وتاره‌كان

پێویسته ‌‌له ‌مانگی ڕه‌مه‌زاندا له‌چاوه‌كانمان ئاوی گه‌رم ده‌رهێنین بۆ ئه‌وه‌ی تاوان و گوناهه‌كانمان بشواته‌وه‌.

به‌رِاستى هیچ زیكرێك نیه‌ئه‌و پاداشته‌ى هه‌بێت وه‌كو قورئانى پیرۆز هه‌یه‌تى ، چونكه‌ئه‌و كه‌سه‌ى كه‌قورئان ده‌خوێنێت هه‌موو پیتێك كه‌ده‌یخوێنێت حه‌سه‌نه‌یه‌ك ( چاكه‌یه‌تى ) بۆ ده‌نوسرێت.

ئه‌م بابه‌ته‌ی كه‌بۆتان به‌یان ده‌كه‌م هه‌ندێك تێبینی گرنگه ‌كه‌ پێویسته‌ هه‌موو موسڵمانێك ئاگادری بێت و ئه‌وانه‌ی كه‌پێویستن جێ به‌جێ یان بكات و ئه‌وانه‌ش كه‌سه‌رچاوه‌یان له‌نه‌زانین و جه‌هله‌وه‌یه ‌خۆیانی لێ به‌دوور بگرێت.

ئه‌وه‌ی په‌یوه‌ندی به ژیانی موسڵمانه‌وه هه‌یه وردی سه‌ر زوبان و دوعا خوێندن له به‌یانیان و ئێواران و دوای نوێژه‌كان و دوای هه‌ستان به‌هه‌ر كارێك و كاتی نان خواردن و خه‌وتن و نوستن.........هتد. دایكی سك پریش به‌تایبه‌تی كاتی مناڵ بونی به‌شێكی له‌و وردانه پێ ده‌بڕێت جا چ ذكری ڕۆژانه‌كان بێت و چ تایبه‌تیه‌كانی بێت.به تایبه‌تی كاتی منداڵ بون.

خوشكی به‌ڕێزم: وا مانگێكی زۆر پیرۆز به‌ریوه‌یه‌، پێویسته‌ به‌ ده‌رونێكی پڕ له‌ باوه‌ڕه‌وه‌ پێشوازی لێ بكه‌یت و هه‌وڵی ئه‌وه‌ بده‌ییت كه‌ كاری چاكه‌ی زۆر تێدا بكه‌ییت، چونكه‌ ئه‌و مانگه‌ پیرۆزه‌ فه‌زڵی زۆره‌ و نابێت مرۆڤی ژیر و دانا كه‌مته‌رخه‌می تێیدا بكات...

مانگی ڕه‌مه‌زان، ئه‌و مانگه‌یه‌ كه‌ قورئانی پیرۆزی تێدا دابه‌زیوه‌، باشه‌ ئێمه‌ی موسڵمان چیمان بۆ ئاماده‌ كردوه‌؟

نزاو پاڕانه‌وه‌ له‌م مانگه‌ پیرۆزه‌ له‌و‌ كاتانه‌یه‌ كه‌ تكا ده‌كرێت وه‌رگیرێت و وه‌ڵام بدرێته‌وه‌، وه‌ رێنمویی بۆ ئه‌مه‌ فه‌رموده‌ی خوای گه‌وره‌یه‌ كه‌ ده‌فرموێت له‌ پاش فه‌رز بونی ئایته‌كانی رۆژوبوون:{ وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ }(البقرة:186).

خوێنه‌ری به‌ڕێزم: بزانه ‌كه‌وا مانگی ڕه‌مه‌زان، مانگی قورئانه‌،مانگی چاكه‌كردنه‌،مانگی ته‌وبه‌و گه‌ڕانه‌ویه‌ بۆ لای خوای گه‌وره‌‌...پێم خۆشه‌ پێش هاتنی ئه‌و مانگه‌ پیرۆزه‌‌ چه‌ند ئامۆژگارێك ئاراسته‌ی مامۆستایان و بانگخوازان و ده‌سه‌ڵاتداران و لاوان و كچان بكه‌م...

ئه‌مه‌چه‌ند خاڵێكی كورت و خێرایه‌بناغه‌و مه‌شخه‌ڵه‌كانی په‌روه‌رده‌كردنی منداڵان له‌ئیسلامدا له‌خۆ ده‌گرێ... داواكارین به‌پشتیوانی خوای په‌روه‌ردگار ببێته‌جێگه‌ی سوودو ڕ‌ه‌زامه‌ندی باوك و دایكانی خۆشه‌ویست.

إبن القیم الجوزی ( ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ) له‌باره‌ی پله‌كانی خه‌ڵكی باوه‌ڕدار له‌نوێژدا ده‌فه‌رموێت : خه‌ڵكی له‌م ڕوه‌وه‌ ده‌كرێن به‌پێنج كۆمه‌ڵه‌وه‌...

پێویسته ‌ئێمه‌ى مووسڵمان هه‌وڵى ئه‌وه‌بده‌ین كه‌پێغه‌مبه‌رى خوا (صلى الله علیه وسلم ) بكه‌ین به‌سه‌رمه‌شقی خۆمان و پێشمان خۆش بێ كاتێك كه‌كرده‌وه‌كانمان به‌رز ده‌كرێته‌وه‌بۆ لاى خوداى په‌روه‌ردگار به‌ رِۆژوو بین ، به‌ڵكو له‌و كه‌سانه‌بین كه‌خواى میهره‌بان خۆشى ئه‌وێن ـ إن شاء الله ـ . وه‌ یه‌كێك له‌و بیدعانه‌ى كه ‌له‌نیوه‌ى ئه‌م مانگه‌دا رِووده‌دات درووست كردنى خواردن و شیرینى به‌خشین و خۆ رِازاندنه‌وه‌یه‌هه‌روه‌كو چۆن له‌ جه‌ژنه‌كاندا رِووده‌دات..

خوێنه‌ری به‌ڕێز: پێم خۆشه له‌م بابه‌ته‌دا‌ دوو مه‌سه‌له‌ی گرنك روون بكه‌مه‌وه‌ كه‌ په‌یوه‌ندی هه‌یه‌ به ‌مانگی شه‌عبانه‌وه‌ : مه‌سه‌له‌ی یه‌كه‌م: ده‌رباره‌ی سوننه‌ت و فه‌زلی رۆژو بوون له‌و مانگه‌. مه‌سه‌له‌ی دووه‌م: ده‌رباره‌ی بیدعه‌تی تایبه‌ت كردنی شه‌وی نێوه‌ی مانگی شه‌عبان به‌شه‌و نوێژ و به‌رۆژو بوون به‌رۆژه‌كه‌ی..

نیكاح یه‌كێكه‌ له‌ نیعمه‌ته‌ هه‌ره‌ گه‌وره‌كانی خوای گه‌وره‌ بۆ ئادمیزاد كه‌ چه‌نده‌ها به‌رژه‌وه‌ندی و شتی باشی له‌ نێو خۆی گرتوه كه‌ له‌ ژمار نایه‌ن،‌ وه‌ له‌به‌ر گرنگی گه‌وره‌یی ئه‌م عه‌قده‌ چه‌ندین تایبه‌ت مه‌ندی تێدایه‌ كه‌ له‌ هیچ كام عه‌قده‌كانی تردا نیه‌ .‌

گرنگترین شوێنه‌واری به‌ندایه‌تی كردن بریتیه‌ له‌وه‌ی مرۆڤ بزانێت كه‌ ئه‌م بونه‌وه‌ره‌ دروست كار و به‌ڕێوه‌به‌رێكی هه‌یه‌، وه‌هیچ شتێك نیه ‌له‌م بوونه‌وه‌ره‌دا ئیلا به‌فه‌رمانی خوای گه‌وره‌وه ‌به‌ڕێوه ‌ده‌چێت، خوای گه‌وره‌ده‌فه‌رموێت:{ألا له الخلق والأمر} الأعراف:54. وه‌له‌پاش ئه‌وه‌ی مرۆڤ زانی كه‌خوای گه‌وره‌ دروستی كردوه‌، ئه‌بێت بزانێت كه‌ ته‌نها بۆ به‌ندایه‌تی خۆی دروستی كردوه.‌

‌پێم خۆشه ‌ئه‌م بابه‌ته ‌دابه‌ش بكه‌مه ‌سه‌ر دوو ته‌وه‌ر: یه‌كه‌م: تایبه‌ته‌به‌هه‌موو ئه‌و كه‌سانه‌ی كه ‌ده‌یانه‌وێت بابه‌ت بنوسن له‌سایته‌كانی ئه‌نته‌رنێت به‌مه‌به‌ستی ئامۆژگاری كردنی ( موسڵمانان ـ لایه‌نه‌ئیسلامیه‌كان ـ كۆمه‌ڵگه‌ی ئیسلامی ) . دووه‌م: تایبه‌ته ‌به‌سایته ‌ئیسلامیه‌كان.

بێ گومان مانگی ره‌جه‌ب پیرۆزه ‌لای خوای په‌روه‌ردگار، چونكه ‌یه‌كێكه ‌له ‌مانگه‌كانی حوروم( اشهر الحرم ) كه ‌خوای گه‌وره ‌باسی كردوه‌ بۆمان له‌قورئانی پیرۆز و نابێت خه‌ڵك له‌و مانگه ‌زوڵم و سته‌م بكات، وه‌ئه‌مه ‌ئه‌وه‌ ناگه‌یه‌نێت كه‌تایبه‌ت بكرێت به‌به‌ندایه‌تێكی دیاری كراو، چونكه ‌هیچ جێگر نه‌بوه ‌له‌پێغه‌مبه‌ری خواوه-صلى الله عليه وسلم- ده‌رباره‌ی به‌ندایه‌تێكی دیاری كراو‌...

ئه‌م بابه‌ته‌ مه‌رج و ڕوكنه‌كانی نوێژی مردووی تێدا ڕوون كراوه‌ته‌وه‌، له‌ هه‌ر چوار مه‌زهه‌به‌كاندا ئه‌و مه‌رج و ڕوكنانه‌ی زانایان له‌ سه‌ری ڕێك كه‌وتوون، و ئه‌وانه‌ش تێیدا ڕای جیاوازیان هه‌یه‌‌.

برایه‌تی و براده‌ری له‌ ئیسلامدا ئادابی خۆی هه‌یه‌، به‌ڵام له‌م سه‌رده‌مه‌ی ئێستادا كه‌م جێبه‌جێ و ڕه‌چاو ئه‌كرێت، بۆیه ‌زۆر جار خۆشه‌ویستی له‌نێوان دوو براده‌ردا ده‌بێته‌ناخۆشی و ڕق له‌یه‌ك بوون، ئه‌گه‌ر هه‌ردوو براده‌ره‌كه‌به‌ڕاستی ئادابی برایه‌تی و براده‌ریه‌تی جێبه‌جێ بكه‌ن ئه‌وه‌جودایی له‌نێوانیان روونادات و شه‌یتتان ناتوانێت زه‌فه‌ریان پێ ببات.

ئینته‌رنێت له‌م سه‌رده‌مه‌ وه‌ك شمشێرێكی دووسه‌ره‌: 1-چونكه ئه‌هلی خێرو چاكه‌ ده‌توانن بیرو باوه‌ڕی ڕاست وپیرۆزی خۆیان بگه‌ێنن به‌ سووكترین نرخ وبه‌ها. 2-له‌هه‌مان كاتدا ئه‌هلی شه‌ڕو خراپه‌ ده‌توانن بیرو باوه‌ڕی چه‌وت و گڵاوی خۆیان بڵاو بكه‌نه‌وه‌ به‌ئاسانی.

خۆشی ڕاسته‌قینه‌ بۆ منداڵه‌كانمان ئه‌وه‌یه ‌كه‌پشووی هاوین ته‌واو بێت و خۆ ی ‌ببینێته‌وه‌ كه‌چه‌ند جوزئێكی له‌قورئانی پیرۆزی له‌به‌ر كردوه‌، یان فێری شتێكی به‌سوود بوه‌... وه‌ ده‌بێت ئه‌وه‌ی پێ بوترێت كه‌پشووی هاوین یه‌كێكه ‌له‌و نیعمه‌تانه‌ی كه‌ده‌بێت سوودی لێ وه‌ڕبگیرێت...