سوننه‌ت

فه‌رموده‌كه‌ ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌كات ئامۆژگارى ئایندارییه‌، ئه‌ویش بریتییه‌ له‌ دڵسۆزى و ڕاستگۆیى له‌شتێكدا به‌ئاڕاسته‌ى ئه‌نجامدانى به‌و شێوه‌یه‌ى په‌روه‌ردگار فه‌رزى كردوه‌، وه‌ ئاین ئامۆژگارییه‌ له‌سه‌رجه‌م ئه‌و ئه‌ركانه‌دا كه‌ په‌روه‌ردگار پێویستى كردون، هه‌روه‌ها وازهێنان له‌سه‌رجه‌م ئه‌و شتانه‌ى كه‌ یاساغ و حه‌رامى كردون، ئه‌مه‌ش شتێكى گشتگیره‌و په‌یوه‌ندى به‌ مافى خواو پێغه‌مبه‌رو قورئان و ئوممه‌ت و مافى گشتییه‌وه‌ هه‌یه‌.

ئه‌م باه‌به‌ته‌ بریتیه‌ له‌ ڕاڤه‌ كردنی فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا ده‌رباره‌ی چۆنیه‌تی شه‌و نوێژكردن، چونكه‌ هه‌ندێك كه‌س به‌ هه‌ڵه‌ تێگه‌شتوون له‌ له‌ فه‌رموده‌یه‌: پێغه‌مبه‌ری خوا (صلى الله عليه وسلم) چوار ڕكات شه‌و نوێژی ده‌كرد مه‌پرسه‌ له‌ جوانی وڕێكوپێكی و درێژی شه‌و نوێژه‌كه‌ی.

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ 100 فه‌رموده‌ی صه‌حیحی پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه وسلم به‌ مبه‌ستی له‌به‌ركردنیان.

خوێنه‌ری به‌ڕێز: پێم خۆشه‌ ئه‌م بابه‌ته‌تان پێشكه‌ش بكه‌م ده‌رباره‌ی فه‌رمووده‌یه‌ك‌ له‌ فه‌رمووده‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله عليه وسلم) كه‌ ده‌فه‌رمووێت:( یارمه‌تی براكه‌ت بده‌ جا سته‌مكار بێت یا سته‌م لێكراو ) هیوادارم سوودی لێ وه‌رگرن.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د صاڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: له‌ پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) وه‌ ڕیوایه‌ت كراوه‌ كه‌ فه‌رموویه‌تی: شه‌یتان مه‌ئویس بووه‌ له‌وه‌ی نوێژخوێنه‌كان له‌ نیوه‌ دورگه‌ی عه‌ره‌بدا بیپه‌رستن، وه‌ له‌ فه‌رمووده‌یه‌كی تردا هاتووه‌: شه‌و ڕۆژ له‌ناو ناچن هه‌تاوه‌كو لات و عوززا ده‌په‌رسترێن.. ئیشكال و پرسیاره‌كه‌م له‌مه‌دایه‌، له‌ فه‌رمووده‌ی یه‌كه‌مدا ئه‌وه‌ی لێ وه‌رده‌گیرێت كه‌ شیرك و هاوه‌ڵ بڕیاردان له‌ نیوه‌دوورگه‌ی عه‌ره‌بدا ڕوو نادات، به‌ڵام ‌فه‌رمووده‌ی دووه‌م به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ هاوه‌ڵ بڕیاردان له‌نیوه‌ دوورگه‌ی عه‌ره‌بدا ڕوو ده‌دات؟

برای موسڵمانم خوای گه‌وره‌ زیاد له‌ نه‌وه‌ت جار له‌ قورئاندا باسی ئارامگرتنی كردووه‌، وه‌ پێغه‌مبه‌ری خواش له‌ ده‌یه‌ها فه‌رمووده‌ی خۆیدا باسی ئارامگرتنی كردووه‌، وه‌ هاوه‌ڵانی به‌ڕێز و تابیعیه‌كان و زانایانی پایه‌ به‌رز هه‌ریه‌كه‌یان به‌ جۆرێك له‌ جۆره‌كان ستایشی ڕه‌وشتی ئارامگرتنیان بۆ كردووین. خوێنه‌ری به‌ڕێز: ئه‌م په‌رتووكه‌ باسی ئارامگرتن له‌ قورئانی پیرۆز وفه‌رمووده‌ صه‌حیحه‌كاندا ده‌كات...

ئه‌م كتێبه‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێڕانی فه‌رمووده‌ هاوبه‌شه‌كانی بوخاری و موسلیم، واته‌ ئه‌و فه‌رموودانه‌ی ئه‌و دوو پێشه‌وا به‌ڕێزه‌، هه‌ردووكیان له‌ صه‌حیحه‌كانیان هێناویانه‌...شایانی باسه‌ ئه‌و فه‌رموودانه‌ی ئه‌و دوو پێشه‌وایه‌ هێناویانه‌ له‌ ریزی پێشه‌وه‌ی كتێبه‌كانی سووننه‌دان. تێبینی: له‌م كتێبه‌دا هەڵەیه‌ك هه‌یه‌ لە لاپەڕەی (3)دایە، ئه‌ویش له‌ لێکدانەوەی ئه‌م ئایەته‌ دایه‌: خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: {مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا } [النساء: 80]. لێکدانەوەکە نوسراوە: (.....ئێمه تۆمان ناردوه بۆ پاراستنی ئه‌وان). بەڵام دروست ئەمەیە: ( ئێمه تۆمان نـەناردوه بۆ پاراستنی ئه‌وان). واتە لە جیاتی وشەی نەناردوە نوسراوە ناردوە، پێ ئەچێت هەڵەی چاپ بێت نەک ئەنقەست. خوای گەورە پاداشتی چاكه‌ی ئه‌و برایه‌ بدات كه‌وا ئه‌و هه‌ڵه‌یه‌ی ئاشكرا كردوه‌ و لە گوناهی هەموومان ببورێت بە گەورەی خۆی.

خۆشه‌ویستان ئه‌م فه‌رمووده‌ پیرۆزه‌ی پێغه‌مبه‌ر - صلى الله عليه وسلم - كۆمه‌ڵێك وێستگه‌ له‌ ژیانی تاك و كۆمه‌ڵی موسڵماناندا پێكدێنێت و چه‌نده‌ها خاڵی گرنگ له‌ بیروباوه‌ڕ و هه‌ڵوسوكه‌وت و زینده‌گی موسڵمان به‌رجه‌سته‌ كردووه‌.

ئه‌م فه‌رموده‌ قودسیه‌ باسی ئه‌و سێ كه‌سه‌ ده‌كات كه‌ خوای گه‌وره‌ له‌ ڕۆژی دواییدا دژیانه‌...

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێڕانی فه‌رموده‌كانی‌ به‌شی ڕۆژوو له‌ پوخته‌ی صه‌حیحی موسلیم به‌ زمانی كوردی.

به‌ پشتیوانى خواى په‌روه‌ردگار له‌م كورته‌ باسه‌دا هه‌وڵده‌درێت هه‌ندێك له‌و فه‌رموودانه‌ بخرێته‌ رِوو كه‌ سه‌باره‌ت به‌ چاكه‌ى مانگى موحه‌رِه‌م هاتوون ، و پاشان هه‌ندێك له‌و حوكمانه‌ى كه‌ لێیانه‌وه‌ وه‌رده‌گیرێت ، و به‌دواى ئه‌وه‌شدا ئاماژه‌ دان به‌ هه‌ندێك له‌و بیدعانه‌ى كه‌ له‌م مانگه‌دا بڵاوبوونه‌ته‌وه‌ ، به‌ هۆى ده‌مارگیرى و نه‌زانینه‌وه‌ به‌ ناو موسڵمانادا...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز ابن باز ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" كۆمه‌ڵه‌‌ به‌ڵگه‌یه‌ك هه‌ن له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی خوێندنی قورئانی پیرۆز ئه‌جرو وخێری هه‌یه‌، ئایا به‌خوێندنه‌وه‌ی فه‌رمووده‌كانی پێغه‌مبه‌ریش ( صلی الله علیه وسلم ) فه‌زڵ وخێرت له‌لایه‌ن خوای گه‌وره‌وه‌ ده‌ست ده‌كه‌وێت ؟‌".

ئه‌م بابه‌ته‌ ده‌رباره‌ی ( ١٠٠ ) فه‌رموده‌یه‌ له‌ فه‌رمووده‌ لاوازه‌كان كه‌ به‌به‌رده‌وام له‌سه‌ر زمانی خه‌ڵك ده‌وترێته‌وه‌...

دانه‌ری ئه‌م كتێبه‌ باسی ئیمامی بوخاری و سه‌حیحه‌كه‌ی ده‌كات، ئه‌ویش به‌باسكردنی ژیانی ئیمام بوخاری ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ، پاشان به‌ پێناسه‌كردنی سه‌حیحی بوخاری وشروحه‌كانی وهه‌وڵ وجهودی زانایانی ئیسلام له‌سه‌ری...

ئه‌م بابه‌ته‌ باسكردنی چه‌نده‌ها فه‌رمووده‌ی لاواز وهه‌ڵبه‌ستراوه‌ به‌ده‌م پێغه‌مبه‌ری خواوه‌ صلى الله عليه وسلم سه‌باره‌ت به‌ مانگی ره‌مه‌زانی پیرۆز كه‌ خراونه‌ته‌ ناو ئاینی موسڵمانانه‌وه وه‌ به‌ فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌ری خۆشه‌ویستمانی ئه‌زانن وكرداری پێ ده‌كه‌ن...‌

گومانی تێدا نیه‌ خوو ڕه‌وشت جوانی یه‌كێكه‌ له‌ بنه‌ما سه‌ره‌كیه‌كانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام وگرنگیه‌كی زۆریشی پێدراوه‌، لێره‌دا ته‌نها ئاماژه‌ به‌و فه‌رموودانه‌ ده‌كه‌ین كه‌ له‌سه‌ر گرنگی خوو ڕه‌وشت جوانی كه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) فه‌رموویه‌تی...

وتاربێژ له‌م وتاره‌ باسی ده‌س نوێژ و نوێژ كردن و زیكری خوای گه‌وره‌ و خوێندنه‌وه‌ی قورئان و كار پێ كردنی ده‌كات، پاشان باسی خۆ ئاماده‌كردن بۆ رۆژی دوایی به‌ ئیشی چاكه‌ ده‌كات.

شه‌رحی چل حفه‌رمووده‌كه‌ی ئیمامی نه‌وه‌وی یه‌