40 - Al-Ghaafir ()

|

(1) Haa, Miim: yewtere fii sugu ɗee kalfe yewtanooma ka simoore Al Baqarah.

(2) Jippinde Quraana ummaade e Alla Tedduɗo O hay gooto foolataa Mbo gannduɗo maslahaaji jiyaaɓe Makko e dow Nelaaɗo Makko.

(3) Haforoowo junubaaji ɗin, Jaɓanoowo kala tuubuɗo e jeyaaɓe Makko ɓen, Saɗtuɗo leptugol saliiɗo tuubannde Mo, Jom neema yaajuɗo. Reweteeɗo e goonga alaa, si wanaa Kanko tun, ko ka Makko woni ruttorde nden, Ñalnde Darngal. O yoɓa ɓe, ko ɓe hanndi kon.

(4) Alaa ko wennjata e Aayeeje Allah ɓannginɗe tawhiidi e goonga Nulaaɓe ɓen, si wanaa yedduɓe Allah ɓen, sabu jiiɓagol haqille maɓɓe. Wata a sunor hoditoraa, ko ɓe woni dillirde jawle e neemaaji. Ko ɓe nennitiranaa, ko hebilangol ɓe fewjana ɓe.

(5) Ado ɓee ɗoo, hari yimɓe Nuuhu ɓen fenniino Nulaaɓe mun, feddeeji ɗin ɓaawo maɓɓe kadi fenni Aadi, e Samuuda, e yimɓe Luutu ɓen, e wonndiiɓe Madyana ɓen e Fir'awna'en fow. Mofte kala e ɓen ɗon, himmiri nanngugol Nulaaɗo mun on, fii warugol mo. Ɓe wennjiri meere maɓɓe, fii bonnitirgol nde goonga kan. Kono Mi nanngi ɓe. Tesko no nanngal Am waɗtinirnoo e maɓɓe. Ɗum ko lepte saɗtuɗe wonunoo.

(6) Ko wano Allah ñaawiri non fii halkugol ɗen mofte fennunooɓe Nulaaɓe mun, Konngol Joomi maa ngol, an Nulaaɗo, jojjiri e yedduɓe ɓen: wonnde pellet, ko ɓe yimɓe Yiite.

(7) Malaa'ikaaɓe ronndiiɓe Arsi Joomi maa kin, an Nulaaɗo, e ɓeya wonɓe sera makki, hiɓe laɓɓina Joomi maɓɓe, e kon ko hanndaa e Makko, ɓe gomɗina Mo, ɓe ɗaɓɓira Mo, haforangol gomɗimɓe Allah ɓen, ɓe wi'a: Joomi amen, ganndal Maa ngal e yurmeende Maa nden, yaajanii kala huunde. Yawtan tuubuɓe ɓen, junuubi maɓɓe ɗin, ɓen jokkuɓe diina Maa kan, daɗndaa ɓe kadi, Yiite ngen.

(8) Mala'ika'en wi'a kadi: Joomi amen, naadu gomɗimɓe ɓen ka Aljannaaji ñiiɓal, ɗin ɗi foduɗaa ɓe, waɗtidaaɓe e kala moƴƴinnoɗo golle, immorde e baabiraaɓe maɓɓe, e genndiraaɓe maɓɓe, e ɓiɗɓe maɓɓe. Pellet, ko An woni Fooluɗo Mo gooto foolataa, Ñeeñuɗo e eɓɓoore e toppitannde Mun.

(9) Daɗndaa ɓe golle maɓɓe bonɗe ɗen, hara A nanngitiraali ɓe ɗen. Kala non daɗnduɗaa ɗum Ñalnde Darngal, haray A yuminii mo. Ko ɗum woni malal mawnungal ngal sugu mun alaa.

(10) Yedduɓe e Nulaaɗo Makko on, noddoyte Ñalnde Darngal, tuma ɓe naadaa ka Yiite, ɓe tikkana ko'e maɓɓe, haa ɓe feññina ɗum, wonnde: ko tikkere Allah nden, ɓuri mawnude e dii ko tikkanɗon ko'e mon kon, tuma noddetenoɗon aduna, e fii gomɗingol Allah, yeddon Mo, kafidon Mo e reweteeɗi goo.

(11) Yedduɓ ɓen qirritoo junuubi maɓɓe ɗin, ka qirritagol tuuba nafataa, ɓe wi'a: joomi amen, A warii men laawi ɗiɗi, tawde men woodanooko, taguɗaa Men, refti waruɗaa men ɓaawo ɗum. Wuurnituɗaa men kadi laawi ɗiɗi, ka tawnoo men woodanooka, e ka wuurnituɗaa men ɗon ummital. Haray men qirrike junuubi ɗi men faggitii ɗin. Taw si laawol no woodi, ka men yaltira e ngee Yiite, men yiltitoo aduna, fii moƴƴingol golle amen, jaɓanaa men ɗe?

(12) Ɗen lepte ɗe leptiraɗon, ko sabu tawde si Allah tun noddanooma, hara O sirkanaaka, on yeddayno ɗum, waɗanon Mo kafidiiɗi; si tawii non O kafidaama, gomɗinon. Awa ñaawoore nden, ko Kanko tun heeranii, On Toowuɗo e Jaati Mun e Kattal Mun, Mawnuɗo e hoore kala huunde.

(13) Ko Allah tun woni holliroowo on maandeeji Makko ɗin, ka tatteeri(jookli) e ka wonkiiji, ko ɓannginana on, Kattal e Gootaagu Makko. O jippinirana on toɓo ka kammu, fii ko arsikireɗon, immorde e puɗi e remuruuji ewk. Alaa non waajitoroowo maandeeji Allah ɗin, si wanaa tuuboowo laɓɓina, ruttoo e Makko on.

(14) Onon ɓee gomɗimɓe, rewiree Allah, laɓɓinirangol Mo dewal e toraare, hara on kafidaali Mo e goɗɗum, hay si tawii ɗum welataa heeferɓe ɓen.

(15) Ko Kanko hanndi heertinaneede toraare e ɗoftaare, tawde ko O Jom darjaaji toowuɗi ɓanngi e kala tagu Makko ngun, Jeyɗo Arsi mawɗo on. Himo jippinira wahayu on, e mo o muuyani e jeyaaɓe Makko ɓen, no pittaali maɓɓe wuurira, ɓe wuurniira ɗum woɗɓe goo, e fii yo jertinir yimɓe ɓen, Ñalnde Darngal, nde aramɓe e sakkitiiɓe hawroyta.

(16) Ñalnde ɓe feeñoyta nden, hara hiɓe mooɓondiri e nokku gooto. Huunde suuɗotaako Allah, e fii maɓɓe, wanaa kamɓe, wanaa golle maɓɓe ɗen, wanaa kadi njoɓdi maɓɓe ndin.

(17) Hannde, wonkii kala yoɓete ko feggitii e golle: woni moƴƴere maa bone. Tooñe woo alaa hannde, tawde ko Allah ñaawata, pellet, Allah ko yaawuɗo hasboore jeyaaɓe Makko ɓen, tawde Himo huɓindii fii maɓɓe.

(18) Jertinirɓe an Nulaaɗo, Ñalaande Darngal nden, ɓadiinde, hewtunde. Tawde ko ɓadii fow, ko ko hewti. Nde ñalnde, hakkee ko ɓerɗe ɗen ngoƴata, ɗe ƴawtiray ka konondol, hara ɓe waawataa haalude, si wanaa mo Allah duŋanii e maɓɓe. Tooñirnooɓe sirku e geddi ɓen non, ɓe heɓoytaa giɗo maa musiɗɗo, wanaa kadi tefoowo jaɓanteeɗo, si ɓe aru heɓude on.

(19) Allah no anndi ko gite ɗen janforta e ndaarɗe, e ko ɓerɗe ɗen suuɗata. Huunde e mun wirnaaki Mo.

(20) Allah ko nunɗal ñaawirta, O tooñirtah goɗɗo ɗuytangol mo moƴƴi maa ɓeydangol mo bonɗi. Ɗin ɗi sirkooɓe ɓen rewata ko wanaa Allah, hay huunde ɗi ñaawataa, tawde ɗi jeyaa huunde. Pellet, ko Allah woni Nanoowo haala jeyaaɓe Mun, Yi'oowo annuyeeji e kuuɗe maɓɓe. O yoɓitoya ɓe ɗum.

(21) Hara ɓee sirkooɓe yiilaaki ka leydi, ɓe taskoo no mofte fennunooɓe ado maɓɓe ɓen wa'unoo? Ko battane bonɗe wonunoo. Hara le ɓeen no ɓurnoo ɓe tiiɗude ɓe doole e batteeji accaaɗi ka leydi, wano kubeeje ɗe ɓee ronki battinorde. Kono Allah halkitirno ɓe junuubi maɓɓe ɗin, ɓe heɓaano daɗndoowo ɓe e lepte Allah ɗen.

(22) Ko waɗi kon ɓe leptaa, ko tawde Nulaaɓe maɓɓe ɓen addanayno ɓe hujjaaji ɓannguɗi, immorde ka Allah, ɓe yedda Allah, ɓe fenna Nulaaɓe Makko ɓen. E ko ɓe doolnunoo kon fow, Allah naangiri ɓe lepte, O halki fii maɓɓe, tawde pellet, ko O Doolnuɗo, Saɗtuɗo leptugol yedduɗo Mo, fenni Nulaaɓe Makko ɓen.

(23) Gomɗii Men nulirii Muusaa, Aayeeje Amen bannguɗe ɗen, e hujja ɓannguɗo.

(24) Men nuli mo haa e Fir'awna, e jaagoraaɗo makko on Haamaana, e Qaaruuna. Kono ɓe wi'i: Muusaa, ko mbileejo, ɗuuɗuɗo fenaande, e wi'ugol ko o Nulaaɗo.

(25) Nde Muusaa addannooɓe hujjaaji ɓannginɗo goonga makko kan, Fir'awna wi'i:waree ɓiɗɓe gomɗimdimɓe ɓen e makko, heddon rewɓe maɓɓe ɓen, hoynugol ɓe. Kono ko heeferɓe ɓen fewjirta ɗuytugol limoore gomɗimɓe ɓen wonaali, si wanaa mulata yaha, hara batte alanaa ɗum.

(26) Fir'awana wi'i: Accee mi wara Muusaa, fii yaggingol mo, e no o noddira Joomi makko, fii haɗugol lam ɗum. Min mi haajaaka e ɗum. Mi hulu wata o waylu diina mon kan, maa o feññina bonnere ka leydi, woni warugol e bonnital.

(27) Nde Fir'awna gaynunoo kammbude, Annabai Muusaa maakani mo: Mi moolorii daɗndiragol Jeyɗo lam On, jeyi on, e bone mawnintinaniiɗo goonga e gomɗinal, mo gomɗinaa Ñalnde Darngal, e hasboore e lepte ko woni ton.

(28) Gorko goo, gomɗinɗo Allah, jeyaaɗo e yimɓe fir'awna ɓen, suuɗunooɗo yimɓe mun, gomɗinal makko ngal, saliiɗo fellitgol maɓɓe warugol Muusa ngol, o wi'i: E on waray gorko mo bonnaa, si wanaa fii o wi'i: Ko Allah woni Joomi am? Hara le o addanii on hujjaaji e ɓannganduyeeji, sembinayɗi goonga makko kan, wiide ko O nulaaɗo Joomi makko? Si tawii ko o fenuɗo, haray lorra fenaande makko nden, ko e makko yantata; si tawii non ko goonguɗo, haray yoga e ko o kammbirani on kon e lepte aduna ɗen, heɓay on. Pellet, Allah fewanataa e goonga, on tawɗo no yawti keeri Allah ɗin, fefindii fenaande, baki e Makko, Kanko e Nulaaɓe Makko ɓen.

(29) Ko onon yo yimɓe am, laamu no woodani on hanndi, hiɗon fooli e leydi Misra ndin. Kono ko hommbo daɗndata en, e lepte Allah ɗen, si ɗe arii e men, tuma waruɗen Muusaa? Fir'awna wi'i: Ko feere am nde mi ñaawi nden, jokketee. Mi yi'ii feere warugol Muusaa, fii haɗugol bone e bonnere. Mi tinndintaa on, si wanaa sawaaba.

(30) Gomɗinɗo on laaɓani reedu, o wi'itani yimɓe makko ɓen: min on miɗo hulani on - si tawii on arii Muusaa e hoore tooñe e jaggitere - lepte, sugu lepte yimɓe feddeeji ɓen, haɓunooɓe Nulaaɓe mun adinooɓe, Allah halki ɓe.

(31) Wano mbowka yeddaynooɓe fenna Nulaaɓe ɓen, sugu yimɓe Nuuhu ɓen, e Aadi'en, e Samuuda'en, e arunooɓe ɓaawo maɓɓe ɓen. Allah halkirno ɓe, yeddugol maɓɓe fenna Nulaaɓe ɓen. Allah non faandanaaki jeyaaɓe ɓen, tooñe. Ko junuubi maɓɓe, O leptirta ɓe, njoɓdi hawrondindi e golle maɓɓe ɗen.

(32) Ko onon yo yimɓe am, min miɗo hulani on, Ñalnde Darngal: nden Ñalaande, nde yimɓe ɓen noddindiroyta, sabu ɓadandiral maa jaahu, sikkugol ɓe ɗum nafay nden Ñalnde hulɓiniinde.

(33) Ñalnde huccitiroyton, dugugol, sabu kulol Yiite ngen, hara daɗndoowo on e lepte Allah ɗen, alanaa on nden Ñalnde. Kala mo Allah hoyfii fii mun, O ɗawi mo gomɗingol, haray fewoowo mo alaa. Tawde ko Allah tun fewnata.

(34) Gomɗii Yuusufu ardaniino on ko adii, e hujjaaji ɓannginɗi wootinɗingol Allah, kono on seeraano e sikkitagol fenna, kon ko o addani on. Haa nde o faatinoo, ɓeyduɗon sikkitagol, wi'uɗon. Allah nultataa Nulaaɗo goo, ɓaawo makko. Ko wano majjirɗon nii e goonga kan, Allah majjinirta kala yawtoowo keeri Allah ɗin, sikkitiiɗo e gootaaku Makko.

(35) Ɓen wenjirooɓe Aayeeje Allah ɗen, fii bonnitirgol ɗe ko aldaa e hujja arɗo ɓe, kuuɗe maɓɓe ɗen mawnii tikkere mun ka Allah, e ka gomɗimɓe Mo gomɗini Nulaaɓe Makko ɓen. Ko wano Allah notiri non e ɓerɗe ɓee wenjooɓe ɗoo ɓen, O notirta e ɓernde kala mawnintinaniiɗo goonga, dundarankeejo feewnetaake e peewal maa e jam.

(36) Fir'awna wi'ani jaagoraaɗo makko on Haaamaana: Ko an yo Haamaana, mahanam soorooru toowundu, no gasa ka mi yottoo ɗate ɗen.

(37) Fii no mi yottora e laawi ƴawruɗi ɗin ka kammuuli, mi ƴeewa Reweteeɗo Muusaa, On mo o aaƴii wiide On ko Reweteeɗo e goonga, sabu miɗo sikki ko o fenoowo. Ko wano non Fir'awna cuɗiranaa, kuuɗe makko bonɗe ɗen, no de ɗaɓɓiraynoo Haamaana, waɗugol ɗum; o sakkaa e laawol goonga ngol, o heddii e laawol majjere ngol. Feere Fir'awna nden non - e fii feññingol meere makko nden, bonnita goonga Muusaa kan - wonaali, si wanaa e hayrere, tawde ko nimse e sooyugol ko sakkitori, e makiseede poomaa.

(38) Gorko gomɗinɗo, jeyaaɗo e yimɓe Fir'awna ɓen, woni e laaɓangol reedu, o wi'i: Ko onon yo yimɓe am, jokkee lam, mi tinndina on, laawol sawaaba e peewal ngol.

(39) Ko onon yo yimɓe am, anndee ɗam nguurndam aduna, ko dakamme daƴondirayɗo, wata ɗum hodu on. Anndon ko laakara on, e neemaaji makko duumotooɗi ɗin, woni galle ñiiɓal ɗen. Golliranee ɗen ɗon, ɗoftagol Allah, rentoo e soklirgol nguurndam mon aduna, yejjiton gollangol laakara.

(40) Mo gollii ko boni, o yoɓitetaake, si wanaa yeru ɗum, o ɓeydantaake lepte e mun; kala kadi golluɗo ko moƴƴi, hara ko fii Allah, woni gorko maa debbo, hara ko gomɗinɗo Allah e Nulaaɗo Makko on, ɓen ɗon e sifaaji maɓɓe yettiniiɗi ɗin, ɓe naatoyay Aljanaa, Ñalnde Darngal, ɓe arsikoyee ton: kon ko Allah fodunooɓe e dimɗe, e neemaaji duumiiɗi, ɗi taƴondirtaa, ko aldaa e limoore.

(41) Ko onon yo yimɓe am, ko waɗi si miɗo nodda on e daɗirgol hayrude aduna e laakara, gomɗinde Allah, golla ko moƴƴi, onon, hiɗon noddira lam naatugol Yiite, ɗaɓɓirgol lam, yeddugol Allah?

(42) Hiɗon noddira lam e meere mon nden, jortagol no mi yeddira Allah, mi kafida Mo e goɗɗum goo, ko mi alanaa ɗum ganndal, hara non, min miɗo noddude on e gomɗingol Allah, Fooluɗo Mo gooto foolataa, Surroowo bakkaatu, Mawnuɗo haforangol jeyaaɓe Makko ɓen.

(43) Tigi on, ko noddoton lam e mun kon, gomɗingol ɗoftoo, noddaandu goonga woo alanaa ɗum aduna, wanaa laakara, gooto kadi noototaakau ndun noddaandu. E wonnde pellet, ruttorde men nden, en fow, ko ka Allah tun, e wonnde fantimɓe geddi ɓen, ko ɓen woni yimɓe Yiite ɓen, duumotooɓe ton, Ñalnde Darngal.

(44) Ɓe salii laaɓal makko reedu ngal, o wi'ani ɓe: aray nde anndoton, fii ko mi laaɓani on reedu kon, nimson salaare mon nden; min non, mi fawii fiyaaku am on fow, e Allah Gooto On. Pellet, huunde suuɗaaki Allah, e golle jeyaaɓe Makko ɓen.

(45) Allah daɗndi mo, boneeji ɗi ɓe fewjunannoo mo ɗin, fii warugol mo, O huuɓitiri yimɓe Fir'awna ɓen, lepte yoolagol. Allah yooli mo kanko Fir'awna, e konu maɓɓe ngun fow.

(46) Caggal ɓe maayii, ɓe weeɓitoyte e Yiite ngen, ka genaale maɓɓe, bimmbi e kiikiiɗe. Ñalnde Darngal darotoo (wi'oyte): Naadee jokkunooɓe Fir'awna ɓen, ka ɓuri saɗtude e lepte. Sabu ko ɓe yeddiraynoo kon, ɓe fenna ɓe falatoo e laawol Allah ngol.

(47) Janto an Nulaaɗo, tuma jokkunooɓe ɓen yeddondiroyta e jokkanooɓe ɓen, ka nder Yiite, ɓe wi'ana ɓen jokkonooɓe towninitinooɓe: Menen, ko onon men jokkunoo aduna, e majjere, taw si on duncanay men geɓal e lepte Allah ɗen, ronnditanoɗon men ɗe?

(48) Townitiniiɓe jokkanooɓe ɓen kadi wi'a: En fow meeɗen, jokkunooɓe e jokkanooɓe fow, hino e Yiite ngen, gooto ronnditantaako goɗɗo goo, geɓal e lepte laakara ɗen. Tawde pellet, Alah ñaawii hakkunde jeyaaɓe ɓen. O yoɓiti kala e ko hanndi e mun kon.

(49) Wonaaɓe lepteede ɓen ka Yiite fow wi'ana Malaa'ika'en, ayninaaɓe Yiite ngen, tuma ɓe taƴii yaltugol e magge, ruttoo aduna, fii tuubugol: Toranee men Joomi mon, O hoynana men ñalaande wootere, e ɗee lepte duumiiɗe.

(50) Ayninaaɓe Jahannama ɓen jaaboo heeferɓe ɓen: Nulaaɓe mon ɓen ardanaano on e hujjaaji ɓannguɗi? Heeferɓe ɓen wi'a: oo'owoye ! Ɓe arduno e mun few ! Malaa'ika'en jaabitoo: awa toree, onon tigiri. Menen men tefantaa keefeero. Kono toraare heeferɓe ɓen wonaali, si wanaa e meere. Tawde ɓe jaɓirantaake, sabu keeferaaku maɓɓe ngun.

(51) Pellet, Men wallay Nulaaɓe Amen ɓen, e gomɗimɓe Allah e Nulaaɓe Mun ɓen, aduna ɗoo, ɓanngingol hujjaajii maɓɓe ɗin, foolna ɓe e ayɓe maɓɓe ɓen. Men walliroya ɓe kadi Ñalnde Darngal, naadugol ɓe Aljanna, leptira yeddondiraynooɓe e maɓɓe aduna ɓen, naatugol Yiite, ɓaawo nde Annabaaɓe e Malaa'ikaaɓe e gomɗimɓe ɓen fow seeditaade, wonnde Nule ɗen yottino e mofte ɗen.

(52) Ñalnde nde tooñunooɓe geddi e keeferaaku ɓen nafiroytaa hoore-maɓɓe, ngatinagol, hara kuddi Allah no woodani ɓe nden ñalnde, e galle bonɗe ka laakara, ka ɓe hawroyta e lepte muusuɗe.

(53) Gomɗii Men okkii Muusaa ganndal, ngal o fewnirta ɓiɗɓe Israa'iila ɓen, e goonga, Men waɗi Tawreetaare nden, Deftere roneteende, hakkunde ɓiɗɓe Israa'iila ɓen.

(54) Ko nde fewnaynde e goonga, e waaju wonannde joomiraaɓe haqqille hisuɗe ɓen.

(55) An Nulaaɗo, muñño e ko yimɓe maa fennata maa, ɓe lorre, sabu pellet, ko Allah fodu maa e ballal e semmbineede kon, ko goonga mo sikke alaa e mu'un. Insinoraa fii haforaneede junuubi maa ɗin, subbunhinoraa yettugol Joomi maa, gila irfaj, haa mir.

(56) Pellet,wennjirooɓe e Aayeeje Allah ɗen,fii bonnitirgol ɗe ko aldaa e hujja wanaa daliil,ko fii tun faale townitagol mawnintinanoo goonga kan, kono ɓe hewtataa e ko ɓe faalaa kon.An Nulaaɗo,moolor Allah,tawde pellet,ko Kanko woni Nanoowo haalaaji jeyaaɓe Makko ɓen,Yi'oowo kuuɗemaɓɓe.Huunde e ɗin suuɗaaki Mo,O yoɓitoyay ɓe ɗum.

(57) Pellet, ko tagugol kammuuli ɗin e leydi ndin, sabu cemmbe e yañji majji, ɓuri mawnude e dii tagugol yimɓe ɓen. Tagirɗo ɗi mawneendi majji On, ko hattanɗo wuurnitugol maayɓe, fii ñaawugol ɓe yoɓita ɓe. Kono ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓen, ɓe anndaa, sakko ɓe waajitora ɗum, ɓe waɗa ɗum dalil, e fii ummital.

(58) Bunɗo fotataa e yi'oowo, wanaa gomɗimɓe Allah ɓen, goongini Nulaaɓe Makko ɓen, ɓe moƴƴini golle, woni ko fotata e bonnirɗo golle mun, finnde bonnde e geddi. Kono on waajitortaa, si wanaa seeɗa. Tawde si ɗon waajitoraynoo ko yoni, on anndayno ko senndi ɓen ɗiɗo, fii no yaccoron wa'ude wa gomɗimɓe golli moƴƴuɗi yamiraaɗi ɗin, no jortoron weleyee Allah.

(59) Pellet, Darngal, ngal Allah wuurnitata maayɓe ɓen e mun, fii ñaawugol ɓe yoɓa, ko ko arata, feere mun alaa, sikka alaa e ɗum. Kono ɓurɓe ɗuuɗude e yimɓe ɓen, ɓe gomɗinaa ɗum. Ko ɗum haɗi ɓe hebilanagol nden ñalnde

(60) Joomi mon, onon yimɓe ɓen, daali: heertinanee Lam, Min tun, dewal e toraare, Mi jaabinana on toraare mon, Mi yawtana on, Mi yurmina on. Mawnintinantooɓe ɗum ɓen, ko pellet, Ñalnde Darngal, ɓe naatoyay Jahannama, ko ɓe hoyɓe jaasinaa.

(61) Ko Allah woni waɗiranɗo on jemma on, niɓɓitirɗo, fii ka deeƴon fowtoɗon e mun, O waɗirani on nyalorma on, ndayginɗo, fii ka gollon e mun. Pellet, Allah ko Jom ɓural mawngal e yimɓe ɓen, tawde O timminirii neemaaji Makko ɗin e maɓɓe, no feeñiri e no wirnori. Kono ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓen, ɓe yettataa Allah, e naamaaji Makko ɗin, dow maɓɓe.

(62) Ko On mooɗon Allah, waɗanɗo on ɗin neemaaji, woni Taguɗo kala huunde. Wanaa goɗɗo goo. Rewteeɗo e goonga alaa, si wanaa Kanko. Ko honno ferlisoraɗon gaay e rewugol Mo, jokka rewugol ko nafataa lorrataa?

(63) Ko wano ɓee ɗoo ferlisoraa non e gomɗingol Allah rewa Mo Kanko tun, ɓeya yeddaynooɓe Aayeeje Allah tindinayɗi fii tawhiidi on, ferlisortenoo e kala jamaanu, ɓe feewataano e goonga, ɓe hawrataano e sawaaba.

(64) Ko Allah woni waɗanɗo on, onon yimɓe ɓen, ndii leydi, dunngal ñiiɓirgal mon, O waɗi kammu ngun, ñeñaangu dow mon, hara yanataa e mon, O mbaadini on ka renngaaji yumma mon'en - O moƴƴini mbaadiiji mon, - O arsiki on laaɓuɗi dagiiɗi. Ko On mooɗon, neeminirɗo on ɗum, woni Allah Joomi mon. Senaare heewii e Jeyɗo tageefo ngon fow. Reweteeɗo alanaa ngo, si wanaa Kanko seniiɗo On.

(65) Ko Kanko woni wuurɗo Mo maayataa On. reweteeɗo e goonga alaa, si wanaa Kanko. Noddiree Mo dewal e toraare; faandoɗon Mo Kanko tun, hara on kafidaali Mo e taguuji Makko goo. Yettoore woodanii Allah, Jeyɗo tageefo ngon.

(66) Maaku an Nulaaɗo: min, Allah haɗii lam rewugol, ɗin ɗi rewoton, hara wanaa Allah; sanamuuji ɗi nafataa, ɗi lorrataa. Mi haɗa ɗum, nde hujjaaji ɗin arunoo e am, fii ɓanngingol meere rewugol ɗin. Allah yamiri lam kadi, nde mi jebbilantoo Mo, Kanko tun, ka dewal. Tawde ko Kanko woni Jeyɗo tageefo ngon fow. Jeyɗo ngo alaa, si wanaa Kanko.

(67) Ko Kanko tagiri ben mon Aadam, immorde e mbulmbulndi, refti O tagiri on ɓaawo ɗum, e toɓɓere maniiyu, refti e heɗɗere ƴiiƴam, refti ɓaawo ɗum, O yaltiniri on e deedi neeniraaɓe mon ɓen, entoy tokosoy, fii no yottoron cukaaku ngun, mawnon haa wonton nayeeɓe, - kono hara woɗɓe e mo'on, maayay ado ɗum, - haa no yottoron dumunna happaaɗo ka Allah, mo ɗuytotaako ɓeydotaako, belajo'o, ka nafitoron ɗii hujjaaji fii anndugol kattal e gootaagu Allah ngun.

(68) Ko Kanko Allah tun, woni wuurnoowo, e waroowo. Si O haajii e fiyaaku, ko O wi'anay mo tun: "wonu", o wona.

(69) A tinaali, an Nulaaɗo, ɓen wennjondirteeɓe e Aayeeje Allah ɗen, fennooɓe ɗe, e hoore ko ɗe feeñi kon? a ŋalɗay e maɓɓe, e ko ɓe ɗuurnotoo e goonga kon, hoore ko ka feeñi kon.

(70) Ɓen fennuɓe Alqur'aana, e ko Men immindini kon e Nulaaɓe Amen ɓen, immorde e goonga, aray ka ɓen fennooɓe annda, battane e bone mun.

(71) Ɓe anndoyay battane fennugol maɓɓe ngol, tuma nde kolmboyaa ka daaɗe maɓɓe, ɓe jolkiree ka koyɗe, halfinaaɓe lepte ɗen daasa ɓe.

(72) Ɓe ndaasee e ndiyam wulɗam haa fati, refti ɓe huɓɓee Yiite ngen.

(73) Refti ɓe feliree wi'aneede: ko honto woni reweteeɗi mon, ɗi aaƴinoɗon wonnde on sirkiraniiɗi dewal?

(74) Ko honto ɗin sanamuuji, ɗi rewaynoɗon, hara wanaa Allah, ɗi nafataa ɗi lorrataa? Heeferɓe ɓen jaaboo: Ɗi majjitorike men. Wurin, men wonaano aduna, e rewugol ko hanndunoo e reweede. Ko wano ɓee ɗoo majjiri non, Allah majjinirta yedduɓe goonga ɓen, e kala nokku e jamaanu.

(75) Ɓe wi'anee : ko fawi on ɗee lepte, ko sabu ko weltoraynoɗon kon, sirku on, e ko wewlaynoɗon kon fantinon.

(76) Natiree dame Jahannama ɗen, luttugol ton poomaa. Nge bonii jaaƴorde townitaniiɓe goonga ɓen.

(77) Muñño, an Nulaaɗo, e ko yimɓe maa lorrete ɓe fenne kon. Pellet, ko Allah fodu maa wallude kon, ko goonga, mo sikke alaa e mu'un. Ko si Men holle yoga e ko Men kammbirani ɓe kon e lepte, e nguurndam maa, wano feƴƴirnoo ka hare Badri, maa hara Men ƴettite ado mun, fow e mun, ko ka Amen tun, woni ruttorde maɓɓe, Ñalnde Darngal, Men yoɓa ɓe golle maɓɓe ɗen, Men naatnaɓe ka Yiite, ɓe lutta ton poomaa.

(78) Gomɗii Men imminii Nulaaɓe ɗuuɗuɓe, haa e yimɓe mun, ado maa, an Nulaaɗo. Ɓen fenni ɓe, ɓe lorri ɓe. Kono ɓe muññii e ɗin fow. Hino e ɓen Nulaaɓe, ɓe Men fillani maa fii mun; hino e maɓɓe, ɓe Men fillanaaki ma fii mun. Haananaa Nulaaɗo woo, nde o addanta yimɓe makko ɓen Aaya, immorde e Joomi makko, si wanaa hara ko e duŋayee Makko. Ko heeferɓe ɓen lamndotoo mofte maɓɓe ɗen addugol Aaya, ko tooñe. Si yamiroore Allah fii ñaawugol sennda hakkunde Nulaaɓe ɓen e yimɓe maɓɓe ɓen arii, ko nunɗal ñaawirtee. Heeferɓe ɓen halkee, Nulaaɓe ɓen daɗndee; nden ñalnde, yimɓe meere ɓen sooyira yollugol ko'e maɓɓe e halkaare, sabu keeferaaku maɓɓe ngun.

(79) Ko Allah woni waɗanɗo on gelooɗi ɗin, e na'i ɗin e dammi ɗin, ko waɗɗoron yoga e majji, ñaamon tebbeeli yoga majji.

(80) Hino woodani on e ɗii neemoraaɗi, nafooreeji ɗuuɗuɗi, heyɗitayɗi jamaanu kala. Hiɗon heɓira ɗi, kala ko faaleteɗon e haajuuji, wano setagol ka njorndi e ka maayo.

(81) Allah no holla on maandeeji tindinayɗi e kattal e gootaagu Makko ngun. E ko honɗum e maandeeji Allah ɗin, woni yeddoton, ɓaawo nde yananaɗon, wonnde ko ɗi maandeeji Makko?

(82) E ɓee fennooɓe yiilaaki ka leydi, ɓe taskoo ko honno battane ɗeya mofte fennunooɓe ado maɓɓe wattinirnoo, ɓe waajitora ɗum? Gomɗii ɗen mofte no ɓurnoo ɓe jawle e cemmbe, ɓe ɓuri ɓe batteeji accaaɗi ka leydi. Kono kon ko ɓe faggotonoo e cemmbe, duncanaano ɓe goɗɗum, nde lepte Allah ɗen arunoo halkugol ɓe.

(83) Nde Nulaaɓe maɓɓe ɓen addaannoɓe hujjaaji ɓannguɗi ɗin, ɓe fenni ɗi, ɓe welaa jogitagol ganndal ko woni ka maɓɓe kon, lunndiingal ko Nulaaɓe ɓen addani ɓe kon. Ontuma, ɓe huuɓitiraa lepte ɗe ɓe jalkitaynoo ɗen, si Nulaaɓe ɓen hulɓiniriino ɓe ɗe.

(84) Nde ɓe yi*unoo lepte Amen ɗen, ɓe jaɓi ka jaɓugol nafataa, ɓe wi'i: Men gomɗinii Allah tun, men yeddii ɗin kafidaaɗi e sanamuuji ɗi men rewaynoo, hara wanaa Kanko.

(85) Kono gomɗinal maɓɓe wonaAno ko nafata ɓe, fewndo ɓe haccinoo lepte Amen ɗen no jippoo e maɓɓe; ɗum ko laawol yawtunoongol e jayaaɓe Makko ɓen, wonnde gomɗinal nafataa ɓe, tuma ɓe yi'i lepte ɗen. Yedduɓe ɓen sooyiniri ko'e-maɓɓe ɗon nden ñalnde, nde ɓe halkiranoo sabu ko ɓe yeddiri kon Allah, ɓe salii tuubude ado ɓe yi'ude lepte ɗen.