پزیشكی و چاره‌سه‌كردن وڕوقیه‌ی شه‌رعی

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ محمد كوڕی صالح كوڕی عوثه‌یمین (ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت) وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌ : ئایا ڕوقیه‌ كردن – مه‌به‌ست پێی به‌ قورئانی پیرۆز وئه‌و ذیكر و وویردانه‌یه‌ له‌ سوننه‌تدا هاتوون – پێچه‌وانه‌ی ته‌وه‌كول و پشت به‌ستنه‌ به‌ خوای گه‌وره‌ ؟

موسوڵمان خاوه‌ن به‌ڵاو ناره‌حه‌تیه‌ ئه‌گه‌ر بۆ خۆى چاك بێت ئه‌وا ناره‌حه‌تییه‌كان ئه‌بنه‌ كه‌فاره‌تى گوناهه‌كانى پێشووى، یان پله‌ و پایه‌ى به‌رز ئه‌كه‌نه‌وه‌، ئه‌گه‌ر ئێستاش سه‌رپێچى كار بێت ئه‌وا ده‌بنه‌ هۆى سرِینه‌وه‌ى گوناهه‌كانى و یادخه‌ره‌وه‌ى مه‌ترسى گوناهه‌كانى... خوێنه‌ری به‌ڕێز: ئه‌م بابه‌ته‌ باسی جۆره‌كانى به‌ڵا و ناره‌حه‌تى وخۆپاراستن له‌ چاوپیسى و جــادوو نیشانه‌كانى تووش بوون به‌ چاوو شتى تر ده‌كات...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ محمدی كوڕی صالح المنجده‌وه‌ وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه‌ : " ئه‌م ووته‌یه‌ تا چه‌ند ڕاسته‌ كه‌ له‌سه‌ر زمانی زۆرێك له‌خه‌ڵكی ده‌وترێته‌وه‌ : ( پاروویه‌ك له‌ناو ده‌می برسیه‌ك باشتره‌ له‌ دروستكردنی هه‌زار مزگه‌وت ) ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه : " ئایا كرێ وه‌رگرتن له‌ به‌رامبه‌ر كه‌ڵه‌شاخ گرتن حه‌ڵاڵه‌ یان حه‌رامهط‌ ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: باوكم له‌ سه‌ربان به‌ربوویه‌وه‌ وقاچی شكا، پاش ئه‌وه‌ بردمان بۆ نه‌خۆشخانه‌ بۆ لای دكتۆر بۆ چاره‌سه‌كردنی، دكتۆریش بڕیاریدا كه‌ نه‌شته‌رگه‌ری بۆ بكات، ئه‌و ڕۆژه‌ی كه‌ نۆره‌ی نه‌شته‌رگه‌ری هات دكتۆر به‌ به‌نجی گشتی نه‌شته‌رگه‌ریه‌كه‌ی بۆ كرد، پاش دووكاتژمێر تووشی شۆك بووین، كاتێك بیستمان باوكمان له‌ژێر نه‌شته‌رگه‌ری ده‌رنه‌چووه‌ و وه‌فاتی كردووه‌، پرسیاره‌كه‌مان له‌مه‌دایه‌،‌ ئایا له‌ ڕووی خوێنی باوكمانه‌وه‌ ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆی كێ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنمایی، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: حوكمی چاره‌سه‌كردنی نه‌خۆش، ئایا له‌ بنه‌مادا چاره‌سه‌ركدنی نه‌خۆش واجبه‌ ؟ ئه‌گه‌ر واجب نیه‌ ئه‌گه‌ر پزیشكێك له‌به‌ر هه‌ر هۆیه‌كی شه‌خصی بێت نه‌شته‌رگه‌ریه‌كی ئه‌نجام نه‌دا بۆ نه‌خۆشێك ئایا گوناهبار ده‌بێت؟ ئه‌گه‌ر پزیشكی تر هه‌بێت یاخود نه‌بێت ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنمایی، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: من خوێندكاری كۆلێژی پزیشكیم له‌ زانكۆی ئه‌زهه‌ر، پێداچوونه‌وه‌ی وانه‌كان وئاماده‌كردنیان كات وهه‌وڵ وكۆششێكی زۆری ده‌وێت لێم، هه‌لیش بۆ فێربوونی ئاینی پیرۆزی ئیسلام له‌به‌رده‌مدا زۆر كه‌مه‌، ئایا به‌ چ شێوه‌یه‌ك وانه‌ خوێندن و هه‌وڵ وكۆششه‌كانم بكه‌م به‌ ( عباده‌ت ) بۆ خوای گه‌وره‌ ؟ بۆ ئه‌وه‌ی خوای گه‌وره‌ش منه‌ت وبه‌ره‌كه‌تی خۆی برژێنێت به‌سه‌رمدا، وده‌رگاكانی زانست وزانیاری وته‌وفیقی خۆیم به‌سه‌ردا بكاته‌وه‌، بۆ ئه‌وه‌ی له‌پاشه‌ڕۆژدا خوێندكارێ سوود به‌خش بم بۆ موسڵمانان و به‌هێزكردنی هه‌یبه‌تیان؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن باز ڕه‌حمه‌تی خوای لێبێت، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: تێبینم كردووه‌ كه‌ له‌ كوڵێژی پزیشكی زانكۆی قاهره‌ جێگایه‌كی تایبه‌ت هه‌یه‌ كه‌ لاشه‌ی كۆمه‌ڵێك له‌ مردووی پیاوان و ئافره‌تان و مناڵانی تێدا توێ ( تشریح ) ده‌كرێت، ولاشه‌كانیان تێدا پارچه‌ پارچه‌ ده‌كرێت به‌مه‌به‌ستی وانه‌ خوێندن له‌سری و فێركردنی خوێندكاران، ئایا له‌ لایه‌نی شه‌رعیه‌كه‌یه‌وه‌ ئه‌م كاره‌ له‌به‌ر پێویستی كارێكی دروسته‌، به‌تایبه‌تی توێكردنی لاشه‌ی پیاوان له‌ لایه‌ن ئافره‌تانه‌وه‌، یان توێكردنی لاشه‌ی ئافره‌تان له‌ لایه‌ن پیاوانه‌وه‌، وه‌ ئایا پارچه‌ پارچه‌كردنی ئه‌ندامه‌كانی لاشه‌ی مردوو دروسته‌ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ .؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن باز ڕه‌حمه‌تی خوای لێبێت، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: حوكمی مانه‌وه‌ی شوێنه‌واری خاڵ له‌سه‌ر لاشه‌ پاش زانینی حوكمی حه‌رامیه‌كه‌ی، وه‌ له‌ باره‌ی مانه‌وه‌ی ددانی ئاڵتون كه‌ كه‌سێكی موسڵمان بۆ خۆی دانبێت له‌ كاتێكدا ئاگاداری حوكمه‌كه‌ی نه‌بووبێت ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن لیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆلینه‌وه‌ی زانستی و فه‌توا و بانگه‌واز و رێنمایی ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: به‌ به‌رێزتان ڕاده‌گه‌یه‌نم من سه‌ردانی پزیشكی ددانم كرد بۆ چاره‌سه‌كردنی دانه‌كانم، ئه‌م پزیشكه‌ هه‌ستا به‌ دانانی كیفی ئاڵتونی بۆ سه‌ردانه‌كان، ئایا دروسته‌ كیفێك له‌ ئاڵتۆن بێت بۆ دانه‌كان دابنرێت ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی ئه‌نجامدانی نه‌شته‌رگه‌ری مناڵی بلوری چیه‌ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌؟

شێخی پایه‌ به‌رز موحه‌مه‌د ساڵح العثیمین ره‌حمه‌تی خوای لێبێت له‌م بابه‌ته‌ به‌ كورتی باسی جۆره‌كانی نه‌خۆشی ده‌كات، به‌ ژێر نوسی كوردی له‌ لایه‌ن كۆمه‌ڵه‌ برایه‌كی دڵسۆزه‌وه‌ ئاماده‌ كراوه‌.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د صاڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: من له‌ ووڵاتی به‌ریتانیا ده‌ژیم له‌ شاری ( پرمنگهام ) و خاوه‌نی ده‌رمانخانه‌یه‌كم، جا لۆگۆ و شیعاری خزمه‌تگوزاریه‌ نیشتمانییه‌كانی ئه‌م ووڵاته‌ كه‌ گرنگی به‌ بواری ته‌ندروستی ده‌دات بریتیه‌ له‌ خاچێك، و‌ه‌ك ئه‌م شكڵه‌ ( + ) من خۆیشم حاڵی حازر ڕام وایه كه‌ هه‌ڵواسین و خستنه‌ ڕووی ئه‌م خاچه‌ كارێكی حه‌رامه‌، چونكه‌ زۆرێك له‌ فه‌رمووده‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا ( صلی الله علیه وسلم ) هه‌واڵی ئه‌وه‌یان یپێداووین كه‌ خۆشه‌ویستمان هه‌ستاوه‌ به‌ تێكدانی هه‌ر شێوه‌ و وێنه‌یه‌ك كه‌ وه‌ك خاچ وابووبێت، له‌به‌ر ئه‌وه‌ حاڵی حازر من خۆم ئه‌م لۆگۆ و شیعاره‌ هه‌ڵناواسم و نایخه‌مه‌ ڕوو، به‌ڵام ئومێده‌وارم له‌ به‌رێزتان كه‌ دڵنیام بكه‌نه‌وه‌ له‌م مه‌سئه‌له‌یه‌دا، ئایا من كارێكی باشم كردووه‌، كه‌ ئه‌م شیعاره‌ ناخه‌مه‌ ڕوو، یان ئاینی پیرۆزی ئیسلام ڕێگا ده‌دات به‌وه‌هار كارێك؟

کەڵەشاخ گرتن یاخود حیجامە ده‌رهێنانى هێندێك خوێنە له‌ له‌شى مرۆڤ له‌ڕێگه‌ى برینداركردنى پێسته‌وه‌، کە ئەو خوێنەی لەم ڕێگەیەوە دەردەهێنرێت بە خوێنی پیس ناودەبرێت، كه‌ ده‌ركه‌وتووه‌ چه‌ندین سوود و قازانجی هه‌یه‌ له‌رووى تەندروستیەوە.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ صالح الفوزان، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: به‌ نسبه‌ت ئه‌و پزیشكانه‌ی كه‌ نه‌شته‌رگه‌ری بۆ نه‌خۆشه‌كان ده‌كه‌ن، جاری وا هه‌یه‌ نه‌خۆشێك له‌ژێر ده‌ستی یه‌كێك له‌و پزیشكانه‌ وه‌فات ده‌كات و ده‌مرێت، ئایا له‌م حاڵه‌ته‌دا چی واجب ده‌بێت به‌رامبه‌ر ئه‌و پزیشكانه‌‌ بكرێت، وه‌ ئایا كه‌فاره‌تیان له‌سه‌ر واجب ده‌بێت ؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: من كه‌سێكم تووشی نه‌خۆشی ده‌روونی بووم، ئایا قورئان شیفایه‌ بۆ من ؟ ئه‌گه‌ر شیفایه‌ چۆن ده‌ست پێ بكه‌م ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ موحه‌مه‌د صاڵح المنجد، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی ڕاستكردنه‌وه‌ی دانه‌كان چیه‌، له‌كاتێكدا ئه‌گه‌ر هاتوو شه‌ویلگه‌ی لای خواره‌وه‌ بچوكتر بێت و دانه‌كانیش هه‌ندێكیان سوار هه‌ندێكی تریان بووبن وكه‌وتبنه‌ سه‌ریه‌ك، له‌هه‌مان كاتدا شه‌ویلگه‌ی لای خواره‌وه‌ش هه‌ندێك له‌دانه‌كانی ده‌رچووبنه‌ ده‌ره‌وه‌؟

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ صاڵح الفوزان ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا ئه‌و دكتۆرانه‌ی كه‌ نه‌شته‌رگه‌ری بۆ خه‌ڵك ئه‌كه‌ن، وا دامان نا ئه‌گه‌ر له‌كاتی ئه‌نجامدانی نه‌شته‌رگه‌ریه‌كه‌یاندا نه‌خۆشێك له‌ژێر ده‌ستیان مرد، ئایا واجبه‌ له‌سه‌ر ئه‌و دكتۆره‌ خوێنی ئه‌و كه‌سه‌ بدات، یان ئایا كه‌فاره‌تی له‌سه‌ر واجبه‌ ؟

سوده‌كانی ڕۆژوو زۆرن له‌وانه‌: كۆئەندامی بەرگری مرۆڤ بەهێز دەكات ئەو خانە لیمفاویانە كە بەرگری لە مرۆڤ دەكەن لەكاتی بەڕۆژووبووندا كارەكانیان دە هێندە زیاد دەكات.

پرسیارێكه‌‌ له‌ لایه‌ن شێخ ساڵح الفوزان وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ده‌قی پرسیاره‌كه ئه‌مه‌یه‌‌: «ئایا دروسته‌ مرۆڤ ددانه‌كانی ڕاست بكاته‌وه‌ و له‌یه‌كیان نزیك بكاته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی له‌یه‌ك دوور نه‌بن؟».