وتاره‌كان

خۆشه‌ویستان له‌ باسی ئه‌مجاره‌ماندا له‌به‌ر ئه‌وه‌ی وه‌رزی حه‌جكردن نزیك بوه‌ته‌وه‌ پێمان خۆش بوو ئاشناتان بكه‌ین به‌و جێگایانه‌ی كه‌ ده‌بێت ئه‌و كه‌سه‌ی نیه‌تی حه‌ج یان عومره‌ی یان هه‌ردوكیانی هه‌یه‌ كه‌ ئیحرامی تێدا ببه‌ستێت و نیه‌تی لێوه‌ بهێنێت، ئه‌و جێگایانه‌یش پێغـــه‌مبه‌ری خـــوا ( صلی الله علیه وسلم ) له‌چه‌ند فه‌رمووده‌یه‌كی صه‌حیحدا بۆی ڕوون كردوینه‌ته‌وه‌ كه‌ هاتووه‌...

بەڕاستى لێپرسراوێتى ئەركێكى گران و گەورەیە، وە پێویستە لەسەر كاربەدەستان وا بڕواننە پلەو پایەیان كە لێپرسراوێتیە نەك زەعامەت و بەگەورە دانان و لە خۆبایى بوون. پێویستە بزانن كەئەوان لێپرسینەوەیان لەسەرە لە لایەن خواى گەورە، هەروەها لەلایەن ژێردەستەكانیشیانەوە...

برا و خوشكی موسڵمانم: ئایا گۆڕت بینیوە ؟ ئایا تاریكی گۆڕت بینیوە ؟ ئایا ترس و سامناكی گۆڕت بینیوە ؟ ئایا ناڕەحەتی گۆڕت بینیوە ؟ ئایا تەنگی و تەسكیت بینیوە ؟ ئایا مرۆ و كرمەكانیت بینیوە ؟ ئایا ئەزانی ئەوە بۆ تۆ ئامادەكراوە هەروەك بۆ چۆن بۆ جگە لە تۆش دانراوە ؟

(گۆرِ) یه‌كه‌م مه‌نزڵگاى دوارِۆژ، چاڵى ئاگرين بۆ كافر و مونافیق، و باخچه‌ى رازاوه‌ بۆ موسوڵمان، سزا وئازارى ناوگۆرِ چه‌سپاوه‌ بۆ چه‌ند گوناه و تاوانێك له‌وانه‌: خۆنه‌پاراستن له‌ فیز و دووزمانى و خیانه‌ت كردن له‌ غه‌نیمه‌ت و درۆ كردن و نووستن له‌سه‌ر نوێژ و وازهێنان و پشت هه‌ڵكردن له‌ قورئان و زینا و نێربازیى وسووخۆرى و قه‌رز نه‌دانه‌وه‌ و غه‌یرى ئه‌وانه‌ش...

گومانى تێدا نییه‌ كه‌ رۆژووى سوننه‌ت له‌ عیباداته‌ هه‌ره‌ گه‌وره‌ و گرنگه‌كانه،

خۆ ڕازاندنه‌وه‌و خۆ جوانكردن چ بۆ نێر یا مێ شتێكی خوا ڕسكه‌ له‌لای هه‌موو مرۆڤێكی ساغ و سه‌لیم , به‌جۆرێك هه‌م ده‌روونی مرۆڤ حه‌زی لێده‌كات و داخوازی ده‌كات، هه‌م په‌یام و به‌رنامه‌ی خواش فه‌رمانی پێ ده‌كات...

"هەر لەیەكەم "بسم اللە"ی قورئانەوە پێش چواردە سەدە تا ئەمڕۆ دوو هێز شەڕیانە لەسەر قورئان .. یەكێكیان ئەیپارێزێ و بە مەردوومی رائەگەیەنێ ..ئەوی تریان ئەیشارێتەوەو تورەكەی سەوزو سووری بۆ هەڵ ئەدورێ و هەردەم بەناوی شتێكەوە لە مەیدانی پەیڕەوی دووری ئەخاتەوە.

خوای په‌روه‌ردگار ئاینێكی ته‌واوی بۆ ناردووینن بۆ ئه‌وه‌ی كاری پێ بكه‌ین و ببێته‌ به‌رنامه‌ی ژیانمان... ئازیزان پێمان خۆش بوو به‌ بۆنه‌ی هاتنی جه‌ژنی رِۆژوو شكاندن ( رِه‌مه‌زان ) دا چه‌ند ئه‌حكامێكتان پێشكه‌ش بكه‌ین له‌سه‌ر هه‌ردوو جه‌ژنه‌كه‌ی ئیسلام به‌ ئومێدی ئه‌وه‌ی سودمه‌ند بێت بۆ هه‌موو لایه‌ك إن شاء الله ...

له‌ سوننه‌ته‌كانی ڕۆژوو:١- پارشیوكردن... ٢- دواخستنی پارشێو بۆ نزیكی كاتی بانگی به‌یانی...٣-نزا وپاڕانه‌وه‌ له‌كاتی به‌ربانگدا ...٤-ڕۆژوو شكاندن به‌ سێ ده‌نك خورمای ( رطب ) ته‌ڕ وپاراو....٥-زوو به‌ربانگ كردنه‌وه...‌

خۆشه‌ویستان له‌به‌ر ئه‌وه‌ی مانگی پیرۆزی ڕه‌مه‌زان تایبه‌تی مه‌ندیه‌كی گه‌وره‌ی خۆی هه‌یه‌ له‌ڕووی تام و چێژی عیباده‌ت وگه‌رم و گوڕی له‌ئه‌نجامدانیدا، پێویسته‌ ئێمه‌ش به‌فرصه‌ت و هه‌لی وه‌ربگرین وتوێشووی خۆمانی لێ پڕكه‌ین...

رِه‌مه‌زان مانگى رِه‌حمه‌ت وبه‌زه‌یی په‌روه‌ردگاره‌ بۆ مرۆڤایه‌تى ،مانگێكه‌ ره‌حمه‌ت تیایدا فراوانتره‌و به‌ڵێنێكى زۆرى له‌سه‌ر دراوه‌ ،ده‌روازه‌ى زیاترى ره‌خساندوه‌ بۆ ته‌وبه‌كردن وپه‌شیمان بونه‌وه‌ له‌كرداره‌كانى رِابردوو،به‌وه‌ى ئه‌گه‌ر مرۆڤیك مانگى رِه‌مه‌زانى به‌عیباده‌ت زیندووكرده‌وه‌ ورِۆژانه‌ى به‌زیكرو یادى په‌روه‌ردگار به‌رِێ كرد و چاوه‌رِێى ئه‌جرو پاداشتى له‌خواوه‌ندى میهره‌بان كرد، ئه‌وا خواى گه‌وره‌ له‌گوناهى رِابردووى خۆش ده‌بێت...

موعەللای كوڕی فەضل دەڵێت پێشینەكان (صەحابە و تابیعییەكان) لە شەش مانگی بەر لە هاتنی ڕەمەزان لە خوا دەپاڕانەوە كە خوای گەورە بیانگەیەنێتە مانگی ڕەمەزان، وە لەپاش هاتنی ڕەمەزانیش شەش مانگ دەپاڕانەوە لەخوا كە پەرستنی ئەو مانگەیان لی وەربگرێت.

زۆرێك لە خەڵكی ئەم زەمانە ڕێز لە خوای مەزن ناگرن، بە شەو و ڕۆژ بە جۆرەها تاوان و سەرپێچی ڕوبەڕوی خوای مەزن دەوەستنەوە، تەنانەت هەندێكیان زۆر بە كەم تەماشای تاوان دەكات، هەندێك خراپە هەر بە تاوان نازانێت...

خۆشه‌ویستان له‌ باره‌ی گرنگی یاد وذیكری خوای گه‌وره‌وه‌، شێخ الإسلام ابن تيمية (ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت) ئه‌ڵێت: یادى خواى گه‌وره‌ بۆ دڵان وه‌ك ئاو وایه‌ بۆ ماسیه‌كان، ده‌ى كه‌واته‌ ئه‌بێت حاڵى ماسى چۆن بێت كه‌ بێ ئاو بێت؟!

ئه‌م ووتاره‌ باسی چیرۆكی دوو پیاو ده‌كات كه‌ له‌سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر موسا ( علیه السلام ) باسی نه‌ژادو ڕه‌چه‌ڵه‌كی خۆیان كردوه‌...

خوای گه‌وره‌ له‌زۆربه‌ی ئایه‌ته‌كانی قورئانی پیرۆزدا باوه‌ڕداران هانده‌دات كه‌ له‌پێناوی زاتی هه‌ق ته‌عالای ئه‌ودا ماڵ و سامانیان ببه‌خشن وده‌ست نوقاو وڕه‌زیل و پیسكه‌ نه‌بن و یارمه‌تی هه‌ژاران و لێقه‌وماوان بده‌ن وبه ‌به‌خشینی ماڵ وسامانیان خۆیان له‌ دۆزه‌خ بپارێزن و به‌هه‌شتی نه‌بڕاوه‌ی پێ‌ به‌ده‌ستبهێنن...

زانایان و پێشینانی ئومه‌تی ئیسلام چه‌ند پێناسه‌یه‌كیان كردوه‌ بۆ ( زوهــد ) كه‌ هه‌موویان له‌ ته‌وه‌ره‌یه‌كی هاوبه‌شدا ده‌خولێنه‌وه‌ كه‌ ئه‌ویش بریتیه‌ له‌ : دونیا نه‌ویستی و دڵ په‌یوه‌ست نه‌بوون پێوه‌ی... خوێنه‌ری به‌ڕێز: له‌م بابه‌ته‌ ئه‌مانه‌ی خواره‌وه‌ بخوێنه‌ره‌وه‌: - زوهــد و دونیا نه‌ویستی له‌ قورئانی پیرۆزدا... - ‌زوهـد ودونیا نه‌ویستی له‌ فه‌رمووده‌كاندا... - هه‌قیقه‌ت و ڕاستی زوهـد و دونیا نه‌ویستی...‌ - گرنگی زوهــد و دونیا نه‌ویستی...

چه‌ند كاروكرده‌وه‌یه‌كی حه‌سه‌ن وچاكه‌ هه‌یه‌ له‌فه‌رمووده‌ سه‌حیحه‌كاندا ده‌ست نیشان كراون كه‌ ده‌بن به‌هۆی كه‌فاره‌ت و سڕینه‌وه‌ی تاوان و گوناهه‌كانی به‌‌نی ئاده‌م،خوای گه‌وره‌ یارمه‌تیده‌رمان بێت ئاماژه‌ به‌ژماره‌یه‌ك له‌و كرده‌وه‌ چاكانه‌ ده‌كه‌ین...

یه‌كێك له‌و بابه‌تانه‌ی كه‌ ماوه‌یه‌كه‌ باس وخواستی هاتووه‌ته‌ سه‌ر ڕووپه‌ڕی سایت و ڕۆژنامه‌ وگۆڤاره‌كان ولێره‌ وله‌وێ باسی لێ ده‌كرێت، مه‌سئه‌له‌ی گرێبه‌ست وكۆمپانیاكانی دڵنیایی بازرگانی یه‌ ، كه‌زۆربه‌ی زۆری یاسا وڕێساكانی ووڵاتانی پێشكه‌توو باسیان لێوه‌ كردووه‌ وكۆمه‌ڵێك له‌ لێكۆڵه‌ره‌وانیش ئه‌سپی خۆیانیان تێدا تاووداوه‌ وله‌م بواره‌دا باسی زۆریان نووسیوه‌ و له‌ڕاستیشدا جیاوازیان له‌نێواندا دروست بووه‌، بۆیه‌ منیش حه‌زم كرد پوخته‌یه‌ك له‌م باره‌یه‌وه‌ له‌چه‌ند خاڵێكدا بخه‌مه‌ به‌رده‌م ئێوه‌ی به‌ڕێز .

ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ پوخته‌ی ته‌فسیری كۆمه‌ڵه‌ ئایه‌تێك ده‌رباره‌ی ( استغفار ) هاتوون...