ئىسرا ۋە مىراج كېچىسى مۇناسىۋىتى بىلەن پائالىيەت قىلىشنىڭ ھۆكمى قانداق بولىدۇ؟، بۇ كېچە رەجەپ ئېيىنىڭ 27-كېچىسىمۇ؟. بۇ توغرىدا چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

رەجەپ ئېيىدا روزا تۇتۇشنىڭ پەزىلىتى توغرىسىدا ھەدىس بايان قىلىنغانمۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

ئىسپانىيەدە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرلەش مۇناسىۋىتى بىلەن مۇراسىم ئۆتكۈزىلىدۇ، بىز بۇ پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ، ئۇرۇغ-تۇغقان، دوست-بۇرادەرلەر بىر جايغا يىغىلىپ، پەرزەنتلىرىمىزنى بىر-بىرىگە تونۇشتۇرۇپ، ئۇلارنى دىنى قېرىنداشلاردىن بولۇشقا، بىر-بىرىگە ياردەم بېرىش ۋە ئۆزىنىڭ مۇقەددەس ئىسلام دىنى بىلەن پەخىرلىنىشكە تەۋسىيە قىلىمىز. شۇنداقلا ئۇلارنىڭ ئەقلىنى بۇزۇش-خاراپ قىلىشقا سەۋەپ بولىدىغان "كەرنىۋال ۋە ئاشىق-مەشۇقلار بايرىمى" دېگەندەك باتىل بايراملاردىن ساقلىنىش توغرىسىدا تەلىم-تەربىيە ئىلىپ بارىمىز. بىزنىڭ مۇشۇ ئىشىمىز توغرا بولامدۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

بەزى كىشىلەر رەبىئۇل ئەۋۋەل ئېيى كىرگەندە: «كىمكى بۇ پەزىلەتلىك ئاي كىرگەندە كىشىلەرنى تەبرىكلىسە، ئۇنىڭغا دوزاخ ھارام قىلىنىدۇ،» دېگەن سۆزنى ھەدىس دەپ بىر-بىرىگە يەتكۈزىدۇ، بۇ سەھىھ ھەدىسمۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

مېنىڭ بىلىشىمچە، بىدئەت دېگەن ئاللاھ تائالاغا ئىبادەت قىلىش نىيىتى بىلەن دىندا يېڭىدىن پەيدا قىلىنغان ئىشتىن ئىبارەتتۇر. مەۋلۇت پائالىيىتى ئىلىپ بېرىش ئىبادەت بىلەن ھېچ ئالاقىسى بولمىغان ئادەتتىكى بىر پائالىيەت تۇرسا نېمە ئۈچۈن ئۇنى بىدئەت دەپ قارايمىز؟ بەزىلەر پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام بىزگە پەقەت ئىككى بايرامنى يولغا قويدى، ئۇنىڭدىن باشقا بايرام پائالىيەتلىرى يوق دەپ قارايدۇ. مېنىڭ قارىشىمچە، مەۋلۇت پائالىيىتى ئىلىپ بېرىش دىنى بايراملاردىن خالى بولغان ئادەتتىكى بىر پائالىيەت بولۇپ، خرىستىئانلارنىڭ يېڭى يىل بايرىمىنى تەبرىكلىگىنىگە ئوخشاش بولۇپ، بۇ قانداقمۇ بىدئەت بولىدۇ؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

مەن مەۋلۇت پائالىيىتىگە قاتناشمايمەن، ئەمما ئائىلەمدىكى باشقا تۇغقانلار ھەممىسى بۇ پائالىيەتكە ئاكتىپ قاتنىشىدۇ، ئۇلار: سىز يېڭىدىن مۇسۇلمان بولدىڭىز، سىز پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنى ھەقىقى ياخشى كۆرۈشنى بىلمەيسىز دەيدۇ، ئۇلارغا قانداق نەسىھەت قىلىشىم كېرەك؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرلەشنىڭ ھۆكمى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە

رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم مىراج كېچىسىدە جەننەت، دوزاختىن ئىبارەت نۇرغۇن غەيبى نەرسىلەرنى كۆرۈشكە نائىل بولغان شۇ جەرياندا ئاللاھ تائالانىمۇ بىۋاستە كۆرگەنمۇ؟، ئەگەر كۆرگەن دېيىلسە، بۇ مەسىلىنى قۇرئان-ھەدىس بىلەن ئىسپاتلاپ بېرىشىڭلارنى سورايمەن؟.

«سەپەر ئېيى توغرىسىدا چۈشەنچە» ناملىق بۇ ماقالىدا، جاھىلىيەت ئەرەبلىرىنىڭ سەپەر ئېيىغا بولغان قارىشى، ئىسلامنىڭ ئۇلارنىڭ كۆزقارىشىغا بولغان رەددىيەسى، بەزى مۇسۇلمان پىرقىلىرىنىڭ بۇزۇق ئېتىقادى ۋە بىدئەت ئىشلىرى، رەسۇلۇللاھنىڭ ھاياتلىقىدا سەپەر ئېيىدا ئىلىپ بارغان ئۇرۇش ۋە يۈزبەرگەن مۇھىم ھادىسىلەر، سەپەر ئېيى توغرىسىدىكى يالغان-توقۇلما ھەدىسلەر قاتارلىق، سەپەر ئېيىغا ئالاقىدار بولغان مۇھىم مەزمۇنلارنى ئوچۇق يورۇتۇپ بېرىدۇ.

بۇ يىل ئاشۇرا كۈنىنىڭ روزىسىنى قانداق تۇتىمىز؟. بىز يېڭى ئاينىڭ قاچان كىرگەنلىكىنى، زۇلھەججە ئېيىنىڭ 29 ياكى 30 كەلگەنلىكىنى ئېنىق بىلمەيمىز، ئاشۇرا كۈنىنى قانداق بېكىتىمىز ۋە ئۇنىڭ روزسىىنى قاچان تۇتىمىز؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمىز.

مۇھەررەم ئېيىدا نەپلە روزىنى كۆپ تۇتۇش پەيغەمبىرىمىزنىڭ سۈننىتىدىنمۇ؟، بۇ ئاي باشقا ئايلاردىن پەزىلەتتە پەرقلىقمۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ27/7/1431ھـ 2010-يىلى07-ئاينىڭ09-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ھۈسەيىن ئىبنى ئابدۇلئەزىز ئال شەيخ سۆزلىگەن.خۇتبىدا پەسىللەرنىڭ ئالمىشىشى ۋە قىش-يازدىن ئىبارەت ئىككى پەسىلنىڭ قەھرىتان سوغۇق ۋە ئادەمنى راھەتسىز قىلىدىغان ئىسسىقلىرىدىكى ھېكمەتنى تەپەككۇر قىلىش، ئىنسانغا بۈيۈك بىر ياراتقۇچىنىڭ بارلىقىنى ئەسلىتىدىغانلىقى، يازنىڭ ئۇزۇن كۈندۈزلىرى، قىشنىڭ ئۇزۇن كېچىلىرىنى ئاللاھ رازى بولىدىغان ئىشلار بىلەن ئوتكۇزۇشنىڭ مۇھىملىقى توغرىسىدا تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 1/1/1431ھـ 2009-يىلى12-ئاينىڭ18-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى مۇھەممەد ئال-تالىب سۆزلىگەن. خۇتبىدا ھىجرىيە يېڭى يىلى كېرىش مۇناسىۋىتى بىلەن مۇسۇلمانلارنىڭ ئاللاھقا شۈكۈر ئېيتىشى، ئۆز-ئارا زۇلۇم ۋە ئازار بېرىشتىن ساقلىنىشنىڭ مۇھىملىقى، رەسۇلۇللاھ ئەلەيھىسسالامنىڭ ۋىدالىشىش خۇتبىسىدىكى ئىنسانى ھەق-ھوقۇقلار بايان قىلىنغان بەزى مۇھىم نۇقتىلار ۋە ئىسلامى پرىنسىپنىڭ ئوخشىشى يوقلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى ھوزۇرۇڭلارغا سۇنىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 1/1/1431ھـ 2009-يىلى12-ئاينىڭ18-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئەلى ئىبنى ئابدۇرەھمان ئەلھۇزەيپى سۆزلىگەن، خۇتبىدا مۇسۇلماننىڭ ھەرۋاقىت ئۆزىنى تەكشۇرۇپ تۇرۇشىنىڭ مۇھىملىقى، يېڭى يىل كېرىش مۇناسىۋىتى بىلەن كونا يىلدا ئوتكۇزگەن گۇناھلارغا ئاللاھتىن مەغپىرەت تىلەش، ئىنسان ئەتراپىدىكى ياكى ئوتكەن كۈنلەردىكى ۋاقىئەلىكلەردىن ئىبرەت ئېلىش بىلەن بىرگە خاتالىقلارنى تۇزۇتۇپ، ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى قولغا كەلتۇرۇشكە تىرىشىشنىڭ مۇھىملىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

مىنى ھەر ئاينىڭ ئايدىڭ كېچىلىرى يەنى 13- 14- 15- كۈنلىرى روزا تۇتۇشۇمغا مۇيەسسەر قىلغان ئاللاھقا تەشەككۈر ئېيتىمەن. لېكىن شەئبان ئېيىدا روزا تۇتالمىدىم، چۈنكى بەزىلەر بۇ ئايدا روزا تۇتۇش بىدئەت دەپ مىنى روزا تۇتۇشتىن چەكلەپ قويدى، مەن ئاينىڭ دەسلەپكى دۈشەنبە كۈنى  ۋە كىيىنكى كۈنلەردە روزا تۇتقان ئىدىم بۇ توغرىمۇ؟ ئاللاھ خالىسا پەيشەنبە كۈنى بىر كۈن روزا تۇتسام ئۈچ كۈن بولىدۇ، بارات ئېيىدا كۆپ روزا تۇتسا بولامدۇ؟.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 10/7/1430ھـ 2009-يىلى07-ئاينىڭ03-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر ئابدۇراھمان ئىبنى ئابدۇلئەزىز سۇدەيس سۆزلىگەن.خۇتبىدا ياشلارنىڭ يازلىق تەتىل پۇرسىتىدىن پايدىلىنىپ، تەتىلنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىكىگە مەنپەئەتلىك پائالىەتلەر بىلەن ئۆتكۈزۈشنىڭ مۇھىملىقى، دىن ۋە مىللى ئۆرپ-ئادەتكە يات ناچار ئەخلاقلاردىن يىراق بولۇشنىڭ مۇھىملىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

ئاپتور ماقالىسىدا، دىندا بىدئەت پەيدا قىلىشنىڭ خەتىرى، بىدئەتنىڭ ساغلام ئەقىدە، دىنى ئەمەللەرگە كۆرسىتىدىغان تەسىرى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى قايسى شەكىل بىلەن بولسۇن خاتىرىلەشنىڭ دىنى مۇراسىملاردىن ئەمەسلىكى، مۇسۇلمان ھەر ۋاقىت بىدئەتكە قارشى تۇرۇپ، سۈننەتنى ئەھيا قىلىشقا توھپە قوشۇشى كېرەكلىكىنى قۇرئان ۋە سۈننەت نۇرى ئاستىدا ئوقۇرمەنلەرگە ئوچۇق يورۇتۇپ بېرىدۇ.

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرلەپ مۇراسىم ئۆتكۈزۈش ئەسلى يوق بىدئەت ئىشلاردىن ھېسابلىنىدۇ، لېكىن كۆپچىلىك كىشىلەر پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرىلەش يۈزىسىدىن ئەمەس بەلكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ھاياتى ۋە پائالىيەت، ئىش-ئىزلىرىنى كىشىلەرگە تونۇشتۇرۇپ مۇراسىم ئۆتكۈزىدۇ، بۇ پائالىيەتلەرنى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىدىن باشقا كۈنلەردە ئۆتكۈزۈشمۇ ھارام بولامدۇ؟، تۇغۇلغان كۈنىنى خاتىرىلەش دېگەن سۆزنى ئىشلەتكەن ھەممە پائالىيەتلەر چەكلىنەمدۇ؟.

مەن ياشاۋاتقان دۆلەتتە نۇرغۇنلىغان شىئەلەر ياشايدۇ، ئۇلار (ئاشۇرا)مۇھەررەمنىڭ9 -ۋە 10-كۈنلىرى ئۆزلىرىنىڭ ئىمام ھۈسەيىننى ياخشى كۆرىدىغانلىقىنى ئىپادىلەپ كۆينەكنىڭ ياقىسىنى يىرتىپ مەيدىلىرىگە ئۇرۇپ ھەرخىل دىن ۋە ئەقىلمۇ قوبۇل قىلمايدىغان ئىشلارنى قىلىدۇ. ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ بۇ ئىشىنى ياقۇپ ئەلەيھىسسالام يۈسۈپ ئەلەيھىسسالامدىن ئايرىلىپ قالغاندا بىئارام بولۇپ شۇنداق قىلغان دەپ قارايدۇ،  ئۆزلىرىنى ئۇرۇپ ماتەم قىلىدۇ، ئۇلارنىڭ بۇ ئىشلىرى توغرىمۇ؟.

ھېيت-بايراملاردا، مۇھەررەمنىڭ 10-كۈنى ۋە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ تۇغۇلغان كۈنىگە ئوخشاش مۇناسىۋەتلەردە  ئائىلىدىكى ئۇرۇق-تۇغقانلار - قېرىنداشلار ۋە تاغا، ھاممىلارنىڭ بالىلىرى- بىرگە جۇغلىشىپ يېمەك-ئىچمەك يېگەچ ئولتۇرۇشساق بولامدۇ؟ بۇنداق قىلىشنىڭ ھۆكمى قانداق؟ قۇرئان ياد قىلغانلارنى مۇبارەكلەپ يىغىلساق بولامدۇ؟.