خواردن وخواردنه‌وه‌كان

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن زانای پایه‌ به‌رز شێخ عبد العزیز بن باز ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا نان خواردنی كه‌سێكی موسڵمان له‌گه‌ڵ كه‌سێكی گاور یان هه‌ر كه‌سێكی تری بێباوه‌ڕ، یان خواردنه‌وه‌ له‌گه‌ڵیاندا حه‌رام و یاساغه‌ ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوسه‌وه‌ وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌ : جار جار لێره‌ و له‌وێ ده‌بیستین و ده‌بینین كاتێك پارچه‌ نانێك فرێدراوه‌ته‌ سه‌ر زه‌وی خێرا كه‌سێك هه‌ڵیده‌گرێته‌وه‌ وده‌یخاته‌ جێگایه‌كی تر، ئایا هیچ فه‌رمووده‌یه‌ك هه‌یه‌ له‌سه‌ر ڕێزگرتنی نان ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ ...

له‌م وتاره‌ مامۆستا موحسین مه‌حمود باسی زیانه‌كانی خه‌مر وئه‌رق خواردنه‌وه‌ ده‌كات له‌ ڕوانگه‌ی قورئان وسوننه‌ته‌وه‌.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ محمد صاڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی كاركردن وه‌ك وه‌رگری پاره‌ له‌و دووكان وبازاڕانه‌ی كه‌ هه‌ندێك شتی حه‌رام ده‌فرۆشن چیه‌ ؟ (وه‌ك جگه‌ره‌ و گۆشتی به‌راز وهه‌ندێك شتی تر) ئه‌م كاره‌ش ته‌نها وه‌رگرتنی پاره‌یه‌، وهیچ كارێكی تری وه‌ك بانگه‌شه‌كردن وباركردن وگواستنه‌وه‌ی ئه‌و شته‌ حه‌رامانه‌ نییه‌، بۆ زانیاریشتان ئه‌و دوكان وبازاڕه‌ی كه‌ من ده‌یڵێم كه‌ل وپه‌لی تری وه‌ك خواردني حه‌ڵاڵ وجلوبه‌رگیش ده‌فرشێت، خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ ؟

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ ساڵح الفوزان وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «ئایا دروسته‌ بۆ ئافره‌ت ئاژه‌ڵ سه‌رببڕێت، یان ئه‌م كاره‌ تایبه‌ته‌ به‌ پیاوانه‌وه‌؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ ساڵح الفوزان وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: ئێمه‌ هه‌موومان گۆشت له‌كۆمه‌ڵه‌ قه‌سابێك ئه‌كڕین نازانین كه‌سێكی چۆنه‌، ئایا نوێژ ده‌كات یان نا ؟ ئایا دروسته‌ گۆشتیان لێ بكڕین له‌كاتێكدا گومانمان هه‌یه‌ كه‌ نوێژ ناكه‌ن ؟.

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ ساڵح الفوزان وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «ئێمه‌ له‌گوندێك ده‌ژین زۆرێكیش له‌و قه‌سابانه‌ی كه‌ لێره‌ گۆشت ده‌فرۆشن نه‌صرانین، ئایا دروسته‌ ئێمه‌ گۆشتیان لێ بكرێن وبیخۆین؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌ ئایا خواردنی گۆشتی قرژاڵ له‌ئیسلامدا حه‌ڵاڵه‌ یان حه‌رامه؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ ساڵح الفوزان وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «ئایا ڕاوكردنی نێچیر وكووشتنی باڵنده‌ وكه‌روێشك ونێچیری تر به‌ چه‌ك و تاپڕ یان به‌ سه‌گی ڕاو دروسته‌ كه‌ پاشان فڕیی بده‌یته‌ ناو سه‌یاره‌كه‌ته‌وه‌ و كه‌مێك گیانی تێدا مابێت، وپاش ئه‌وه‌ بمرێت؟ ئایا ئه‌گه‌ر به‌م شێوه‌یه‌ بوو خواردنی حه‌ڵاڵه‌؟».

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: ئایا راو كردن له‌ حه‌ره‌مى مه‌دینه‌ و بڕینى دره‌ختى وه‌ك حه‌ره‌می مه‌ككه‌ وایه‌ ؟.

(أطعمة‌) هه‌موو ئه‌و شتانه‌یه‌ ئاده‌میزاد ده‌یان خوات و پێیان ده‌ژی . وه‌ خوارده‌مه‌نى له‌ بنه‌رِه‌تدا حه‌ڵاڵه‌ جگه‌ له‌وه‌ى خواو پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ى (صلى الله عليه وسلم ) حه‌رامیان كردبێ...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا دروسته‌ كاركردن له‌كارگه‌یه‌كدا كه‌ كاری دروستكردنی خواردنی ئاژه‌ڵانه‌ كه‌ پێكهاتووه‌ له‌ گۆشتی به‌راز ‌‌؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنمایی له‌ وڵاتی سعودیه‌ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا ڕه‌وایه‌ بۆ موسڵمان له‌ خواردنی‌ ئه‌هلی كیتاب یان ئه‌وانه‌ی هاوبه‌شیان بۆ خوای گه‌وره‌ بڕیار داوه‌ بخوات كه‌ له‌ ڕۆژانی جه‌ژنه‌كانیاندا ئاماده‌ی ده‌كه‌ن‌، یان دیاریان لێ وه‌رگرن له‌به‌ر خاتری جه‌ژنه‌كه‌یان؟‌".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار و وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" بۆچی زینا وقومار وگۆشتی به‌راز حه‌رامه ‌له ‌ئیسلامدا ؟‌".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ محمد صالح وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" بۆچی ئیسلام گوشتی به‌رازی حه‌رام كردوه‌، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا به‌راز دروستكراوێكه‌له‌دروستكراوه‌كانی خوا ؟ باشه‌ ئیتر بۆچی خوا به‌رازی دروست كردوه‌؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن به‌ڕێز حاجی عمر علی وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" من له‌ قوتابخانه‌م له‌ ئه‌وروپا، له‌وێش نان ده‌خۆین، ئایا ئه‌و قاپ و قازانانه‌ی که‌ ئێمه ‌شتی تیا ده‌خۆین جاری واهه‌یه ‌ئه‌وروپیه‌کان به‌رازی تیا ده‌خۆن ئه‌مه‌ حوکمی چیه‌؟‌".

مادده‌هۆشبه‌ره‌كان ده‌بنه‌كاریگه‌ریه‌ك له‌سه‌ر مرۆڤ كه‌ تووشى هه‌ندێ كێشه‌ى كه‌سێتى و ده‌روونى و كۆمه‌ڵایه‌تى ده‌بێت وه‌كو: یه‌كه‌م: كوشتنى كه‌سانێكى ده‌وروبه‌رى یان په‌لاماردانى كه‌سانێكى نزیك له‌ناو خێزان وه‌كو خوشك و دایك و كچ و ته‌عه‌ددا كردن له‌سه‌ریان به‌هه‌موو جۆره‌كانى كارى نایاسایی و ناشه‌رعى وه‌كو چه‌نده‌ها حاڵه‌ت رِووداوه‌و رِووده‌دات به‌شێوه‌ى رِۆژانه‌. دووه‌م: تووش بوون به‌سستبوونى مێشك و كۆئه‌ندامى ده‌مارگه‌لى گشتى كه‌ده‌بێته‌هۆى تێكدان له‌شێوه‌ى له‌ش و كۆنترۆڵكردن له‌كاتى هه‌ڵسوكه‌وت و رِێكردندا.

دیارده‌ی مه‌ی خواردنه‌وه‌ له‌ ناو گه‌نجادا به‌ ڕێكه‌وت وكت وپڕی نه‌بووه‌، به‌ڵكو هۆكار ونه‌خشه‌ی وردی زۆری له‌ پشته‌وه‌یه‌، له‌وانه‌: ١- واڵابوونی سنوره‌كان به‌ ڕووی هاورده‌كردنی مه‌ی وماده‌ بێ هۆش كه‌ره‌كان. ٢- نا رۆشنبیری زۆرێك له‌ گه‌نجان به‌رامبه‌ر ده‌رئه‌نجامه‌كانی مه‌ی خواردنه‌وه‌. ٣- چاولێكه‌ری كوێرانه‌ی رۆژئاوا وشوێن پێ هه‌ڵگرتنیان هه‌نگاو به‌ هه‌نگاو له‌ خراپه‌دا...

كێشه‌ی ( موخه‌ده‌رات ) و په‌یوه‌ست بوون پێوه‌ی یه‌كێكه‌ له ‌گرنگ ترین كێشه‌ هاوبه‌شه‌كانی ووڵاتان.