 191. [كەسێت ژیر و ئاقلدار] ئەوێت ڕاوەستیایی [ل سەر پییان] و ڕوینشتی و ل سەر تەنشتێ (كێلەكێ) درێژكری، خودێ دئیننە بیرا خۆ و زكرێ خودێ دكەن و هزرا خۆ د چێكرنا ئەرد و ئەسماناندا دكەن، [و دبێژن]: خودێوۆ [ئەڤ جیهانە] تە ژ قەستا چێ نەكریە. پاكی [ژ هەمی كێماسییان] هەر بۆ تەیە، [و ئەم تە ژ كێماسییان و تە ژ چێكرنا ژ قەستا و پویچ پاقژ دكەین]. ئێدی تو مە ژ ئاگرێ دۆژەهێ بپارێزە.

(192) 192. خودێوۆ، ب ڕاستی كەسێ تو بكەیە د ئاگریدا تە ڕسوا و شەرمزار كر، و ستەمكاران چو پشتەڤان و هاریكار نینن.

(193) 193. خودێوۆ، ب ڕاستی مە گولێ بوو، بانگهلدێرەك بۆ باوەرئینانێ یێ گازی دكەت [باوەرییێ ب خودێ و پێغەمبەری بینن]، ڤێجا مە باوەری ئینا، خودێوۆ ل مە ببۆرە و دانگێ ل سەر گونەهێت مە بگرە (ئانكو ژێ ببە)، و خەلەتی و خرابییێت مە ژێ ببە و مە د گەل قەنجیكاران بمرینە [ئانكو مە ژی ژ وان حسێب بكە، و مە ب هەڤالینییا وان شایی بكە].

(194) 194. خودێوۆ، چ پەیمانا تە ل سەر زمانێ پێغەمبەران دایی بدە مە [كو بەحەشتە و بۆ یێ ژ گوهدارییا فەرمانا تە دەرنەكەڤیت]، و [خودێوۆ] مە ڕسوا و شەرمزار نەكە ڕۆژا قیامەتێ، ب ڕاستی تو ژ سۆزا خۆ لێڤەنابی.

(195) 195. ڤێجا خودێ دوعایا وان وەرگرت [ب گۆتنا خۆ]: ئەز كار و كریارێت چو كریاركەران ژ هەوە بەرزە ناكەم چ مێر چ ژن، هەر هندەك ژ هەوە ژ هندەكانن [ئانكو ژێدەرێ هەوە ژن و مێران هەر ئێكە و فەرق و جودایی د ناڤبەرا هەوەدا نینە]. ڤێجا ئەوێت مشەخت بوویین و ژ وەلاتێ خۆ هاتینە دەرئێخستن، و د ڕێیا مندا هاتینە ئێشاندن و شەڕ [شەڕێ دژمنێت خودێ] كرین و شەڕێ وان [ژ ئالییێ نەیارێت خودێڤە] هاتییە كرن، ب ڕاستی ئەز دێ گونەهێت وان ڕاكەم و ژێبەم، و ئەوان دێ كەمە د وان بەحەشتاندا ئەوێت ڕویبار د بندا دهەڕكن (دچن). [ئەڤ خەلاتێ هەنێ] كەرەمەك و خەلاتەكە ژ خودێ [ددەتە وان]، و نێ خودێ باشترین خەلات و جزا ل دەڤ هەیە.

(196) 196. گەڕیان و هاتن و چۆنا ئەوێت گاور بوویین د باژێراندا، بلا تە نەخاپینیت.

(197) 197. خۆشی و پەرگالەكا كێمە [یا دنیایێ بەرانبەری یا ئاخرەتێ]، پاشی دویماهی و جهێ وان هەر دۆژەهە و ئەو چ پیسە جهە.

(198) 198. بەلێ ئەوێت پارێزكارییا خودایێ خۆ كرین، بەحەشتێت ڕویبار د بندا دهەڕكن بۆ وان هەنە، و هەروهەر دێ تێدا بن، ئێورگەهەكە ژ نك خودێ، و یێ ل نك خودێ هەی بۆ قەنجیكاران چێترە [ژ وێ خۆشی و پەرگالا ب ڕێكا گەڕیانا دنیایێ دئێت].

(199) 199. ب ڕاستی هندەك ژ خودانێت كتێبان هەنە كو باوەرییێ ب خودێ دئینن و ب ئەوا بۆ هەوە هاتی [ژ نك خودێ كو قورئانە]، و ب وێ یا بۆ وان هاتی، و ژ خودێ دترسن [ل بەر فەرمانا وی د ڕاوەستاینە] و نیشانێت خودێ ب بهایەكێ كێم نافرۆشن [ئانكو سالۆخێت پێغەمبەران د كتێبێت خۆدا ڤاڕێ ناكەن بەرانبەری بهایەكێ كێم]. ئەڤان خەلاتێ خۆ ل نك خودێ هەیە و خودێ د حسابێدا یێ سڤكە.

(200) 200. گەلی ئەوێت هەوە باوەری ئینایی بێنا خۆ [ل سەرگوهدارییێ‌] فرەهـ بكەن و [ل سەر جیهادا گاوران] بێنفرەبن و خۆ ڕابگرن، و دل و دەروونێ خۆ ب خودێ گرێ بدەن، و پارێزكارییا خودێ بكەن، هیڤییە ب ڤێ چەندێ هوین سەرفەرازببن.