Шуниданиҳо

Ҳукми фолбинӣ ва ситора шиносӣ, ва ин корҳо дар дини мубини Ислом ноҷоиз аст, ва инҳо аз ҷумлаи ширк овардан ба Худо ҳисоб мешавад.

Ҳоҷи Мирзо дар ин навор дар мавзуи илм ва талаби он ва дар бораи фазлу бузургии олимон ва эҳтироми онҳо сухан меронад.

Шайх Муҳаммад Солеҳи Пурдил дар ин навор мардум ва хоссатан донишҷуёнро ба илму донишомузи ташвиқ мекунад, ва инчунин дар рафти суҳбат дар бораи ТАВАССУЛ суҳбат намуда навъҳои ҷоиз ва мамнуъи онро баён мекунад.

Эшони Нуриддин дар ин навор сураи Мутаффинро тафсир ва тарҷума карда, мефармояд, ки бояд ин наворро ҳар як тоҷир (бизнесмен) фурушанда, бозоршин, савдогар гуш кунад ва аз ибратҳое, ки дар бораи савдогари зикр шудааст ибрат бигиранд.

Эшони Нуриддин дар ин навор дар боби закот ва ҳукми он дар ислом суҳбат мекунад, инчунин ҳукми мункири закот ва касеро ки молаш ба нисоб расидааст ва закоти онро намебарорад баён мекунад.

Эшони Нуриддин дар ин навор дар боби намози ҷумъа ва чигуна адо намудани онро баён мекунад, инчунин дар бораи чигуна ба масҷид рафтан ва кай рафтан ва дигар мавзуҳои мутааллиқ ба намози ҷумъа суханрони мекунад.

Ҳоҷи Мирзо дар ин навор ҳукми арақ ва зарарҳои онро баён мекунад, «Даҳнафарро Пайғамбари Худо ба сабаби арақ лаънат гуфтанд: 1- Тайёркунандаи арақ, соҳиби заводи арақ барорӣ. 2- Шахсе, ки барои истифодаи худаш тайёр мекунад. 3- Арақ рез, тақсим кунандаи арақ дар маъракаҳо. 4- Нушандаи Арақ. 5- Фурушандаи арақ. 6- Харидори арақ 7- Арақ бардор, монанде, ки дар хонаи ақди никоҳ ҳамчун одат бардошта орзу мекунанд. 8- Арақбар, монанди мошинҳои борбар ё таксиҳое, ки арақ фурушро бо арақҳояш савор карда ба бозор мебаранд. 9- Туҳфа кунандаи арақ; арақро ба ягон каси дигар туҳфа мекунад. 10- Шахсе ки пули арақро мехурад, аз ҳисоби арақфуруши зиндагони мекунад. Паёмбари Худованд ба ҳамаи инҳо лаънат гуфтанд. Барои истифодаи бештар ин наворро бишнавед.

Ҳоҷи Мирзо дар ин навор дар бораи иҳтироми падару модар, ва чи гуна ба ҷо овардани иҳтиром онҳо ва ба даст овардани хушнудии онҳоро баён мекунад. Ва баъзе аз оятҳо ва ҳадисҳоеро зикр мекунад ки амр ба иҳтироми падару модар мекунанд.

Эшони Нуруддин дар ин навор сураи таквирро тафсир ва тарҷума мекунад, ва инчунин баъзе аз нишонаҳои рузи қиёматро баён мекунад.

Ҳочи Мирзо дар ин навор дар бораи намоз ва фазилатҳои он суҳбат мекунад, ва барои бенамозон чи гуна азобҳо интизор аст дар рузи қиёмат баён мекунад

Эшони Нуруддин дар ин навор дар бораи иҳтироми падару модар, ва чи гуна ба ҷо овардани иҳтиром онҳо ва ба даст овардани хушнудии онҳоро баён мекунад. Ва баъзе аз оятҳо ва ҳадисҳоеро зикр мекунад ки амр ба иҳтироми падару модар мекунанд.

Эшони Нуруддинҷон дар ин навор дар мавзуи арақ ва зарарҳои он, ва кай ҳаром гардондани он аз ҷониби Худованд, ва вақто ки ояти ҳаром будани арақ нозил шуд саҳобагони киром чигуна онро тарк кардан ва аз он дури чустанд, ва каме дар бораи зино ва зарарҳои он, ва ҳукми зино дар ислом суҳбат мекунад.

Эшони Нуруддинҷон дар ин навор дар бораи рибо (просент) ва зарарҳои он ва ҳукми он дар Ислом суҳбат мекунад.

Қори Шамсуддин дар бораи ҳукми рӯза ва касоне ки рӯзаи моҳи рамазонро инкор мекунан ва онро қабул надоран суҳбат мекунад.

Ин навор дар мавриди масъулиятшиноси ва эҳсос кардани он дар муҷтамаъ, суҳбат мекунад.

Ин навор дар рӯзи қиёмат ва ҳисобу китоби амалҳои мардум дар рӯзи қиёмат, ҳар як амали хайр бошад ва ё шарру бад, ҳисоб карда мешавад ва мувофиқи он ҷазо дода мешавад, ҳар касе амали хуб карда бошад аҷру подош мегирад ва касе амали бад ва нофармонии Худоро карда бошад, ҷазои бадиашро мебинад.

Ин навор дар атрофи аҳволи мардум дар рӯзи қиёмат суҳбат карда, баён мекунад, ки мардум дар рӯзи қиёмат аз корҳои худ пушаймон мешаванд, мусалмон аз он пушаймон мешавад, ки чаро дар дунё кори некро зиёд анҷом надод, аммо гунаҳкор ва кофир барои он пушаймон мешаванд, ки чаро мусалмон нашуданд ва бадкорҳо пушаймон мешаванд, ки чаро аз кори бад даст накашиданд ва ибодати Худоро анҷом надоданд.

Ин навор дар атрофи тарсидан аз ғайри Худованд, ки ( азза ва ҷалла ) сабаби хориву зиллати он шахс мешавад, суҳбат мекунад.

Ин навор дар атрофи пирӯзи ва комёбии мусалмонон дар дунё ва ё дар охират аст, Вақто, ки мусалмонон пирӯзи ва комёбиро бихоҳанд, бояд даст ба тоат ва ибодати холисонаи Аллоҳ бизананд ва баъди ибодат аз Худованд талаби пирӯзи бикунанд.

Ин навор дар атрофи дунё ва машғул шудан ба он мебошад, Вақте ки инсон доимо дар фикри дунё бошад аз ёди Худованд ва зикри Ӯ ғофил мемонад. Ва он сабаби кутоҳи кардан дар ибодати Худованд мегардад.