تىلنى ساقلاش ۋە سۈكۈت قىلىشنىڭ پەزىلىتى ناملىق بۇ ئەسەردە، تىلنى يامان سۆز ۋە ئەزىيەتلەردىن ساقلاشنىڭ دۇنيا-ئاخىرەتتىكى ئەھمىيىتى، شۇنداقلا ئۇنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە بولغان ياخشى تەسىرى ھەققىدە قىسقىچە چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 10/4/1431ھـ 2010-يىلى03-ئاينىڭ26-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر ئابدۇراھمان ئىبنى ئابدۇلئەزىز سۇدەيس سۆزلىگەن. خۇتبىدا سۆزنىڭ ئەھمىيىتى ۋە تەسىرى كۈچى، سۆز جەمئىيەتنى ئىسلاھات قىلىش ياكى ۋەيران قىلىش رولىنى ئوينايدىغان مۇھىم ئامىل ئىكەنلىكى، ھەق سۆزنىڭ پەزىلىتى ۋە تەسىرى، يامان سۆز ۋە ئۇنىڭ خەتىرى، سۆزلەش ۋە يېزىش ئىمكانىيىتىگە ئىگە كىشىلەرنىڭ ھەقىقەتنى يوشۇرماستىن سۆزلىشىنىڭ مۇھىملىقى توغرىسىدا تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

ئەرلەرنىڭ يات قىز-خانىملار بىلەن تۆۋەندىكىدەك بىر قانچە ھالەتلەردە، يەنى ئائىلە ئەھۋالى، سودا-سېتىق ئىشلىرى، توي قىلىدىغان قىزلار بىلەن تونۇشۇشى ئۈچۈن بەزى سوئاللارنى سورىشى ۋە ئىسلامغا دەۋەت قىلىش قاتارلىق ئىشلاردا، ئەھۋال سوراپ پاراڭلىشىشى دۇرۇس بولىدۇ دېگەنگە ئالاقىدار ھۆكۈمنى ئاڭلىدىم، بۇ ساغلام كۆز قاراشمۇ؟ ئەگەر مەزكۇر ھۆكۈم توغرا بولسا ئۇنىڭ دەلىلى نېمە؟.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ9/8/1430-ھىجرىيە2009-يىلى07-ئاينىڭ31-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ سەلاھ ئىبنى مۇھەممەد ئەلبۇدەير سۆزلىگەن. خۇتبىدا تىل ۋە ئەۋرەتنى ساقلاشنىڭ ئەھمىيىتى، مۇسۇلماننىڭ تىلى ۋە ئەۋرىتىنى چەكلەنگەن ئىشلاردىن ساقلىشى جەننەتكە نائىل بولىشىدىكى ئاساسلىق سەۋەبلەردىن ئىكەنلىكى، ئىنساننىڭ پىتنە ۋە ئەخلاقسىزلىققا چۇشۇپ قىلىشىدىكى ئاساسلىق ئامىللار توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 16/11/1429 ھىجرى 2008-يىلى-11-ئاينىڭ-14 كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى ئابدۇللاھ ئىبنى ھۇمەيد سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا دىئالوگنىڭ ئەھمىيىتى، دىئالوگنىڭ شەرتلىرى ۋە ئاساسلىرى، ئىسلامدىكى كەڭرىچىلىك، ئىسلام دىنىنىڭ باشقا ساماۋى دىنلارغا بولغان ئارتۇقچىلىقى، ۋەزىيەتتە ئىنسانىيەت دۇچ كېلىۋاتقان مەسىلىلەرنى قاتتىق قوللۇق بىلەن ئەمەس بەلكى دىئالوگ بىلەن ھەل قىلىشنىڭ مۇھىملىقى ۋە دىنلار ئارا دىئالوگ تۇرغۇزۇشقا دائىر مەسىلىلەر ئۇستىدە توختىلىدۇ

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 14/8/1429ھـ 2008-يىلى 08-ئاينىڭ 15-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى مۇھەممەد ئال-تالىب سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا، مۆمىنلەرنىڭ سۈپىتىنى بايان قىلىپ، ھاۋايى-ھەۋەس، بىھۇدە ئويۇن-تاماشا، ئەھمىيەتسىز ئىشلاردىن يىراق بولىدىغانلىقى، ئەگەر ئىنسان ھاۋايى-ھەۋەسكە بېرىلسە، دىلى قارىلىشىپ، تائەت ئىبادەتتىن يىراقلىشىپ ئەقلى كور بولىدىغانلىقى، كىشىلەرگە ياخشىلىق قىلىش روھى سۇسلىشىپ، ياخشىلىققا بۇيرۇش، يامانلىقتىن توسۇش ئېڭىنىڭ ئۆلىدىغانلىقى، ئىنسان نەپسىنى بىكار قويسا ھاۋايى-ھەۋەسكە بېرىلىپ، ۋەيران بولىدىغانلىقى توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىدۇ.