بابه‌ته‌كانی ژنان‌

خوایه‌ گه‌وره‌ باسی له‌ سه‌رپۆش و له‌چكی ئافره‌ت كردووه و به‌ شێوه‌ی فه‌رمان، فه‌رمانی كردووه‌ پێیان له‌چكه‌كانیان بده‌ن به‌سه‌ر سه‌ر شان وملیاندا... ئه‌م بابه‌ته باسی باڵاپۆشی ئافره‌تی موسڵمان ده‌كات،‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( ڕێزلێنانی ئافره‌ت له‌ ئیسلامد )، دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د جه‌میل زینۆیه‌

پیاوان و ئافره‌تان خوای گه‌وره‌ ته‌واوی فه‌رمان وڕێگریه‌كانی به‌یه‌كسانی پێ ڕاگه‌یاندوون، له‌ هه‌ندێك كار وفه‌رماندا نه‌بێت كه‌ خوای گه‌وره‌ ڕه‌چاوی حاڵو ته‌ندروستی ئافره‌تانی كردووه‌ و هه‌ندێك له‌ عیباده‌ته‌كانی له‌سه‌ر سووك كردوون، به‌هه‌مان شێوه‌ به‌ له‌به‌رچاوگرتنی هه‌ندێك ئیعتبارات په‌روه‌ردگار جیاوازییه‌كی كه‌می كردووه‌ له‌ نێوان ئافره‌تان و پیاواندا، ئه‌ویش نه‌ك به‌وه‌ی خوانه‌خواسته‌ وا تێبگه‌ین كه‌ خوای گه‌وره‌ و ئاینی پیرۆزی ئیسلام سته‌میان كردبێت له‌ ئافره‌تان، نه‌خێر به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ به‌ڵكو له‌به‌ر ڕه‌چاوكردنی هه‌ندێك بارودۆخ جیاوازیه‌كی كه‌م ده‌بینرێت له‌ نێوان ئافره‌تان و پیاوان... ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( ڕێزلێنانی ئافره‌ت له‌ ئیسلامد )، دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د جه‌میل زینۆیه‌.

خوای گه‌وره‌ ته‌واوی دروستكراوه‌كانی به‌جنۆكه‌ و مرۆڤه‌كانه‌وه‌ بۆ ئامانجێكی گه‌وره‌ دروستكردووه‌ كه‌ ئه‌ویش به‌ندایه‌تی كردنی ڕاست ودروستی خوای گه‌وره‌یه‌، به‌ شێوه‌یه‌ك كه‌ ته‌نها ئه‌و بپه‌رستن و هیچ شه‌ریك وهاوه‌ڵێكی بۆ دانه‌نێن... ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( ڕێزلێنانی ئافره‌ت له‌ ئیسلامد )، دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د جه‌میل زینۆیه‌، لاپه‌ڕه‌ 25.

خوای گه‌وره‌ له‌ قورئانی پیرۆزدا سوره‌تێكی به‌ناوی پیاوانه‌وه‌ ناو نه‌ناوه‌، به‌ڵام سوره‌تێكی ته‌واوی به‌ناوی سوره‌تی ئافره‌تانه‌وه‌ ناوناوه‌، ئه‌مه‌ش به‌ڵگه‌یه‌ له‌سه‌ر ڕیزو پله‌و پایه‌ی ئافره‌تان له‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا له‌م سوره‌ته‌دا په‌روه‌ردگاری باڵاده‌ست كۆمه‌ڵێك ئه‌حكامی تایبه‌ت به‌ ئافره‌تان و خێزان و ده‌وڵه‌ت و كۆمه‌ڵگه‌ باس كردووه‌، به‌ڵام زۆربه‌ی زۆری ئه‌حكامه‌كانی باس له‌ مافه‌كانی ئافره‌تان ده‌كات، بۆیه‌ سوره‌ته‌كه‌ش به‌ناوی سوره‌تی ئافره‌تانه‌وه‌ ناونراوه‌

ئيسلام هات به‌دید و وتێڕوانینێكی جیاوازه‌وه‌ ته‌ماشای ئافره‌تی كرد : 1- خوای گه‌وره‌ ڕێزی ناوه‌ له‌ ئافره‌تان به‌وه‌ی پێی ڕاگه‌یاندوین كه‌ مرۆڤه‌كانی له‌ نێر و مێیه‌ك خه‌لق كردوه‌، له‌ هه‌مان كاتدا پێوه‌ری چاكیه‌تی و باشیه‌تی لای خوای گه‌وره‌ ته‌نها له‌خواترسان و ته‌قوایه‌ 2- یه‌كێكی تر له‌و ڕیز وپله‌وپایانه‌ی كه‌ ئیسلام ناویه‌تی له‌ ئافره‌تان ئه‌وه‌یه‌ هاوشانی كردوون له‌گه‌ڵ پیاواندا له‌شایسته‌ییان بۆ ڕاپه‌ڕاندنی ئه‌رك و فه‌رمانه‌كاندا ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( ڕێزلێنانی ئافره‌ت له‌ ئیسلامد )، دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د جه‌میل زینۆیه‌ ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت.

ئه‌م بابه‌ته‌ وه‌رگیراوه‌ له‌ كتێبی ( ڕێزلێنانی ئافره‌ت له‌ ئیسلامد )، دانه‌ره‌كه‌ی شێخ موحه‌ممه‌د جه‌میل زینۆیه‌، وه‌ باسی وه‌زع وحاڵی ئافره‌تان ده‌كات له‌سه‌رده‌می نه‌فامی وجاهیلیه‌تدا، بۆ نمونه‌: ئافره‌تان هیچ مافێكیان نه‌بووه‌ له‌سه‌ر پیاوان، وه‌ ته‌ڵاق ژماره‌یه‌كی دیاری كراوی نه‌بوو، پیاوان ده‌یانتوانی به‌ ئاره‌زووی خۆیان ژن بهێنن، واتا ژماره‌یه‌كی دیاری كراوی نه‌بوو، وه‌ك ئه‌وه‌ی كه‌ ئیسلام دیار كردووه‌.

به‌و مه‌رجانه‌وه‌ی كه‌ ئیسلام دایناوه‌ بۆ فره‌ژنیی، ده‌توانین بڵێین فره‌ژنی چه‌ندین سودی تێدایه‌ له‌وانه‌: خوای گه‌وره‌ پیاوی وادروست كردوه‌ كه‌ مه‌یلیان زۆره‌ بۆ لای ئافره‌ت و وایان پێ خۆشه‌ زیاد له‌ ژنێكیان هه‌بێت...

بەڕای من هۆکاری دواکەوتنی ئەم هاوسەرگیریە ئەگەر چی لایەنی دەسەڵاتدار بەیاسای دەستکرد، ئەو حوکمە شەرعیەی وەستاندووەو، زۆرێك لە ڕێکخراوەکانی ژنانیش بەتەواوی ئافرەتانیان ترساندووەو ڕێگریان لێ کردوون و دووریان خستونەتەوە لەو پرۆسەیە!. بەڵام بەڕای من گەورەترین هۆکارو ترس و دڵە ڕاوکێ کە بۆ ئافرەتان دروست بووە، پیاوان خۆیانن!

پێناسه‌ى دڵدارى : بریتى یه‌ له‌ : په‌یوه‌ندییه‌كى مۆڵه‌ت پێ نه‌دراو له‌ نێوان هه‌ر دوو ڕه‌گه‌زى نێر و مێ دا به‌مه‌به‌ستى چێژ وه‌رگرتن له‌ یه‌كتر.

ئەم نوسینە كورتە بریتیە لە كۆمەڵە ئامۆژگاریەك سەبارەت بە ئافرەتان لەكاتی چوونە بازاڕدا، جا داواكارم لەخوای گەورە كە ئەوەی دەیخوێنێتەوە سوودی پێ‌ بگەیەنێت و كاریگەری هەبێت، جا ئومێدەوارم لە بەڕێزتان كە پەیڕەوی ئەم خاڵانە بكەن وجێ‌ بەجێی بكەن، چونكە لە سزای خوا دەپارێزرێیت، هەم ڕەوشت وئاكارت قورس وسەنگین دەبێت ودینت سەلامەت دەبێت، هەمیش پاداشتت دەدرێتەوەو خێرت بۆ دەنووسرێت.

كاتی ئەوە هاتووە باسی ئەوە بكەین كە ئایا ئەم مەسەلەیە (فرەژنی) لە ئیسلامدا هەروا بەبێ‌ مەرج‌و بێ‌ بەربەست‌و كۆنترۆڵ بەجێ‌ هێڵراوە یان كۆمەڵێك مەرج‌و بنەمای بۆ دانراوە.

هەندێك لە ئافرەتان وا دەزانن نوێژكردن تەنها بریتیە لە ڕوو كردن ‏لە قیبلە و ئەنجامدانی چەند جوڵەیەك و خوێندنەوەی چەند ئایەت و ‏زیكرێك. دەبینین ئەم بیركردنەوەیە وایان لێدەكات گرنگی نادەن ‏بەوەی كە پێویستە چ جۆرە پۆشاكێك لەبەر بكەن. جا بابزانین پۆشاكی ئافرەتان دەبێت چۆن بێت لە ناو نوێژدا.

دوژمنانی ئیسلام هه‌میشه‌ باس له‌وه‌ ده‌كه‌ن كه‌گوایه‌ ئیسلام زوڵم وسته‌می له‌ئافره‌ت كردووه‌ وهیچ مافێكی پێ ڕه‌وا نه‌بینیوه‌، یان ته‌نها وه‌ك خزمه‌تكارێك سه‌یری ئافره‌ت ده‌كات... هه‌موو ئه‌مانه‌ تانه‌ وته‌شه‌ر وگومانن، وزۆر دوورن له‌ڕاستیه‌وه‌.

ئاماده‌كردنی: یاسین ئه‌حمه‌د زه‌نگه‌نه‌ ئه‌مڕۆ موسوڵمان له‌ هه‌موو قۆناغ و سه‌رده‌مێكی تر زیاتر پێویستیان به‌ پاراستنی چاوو خۆ پاراستن له‌ بینینی نامه‌حره‌م هه‌یه‌، چونكه‌ پیلانێكی تێكده‌رانه‌ له‌ ئاراداهه‌یه‌و كه‌ناڵه‌ ئاسمانی و ته‌له‌فزیۆنه‌ نێوخۆیی و ڕۆژنامه‌و گۆڤارو میدیاكان به‌ گشتی به‌رده‌وام و به‌ پێ ی پلانێك ئافره‌تی روت و نیوه‌ ڕوت نمایش ده‌كه‌ن ، له‌ ژێر لافیته‌ی ئازادی و ئه‌ده‌بی و هونه‌ری و وه‌رزشی و .....هتد

زانایان له‌م مه‌سئه‌له‌یه‌دا‌ ڕای جیاوازیان هه‌یه‌، وه‌هه‌ر كه‌سێك ئه‌یه‌وێت ئیحتیاط بكات له‌م مه‌سئه‌له‌یه‌دا و ئه‌یه‌وێت زه‌كاتی لێ بدات، ئه‌وه‌ شتێكی جوان باش ده‌كات...

وه‌رگێڕانی: دایكی فیرده‌وس چاكسازی نیوه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ یان زیاتر ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆی ئافره‌تان، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئافره‌تانیش ژماره‌یان وه‌كو پیاوان وایه‌، ئه‌گه‌ر زیاتر نه‌بن، وه‌ پێگه‌یاندنی نه‌وه‌كان سه‌ره‌تا كه‌ پێده‌گه‌ن له‌ ئامێز وباوشی ئافره‌تانه‌وه‌ ده‌ست پێده‌كات...

ئه‌م بابه‌ته‌ باسی حوكمی سوار بوونی ئافره‌ت له‌گه‌ڵ شۆفێرێك به‌ بێ مه‌حره‌م ده‌كات...

ئه‌م په‌یامه‌ ئاڕاسته‌ی ئه‌و خوشكانه ‌ده‌كه‌م كه‌خۆیان به‌نەوە وشوێن كه‌وته‌ی فاطمه‌ی زه‌هرا وئەسمای داوێن پاک وبەشەرم وحەیا ده‌زانن، بۆ ئەو باڵا پۆشانەی کە بەڕێگای عائیشە وحەفصە وسمیە دا دەرۆن، له‌م ووتاره‌دا ده‌چرپه ‌پێشکەشی دەکەم بەو خوشکە داوێن پاک لە خوا ترسانەی كه‌به‌ڵێنیان داوه‌ خزمه‌ت به‌ئاینی پیرۆزی ئیسلام بكه‌ن...

یه‌كێك له‌و دیارده‌ زه‌ق و نامۆیانه‌ی له‌ وڵاتانی موسڵماناندا به‌دی ده‌كرێت: خۆ ڕووتكردنه‌وه‌ ولاشه‌ی خۆ ده‌رخستنی ئافره‌تانه‌ بۆ كه‌سانی بێگانه‌، وه‌ چوونه‌ ده‌ره‌وه‌یانه‌ له‌ ماڵ به‌ شێوه‌یه‌كی سه‌رنج راكێش و بۆنی خۆشدان له‌ خۆ... ده‌با سه‌رنجێك بده‌ینه‌ قورئان و بزانین ئیسلام چی ده‌ڵێت سه‌باره‌ت به‌ جل و به‌رگ و پۆشاكی ئافره‌تان...

له‌ ئاینی پیرۆزی ئیسلام ڕه‌وایه‌ بۆ پیاوی موسڵمان تا چوار ژن بهێنێت، ئه‌ویش به‌چه‌ند مه‌رجێك..وه‌ ئه‌م ڕه‌وا بوونه‌ له‌ به‌رژه‌وه‌ندی ئافره‌تاندایه‌.