บทความที่อธิบายความหมายของความเป็นประชาชาติเดียวกันของประชาคมมุสลิม ประกอบด้วยเนื้อหาต่างๆ อาทิ 1. ความเป็นมาของประชาชาติเดียวกัน 2. ความขัดแย้งและความเป็นเอกภาพของประชาชาติ 3. ประชาชาติเดียวกันในมิติของธรรมชาติแห่งการสร้าง 4. ประชาชาติเดียวกันในมิติของงานดะอฺวะฮฺ/ชะรีอะฮฺของอัลลอฮฺ 5. ประชาชาติเดียวกันคือประชาชาติที่ดีเลิศที่สุด 6. ความขัดแย้งที่ถูกตำหนิ 7. วิธีที่จะได้มาซึ่งความเป็นประชาชาติเดียวกัน เนื้อความเดิมเป็นบทบรรยายของ ดร.อิสมาอีล ลุตฟี จะปะกียา อธิการบดีมหาวิทยาลัยอิสลามยะลา เนื่องโอกาสประชุมใหญ่สมาคมยุวมุสลิมแห่งประเทศไทยปี 2010