فیقه

لەم وتارەدا : *بەڵگە لە سەر فەزڵ و گەورەیی ئەم دە رۆژە : * ئەو كردەوانەی كە سوننەتن لەم مانگەدا ئەنجام بدرێن : 1 ـ زۆر ئەنجام دانی كردەوە چاكەكان بە گشتی... 2 ـ نوێژ : بەوەی كە زوو بچیت بۆ نوێژە جەماعەتەكان و پەلە و پێشبڕكێ‌ بكەیت بۆ ڕیزی یەكەم... 3 ـ ڕۆژوو... 4 ـ ڕۆژووی ڕۆژی عەرەفە بە تایبەت... 5 ـ عومرە و حەج كردن... 6 ـ ووتنی : (الله أكبر ...) لەم دە ڕۆژەدا هەموو كاتێك... 7 ـ خۆ ئامادە كردن بۆ قۆچ و قوربانی ئەنجام دان... 8 ـ قۆچ و قوربانی كردن لە ڕۆژی جەژندا...

مه‌نزومه‌ی قه‌واعیدی فیقهی: دانه‌ره‌كه‌ی ( عبد الرحمن بن ناصر السعدي ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ )، مامۆستا عبداللطيف هه‌ستاوه‌ به‌رونكردنه‌وه‌ی له‌ زنجیره‌ وانه‌ێكدا به‌ زمانی كوردی به‌ شێوه‌یه‌كی پوخت و ئاسان.

كورته‌ نامه‌یه‌كم پێیه‌ بۆ كچ و خوشكه‌كانمان به‌تایبه‌تى له‌م رِۆژگاره‌دا كه‌ رِۆژگارى فیتنه‌یه‌ په‌نا به‌ خواى گه‌وره‌و میهره‌بان ،وه‌ ئاژاوه‌و به‌ڵا و موسیبه‌ت له‌ هه‌موو لایه‌كه‌وه رِووى كردۆته‌وه‌ ئوممه‌تى ئیسلام به‌تایبه‌تى مه‌سه‌له‌ى شه‌هه‌وات و ئاره‌زوو بازى...با بزانین خواى گه‌وره‌ و میهره‌بان وه پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ى صلى الله علیه وسلم چ ئامۆژگارى و نه‌سیحه‌تێك ده‌كه‌ن بۆ كچه‌كانمان بۆ خوشكه‌كانمان بۆ خێزانه‌كانمان بۆ ئه‌وه‌ى گیرۆده‌ى فێڵى شه‌یتان نه‌بن...

سوڵح كردن له‌ ئیسلامدا: وتارێكه‌ مامۆستا باسی گرنگی ئاشتبوونه‌وه له‌ ژیانی موسڵماناندا كردوه‌، چونكه‌ ئه‌مڕۆ موسڵمانان ده‌ناڵێنن به‌ ده‌ستی ناكۆكی ودووبه‌ره‌كییه‌وه‌، وه‌‌ بووته‌ هۆی لاوازی موسڵمانان له‌ جیهاندا.

نامه‌یه‌كم پێیه‌ بۆ لاوه‌ خوێن گه‌رمه‌كانمان كورته‌ ئاگه‌داریه‌ك بۆ گه‌نجه‌كانمان هه‌ندێ ئاگادارى و خاڵ هه‌یه‌ كه‌ ئه‌گه‌ر وریاى نه‌بین به‌ره‌و هه‌ڵدێرانمان ئه‌بات هه‌ر له‌ دنیا ئه‌گه‌ر به‌ ترسان له‌ خواى په‌روه‌ردگار و ده‌ست گرتن به‌ ئیسلامه‌وه‌ ئه‌و خاڵانه‌ نه‌ناسین دوچارى ئه‌بین و رِوبه‌رِومان ئه‌بێته‌وه‌.. برا گه‌نجه‌كه‌م پێش ئه‌وه‌ى ئه‌و چه‌ند خاڵه‌ باس بكه‌م با هه‌ڵسه‌نگاندنێكمان هه‌بێت له‌ نێوان سۆز و رِحمه‌تى ئیسلام و فێڵ و نه‌خشه‌ و پیلانى رِۆژئاوا هه‌ڵیسه‌نگێنه‌ ئیسلام به‌ رِه‌حم و سۆزه‌كه‌ى خۆى بانگ ده‌كات دیعایه‌ى رِۆژئاوایه‌كانیش له‌و لاوه‌ بانگه‌شه‌ت بۆ لا ئه‌كه‌ن هه‌ردوو لا هه‌ڵسه‌نگێنه‌ بزانه‌ كامیان دڵسۆزى تۆن بزانه‌ كامیان به‌كه‌ڵكى تۆ دێن بزانه‌ كامیان خۆشبه‌ختى تۆیان ئه‌وێ و ئه‌یانه‌وێ له‌ ئاینده‌دا سه‌رفراز بى وه‌ كامیان ئه‌یه‌وێ به‌ هه‌ندێ نه‌خشه‌و پیلانى پرِو پوچ و لاواز له‌ پێش چاوت هه‌ندێ شت شرین بكات كه‌ ئه‌نجامه‌كه‌ى هه‌ڵدێرانه‌ هه‌ر له‌ دونیا ..

( الاستطاعة ) توانینی حه‌ج كردن دوو جۆرن، یه‌كه‌میان: توانینی حه‌ج كردنه‌ به‌ خۆی...دووه‌میان: توانینی وه‌ده‌ست هێنانی حه‌ججه‌ به‌ هۆی كه‌سێكی تر...

واجبوونی حه‌ج و عومره‌ و مه‌رجه‌كانی:حه‌ج كردن واجبه‌و، ڕوكنی پێنجه‌می ئیسلامه‌، له‌ ساڵی نۆ یان ده‌ی كۆچیدا واجب كراوه‌ ...وه‌ له‌ مه‌رجه‌كانی: ئیسلامه‌تی، داوا لێكردنی شه‌رعه‌، ئازادی، توانای حه‌ج كردن...وه‌ وانه‌یه‌ به‌ شێوه‌ی پرسیار و وه‌ڵام روونكراوه‌ته‌وه‌.

خوای گه‌وره‌ باسی گرنگی زه‌واجی بۆمان كردوه‌ له‌ قورئانی پیرۆزدا وه‌كو نیعمه‌تێكی خۆی به‌ سه‌ر به‌نده‌كانیه‌وه‌، وه‌ زه‌واج له‌ ئسلامدا زه‌روره‌تێكی شه‌رعیه‌ ده‌ بێت جێ به‌جێ بكرێت له‌ لایه‌ن ئه‌و كه‌سانه‌ی توانای ژنهێنانیان هه‌یه‌.

1. ئه‌م ئالقه‌يه‌ ده‌ بنه‌ماكان(المبادئ العشرة)ي زانستي ميرات له‌ نيو خوى ده‌گرێ، كه‌بريتيه‌ له‌، پێناسه‌ى زانستي ميرات و بابه‌ت و به‌رهه‌مي ئه‌م زانسته‌و نيسبه‌ت و فه‌زل و دانه‌ڕ و ناو و سه‌رچاوه‌ و حوكمى فێڕبوونى و مسه‌سه‌له‌كاني. 2. ئه‌مه‌ وانه‌یه‌ی دووه‌مه‌ له‌ چه‌ند پێشه‌كێك له‌ زانستی میرات،‌ بریتیه‌ له‌ باس كردنی یاسای میرات له‌ چه‌رخی نه‌فامیدا و یاسای میرات له‌ شه‌ریعه‌تی ئیسلامیدا و به‌راورد له‌ نێوانیاندا، وه‌ هه‌روه‌ها تێیدا باسی حیكمه‌تی شه‌ریعه‌تی ئیسلامی له‌ دیاری كردنی ئه‌ندازه‌ی به‌شه‌ میراته‌كاندا كراوه‌.

ئه‌م بابه‌ته‌ وتاری هه‌ینیه‌ له‌ ڕۆژی 11/6/2010 مزگەوتى قازى محمد - كەلار ، مامۆستا عه‌لی خان باسی تێڕوانینى ئیسلام بۆ وەرزش بەگشتى ومێژووى تۆپێن و زەرەرو زیانەكانى تۆپێن ده‌كات...