فیقه

شەست پرسیار سەبارەت بە حوكمەكانی سووڕی مانگانە -حەیز- و زەیستانی -نیفاس-

ئەو بابەتانەى دەبێت منداڵی مسوڵمان بیزانێت

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێرانی به‌شێك له‌ كتێبی ( الفقه المسیر = فیقهی ئاسان) له په‌رتووكی نوێژ، ده‌روازه‌ی ده‌یه‌م: له‌ باره‌ی نوێژی هه‌ینیه‌وه‌، كه‌ ده‌سته‌ بژێرێك له‌ زانایان دایانناوه‌، ئه‌م ووتاره‌ باس ده‌ بابه‌تی په‌یوه‌ست به‌ نوێژ وڕۆژی هه‌ینی ده‌كات: بابه‌تی یه‌كه‌م: حوكمی نوێژی هه‌ینی و به‌ڵگه‌كانی‌، بابه‌تی دووه‌م: نوێژی هه‌ینی له‌سه‌ر كێ واجبه‌؟، بابه‌تی سێهه‌م: كاتی نوێژی هه‌ینی، بابه‌تی چواره‌م: ووتاری نوێژی هه‌ینی، بابه‌تی پێنجه‌م: سوننه‌ته‌كانی ووتاری نوێژی هه‌ینی، بابه‌تی شه‌شه‌م: ئه‌وه‌ كاره‌ی ئه‌نجامدانی له‌ كاتی ووتاری نوێژی هه‌ینیدا حه‌رامه‌، بابه‌تی حه‌وته‌م: به‌چی شتێك ده‌گه‌یت به‌ نوێژی هه‌ینیدا؟ بابه‌تی هه‌شته‌م: له‌باره‌ی نوێژی سوننه‌تی هه‌یینیه‌وه‌، بابه‌تی نۆیه‌م: چۆنیه‌تی ئه‌نجامدانی نوێژی هه‌ینی، بابه‌تی ده‌یه‌م: سوننه‌ته‌كانی ڕۆژی هه‌ینی.

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێرانی به‌شێك له‌ كتێبی ( الفقه المسیر = فیقهی ئاسان) له په‌رتووكی نوێژ، ده‌روازه‌ی چواره‌م : ، مه‌رجه‌كانی نوێژ وڕوكنه‌كانی، له‌گه‌ڵ به‌ڵگه‌كانی، وه‌ حوكمی ئه‌و كه‌سه‌ی نوێژ ناكات ، كه‌ ده‌سته‌ بژێرێك له‌ زانایان دایانناوه‌، له‌م ووتاره‌دا نۆ بابه‌ت باسكراوه‌، به‌م شێوه‌یه‌ : بابه‌تی یه‌كه‌م: ژماره‌ی نوێژه‌ فه‌رزه‌كان، بابه‌تی دووه‌م: نوێژ له‌سه‌ر كی واجبه‌؟ بابه‌تی سێهه‌م: مه‌رجه‌كانی نوێژ، بابه‌تی چواره‌م: ڕوكنه‌كانی نوێژ، بابه‌تی پێنجه‌م: واجباته‌كانی نوێژ، بابه‌تی شه‌شه‌م: سوننه‌ته‌كانی نوێژ، بابه‌تی حه‌وته‌م: ئه‌و شتانه‌ی نوێژ به‌تال ده‌كه‌نه‌وه‌، بابه‌تی هه‌شته‌م: ئه‌و شتانه‌ی مه‌كروهن له‌ناو نوێژدا، بابه‌تی نۆیه‌م: حوكمی كه‌سی نوێژ نه‌كه‌ر .

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێرانی به‌شێك له‌ كتێبی ( الفقه المسیر = فیقهی ئاسان) له په‌رتووكی نوێژ، ده‌روازه‌ی يه‌كه‌م: له‌ باره‌ی پێناسه‌ی نوێژ وفه‌زڵه‌كه‌ی، واجب بوونی پێج نوێژه‌كه‌وه‌یه‌، له‌م ووتاره‌دا باسی پێناسه‌ی نوێژ له‌ زمانه‌وانی و شه‌رعدا كراوه‌، له‌گه‌ڵ فه‌زڵه‌كه‌ی، هه‌روه‌ها به‌ڵگه‌كانی واجب بوونی نوێژ له‌ قورئان وسوننه‌ت و كۆده‌نگی زانایانیش باسكراوه‌ .

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی حه‌یز ده‌كات له‌ كتێبی ڕێبازی په‌یڕه‌وكاران و روونكردنه‌وه‌ی فقهی ئایین كه‌ دانه‌ره‌كه‌ی شێخ عبد الرحمن بن ناصر السعدی یه‌..

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی ئه‌و شتانه‌ی كه‌ خۆشوشتن واجب ده‌كات وچۆنیه‌تی خۆشوشتن ده‌كات له‌ كتێبی ڕێبازی په‌یڕه‌وكاران و روونكردنه‌وه‌ی فقهی ئایین كه‌ دانه‌ره‌كه‌ی شێخ عبد الرحمن بن ناصر السعدی یه..

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی ئه‌و شتانه‌ی كه‌ ده‌ست نوێژ هه‌ڵده‌وه‌شێننه‌وه‌ ده‌كات له‌ كتێبی ڕێبازی په‌یڕه‌وكاران و روونكردنه‌وه‌ی فقهی ئایین كه‌ دانه‌ره‌كه‌ی شێخ عبد الرحمن بن ناصر السعدی یه‌..

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی چۆنیه‌تی ده‌ست نوێژگرتن ده‌كات له‌ كتێبی ڕێبازی په‌یڕه‌وكاران و روونكردنه‌وه‌ی فقهی ئایین كه‌ دانه‌ره‌كه‌ی شێخ عبد الرحمن بن ناصر السعدی یه‌.. ده‌ست نوێژگرتن ئه‌وه‌یه‌ كه‌وا كه‌سێك نیازی ئه‌وه‌ی هه‌بێت(حدث) له‌سه‌ر خۆی لابدات، یاخود بۆ نوێژكردن ده‌ست نوێژ بگرێت، یاخود بۆ هاوشێوه‌ی ئه‌مانه‌.

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێرانی به‌شێك له‌ په‌رتووكی ( الفقه المسیر = فیقهی ئاسان ) له‌ نووسینی ده‌سته‌ بژێرێك له‌ زانایان و گه‌وره‌ مه‌شایخه‌كان، له‌م ووتاره‌دا پێناسه‌ی پاككردنه‌وه‌ و گرنگی و به‌شه‌كانی باسكراوه‌، له‌گه‌ڵ ئه‌و ئاوه‌ی كه‌ پاككردنه‌وه‌ی پێ جێ به‌جێ ده‌بیت، وه‌ حوكمی ئه‌و ئاوه‌ی كه‌ پیسیه‌كی تێكه‌لاو ده‌بیت حوكمی ئه‌و ئاوه‌ی كه‌ شتێكی پاكی تێده‌كه‌وێت، وه‌ حوكمی ئاوی به‌كارهاتوو، له‌گه‌ڵ حوكمی پاش ماوه‌ی مرۆڤ و ئاژه‌ڵان ده‌كرێت...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن باز (ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت)، وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌ : " ئه‌وه‌ی من له‌ ئه‌نجامی خوێندنه‌وه‌ پێی گه‌یشتووم ئه‌وه‌یه‌ سه‌ره‌نجامه‌كانی گوناه وتاوانكردن سزای خوای گه‌وره‌ و نه‌هێشتنی به‌ره‌كه‌ته‌، بۆیه له‌ ترسی خوای گه‌وره‌ وسزاكانی ‌زۆر گریام، ڕێنوماییم بكه‌ن خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌

په‌رتووكی ئادابه‌كانی سه‌ردانی كردنی مزگه‌وتی پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) له‌ نووسینی سه‌ماحه‌تی شیخ عبد العزیز بن باز (ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ) ئه‌م كتێبه‌ پێكهاتووه‌ له‌ كۆمه‌ڵێك ئاداب كه‌ واجبه‌ له‌سه‌ر ئه‌و كه‌سه‌ی سه‌ردانی مزگه‌وتی پێغه‌مبه‌ر ده‌كات ره‌چاوی بكات، سه‌ره‌تا له‌ چوونه‌ نێو مزگه‌وت و ئه‌نجامدانی دوو ڕكات نوێژی (تحیة المسجد) ئه‌گه‌ر كرا له‌ ڕه‌وزه‌ی موباره‌ك باشتره‌، پاشان سه‌لام كردن له‌ پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) و هه‌ردوو هاوڕێكه‌ی، وپاشان سه‌ردانی كردنی گۆڕستانی به‌قیع و شه‌هیدانی ئوحود ودواتریش سه‌ردانی كردنی مزگه‌وتی قوباء ونوێژكردن تێیدا، وچه‌ند ئادابێكی تر ...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه : " ئایا شێوازی ته‌یه‌موم كردن چۆنه‌؟ بۆمان ڕوون بكه‌نه‌وه‌ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ .؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن باز ره‌حمه‌تی خوای لێ بێت، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی ئه‌و كه‌سه‌ چیه‌ كه‌ نوێژ ناكات، جا نوێژ نه‌كردنه‌كه‌ی به‌ده‌ست ئه‌نقصه‌د بێت، یان هه‌ر له‌به‌ر ته‌مه‌ڵی بێت، وه‌ ئایا ئه‌م كه‌سه‌ حه‌ج بكات حه‌جه‌كه‌ی دروسته‌ ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئێمه‌ كۆمه‌ڵێك كه‌سین له‌ یه‌كێك له‌ كارگه‌كانی ووڵاتی به‌ریتانیا كار ده‌كه‌ین، هه‌ر له‌و كارگه‌یه‌دا ژورێكی گه‌وره‌مان دیاری كردووه‌، نوێژه‌كانی به‌كۆمه‌ڵ تێدا ئه‌نجام ده‌ده‌ین، به‌ڵام گرفتێكمان هه‌یه‌ ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ هه‌ندێك له‌ هاوڕێكانمان ده‌ڵیین با هه‌ر لێره‌ش نوێژی هه‌ینی بكه‌ین، به‌ حوكمی ئه‌وه‌ی كه‌سێكی شاره‌زامان ده‌توانێت ووتارمان بۆ بدات، وئه‌مجا ئه‌و مزگه‌وتانه‌ش كه‌ نوێژی هه‌ینیان لێ ده‌كرێت كه‌مێك له‌ ئێمه‌وه‌ دووره‌، پرسیاره‌كه‌م ئه‌مه‌یه‌ ئایا دروسته‌ له‌و ژووره‌ی كه‌ نوێژی ڕۆژانه‌ی تێدا ئه‌نجام ده‌ده‌ین كۆ ببینه‌وه‌ بۆ نوێژی هه‌یینیش ؟

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ باس كردنی نوێژ به‌ گوێره‌ی قورئان وسوننه‌ت به‌ زاراوه‌ی كرمانجی له‌گه‌ڵ روونكردنه‌وه‌ی به‌ وێنه‌.

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ باس كردنی ده‌ست نوێژ به‌ گوێره‌ی قورئان سوننه‌ت به‌ زاراوه‌ی كرمانجی له‌گه‌ڵ روونكردنه‌وه‌ی به‌ وێنه‌.

ئاینی پیرۆزی ئیسلام ئاینی وه‌سه‌تیه‌ت ومییانه‌ره‌وى وهاوسه‌نگیه‌، به‌ ته‌نها بانگه‌واز ناكات بۆ خۆته‌رخانكردن بۆ په‌رستش وزیاده‌ڕه‌وی تێیدا، به‌ڵكو بانگه‌واز ده‌كات بۆ وه‌سه‌تیه‌ت له‌ نێوان به‌دستهێنانی دونیا ودواڕۆژ.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا له‌كاتی سه‌ربڕینی ئاژه‌ڵدا ده‌بێت كام ڕه‌گ و ده‌ماری ببچڕێت ؟

ئه‌م وتاره به‌كورتی‌ باسی سزاكانی نوێژنه‌كه‌ر ده‌كات له‌ دونیا وڕۆژی قیامه‌ت.