سنت و علوم آن

اهمیت سنت رسول گرامی اسلام- صلی الله علیه وسلم- را در تعیین احکام شرعی بیان نموده و وجوب تبعیت از آن را اثبات می‌کند. به تصریح مؤلف، هدف از نگارش این اثر، شرح ارزش والای قول، فعل و تقریر حضرت ختمی‌مرتبت- صلی الله علیه وسلم- در تشریع و توجیه احکام دینی است.

پایبندی به سنت و آثار آن

در مقدمه کتاب آمده است: اينك با توجه به اهميت و جايگاه رفيع سنت از يكطرف، تقصير، بي‌اعتنايي و بي‌تفاوتي عدۀ زيادي از مسلمانان در مورد آن از طرف ديگر خواستم تا رسالۀ كوچكي را زير عنوان «جايگاه رفيع سنت در دين اسلام و مسؤوليت مسلمان در برابر آن» خدمت برادران مسلمان تقديم نمايم تا باشد كه با مطالعۀ آن اهميت سنت را بصورت درست درك نموده، در تعميل احكام و دساتير نجات‌بخش پيامبر گرامي اسلام صلی الله علیه و سلم اعتنا و توجه خاص خودرا مبذول نموده، با رجوع نمودن مجدد و صادقانه به طرف کتاب الله و سنت رسول الله صلی الله علیخ وسلم که راز و رمز و اقعی و حدت و یک پارچگی مسلمانان است، عزت و شرف سلب شده و از دست رفتۀ خودرا دوباره به دست بیاوریم.

این کتاب نوشته محدث عصر ناصرالدین آلبانی رحمه الله می باشد که حجیت احادیث آحاد را در عقاید و احکام تبیین می کنند.

سنت در اصطلاح علماي اصول: آنچه كه نقل شده باشد از رسول الله عليه السلام از گفتار وكردار واقرار، سنت گفته مي شود در اين كتاب درباره منزلت سنت در اسلام بحث مي شود.

مجموعه روایات گُهربار نبوی است که برای نخستین بار به فارسی منتشر شده است. نویسنده در این اثر، با بهره‌گیری از منابع معتبر حدیثی، گزیده‌ای از کلام گهربارِ پیامبر رحمت و مغرفت –محمد مصطفی- را در قالب 370 باب (موضوع) و ذیل عناوین کلی و عمومی جمع‌آوری کرده است، تا راهنمای جاوید مسلمین در زندگی باشد. از جمله موضوعات این احادیث می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: آداب پوشیدن لباس، خوردن غذا، خوابیدن، سلام‌دادن، عیادت مریض، سفر رفتن، فضایل عبادات و مستحبات، اعتکاف، حج، ذکر و دعا، جهاد و مکروهات و محرّمات.

شأن و اهمیت سنت حضرت رسول صلی الله علیه وسلم را در برداشت مفاهیم عقیدتی و اجتهادات فقهی بیان می‌کند. نویسنده، کتاب را با بحث کافی‌نبودن صرفِ آیات قرآن در استدلال‌های دینی و اجتهادی آغاز و در ادامه رابطه قرآن با سنت را تشریح می‌کند. در فصل بعد، دلایلی را ذکر می‌نماید که نشان می‌دهد برای فهم صحیح قرآن تا چه حد به سنت نیاز داریم. در پایان، شروط لازم برای برداشت‌های تفسیری صحیح از قرآن را توضیح می‌دهد.

در رسال هی پیش رو به سن تهای روزانه رسول خدا ج از هنگام بیداری تا خواب م یپردازیم. ابتدا به ترتیب و برحسب اوقات مشخص به این مهم م یپردازیم و در ادامه سنت هایی را که روزانه رسول خدا انجام م یدادند و مقید به وقت خاصی نبوده، بیان م یکنیم.

مجموعه سخنان حکیمانه پیامبر رحمت و مهربانی حضرت محمد مصطفی است. نویسنده در این اثر، با استفاده از منابع موثق روایی، گزیده‌ای از سخنان گهربار پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم را در قالب بیش از 350 موضوع مختلف و ذیل عناوین کلی و عمومی تألیف کرده است، تا راهنمای جاوید و همراه مسلمانان در زندگی روزمره باشد. این اثر، توسط علامه محمد بن صالح العثیمین شرح داده شده و برای اولین بار در شش جلد به زبان فارسی منتشر شده است. از جمله موضوعات کتاب می‌توان به موارد زیر اشاره نمود: فضایل سلام‌ کردن، عیادت مریض، آداب سفر، فضایل عبادات و مستحبات، اعتکاف، فضایل حج، برکات و ثواب جهاد، فضیلت علم، ستایش خداوند، فضایل ذکر، مناقب دعا، کارهای نهی شده و استغفار.

بیان اهمیت بزرگداشت و پاسداشت سنت پاک نبوی و چگونگی احترام و عمل به آن است. نویسنده در فصل اول، ضمن تشریح اهمیت والای شیوه زندگی و دینداری و سلوک پیامبر مهربانی و رحمت – محمد مصطفی - روایات متعددی را از آن بزرگوار و صحابه ارجمندش درباره گرامیداشت سنت و همراهی آن با آیات نورانی قرآن، نقل می‌کند. وی در فصل دوم، حکایت‌هایی را بازگو می‌کند درباره عاقبتِ کسانی که سنت رسول خدا را نادیده انگاشته یا آن را به سُخره گرفته‌اند. فصل پایانی کتاب، به شیوه برخورد با کسانی می‌پردازد که به عمد و آگاهانه با سنت نبی اکرم به مبارزه برخاسته و با آن، سرِ عناد دارند. نویسنده در این فصل، با استناد به قرآن و احادیث نبوی، حکمِ اینگونه افراد را شرح می‌دهد.

چیزی که در حجیت و حمایت سنت قابل اعتماد است عدالت و ثقه راویان است و این روند باید تا پایان سند ادامه داشته باشد خواه از راه حفظ صورت گیرد یا کتابت یا اصلاً توسط فهمی حاصل شود که بدون گنگی و ابهام، معانی را در قالب الفاظ قالب ریزی کند

ر این کتاب مجموعه‌ای سودمند از این اصول و قواعدی که بیداری اسلامی در مسیر دعوت و روش علمی و عملی‌اش به آن نیازمند است، بیان می‌کنیم

این کتاب گلچینی از گلزار معطر سخنان پیامبر مهربانی محمد مصطفی ـ صلی الله علیه وسلم ـ می‌باشد. تردیدی نیست که تنها راه رستگاری، اطاعت از دستورهای الهی و پیروی از سنت پاک پیامبر اسلام است. برای دستیابی به این مقصود، نویسنده در این اثر خواندنی کوشیده است تا برخی از احادیث نبوی را در موضوعات مختلف برگزیند و نکات و ظرایف آنها را برجسته سازد. وی در آغاز، با بهره‌گیری از آیات قرآن کریم و روایات نبوی، لزوم پیروی از سنت پیامبر را ثابت می‌کند و سپس نمونه‌هایی از عملِ صحابه به سنت نبوی را نقل می‌نماید

پژوهش بسیار جامعی است در باب اعتقادات اسلامی و شرح احکام فقهی و فضایل عبادات. نویسنده در این اثر که مشتمل بر چهار جلد است، عقاید دینی را با بهره‌گیری از آیات قرآن کریم و احادیث شریف نبوی ـ صلی الله علیه وسلم ـ به تفصیل بیان کرده است. این اثر ، در واقع، شرح کتاب «مصابیح» نوشتۀ امام ابومحمد حسین بن مسعود بَغَوی است و شیخ خطیب تبریزی در این اثر، به شرح نکات، توضیح اصطلاحات و احکام و تفسیر مطالب آن کتاب پرداخته است.

گلچین چهل حدیث نبوی دربارۀ احکام و فضایل نماز جمعه است. تمامی احادیثی که در این کتاب به آنها استناد شده، روایات «صحیح» یا «حسن» هستند و از نقل روایتهای «ضعیف» اجتناب شده است. موضوعات این احادیث مختلف هستند و به دنبال هر یک از آنها نویسنده توضیح و تفسیر مختصری نیز عرضه کرده است و نکات مهم و درسهای هر روایت را برجسته ساخته است. این کتاب، با وجود اختصار و کوتاهی‌اش، منبع ارزشمندی است که شأن و جایگاه این فریضۀ الهی را به خوبی تبیین می‌نماید و مسلمانان را به حضور هر چه بیشتر و پُرشورتر در نماز جمعه دعوت می‌کند.

گلچین چهل حدیث نبوی دربارۀ احکام و فضایل مسجد است. تمامی احادیثی که در این کتاب به آنها استناد شده، روایات «صحیح» یا «حسن» هستند و از نقل روایتهای «ضعیف» اجتناب شده است. موضوعات این احادیث مختلف هستند و به دنبال هر یک از آنها نویسنده توضیح و تفسیر مختصری نیز عرضه کرده است و نکات مهم و درسهای هر روایت را برجسته ساخته است. این کتاب، با وجود اختصار و کوتاهی‌اش، منبع ارزشمندی است که شأن و جایگاه این عبادتگاه مقدس را به خوبی تبیین می‌نماید و مسلمانان را به حضور هر چه بیشتر و پُرشورتر در این مکان الهی دعوت می‌کند.

ترجمه و شرح فارسی کتاب «التجرید للجامع الصحیح» است که خلاصۀ صحیح بخاری می‌باشد. صحیح بخاری یکی از مهم‌ترین کتب حدیثی جهان اسلام و بنابر عقیده جمهور مسلمانان، صحیح‌ترین کتاب بعد از قرآن کریم است. مؤلف کتاب «التجرید للجامع الصحیح»، با هدف خلاصه کردن کتاب امام بخاری، برخی از مهم‌ترین روایاتِ صحیح را انتخاب کرده تا یار و قرین و همواره در دسترس مسلمانان خداجو و حقیقت دوست باشد. این کتاب توسط دکتر عبدالرحیم فیروز هروی در شش جلد ترجمه و شرح داده شده است. شارح پیشگفتاری 45 صفحه ای مشتمل بر توضیحاتی شامل معرفی صحیح بخاری، اسباب تألیف آن، معرفی امام بخاری، مختصر صحیح بخاری، مولف آن و طریقۀ اختصارش، و مراجع شارح در شرح احادیث را بیان داشته و سپس به ترجمه و شرح احادیث کتاب مختصر صحیح بخاری پرداخته است.

کتاب صحیح مسلم شاهکار علمی امام مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری است. وی پانزده سال از زندگی اش را صرف جمع آوری این کتاب کم نظیر نمود و احادیث آن را از میان سیصد هزار حدیثی که شنیده بود انتخاب کرد. امام مسلم می گوید: کتابم را به ابوزرعه عرضه نمودم؛ در هر حدیثی که به وجود علتی در آن اشاره نمود، آن را ترک کردم؛ و به صحت هر حدیثی اذعان کرد آن را ذکر کردم و در کتاب آوردم. کتاب صحیح مسلم حاوی چهار هزار حدیث است و شرح های مختلفی بر آن نگاشته شده که بهترین آنها شرح امام نووی بر صحیح مسلم می باشد.

اهل سنت و جماعت بالاتفاق به حوضي كه خداوند متعال در ميدان قيامت به رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم ، مي‌دهد، ايمان دارند، مؤمنان امت ايشان بدون هيچ مانعي از آن حوض آب مي‌نوشند و آن گونه كه احاديث صحيح تصريح دارند، پس از آن هرگز درمانده و بيمار و تشنه نمي‌شوند

علم حدیث و اصطلاحات آن، از جمله علوم مهم و ضروری در میان سایر علوم دینی است که با بهره گیری از یک سری قواعد و اصول منضبط و پیشرفته، به بررسی و تحقیق موشکافانه و بسیار دقیق در میان روایات مختلف و اسناد و متون آنها می پردازد تا سرانجام صحت یا بطلان آنها را بر ما مشخص گرداند که آیا درجه ی اعتبار را بدست می آورند یا خیر؟ از این رو تحصیل این علم برای هر شاگرد و استادی که قدم در راه کسب علوم دینی گذاشته اند ضروری و لازم است. کسی که بخواهد در میان آثار و کتابهای فراوان دینی سیر کند و از آنها کسب علم نماید، بدون شک با اصطلاحات و عباراتی روبرو خواهد شد که عدم شناخت و فهم آن اصطلاحات منجر خواهد شد تا وی بهره ی مناسبی را از آن منابع نبرد، و یا گاهی عدم توجه و حساسیت او نسبت به روایات و احادیث داخل کتاب باعث می شود تا مطالبی را بعنوان دین اخذ نماید که در حقیقت هیچ اصل و اساسی در شریعت نداشته باشند و بلکه بر روایات واهی و باطلی استوار شده باشند که در طول زمان نقل شده اند ولی هرگز از صحت یا ضعف آن روایات جویا نشده باشند، در حالیکه او آنها را بعنوان دین تلقی کرده و می پذیرد و حتی بعدها از آن نیز دفاع می کند. آنوقت است که عقیده ی او در اثر پذیرش روایات و احادیث مردود به سمتی می رود که از مسیر و راه مسلمین تابع کتاب و سنتِ صحیح جدا می گردد و راه انحراف و سردرگمی را خواهد پیمود