قوربانی

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێرانی به‌شێك له‌ كتێبی ( الفقه المسیر = فیقهی ئاسان )، كه‌ ده‌سته‌ بژیڕێك له‌ زانایان دایانناوه‌، له‌م ووتاره‌دا باسی پینج بابه‌ت كراوه‌ : بابه‌تی یه‌كه‌م : پێناسه‌ی قوربانیكردن وحوكمه‌كه‌ی وبه‌ڵگه‌ی مه‌شروعیه‌ت ومه‌رجه‌كانی، و بابه‌تی دووه‌م : ئه‌وه‌ی ده‌شێت ودروسته‌ بكرێت به‌ قوربانی، و بابه‌تی سێهه‌م : مه‌رجه‌ له‌به‌رچاو گیراوه‌كانی قوربانیكردن، و بابه‌تی چواره‌م : كاتی قوربانیكردن، وبابه‌تی پێنجه‌م : ده‌بێت چی بكرێت به‌و قوربانیه‌ی كه‌ كراوه‌، وه‌ ده‌بێت قوربانیكار كاتێك‌ ده‌ڕۆژی مانگی ذي الحجة هات چی بكات .

ئه‌م بابه‌ته‌ به‌ كورتی باس له‌ پێناسه‌ حوكم وحیكمه‌تی قوربانی كردن ده‌كات له‌ گه‌ڵ ئه‌و به‌ڵگانه‌ی هاتوون له‌سه‌ر ئه‌نجامدانی، وه‌ قوربانی دان یه‌كێكه‌ له‌ دروشمه‌كانی دینی خوا بۆ ئه‌وه‌ی پێی نزیك ببنه‌وه‌ بۆ لای خوای گه‌وره‌.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوسه‌وه‌ وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌ : ئایا حوكمی گواستنه‌وه‌ی گۆشتی ئه‌و ئاژه‌ڵانه‌ی له‌ حه‌ج سه‌ر ده‌بڕێن بۆ ده‌ره‌وه‌ی حه‌ره‌م چیه‌ ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوسه‌وه‌ وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌ : ئایا جێ به‌جێكردنی ( ھدي) سه‌ربڕینی ئاژه‌ڵی حاجیان وقوربانی كردن له‌ڕێگای ته‌وكیل كردنی بانكی ئیسلامی و هه‌ندێك له‌ ده‌زگا خێرخوازیه‌كانه‌وه كارێكی دروسته‌ ؟‌

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د بن ساڵح العثيمين ( ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت)، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه:" ئایا سه‌ربڕینی كه‌ڵه‌شێری سپی حه‌رامه‌ یان حه‌ڵاڵه‌ ؟ چونكه‌ ده‌ڵێن : ئه‌گه‌ر هاتوو كه‌ڵه‌شێر خوێندی ئه‌وه‌ ته‌سبیحاتی خوای گه‌وره‌ ده‌كات وده‌ڵێت : ئه‌ی بێ ئاگاكان یادی خوا بكه‌ن .

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا له‌كاتی سه‌ربڕینی ئاژه‌ڵدا ده‌بێت كام ڕه‌گ و ده‌ماری ببچڕێت ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د ساڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: من كه‌سێكی خێزاندارم وماوه‌ی چوار ساڵه‌ ژنم هێناوه‌، وله‌و ماوه‌یه‌دا هیچ مناڵمان نه‌بوو، پاشان سوپاس بۆ خوای گه‌وره‌ زانیم كه‌ خێزانم سكی هه‌یه‌، منیش له‌سه‌ر ئامۆژگاری باوكی به‌رێزم هه‌ستام دوو ئاژه‌ڵم سه‌ربڕی بۆ خۆم و خێزانم له‌به‌ر ڕه‌زامه‌ندی خوای گه‌وره‌ وپه‌روه‌ردگار دابه‌شم كرد به‌سه‌ر هه‌ژاران و نه‌داراندا، كه‌ خه‌ڵكی پێی ده‌ڵێن ( الفدو )، ئایا حوكمی شه‌رع له‌م باره‌یه‌وه‌ چیه‌ ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنمایی، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: پیاوێك نیه‌تی حه‌جی قارنی هێنا، بۆیه‌ حه‌ج وعومره‌ی به‌یه‌كه‌وه‌ كرد، وهه‌موو مه‌ناسكه‌كانی حه‌جی ئه‌نجامدا، له‌ڕۆژانی میناشدا قوربانیه‌كی كرد، به‌ڵام به‌هۆی جه‌هل ونه‌زانینه‌وه‌ هه‌دی حه‌جه‌ (قارن) ــه‌كه‌ی ئه‌نجام نه‌دا، تا ئه‌و كاته‌ی ڕۆژانی مینا ته‌واو بوو، ئایا له‌سه‌ری واجیه‌ كه‌ هه‌دیه‌كه‌ی بكات ؟

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: ئایا جیاوازی چییه‌ له‌نێوان قوربانی (الاضحیة ) له‌گه‌ڵ (الهدي) و(فدیة) خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌، چونكه‌ زۆربه‌ی خه‌ڵك وحاجیان ئه‌م ناوانه‌ تێكه‌ڵ ده‌كه‌ن ؟

قوربانى ئه‌و ئاژه‌ڵ و ماڵه‌ته‌یه‌ كه‌ ده‌برێن بۆ ماڵى خوا وه‌ك دیارى له‌وێ سه‌ر ده‌برِدرێت. ه‌ ئه‌م قوربانى كردنه‌ له‌و كارانه‌یه‌ خاوه‌نه‌كه‌ى له‌خوا نزیك ده‌خاته‌وه‌ چونكه‌ ماڵ به‌خشین له‌ په‌رستشه‌ گه‌وره‌كانه...

لەم وتارەدا : *بەڵگە لە سەر فەزڵ و گەورەیی ئەم دە رۆژە : * ئەو كردەوانەی كە سوننەتن لەم مانگەدا ئەنجام بدرێن : 1 ـ زۆر ئەنجام دانی كردەوە چاكەكان بە گشتی... 2 ـ نوێژ : بەوەی كە زوو بچیت بۆ نوێژە جەماعەتەكان و پەلە و پێشبڕكێ‌ بكەیت بۆ ڕیزی یەكەم... 3 ـ ڕۆژوو... 4 ـ ڕۆژووی ڕۆژی عەرەفە بە تایبەت... 5 ـ عومرە و حەج كردن... 6 ـ ووتنی : (الله أكبر ...) لەم دە ڕۆژەدا هەموو كاتێك... 7 ـ خۆ ئامادە كردن بۆ قۆچ و قوربانی ئەنجام دان... 8 ـ قۆچ و قوربانی كردن لە ڕۆژی جەژندا...

قوربانی كردن یه‌كێكه‌ له‌ دروشمه‌ گه‌وره‌ و پاداشت زۆره‌كانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام، موسڵمانان یه‌ك ده‌نگن له‌سه‌ر ڕه‌وا بوونی و ، پێغه‌مبه‌ری خوا لى الله عليه وسلم به‌رده‌وام بووه‌ له‌سه‌ر ئه‌نجامدانی له‌ ژیانی خۆیدا.وه‌ سوننه‌تێكی موئه‌كه‌ده‌ و له‌ پاش نوێژی جه‌ژنی قورباندا ده‌ستی پێ ده‌كات...