Pilgrimage and Umrah

ئاپتور ماقالىسىدا، ھەج ئىبادىتىنىڭ ئىسلامدىكى ئورنى ۋە مۇسۇلمان ھاياتىدىكى رولى، ئىبادەت مەۋسۇملىرىنىڭ ئەھمىيىتى ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىشنىڭ مۇھىملىقى، ئىبادەتنىڭ قوبۇل بولغان ياكى بولمىغانلىقىنىڭ ئالامەت ۋە ئەسەرلىرى، مۇسۇلمان ئۆزىنىڭ دىنىنى مۇھاپىزەت قىلىش، ئەقىدىسىنى ساغلاملاشتۇرۇش، ئاللاھ پەرز قىلغان ئەمەللەرنى تولۇق ئادا قىلىپ، چەكلىگەن ئىشلاردىن ساقلىنىش ئارقىلىق ئاخىرقى ھاياتىغىچە ئاللاھنىڭ دىنىدا مۇستەھكەم-تەۋرەنمەي تۇرۇشىنىڭ مۇھىملىقىنى ئوقۇرمەنلەرگە يورۇتۇپ بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 13/12/1431ھـ 2010-يىلى11-ئاينىڭ19-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئەلى ئىبنى ئابدۇرەھمان ئەلھۇزەيپى سۆزلىگەن، خۇتبىدا مۇسۇلمان ئاللاھقا تائەت-ئىبادەت قىلىش ئارقىلىق خوشاللىنىدىغانلىقى، ھەج پائالىيىتىدىكى بەزى خۇسۇسىيەتلەر ۋە ئۇنىڭ ئىنسان ھاياتىغا بولغان تەسىرى قاتارلىق قېممەتلىك نەسىھەتلەرنى قىلدى.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ28/11/1431ھـ2010-يىلى11-ئاينىڭ05-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا ھەج ئىبادىتىنىڭ پەزىلىتى ۋە ماھىيىتى، زۇلھەججە ئېيىنىڭ دەسلەپكى ئونىنى غەنىمەت بىلىش كېرەكلىكى قاتارلىق ھەج پائالىيىتىگە ئائىت مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قۇرئان ۋە ھەدىسنىڭ روھىغا ئۇيغۇن بايان قىلىپ بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ3/12/1430ھـ2009-يىلى11-ئاينىڭ20-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا ھەج ئىبادىتىنىڭ پەزىلىتى ۋە ساۋابى، بۇ پائالىيەت جەريانىدا قىلىنىدىغان پەزىلەتلىك ئەمەللەر، ئېھرام كىيىملىرى ئىنسانغا كىپەنلىكنى ئەسلەتسە، ھاجىلارنىڭ ئەرەپات مەيدانىغا بىر ۋاقىتتا بىر ماكانغا جەم بولىشى مەھشەرگاھنى ئەسلىتىدىغانلىقى، بۇنىڭدا ئاللاھنى يادلاندۇرىدىغان مۆجىزىلەر ۋە ئىبرەتلىك نەسىھەتلەر بارلىقى توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

ئاپتور ماقالىسىدا ھەج ۋە ئۆمرە پائالىيەتلىرىنى تەپسىلى چۈشەندۈرۈپ، ھەج قىلغۇچىنىڭ بىلىۋېلىشى مۇھىم بولغان ئەھكام ۋە پائالىيەتلەرنى رەتلەپ قايتىدىن نەشىرگە تەييارلىدى. بۇ ئەسەردە، ھەجنىڭ شەرتلىرى، نىيەتنى قانداق قىلىش كېرەكلىكى، ھەجنىڭ تۈرلىرى، ئەركانلىرى، ۋاجىپلىرى، سۈننەتلىرى ۋە ئېھرامدا مەنئى قىلىنغان ئىشلار، تاۋاپنىڭ شەرتلىرى ۋە سۈننەتلىرى، سەئيىنىڭ شەرتلىرى ۋە سۈننەتلىرى قاتارلىق ھەج ۋە ئۆمرە پائالىيىتى ۋە ھەج قىلغۇچىغا دائىر مەسىلىلەرگە تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 30/11/1429ھـ 2008-يىلى11-ئاينىڭ 28-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ دوكتۇر ئابدۇراھمان ئىبنى ئابدۇلئەزىز سۇدەيس سۆزلىگەن. بۇ خۇتبىدا ھەج قىلغۇچىلار ئاللاھنىڭ قەدىرلىك مېھمانلىرى ئىكەنلىكى، ئۇلارغا ئاللاھنىڭ بەيتىنى ئۆز كۆزى بىلەن كۆرۈش مۇيەسسەر قىلىنىشى، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام قەدەم باسقان مۇبارەك جايلارنى، ۋەھيى چۈشكەن زېمىنلارنى كۆرۈشكە مۇۋەپپەق قىلىش ئارقىلىق، ئىبادەتنىڭ خالىس بىر ئاللاھقىلا قىلىنىشى مەقسەت قىلىنىدىغانلىقىنى رېئاللىققا ئايلاندۇرۇش ئىكەنلىكى توغرىسىدا تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

«ﮬﻪﺟﻨﻰ ﻗﺎﻧﺪﺍﻕ ﭼﯜﺷﯩﻨﯩﺸﯩﻤﯩﺰ ﻻﺯﯨﻢ؟» ناملىق بۇ ماقالىدا ھەجنىڭ ماھېيىتىنى قانداق چۈشۇنىدىغانلىقىمىز توغرىسىدا بىر نەچچە نوقتىدا توختىلىدۇ:1- ھەجنىڭ يولغا قويۇلىشى ۋە ئۇنىڭ ئەركانلىرىنىڭ ماھېيىتى.2- ئاللاھقا مۇتلەق تەسلىم بولۇشنىڭ بەلگىسى ئىكەنلىكى. 3-مۇسۇلماننىڭ ھاياتقا يېڭى سەھىپە ئېچىشقا پۇرسەت ئىكەنلىكى.4-ئىسلام شەرىئىتىدىكى بەلگىمىلەرنى ئادا قىلىشتىكى ئەمەلى ۋاسىتە ئىكەنلىكى.5- شەيتانلارغا تاش ئېتىش،چاچ چۈشۈرتۇش،ئاللاھ يولىدا قان قىلىش قاتارلىقلاردىكى ھېكمەت.6- ئىنسان ھەج پەرزىنى ئادا قىلىش بىلەن جەننەتكە ئېرىشىدىغانلىقى قاتارلىقلارنى قۇرئان سۈننەتكە ئۈيغۇن ھالدا بايان قىلىدۇ.

«قۇربانلىققا دائىر ئەھكاملار ۋە ئۇنىڭ شەرتلىرى» ناملىق بۇ ماقالىدا، قۇربانلىق قىلىش ئورپ-ئادەت بولماستىن،بەلكى ئىسلام دىنىدىكى ئىقتىسادى ئىبادەتلەردىن ئىكەنلىكى، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ مۇسۇلمانلارنى قۇربانلىق قىلىشقا رىغبەتلەندۈرگەنلىكى، قۇربانلىق قىلىشقا قادىر بولالايدىغان كىشىلەرنىڭ قۇربانلىق قىلىشى تەكىتلەنگەن سۈننەت ئىكەنلىكى، ئۇنىڭغا ئائىت ھۆكۈم ۋە شەرت قاتارلىقلار توغرىسىدا تەپسىلى چۈشەنچە بېرىدۇ.

«زۇلھەججە ئېيىنىڭ دەسلەپكى ئون كۈنىنىڭ پەزىلىتى»جانابى ئاللاھ بەندىلىرىگە بولغان رەھمىتىنىڭ كەڭلىكىدىن ئۇلارنى ئىبادەتكە قىزىقتۇرۇش، سالىھ ئەمەللەرنى كۆپلەپ قىلىشىغا پۇرسەت يارىتىپ بېرىش بىلەن بىرگە، ئۇلارنىڭ ئاكتىپچانلىقىنى قۇزغاتقىلى ۋاقىتنى يارىتىپ، ئۇنى بىر ـ بىرىدىن ئارتۇق پەزىلەتكە ئىگە قىلدى. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام بۇ كۈنلەرنىڭ دۇنيادىكى كۈنلەرنىڭ ئەڭ ئەۋزىلى ئىكەنلىكىگە گۇۋاھلىق بەردى. بەلكى ئاللاھنىڭ بۇ كۈنلەر بىلەن قەسەم قىلغانلىقىنىڭ ئۆزى، ئۇ كۈنلەرنىڭ شەرەپلىك ۋە پەزىلەتلىك ئېكەنلىكىگە يېتەرلىك ئىسپاتتۇر.

«قۇربانلىق قىلىشنىڭ ماھىيىتى »ناملىق بۇ ماقالە،قەلبى گويا مىھرى ــ شەپقەتنىڭ سەرچەشمىسىگە ئايلىنىپ كەتكەن بىر بوۋاينىڭ (يەنى، ئىبراھىم ئەلەيھىسسالامنىڭ) ئۆز يۈرەك پارىسىغا: "ئى ئوغلۇم! مەن سېنى بوغۇزلاپ قۇربانلىق قىلىشنى چۈشەپتىمەن، ئويلاپ باققىنا! سېنىڭ قانداق پىكرىڭ بار؟" دېگىنىدە، ياراملىق پەرزەنتىنىڭ "ئى ئاتا! نېمىگە بۇيرۇلغان بولساڭ، شۇنى ئىجرا قىلغىن، خۇدا خالىسا (ئۇنىڭغا) مېنى سەۋر قىلغۇچى تاپىسەن" دەپ قىلچە ئىككىلەنمەستىن،  جاۋاپ بەرگەنلىگىدىن ئىبارەت ئىمان، ساداقەتنى لەرزىگە سالىدىغان ئەشۇ تەسىرلىك مەنزىرىنى كۆز ئالدىغا كەلتۈرۈپ ئۆتىدۇ.

«ھەج تۇيغۇلىرى» بۇ ماقالىدا، ھەجنىڭ ئەھمىيىتى ۋە ئۇنىڭ ئىسلامدىكى ئورنى، ئىنسان ھاياتىغا كورسىتىدىغان تەسىرى، تۈنجى قىتىم ئاللاھنىڭ بەيتىنى كورگەندە ئىنسان قانداق تۈيغۇلاردا بولىدىغانلىقى،ئۇ جايدىكى ئىلاھى قۇدرەتلەرنى كورگەندە، ئىي ئاللاھ ! سەن پاكتۇرسەن ... سەن ھەقدۇرسەن، دىنىڭ ھەقىقەتتۇر، رەسۇل ئەلەيھىسسلام راسچىل پەيغەمبەردۇر ،سەن ئەڭ قۇدرەتلىك شېرىكسىز ئاللاھسەن دىمەي تۇرالمايدىغانلىقىنى بايان قىلىپ بىرىدۇ.