ۋەز-نەسىھەت

قىز-خانىملارنىڭ ئاللاھنىڭ دىنىغا دەۋەت قىلىشى توغرىسىدا قانداق قارايسىلەر؟، بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.

ئىنساننى دىندا مۇستەھكەم تۇرۇشقا ئىلىپ بارىدىغان ئاساسلىق ئامىللار نېمىلەردىن ئىبارەت؟. مەن كۆپلىگەن پىتنە، شەھۋەت ۋە شۈبھاتلارنىڭ ئارىسىدا ياشايمەن، يولدا كېتىۋاتقاندا، ئۆيگە كەلگەندە ناخشا ئاڭلاپ تۇرىمەن، ھەتتا ئۆيىمىزگە كوچىلاردىن ناخشا ئاۋازى كېرىپ تۇرىدۇ، ئۇنىڭدىن باشقا نۇرغۇن پىتنىلەر بولىدۇ. ئۇستازلاردىن مېنىڭ توغرا يولدا مۇستەھكەم تۇرىشىم ئۈچۈن دۇئا قىلىپ قويۇشىنى سورايمەن.

ھىدايەت يولىغا مېڭىۋاتقان ياكى يېتەكلىنىۋاتقان ياشلارغا نەسىھەت قىلىشىڭلارنى سورايمىز؟

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 15/10/1431ھـ 2010-يىلى09-ئاينىڭ24-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ ئەلى ئىبنى ئابدۇرەھمان ئەلھۇزەيپى سۆزلىگەن، خۇتبىدا ئاللاھتىن قورقۇش ۋە تەقۋادارلىق قىلىش دۇنيا-ئاخىرەت سائادىتىنىڭ ئاچقۇچى، بارلىق پەيغەمبەرلەر تەۋھىد كەلىمىسىنىڭ ماھىيىتىنى زېمىندا يېيىش ۋە ئۇنىڭ تەقەززاسى بىلەن ئىنسانىيەتنى ھەقىقەتكە يېتەكلەش ئۈچۈن ئەۋەتىلگەنلىكى توغرىسىدا توختالدى.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ 0/9/1431ھـ 2010-يىلى08-ئاينىڭ13-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى ئابدۇللاھ ئىبنى ھۇمەيد سۆزلىگەن. خۇتبىدا مۇبارەك رامىزان ئېيى كېلىش مۇناسىۋىتى بىلەن ھەرقانداق مۇسۇلمان ئۆزىنى تەكشۈرۈپ چىقىشىنىڭ مۇھىملىقى، ئاللاھتىن قورقۇشنىڭ پەزىلىتى ۋە ئۇنىڭ ئىنسان ھاياتىدىكى رولى، قەلب پاكلىقى ئاللاھقا تەقۋادارلىق قىلىش ۋە قورقۇش ئارقىلىق بارلىققا كېلىدىغانلىقى، ھەقىقى ئەھلى-ئىلىملارنىڭ ئاللاھتىن ئەڭ قورقىدىغانلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 7/2/1431ھـ/2009-يىلى01-ئاينىڭ 22-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ھۈسەيىن ئىبنى ئابدۇلئەزىز ئال شەيخ سۆزلىگەن.خۇتبىدا ھاۋايى-ھەۋەسكە ئەگىشىشنىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ياخشىلىق ئىلىپ كەلمەيدىغانلىقى، مۇسۇلمان كىشىلىك تۇرمۇش، ئىجتىمائىي ئالاقە قاتارلىق ئىنسان ھاياتىغا زۆرۈر بولغان بارلىق ئامىللاردا شەرىئەت پرىنسىپلىرىنى لازىم تۇتۇش كېرەكلىكى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

بۇ مەككە مۇكەررەمە ھەرەم مەسچىتىنىڭ2/8/1430ھـ2009-يىلى07-ئاينىڭ24-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسىنىڭ ئومۇمى مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبنى پەزىلەتلىك شەيخ سالىھ ئىبنى ئابدۇللاھ ئىبنى ھۇمەيد سۆزلىگەن. خۇتبىدا دىننىڭ ھەقىقى ماھىيىتىگە ئەمەل قىلىپ ياشاشنىڭ مۇھىملىقى ۋە دۇنيا -ئاخىرەتتە ئۇنىڭ ئۈچۈن بېرىلىدىغان مۇكاپاتلار، «توغرا يولدا مېڭىش» دېگەن سۆزنىڭ ئىسلام ۋە شەرىئەت تەقەززاسى بىلەن دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىك ھاياتتىن ناھايىتى مول مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدىغانلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 2/6/1429 ھـ / 2008-يىلى 6-ئاينىڭ 6-كۈنىدىكى جۇمە خۇتبىسى بولۇپ، بۇ جۇمە خۇتبىسىنى پەزىلەتلىك شەيخ ئەلى ئىبنى ئابدۇرەھمان ئەلھۇزەيپى سۆزلىگەن ، بۇ خۇتبىدا تەقۋالىقنىڭ مۇسۇلمان ھاياتى ۋە جەمىيەتكە كۆرسىتىدىغان ئۇنۇملىك تەسىرى، تەقۋانىڭ قۇرئان ۋە سۈننەتتىكى نېگىزلىك چۈشەنچىسى،تەقۋادارلىقنى ھاسىل قىلىشنىڭ چارىسى قاتارلىق مەسىلىلەرگە قۇرئان ،ھەدىس ۋە بەزى سەلەپ ئالىملىرىنىڭ سۆزلىرى بىلەن تەپسىلى چۇشەنچە بىرىدۇ.

تەۋبە ۋە ئۇنىڭ شەرتلىرى ناملىق بۇ ماقالىنى دىنى زىيالى سىراجىددىن ئەزىزى ئەپەندىم نەشىرگە تەييارلىغان بولۇپ، ئاپتۇر ماقالىنىڭ ئومۈمى مەزمۇنىنى ئىمام ئىبنى قەييۇم جەۋزىنىڭ تۆۋەندىكى سۆزىگە يېغىنچاقلايدۇ. "تەۋبە ئىرادە ۋە قەستنى كۈچلاندۇرىدىغان پۇشايماندۇر. پۇشايماننىڭ ئالامىتى سادىر قىلغان گۇناھلىرىغا ئۆمۈر بويى پۇشايمان قىلىش ئارقىلىق كىلىچەكنى ئىسلاھ قىلىش دىمەكتۇر".

سەبرە ۋە ئۇنىڭ تۈرلىرى ناملىق ئەسەردە، سەبىر ۋە سەبرىنىڭ تۈرلىرى، سەبىرچان كىشىنىڭ پەزىلىتى، سەبىرنىڭ قۇرئان ۋە سۈننەتتىكى مەناسى قاتارلىق سەبىرگە ئالاقىدار مەسىلىلەرنى روشەن بايان قىلىپ بېرىدۇ.

رامىزان ۋە تەقۋادارلىق ناملىق ئەسەردە، تەقۋادارلىقنى ھاسىل قىلىشتىكى يوللاردىن بىرى بولغان رامىزان روزىسىنى ئاللاھنىڭ بەندىلەرگە پەرز قىلشىدىكى ھېكمەت ۋە ئۇنىڭغا ئالاقىدار بەزى مۇھىم مەسىلىلەرنى قىسقىچە بايان قىلىپ بېرىدۇ.

رامىزان ۋە مەن ناملىق بۇ ئەسەردە، ئۇلۇغ رامىزان ئېيىدا مۇسۇلماننىڭ ئۆز نەپسىدىن ھېساپ ئىلىشىنىڭ مۇھىملىقى، شۇنداقلا ئاللاھقا ئېتائەت قىلىشقا ھېرىسمەن بولۇپ، گۇناھ-مەسىيەتتىن قول ئۈزۈشىنىڭ زۆزۈرلىكى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەر بايان قىلىنىدۇ.

رامىزان ۋە قەلبنى پاكلاش ناملىق بۇ ئەسەردە، رامىزان ئېيى قەلبنى پاكلاش، گۇناھ-مەئسىيەتتىن قول ئۇزۇش ئۈچۈن ئالتۇن پۇرسەت ئىكەنلىكى، شۇنداقلا ئاللاھ تائالاغا ئەڭ يىقىن قەلب: ساغلام ۋە پاك، رەببىدىن ھەرۋاقىت ھايا قىلىدىغان قەلب ئىكەنلىكى توغرىسىدىكى مەزمۇنلارنى قىسقىچە بايان قىلىپ بېرىدۇ.

رامىزان ۋە تەۋبە ناملىق بۇ ئەسەردە، مۇسۇلمان ئۈچۈن گۇناھلاردىن تەۋبە قىلىشقا رامىزان ئېيىنىڭ ئەڭ ياخشى پۇرسەت ئىكەنلىكى، تەۋبىنىڭ شەرتلىرى قاتارلىق مەسىلىلەرنى قۇرئان ۋە سۈننەت نۇرى ئاستىدا قىسقىچە بايان قىلىپ بېرىدۇ.

بىر ئايغا يېقىن ۋاقىت بولدى -ئاللاھنىڭ ياردىمى بىلەن- دىندا مۇستەھكەم تۇرۇۋاتىمەن، بەزى سالىھ دوست-بۇرادەرلىرىم بىلەن بىرگە تۇرغان ۋاقىتلىرىمدا، ئىمانىمنىڭ مۇستەھكەم ئىكەنلىكىنى ھېس قىلىمەن، خىزمەت ياكى باشقا ئىشلار سەۋەبىدىن ئۇلاردىن ئايرىلغان ۋاقىتلاردا ئىمانىمنىڭ ئاجىزلاۋاتقانلىقىنى سىزىمەن، بۇ ھەقتە ماڭا توغرا يول كۆرسەتكەن بولساڭلار؟.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتى (04/01/1435 ھـ / 2013-يىلى 11- ئاينىڭ 08-كۈنىدىكى) جۈمە خۇتبىسىنىڭ قىسقىچە مەزمۇنى بولۇپ، خۇتبىنى پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلبارى ئىبنى ئەۋۋاد ئەلسۇبەيتى سۆزلىگەن. خۇتبىدا، قۇرئان - سۈننەتتە مۇسۇلمانلارغا دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە بېرىلگەن بەزى خۇش بىشارەتلەرنى بايان قىلىش بىلەن بىرگە، سالىھ ئەمەللەرنى قىلغۇچىغا ياخشىلىق بىلەن بىشارەت بىرىشنىڭ پەزىلىتى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 05/02/1433ھـ 2011-يىلى12-ئاينىڭ30-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى مۇھەممەد قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا بەندە ئاللاھقا ئىتائەت قىلىپ ياخشى ئەمەللەرنى قىلسا، ئاللاھ تائالا ئۇ بەندىنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ياخشى مۇكاپاتلار بىلەن تارتۇقلايدىغانلىقى، ئەگەر ئاللاھ ۋە ئاللاھنىڭ رەسۇلىنىڭ بۇيرىقىغا ئىتائەتسىزلىك قىلسا، ئۇنىڭ ئازابىنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە كۆرىدىغانلىقى، قىلمىشنىڭ مۇكاپات ۋە جازاسى ئۆز تۈرىدىن بولىدىغانلىقى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

ئاپتور ماقالىسىدا، مۇسۇلمان ھاياتىدا ياخشى گۇماننىڭ ئەھمىيىتى، ئۇنىڭ ئىجتىمائىي ئالاقە ۋە كىشىلىك تۇرمۇشتىكى رولى، باشقىلاردىن ياخشى گۇمان قىلىشقا ياردەمچى بولىدىغان ئاساسلىق ئامىللار، يامان گۇماننىڭ تەسەۋۋۇرسىز ئاقىۋىتى قاتارلىق مۇھىم مەلۇماتلارنى قۇرئان كەرىم ۋە ساغلام ھەدىسلەر بىلەن، شۇنداقلا سەلەپ-سالىھلارنىڭ ھېكمەتلىك سۆزلىرى ئارقىلىق ئوقۇرمەنلەرگە گۇماننىڭ ماھىيىتىنى ئوچۇق يورۇتۇپ بېرىدۇ.

بۇ مەدىنە مۇنەۋۋەرە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەسچىتىنىڭ 12/9/1432ھـ 2011-يىلى08-ئاينىڭ12-كۈنىدىكى جۈمە خۇتبىسى بولۇپ، پەزىلەتلىك شەيخ ئابدۇلمۇھسىن ئىبنى مۇھەممەد قاسىم سۆزلىگەن. خۇتبىدا مۇبارەك رامىزان ئېيىنىڭ پەزىلىتى ۋە خۇسۇسىيەتلىرى، رامىزان ئېيىنىڭ باشقا ئايلاردىن پەزىلەتتە پەرقلىق ئىكەنلىكى، بۇ ئاينىڭ ئىستىغفار ئېيتىش ۋە ئاللاھقا قايتىش ئېيى ئىكەنلىكى توغرىسىدا مۇھىم تەۋسىيەلەرنى قىلدى.

بەزى كىشىلەر: ئاياللار ئەقىلدە، دىندا، مىراستا ۋە گۇۋاھلىق ئىشلىرىدا ئەرلەر بىلەن باراۋەر بولالمايدۇ دىسە، يەنە بەزىلەر: ئاللاھ ئۇلارنىڭ ئارىسىنى جازا-مۇكاپاتتا باراۋەر قىلدى دەيدۇ، ھەقىقەتەن ئىسلام قانۇنىدا ئاياللار تۆۋەن ئورۇندا تۇرامدۇ؟ بۇ ھەقتە چۈشەنچە بېرىشىڭلارنى سورايمەن.