Bad Manners

ھالال غەيۋەت ۋە ئۇنىڭ تۈرلىرى ناملىق ئەسەردە، دىنىمىزدا چەكلەنگەن غەيۋەتنىڭ ھۆكمى، شەخس ۋە جەمئىيەتكە بولغان زېيىنى، دىندا رۇخسەت قىلىنغان غەيۋەت ۋە ئۇنىڭ تۈرلىرىگە ئالاقىدارلىق مۇھىم مەسىلىلەر ھەققىدە چۈشەنچە بېرىدۇ.

«غەيۋەت ۋە ئۇنىڭ ئىجتىمائى جەمئىيەتكە بولىدىغان يامان تەسىرى»ناملىق بۇ كىتاپتا، غەيۋەتنىڭ ئىنسان ھاياتىغا ۋە كىشىلىك جەمئىيەتكە كۆرسىتىدىغان يامان تەسىرى، ئىنسان ئەخلاقىنىڭ بۇزۇلىشىدىكى ئاساسلىق باسقۇچ ئىكەنلىكى، ئىسلام دىنىمىزدا قاتتىق چەكلەنگەن قىلمىشلىقى، غەيۋەتخور دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ئۇ، رەزىل قىلمىشى ئۈچۈن تىگىشلىك جازاغا تارتىلىدىغانلىقى توغرىسىدا قۇرئان ھەدىسگە ئاساسلىنىپ تۇرۇپ بايان قىلىدۇ.

مەن دۇنيالىق ئىشلاردا شان-شۆھرەت تەلەپ قىلىشنىڭ قانداق بولىدىغانلىقىنى بىلىشنى مەقسەت قىلىمەن. مەسىلەن: كىشىلەر سىزنى بەك ئەقىللىق، دانىشمەن دېگەندەك سۈپەتلەر بىلەن سۈپەتلىسە ياكى سىز تىلۋېزۇر ئېكرانىدا ياكى باشقا ئالاھىدە ئورۇندا كۆرۈنگەندە، سىزنى ماختايدۇ، مېنىڭ بىلىشىمچە، ئىنسانغا بۇ ئىش ئۈچۈن ئەجىر-ساۋاپ بېرىلمەيدۇ لېكىن بۇ گەرچە دۇنيالىق ئىشلار بولسىمۇ، گۇناھ- مەسىيەت ياكى شېرىك ھېسابلىنامدۇ؟، شۇنىڭدەك مەن ھازىر مەشھۇر، مېنىڭ نىشانىم دۇنيادا كىشىلەر ئارىسىدا شان-شۆھرەتكە قازىنىش، گەرچە دەسلەپتە مەقسىتىم توغرا بولمىسىمۇ، ھازىر مەقسىتىمنى ئۆزگەرتىپ شۆھرىتىمنى خالىس ئاللاھ رازىلىقى ئۈچۈن قىلالىشىم مۇمكىنمۇ؟، شۆھرىتىمنى دۇرۇس ئىشلار ئۈچۈن ۋەسىلە قىلسام، دۇنيالىق دۇرۇس ئىشلارغا سەرپ قىلسام، ئۇنىڭغا ئىبادەت ۋە ئاللاھ تائالاغا يېقىنلىشىش مەقسىتىنى قاتسام بۇ ئىشلار ياخشى ئىشلارغا ئۆزگىرەمدۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

غەيۋەت ۋە ئۇنىڭ خەتىرى ناملىق بۇ سىن-ئالغۇدا غەيۋەتنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە بولغان يامان تەسىرى ۋە ئۇنىڭ شەرئى ھۆكمى قاتارلىقلارنى قۇرئان ۋە سۈننەت روھى ئاستىدا قىسقىچە بايان قىلىپ بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ24/2/1432ھـ2011-يىلى01-ئاينىڭ28-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا گۈزەل ئەخلاقنىڭ مۇسۇلمان ھاياتىدىكى رولى، مۇلايىملىق-كەڭ قورساقلىق ئەخلاقنىڭ ئاساسى ئىكەنلىكى، مۇلايىملىق- كەڭ قورساقلىق، ئاللاھ يولىدا كەلگەن ئەزىيەتلەرگە سەبرى قىلىش ئەڭ گۈزەل ئەخلاقلاردىن ئىكەنلىكى توغرىسىدا ئەھمىيەتلىك تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 11/11/1430ھـ 2009-يىلى10-ئاينىڭ30-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر ئابدۇراھمان ئىبنى ئابدۇلئەزىز سۇدەيس سۆزلىگەن. خۇتبىدا كىشىلەرنى تۈرگە ئايرىشنىڭ خەتىرى ۋە ئۇنىڭ ئىسلام ئۈممىتىگە ئېلىپ كىلىدىغان سەلبىي تەسىرى، مىللەت ئىچكى ئختىلاپلارنى بىر تەرەپكە قايرىپ قويۇپ بىرلەشمىگىنىدە، مىللەت بوينىغا خارلىق زەنجىرىنىڭ تېخىمۇ پاتىدىغانلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 1430/4/28 -ھىجرىيە 2009-يىلى 04-ئاينىڭ 24-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ سەلاھ ئىبنى مۇھەممەد ئەلبۇدەير سۆزلىگەن. خۇتبىدا ھەرقانداق ۋەزىيەت ئاستىدا مۇسۇلمانلار بىر-بىرىگە ئەزىيەت بېرىشتىن ساقلىنىشنىڭ مۇھىملىقى، ئەزىيەتسىز جەمئىيەت قۇرۇپ چىقىش بولسا ئىتتىپاقلىقنىڭ كاپالىتى ئىكەنلىكى، ئىسلام دىنى مۇسۇلمانلارنى بۇ بۈيۈك ئەخلاق بىلەن سۈپەتلىنىشكە چاقىرىدىغانلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 7/8/1429ھـ 2008-يىلى 08-ئاينىڭ 08-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر سەئۇد ئىبنى ئىبراھىم ئەششۇرەيم سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا، بەزى ئىنسانلارنىڭ ئالدىراڭغۇلۇق بىلەن مۇئامىلە قىلىپ ئىشلارنى بۇزۇپ قويىدىغانلىقى، بەزىلەرنىڭ بولسا سەبىر ۋە ئېغىرلىق بىلەن مۇئامىلە قىلىپ بوران-چاپقۇنلارنى يېڭىپ چىقىدىغانلىقى، ئالدىراقسانلىق ھەسرەت-نادامەتنى كەلتۈرسە، ئېغىر بېسىقلىق بولسا ئىنساننى مۈشكۈلات ۋە كىرىزىسلار ئالدىدىمۇ باش ئەگمەستىن تەمكىنلىك بىلەن ئىشلارنى ۋايىغا يەتكۈزۈشكە تۈرتكە بولىدىغانلىقى توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىدۇ.

«غەيۋەت-شىكايەت ۋە ئۇنىڭ زىيىنى توغرىسىدا» ناملىق بۇ ماقالىدا، غەيۋەتنىڭ زىيىنى، جەمىيەتكە بولغان سەلبىي تەسىرى، ئۇنىڭ بۈيۈك گۇناھلاردىن ئىكەنلىكى، مۇسۇلماننىڭ ئەخلاقىدىن ئەمەسلىكى، غەيۋەتخور دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە تېگىشلىك جازاسىنى تارتىدىغانلىقى توغرىسىدا قۇرئان ھەدىسكە تايانغان ھالدا بايان قىلىپ بېرىدۇ.