كاره‌ باش وچاكه‌كان

سه‌ره‌تا ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ په‌روه‌ردگار لوطفی له‌گه‌ڵ كردوون و یارمه‌تی داون كه‌ ناویان له‌ تیروپشكدا ده‌رچووه،‌ پێویسته‌ له‌به‌رامبه‌ر ئه‌و نیعمه‌ته‌ گه‌وره‌یه‌دا كه‌ شادیان ئه‌كات به‌دیداری ماڵه‌ پیرۆزه‌كه‌ی خۆی زۆر سوپاس وشوكری ئه‌و زاته‌ پیرۆزه‌ بكه‌ن، چونكه‌ كه‌سانێكی زۆر هه‌یه‌ چه‌ند ساڵێكه‌ ناوی خۆیان تۆمار ئه‌كه‌ن كه‌چی ناویان ده‌رناچێت وكه‌سانێكیش هه‌ن هه‌ر به‌و ئاواته‌وه‌ چوونه‌ته‌ ژێر گڵ‌ وسه‌ریان ناوه‌ته‌وه‌، داواكارین له‌خوای گه‌وره‌ كه‌ نیه‌تی ئه‌و كاره‌ خێره‌شی بۆ ئه‌وان نووسی بێت ...

خۆشه‌ویستان به‌بێ ئه‌وه‌ی هه‌ست به‌خۆمان بكه‌ین و پێ بزانین ڕۆژو مانگ و ساڵه‌كان به‌سه‌رماندا تێ ده‌په‌ڕن، كه‌چی ئێمه‌ له‌غه‌فڵه‌ت و بێ ئاگاییه‌كی گه‌وره‌داین له‌نێوان شه‌ونوخونی و خه‌وتن و سه‌رقاڵی به‌ كاروباری دونیا، تاوامان لێهاتوه‌ به‌مانگ و بگره‌ به‌ساڵیش قه‌بر و قیامه‌تمان به‌بیر نایه‌ته‌وه‌ كه‌ ماڵی كۆتا و پاشه‌ڕۆژی هه‌موومانی پێوه‌ به‌نده‌

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی كورته‌یه‌ك ده‌رباره‌ی تاوانه‌كانی زمان ده‌كات؛ چونكه‌ زمان یان ده‌بێته‌ مایه‌ی خوشی و به‌خته‌وه‌ری بۆ مرۆڤ یان ده‌بێته‌ مایه‌ی ناخۆشی و ئاخر شه‌ڕی. وه‌ تاوانه‌كانی زمان زیاتره‌ له‌ تاوانه‌كانی ئه‌ندامه‌كانی مرۆڤ وه‌كو ده‌ست و چاو و پێی و ورگ...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا مه‌به‌ست له‌و شه‌یتانانه‌ كامه‌یه‌ كه‌ له‌مانگی ڕه‌مه‌زاندا ده‌به‌سترێنه‌وه‌، چونكه‌ له‌فه‌رمووده‌داهاتووه‌، كه‌ مانگی ره‌مه‌زان هات ده‌رگای به‌هه‌شت ده‌كرێته‌وه‌ و ده‌رگاكانی دۆزه‌خ داده‌خرێن وشه‌یتانه‌كانیش ده‌به‌سترێنه‌وه‌ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌؟ ".

خۆشه‌ویستان له‌به‌ر ئه‌وه‌ی مانگی پیرۆزی ڕه‌مه‌زان تایبه‌تی مه‌ندیه‌كی گه‌وره‌ی خۆی هه‌یه‌ له‌ڕووی تام و چێژی عیباده‌ت وگه‌رم و گوڕی له‌ئه‌نجامدانیدا، پێویسته‌ ئێمه‌ش به‌فرصه‌ت و هه‌لی وه‌ربگرین وتوێشووی خۆمانی لێ پڕكه‌ین...

رِه‌مه‌زان مانگى رِه‌حمه‌ت وبه‌زه‌یی په‌روه‌ردگاره‌ بۆ مرۆڤایه‌تى ،مانگێكه‌ ره‌حمه‌ت تیایدا فراوانتره‌و به‌ڵێنێكى زۆرى له‌سه‌ر دراوه‌ ،ده‌روازه‌ى زیاترى ره‌خساندوه‌ بۆ ته‌وبه‌كردن وپه‌شیمان بونه‌وه‌ له‌كرداره‌كانى رِابردوو،به‌وه‌ى ئه‌گه‌ر مرۆڤیك مانگى رِه‌مه‌زانى به‌عیباده‌ت زیندووكرده‌وه‌ ورِۆژانه‌ى به‌زیكرو یادى په‌روه‌ردگار به‌رِێ كرد و چاوه‌رِێى ئه‌جرو پاداشتى له‌خواوه‌ندى میهره‌بان كرد، ئه‌وا خواى گه‌وره‌ له‌گوناهى رِابردووى خۆش ده‌بێت...

خۆشه‌ویستان له‌ باره‌ی گرنگی یاد وذیكری خوای گه‌وره‌وه‌، شێخ الإسلام ابن تيمية (ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت) ئه‌ڵێت: یادى خواى گه‌وره‌ بۆ دڵان وه‌ك ئاو وایه‌ بۆ ماسیه‌كان، ده‌ى كه‌واته‌ ئه‌بێت حاڵى ماسى چۆن بێت كه‌ بێ ئاو بێت؟!

له‌م كتێبه‌دا مامۆستا صلاح الدین باسی دوعاو ئه‌ذكارو ئادابی شه‌رعی ده‌كات بۆ منداڵان، كه‌ له‌ سوننه‌تی صه‌حیحی پێغه‌مبه‌رمان صلى الله عليه وسلم هاتووه‌...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار وه‌ڵام ) وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" له‌ناوچه‌كه‌مان مزگه‌وتێكمان هه‌یه‌ كه‌ هه‌ر پێنج نوێژه‌كه‌ و نوێژی هه‌ینیشی تێدا ده‌كه‌ین، جا ئێستا ئه‌م ناوچه‌یه‌ی كه‌ لێی ده‌ژین‌ ئه‌مانه‌وێت به‌جێبهێڵێن وچۆڵێ بكه‌ین، له‌پاش ئێمه‌ش خه‌ڵكانێكی ناموسڵمان ده‌ست ده‌گرن به‌سه‌ر ناوچه‌كه‌دا چونكه‌ له‌بنچینه‌دا ناوچه‌ی خۆیان بووه‌، پێشتریش ئێمه‌ بۆ ماوه‌ی شه‌ش ساڵ لێمان وه‌رگرتوون، ئێستاش كه‌ ماوه‌كه‌ ته‌واو بووه‌ ده‌بێت به‌جێی بهێڵین، ئایا مزگه‌وته‌كه‌ چی لێ بكه‌ین ؟ بیڕوخێنین یان وه‌ك خۆی به‌جێی بهێڵین؟ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ ئه‌وانیش ناموسڵمانن و نوێژی تێدا ناكه‌ن پێ ده‌چێت خراپ به‌كاری بهێنن؟".

ئه‌م وتاره‌ هه‌ینیه‌ باسی ئه‌م خاڵانه‌ ده‌كات: ١- گرنگی پاراستنی ئه‌مانه‌ت. ٢- مانای ئه‌مانه‌ت. ٣- جۆره‌كانه‌ی ئه‌مانه‌ت. ٤- وه‌سیه‌ت كردن به‌ پاراستنی ئه‌مانه‌ت. ٥- تێكچونی ئومه‌ت به‌ له‌ ناوچونی ئه‌مانه‌ت...

خوای گه‌وره‌ له‌زۆربه‌ی ئایه‌ته‌كانی قورئانی پیرۆزدا باوه‌ڕداران هانده‌دات كه‌ له‌پێناوی زاتی هه‌ق ته‌عالای ئه‌ودا ماڵ و سامانیان ببه‌خشن وده‌ست نوقاو وڕه‌زیل و پیسكه‌ نه‌بن و یارمه‌تی هه‌ژاران و لێقه‌وماوان بده‌ن وبه ‌به‌خشینی ماڵ وسامانیان خۆیان له‌ دۆزه‌خ بپارێزن و به‌هه‌شتی نه‌بڕاوه‌ی پێ‌ به‌ده‌ستبهێنن...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایه‌ دروسته‌ زوڵم و ستـه‌م لــه‌ بێبــاوه‌ڕ بكـرێت‌ ؟".

ئاشكرایه‌ دوا سروشت وبه‌رنامه‌ی خوا بۆ سه‌ر زه‌وی به‌گشتی و ئێمه‌ی مرۆڤایه‌تی به‌ تایبه‌تی، بریتیه‌ له‌ به‌رنامه‌ی ئیسلام، سه‌رچاوه‌ی یه‌كه‌میش له‌م به‌رنامه‌یه‌ بریتیه‌ له‌ قورئانی موزن. خوێنه‌ری به‌ڕێز: ئه‌م كتێبه‌ دانه‌ره‌كه‌ب به‌ڕێز غه‌ریب حه‌سه‌نه‌، وه‌سه‌نته‌ری حیكمه‌ بۆ فێركردن و پێ له‌به‌ركردی قورئانی پیرۆز چاپیان كردوه‌، وه‌ له‌چه‌ند به‌شێكی سه‌ره‌كی پێك دێیت كه‌ ئه‌مانه‌ن: ١- پێناسه‌ی قورئانی پیرۆز... ٢- گه‌وره‌یی وفه‌زڵی فێربوونی قورئانی پیرۆز... ٣- فه‌زڵ وگه‌وره‌یی خوێندنه‌وه‌ی قورئانی پیرۆز... ٤- ئاداب وڕه‌وشته‌ گشتیه‌كانی خوێندنه‌وه‌ی قورئانی پیرۆز...

قورئان کەلامی خوایە، فەزڵ و گەورەیی قورئان لە بەرامبەر قسە وکەلامی خەڵکی تردا وەک فەزڵ و گەورەیی خوا وایە لە بەرانبەر دروستکراوەکانیدا، باشترین ووتەیەکیش لەزمان بێتەدەر ئەوەیە کەقورئانی پێ بخوێنرێت.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ئیسلام پرسیار ووه‌ڵام، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:"ئایا كاتێك ده‌مانه‌وێت یه‌كێك له‌ ذیكره‌كان بخوێنین مه‌رجه‌ ده‌م وزمانمان بجوڵێت؟ بۆ نموونه‌ له‌كاتی چوونه‌ سه‌رئاو حه‌مامدا ده‌كرێت ته‌نها ذیكر به‌بیرو هۆش بكه‌ین یان ده‌بێت به‌زمان وده‌میشمان بێت؟ هه‌روه‌ها له‌كاتی خوێندنی یاد وذیكره‌كانی به‌یانیان و ئێواراندا ‌؟".

برای لاوم باش بزانه‌ كه‌ تۆ كاتێك خۆت له‌ شته‌ قه‌ده‌غه‌كراوه‌كان ده‌گریته‌وه‌ و ئه‌ندامه‌كانی له‌شت له‌ كرده‌وه‌ی خراپ ده‌پارێزیت ئه‌وا به‌ویستى خوا له‌وكه‌سانه‌ ده‌بیت كه‌ پێغه‌مبه‌رى خوا صلى الله عليه وسلم په‌یمانى به‌هه‌شتى پێداون و بۆى مسۆگه‌ر كردوون...

ئیثار له‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا به‌ مانای ئه‌وه‌ دێت : مرۆڤی باوه‌ڕدار پێداویستی برا باوه‌رداره‌كه‌ی پێش بخات به‌سه‌ر پێداویستیه‌كانی خۆیدا، هه‌رچه‌نده‌ خۆیشی زۆر پێویستی پێ بێت، به‌شێوه‌یه‌ك كه‌ خۆی تینووی ده‌بێت له‌پێناو ئه‌وه‌ی براكه‌ی تینوێتی بشكێت یان خۆی برسی ده‌بێت تاوه‌كو برسیه‌تی براكه‌ی نه‌هێڵێت...

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ ابن عثیمین ـ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت ـ وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" ئایا حوكمی ئیثار كرد له‌ عیباده‌ت و كاره‌ خێره‌كاندا چیه ‌؟ وه‌ك ئه‌وه‌ی كه‌سێكی زانا یان باوكم پێش بخه‌م وجێگاكه‌ی خۆمی بده‌مێ له‌ڕیزی پێشه‌وه‌ی مزگه‌وت بۆ نوێژ كردن، بۆ نمونه‌ ئه‌گه‌ر من له‌ڕیزی یه‌كه‌م بووم باوكم یان كه‌سێكی زانا وخاوه‌ن عیلم له‌ریزی دووه‌م بوون، ئایا مه‌شروعه‌ كه‌ من جێگاكه‌ی خۆمیان بده‌مێ وخۆم بچمه‌ ریزی دووه‌م ؟ یان كارێكی له‌و شێوه‌یه‌ مه‌كروهه‌ ؟ یان ده‌چێته‌ ریزی كاره‌ موباح و ڕیگه‌ پێدراوه‌كانه‌وه‌ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌؟‌".

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن سایتی ( ئیسلام پرسیار و وه‌ڵام )وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌ ئه‌مه‌یه‌:" هه‌ندێك ناكۆكی خێزانی بوو به‌هۆی بچڕاندنی صیله‌ی ڕه‌حم له‌نێوان باوكم وپوورمدا، ئایا له‌م كاره‌دا هیچ گوناهـ وتاوانێك هه‌یه‌ ؟ له‌كاتێكدا پوورم له‌ لایه‌نی خۆیه‌وه‌ صله‌ی ڕه‌حمی له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا نه‌بچڕاندوه‌ وئه‌و هه‌ر سه‌ردانی ئێمه‌ ده‌كات‌؟‌".

سپارده‌ ( ئه‌مانه‌ت ) پارێزی یه‌كێكه‌ له‌و ڕه‌وشت و سلوكه‌ جوان و به‌رز وپڕ بایه‌خانه‌ی كه‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلام كۆمه‌ڵگه‌ی له‌سه‌ر هانده‌دات و باوه‌ڕداری ساغ و دروستی پێدا ده‌ناسرێته‌وه‌، گه‌وره‌ترین ئامانه‌تێكیش كه‌ خوای گه‌وره‌ ئه‌ركی پاراستنی خستوه‌ته‌ ئه‌ستۆی ئاده‌میزاده‌وه‌ ئه‌مانه‌تی پاراستنی ئه‌م ئاینه‌ پیرۆزه‌یه‌...