Periodic Occasions

يېڭى يىل مۇناسىۋىتى بىلەن مۇسۇلمانلارنىڭ ئۆز ئارا تەبرىكلىشىشى توغرا بولامدۇ؟، ئۇلار بايرام ئۆتكۈزۈش مەقسىدى بىلەن ئەمەس بەلكى شۇنداقلا تەبرىكلەپ قويىدۇ. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

ئىسپانىيەدە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرلەش مۇناسىۋىتى بىلەن مۇراسىم ئۆتكۈزىلىدۇ، بىز بۇ پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ، ئۇرۇغ-تۇغقان، دوست-بۇرادەرلەر بىر جايغا يىغىلىپ، پەرزەنتلىرىمىزنى بىر-بىرىگە تونۇشتۇرۇپ، ئۇلارنى دىنى قېرىنداشلاردىن بولۇشقا، بىر-بىرىگە ياردەم بېرىش ۋە ئۆزىنىڭ مۇقەددەس ئىسلام دىنى بىلەن پەخىرلىنىشكە تەۋسىيە قىلىمىز. شۇنداقلا ئۇلارنىڭ ئەقلىنى بۇزۇش-خاراپ قىلىشقا سەۋەپ بولىدىغان "كەرنىۋال ۋە ئاشىق-مەشۇقلار بايرىمى" دېگەندەك باتىل بايراملاردىن ساقلىنىش توغرىسىدا تەلىم-تەربىيە ئىلىپ بارىمىز. بىزنىڭ مۇشۇ ئىشىمىز توغرا بولامدۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرلەشنىڭ ھۆكمى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە

مەن ياشاۋاتقان دۆلەتتە نۇرغۇنلىغان شىئەلەر ياشايدۇ، ئۇلار (ئاشۇرا)مۇھەررەمنىڭ9 -ۋە 10-كۈنلىرى ئۆزلىرىنىڭ ئىمام ھۈسەيىننى ياخشى كۆرىدىغانلىقىنى ئىپادىلەپ كۆينەكنىڭ ياقىسىنى يىرتىپ مەيدىلىرىگە ئۇرۇپ ھەرخىل دىن ۋە ئەقىلمۇ قوبۇل قىلمايدىغان ئىشلارنى قىلىدۇ. ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ بۇ ئىشىنى ياقۇپ ئەلەيھىسسالام يۈسۈپ ئەلەيھىسسالامدىن ئايرىلىپ قالغاندا بىئارام بولۇپ شۇنداق قىلغان دەپ قارايدۇ،  ئۆزلىرىنى ئۇرۇپ ماتەم قىلىدۇ، ئۇلارنىڭ بۇ ئىشلىرى توغرىمۇ؟.

كاپىرلارنىڭ ھېيت- بايراملىرىنى تەبرىكلەشنىڭ ھۆكمى توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىلسە؟.

بىر كىشى رامىزاندا روزا تۇتۇپ ناماز ئوقۇشقا بەك ھېرىسمەن، لېكىن رامزاندىن كىيىن ناماز ئوقۇمايدۇ، بۇ كىشىنىڭ رامىزاندا تۇتقان روزىسىىنىڭ ھۆكمى نېمە، بۇ توغرىدا چۈشەنچە بېرىلگەن بولسا؟.

ئىسرا ۋە مىراج كېچىسى مۇناسىۋىتى بىلەن پائالىيەت قىلىشنىڭ ھۆكمى قانداق بولىدۇ؟، بۇ كېچە رەجەپ ئېيىنىڭ 27-كېچىسىمۇ؟. بۇ توغرىدا چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

ھازىرقى زاماندا بىز مۇھاجىرلار باشقا دىندىكى كىشىلەر بىلەن بىرلىكتە خەلقئارالىق بىر جەمئىيەتتە ياشايمىز، مۇشۇ جەمئىيەتتە مەلۇم شەخسنىڭ تۇغۇلغان كۈنى مۇناسىۋىتى بىلەن تۇغۇلغان كۈنى مۇراسىمى ۋە ئىسلامى شەكىلدىكى توي مۇراسىملىرىنى ئۆتكۈزسەك توغرا بولامدۇ؟ بىز ئىسلام دىنىنىڭ سىرتىدىكى ھېچقانداق مۇراسىم-پائالىيەتلەرگە قاتناشمايمىز، ھېچقانداق بىر دىنغا نىسبەت بېرىلمەيدىغان، شۇنداقلا بىرەر دىن بىلەن مۇناسىۋىتى بولمىغان، "ھالوۋىييىن" ( (Halloween "كىرىيسمىس" (يېڭى يىل بايرىمى)، "ۋالنىتاين" (day Valentine) (ئاشىق-مەشۇقلار بايرىمى)، "مەسىيھىيە"، "ئەددىيسىيرا"، ئەددىيپالى"،"ئەلھىندوسىييىن" قاتارلىق مۇراسىم ۋە پائالىيەتلەرگە قاتناشساق بولامدۇ؟. ھېچ قانداق بىر دىن بىلەن باغلىنىشى بولمىغان بايرام-مۇراسىملارغا قاتناشسا بولامدۇ؟ مەن: daruliftaa.com ۋە islamonline.net قاتارلىق تور بەتلىرىدە ئاددى مۇراسىملارنى ئۆتكۈزۈشكە مۇمكىن بولىدىكەن، ئەمما يىقىنقى ئون بەش يىلدىن بىرى پەرزەنتلىرىمنى قانائەتلەندۈرۈشۈم بەك قىيىن بولىۋاتىدۇ، بىزنىڭ ئەتراپىمىزدا ئىلىپ بېرىلىۋاتقان مۇراسىملارنىڭ ھېچ بىرى ئىسلامى مۇراسىم ئەمەس، بۇنداق مۇراسىملار بىزنىڭ دىنىمىزدا قوبۇل قىلىنمايدۇ، بۇ مەسىلىلەرنى ئوچۇقلاشتۇرۇپ بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

غەيرى دىندىكىلەرنىڭ يېڭى يىل بايرىمى دېگەندەك بايراملىرىغا ئىشتىراك قىلسا توغرا بولامدۇ؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

قىيامەت بايرىمى (Easter) مۇناسىۋىتى بىلەن سىيدنى شەھرىدىكى پادىشاھ سارىيىدا ئۆتكۈزۈلىدىغان پائالىيەتكە بېرىشنىڭ نېمە ئۈچۈن چەكلەنگەنلىكىنى بىلىشنى خالايمەن، چۈنكى بۇ كۈن "قىيامەت بايرىمى" كۈنى دەپ ئاتالسىمۇ ئەمما بۇ پائالىيەتنىڭ مەزكۇر بايرام بىلەن ھېچقانداق مۇناسىۋىتى يوق، مېنىڭ ئۇ پائالىيەتكە بېرىشتىكى مەقسىتىم شۇ كۈندىكى بايرامغا ئالاقىسى بولمىغان پروگراممىلارنى كۆرۈش، مىۋە-چىۋىلەر ۋە جانلىقلارنى زىيارەت قىلىش قاتارلىقلاردىن ئىبارەتتۇر. بۇ توغرىدا چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

مېنىڭ بىلىشىمچە، بىدئەت دېگەن ئاللاھ تائالاغا ئىبادەت قىلىش نىيىتى بىلەن دىندا يېڭىدىن پەيدا قىلىنغان ئىشتىن ئىبارەتتۇر. مەۋلۇت پائالىيىتى ئىلىپ بېرىش ئىبادەت بىلەن ھېچ ئالاقىسى بولمىغان ئادەتتىكى بىر پائالىيەت تۇرسا نېمە ئۈچۈن ئۇنى بىدئەت دەپ قارايمىز؟ بەزىلەر پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام بىزگە پەقەت ئىككى بايرامنى يولغا قويدى، ئۇنىڭدىن باشقا بايرام پائالىيەتلىرى يوق دەپ قارايدۇ. مېنىڭ قارىشىمچە، مەۋلۇت پائالىيىتى ئىلىپ بېرىش دىنى بايراملاردىن خالى بولغان ئادەتتىكى بىر پائالىيەت بولۇپ، خرىستىئانلارنىڭ يېڭى يىل بايرىمىنى تەبرىكلىگىنىگە ئوخشاش بولۇپ، بۇ قانداقمۇ بىدئەت بولىدۇ؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

مەن مەۋلۇت پائالىيىتىگە قاتناشمايمەن، ئەمما ئائىلەمدىكى باشقا تۇغقانلار ھەممىسى بۇ پائالىيەتكە ئاكتىپ قاتنىشىدۇ، ئۇلار: سىز يېڭىدىن مۇسۇلمان بولدىڭىز، سىز پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنى ھەقىقى ياخشى كۆرۈشنى بىلمەيسىز دەيدۇ، ئۇلارغا قانداق نەسىھەت قىلىشىم كېرەك؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

ئەنگىلىيىدە ياشاۋاتقان بىر بۆلەك مۇسۇلمانلار، يېڭى يىل كۈنى كەچتە ياكى ئۇنىڭدىن كىيىن ئۆز ئائىلىسىدە مۇسۇلمان قېرىنداشلىرى بىلەن بايرام پائالىيىتى ئىلىپ بارىدۇ، ئۇلار، توخۇ كاۋىپى ۋە ئۆزلىرى يېڭى يىل ھارپىسىدا تەييارلاپ ئادەتلەنگەن يېمەكلىكلەرنى تەييار قىلىدۇ، ئۆيلىرىنى رەڭگارەڭ شار-بالۇنلار ۋە رەڭلىك قەغەزلەر بىلەن زىننەتلەيدۇ، (سانتا سىري) نامىدا بىر-بىرىگە يوشۇرۇن سوۋغا تەقدىم قىلىشىدۇ، سوۋغا تەقدىم قىلغۇچىلار ئۆزىنى بىلدۈرمەيدۇ، (سانتا سىري دېگەن غەيرى مۇسۇلمانلار ئارىسىدا يېڭى يىل بايرىمىدا، سانتا كىلۇز قارىشى بىلەن داۋاملاشتۇرىدىغان خۇراپىي ئادەتتىن ئىبارەت). بۇ ئىش توغرىمۇ ياكى خاتامۇ؟ بۇ پائالىيەتكە پەقەت (ئۇرۇق-تۇغقانلار) ۋە مۇسۇلمانلارلا قاتنىشىدۇ. بۇ ئىش توغرىمۇ ياكى خاتامۇ بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمىز.

رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم مىراج كېچىسىدە جەننەت، دوزاختىن ئىبارەت نۇرغۇن غەيبى نەرسىلەرنى كۆرۈشكە نائىل بولغان شۇ جەرياندا ئاللاھ تائالانىمۇ بىۋاستە كۆرگەنمۇ؟، ئەگەر كۆرگەن دېيىلسە، بۇ مەسىلىنى قۇرئان-ھەدىس بىلەن ئىسپاتلاپ بېرىشىڭلارنى سورايمەن؟.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ10/12/1430ھـ2009-يىلى11-ئاينىڭ27-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا مەككە مۇكەررىمىنىڭ ئۇلۇغ زېمىن ئىكەنلىكى، ھەرەم زېمىنىنىڭ پەزىلىتى، قۇربان ھېيت كۈنلىرى ۋە پائالىيەتلەر، ھېيت پەقەت يېڭى كىيىم-كېچەك كېيىش، ئويۇن-تاماشا قىلىش ئۈچۈن يولغا قويۇلماستىن بەلكى مۇسۇلمانلارنى ئاللاھقا شۈكۈر ئېيتسۇن ئۈچۈن يولغا قويۇلغانلىقى، مۇسۇلماننىڭ ئاللاھقا ئىتائەت قىلىپ ئۆتكۈزگەن كۈنلىرىنىڭ ھەممىسى مۇسۇلمان ئۈچۈن ھېيت-بايرام ئىكەنلىكى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەر ھۆزۈرۈڭلاردا.

نورۇز بايرىمى ئۆتكۈزۈش توغرىمۇ خاتامۇ؟، مەنمۇ باشقىلاردەك بۇ كۈندە بايرام قىلىمەن، ساۋاقداشلار ۋە كەسىپداشلار بىرگە جەم بولۇپ زىياپەت قىلىشىمىز، نورۇزنى مۇشۇنداق تەبرىكلىسەك توغرا بولامدۇ؟ نورۇز بايرىمى ئۆتكۈزۇشكە ئىسلام دىنى قانداق قارايدۇ؟ مەزكۇر بايرامنىڭ ماھىيىتى ھەققىدە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

ئاپتور ماقالىسىدا، دىندا بىدئەت پەيدا قىلىشنىڭ خەتىرى، بىدئەتنىڭ ساغلام ئەقىدە، دىنى ئەمەللەرگە كۆرسىتىدىغان تەسىرى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى قايسى شەكىل بىلەن بولسۇن خاتىرىلەشنىڭ دىنى مۇراسىملاردىن ئەمەسلىكى، مۇسۇلمان ھەر ۋاقىت بىدئەتكە قارشى تۇرۇپ، سۈننەتنى ئەھيا قىلىشقا توھپە قوشۇشى كېرەكلىكىنى قۇرئان ۋە سۈننەت نۇرى ئاستىدا ئوقۇرمەنلەرگە ئوچۇق يورۇتۇپ بېرىدۇ.

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرلەپ مۇراسىم ئۆتكۈزۈش ئەسلى يوق بىدئەت ئىشلاردىن ھېسابلىنىدۇ، لېكىن كۆپچىلىك كىشىلەر پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرىلەش يۈزىسىدىن ئەمەس بەلكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ھاياتى ۋە پائالىيەت، ئىش-ئىزلىرىنى كىشىلەرگە تونۇشتۇرۇپ مۇراسىم ئۆتكۈزىدۇ، بۇ پائالىيەتلەرنى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىدىن باشقا كۈنلەردە ئۆتكۈزۈشمۇ ھارام بولامدۇ؟، تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرىلەش دېگەن سۆزنى ئىشلەتكەن ھەممە پائالىيەتلەر چەكلىنەمدۇ؟.

ھازىر بىزنىڭ يىللىق دەم ئىلىش ۋاقتىمىز بار، مەن شەۋۋالنىڭ ئالتە كۈنلۈك روزىسىنى قاچان باشلىسام بولىدۇ؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

روزا تۇتقۇچىنىڭ ئىپتار ۋاقتىدا ئىجابەت بولىدىغان دۇئانىڭ ۋاقتى ئىپتاردىن ئىلگىرىمۇ ياكى ئىپتار قىلىۋېتىپ قىلامدۇ ياكى ئىپتاردىن كېيىن قىلامدۇ؟ مۇشۇ ۋاقىتتا قىلىدىغان دۇئا بۇ توغرىسىدا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامدىن ھەدىس بايان قىلىنغانمۇ؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.