İlim

İLİM TALEBELERİNİN YOLUNU AYDINLATAN İKİ RİSALE {عوائق الطلب } İLİM ÖĞRENMENİN ÖNÜNDEKİ ENGELLER Şeyh Abdusselâm b.Berces b.Nâsır Âl-i Abdilkerîm {من آداب المعلمین والمتعلمین} HOCALARIN VE TALEBELERİN UYMASI GEREKEN EDEPLER Şeyh Abdurrahman b. Nâsır es-Sa’di

Şer’î ilmin, dîndeki yeri çok büyüktür. Allah Teâlâ müslümanları dînî ilmi öğrenmeye teşvik ederek onlardan bunu istemiş ve ilim ehlini, ilim ehli olmayanlardan üstün tutmuştur. İlim öğrenerek Allah Teâlâ’yı gereği gibi tanımak, emir ve yasaklarını bilmek, dîni ayakta tutmak gibi sebeplerden dolayı, Allah Teâlâ ilim öğrenmeyi rızâsına yaklaştıran en fazîletli amel ve cennete girmenin en büyük sebeplerinden birisi kılmıştır.Bu sebeple âlimler, peygamberlerin vârisleridir.Dolayısıyla dînî ilmi insanlara mîras olarak bırakan peygamberlerdir. Peygamberlerin mîrası olan bu ilmi alan, onlara vâris olmuş olur. Allah Teâlâ bir kula iyilik dilerse, ona dîninin emirlerini öğrenmenin yollarını kolaylaştırır.

Şer’î ilmin, dîndeki yeri çok büyüktür. Allah Teâlâ müslümanları dînî ilmi öğrenmeye teşvik ederek onlardan bunu istemiş ve ilim ehlini, ilim ehli olmayanlardan üstün tutmuştur. İlim öğrenerek Allah Teâlâ’yı gereği gibi tanımak, emir ve yasaklarını bilmek, dîni ayakta tutmak gibi sebeplerden dolayı, Allah Teâlâ ilim öğrenmeyi rızâsına yaklaştıran en fazîletli amel ve cennete girmenin en büyük sebeplerinden birisi kılmıştır.Bu sebeple âlimler, peygamberlerin vârisleridir.Dolayısıyla dînî ilmi insanlara mîras olarak bırakan peygamberlerdir. Peygamberlerin mîrası olan bu ilmi alan, onlara vâris olmuş olur. Allah Teâlâ bir kula iyilik dilerse, ona dîninin emirlerini öğrenmenin yollarını kolaylaştırır.

Şer’î ilmin, dîndeki yeri çok büyüktür. Allah Teâlâ müslümanları dînî ilmi öğrenmeye teşvik ederek onlardan bunu istemiş ve ilim ehlini, başkalarından üstün tutmuştur.İlim öğrenip Allah’ı gereği gibi tanımak, emir ve yasaklarını bilmek ve dîni ayakta tutmak gibi sebeplerden dolayı, Allah Teâlâ ilim öğrenmeyi kendisinin rızâsına yaklaştıran en fazîletli amellerden ve cennete girmenin en büyük sebeplerinden birisi kılmıştır.Bunun içindir ki âlimler, nebilerin vârisleridir. Dolayısıyla dînî ilmi insanlara mîras olarak bırakan nebilerdir. Nebilerin mîrası olan bu ilmi alan, onlara vâris olur. Allah Teâlâ bir kula iyilik dilerse, ona dîninin emirlerini öğrenmenin yollarını kolaylaştırır.

Dînî konularda bana soru sorulduğu zaman, okumuş olduğum dînî kitaplardan veya dînî dinlemiş olduğum kasetlerden veyahut da seyretmiş olduğum programlardan bildiklerimle cevap verebilir miyim? Yoksa soru soran kimseye ’Bilmiyorum’ mu demeliyim?

Kitabın içeriği 201 senedli hadisten meydana gelmektedir. Bunlardan kimisi merfu’, kimisi mevkuf, kimisi de maktu’dur. Müellif bu maddeyi birçok bölüm halinde tertipleyerek buna mukaddime ile başlamış ve hadislere kıyamet gününde yaşın kaç olacağına dair soru sormuş, ehil olmayana ilmi vermekten nehiy bölümüne bir hadis, ilimle amel etmek hakkında hadisler koymuş, sonra kitabı bölümlere ayırmış ve buna, öğrendiği ilimle amel etmeyenin kınanmasıyla başlamış ve ertelemenin hoş görülmemesiyle sona erdirmiştir.

Bu kitap, ilim tahsilinde şu önemli kuralları içermektedir: 1. İlim talep etmenin yolları iki türlüdür: -İlmi, âlimlerden öğrenmek ve ilim ehline sormak. - İlim öğrenirken niyeti düzeltmek. 2. Her müslümanın ilim öğrenirken dînden ilk öğrenmesi gereken husus: - Îmân fıkhı. - Ahkâm fıkhıdır. 3. Akîdeyi, selefin metoduna göre öğrenmek. 4. Fıkıh ilmini öğrenmek. 5. Taassub ve donukluktan sakınmak. 6. İlmin en gereklisinden başlamak. 7. İlim basamaklarını sırayla çıkmak. 8. ilim, ilim ehlinden alınmalıdır.

Bu kitap, küçük hacmine rağmen ilim talebesinde olması gereken birçok âdâbı ve bu âdâba aykırı olan âfetleri içermektedir. Güzel âdâb ile, güzel ahlakla, güzel davranışlarla ve Ehl-i İslam’ın sahip olduğu güzel özelliklerle bezenmeyi gerektiren birçok şerî emir vardır. İlim o dupduru şeriat tacındaki en kıymetli inci tanesidir. Ona ancak âdâbıyla bezenmek ve âfâtından kaçınmak sûretiyle ulaşılabilir. Bu nedenle ilim ehli, bunları araştırmaya ve bu yönde uyarılarda bulunmaya ayrı bir özen göstermiş, müstakil eserler telif etmişlerdir.

İnsanların toplandıkları ve orada konuştukları meclisleri olması gerekir. Bu meclislerin en hayırlısı ise, Allah -azze ve celle-’nin adının anıldığı meclisleridir. Allah Teâlâ’nın adı anılmayan ve elçisi Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-’e salât getirilmeyen meclisler, yerilmiş ve çirkin görülmüş meclislerdir. Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bu meclislerden uyarmış ve vakitlerini faydasız şeylerle geçirdikleri için bu meclislerin kıyâmet günü sahipleri için bir pişmanlık ve noksanlık olacağını haber vermiştir.Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-, Allah Teâlâ’nın adı anılmayan bu meclislerin nasihat için yumuşamayan ve hatırlatmaya da yanaşmayan kalplerin katılaşmasına sebep olacağını haber vermiştir.

Hiç şüphe yok ki dînde bilgili olmak, en fazîletli amellerden olup her türlü iyiliğin belirtisidir.Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur: "Allah,kimin hakkında iyilik dilerse, onu dînde bilgili kılar." Bunun sebebi de şudur:Sâlih amelin temelini oluşturan faydalı ilim, ancak dînde bilgili olmakla elde edilir.