به‌ندایه‌تی

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د صاڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: له‌ یه‌كێك له‌ موحاضره‌كان له‌ ووڵاتی ئوردون ئاماده‌بووم، بابه‌ته‌كه‌ له‌سه‌ر مزگه‌وتی ( الاقصی ) و سه‌رخستنی ئاینی پیرۆزی ئیسلام بوو، موحاضره‌كه‌ ئافره‌تێك ده‌یدا، كه‌ ئاوێكی ئاماده‌ كردبوو، كه‌ گوایه‌ هه‌ڵژه‌نراوه‌ له‌ مووی سه‌ری پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم )...، منیش كه‌مێك له‌و ئاوه‌م له‌گه‌ڵ خۆم هێنا، پرسیاره‌كه‌م ئه‌مه‌یه‌ ئایا دروسته‌ ئه‌و ئاوه‌ به‌كاربهێنیت به‌مه‌به‌ستی شیفای نه‌خۆشی و به‌ره‌كه‌ت، خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ وه‌ڵامی ئه‌م پرسیاره‌مان بۆ ڕوون بكه‌نه‌وه‌، بۆ زانیاریشتان ئه‌و ئاوه‌م تا ئێستا به‌كار نه‌هێناوه‌ و هه‌ر لای خۆم هه‌ڵمگرتووه‌ ؟

ئاینی پیرۆزی ئیسلام ئاینی وه‌سه‌تیه‌ت ومییانه‌ره‌وى وهاوسه‌نگیه‌، به‌ ته‌نها بانگه‌واز ناكات بۆ خۆته‌رخانكردن بۆ په‌رستش وزیاده‌ڕه‌وی تێیدا، به‌ڵكو بانگه‌واز ده‌كات بۆ وه‌سه‌تیه‌ت له‌ نێوان به‌دستهێنانی دونیا ودواڕۆژ.

ئیخلاص له‌ دڵێكدا جێگیر نابێت ئه‌گه‌ر ئه‌و دڵه‌ حه‌ز بكات خه‌ڵكی مه‌دح و ستایشی بكه‌ن، ئه‌گه‌ر كۆشبێته‌وه‌ وه‌ك كۆبونه‌وه‌ی ئاو و ئاگر ده‌بێت پێكه‌وه‌ - كه‌ ئه‌مه‌ش هه‌ر مه‌حاڵه‌ -. ئه‌م بابه‌ته‌ وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی «ئاوێته‌ی دڵ»، دانه‌ره‌كه‌ی ئیبن قه‌یم ئه‌لجۆزیه ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت.

ئه‌م بابه‌ته‌ وتارێكه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی «بنه‌ماكانی باوه‌ڕ له‌ژێر ڕۆشنایی قورئان وسوننه‌تدا»، له‌ ئاماده‌كردنی ده‌سته‌یه‌ك له‌ زانایانی ئیسلام.باسی بنه‌ماكانی په‌رستنی خوای گه‌وره‌ له‌گه‌ڵ مه‌رجی وه‌رگرتنیان ده‌كات.

تەوەسول كردن بە پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم) سێ بەشە: بەشى یەكەم: تەوەسول كردن بە باوەڕ هێنان پێى و شوێن كەوتنى، ئەمە دروستە لە ژیانى و لەپاش مردنى. بەشى دووەم: تەوەسول كردن بە پاڕانەوەى، واتە: داوا لە پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم) بكات دوعاى بۆ بكات، ئەمەیان لە ژیانیدا دروستە نەك لە پاش مردنى چونكە لەپاش مردنى ناگونجێت و ناشێت. بەشى سێ یەم: تەوەسول كردن بە خاتر و پلەو پایەى پێغەمبەر(صلى الله عليه وسلم) لە لاى خواى گەورە، ئەمەیان دروست نى یە نە لەژیانیدا وە نەلە پاش مردنى.

وه‌رگێڕانی: احسان بورهان الدین ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( مختصر الفقه الإسلامي ) دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د ئیبراهیم ئه‌لتویجریه‌، وه‌ بریتیه‌ له‌: ١- واتاى خوا په‌رستن. ٢- حیكمه‌ت له‌ درووستكردنى جنۆكه‌ و مرۆڤه‌كاندا. ٣- حیكمه‌ت له‌ خواپه‌رستن چیه. ٤- رێگاى به‌ندایه‌تى كامه‌یه.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" مانای ( التَوَسُل ) چیه ؟ وه‌‌ ئــایــا جۆره‌كانی (تَوَسُل) كامانه‌ن وكامیان جائیزه‌ و كامیشیان دروست نیه‌ ؟".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ ابن العثیمین ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" هه‌ندێك كه‌س كاتێك له‌خوای گه‌وره‌ ده‌پاڕێنه‌وه‌ له‌نزا ودوعاكانیاندا ده‌ڵێن : ئه‌ی خوای گه‌وره‌ له‌به‌ر خاتری فڵان كه‌سی خواناس و وه‌لی خودا وجێگا و مه‌كانه‌تی لای تۆ فڵان شتمان بۆ بكه‌یت، ئایا ئه‌م ووته‌یان دانانی واسطه‌ وناوبه‌نده‌ له‌نێوان خوای گه‌وره‌ و به‌نده‌كانیدا ؟".

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ پوخته‌ی ته‌فسیری كۆمه‌ڵه‌ ئایه‌تێك ده‌رباره‌ی شوێنكه‌وتنی مه‌نهه‌جی خوای په‌روه‌ردگار.

به‌ندایه‌تی بریتیه‌ له‌: نزیك بوونه‌وه‌ له‌ خوای گه‌وره‌ به‌ پابه‌ند بوون به‌و‌ شه‌رعه‌ی كه‌ دایناوه‌ بۆ به‌نده‌كانی له‌ ڕێگه‌ی ئه‌و كرده‌وه‌و قسانه‌ی كه‌ بائاشكرا یان نهێنی ده‌كرێن، وه‌ مافێكی خوای گه‌وره‌یه‌ له‌ سه‌ر دورستكراوه‌كانی و سوده‌كه‌شی هه‌ر بۆ خۆیانه‌. خۆشه‌ویستان: مامۆستا ناسر سوبحانی ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ له‌ زنجیره‌ باسێكدا هه‌ستاوه‌ به‌ روون كردنه‌وه‌ی مانای به‌ندایه‌تی ڕاسته‌قینه‌ له‌ ئیسلامدا..له‌گه‌ڵ ته‌فسیر كردنی چه‌نها ئایه‌ت كه‌ په‌یوه‌ندی هه‌یه‌ به‌م بابه‌ته‌وه‌‌.

به‌رێزان : ئه‌وه‌ی له‌به‌رده‌ستانایه‌ بریتیه‌ له‌ (بیروباوه‌ڕێكی پوخته‌كراو) كه‌ بۆ خه‌ڵكی شامم نوسیوه‌ كه‌ بوون به‌میراتگری زه‌وی ووڵاتی باوباپیرانیان پاش ئه‌وه‌ی گاوره‌كان داگیریانكرد، پاش ئه‌وانیش كۆمه‌ڵێك له‌ (باطني) یه‌كان نزیكه‌ی سه‌ده‌یه‌ك زه‌وی شامیان داگیركرد، هه‌ر ئه‌مه‌ش بوو به‌هۆی ئه‌وه‌ی فیتنه‌ وخراپه‌كاری بڵاوبێته‌وه‌ وزۆرێكیش له‌ بنه‌ماو فه‌رعه‌كانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام بگۆڕرێت وده‌ستكاری بكرێن. كۆمه‌ڵێك له‌خه‌ڵكی شام وغه‌یری خه‌ڵكی شامیش پرسیاریان لێكردم، كه ‌وه‌ڵامی ئه‌و پرسیاره‌یان بده‌مه‌وه‌، ئایا به‌نده‌كانی خودا له‌رۆژی لێپرسینه‌وه‌ (له‌ڕۆژی دوایی) دا پرسیاری چییان لێده‌كرێت ؟ سه‌باره‌ت به‌مافه‌كانی خودا به‌سه‌ر به‌نده‌كانیه‌وه‌، ئه‌و مافانه‌ی كه‌ په‌روه‌رگار وه‌صیه‌تی پێ كردن به‌ نوح وپێغه‌مبه‌رانی دوای ئه‌و (سه‌لامی خوایان لێ بێت)، ئه‌و مافانه‌ی كه‌ كۆتایی هێنا به‌ په‌یامی ئیسلام كه‌ دابه‌زیوه‌ بۆ سه‌ر محمد المصطفی صلى الله عليه وسلم.

مرۆڤ له‌ دوو وێستگه‌ له‌به‌ر ده‌ستی خوا ده‌وه‌ستێ: یه‌كه‌میان: له‌ نوێژدا.. دوه‌میان: له‌و ڕۆژه‌ی به‌ خزمه‌تی ده‌گات..

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی سیفاتی ئه‌وانه‌ی كه‌ خوای په‌روه‌ردگار خۆشیانی ده‌وێت ده‌كات.

ئه‌م ئایه‌ته‌ پیرۆزه ‌سه‌نگی مه‌حه‌كه ‌له‌سه‌ر ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌بانگه‌شه‌ی خۆشه‌ویستی ڕێبازی خوای گه‌وره‌ ده‌كه‌ن له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا په‌یڕه‌وی ئه‌و ڕێبازه‌ی كه‌ محمد المصطفی هێناویه‌تی ناكه‌ن، ئه‌مانه‌ ئه‌و كه‌سانه‌ن كه‌ درۆ ده‌كه‌ن له‌گه‌ڵ باوه‌ڕه‌كه‌ی خۆیاندا...

ئاینی پیرۆزی ئیسلام قه‌ده‌غه‌ی كردوه‌ په‌نا ببرێت و داوای فریاكه‌وتن بكرێت له‌ غه‌یری خوای گه‌وره‌ ،وده‌بێت جێگیر كردنی به‌ڵگه‌كان بكرێت به‌سه‌ر ئه‌و كه‌سانه‌ی داوای یارمه‌تی له‌ جنۆكه‌و شه‌یتانه‌كان ده‌كه‌ن، هه‌روه‌ها خه‌ڵكی ئاگادار بكرێنه‌وه‌ له‌و ویرده‌ نا شه‌رعیانه‌ی كه‌ گومڕاكان ده‌یكه‌ن.

زنجيريك له كرده وه كانى دل

زنجيريك له كرده وه كانى دل

خۆشه‌ویستی خوای گه‌وره‌ هیوا وئومێدی هه‌موو موسڵمانێكه‌، بۆیه‌ ده‌بێت مرۆڤی موسڵمان ئه‌و كارانه‌ بكات كه‌وا ده‌بنه‌ مایه‌ی خۆشه‌ویستی خوای گه‌وره‌" وه‌كو شوێنكه‌وتنی پێغه‌مبه‌ری خوا صلی الله علیه وسلم.

خوای گه‌وره‌ ته‌واوی دروستكراوه‌كانی به‌جنۆكه‌ و مرۆڤه‌كانه‌وه‌ بۆ ئامانجێكی گه‌وره‌ دروستكردووه‌ كه‌ ئه‌ویش به‌ندایه‌تی كردنی ڕاست ودروستی خوای گه‌وره‌یه‌، به‌ شێوه‌یه‌ك كه‌ ته‌نها ئه‌و بپه‌رستن و هیچ شه‌ریك وهاوه‌ڵێكی بۆ دانه‌نێن... ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( ڕێزلێنانی ئافره‌ت له‌ ئیسلامد )، دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د جه‌میل زینۆیه‌، لاپه‌ڕه‌ 25.

ئه‌م وتاره‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی چه‌ند په‌یامێك ده‌رباره‌ی سیفاته‌كانی خوای گه‌وره‌، كه‌ دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌مه‌د شامی ئال شه‌یبه‌یه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی بابه‌ته‌كه‌ بریتیه‌ له‌ باس كردنی په‌یمان وه‌رگرتن له‌ نه‌وه‌ی ئاده‌م، كه‌ له‌م چه‌ند خاڵه‌ روونیكردوه‌ته‌وه‌: 1- خوای گه‌وره‌ په‌یمانی وه‌رگرتوه‌ له‌سه‌رت كاتێك تۆ له‌ پشتی باوه‌كه‌ ئاده‌م دا بویت، به‌وه‌ی كه‌ به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك شه‌ریك وهاوبه‌ش په‌یدا نه‌كه‌یت بۆ خوای گه‌وره‌... 2- خوای گه‌وره‌ به‌ فیتره‌ت وخیڵقه‌ت تۆی خستوه‌ته‌ سه‌ر ئاینه‌كه‌ی كه‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلامه... 3- خوای گه‌وره‌ په‌یمانی وه‌رگرتوه‌ له‌سه‌رت كه‌وا پێغه‌مبه‌ران ڕه‌وانه‌ بكات وكتێبه‌كان دابه‌زێنێت... 4- خوای گه‌وره‌ په‌یمانی له‌ زانایان وه‌رگرتووه‌ كه‌وا ئایین روون بكه‌نه‌وه‌ بۆ خه‌ڵكی وبانگه‌وازیان بكه‌ن بۆ لای دینی خوا... ‌