تەۋھىد

ئەقىدە توغرىسىدا 50 سوئال ۋە جاۋاپ ناملىق بۇ رىسالىدە، مۇسۇلماننىڭ بىلىشى مۇھىم بولغان ئەقىدىگە ئالاقىدار 50 سوئالغا جاۋاب بايان قىلىنىدۇ.

قۇرئان ۋە سۈننەتتە ئىسلام چۇشەنچىسى ناملىق بۇ ئەسەردە، قانداق قىلغاندا ئىسلامنى قۇرئان ۋە سۈننەتنىڭ روھىغا ئۇيغۇن چۇشۇنۇش مۇمكىنلىقى توغرىسىدا قىسقىچە چۇشەنچە بېرىدۇ.

قۇرئان ۋە سۈننەتتە ئىسلام چۇشەنچىسى ناملىق بۇ ئەسەردە، قانداق قىلغاندا ئىسلامنى قۇرئان ۋە سۈننەتنىڭ روھىغا ئۇيغۇن چۇشۇنۇش مۇمكىنلىقى توغرىسىدا قىسقىچە چۇشەنچە بېرىدۇ.

«ئاللاھ كائىناتنى ياراتقۇچىدۇر» ناملىق بالىلار ئۈچۈن تەييارلانغان بۇ ئەسەردە، بۇ دۇنيانى كىم ياراتقانلىقى، ئادەم ئەلەيھىسسالامنىڭ يارىتىلىشى، ئادەم ئاتىمىزنىڭ نېمە ئۈچۈن جەننەتتىن چىقىرىلغانلىقى، مۇسۇلمان گۇناھ قىلسا نېمە قىلىش كېرەكلىكى توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىدۇ.

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مۇنداق دېگەنلىكى رىۋايەت قىلىنىدۇ: «ئاللاھ تائالانىڭ يۈزگە بىرى كەم 99 ئىسمى بار، كىمكى ئۇنى سانىسا (يەنى ئەمەل قىلسا) جەننەتكە كىرىدۇ.» ئاللاھنىڭ ئىسىم-سۈپەتلىرى بىلەن دۇئا قىلىش. بۇ ئىككى تۈرلۈك بولۇپ: بىرىنجىسى: ھەمدۇ-سانا ۋە ئىبادەت. ئىككىنجىسى: ئاللاھتىن ھاجىتىنى سوراش قاتارلىقلارمۇ ئاللاھنىڭ ئىسىم-سۈپەتلىرىگە ئەمەل قىلغانلىق بولىدۇ. كىمكى قۇرئانغا ۋە سەھىھ سۇننەتكە مۇراجىئەت قىلسا ئۇنى سانىيالايدۇ ۋە ئەمەل قىلالايدۇ.

مەن ئۆز چۈشەنچەمنى قۇرئاننىڭ «غەيبنى ئاللاھدىن باشقا ھىچ كىم بىلمەيدۇ» دېگەن خەۋىرىگە مۇۋاپىقلاشتۇرۇشنى ئارزۇ قىلىمەن. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئۆزىنىڭ بىر ھەدىسىدە: جىنلارنىڭ بىر ئېغىز راس سۆزگە يۈز ئېغىز يالغان سۆزنى قېتىپ كەلگۈسىدىكى ئىشلاردىن خەۋەر بېرىدىغانلىقىدىن، يەنە بىر ھەدىستە: يۇلتۇز تەتقىق قىلغۇچىلار(مۇنەججىملەر)نىڭ يالغاننى سۆزلەيدىغانلىقى خەۋەر بېرىلگەن، غەيبنى ئاللاھدىن باشقا ھېچكىم بىلمىسە، جىنلار كەلگۈسىدىكى ئىشلاردىن قانداق خەۋەر بېرىدۇ؟.

«تەۋھىدنىڭ پەزىلىتى ۋە ئۇنىڭ قىسىملىرى» ناملىق بۇ ماقالىدا، ئاللاھ تائالانى بىر دەپ تونۇش ۋە ئۇنى تەربىيەتچىلىكتە، ئىسىم ـ سۈپەتتە يىگانە دەپ ئېتىقاد قىلىش، سۆز ياكى ھەرىكەتتە بولسۇن ئىبادەت قىلىشقا لايىق بىردىن بىر زات ئاللاھ دەپ بىلىش قاتارلىقلار ئىسلامنىڭ ئاساسىي پرىنسىپلىرى ئىكەنلىكى، بۇنىڭدىن ئىسلامنىڭ بارلىق نىزاملىرى، ھۆكۈملىرى، بۇيرۇق ۋە چەكلىمىلىرىنىڭ بىخلىنىپ چىقىدىغانلىقى توغرىسىدا توختىلىدۇ.

ئاللاھ تائالانىڭ «ئەل ئەھەد» دېگەن ئىسمىنىڭ تەقەززاسى بويىچە قانداق ئەمەل قىلىشىم كېرەك بولىدۇ؟.

ئاپتور ماقالىسىدا، ئاللاھ تائالانىڭ زېمىن ئەھلىگە مەرھەمەت قىلغان چەكسىز رەھمىتىنى ۋە مەخلۇقاتلىرىغا بېغىشلىغان دائىمىي مېھرىبانلىقىغا ئالاقىدار بولغان مەسىلىلەرنى قۇرئان كەرىم ۋە ھەدىس شەرىف نۇرى ئاستىدا ئوقۇرمەنلەرگە يورىتىپ بېرىدۇ.

جانابى ئاللاھ بارچە نەرسىلەرنى بىلىپ تۇرۇقلۇق، يەنىلا ئىنساننىڭ قىلمىشلىرىنى خاتىرلىگۈچى پەرىشتىلەرنى ياراتتى، بۇنىڭدىكى ھېكمەت نېمە؟

جانابى ئاللاھ ھەرقانداق نەرسىنىڭ مەۋجۇد بولىشىنى ئىرادە قىلسا، شۇ ۋاقىتنىڭ ئۆزىدىلا بارلىققا كېلىدۇ، ئۇنداقتا نېمە ئۈچۈن ئاسمان ۋە زېمىننى يارىتىشقا ئالتە كۈن كەتكەن؟.

ھەدىس شەرىپتە مۇنداق دېيىلگەن «جانابى ئاللاھ ھەر كۈنى كېچىنىڭ ئۈچتىن بىر قىسمىنىڭ ئاخىرقى قىسمىدا زېمىن ئاسمىنىغا چۈشىدۇ»، كېچىنىڭ ئاخىرقى ئۈچتىن بىر قىسمى قاچان باشلىنىپ، قايسى ۋاقىتتا ئاخىرلىشىدۇ؟ كېچە ئوخشاش بولمىغان دۆلەتلەردە ئاللاھنىڭ زېمىن ئاسمىنىغا بىر ۋاقىتتا چۈشىشىنى قانداق چۈشىنىمىز؟ .