การขัดเกลาจิตใจ และการตักเตือน

มนุษย์เราต่างใฝ่หาวิถีชีวิตที่เราคิดว่าลงตัวที่สุดท่ามกลางแบบและแนวต่างๆ มากมายที่มนุษย์ดีไซน์สำหรับชีวิต ซึ่งอิสลามได้ร่างโครงสร้างชีวิตที่ดี ที่เรียกว่า “หะยาต ฏ็อยยิบะฮฺ” จากสูเราะฮฺ อัน-นะห์ลฺ 97 ให้เป็นแบบสากลเพื่อเป็นวิถีชีวิตสำหรับมนุษย์ทั้งหมด อธิบายความหมายของหะยาตฏ็อยยิบะฮฺ ในทัศนะของบรรดาอุละมาอ์ สุดท้ายได้สรุปว่าความสุขที่แท้จริงจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อหัวใจเปี่ยมด้วยอีมาน ซึ่งเป็นรากฐานของหะยาต ฏ็อยยิบะฮฺอย่างแท้จริง

อบรมหัวข้อฮาลาลหะรอมในอิสลาม สำหรับมุสลิมใหม่และผู้สนใจอิสลาม ว่าด้วยประเด็นอาหารการกินของชาวมุสลิม ที่แตกต่างจากศาสนิกอื่นๆ อาทิ การเชือดสัตว์ การไม่กินหมู อาหารไหว้เจ้า เหล้า อาหารที่ปนเปื้อนสิ่งที่นะญิศ และบทบัญญัติอื่นๆ เกี่ยวกับสิ่งที่อนุมัติและไม่อนุมัติสำหรับผู้ที่เป็นมุสลิม

คุฏบะฮฺวันศุกร์ กล่าวถึงบทบาทหน้าที่ของประชาชาติอิสลาม ที่ต้องรับผิดชอบในการนำความดีมาสู่สังคมโลก โดยทบทวนบทบาทในกรอบของสังคมมุสลิมก่อน นั่นคือบทบาทในการนะศีหะฮฺ อันเป็นการสร้างความเข้มแข็งและความเป็นเอกภาพจากภายใน ซึ่งจะสร้างผลให้ขยายไปยังผู้อื่นในวงกว้างได้ในที่สุด

คุฏบะฮฺวันศุกร์ อธิบายถึงความสำคัญของอิสลามในความรู้สึกของผู้ศรัทธา การทบทวนถึงจุดยืนของการเป็นผู้ศรัทธาที่แท้จริงเมื่อมีการพูดถึงอิสลาม และการปฏิบัติตามบทบัญญัติต่างๆ พร้อมทั้งยกตัวอย่างสิ่งที่จะช่วยให้เกิดความรู้สึกรักและเชื่อมั่นในอิสลามมากยิ่งขึ้น

คุฏบะฮฺที่พูดถึงการชุโกรว่าเป็นหน้าที่ของมนุษย์ทุกคน ซึ่งบางครั้งอาจจะต้องมีการกระตุ้นเตือนให้สำนึกในเรื่องดังกล่าวด้วยการใคร่ครวญตัวเอง และพูดถึงดุอาอ์ที่กระตุ้นให้มุสลิมต้องเป็นตัวอย่างที่ดีแก่ผู้อื่น ซึ่งจะเป็นการถ่อยทอดอิสลามได้แม้ไม่ต้องใช้คำพูด อย่าให้คนอื่นเรียนสิ่งเลวๆ จากคนเป็นมุสลิม ตัวอย่างที่จะพาไปสวรรค์มีน้อยกว่า จึงต้องช่วยกันสร้างตัวเองให้เป็นตัวอย่างที่จะผู้คนไปสู่สวรรค์ของอัลลอฮฺ ควรดูตัวอย่างที่ดีเพื่อเอามาใช้กับตัวเอง

คุฏบะฮฺวันศุกร์ที่กล่าวสะกิดเตือนใจและตั้งคำถามเกี่ยวกับความสุขที่แท้จริงของมนุษย์ และอธิบายสาเหตุต่างๆ ที่เป็นบะเราะกะฮฺหรือสิริมงคลในชีวิต โดยเฉพาะในการทำงานหาเลี้ยงชีพหรือการริซกีของอัลลอฮฺ เพราะด้วยบะเราะกะฮฺนี่เองที่จะทำให้มนุษย์มีความสุขอย่างแท้จริง รวมถึงแนะนำการสร้างทัศนคติที่จะทำให้เรารักอิสลามมากยิ่งขึ้นไปอีก

คุฏบะฮฺวันศุกร์ อธิบายความสำคัญของหัวใจ และลักษณะพิเศษบางประการที่เกี่ยวข้องกับหัวใจโดยเฉพาะ เช่น เป็นเกณฑ์ชี้วัดความดีความชั่วในทัศนะของอัลลอฮฺ ร่างกายจะตามหัวใจ หัวใจพลิกผันได้ง่าย หัวใจคือที่รองรับการทดสอบ เป็นอวัยวะที่ชัยฏอนมุ่งร้ายอยู่ตลอดเวลา การงานต่างๆ จะขึ้นอยู่กับความนึกคิดในหัวใจ หัวใจเป็นที่สะสมของโรคร้ายต่างๆ ที่มักแฝงเร้นและยากแก่เยียวยาถ้าหากละเลยไม่สนใจ

คุฏบะฮฺวันศุกร์ ปลุกเร้าให้มุสลิมเห็นความสำคัญของการซิกรุลลอฮฺหรือการรำลึกถึงอัลลอฮฺ โดยอ้างหลักฐานจากอัลกุรอานและหะดีษต่าง ๆ ที่พูดถึงการเรียกร้องของอัลลอฮฺให้มีการซิกิรต่อพระองค์ รวมถึงการที่พระองค์ชื่นชมผู้ที่หมั่นปฏิบัติซิกิร และอธิบายว่าการซิกรุลอฮฺคือคุณลักษณะนิสัยของผู้ศรัทธา เป็นตัวอย่างที่เหล่านบีและศาสนทูตทั้งหลายได้ทำเอาไว้ก่อนหน้านี้ทั้งสิ้น

คุฏบะฮฺวันศุกร์ พูดถึงอันตรายของการหลงลืมอัลลอฮฺและวันอาคิเราะฮฺ ซึ่งนับว่าได้เสมือนโรคที่ร้ายแรงประการหนึ่งในชีวิตของมนุษย์ เนื่องจากจะนำความเสียหายอย่างใหญ่หลวงในวันปรโลก พร้อมทั้งอธิบายสาเหตุที่ทำให้มนุษย์ลืมอาคิเราะฮฺ รวมทั้งวิธีการแก้ไขและป้องกัน ด้วยการตรวจสอบตนเองสม่ำเสมอและการอ่านอัลกุรอานเป็นประจำ

คุฏบะฮฺวันศุกร์ อธิบายถึงวิถีอันงดงามของอิสลาม ที่เอาใจใส่ปัจจัยแห่งความสำเร็จในชีวิตของมนุษย์ที่จะต้องมีการตรวจสอบตัวเองอยู่เสมอ โดยเฉพาะการมุ่งหมายเพื่อให้ได้รับความสำเร็จในอาคิเราะฮฺ ซึ่งอิสลามได้เชิญชวนให้ทุกคนเฝ้าตรวจดูสภาพของจิตใจตัวเองอยู่อย่างเนืองนิจว่าอยู่ในสถานะใด และมีความพร้อมและเข้มแข็งมากน้อยเพียงใดในการฝ่าฟันบททดสอบต่างๆ ในดุนยา ทั้งยังได้ยกตัวอย่างการตรวจสอบตัวเองของบรรดากัลยาณชนอิสลามรุ่นแรกไว้ด้วย

คุฏบะฮฺวันศุกร์ กล่าวถึงกฎเกณฑ์ตามธรรมชาติที่อัลลอฮฺกำหนดมาว่าด้วยความตาย และหน้าที่ของมุสลิมต่อพี่น้องของเขาตามคำสอนอิสลามเมื่อมีคนตาย ไม่ว่าจะเป็นต่อผู้ตายเองหรือต่อครอบครัวของผู้ตาย นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงมารยาทต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งบทเรียนที่มุสลิมควรจะตระหนักและใคร่ครวญเมื่อเห็นคนตายและได้ไปส่งคนตายไปฝังที่สุสาน

คุฏบะฮฺวันศุกร์ กล่าวถึงกฎเกณฑ์ของอัลลอฮฺที่กำหนดความทุกข์ยากและความสะดวกสบายต่างๆ เป็นบททดสอบในชีวิตมนุษย์ พร้อมกันนี้ได้ยกตัวอย่างเรื่องราวของท่านนบี อัยยูบ อะลัยฮิสสลาม ซึ่งเป็นต้นแบบของมนุษย์ที่อดทนรับต่อการทดสอบของอัลลอฮฺและสามารถเผชิญหน้ากับมันได้อย่างยิ่งใหญ่ เป็นอุทาหรณ์แก่ผู้คนทั้งหลายที่กำลังประสบกับปัญหาต่างๆ ในชีวิต

คุฏบะฮฺวันศุกร์ กล่าวถึงสัจธรรมแห่งชีวิตข้อหนึ่งที่ว่า มนุษย์เกิดมาด้วยความยากลำบากที่ต้องฝ่าฟันและต่อสู้ เพื่อกลับไปสู่อัลลอฮฺในวันอาคิเราะฮฺ ความยากลำบากที่มนุษย์ต้องเผชิญในโลกดุนยานั้นเป็นบททดสอบที่จำเป็นต้องผ่านให้ได้ จึงต้องแข็งขันเพื่อเอาชนะตัวเองในทุกช่วงเวลาของชีวิต และจะต้องไม่หลงติดอยู่กับความไม่จีรังของชีวิตอันแสนสั้นนี้

คุฏบะฮฺวันศุกร์ เกี่ยวกับการทดสอบที่มนุษย์ประสบในรูปของความสะดวกสบาย ซึ่งอาจจะเป็นสิ่งที่เขาไม่ทันคิด และใช้ชีวิตโดยไม่ระมัดระวัง จนทำให้สูญเสียความศรัทธา จึงควรต้องสำเหนียกว่าการทดสอบไม่จำเป็นต้องอยู่ในรูปของความลำบากเสมอไป

อธิบายโองการอัลกุรอานจากสูเราะฮฺ อาลอิมรอน อายะฮฺที่ 102 เป็นคำสั่งที่มักจะได้ยินทุกวันศุกร์เกี่ยวกับการตักวาต่ออัลลอฮฺอย่างแท้จริง โดยนำคำพูดของนักตัฟซีรบางท่านมาสาธยาย พร้อมข้อสรุปอันเป็นใจความสำคัญจากโองการดังกล่าว

คุฏบะฮฺวันศุกร์ กล่าวถึงความสำคัญของสิบวันสุดท้ายเราะมะฎอน เป็นช่วงเวลาในโค้งสุดท้ายของเดือนนี้ ที่ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ให้ความสำคัญด้วยการอิอฺติกาฟ และมุ่งมั่นปฏิบัติภารกิจเพื่อการใกล้ชิดต่ออัลลอฮฺ เปรียบเสมือนโรงเรียนแห่งการสร้างจิตวิญญาณให้เข้มแข็ง พร้อมต่อการออกไปสู่สนามการทำงานในฐานะประชาชาติที่ดีเลิศ ค็อยเราะอุมมะฮฺ ต่อไป

คุฏบะฮฺวันศุกร์ อธิบายความสำคัญของหัวใจในทัศนะและมุมมองของอิสลาม เป็นเกณฑ์สำคัญที่อัลลอฮฺใช้พิจารณาความดีงามของมนุษย์ เป็นแหล่งรวมของพฤติกรรมต่างๆ ทั้งในด้านดีและชั่ว มนุษย์จึงพึงต้องให้ความสำคัญในการดูแลและเอาใจใส่ปรับปรุงหัวใจให้ดี เพื่อความรอดพ้นของเขาในวันอาคิเราะฮฺ

คุฏบะฮฺวันศุกร์ สาธยายถึงความหมายของคำว่า ตักวา ตามที่บรรดาอุละมาอ์ได้อธิบายไว้ รวมทั้งอธิบายบทบาทและความสำคัญของตักวาในวิถีชีวิตของมุสลิม ซึ่งถูกเน้นและสั่งเสียโดยอัลลอฮฺและท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ในหลายบริบทและวาระต่างๆ ที่มากมายครอบคลุมทุกอิริยาบทของมุสลิม

ทำบุญได้บาป บทบรรยายเกี่ยวกับเงื่อนไขที่จะทำให้ผู้ปฏิบัติความดีได้รับผลบุญจากอัลลอฮฺ และให้ระวังจากการกระทำความดีแต่กลับได้บาปโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ เนื่องจากปฏิบัติไม่ถูกต้องตามเงื่อนไข หรืออยู่นอกบริบทที่อิสลามอนุญาตให้กระทำได้

คุฏบะฮฺวันศุกร์ เชิญชวนให้มุสลิมได้หวนรำลึกถึงบุญคุณอันล้นพ้นที่พระเจ้าทรงประทานให้กับตัวเขาซึ่งมีมากมายมิอาจคำนวนได้ เพื่อนำไปสู่การขอบคุณพระองค์ และเป็นมูลเหตุแห่งความดีงามต่างๆ มากมายในชีวิตตลอดไป พร้อมแนะนำดุอาอ์ที่ใช้ขอจากอัลลอฮฺเพื่อตอกย้ำหน้าที่ในการขอบคุณพระองค์