زانسته‌كانی سوننه‌ت

واجبێتی کردەوە کردن بە سونەتی پێغەمبەری خودا ﷺ وکوفرى ئەو کەسەی نکۆڵی لەمە دەکات

ئه‌م وتاره‌ چه‌ند بابه‌تێك له‌ خۆ ده‌گرێت، له‌وانه‌: ١- ئه‌ركی سوننه‌ت له‌گه‌ڵ قورئاندا... ٢- پێویست بوون به‌ سوننه‌ت بۆ تێگه‌یشتن له‌ قورئان... ٣- گومڕای ئه‌وانه‌ی ده‌ڵێن ته‌نها قورئانمان به‌سه‌ وپێویستیمان به‌ سوننه‌ت نیه‌...

به‌ پشتیوانى خواى په‌روه‌ردگار له‌وتارى ئه‌مرِۆماندا باس له‌ ده‌ستگرتن و په‌یوه‌ست بوون به‌ سوننه‌تى پێغه‌مبه‌ره‌وه‌ صلى الله علیه وسلم ده‌كه‌ین ، یاخود پابه‌ند بوون به‌ ده‌قه‌ شه‌رعیه‌كانه‌وه‌ له‌و عیباده‌تانه‌ى كه‌ ئه‌نجامى ئه‌ده‌ین بۆ خواى په‌روه‌ردگار . ئاشكرایه‌ لاى هه‌موو موسڵمانێك كه‌ وا شایه‌تومان ( لا إله إلا الله محمد رسول الله) كلیله بۆ چوونه‌ ژووره‌وه‌ بۆ ناو بازنه‌ى ئیسلام و موسڵمانێتى ، هه‌ركه‌سێك بیه‌وێت بێته‌ ناو بازنه‌ى ئیسلامه‌وه‌ موسڵمان بونێتى خۆى بسه‌لمێنێت ده‌بێت سه‌ره‌تا شایه‌تومان بهێنێت و بڵێت ( لا إله إلا الله محمد رسول الله)...

لــــــەم ڕۆژگـــــــــارەدا تاقمێك پەیدابوون كـــە بە (القرآنيون) نــــــــــاو دەبرێن !! واتە: قورئانیەكان، بە ئارەزوو عەقڵی خۆیان تەفسیری قورئان دەكەن بەبێ‌ بەكارهێنانی سوننەتی (صحیح)ی پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم بەڵكو تەنانەت سوننەت لای ئەوانە شوێن كەوتەی ئارەزووەكانیانە، ئەوەی گونجاوبێ‌ بۆیان وەری دەگرن و ئەوەی نەگونجێ‌ لە گەڵیاندا فریێ‌ی دەدەن و دەیخەنە پشتیانەوە !!!

زانستى زاراوه كانى فه رموود

یەكێك لەو گومانانەی نكوڵی كارانی فەرموودە و بەناو قورئانیەكان و عەقلانیەكان دەیوروژێنن ئەوەیە كە پێغەمبەر ( صلى الله عليه وسلم) قەدەغەی كردووە فەرمودەكانی بنوسرێنەوە وەك لەو حەدیثەی كە موسلیم به‌ ژماره‌ (3004) و ئەحمەد به‌ ژماره‌ (11085) ریوایەتیان كردووە، جا ئەو كەسانە بۆ ئەوەی گومان بخەنە سەر فەرمودە دەڵێن كە پێغەمبەر ( صلى الله عليه وسلم) نەهی كردبێ فەرموودەكانی بنوسرێنەوە ئایا ئەو هەموو فەرموودەیە لە كێوه‌ هاتن ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن مامۆستا عه‌بدالكریم موحه‌مه‌د، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه:" كۆمەڵێك پەیدابوون ناویان لە خۆیان ناوە قورئانی، دەڵێن تەنها قورئان بەسە بۆ ئێمە، كێ‌ دەڵێت كتێبەكانی فەرموودە دەست كاری نەكراوە وەڵامتان چی یە بۆ ئەم گومانە ".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د ساڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه:" ئايا ڕاده‌ی صه‌حیحی ئه‌م فه‌رمووده‌یه‌ چۆنه‌ كه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) فه‌رموویه‌تی: « شر نسائكم المتبرجات المتخيلات وهن المنافقات، لا يدخل الجنة منهن إلا مثل الغراب الأعصم » سنن البيهقي ؟ واتا : خراپترین ژنانتان ئه‌وانه‌ن كه‌ خۆیان رووت كردوه‌ته‌وه‌ و خۆ به‌گه‌وره‌ زانن، ئه‌وانه‌ ئافره‌تانێكی دوو ڕوون وهیچیان ناچنه‌ به‌هه‌شته‌وه‌ مه‌گه‌ر وه‌ك قه‌له‌ڕه‌شی باڵ سپی یان قاچ سپی نه‌بێت.".

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ وه‌رگێڕانی مه‌تنی مه‌زومه‌ی به‌یقونیه‌ له‌ زانستی فه‌رموده‌دا به‌ زمانی شیرینی كوردی بۆ ئه‌وه‌ی ئاسان بێت له‌ كاتی له‌به‌ركردندا.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن مرزوق الطریفي ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا ڕاده‌ی صه‌حیحی ئه‌م ووته‌یه‌ی عه‌بدوڵڵای كوڕی عه‌باس ( كفر دون كفر ) تا چه‌ندێكه‌، كه‌ له‌ ته‌فسیری ئایه‌تی وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ [ المائدة: 44] ووتويه‌تی ؟؟

خۆشه‌ویستان لێره‌ وله‌وێ جارجاره‌ گوێمان له‌وه‌ ده‌بێت كه‌ هه‌ندێ كه‌س ناویان له‌خۆیان ناوه‌ (قورئانییه‌كان) كه‌ قورئان دوور و به‌ریه‌ له‌وان، هه‌روه‌ك چۆن ئه‌وانیش زۆر دوورن له‌قورئانی پیرۆز، ئه‌م زومره‌ قه‌لیله‌ بانگه‌شه‌ی ئه‌وه‌ ده‌كه‌ن ئێمه‌ وه‌ك ئوممه‌تی ئیسلام ته‌نها قورئانمان به‌سه‌ سه‌رچاوه‌ی دین ودونیامان بێت... ده‌بێت بزانین ئه‌مانه‌ له‌هه‌موو چه‌رخ وسه‌رده‌مێكدا كۆمه‌ڵه‌ كه‌سێكی گومڕا وسه‌ر لێشێواو بوون كه‌ دین وئاینیان ته‌نها وته‌نها به‌عه‌قڵی خۆیان پێوانه‌ كردووه‌، واته‌ عه‌قلی خۆیان پیش خستووه‌ به‌سه‌ر قورئان وسوونه‌تدا

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا له‌به‌ر قورئان واز له‌ فه‌رمووده‌كانى پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم ) بهێنین؟".

ئه‌م بابه‌ته‌ ده‌رباره‌ی ( ١٠٠ ) فه‌رموده‌یه‌ له‌ فه‌رمووده‌ لاوازه‌كان كه‌ به‌به‌رده‌وام له‌سه‌ر زمانی خه‌ڵك ده‌وترێته‌وه‌...

ئه‌م بابه‌ته‌ باسكردنی چه‌نده‌ها فه‌رمووده‌ی لاواز وهه‌ڵبه‌ستراوه‌ به‌ده‌م پێغه‌مبه‌ری خواوه‌ صلى الله عليه وسلم سه‌باره‌ت به‌ مانگی ره‌مه‌زانی پیرۆز كه‌ خراونه‌ته‌ ناو ئاینی موسڵمانانه‌وه وه‌ به‌ فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌ری خۆشه‌ویستمانی ئه‌زانن وكرداری پێ ده‌كه‌ن...‌

شه‌رحی ( نزهة النظر )، دانه‌ره‌كه‌ی ( الحافظ ابن حجر العسقلاني )، مامۆستا عه‌بدولله‌تیف هه‌ستاوه‌ به‌رونكردنه‌وه‌ی له‌ زنجیره‌ وانه‌ێكدا به‌ زمانی كوردی به‌ شێوه‌یه‌كی پوخت و ئاسان.