ئەقىدە

ئۇزۇندىن بىرى جاۋابىنى تاپالمىغان بىر سوئال مېنى بىئارام قىلىدۇ، ئۇ بولسىمۇ: قۇرئان كەرىمدە ئىسا ئەلەيھىسسالامنىڭ ئۆلتۈرۈلمىگەنلىكى، كىرىسقا مىخلانمىغانلىقى لېكىن خرىستىئانلار ئۈچۈن ئۇنىڭ ئۆلتۈرۈلگەن ۋە مىخلانغانلىقى ئوخشىتىلغانلىقى بايان قىلىنىدۇ، بۇنىڭدىن تەبىئىيكى خرىستىئانلار ئىسا ئەلەيھىسسالامنى ئۆلتۈرۈلگەن ۋە مىخلانغان دەپ ئېتىقاد قىلىدۇ، بەلكى ئۇلار شۇنداق ئېتىقادتا بولۇشقا ھەقلىق، چۈنكى ئۇلارنىڭ بۇ ئېتىقادى، كۆز بىلەن كۆرۈش ئارقىلىق تارقالغان ھېسسى خەۋەر ئارقىلىق شەكىللەنگەن، نېمە ئۈچۈن ئاللاھ تائالا ئۇلارغا، ئۇلارنىڭ كۆرگەن ۋە ئېتىقاد قىلغان نەرسىسىنى توغرا ئەمەس قىلىدۇ؟ ئۇلار قانداقمۇ كۆز بىلەن كۆرگەن نەرسىنىڭ قارشىسىغا ئىشىنىدۇ؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

بەزى كىشىلەر ئەزالارنىڭ ئەمىلىنى ئىماننىڭ ئاساسى ئەمەس بەلكى ئىماننىڭ مۇكەممەل بولىشىنىڭ شەرتى دەپ قارايدۇ ياكى باشقىچە ئىپادىلىگەندە، ئىماننىڭ سەھىھ بولىشىنىڭ شەرتى ئەمەس دەپ قارايدۇ. مۇشۇ مەسىلە توغرىسىدا كىشىلەر ئارىسىدا ئىختىلاپ كۆپ بولۇپ كەتتى. مۇشۇ سۆزنىڭ توغرا تەرىپىنى چۈشەندۈرۈپ قويۇشۇڭلارنى سورايمەن (ئاللاھ تائالا توغرا يولغا مۇيەسسەر قىلسۇن). ئەزالار ئارقىلىق ئىشلەيدىغان ئەمەلنىڭ ئىماندىكى مەرتىۋىسىنى ئوچۇق بايان قىلىپ بېرىشىڭلارنى سورايمەن؟.

ئىسلام ئۈممىتى ئۈچۈن مۇھىم دەرسلەر ناملىق بۇ رىسالىدە، ئاپتور چوڭ-كىچىك مۇھىم پىقھى مەسىلىلەرنى بايان قىلغاندىن باشقا، مۇسۇلماننىڭ ئەخلاقلىنىشى كېرەك بولغان ئىسلامى ئەخلاقلارنى روشەن ئىپادىلەپ بېرىدۇ. چوڭ گۇناھلارنىڭ تۈرلىرى ۋە ئاللاھقا شېرىك كەلتۈرۈشنىڭ خەتىرى، مۇسۇلمان ئىسلام دىنىنىڭ ھەممە تەرىپىگە ئەمەل قىلىش كېرەكلىكى توغرىسىدا قىسقىچە چۈشەنچە بېرىدۇ.

ئىنسانغا جىننىڭ ئەزىيەت يەتكۈزۈشى مۇمكىنمۇ؟ ئەگەر مۇمكىن بولسا، ئىنسان قىيامەت كۈنى جىن ئەزىيەت يەتكۈزگەندىن كىيىنكى ئەمەللىرىنىڭ مەسئۇلىيىتىنى قانداق ئۈستىگە ئالىدۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

پەقەت بىر رىسالە! ناملىق بۇ رىسالە ئادەم ئەلەيھىسسالام يارىتىلغاندىن كىيىن، ئىنسانىيەت تارىخىدا ئۆتكەن ئادەم، نۇھ، مۇسا، ئىسا، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام قاتارلىق پەيغەمبەرلەرنىڭ ھەممىسى يەككە-يېگانە ئاللاھقىلا ئىبادەت قىلىشتىن ئىبارەت بىر رىسالىنى يەتكۈزۈش ئۈچۈن ئەۋەتىلگەنلىكى، يەھۇدى ۋە خىرىستىئانلارنىڭ مۇقەددەس كىتابلىرىنىڭ ھەممىسىدە ئاللاھنىڭ بارلىقى ۋە بىرلىكىنى تەكىتلەيدىغانلىقى توغرىسىدا مەزكۇركىتابلار ۋە قۇرئان كەرىمدىن دەلىل كەلتۈرۈش ئارقىلىق ئاللاھنىڭ ۋەھدانىيىتىنى روشەن ۋە قىسقىچە بايان قىلىپ بېرىدۇ.

بۇ كىتاب، تەۋھىد توغرىسىدا يىزىلغان ئالدىنقى قاتاردىكى ئۆزى ئىخچام ۋە چۈشۈنۈشلىك ئەسەر بولۇپ، ئاپتور ئەسەرنى يىزىش جەريانىدا مەشھۇر ئۆلىمالارنىڭ مەزكۇر ماۋزۇدا يازغان كىتابلىرىدىن پايدىلانغان. بۇ ئەسەر مۇسۇلماننىڭ ھەر تۈرلۈك باتىل ئەقىدىلەرنىڭ تەسىرىگە ئۈچرىماسلىقى ئۈچۈنلا ئەھمىيەتلىك بولماستىن، بەلكى ئۇنىڭ ساغلام تەۋھىد ئىلمى بىلەن قوراللىنىشى ئۈچۈن ئاساسلىق مەنبە ھېسابلىنىدۇ.

رامىزاندا شەيتانلارنىڭ باغلىنىشى توغرىسىدا قانداق قارايسىلەر؟. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.

بىر ئايغا يېقىن ۋاقىت بولدى -ئاللاھنىڭ ياردىمى بىلەن- دىندا مۇستەھكەم تۇرۇۋاتىمەن، بەزى سالىھ دوست-بۇرادەرلىرىم بىلەن بىرگە تۇرغان ۋاقىتلىرىمدا، ئىمانىمنىڭ مۇستەھكەم ئىكەنلىكىنى ھېس قىلىمەن، خىزمەت ياكى باشقا ئىشلار سەۋەبىدىن ئۇلاردىن ئايرىلغان ۋاقىتلاردا ئىمانىمنىڭ ئاجىزلاۋاتقانلىقىنى سىزىمەن، بۇ ھەقتە ماڭا توغرا يول كۆرسەتكەن بولساڭلار؟.

شەيتان ھەققىدە بەزى مەلۇماتلارنى بىلىۋېلىشىم ئۈچۈن ماڭا ياردەم بېرىشىڭلارنى سورايمەن؟.

ئىنسان ناماز، روزا ۋە زاكاتتىن ئىبارەت ئەمەللەرنى ئادا قىلمىسىمۇ قەلبىدىكى ئىمانى ئۇنىڭ مۇسۇلمان ئىكەنلىكىگە كۇپايە قىلامدۇ؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمىز.

مېنىڭ ئۈچ ياشلىق بالام بار، ئۇنىڭ قەلبىدە ئىمان نوتىسىنى بىخلاندۇرۇش ئۈچۈن قانداق قىلىشىم كېرەك؟. بۇ توغرىدا مەسلىھەت بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

ئاپتور ئەسىرىدە مۇنەججىم، جىنكەش، پالچى، رامباللارنىڭ ئەقىدىسى، ئۇلارنىڭ قىلمىشلىرىنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە كەلتۇرىدىغان زىيىنى، مۇنەججىم ۋە رامبال، ئۇلارغا قاترايدىغانلارغا ئىسلامنىڭ قارىشى، مۇسۇلمانلارنىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىك ئىشلىرىدا ھەرۋاقىت ئاللاھقا تەۋەككۇل قىلىشىنىڭ ۋاجىبلىقى توغرىسىدا مۇھىم مەلۇماتلارنى تەۋسىيە قىلىدۇ.

«ئاللاھ شەيتاننى نېمە ئۈچۈن ياراتتى؟» ناملىق بالىلار ئۈچۈن تەييارلانغان بۇ ئەسەردە، ئاللاھ تائالا ئىبلىسنى نېمە ئۈچۈن پەيدا قىلغانلىقى، ئىبلىسنىڭ ماھىيىتى ۋە پائالىيەتلىرى، شەيتاننىڭ نېمە ئۈچۈن ئىنسانلارغا دۇشمەن بولغانلىقى قاتارلىق مەسىلىلەردە قىسقىچە چۈشەنچە بېرىدۇ.

سەلەپىي بىلەن ئەھلى سۈننە ۋەلجامائە ئاتالغۇسىنى ئايرىپ چۈشەنگۈچى كىشىلەرگە بولغان قارىشىڭلار قانداق؟. بۇ خىل كۆز قاراشتىكى كىشىلەر پىشقەدەملىرىنىڭ سۆزلىرىگە ئاساسەن سەلەپىينى ئەھلى سۈننەتتىن ئايرىم ۋە خاسلىققا ئىگە بىر جامائەت دەپ قارايدۇ. بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمىز؟.

ئەگەر بىراۋغا ئائىلە تەرىپىدىن، سەن پەقەت قۇرئانغىلا ئەگىشىشىڭ كېرەك، سۈننەتكە ئەگىشىشنىڭ ئەھمىيىتى يوق دېيىلسە، ئوتتۇرىدىكى قىسىنچىلىق ۋە پىتنىنى ئازايتىش ئۈچۈن، ئائىلە مۇناسىۋىتىنى كۆزدە تۇتۇپ ئۇلارغا سالام بەرسە، ھېيت بايراملاردا ئۇلارنى قۇتلۇقلىسا بولامدۇ؟.

«ئېھسان ۋە ئۇنىڭ ئىنسان ھاياتىدىكى رولى» ناملىق بۇ ئاۋازلىق ئەسەر، ئېھساننىڭ ئەھمىيىتى ۋە ئۇنى قانداق چۈشىنىشىمىز كېرەكلىكى، ئېھسان ۋە ئۇنىڭ ئەخلاق بىلەن بولغان ئالاقىسى ۋە ئۇنىڭ تۈرلىرى قاتارلىق مۇھىم مەلۇماتلارنى قۇرئان ۋە سۈننەت نۇرى ئاستىدا ئاڭلىغۇچىلارغا ئوچۇق يورۇتۇپ بېرىدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 14/4/1430 ھىجرى 2009-يىلى-04-ئاينىڭ-10 كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى ئابدۇللاھ ئىبنى ھۇمەيد سۆزلىگەن. خۇتبىدا سىھىر ۋە رامباللىقنىڭ شەخس ۋە جەمئىيەتكە بولغان خەتىرى ۋە جەمئىيەتتە پەيدا بولۇشنىڭ سەۋەبلىرى، ئۇنىڭ شەرىئەتتىكى ھۆكمى، بۇ رەزىل قىلمىشلارنىڭ تەسىرىگە ئۇچرىغۇچىلارنىڭ قانداق قىلىشى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 16/11/1429 ھـ / 2008-يىلى 11-ئاينىڭ 14-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ھۈسەيىن ئىبنى ئابدۇلئەزىز ئال شەيخ سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا شەيتاننىڭ ۋەسۋەسىدىن قانداق مۇداپىئە قىلىش كېرەكلىكى، شەيتان ۋە ئۇنىڭ ھەمراھلىرىنىڭ خەتىرى، مۇسۇلمان كۈندۈلۈك تۇرمۇشىدا شەيتاننىڭ ۋەسۋەسىلىرىگە قانداق تاقابىل تۇرۇش كېرەكلىكى توغرىسىدا قۇرئان ۋە ھەدىس، ئىسلامىي يوليۇرۇقلار بىلەن بۇ ھەقتە تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 21/8/1429 ھـ 2008-يىلى 08-ئاينىڭ 22-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ئەلى ئىبنى ئابدۇرەھمان ئەلھۇزەيپى سۆزلىگەن، بۇ خۇتبىدا ھاياتلىق دۇنياسىنىڭ ئىنسان ئۈچۈن ئىمتىھان ۋە سىناق، ئاخىرەتلىكى ئۈچۈن جەننەت ياكى دوزاخ ھاياتىنىڭ باشلىنىشى ئىكەنلىكى، ئاللاھ ئىسلامدىن ئىبارەت بۇ بۈيۈك نېمەتنى جەننەتنىڭ يولى قىلىپ مۇقىملاشتۇرغانلىقى، جەننەتكە ھەۋەس قىلىدىغانلار ياخشى ئەمەللەرنى، شۇنداقلا دوزاخنى ئىختىيار قىلغانلار ئۇنىڭغا لايىق ئەمەللەرنى قىلىدىغانلىقى، شەيتاننىڭ ئىنسانلارنى قانداق ئازدۇرىدىغانلىقى، مۇسۇلمان ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى قازىنىش ئۈچۈن شەيتاننىڭ ھىيلە-مىكرىلىرىغا قانداق تاقابىل تۇرۇشى كېرەكلىكى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

ئاپتۇر بۇ ماقالىسىدا، ئىسلام دىنىنىڭ مۇسۇلمانلارنى ئاللاھ رازى بولىدىغان يوللارغا پۇل-ماللىرىنى سەرپ قىلىشقا رىغبەتلەندۇرىغانلىقى، خەير-ئېھسان بولسا، دۇنيا - ئاخىرەت سائادىتىنىڭ ئاچقۇچى ئىكەنلىكى، ئاللاھ يولىدا سەرپ قىلىنغان مال-دۇنيانىڭ كېمەيمەستىن،بەلكى ساھىبى ئويلىمىغان يەردىن زىيادە قىلىنىدىغانلىقى، مال-دۇنياسىنى ئاللاھ يولىدا، مىللىتىنىڭ تەلىم-تەربىيە ئىشلىرىغا سەرپ قىلغانلارغا ئاللاھنىڭ چەكسىز بەرىكىتى بولىدىغانلىقى توغرىسىدا قۇرئان ۋە ھەدىس نۇرى ئاستىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.