هه‌موو بابه‌ته‌كان

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی فه‌زڵه‌كانی ذیكر ‌ده‌كات له‌ ژێر تیشكی ئایته‌كانی قورئان وفه‌رمووده‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا صلى الله عليه وسلم، وه‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی "مختصر الفقه الإسلامي".

زه‌كات هه‌قێكی واجبه‌ خوای گه‌وره‌ دایناوه‌ له‌سه‌ر ماڵێكی تایبه‌ت، بۆ كۆمه‌ڵه‌ كه‌سێكی تایبه‌تی دیاریكراو، له‌كاتێكی دیاریكراودا، له‌ پێناو به‌ده‌ستهێنانی ڕه‌زامه‌ندی خوای گه‌وره‌ وپاككردنه‌وه‌ی ده‌روون و ماڵ وسامان وكۆمه‌ڵگه‌ .

هەموو ساڵێك لە كۆتایی مانگی ڕەمەزاندا مامۆستایان و بانگخوازان بابەتی (دامەزراوی) لەسەر دین باس دەكەن, ئەمەش بە مانای ئەوەی موسڵمانان یەك مانگە ڕووتان لە ئیسلام و عیبادەت كردووە, تكایە دوای ئەم مانگە لە چاكەو خێر و ئیسلامەتی هەڵمەیەن و مەچنەوە ناو گومڕایی... بەڵام ئەم ووتارانە زیاتر بابەتێكی ئیمانی كاتییەو زۆر بەكەمی باسی هۆكارەكانی دامەزراوی و چەسپان دەكرێت..!!..بە جۆرێك بیسەر نازانێت چی بكات و چ ڕێگەیەك بگرێتە بەر تا زاڵ بێت بەسەر نەفسی خۆیداو دوای ڕەمەزانیش هەر بەردەوام بێت...ئەوەی كە جێی باسی ئێمەیە ئەوەیە..بە كورتی و خاڵبەندی:..چی بكەین تا بەردەوام و دامەزراو بین لەسەر دین؟!..

سوپاسی خوای گه‌وره‌ ده‌كه‌ین له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ هیچ عیباده‌ت و په‌رستنێكی دانه‌ناوه‌ بۆ ئومه‌تی ئیسلام به‌ بێ حیكمه‌ت، سه‌رجه‌م عیباده‌ته‌كان حیكمه‌ت و داناییان تێدا ره‌چاو كراوه‌، وه‌ هه‌ریه‌كه‌یان فه‌زڵی تایبه‌تی خۆی هه‌یه‌ به‌سه‌ر باوه‌ڕدارنه‌وه‌، نوێژ و زه‌كات و حه‌ج، وه‌ هه‌روه‌ها ڕۆژوویش فه‌زڵێكی گه‌وره‌یان هه‌یه‌ له‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا .

بڕوابوون - ئه‌ی به‌نده‌كانی خوا - واتا: - به‌رده‌وامبوون له‌سه‌ر گوێڕایه‌ڵی خوای گه‌وره‌.. - به‌رده‌وامبوون له‌سه‌ر په‌رستنی خوای گه‌وره‌.. - جێگربوون له‌سه‌ر دینی خوا تا مردن.. ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له‌ هه‌ندێ ئایه‌تی قورئانی پیرۆز ده‌رباره‌ی فه‌زڵی بڕوابوون به‌ خوا وبه‌رده‌وامبوون له‌سه‌ر په‌رستنی.

خوای گه‌وره‌ جوانترین و پیرۆزترین فه‌رمایشتی ناردۆته‌ خواره‌وه‌ که‌ ئه‌م قورئانه‌یه‌، وه‌‌ هیديایه‌‌ت به‌خشه‌ بۆ چاکترین ڕێگه‌ و ڕێبازو به‌رنامه‌، مژده‌یش ده‌دات به‌و ئیماندارانه‌ی که‌ کارو کرده‌وه‌ی چاکه‌ ده‌که‌ن که‌ پاداشتی زۆر و بێ سنوور چاوه‌ڕێیانه‌ ئه‌م وتاره‌ باسی فه‌زڵی قورئانی پیرۆز ده‌كات له‌ ڕێگه‌ی چه‌ند ئایه‌تێكی قورئانه‌وه‌.‌

گه‌ر به‌وردى برِوانینه‌ چه‌مكى راسته‌قینه‌ى به‌خته‌وه‌رى بۆمان ده‌رده‌كه‌وێت كه‌به‌خته‌وه‌رى له‌خودى ئه‌و شتانه‌ى بۆمان فه‌راهه‌م هاتوون نایه‌ته‌دى، به‌ڵكو له‌ئه‌نجامى كارلێككردنى شته‌كان و ئاستى كاریگه‌رییان له‌سه‌ردڵ و ده‌روون دێته‌دى.

پشت به‌ستن به‌ خوای گه‌وره‌ په‌رستشی ڕاستگۆیان‌ وڕێگای دڵسۆزان وپێاوچاكانه‌‌، خوای گه‌وره‌ فه‌رمانی پێ كردوه‌ به‌ پێغه‌مبه‌ران و به‌نده‌ باوه‌ڕداره‌كانی.

مه‌رجه‌كانی پاڕانه‌وه‌ وڕێگره‌كانی وه‌ڵامدانه‌وه‌ی له‌ ژێر ڕۆشنایی قورئان وسوننه‌تدا: دانه‌ری ئه‌م كتێبه‌ - خوا بیپارێزێت - ده‌ڵێت: ئه‌م كتێبه‌ كورته‌یه‌كه‌ له‌سه‌ر مه‌رجه‌كانی پاڕانه‌وه‌ وڕێگره‌كانی وه‌ڵامدانه‌وه‌ی وه‌رم گرتوه‌ له‌ كتێبه‌كه‌م«الذكر والدعاء والعلاج بالرقى»، وه‌ هه‌ندێ زانیاری به‌سوودم بۆ زیاد كردوه‌ كه‌وا هه‌موو موسڵمانێك پێویستی پێه‌تی له‌ پاڕانه‌وه‌دا... برای به‌ڕێزمان مامۆستا حه‌مزه‌ به‌رزنجی هه‌ستاوه‌ به‌ وه‌رگێڕانی بۆ سه‌ر زمانی كوردی.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی لەبەركردنی ئەو جل وبەرگانەی كە وێنەی گیان داریان له‌سه‌ره‌ له‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا چی یە؟ ؟

خۆشبهاندن به كافران حرامه : خۆشبهاندن به پۆشاكیانه‌وه، به خوڕه‌وشتیانه‌وه، به كرداریانه‌وه. له هه‌موی ترسناك تر ڕازی بون به بیروباوه‌ڕیان، به خواردن وخواردنه‌وه‌ی حرامیانه‌وه، شوێن كه‌وتنیان له جه‌ژن وئاهه‌نگێڕان وكۆبونه‌وه له‌گه‌ڵیاندا له بۆنه‌كانیاندا. ئه‌م بابه‌ته‌ وتارێكی زۆر كاریگه‌ری مامۆستا عادل شێخاني یه‌ ، به‌ڕاستی كاریگه‌روو به‌هێزه‌، پێویسته‌ هه‌موو موسڵمانێك گوێی لێ بگرێت بۆ ئه‌وه‌ی خۆی بپارێزێت له‌ خۆشبهاندن به‌ كافر وبێباوه‌ڕان.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: من موچه‌خۆرم وه‌ مانگانه‌ هه‌ندێك له‌ موچه‌كه‌م پاشه‌كه‌وت ده‌كه‌م، ئایا چۆن زه‌كاتی مووچه‌ی مانگانه‌ ده‌ربكه‌م ؟

ئه‌م وتاره‌ باسی سیفات و بیروباوه‌ڕی خواریجه‌كان ده‌كات له‌ ژێر ڕۆشنایی فه‌رموده‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا صلى الله عليه وسلم.

ته‌وبه‌كردن بریتیه‌ له‌ گه‌ڕانه‌وه‌یه‌كی ڕاسته‌قینه‌‌ له‌ گوناه‌و تاوان بۆ گوێڕایه‌ڵی وبه‌ندایه‌تی خوای گه‌وره‌. خۆشه‌ویستان ئه‌م بابه‌ته‌ بریتیه‌ له ئایه‌ت وفه‌رموده‌یه‌ك ‌ده‌رباره‌ی ته‌وبه‌كردن وگه‌ڕانه‌وه‌ بۆ لای خوای گه‌وره‌، له‌گه‌ڵ راڤه‌یه‌كی كورتی به‌سوود. ‌

به‌درێژایى مێژوو هیچ ده‌سته‌و تاقمێك نه‌بووه‌ كه‌بێ پێشه‌واو سه‌ركرده‌ بوو بێ, به‌جۆرێك شوێن كه‌وتوانى هه‌وڵیان داوه‌ كه‌ به‌جێ پێیه‌كانى ئه‌ودا هه‌نگاو بنێن و له‌گه‌ڵ حه‌زو بیر كردنه‌وه‌ى ئه‌ودا ئاوێته‌ ببن . موسڵمانانیش تاكه‌پێشه‌وایان ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌ به‌ڕێزه‌یه‌ صلى الله عليه وسلم كه‌سه‌ردارى كوڕانى ئاده‌مه عليه السلام ونمونه‌ى ڕه‌وشت به‌رزى و جوامێرى و خواناسىو پیاوه‌تى و ئازایه‌تى و هه‌موو ئاكاره‌ به‌رزه‌كانى تره‌ .هه‌ركاتێك موسڵمانان به‌جوانى ده‌ستیان گرتبێ به‌ ڕێبازه‌كه‌یه‌وه‌و به‌شوێن هه‌نگاوه‌كانى كه‌وتبن؛ سه‌ركه‌وتوو سه‌رفرازو عیزه‌ت مه‌ندبوون و قورسایى خۆیان سه‌لماندووه... خوێنه‌ری به‌ڕێز: ئه‌م په‌رتوكه‌ باسی ‌ ڕووخسارو ڕه‌وشته‌ به‌رزه‌كانی پێغه‌مبه‌ری خۆشه‌ویست ده‌كات، هیوادارین سوودی لێوه‌رگریت.

سەرچاوەی تەشریع لە ئیسلامدا خوایە نەك مرۆڤ و هەموو مرۆڤەكان وەكو یەكن بەرامبەری، تەنانەت پێغەمبەریش (صلی الله علیه وسلم) كە گەیەنەری پەیامەكەیە، ملكه‌چی یاساكانی شه‌ریعه‌ت بووه‌. وه‌ یەكێك لە تایبەتمەندییەكانی حوكمی ئیسلامی سەروەری شه‌ریعه‌ت ویاساكانیه‌تی‌، بەڵام نەك بەناوی سەروەری یاساوە بەڵكو بەناوی سەروەری شەریعەوە كە حاكم و مەحكوم وەكو یەك ملكەچی فەرمانەكانی بوون.

وتارێكی زۆر كاریگه‌ری شێخ موحه‌مه‌د حوسین یه‌عقوب، به‌ ژێر نووسی كوردی، به‌ڕاستی كاریگه‌روو به‌هێزه‌ باسی ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌كات كه‌ گومانیان وایه‌ دوورن له‌ نیفاقه‌وه‌، وه‌ئه‌م نه‌خۆشیه‌ ته‌نها توشی ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌بێت كه‌وا باوه‌ڕیان سست ولاوازه‌، به‌ڵام له‌ هه‌مان كاتدا حه‌زیان له‌ بیستنی مه‌دحی خه‌ڵكییه‌، وه‌ سیفه‌تی نیفاقیان تێدایه‌ وبه‌خۆیان نازانن.

باسی پله‌وپایه‌ی زانستی شه‌رعی ده‌كات ، له‌ ڕوانگه‌ی ئایه‌ته‌كانی قورئان فه‌رمووده‌كانی پێغه‌مبه‌ری خوا صلى الله عليه وسلم.

پرسیارێكه له‌ لایه‌ن شێخ عبد العزیز بن باز (ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت)، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا حوكمی ئه‌و كه‌سانه‌ چیه‌ كه‌ داوای جێ به‌جێكردنی بنه‌ماكانی ئیشتراكیه‌ت وشیوعیه‌ت ده‌كه‌ن، له‌هه‌مان كاتیشدا دژایه‌تی حوكمی ئیسلام ده‌كه‌ن، وه‌ ئایا حوكمی ئه‌و كه‌سانه‌ش چیه‌ یارمه‌تی ئه‌و جۆره‌ كه‌سانه‌ ده‌ده‌ن كه‌داوای ئیشتراكیه‌ت و شیوعیه‌ت ده‌كه‌ن ؟ وهه‌مه‌یشه‌ به‌خراپه‌ باسی ئه‌و كه‌سانه‌ش ده‌كه‌ن كه‌ داوای جێ به‌جێكردنی حوكمی ئیسلام ده‌كه‌ن؟ وه‌ تانه‌ وته‌شه‌ره‌یان لێ ده‌ده‌ن ودرۆ به‌ده‌میانه‌وه‌ ده‌كه‌ن، ئایا دروسته‌ ئه‌و جۆره‌ كه‌سانه‌ بكرێن به‌ ئیمام و ووتاربێژ له‌ مزگه‌وته‌كاندا ؟

خوای گه‌وره‌ له‌م ئایه‌ته‌دا جه‌خت له‌دوو خاڵ ده‌كاته‌وه‌ : یه‌كه‌میان : مرۆڤی باوه‌ڕدار ده‌بێت صاڵح و چاكه‌كار بێت وده‌روونی خۆی پاك بكاته‌وه‌ له‌تاوان وخراپه‌ وگوناهـ ، دووه‌میشیان ئه‌وه‌یه‌ : به‌وه‌وه‌ نه‌وه‌ستێت كه‌ خۆی چاكه‌كار بێت به‌ڵكو ده‌بێت ئه‌و چاكه‌یه‌شی بۆ خه‌ڵكی وكۆمه‌ڵگه‌كه‌شی بووێت ئه‌ویش به‌وه‌ی فه‌رمانیان پێ بكات به‌چاكه‌ وڕێگریان بكات له‌خراپه‌، هه‌ركاتێك ئه‌مه‌ی كرد ئه‌و كاته‌ خراپه‌ وگۆمڕایی كه‌سانی خراپه‌كار زیانی پێ ناگه‌یه‌نن .