اصول فقه

این کتاب نوشته محدث عصر ناصرالدین آلبانی رحمه الله می باشد که حجیت احادیث آحاد را در عقاید و احکام تبیین می کنند.

شاه ولی الله رحمه الله اثر گران سنگ علمی ـ اجتماعی خود حجت الله البالغه را به عربی نوشت است. در این کتاب صدای احیاگری و بازگشت به خلوص اولیه ی فرهنگ و علوم اسلامی، با تاکید بر قرآن و حدیث ، و نیز چاره اندیشی های اجتماعی برای حل معضلات مسلمانان در داده است... در مقدمه این کتاب می خوانیم...: بطور یقین ستون علم یقینی و رأس آن‌ها، مبنای فنون دینی و اساسی آن‌ها، علم حدیث است که در آن قول، فعل و تقریر افضل المرسلین ذکر می‌گردند، پس این‌ها چراغ‌های تاریکی و نشانه‌های راهنمایی مانند، ماه درخشنده شب چهارده هستند، هرکسی به آن‌ها گردن نهد و حفظ نماید، به رشد و هدایت رسیده به خیر کثیر نایل می‌گردد، و هرکسی روگردانی و اعراض نماید گمراه شده، در ورطه هلاکت می‌افتد و به جز ناامیدی و خسران چیزی گیرش نمی‌آید، زیرا آن حضرت صلى الله عليه وآله وسلم مردم را به امر، نهی، انذار، تبشیر، پند و امثالی بیدار نموده است که آن‌ها مانند قرآن و یا بیش از آن هستند، و این علم طبقاتی، و اهل آن بین هم درجاتی دارند، و برای آن پوسته‌ای که در داخلش مغز، و صدفی است که اندرون آن مروارید، وجود دارد.

شیوه‌های قرآن کریم را در استدلال‌های منطقی بیان کرده و روش صحیح برداشت مفاهیم دینی را شرح می‌دهد. نویسنده در این اثر می‌کوشد تا به این پرسش‌ها پاسخ گوید که «اصول دین چگونه به اثبات می‌رسد» و «چگونه یک فرد عامی و درس‌نخوانده که هیچ دانشی ندارد، می‌تواند بدون کمک گرفتن از علماء اصول حق و باطل را از یکدیگر تشخیص دهد و از شبهات رهایی یابد». وی کتاب را با بحث پیرامونِ روش قرآن در اثبات اصول دین آغاز کرده و به مقدم ‌بودن دلیل بر باور و صحت و اعتبارِ دلیل می‌پردازد. در فصل بعد، به تبیین روش قرآن در اثبات اصول عقیده پرداخته و در ادامه، ادلة ثبوت حقیقت وحدانیت خداوند، نبوت پیامبر و روز آخرت را شرح می‌دهد. بحث در شیوه استدلال شریعت در قرآن، موضوع فصل آتی است. پس از آن، عقلی/ منطقی‌بودنِ دلائل قرآن بررسی شده و انگیزه‌های عدم پذیرش آنها از جانب کافران و ملحدین بازگو می‌شود. فصل پایانی کتاب، به نقش‌ها یا وظایف اختصاصی کتاب (قرآن) سنت و عقل در درک و دریافت پیام توحید از جانب پروردگار می‌پردازد.

پژوهشی است پیرامون شرایط و چگونگی اجتهاد و بررسی صحت اتباع و تقلید در احکام و اصول دین. نویسنده با انتقاد از نظر کسانی که مسلمانان را ملزم و موظف به انتخاب مذهب اجدادیشان دانسته و گرایش به مذاهب دیگر را باطل و حرام می‌دانند، ضوابط و شرایط لازم را برای اجتهاد فقهی در اسلام برمی‌شمارد تا خواننده دریابد که عمل به فتاوی و دیدگاه هریک از فقهای اهل سنت، صحیح است. وی در آغاز، موضع دعوتگران به سنت پیامبر را در باره اجتهاد و تقلید بیان کرده و آیاتی از قرآن را که در مورد تفکر و تعقل و آزادی اندیشه هستند شرح و تفسیر می‌نماید. آنگاه با استناد به روایات نبوی و سخنان صحابه و علمای سلف، شرایط مورد نیاز برای اجتهاد را به تفصیل شرح می‌دهد. در ادامه، به نظرات کسانی پاسخ می‌دهد که معتقد به بسته‌بودن دروازة اجتهاد هستند. موضوع بعدی کتاب، تقلید در اندیشه شیعه و کیفیت و شرایط آن است. وی در این بخش دلایل مقلدین را در باره مبهم و غیر قابل درک‌بودن قرآن و روایات نبوی مورد نقد و تحلیل قرار داده و بُطلان آن را ثابت می‌کند. مفاسد و آثار زیانبار تقلید در جامعه شیعه، تفاوت‌های تقلید و اتباع و پاسخ به شبهات تقلید و اجتهاد از دیگر موضوعات کتاب است.

خبر واحد اصطلاحاً خبری است که تعداد راویان یا طرق روایت آن به تواتر نرسیده باشد به همین دلیل در مباحث سنت نزد برخی از اصولیین چنین خبری «مظنون الصدق» تلقی شده است. حجیت خبر واحد در اثبات عقاید محل خلاف است.

سخن از سنت پيامبر صلی الله علیه وسلم در ساختمان فكري اسلام و به عنوان يكي از منابع شريعت اسلامي در نهايت اهميت قرار دارد، مخصوصاً اگر آن را دايره‌ي دامها و نيرنگهايي قرار دهيم كه بر عليه امت اسلامي ما گسترانيده شده و روي گرداني از منهج نبوي و ايجاد شك و ترديد در وسيله ارتباطي نسلهاي امت با پيامبر شان هدف قرار داده شده است.

در کتاب حاضر دقت شده اصول فقه به طریقه شافعیه به زبانی ساده عرضه شود تا همه کسانی که می‌خواهند با مسائل اصولی آشنا شوند بتوانند از آن استفاده کنند چه طلاب علوم دینی و چه کسانی دیگر، و فقط مسایلی مطرح شده است که معمولاً فرعی فقهی بر آن مترتب می‌شود، و از طرح مسایلی که فقط فرضی دارای اعتبارند خودداری شده است