ئەقىدە

ئاپتۇر ماقالىسىدا، ئىبادەتنىڭ ئىنسان ئۈچۈن مۇشەققەت بولماستىن بەلكى ئۇ ئۇنىڭ ئۇچۈن دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە شەرەپ ئىكەنلىكى، ئاللاھ تائالانىڭ ئىنساننى يارىتىشىدىكى مەقسىتى ئۇلارنى ئۆزىگە ئىبادەت قىلدۇرۇشتىن ئىبارەت ئىكەنلىكى، بارلىق مەخلۇقاتلارنىڭ پەرۋەردىگارغا ھەرۋاقىت تەسبىھ ئېيتىدىغانلىقى، ئاللاھ تائالانىڭ ئىنسان ئۈستىگە يۈكلىگەن ئىبادەتتىكى ھەققىنى ئادا قىلىشىنىڭ ۋاجىب ئىكەنلىكى ۋە ئۇنىڭغا ئالاقىدارلىق بەزى مەسىلىلەرنى روشەن يورۇتۇپ بېرىدۇ.

«ئاللاھ كائىناتنى ياراتقۇچىدۇر» ناملىق بالىلار ئۈچۈن تەييارلانغان بۇ ئەسەردە، بۇ دۇنيانى كىم ياراتقانلىقى، ئادەم ئەلەيھىسسالامنىڭ يارىتىلىشى، ئادەم ئاتىمىزنىڭ نېمە ئۈچۈن جەننەتتىن چىقىرىلغانلىقى، مۇسۇلمان گۇناھ قىلسا نېمە قىلىش كېرەكلىكى توغرىسىدا چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ7/11/1431ھـ 2010-يىلى10-ئاينىڭ15-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، پەزىلەتلىك شەيخ سەلاھ ئىبنى مۇھەممەد ئەلبۇدەير سۆزلىگەن. خۇتبىدا رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ ئورنى ۋە پەزىلىتى، رەسۇلۇللاھقا دۇرۇت-سالام ئېيتىشنىڭ پەزىلىتى، دۇرۇت-سالام ئېيتىشنىڭ قۇرئان ۋە سۈننەتنىڭ كۆرسەتمىسىگە ئۇيغۇن بولۇشنىڭ مۇھىملىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

«پەيغەمبەر كىم؟» ناملىق بالىلار ئۈچۈن تەييارلانغان بۇ ئەسەردە، پەيغەمبەرلەر كىملەر؟ نەبى بىلەن رەسۇل ئاتالغۇسىنىڭ پەرقى نېمە؟ پەيغەمبەرلەرنىڭ ۋەزىپىسى نېمە؟ مۆجىزە دېگەن نېمە دېگەندەك پەرزەنتلىرىمىزنىڭ بىلىشى مۇھىم بولغان مەلۇماتلار سۇنۇلدى.

«ئاللاھ تائالا كىم؟» ناملىق بالىلار ئۈچۈن تەييارلانغان ھېكايە تۈسى ئالغان بۇ ئەسەر، كېچىك دوستلارنىڭ بىزنى كىم ياراتقانلىقى؟ نېمە ئۈچۈن ياراتقانلىقى؟ نېمە ئۈچۈن رەببىمىزنى تونۇشىمىز كېرەكلىكى؟ كائىناتنى كىم كونترول قىلىدىغانلىقى قاتارلىق ياش ئۆسمۈرلەرنىڭ بىلىشى مۇھىم بولغان ئاللاھ توغرىسىدىكى مەلۇماتلار بىلەن ئورتاقلىشىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 9/5/1431 ھـ / 2010-يىلى04-ئاينىڭ 23-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ ئىنسان ۋە جىنلارغا رەھمەت ۋە ھىدايەت پەيغەمبىرى قىلىپ ئەۋەتىلگەنلىكى، باقى دۇنيادا باياشات ھايات كەچۈرەي دېگەن كىشى رەسۇلۇللاھنىڭ سۈننىتىنى ھاياتىدا ئۆلچەم قىلىپ ياشىشى كېرەكلىكى، ساھابىلەرنىڭ سۈننەتكە قانداق مۇئامىلىدە بولغانلىقى قاتارلىقلارنى ئوقۇرمەنلەرگە جانلىق مىساللار بىلەن يورۇتۇپ بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ22/1/1431-ھىجرىيە 2010-يىلى01-ئاينىڭ08-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ سەلاھ ئىبنى مۇھەممەد ئەلبۇدەير سۆزلىگەن. خۇتبىدا ئاللاھ تائالاغا ئىبادەت ۋە ئىتائەت قىلىشنىڭ ئىنسانىيەت ئۈستىدىكى ۋاجىپ ئىكەنلىكى، ئاللاھ كائىناتتىكى بارچە مەخلۇقاتلارنىڭ ياراتقۇچىسى، ئۇلارنىڭ ئىشلىرىنى كۈزىتىپ ۋە تەرتىپكە سالغۇچىسى ئىكەنلىكى، ئاللاھنىڭ غەيرىگە ئىبادەت قىلىشنىڭ شەرىئەت، ئەقىل ۋە مەنتىقمۇ قوبۇل قىلمايدىغان ئىش ئىكەنلىكى، ئەقىل ئىگىسى ئىنسان كۆز ئالدىدىكى نەرسىلەرگە قاراپ تەپەككۇر قىلسا، ئاللاھنىڭ ئىبادەتكە ھەقلىق يېگانە ئىلاھ ئىكەنلىكىنى بىلىۋالالايدىغانلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مۇنداق دېگەنلىكى رىۋايەت قىلىنىدۇ: «ئاللاھ تائالانىڭ يۈزگە بىرى كەم 99 ئىسمى بار، كىمكى ئۇنى سانىسا (يەنى ئەمەل قىلسا) جەننەتكە كىرىدۇ.» ئاللاھنىڭ ئىسىم-سۈپەتلىرى بىلەن دۇئا قىلىش. بۇ ئىككى تۈرلۈك بولۇپ: بىرىنجىسى: ھەمدۇ-سانا ۋە ئىبادەت. ئىككىنجىسى: ئاللاھتىن ھاجىتىنى سوراش قاتارلىقلارمۇ ئاللاھنىڭ ئىسىم-سۈپەتلىرىگە ئەمەل قىلغانلىق بولىدۇ. كىمكى قۇرئانغا ۋە سەھىھ سۇننەتكە مۇراجىئەت قىلسا ئۇنى سانىيالايدۇ ۋە ئەمەل قىلالايدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ26/6/1430ھـ2009-يىلى06-ئاينىڭ19-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى ئابدۇللاھ ئىبنى ھۇمەيد سۆزلىگەن. خۇتبىدا مۇسۇلمانلارنىڭ مەنپەئەتىگە، مىللەت ۋە ئانا ۋەتەننىڭ مەنپەئەتىگە زىيان يەتكۈزىدىغان دىن دۈشمەنلىرىنىڭ ئىشپىيونلۇق ئاپاراتلىرىغا خىزمەت قىلىش، ئۇلارنىڭ تورىغا چۈشۈپ كېتىش ئىنساننىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىكىنى يوقىتىدىغانلىقى، ھەرقانداق مۇسۇلمان پەرزەنتلىرىنى تەربىيىلەشتە، ئۇلارنى دىن دۈشمەنلىرىنىڭ خىرىسلىرىدىن ئاگاھلاندۇرۇشى، ئازغۇن ئىدىيەلەرگە ئالدىنىپ كەتمەسلىكىنىڭ يوللىرىنى ئۆگىتىشىنىڭ لازىملىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 6/5/1430 ھـ 2009-يىلى05-ئاينىڭ 01-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئەلى ئىبنى ئابدۇرەھمان ئەلھۇزەيپى سۆزلىگەن، خۇتبىدا جانابى ئاللاھنىڭ ئىنسانىيەتنى ئەھمىيەتسىز ياراتماستىن بەلكى ئۆزىگە ئىبادەت قىلدۇرۇش ئۈچۈن ياراتقانلىقى، ئاللاھنىڭ ئەمرىگە ئىتائەتمەنلىك بىلەن بويسۇنۇشنىڭ ۋاپىبلىقى، ئاللاھقا شېرىك كەلتۈرۈشتىن كېلىپ چىقىدىغان دۇنيا-ئاخىرەتتىكى ئاقىۋەتلەر توغرىسىدا مۇھىم مەلۇماتلار ھوزۇرۇڭلاردا.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 9/3/1430ھـ 2009-يىلى03-ئاينىڭ 6-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر ئۇسامە ئىبنى ئابدۇللاھ خەييات سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا ئاللاھنى ياخشى كۆرۈش ۋە ئۇنىڭ دۇنيا ئاخىرەتتە كۆرۈلىدىغان نەتىجىسى، ئاللاھنى ياخشى كۆرۈش، ئۇ زاتنىڭ قانۇن پرىنسىپلىرىغا تولۇق ئەمەل قىلىش، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ سۈننىتىگە ئەگىشىش، سەھابە كىراملار ۋە سەلەپ ئالىملىرىنىڭ تۇتقان يولىنى ھاياتتا ئۆرنەك قىلىپ، ئەمەل قىلىش بىلەن بولىدىغانلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 29/7/1429 ھـ / 2008-يىلى 08-ئاينىڭ 01-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ھۈسەيىن ئىبنى ئابدۇلئەزىز ئال شەيخ سۆزلىگەن.بۇ خۇتبىدا، ئىسلام دىنىنىڭ بۈيۈك ئىككى ئاساسنىڭ ئۈستىگە قۇرۇلغانلىقى؛ ئۇ بولسىمۇ ھەممە ئىشنى ئىخلاس بىلەن خالىس ئاللاھنىڭ رازىلىقى ۋە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ سۈننىتىگە مۇۋاپىق قىلىش كېرەكلىكى، بىدئەت بولسا شېرىكتىن كىيىنكى دىننى بۇزىدىغان، دىننىڭ ئاساسىنى تەۋرىتىۋىتىدىغان، ئۇممەتنى زالالەتكە باشلاش بىلەن بىرگە چېچىلاڭغۇ ھالەتكە كېلىپ قىلىشىغا سەۋەبچى بولىدىغان چوڭ گۇناھلاردىن ئىكەنلىكى، بىدئەتچىلەرگە قانداق مۇئامىلىدە بولۇش كېرەكلىكى قاتارلىق بىدئەتكە دائىر مەسىلىلەردە تەپسىلى توختىلىدۇ.

قەدىمقى زامان دىن دۇشمەنلىرى بىلەن ھازىرقى زامان دىن دۇشمەنلىرىنىڭ ئۈلۈغ پەيغەمبىرىمىزنىڭ ئۆبرازىنى خۇنىكلاشتۇرۇشتا قوللانغان ۋەسىلىلىرىنىڭ سىلىشتۇرمىسى ۋە شۇنداقلا ئۇلارنىڭ ئىچىدىن بەزى يازغۇچىلارنىڭ پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ھەققىدە دىگەنلىرى ھۆزۇرۇڭلاردا.

«ئىسلامنىڭ شەرتلىرى» ناملىق بۇ رىسالىدە، ئىنساننىڭ، ئاللاھ تائالانى توغرا رەۋىشتە تونۇشى،دىننىڭ ھەقىقى ماھېيىتىنى بىلىشى، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى ئېتىراپ قىلىشى ۋە ئۇ زاتنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى بىلىشى، " لائىلاھە ئىللەللاھ" كەلىمىسىنىڭ شەرتلىرى ۋە ئۇنىڭغا زېت كىلىدىغان ئامىللار، ئىنساننى دىندىن چىقىرىپ تاشلايدىغان ئەقىدىگە ئائىت مۇھىم مەسىلىلەر ...قاتارلىقلارنى قۇرئان ۋە ساغلام ھەدىسگە ئاساسلانغان ھالدا بايان قىلىپ بىرىدۇ.

«تەۋھىدنىڭ پەزىلىتى ۋە ئۇنىڭ قىسىملىرى» ناملىق بۇ ماقالىدا، ئاللاھ تائالانى بىر دەپ تونۇش ۋە ئۇنى تەربىيەتچىلىكتە، ئىسىم ـ سۈپەتتە يىگانە دەپ ئېتىقاد قىلىش، سۆز ياكى ھەرىكەتتە بولسۇن ئىبادەت قىلىشقا لايىق بىردىن بىر زات ئاللاھ دەپ بىلىش قاتارلىقلار ئىسلامنىڭ ئاساسىي پرىنسىپلىرى ئىكەنلىكى، بۇنىڭدىن ئىسلامنىڭ بارلىق نىزاملىرى، ھۆكۈملىرى، بۇيرۇق ۋە چەكلىمىلىرىنىڭ بىخلىنىپ چىقىدىغانلىقى توغرىسىدا توختىلىدۇ.

«ساغلام ئەقىدە ۋە ئۇنىڭ ئىنسان ھاياتىدىكى رولى» ھايات بىر دېڭىز، ئىنسان ئۇ دېڭىزدا كېمىدە يولغا چىققان بىر سەيياھ، دىنى ئېتىقاد ئۇ كېمىنىڭ كاپىتانى. كاپىتانسىز كېمىنىڭ مەنزىلگە يېتىپ بېرىشى ئىمكانسىز بولغىنىدەك، دىنى ئېتىقادسىز ئادەممۇ ئۆمۈر مەنزىلىگە يېتىپ بارالمايدۇ. ئۇنداق بولغاندا دىنىي ئېتىقاد ئىنساننىڭ زۆرۈر ئېھتىياجى ۋە ئايرىلالماس ھايات قوماندانى.

ئۇنىڭ ئەتراپىدىكى جانلىق ۋە جانسىز ھەر قانداق نەرسە بىر ئىلاھى قانۇن بىلەن ئۆز ۋەزىپىلىرىنى ئىجرا قىلماقتا ئىكەنۇ.. ، بۇ ئىنساننىڭ كۆزى ۋە ئەقلى خۇددى غۇۋا پەردىلەر بىلەن توسۇلۇپ قالغاندەك بۇ ھەقىقەتلەرگە كۆز يۇمغان ۋە ئۇنىڭغا خىلاپ چۈشەنچىدە بولۇش بىلەن بىرگە كۇپۇرنىڭ قاراڭغۇلۇقلىرىدا ئەتراپنى تىمىسقىلاپ يۇرمەكتە.

«ئىخلاس- ساداقەت رەمزىدۇر» ناملىق بۇ ماقالىدە، مۇسۇلمان ھاياتىدا ئىخلاسنىڭ نەقەدەر مۇھىم رول ئوينايدىغانلىقى، بەلگىلەنگەن ئىبادەت ۋە ھەر قانداق بىر ياخشى ئىشلاردا ھېچقانداق بىر مەنپەئەت ياكى پايدىنى كۆزلىمەستىن، پەقەت ئاللاھ تائالا رازىلىقىنى مەقسەت قىلىش ئىخلاسنىڭ ئاساسىنى تەشكىل قىلىدىغانلىقىنى بايان قىلىدۇ.

«نېمە ئۈچۈن پەيغەمبىرىمىزىڭ ھاياتىنى ئۇگۇنىشىمىز كېرەك؟» ناملىق بۇ ماقالىدا، پەيغەمبىرىمىز ھەزرىتى رەسۇل ئەكرەم سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ ھاياتى پۈتۈن ئىنسانىيەت ھاياتىنىڭ ئۈلگىلىك ئوبرازى، ئىسلام دىنى ۋە قۇرئان كەرىمنىڭ جانلىق تەرجىمىسى، كىشىلەرگە ئىسلامنىڭ داغدام يولىنى كۆرىسىتىپ بېرىدىغان نۇرلۇق چىراق ئىكەنلىكى ۋە ئۇ زاتنى تونۇشنى پەرز قىلىدىغا بىر نەچچە مەسىلە ئۇستىدە ئەتراپلىق چۇشەنچە بىرىدۇ.

سوپىزىم ھەققىددىكى بۇ ماقالە كەڭ ئۆقۇرمەنلىرىمىزنىڭ ئۇزاقتىن بىرى زېھنىدە يىشىلمەي كىلىۋاتقان، تەسەۋۋۇپ ئەھلى قانداق كىشىلەر؟ ئۇلارنىڭ تەرىقىتى ئىسلام پائالىيەتلىرىدىنمۇ، ئەمەس؟ ئەھلى سۈننە ۋەلجەمائە ئۇلارغا قانداق قارايدۇ؟ دېگەنگە ئوخشاش سوئاللار بولۇپ، بۇ ئىلمى ماقالىنى ئۆقۇپ چىققاندىن كېيىن سوپىزىم يولىنىڭ قانداق پرىنسىپ ئىكەنلىكىگە ئۆزىڭىز باھا بىرىڭ!.