کتاب ها

ترجمه و تفسیر دو جزء پایانی قرآن کریم (سورۀ ملک تا ناس) است. در این کتاب، ترجمه و تفسیر دو جزء اخیر قرآن به صورتی مختصر برای کسانی که اطلاع چندانی از علوم تفسیر ندارند ارائه شده است.

این کتاب ترجمۀ فارسی کتاب «کلمات القرآن، تفسیر وبیان»، نوشته‌ای شیخ حسنین محمد مخلوف از دانشمندان بزرگ جهان اسلام می‌باشد. ایشان هنگام تدریس در دانشگاه الازهر متوجه گردید که علاقه‌مندان قرآن از معانی بعض آیات آن بسیار سوال می‌کنند پس این کتاب «تفسیر و بیان کلمات قرآن» را نگاشت تا فهم و آگاهی از قرآن کریم برای همه مردم بدون هیچ گونه تکلیف ومشقت آسان گردد.

بیان عقاید اصیل و ناب اسلامی بر پایه آیات نورانی قرآن کریم و سنت حسنة پیامبر رحمت و مغفرت – محمد مصطفی صلی الله علیه وسلم- است. مترجم در خلال مقدمه کتاب، به دشمنی کورکورانه و جاهلانه شیعیان - به ویژه در ایران- با یکتاپرستان عربستان اشاره می‌کند، که در ایران با نام وهّابی شناخته می‌شوند. انگیزه اصلی وی از ترجمه فارسی این کتاب، دفاع از مشرب فکری و عقیدتی آنان و شرح عقاید و آموزه‌های محمد بن عبدالوهاب – مصلح دینی حجاز در قرن 12 هجری- است. این اثر، مرامنامة توحیدی و ایمانی مسلمان آزاده‌ای است که کتاب خدا و سنت رسول پاکش را برای هدایت و نیل به سعادتِ ابدی، کافی و وافی می‌داند و به دور از هر گونه تعصب و جانبداری، تعالیم راستین اسلام را بازگو می‌کند. کتاب حاضر، مشتمل بر سه رساله از شیخ‌الاسلام محمد بن عبدالوهاب است: در رساله نخست، مبانی توحید و خداشناسی، چگونگی شناخت پیامبر، کارکرد و تأثیرات دین در جامعه و وظایف مؤمنان در قبال خداوند و رسولش، بیان شده است. نویسنده در رساله دوم، ملاک‌های تمییز حق از باطل را در پیروی از دین حنیف شرح داده و در رساله سوم، شبهاتی را که مغرضین و مشرکین بر اسلام و اندیشه‌های توحیدیِ آن وارد نموده‌اند، مطرح کرده و به آنها پاسخ‌های مستدلی می‌دهد.

شرح چگونگی اسلام آوردن شیخ یوسف استیس که قبلا یک نصرانی پرشور و متعصبی بود که الله وی را به راه راست خویش هدایت نمود و ایشان فعلا ریاست عمومی «اتحادیه‌های دینی مسلمانان» را در امریکا به عهده دارد و در شهرهای مختلف امریکا در راه نشر اسلام و تعالیم آن فعالیت دارد.

بیان زندگینامه و شرح فعالیت‌های استاد العثیمین از نویسندگان و متفکران برجسته اسلامی در عصر حاضر است. نویسنده در آغاز به پیشینه خانوادگی و تولد ایشان اشاره کرده و درباره محل نشو و نما و محیط پرورش علمی آن بزرگوار توضیح می‌دهد. در ادامه، ضمن اشاره به فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقی استاد، گوشه‌هایی از رشادت‌های علمی و فضایل و صفات شخصی ایشان را بیان می‌کند.

بررسی حرمت تراشیدن ریش در منابع حدیثی اهل سنت است. به تصریح نویسنده، هدف از نگارش این اثر، احیای سنت فراموش‌شده رسول‌الله- صلی الله علیه وسلم- درباره نحوه صحیح پیرایش موهای سر و صورت است؛ به این امید که مسلمانان ظاهر و باطن خود را با زیور سنت نبوی بیارایند و از این طریق، رضایت خدای متعال را کسب کنند. وی در بخش نخست کتاب، احادیث صحیحِ‌ رسیده از رسول اکرم -صلی الله علیه وسلم- را نقل و تفسیر نموده و نشان می‌دهد که بلند کردن ریش و کوتاه‌ کردن سبیل، در راستای فطرت انسان است. در ادامه، به توصیف شمایل مبارک پیامبر پرداخته و در پایان، مقدار شرعی ریش و حدِ ازاله آن را توضیح داده و فتوای ائمه مذاهب و عالمان دینی را در این مورد نقل می‌کند. بخش دوم کتاب، پاسخ به شبهات مخالفینِ حرمت تراش ریش و پرسش‌های متداول در این زمینه است.

زندگینامه «معاویه بن ابی سفیان» صحابی پیامبر اکرم را بیان کرده و به شبهات و سئوالات درباره شخصیت و اقدامات وی پاسخ می‌دهد. نویسنده در آغاز به توصیف مفهوم صحابی و شأن یاران گرانقدر پیامبر می‌پردازد و در ادامه، درباره خاندان و نسب معاویه و نحوه تشرفش به اسلام سخن می‌گوید. او در فصل‌های آتی دیدگاه حضرت رسول -صلی الله علیه وسلم- و صحابه و تابعین را در قبال وی و عملکردش نقل می‌کند، و سپس گوشه‌هایی از مناقب اخلاقی و ویژگی‌های شخصیتی او را ذکر می‌نماید. تحلیل وقایع منجر به جنگ صفین و وضعیت جامعه اسلامی در دوران خلافتِ او موضوع بخش بعدی کتاب است. وی در ادامه، خدمات معاویه را در دوره زمامداریش شرح می‌دهد و در پایان، نظرات علمای دینی را درباره شخصیت او نقل می‌کند.

توصیه‌ها و راهکارهای ارزشمندی است برای انجام هرچه بهتر واجبات دین و عمل به سنت شریف رسول خدا صلی الله علیه وسلم. در این اثر، با بهره‌گیری از کلام پیامبر پاک و آیات قرآن کریم 100 توصیه ارزشمند برای بهترزیستن و گام‌برداشتن در راه رضای خدا و پیامبر پاکش در موضوعات مختلف ارائه شده است. بدین منظور، این توصیه‌ها ذیل سه موضوع اصلی، خانواده و جامعه، آموزش و پرورش و معلمان و ثروتمندان و دولت‌های اسلامی، دسته‌بندی و ارائه شده‌اند.

بیان فلسفه اعمال و مناسک مختلف حج بیت الله الحرام و نتایج و برکات آن است. نویسنده در این اثر می‌کوشد تا جنبه های پنهان سفر معنوی حج را بیان نماید و هدف از تک‌تک اعمال آن را شرح دهد تا بدین وسیله، زائر خانه خدا بتواند با آگاهی از اهداف و فلسفه هر عمل، با اخلاص بیشتری آنها را انجام دهد. وی در آغاز، به زمان و مکان فریضه حج اشاره کرده و تناسب و هماهنگی آن را با نفس این عمل توضیح میدهد و سپس هفت نتیجه مهمی را که از این عبادت شریف حاصل می‌گردد، برمی‌شمارد. وی در بخش پایانی کتاب، برخی از برکات و ویژگی‌های سرزمین مقدس مکه را برشمرده است.

عقاید و باورهای اهل سنت و جماعت را به اختصار بیان می‌کند. کتاب با بیان اصول اولیه اعتقادات اسلامی همچون شرک و توحید و ارکان ایمان و اسلام آغاز می‌شود و در ادامه، مبحثی کوتاه درباره صفات الهی می‌آید. بخش دوم کتاب، اعتقادات خاص اهل سنت را درباره مسایلی همچون قرب به خداوند، فتنه قبر، حشر و حوادث قیامت و قضا و قدر بازگو می‌کند. نویسنده پس به بحث درباره مفهوم و منزلت صحابی و همسران پیامبر- صلی الله علیه وسلم ، و شرایط و ویژگی‌های ولیّ مسلمانان می‌پردازد. وی در بخش سوم، 67 فرقه مختلف اسلامی را به همراه مختصری از باورهای مذهبی هر یک معرفی می‌کند.

بیان فضایل و کرامت‌های حضرت ابوبکر و عمر و دفاع از آنان در برابر تهمت‌ها و افترائات شیعیان است. نویسنده در آغاز به تعریف مفهوم صحابه پرداخته و علت فضل و کرامت آنان را شرح می‌دهد سپس با استفاده از منابع متعدد حدیثی، فضل و بزرگواری شیخین را به اثبات می‌رساند در ادامه نشان می‌دهد که چرا ناسزاگویی به ابوبکر و عمر، از گناهان کبیره است. در پایان، دیدگاه شرع مقدس اسلام و ائمه حدیث را نسبت به ناسزاگویان به اصحاب پیامبر توضیح می‌دهد.

مجموعه بسیار مفصلی است دربردارنده هزاران فتوای صادرشده در دارالإفتای زاهدان. این سئوالات شرعی در فاصله سال‌های 1363 تا 1377 شمسی مطرح‌شده و علامه مولوی خدانظر رحمه الله به آنها پاسخ گفته است. در ارائه این فتاوا، ترتیب موضوعی روایت شده است؛ بدین معنا که آنها بر اساس ابواب فقهی مرتب شده‌اند؛ از جمله: طهارات، نماز، روزه، حج، زکات، ازدواج، طلاق، معاملات و جنایز. در بخش پایانی نیز مطالب خواندنی و مفیدی درباره احکام مسایل جدید ارائه شده است.

زندگینامه نویسنده و شرح تحولات درونی و اتفاقاتی است که موجب تشرّف وی به دین مبین اسلام شد. در این زندگینامه خود نوشت، وقایعی را می‌خوانیم که موجب آشنایی یک پاکستانیِ هندومذهب با اسلام شد و این که چه جاذبه‌ها و کشش‌هایی از جانبِ بهترین دین خدا، توجه دیگران را به خود جلب می‌کند و موجب نرمی و هدایت آنان می‌شود. تأثیراتِ شگفت‌انگیز نماز بر دل و جان فرد مسلمان و جاذبه اعجاب‌آورِ قرآن در راهنمایی بشر، از جمله موضوعات خواندنی این کتاب است.

زندگینامه و شرح رشادت‌ها و فضایل طلحه و زبیر- رضی الله عنهما- دو تن از صحابه برجسته پیامبر اکرم- صلی الله علیه وسلم- است. این دو بزرگوار از جمله شایسته‌ترین یاران وفادار رسول خدا بودند که متأسفانه، به شیعیان به دلیل ناآگاهی‌های دینی و تاریخی ، آنان را مظلومانه آماج حملات و انتقادات قرار داده‌اند. نویسنده در این اثر می‌کوشد تا با استناد به آیات قرآن کریم، کلام گهربار پیامبر رحمت و سخن صحابه و تابعین از ساحت آنان دفاع کند و چهره نورانی ایشان را بازنماید. وی پس از ذکر نسب و خاندان این بزرگواران و نحوه تشرّفشان به اسلام عزیز، از مجاهدت‌ها و جانبازی‌های ایشان در میدآنهای نبرد یاد می‌کند و گوشه‌هایی از فضایل اخلاقی و مراتب ایمانی و اعتقادی ایشان را شرح می‌دهد.

زندگی ساده و بی‌پیرایه خلفای راشدین را به تصویر می‌کشد. نویسنده می‌کوشد تا با شرح فضایل اخلاقی این بزرگواران، زندگی پر برکت‌شان را به عنوان الگوهایی شایسته برای مسلمانان مطرح نماید و روابط دوستانه و صمیمانه میان آنها را خاطر نشان سازد. وی با اشاره به حکایت‌های متعدد تاریخی، نشان می‌دهد که این صحابه بزرگوار هیچگاه خواهان مقام و منصب نبوده و همواره دغدغه دیانت و امانتداری داشتند. همچنین، سادگی در سبک زندگی و خوراک و پوشاک آنان را به عنوان دلایل دیگری بر شأن و فضیلتشان توضیح می‌دهد.

زندگینامه خودنوشت مرحوم ابوالفضل برقعی، از سردمداران مبارزه با خرافات و بدعت‌های شیعه در ایران معاصر است. این اثر، در واقع خلاصه خاطرات برقعی است که با عنوان «سوانح ایام» منتشر شده است. نویسنده پس از معرفی نسب و خاندان خود شماری از دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی و سپس آموزش‌های حوزوی خود را شرح می‌دهد. بیان فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی وی در دوران جوانی، معرفی اساتید حوزوی و متن اجازه‌های نقل حدیث از ایشان در ادامه کتاب آمده است. در ادامه، فهرست آثار نویسنده و مختصری از موضوعِ هریک ارائه شده است. بخش پایانی کتاب، به نحوه برخورد حکومت ایران با او و شرح آزار و اذیت‌ها و ترور نافرجام وی اختصاص دارد.

بیان دیدگاه اهل سنت و شیعه درباره اعتقادات اسلامی و رویکرد آنان نسبت به اهل بیت و صحابه رسول خدا است. این اثر در واقع چکیده مباحث ارائه شده در کتاب «منهاج السنه النبویه» اثر شیخ الإسلام ابن تیمیه است، که به صورت موضوعی در اختیار خواننده قرار گرفته است. مؤلف در آغاز، توحید و اقسام سه‌گانه آن را معرفی و عقیده صحابه در این مورد تشریح می‌نماید. سپس نشان می‌دهد که عقاید شیعه چگونه با مفاهیم توحید، در تعارض و تضاد است. تشریح نگاه اهل سنت به مسئله قضا و قدر و نبوت، موضوع فصل آتیِ کتاب است. نویسنده در ادامه، به یکی از مهم‌ترین نقاط اختلاف شیعه و سنی، یعنی مبحث امامت، وارد می‌شود. در این بخش، به تفصیل درباره شرایط جانشینی رسول خدا، عدم وجود نص صریح بر امامت، نقد دیدگاه شیعه به امامت دوازده امام و ضعف شدید عقیده به امام غایب بحث می‌کند. توصیف مناقب و فضل صحابه و نگاه اهانت‌آمیز شیعه به آنان و حتی خاندان رسول خدا، موضوع فصل بعدی کتاب است. دیگر مباحث عبارتند از: پیدایش شیعه و بدعت‌های آن، غُلات شیعه اسماعیلیه و قرامطه باطنیه و نصیریه، اصول فقه شیعه و اختلافات آن با آموزه‌های پیامبر، فقهای اهل بیت و آرای آنان و خلاصه‌ای در فضیلت و علم ائمه.

شرح و تفسیر آیه تطهیر و بررسی دیدگاه شیعیان در مورد مصادیق این آیه و پاسخگویی به آنهاست. یکی از مهمترین آیاتی که در عقاید شیعی برای عصمت اهل بیت و ائمه بدان استناد می‌گردد، آیه 33 سوره احزاب می‌باشد که به «آیه تطهیر» مشهور است. مؤلف این اثر، وقایعی بازگو می‌کند که منجر به نزول این آیه شد. وی برای اثبات گفته های خود، آیات صدر و ذیلِ آیه فوق را به دقت بررسی می‌کند و با دقت و ظرافت خاصی، ارتباط و یکدستی آیات را در بیان پیامِ واحد آنها برای خواننده متبلور می‌سازد و با استدلال‌هایی موجز و منطقی، بر مدعای شیعیان در این باره، خط بطلان می‌کشد.

بیان عقاید اصیل و ناب دینی و مقایسه آن با بدعت‌ها و خرافاتی است که در جامعه شیعی رواج یافته است. نویسنده با بهره‌گیری از آیات هدایتگر قرآن کریم و احادیث نورانی نبوی و استناد به اقوال ائمه و مجتهدین شیعه، بدعت‌ها و خرافات رایج بین شیعیان را به دقت بررسی نموده و بر آنها خط بطلان می‌کشد. وی بحث را با موضوع توسل به غیر خدا آغاز و ثابت می‌کند که چرا چنین عملی، شرک و حرام است. در ادامه، به مفهوم شفاعت در اندیشه شیعه پرداخته و سپس حقیقت امامت در اسلام و چرایی و چگونگی آن را (براساس موازین اسلامی) بیان می‌کند. بدعتِ عزاداری و نوحه‌سرایی و نقد آن، موضوعی است که فصل بعدی کتاب را شامل می‌شود. بحث در نذر و قربانی برای غیر خدا، شرایط استخاره صحیح از نظر اسلام، مفهوم و تفسیر آیات اولی الأمر و تطهیر، صحّت سجده بر مُهر، بحث در وجود و چگونگی تولد و غیبت امام زمان از نگاه شیعه و بازاندیشی عقیده مهدویت موضوعاتی است که در ادامه آمده است.

دراسنامه‌ای متشکل از پانزده درس مهم در اسلام‌شناسی و اصول عقاید دینی است که برای نوجوانان و جوانان نوشته شده است. نویسنده، کتاب را به دو بخش تقسیم نموده است: بخش نخست به بیان مهم‌ترین مسایل ایمانی اختصاص یافته و شامل موضوعات زیر است: ایمان و باور به خدای بزرگ، فرشتگان، کتاب‌های آسمانی، پیامبران و دنیای پیش از مرگ. بخش دوم، ده درس اخلاقی و تربیتیِ مکتب اسلام را ارائه می‌دهد که بیشتر برای نوجوانان مناسب است؛ از جمله: رعایت ادب و احترام در برابر پروردگار، رفتار با پدر و مادر، ادب با همسایه، برخورد با معلم و مربی، آداب ورود به مسجد، رفتار مناسب در مدرسه، آداب غذاخوردن، بهداشت و نظافت و ادب کوچه و بازار.