38 - Saad ()

|

(1) Saad: yewtere yawtiino, fii sugu ɗee karfe taƴondirɗe, ka fuɗɗorde simoore Baqarah. E ngol cortewol ɗoo, Allah no woodanira Alqur'aana, yowondirnde e waajitorɗi yimɓe, kon ko nafata ɓe aduna e laakara. Hara wanaa ko sirkooɓe ɓen aaƴotoo, wonnde Allah no mai denndadiijo.

(2) Ko woni kon, heeferɓe ɓen wonii e townitanagol wootinɗinnde Allah, e luutondirgol e Muhammadu (yo o his), e anygol mo.

(3) Ɗuuɗii e mofte fennuɓe Nulaaɓe mun, ado maɓɓe, ɓe Men halki, ɓen noddi faaboo uma, nde lepte tellato, kono oon waqtu wonaana waqtu faabeede e lepte sakko faabo nafa ɓe.

(4) Ɓe ŋalɗi, tuma ɓe yi'unoo Nulaaɗo arɗo ɓe on, ko jertina ɓe e lepte Allah ɗen, ko e maɓɓe o jeyaa. Yedduɓe ɓen nde yi'unoo hujjaaji ɓannginɗi goonga Muhammadu kan, ɓe wi'i: Oo, ko biloowo yimɓe nii, heewuɗo fenaande e ko wi'ata kon, wonnde ko o Nulaaɗo, mo Allah wahayini e mun.

(5) Kere o waɗay reweteeɗi limtilimtiɗi e mun ɗin fow, reweteeɗo gooto tun? Pellet, ko huunde haɗtirnde haawnagol non.

(6) Mbatu maɓɓe ngun hucciti, ɓe wi'ani yimɓe maɓɓe ɓen: Yehee, jokkon haaju mun, wata on naatu e diina Muhammadu, tabitee e reweteeɗi mon ɗin. Anndon ko Muhammadu noddi on e mun kon, wiide yo on rewu gooto tun, ko ko o eɓɓani, fii no o waawira'en, waɗten jokkude mo.

(7) Men nanaali fii ko Muhammadu noddata men e mun kon, woni bajjinɗingol Allah ngol, e diina baabiraaɓe amen ɓen, wanaa e diina Iisaa kan. Ko men naniri mo kon wonaali, si wanaa fenaande fefindaande.

(8) Kere ko e makko Alqur'aana jippintee hakkunde amen, o heertora ɗum e hoore amen, menen koohooɓe ɓen? Si ko woni, ɓee sirkooɓe wonii e sikkitagol wayahu mo mi jippini e maaɗa on. Fotde ɓe meeɗaali lepte Allah ɗen, kono hiɓe ɗayintora nennitaneede ɓe. Si ɓe meeɗuno lepte ɗen, ɓe haɓɓitotanooko e yeddugol sirkana Allah, sikkitoo e ko O wahayini kon e maaɗa.

(9) Kaa ɓee sirkooɓe fennooɓe jogiti ngaluuji ɓure Joomi maa, Fooluɗo Mo fooletaake On, Okkoowo mo O muuyani yeɗude. Wano ngalu ngu O yeɗirta Annabaaku, on mo O muuyani. Tawde wanaa kamɓe ɗum wonani, sakko ɓe yeɗa mo ɓe yiɗani, maa ɓe ɗala goɗɗo goo.

(10) Kaa ko kamɓe woodani laamagol kammuuli ɗin e leydi ndin e kon ko woni hakkunde majji? Sakko ɓe heɓa feere yeɗugol e ɗawugol! Si ko non ɓe aaƴori, haray yo ɓe ƴeenŋir kala sabu no ɓe hewtiryta ka kammuuli, fii no ɓe ñaawira ko ɓe yiɗi, woni yeɗugol maa ɗalugol. Kono ɓe hippataa ɗum!

(11) Ɓee fennooɓe Muhammadu jom kisiyee on, ko konu hoyngu, fooliroyteengu wano ɗiya feddeeji fennunooɗi Nulaaɓe mun, ado maɓɓe.

(12) Wanaa ɓee woni ko adii fennude. Woɗɓe adinoke ɓe e ɗum, woni Yimɓe Nuuhu ɓen, e Aadi'en e Fir'awna lettiraynooɗo yimɓe ɓen, pempe.

(13) Samuuda'en kadi, e yimɓe Luutu ɓen, e yimɓe Shu'aybu ɓen fow kadi fenni Nulaaɓe mun ɓen. Ko ɓen woni feddeeji hawrunooɗi e fennugol yedda ko Nulaaɓe lun addannooɓe.

(14) Alaa e ɗin feddeeji, mo fennaali Nulaaɓe ɓen. Lepte Allah ɗen jojji e maɓɓe, fii kala ɗe tonngino haa e dumunna.

(15) Ɓee fennooɓe Muhammadu (yo o his) habbaaki, si wanaa wuttaandu ɗiɗaɓuru ndun ka alaandu, ndu alaa ruttorde. Lepte ɗen yana e maɓɓe, si ɓe ɓe tuubaali ko adii.

(16) Ɓe woni e jalkitugol wi'a: Joomi amen, yaccinan men geɓal lepte amen ɗen aduna, ado Ñalaande Darngal.

(17) An Nulaaɗo, muñño e ko fennooɓe ɓen wowlata maa kon; annditaa jeyaaɗo Amen on, Daawuuda, jom cemmbe dartorɗe ayɓe mun, muññoo e ɗoftagol Allah. Kanko ko o ɗuuɗunooɗo ruttoragol tuubannde Allah, e gollugol ko welata Mo.

(18) Men elti pelle ɗen, ko subbunhinoda e Daawuuda, ka kiikiiɗe e ka weetugol.

(19) Men elti kadi colli ɗin, ka ɗi mooɓindiraa ka weeyo, tawi ɗi fow majji, hiɗo ɗoftanii subbunhinanagol Allah.

(20) Men semmbiniri fii laamu Makko ngun, mirin mo Men okki mo on, wonndude e waawugol foola ayɓe makko ɓen. Men yeɗi mo Annabaaku, e hawrugol e sawaaba. Men yeɗi Mo ɗemngal laaɓungal.

(21) An Nulaaɗo, hara kabaaru wenjunooɓe ɓen ɗiɗo arii maa, tuma nde ɓe ƴawunoo ka ganngunal Annabi Daawuuda nokku dewirdo mum!

(22) Tuma nde ɓe naatirnoo e juhal, ka Daawuuda, o ɗeƴii ɓe. Ɓe anndi o ɗenƴike, ɓe wi'ani mo: wata a hulu ! Ko men yeddondirɓe ɗiɗo; goɗɗo e amen tooñii oya. Ko yo a ñaawir nunɗal hakkunde amen, wata a tooñu, tinndinaa men e laawol focciingol ngol, woni laawol sawaaba gol.

(23) Gooto e maɓɓe wi'iani Daawuuda: Oo gorko, ko musiɗɗo am: himo jogii baalii cappanɗe jeenay e jeenay, min miɗo jogii baalii gootii. O ɗaɓɓiri lam henndingol mo ngil, o fooli lam e yewtere.

(24) Daawuuda ñaawiri hakkunde maɓɓe wi'angol wullitiiɗo on: Pellet, musiɗɗo maa on tooñirii ma, ɗaɓɓugol ɓeydiyude baalii maa ngii, ka baali makko. Ko ɓuri ɗuuɗude e hawtuɓe, hino tooñindira hakkunde maɓɓe, si wanaa gomɗimɓe gollooɓe moƴƴuɗi yamiraaɗi ɗin; ɓen ɗon, ko nunɗuɓe hakkunde maɓɓe, kono ɓe ɗuuɗaa. Annabi Daawuuda felliti, wonnde Men jarriborii mo ngol wennjondiro. O ɗaɓɓiri Joomi makko haforaneede, o suuyiri sujjugol, o tuubani Allah.

(25) Men jaɓirani mo tuubuubuyee, yaafanagol mo ɗum. Pellet non, hino woodani ka Amen, ɓadal e moƴƴugol ruttorde laakara.

(26) Ko an yo Daawuuda, Men waɗii ma lomto ka hoore leydi. Siinu fiyakuuji diina e aduna ɗin, ñaawiraa nunɗal hakkunde yimɓe ɓen. Wata a jokku mbeleeɗe, tuma ñaawataa hakkunde maɓɓe, sakko tooñataa goɗɗo e maɓɓe, sabu tawde oya on no ɓaɗi maa e jeya maa e weldigal, o majjiniri ɗum, laawol Allah focciingol ngol. Anndaa, pellet, majjooɓe ɓen e ngol Allah focciingol, hino woodani ɓe lepte saɗtuɗe, sabu ko ɓe yejjitiri kon, Ñalaande hasboore nden. Tawde si ɓe annditayno fii mayre, ɓe hula nde, ɓe jokkataano mbeleeɗe.

(27) Men tagiraali kammu ngun e leydi ndin meere. Ɗum ko sikke yedduɓe ɓen. Bone Yiite woodanii ɓen yedduɓe, sikkuɓe ɗum, Ñalnde Darngal, si ɓe luttii e keeferaaku sikkitagol Allah ko boni !

(28) Men waɗataa ɓen gomɗimɓe Allah ɓe jokki Nulaaɗo Makko on, ɓe golli golle moƴƴe, wano ɓen bonnirooɓe ka leydi, geddi e keeferaaku. Men waɗataa kadi hulirɓe Joomi mun ɓen, ɗoftagol yamirooje Makko, woɗɗitoo haɗaaɗi Makko, wano heeferɓe ɓen e naafiqiiɓe yooliiɓe e geddi ɓen. Fonnugol ɓe, ko ooñaare nde yahdaa e Allah toowuɗo seniiɗo On. Si ko woni, O yoɓitiray gomɗimɓe ɓen, naatugol Aljanna, O leptira yedduɓe ɓen, naatugol Yiite. Tawde ɓe fotataa ka Allah. Njoɓdi maɓɓe kadi fotataa ka Makko.

(29) Ko Deftere heewunde barki e nafa, woni ndee Alqur'aanaare, nde Men jippini e maaɗa. Fii no yimɓe ɓen taskra miijitoo maanaaji mayre, joomiraaɓe haqqille ɓen hisuɗe ɓen, waajitora.

(30) Men yeɗi Daawuuda, geɗal makko Sulaymaana, neema e ɓural Amen, ko ɓernde makko deeƴira. Sulaymaana moƴƴii jeyaaɗo. Ko o ɗuuɗunooɗo tuubugol ruttoo e Allah.

(31) Janto nde o hollanoo kiikiiɗeere, pucci yooɗuɗi yaawuɗi, darorayɗi taape tati, ɓamta nayaɓal ngal. Ɓe seeraali e hollugol mo ɗum, haa naange muti.

(32) Sulaymaana maaki: Mi ɓurnorii yiɗgol jawdi, wano ɗii pucci, e dow ko mi jantotoo Joomi am kon, haa naange ngen mutoyii, mi faɗii julde alansaraa nden.

(33) Ruttee lam ɗii pucci. Ɓe rutti mo ɗi, o woni e sodirgol ɗi kaafa, ka taape(koyde) e ka daaɗe majji.

(34) Gomɗii Men jarribike Sulaymaana, Men werii e jullere makko laamu nden, seytaniiru, nannditiniindu e neɗɗo, ndu ardii seeɗa e laamu makko ngun. Refti Sulaymaana hettiti laamu makko ngun, o wuurti mbo e seytaniiru ndun.

(35) Sulaymaana maaki: Joomi am, haforanam goopi am, yeɗaa lam laamu heeranii ngu lam, ngu haananaa goɗɗo goo, ɓaawo am. Ko An Joomi, woni ɗuuɗugol mawni dokke.

(36) Men jaabinani mo toraare nden. Men eltani mo henndu ndun, tawi ndu wifiray neweende, e yamiroore makko, e hoore doole e yaawere mayru fow, ndu naɓa mo ka o faalaa.

(37) Men eltani mo kadi seytanuuji ɗin, ɗi woni e ley konngol makko. No e majji mahaynooɗi, goɗɗi ɗin mutaynooɗi ka maayo, ɗi yaltina kaŋŋe.

(38) Seytanuuji goo, ko rawaniyanke, eltanaaɗi mo. Ɗin ko dummbaaɗi e jolokooje, ka ɗi waawaa memminaade.

(39) Ɗum ko ko Men yeɗu maa, an Sulaymaana, ka jaabingol toraare maa. Okku mo yiɗanɗaa, maa ɗalaa mo faalaɗaa. A lamnditortaake goɗɗum e mun.

(40) Pellet, Sulaymaana ka Amen, ko jeyaaɗo e ɓadnaaɓe, maranaaɓe ruttorde moƴƴunde, woni Aljanna.

(41) Janto kadi, an Nulaaɗo, jeyaaɗo Amen on Ayyuuba, nde o torinoo Allah Joomi makko, wonnde: Seytaane memirii lam tampere lebtatnde.

(42) Men wi'ani mo: latir tunndawal(koyngal) maa ka leydi. O waɗi ɗum, ɓunndu ɓullitanii mo ɗon: tawi goɗɗam ɗam, ko yaretee ɗam, o lootora ɗama, ko o ittira lorra e tampere memunoonde mo nden.

(43) Men jaabinani mo toraare. Men huncani mo lorra makko kan, Men yeɗi mo ɓeynguure makko nden, Men ɓeydani mo geɗalɓe e taaniraaɓe yeru maɓɓe, yurmeende immorde e Amen, e njoɓdi muñal makko ngal, e fii no joomiraaɓe haqqille hisuɗe ɓen, waajitora, wonnde muñal, adday hoyeende e warjeede.

(44) Nde Annabi Ayyuuba tikkannoo debbo makko on, o woondiri piyugol mo loyru teemedere. Men wi'ani mo ontuma : Ko an Ayyuuba, nanngiri sookewo maa ngon, tamannde huɗo, piyiraa mo ɗum, no hunniraa woodoore maa nden, hara a firtaa nden. O waɗi ɗum. Men tawu mo, ko o muññiiɗo e ko Men jarribori mo kon. O moƴƴii jeyaaɗo. Pellet, ko o ɗuuɗunooɗo tuubugol ruttoo ka Allah.

(45) Janto kadi, an Nulaaɗo, jeyaaɓe Amen ɓen ɓe Men suɓii, e Nulaaɓe Amen, ɓe Men immini: Ibraahiima, e Ishaaqa e Yaaquuba. Ɓe laatino joomiraaɓe cemmbe ka ɗoftagol Allah, ɗaɓɓa welayee Makko. Ɓe woni kadi joomiraaɓe giiɗe, jaɓooɓe goonga.

(46) Men heertinanii heertinannde, nden woni wuurnugol ɓerɗe maɓɓe ɗen, anntidugol fii galle laakara ɗen, hebilaronaɗe, golle moƴƴe, nodda yimɓe ɓen e mum.

(47) Kadi, ɓee ka Amen, ko jeyaaɓe e suɓiraaɓe ɗoftagol dewgol Men, suɓiraaɓe tammbitagol Nulal Amen ngal, yottina e yimɓe ɓen.

(48) Janto kadi, an Annabiijo, Ismaa'iila geɗal Ibraahiima, e Ysa'u, e Zal-Kifli, mantiraaɓe mantoore labaande, tawde hiɓe hanndi e mun. Kala e maɓɓe, ko jeyaaɓe e suɓaaɓe moƴƴuɓe ɓen ka Allah.

(49) Ɗum ko annditirgol ɓee, mantoore labaande, ka Alqur'aana. Ko pellet, hino woodani hulirɓe Allah ɓen ɗoftagol Mo woɗɗitoo haɗaaɗi Makko ɗin, ruttorde moƴƴunde, ka galle laakara.

(50) Nden ruttorde moƴƴunde, ko Aljannaaji ñiiɓal, ɗi ɓe naatoyta Ñalnde Darngal, hara dame majji no udditiranaaɓe, saɗnugol ɓe.

(51) Hara ko ɓe soɓɓindiiɓe e hoore danɗe cuɗinanaaɗe ɓe, hiɓe nodda gollooɓe ton ɓen, lamndooɓe muuyanteeɗi ɗuuɗuɗi serti, e noone kala e njaram, mo ɓe yiɗi, wano sanngara ekw.

(52) Hino woodani ɓe ton: rewɓe raɓɓinayɓe ndaarɗe mun e worɓe mun tun, fotɓe e duuɓi.

(53) Ko ɗum woni ko fodaɗon e njoɓdi laaɓundi, onon gomɗuɓe ɓen, Ñalnde Darngal. Fii golle mon moƴƴe ɗen aduna.

(54) Pellet, njoɓdi jantaandi fii mun ndin ɗoo, ko arsike Amen, mo Men arsikoyta gomɗuɓe ɓen, Ñalnde Darngal. Arsike duumotooɗo, mo taƴondirtaa, o lannataa.

(55) Ko jantoo kon, ko njoɓdi gomɗuɓe ɓen. Pellet, hino woodani kadi yawtirɓe keeri Allah ɗin geddi e keeferaaku, njoɓdi sertundi; kamɓe on, ko ruttorde ɓurnde bonnde woodani ɓe Ñalnde Darngal.

(56) Njoɓdi maɓɓe ndin, ko Jahannama, huuɓitaynge ɓe, nge tampina ɓe nguleeki e ooyeende. Hiɓe mari ton ndaɗɗuɗe, kono ɗe bonii daɗɗuɗe!

(57) Ɗen lepte, ko ndiyam haɗtuɗam e fatugol, e mbor- di ilatndi e ɓalli yimɓe lepteteeɓe ɓen ka Yiite. Yo ɓe sulko ɗam, sabu ko njaram maɓɓe ɗam ittataa ɗonka ɗan non!

(58) Hino woodani ɓe lepte goo, nannduɗe e majje. Ɗen ko nooneeji, ɗi ɓe leptiroytee ka laakara.

(59) Si yimɓe Yiite ɓen naatoyii e magge, ɓe ukkondi- royii hakkunde maɓɓe e weljugol hoynindira, kala e maɓɓe wona e daɗndinagol e oya. Woɗɓe e maɓɓe wi'i: E hino fedde naatidoyay nde e mon ka Yiite. Ɓe jaaboo ɓe: Toolii alanaa ɓe, tawde ko ɓe meeɗirayɓe Yiite ngen, no men meeɗirta nge.

(60) Fedde jokkunooɓe ɓeya ɓen wi'ana koohooɓe ɓen: ko onon ɓee koohooɓe kan, woni toolii alanaa, ko onon defi men ɗee lepte muusuɗe, sabu ko mojjinirɗon men kon, bewinɗon men. Ndee ñiiɓirde Jahannama ɗoo, nde bonii ñiiɓirde naatooɓe nge fow.

(61) Ɓe wi'a kadi: Joomi amen, defuɗo men majjugol on, ɓaawo nde peewal ngal ari e amen, sowan mo lepte ɗen ka Yiite.

(62) Bewɓe townitiiɓe ɓen wi'a: Ko haɗi men yi'ugol ka Yiite gaa, worɓe ɓe men limtaynoo ka aduna, jeyaaɓe e bomɓe, hannduɓe e lepte?

(63) Hara men falju e kon men jagitornoo ɓe kon jalnori, tawa ɓe handaa e lepte, kaa hara ɓe naatu Yiite, gite amen yawti ɓe?

(64) Pellet, ko Men jantanii on kon, e ko yedduɓe ɓen wenjorndirta hakkunde maɓɓe Ñalnde Darngal, ko goonga mo sikke alaa e mu'un.

(65) An Muhammadu, maakan yimɓe maa yedduɓe ɓen: Anndee ko mi jertinoowo on, e lepte Allah ɗen, fii wata ɗe yanir e mon, sabu yeddugol mon fenna Nulaaɓe Makko ɓen. Anndo kadi, alaa reweteeɗo hannduɗo e dewal, si wanaa Allah Seniiɗo On. Ko Kanko woni Bajjo ka mawngu e sifaaji e ka inɗe Mun, Fooluɗo kala huunde. Mo huunde kala yankinii Ɗum.

(66) Ko Kanko woni Jeyɗo kammuuli ɗin, e leydi ndin, e kon ko woni hakkunde majji. Fooluɗo e laamu Mun, Mo gooto foolataa. Haforoowo junuubi jeyaaɓe Makko tuubuɓe ɓen.

(67) An Nulaaɗo, maakan ɓee fennooɓe : ndee Alqur'aanaare, ko kumpital mawngal fiyaaku.

(68) Kono hiɗon ɗuurnii e on kabaaru mawnuɗo fiyaaku. On alaa yeƴƴitaade e makko.

(69) Mi heɓataano ganndal, e ko feƴƴaynoo hakkunde Malaa'ika'en, fii tagugol Aadama, si wanaano Allah wahayini ɗum e am, O anndimmi.

(70) Allah wahayiniraali e am, si wanaa tawde ko mi jertinoowo on, e lepte Makko ɗen, ɓanninano on.

(71) Janto nde Joomi maa daalannoo Malaa'ika'en: Min ko Mi tagiroowo ɓanndinke, woni Aadama (yo o his) immorde e loopal.

(72) Si Mi fotindirii tagu makko ngun, Mi moƴƴintinii mbaadi makko ndin, mi wuttii ruuhu Am on e makko, ko yo on sujjan mo.

(73) Malaa'ika'en ɗoftii yamaruyee Joomi maɓɓe on, ɓe sujji ɓe denndaangal, sujuudu teddungal. Alaa mo sujjanaano Aadama e maɓɓe.

(74) Si wanaa Ibuliisa, o mawnitinii sujjugol ngol, o woni jeyaaɗo e yedduɓe Joomi mun.

(75) Allah daali: Ko an yo Ibuliisa, ko honɗum haɗu maa sujjangol Aadama, mo tagirmi juuɗe Am? Ko mawnintinaare haɗu maa kaa hari nun ko a jeyanooɗo e townitaniiɓe Joomi mun ɓen?

(76) Ibuliisa wi'i: Ko min ɓuri Aadama moƴƴude. Tawde A tagirii lam immorde e yiite, A tagirii mo kanko e loopal. Sikkugol mo wonnde yiite ɓuri loope teddude.

(77) Alla daalani ibuliisa: Yaltu ka Aljanna ton, sabu ko a huɗaaɗo Kiitaaɗa.

(78) Pellet, raɗeede ka Aljanna fawike ma, haa Ñalaande nɓjodi kuuɗe, nden woni Ñalnde Darngal.

(79) Ibuliisa wi'i: Nennitanam maayugol, haa ñalnde immintaa jeyaaɓe Maa ɓen.

(80) Allah daali: A jeyaama e nennitanaaɓe ɓen.

(81) A nennitanaama, haa e happu anndaaɗo, halkeede ma.

(82) Ibuliisa wi'i: Mi woondirii kattal e mawngu Maa ngun ! Ma mi majjin ɓiɗɓe Aadama ɓen fow.

(83) Si wanaa ɓen ɓe daɗndu-Ɗaa bone am, heertinir-Ɗaa ɓe e rewugol Am tun.

(84) Allah daali: goonga kan ko e Am, ko goonga Mi wowlata, wanaa ko lunndi ɗum.

(85) Ma Mi hebbinire Jahannama Ñande Darngal, an e ɓen jokkuɓe ma, yedduɓe ɓen e banii Aadama ɓen fow.

(86) An Nulaaɗo, maakan sirkooɓe ɓen: Mi lamndaaki on e ko mi yottinta e mon kon, njoɓdi. Mi wonaali kadi etotooɗo sincugol ɓeyda e ko mi yamiraa kon.

(87) Alqur'aana wonaali, si wanaa waaju, wonannde hellifaaɓe yimɓe e jinna ɓen.

(88) Ma on anndu kabaaru ndee Alqur'aanaare, wonnde ko nde goonga, ɓaawo dummunna ɓadiiɗo, tuma nde maayoton.