Фикъхь

Нэщ1 зы1ыгъым зигъэпск1 хъуну джунубу щымытми? Псы ежэхым, гуэлым, хым зыбгъэпск1 хъуну нэщ1 п1ыгъыу?

1упсым нэщ1ыр икъутэрэ? 1упс зэхуэзхьэсу езыгъэхым и хьукмыр.

Лъэрмыхьым нэщ1 имы1ыгъми хъуну? Зэрылъэрмыхь къудейм щхьэк1э нэщ1 къигъанэ хъуну? Езым, е ныбэм илъ сабийм къегуауэмэ нэщ1ыр, е къехьэлъэк1мэ нэщ1 имы1ыгъыну хуитщ.

Пщэдджыжь нэмэзым и уахътэр къимыхьауэ къыф1эщ1у сэрашх зыщ1ам и хьукмыр.

Пщыгъупщэу ушхамэ е уефамэ уи нэщ1ыр къутэрэ? Нэщ1 зэри1ыгъыр зигу къэк1ыжам занщ1эу къигъэнэн хуейщ шхэн-ефэныр.

Хьейдымрэ нифасымрэ нэщ1ыр якъутэрэ? Сыт хьейдк1э зэджэри нифаск1э зэджэри? Хьейд зи1эмрэ нифас зи1эмрэ я нэщ1ыр тэрэз? Хьейдрэ нифасрэ зи1ам и нэщ1ыр зэрипшыныжыр.

Нэщ1 зы1ыгъым мастэ зыхилъхьэмэ и нэщ1ыр къутэрэ? Мастэ узым щхьэк1э халъхьэмрэ шхыным хуэдэ мастэ халъхьэмрэ зэрызэщхьэщык1ыр, я хьукмыр.

Лъы птыным щ1аплъык1ыным папщ1э нэщ1ыр икъутэрэ?

Дауэрэ узэрыхэщхьэжын хуейр? Япэ ухэщхьэжын хуей е нэмэз пщ1ын хуей? Сытк1э ухэщхьэжмэ нэхъыф1?

Гьидхэр т1у мэхъу: гьид аль-фит1р, гьид аль-адхьа. Гьид нэмэзым и хьукмыр. Гьид нэмэзым и рэкгьатхэм я бжыгъэр. Бзылъхугъэхэмрэ сабийхэмрэ гьид нэмэзым зэрык1уэхэр. Гьид нэмэзыр пщ1ынымщхьэк1э удэк1ыныр. Гьид махуэм епха хабзэхэр: зыгъэпск1ыныр, щыгъыным и нэхъыф1ыр щыпт1эгъэныр, нэмэзым удэк1ын ипэк1э ушхэныр, лъакъуэк1э нэмэзым ук1уэныр, гъуэгу зэщымыщк1э ук1уэу укъэк1уэжыныр, тэкбир пщ1ыныр, узэк1элъык1уэныр. Рэмэданым иужь къэхъу гъуэщэныгъэхэр: 1уэхуф1хэр къэгъэнэн, мыхъунхэр щ1эным хуэгъэзэжын, шхыныр исраф щ1ын, щыгъыным куэдыщэ тегъэк1уэдэн, бзылъхугъэхэмрэ хулъхугъэхэмрэ зэхэтыныр, гьид махуэм нэщ1 1ыгъыныр.

Рэмэданыр щиухым епха 1ухухэм щыщ зыщ сэдэкъэ аль-фит1р, ар мысылмэн къэс телъ фардщ, и унагъуэмрэ езымрэ зыхуеину ерыскъым нэхърэ нэхъыбэ и1эмэ гьид махуэмрэ жэщымрэ. Шхынк1э итын хуей е ахъшэк1э итми хъуну? Щ1эныгъэл1хэм я еплъык1эр зэтек1ащ ахъшэк1э пты хъунрэ мыхъунрэ упщ1эм... Сэдэкъэ аль-фит1рыр зыхуэдизыр... Дапщэ зы сагьым киллограмму илъыр... Сэдэкъэ аль-фит1рыы щат уахътэр.

"Рэмэданым ят сэдэкъэм и псапэр нэхъыбэщ. Рэмэданым ят зэкатыр. Ниетыр къабзэу Алыхьым папщ1э щытыну сэдэкъэри нэгъуэщ1 1уэхуф1хэри щыпщ1эк1э. Мэлэ1ичхэр щ1олъэ1у сэдэкъэ зытым. Ц1ыхухэр пл1ыуэ гуэшащ: ахъшэрэ щ1эныгъэрэ зи1эр, щ1эныгъэ и1эу ахъшэ зимы1эр, ахъшэ зи1эу щ1эныгъэ зимы1эр, ахъши щ1эныгъи зимы1эр."

Игьтикафым къик1ыр. Рэмэдан нэщ1 мазэм игьтикаф пщ1ыным и ф1ыгъуэр.Игьтикаф щыпщ1к1э гьибадэ нэхъыбэу пщ1ыну. Игьтикафым и хьукм. Сытым щыгъуэ мэсджытым укъыщ1эк1 хъуну игьтикаф щыпщ1к1э? Унэм игтикаф щыпщ1ыным и хьукм. Нэщ1 мазэм и иужьрей махуипщ1ым игьтикаф пщ1ыным ухущ1экъуныр бегъымбарым, гьэлейхи сэлям, щапхъэ тепхыу.

"Рэмэдан мазэм умрэ щ1ыныр. Умрэм къик1ыр, Рэмэдан мазэм и умрэм и ф1ыгъуэхэр, умрэр къытебгъэзэнымрэ тхьэмыщк1эу 1ыхьлыхэм яхэтхэм удэ1эпыкъунымрэ, умрэм и хьукмыр."

Тэрауихь нэмэыр, к1эщ1ыу тэрауихь нэмэзым папщ1э, дапщэ рэкгьэт ящ1ыр тэрауихьым, нэхъыбэу Къур1эн уеджэну нэмэзым, имамым щ1ыгъуу тэрауихь пщ1ыну, бзылъхугъэмрэ и хьиджабымрэ.

Нэщ1 мазэм ящ1э щыуэныгъэхэм щыщ: нэщ1 мазэм гьибадэрэ егугъунрэк1э упемыжьэныр, куэдрэ ужеиныр, куэд пшхыныр, ахъшэм нэмэзым ипэ шхэныр ибгъэщыныр, тэрауихь нэмэзыр къэбгъэнэныр, нэщ1 мазэм и жэщхэм умыжейуэ жэщк1э бгъэк1уэныр, жэмэхьэт нэмэзхэр дэбгъэхуну, бэзэрым уахътэр щыбгъэк1уэдыну.

"Нэщ1 мазэм пщ1эну мустэхьэбхэр. Мустэхьэб пщ1эхэм уи фарзхэр яхъумэ... Нэщ1 мазэм пщ1эну мустэхьэбхэм щыщ: жьыуэ ухэщхьэжыну, рут1эбк1э ухэщхьэжыну, сэрашхыр бгъэгувэну, Алыхьым куэдрд зикр хуэпщ1ыну, Къур1эн куэдрэ уеджэну, зэ нэхъ мыхъуми Къур1эныр зэрыщыту щ1эбджык1ыну, нэщ1 зы1ыгъ хэбгъэщхьэжыну, сэдэкъэ куэду птыну, тэрауихь нэмэзыр пщ1ыну, игьтикаф..."

"Зэпыту ипшыныжрэ е махуэ зэщымыщхэм? Иужьрей нэщ1 мазэр щ1имыдзэу ипшыныжын хуейщ нэщ1 мазэ блэк1ар. Сытым щыгъуэ ипшыныжу кэфарэ итрэ е ипшыныж къудейрэ. Шэрихьэт сэбэп имы1эу нэщ1 мазэм шхам и кэфарэ... Нэщ1 мазэм и махуэм ц1ыхубзым ек1уал1эу и нэщ1ыр зыкъутам мазит1 нэщ1 зэри1ыгъыжынымк1э зэгур1уахэщ, нэгъуэщ1 сэбэп зи1эм ехьэл1ауэ еплъык1эхэр зэрызэщхьэщык1ыр. Фидемрэ ар зытехуэхэмрэ..."

"Нэщ1ыр зыкъутэхэр: шхын, ефэн, тутын ефэн, къэжьын, нифас, хьейд. Нэщ1 мазэм пщ1а гуэныхьхэм уи нэщ1ыр якъутэрэ? Пщыгъупщэжу ушхамэ."

Ра1ян зи ц1э бжэмк1э жэнэтым нэщ1 зы1ыгъахэм ф1эк1а нэгъуэщ1хэр зэримыхьэнур, нэщ1 зы1ыгъыр жэхьэнэмэ маф1эм илъэс блыщ1к1э пэжыжьэ зэрыхъунур, нэщ1 зы1ыгъым и гуэныхьхэр хуэгъэгъуа